Παραγωγή φυταρίων από επιλεγμένα δένδρα πειραματικών φυτειών φελλοφόρου δρυός (Quercus suber L.) ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Παραγωγή φυταρίων από επιλεγμένα δένδρα πειραματικών φυτειών φελλοφόρου δρυός (Quercus suber L.) ΠΕΡΙΛΗΨΗ"

Transcript

1 15 ο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο. Καρδίτσα, Οκτ Παραγωγή φυταρίων από επιλεγμένα δένδρα πειραματικών φυτειών φελλοφόρου δρυός (Quercus suber L.) Σπανός Ι., Πλατής Π., Γιακζίδης Γ., Σαμαρά Θ., Χαβαλές Ε., Ξανθοπούλου Ε. ΕΘΙΑΓΕ, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, Βασιλικά, ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το 1992, στο αγρόκτημα του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών (ΙΔΕ) Θεσσαλονίκης εγκαταστάθηκαν δύο μόνιμες πειραματικές επιφάνειες σποροπαραγωγής, όπου παρακολουθούνται 540 δένδρα (φαινότυποι, οικογένειες), ενός νέου και ενδιαφέροντος δασοπονικού είδους, της φελλοφόρου δρυός (Quercus suber L.). Το υλικό σποράς προήλθε από πειραματικές επιφάνειες της νότιας Βουλγαρίας. Στην εργασία αυτή ερευνήθηκε η διαχρονική πορεία φυτρωτικότητας των σπόρων και επιβίωσης των φυταρίων (νεοφύτων) των άριστων επιλεγμένων δένδρων (φαινοτύπων) των πειραματικών αυτών φυτειών του ΙΔΕ, περιόδου Η φυτρωτικότητα των σπόρων όλων των δένδρων ήταν αρκετά ικανοποιητική (>60%) σε όλα τα επιλεγμένα δένδρα, ενώ η επιβίωση ήταν αρκετά ικανοποιητική (>65%) στα 15 από τα επιλεγμένα δένδρα και όχι ικανοποιητική σε δύο (<50%). Οι πειραματικές επιφάνειες του αγροκτήματος του ΙΔΕ παράγουν επάρκεια σπόρου (βαλανίδια) από γενετικό επιλεγμένο υλικό της φελλοφόρου δρυός, που θα μπορούσε να διατεθεί σε ενδιαφερόμενους. Λέξεις κλειδιά: Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, σποροπαραγωγή, επιβίωση, φυτάρια Εισαγωγή Η φελλοφόρος δρυς (Quercus suber L.) είναι ένα δικοτυλήδονο φυτό της οικογένειας των Φηοειδών (Fagaceae) και μαζί με την ελιά θεωρούνται ως τα πολυτιμότερα δένδρα της Μεσογείου και συχνά αποκαλούνται «χρυσοφόρα». To είδος απαντάται εκτεταμένα σε χώρες της Δυτικής Μεσογείου, όπως Πορτογαλία και Ισπανία (Ιβηρική χερσόνησος), αλλά φύεται και σε άλλες χώρες όπως Iταλία, Γαλλία, Μαρόκο και Αλγερία.. Είναι είδος φωτόφιλο, θερμοξηρόβιο, προσαρμοσμένο στο Μεσογειακό κλίμα, ανθεκτικό στις πυρκαγιές, έχει παχύ φλοιό και ευδοκιμεί σε πυριτικά εδάφη ενώ αποφεύγει τα αργιλώδη και αυτά τα οποία εδράζονται επί ασβεστολιθικών πετρωμάτων. Είναι ένα ποικιλόμορφο είδος, το οποίο αρχίζει να ανθοφορεί σε ηλικία έτη και εμφανίζεται με πολλές ποικιλίες στα φύλλα και στους καρπούς (Γιακζίδης 1997, Montero and Canellas 1999). Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την εξάπλωση του είδους, είναι η θερμοκρασία και το ύψος βροχής. Δεν αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (<-15 ο C) και παρουσιάζει τη μεγαλύτερη απόδοση σε υγρές και βροχερές περιοχές (μέσο ετήσιο ύψος κατακρημνισμάτων mm) με μικρή ξηροθερμική περίοδο.

2 2 Η χρυσοφορία του δασοπονικού είδους οφείλεται στον φλοιό του με τις μοναδικές μονωτικές του ιδιότητες, την ελαστικότητά του και το μικρό του βάρος (Ντάφης 2000, Γιακζίδης 1997). Η φελλοφόρος δρυς είναι κατάλληλο είδος για δασολιβαδικά ή αγροδασολιβαδικά συστήματα χρήσης γης που συνδυάζουν πολλαπλούς σκοπούς (Σπανός κ.ά. 2005, 2010, Πλατής 2006). Το κύριο προϊόν της φελλοφόρου δρυός, εκτός από το ξύλο, είναι ο φλοιός από τον οποίο παράγεται ο φελλός. Ο φελλός είναι ο εξωτερικός φλοιός, ο οποίος αναπτύσσεται σε μεγάλο πάχος και αφαιρείται περιοδικά, αναπαραγόμενος από το δένδρο. Η αφαίρεση αρχίζει όταν το δένδρο έχει διάμετρο cm και επαναλαμβάνεται κάθε 8-10 έτη, ως μία ηλικία έτη. Πάνω από το 52% της παγκόσμιας παραγωγής φελλού συνεισφέρει η Πορτογαλία (Caritat et al. 1996, Borges et al. 1997). Οι χρήσεις του φελλού άρχισαν από αρχαιοτάτους χρόνους (σανδαλοποιία, φαρμακευτικές χρήσεις, κτλ.), αλλά στην εποχή μας είναι πολύ περισσότερες (πώματα, σημαδούρες, είδη χειροτεχνίας, μονώσεις, οικοδομικές κατασκευές, κτλ.). Ο φελλός επιφέρει υψηλά οικονομικά οφέλη, διότι είναι ένα ασυναγώνιστο προϊόν με φυσικές και μηχανικές ιδιότητες (ελαφρότητα, αδιαπερατότητα, κακή αγωγιμότητα, αντοχή στην τριβή, ανθεκτικότητα στην καύση, κ.ά.). Σήμερα μεγάλη ώθηση στην ευρύτερη χρήση του φελλού, έδωσε η δυνατότητα θρυμματισμού του φλοιού (φυσικού φελλού) και συγκόλλησης των τεμαχιδίων. Με τον τρόπο αυτό παράγονται σύνθετα προϊόντα φελλού, όπως θρυματοφελλός (composition cork) και συνθετικά μηχανών (φλάντζες). Επίσης παράγονται μονωτικές πλάκες (corkboard) που χρησιμοποιούντα ευρύτατα σε ψυγεία και πολλές κατασκευές για θερμική και ηχητική μόνωση. Δε βρέθηκαν μέχρι σήμερα υποκατάστατα στις βιομηχανίες κρασιού, φαρμάκων, αυτοκινήτων που να ανταγωνίζονται το φυσικό φελλό. Η χημική βιομηχανία παραγωγής υποκατάστατων του φελλού βρίσκεται σε δυσχερή θέση με την εξάντληση των αποθεμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, που αποτελούν τα βασικά υλικά παραγωγής. Η φελλοφόρος δρυς, το ύψος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 25-30m και διάμετρο 2-3m, παράγει, (εκτός από τον φελλό) βελανίδια για την τροφή των ζώων, καυσόξυλα, κάρβουνα και τανίνη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν φυσικές συστάδες, ούτε και τεχνητές φυτείες της φελλοφόρου δρυός, αν και σε πολλές περιοχές οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξή της. Για πρώτη φορά, εφαρμόστηκε από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης πιλοτικό πρόγραμμα έρευνας, πορείας και προσαρμογής του είδους στις κλιματεδαφικές συνθήκες της χώρας μας. Οι πρώτες πειραματικές επιφάνειες εγκαταστάθηκαν το 1992 σε τρεις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας: α) Λουτρά Θέρμης- Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών (Ν. Θεσσαλονίκης), β) Γομάτι-Ιερισσός (Ν. Χαλκιδικής) και γ) Βρασνά (Ν. Θεσσαλονίκης). Η πορεία εξέλιξης των πειραματικών επιφανειών του ΙΔΕ, καθώς και των τριών φαινοτύπων των σποροπαραγωγικών επιφανειών του ΙΔΕ (Q. suber ssp. eusuber, Q. suber ssp. οccidentalis, Q. suber ssp. occidentalis f. heterocarpa) ερευνήθηκε σε προηγούμενες εργασίες (Σπανός κ.α. 2005, Σπανός 2010). Οι βασικοί στόχοι της έρευνας αυτής είναι: *η παραγωγή φυταρίων από επιλεγμένα δένδρα *η πορεία φυτρωτικότητας και επιβίωσης των φυταρίων. *η επιλογή κατάλληλων δένδρων και ποικιλιών για παραγωγή σπόρου.

3 3 *η χρησιμοποίηση του νέου δασοπονικού είδους σε μελλοντικές αναδασώσεις στην Ελλάδα με τελικό στόχο την δασοπονική (κάλυψη των αναγκών της χώρας μας σε δασικά προϊόντα, ξύλο και ιδιαίτερα σε φελλό), αγρο-δασολιβαδική (βόσκηση του υπόροφου από οικόασιτα ή άγρια ζώα), οικολογική και περιβαλλοντική χρήση (αύξηση βιοποικιλότητας, αναψυχή, αναβάθμιση της αισθητικής του τοπίου), παραγωγή νερού, πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση, προστασία των εδαφών από διαβρώσεις και πλημμύρες. Υλικά και μέθοδοι Περιγραφή της περιοχής έρευνας Η περιοχή έρευνας βρίσκεται στο αγρόκτημα του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών που βρίσκεται στα Λουτρά Θέρμης και απέχει 20Km ανατολικά της πόλης της Θεσσαλονίκης (40 ο γεωγραφικό πλάτος, 23 ο γεωγραφικό μήκος, 30m υπερθαλάσσιο ύψος). Από στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού που βρίσκεται στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών και σύμφωνα με το ομβροθερμικό πηλίκο Q (Emberger 1971) το κλίμα χαρακτηρίζεται Μεσογειακό, ψυχρό και ημίξηρο. Από το ομβροθερμικό διάγραμμα περιόδου συνάγεται ότι το μέσο ετήσιο ύψος βροχής είναι 453 mm, η μέση θερμοκρασία 15,6 ο C, η ξηροθερμική περίοδος διαρκεί 4,5 μήνες (αρχίζει αρχές Μαίου και τελειώνει στα μέσα Σεπτεμβρίου), ο ψυχρότερος μήνα είναι ο Ιανουάριος και ο θερμότερος ο Ιούλιος. Tο έδαφος προέρχεται από αποθέσεις κοιλάδας της ολοκαίνου περιόδου του τεταρτογενούς. Ανήκει στα ορφνά κολλουβιακά σιδηροπυριτικά εδάφη επί αμμοαργιλικού υποθέματος και έχει βάθος 1,0-1,2m, με ph 7,7 στην επιφάνεια. Η μηχανική σύσταση του εδάφους είναι αμμοαργιλώδης έως αργιλώδης. Τα ποσοστά αργίλου είναι υψηλά (>30%) σε όλους τους εδαφικούς ορίζοντες από την επιφάνεια και μέχρι βάθος 1,0 m (Γώγος 1985), και αργιλοοπηλώδη σύμφωνα με τις σημερινές αναλύσεις. Σχήμα 1: Ομβροθερμικό διάγραμμα μετεωρολογικού σταθμού Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών, περιόδου Figure 1: Οmbrothermic diagram of meteorological station of Forest Research institute during the period ΟΜΒΡΟΘΕΡΜΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΛΟΥΤ ΡΩΝ ΘΕΡΜΗΣ ( ) Βροχή (mm) Βροχή Μέση θερμοκρασία αέρος Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ Μέση θερμ. αέρος ( C)

4 4 Μέθοδος έρευνας Το Νοέμβριο του 1992 εγκαταστάθηκαν δύο πειραματικές επιφάνειες στο φυτώριο του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών, με σκοπό την παρακολούθηση του είδους. Η πρώτη επιφάνεια έχει έκταση 7,15 στρέμματα (50m x 143m) και η δεύτερη 6,25 στρέμματα (50m x 125m). Στην πρώτη επιφάνεια φυτεύτηκαν 288 δενδρύλλια φελλοφόρου δρυός, ηλικίας ενός έτους, ενώ στην δεύτερη 252. Ο φυτευτικός σύνδεσμος ήταν 5m x 4,33m (αυξητικός χώρος κάθε δενδρυλλίου 21,65 m 2 ). Τα φυτάρια παρήχθησαν στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, και προήλθαν από σπόρους που εισήχθησαν από περιοχή της Νότιας Βουλγαρίας (Πετρίτσι). Οι σπόροι που εισήχθησαν στην Ελλάδα το 1990 (από τον δασολόγο Γ. Γιακζίδη), προήλθαν από δένδρα τριών φαινοτύπων (υπο-ειδών) (Petrov 1984, Nikolov et al 1987). α) Q. suber ssp. eusuber A. Camus β) Q. suber ssp. occidentalis (Gay) A. Vamus, γ) Q. suber ssp. occidentalis f. heterocarpa Globa-Mikhailenki Τον Νοέμβριο του 2009 (17 έτη μετά τη φύτευση) έγινε συλλογή σπόρων από 17 επιλεγμένα δένδρα της πρώτης επιφάνειας (σύνολο δένδρων 282), που υπερείχαν σε αύξηση (ύψος και διάμετρο) και ζωτικότητα, από τα υπόλοιπα δένδρα της επιφάνειας. Οι σπόροι τοποθετήθηκαν για μία εβδομάδα σε ψυγείο του ΙΔΕ (θερμοκρασία 3 ο C), και στη συνέχεια ελέγχθηκαν οι υγιείς σπόροι. Μεγάλο ποσοστό των σπόρων 20% (400 σπόροι) προσβλήθηκαν από δύο έντομα, ένα κολεόπτερο (Curculia elephas) και ένα λεπιδόπτερο (Cydia sp.) Οι υγιείς σπόροι (1.600) τοποθετήθηκαν σε πλαστικά δοχεία (12 δοχεία συνδεδεμένα σε κιβώτια), γεμισμένα με τύρφη και άμμο. Σε κάθε δοχείο φυτεύτηκε ένας σπόρος (βαλανίδι) και βυθίστηκε σε βάθος 3cm. Συνολικά για το πείραμα χρησιμοποιήθηκαν 95 κιβώτια (5 ανά δένδρο), 60 δοχεία ανά δένδρο (5 x 12), ήτοι συνολικά δοχεία (60x17). Μεγάλο ποσοστό των σπόρων προήλθε από τα υπόλοιπα μη επιλεγμένα δένδρα της σποροπαραγωγικής επιφάνειας ( =580), τα οποία αφού αναμίχθηκαν, τοποθετήθηκαν σε ανάλογα δοχεία. Τα δοχεία τοποθετήθηκαν σε θερμοκήπιο του ΙΔΕ και σε πάγκους, όπου οι συνθήκες ήταν ελεγχόμενες (υδρονέφωση, σταθερή θερμοκρασία και υγρασία), ώστε να ερευνηθεί η φυτρωτικότητα των βαλανιδιών για τη χειμερινή και εαρινή περίοδο (Νοέμβριος 2009-Μάιος 2010). Στη συνέχεια, τα δοχεία μεταφέρθηκαν σε σκιερό μέρος του αγροκτήματος του ΙΔΕ (κάτω από φυτεμένα δένδρα τραχείας πεύκης, ηλικίας 40 ετών) για παρακολούθηση της επιβίωσης των φυταρίων της φελλοφόρου δρυός για την περίοδο Μάιος 2010-Μάρτιος Επί πλέον, το Μάρτιο του 2011, λήφθηκαν 10 δείγματα εδάφους σε πέντε θέσεις (δύο δείγματα ανά θέση και σε δύο διαφορετικά βάθη, 0-20cm και 20-50cm) εντός της πρώτης πειραματικής επιφάνειας της φελλοφόρου δρυός. Οι στατιστικές αναλύσεις έγιναν με το πρόγραμμα SPSS. Για την ανάλυση των παραγόντων χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της ANOVA (επίπεδο σημαντικότητας P<0,05), ενώ για τη σύγκριση των μέσων όρων μεταξύ των επιλεγμένων δένδρων (οικογενειών) το Tukey s test.

5 5 Aποτελέσματα-συζήτηση Στον παρακάτω πίνακα 1 παρουσιάζονται τα κυριότερα αυξητικά στοιχεία (ύψος, στηθιαία περιφέρεια, στηθιαία διάμετρος) των 17 άριστων φαινοτύπων της φελλοφόρου δρυός. Από τον πίνακα αυτόν παρατηρούμε ότι η διάμετρος των επιλεγμένων δένδρων κυμαίνεται από 9,9-30,5 cm και το ύψος από 4,3-7,8 m. Πίνακας 1: Δασοκομικά αυξητικά στοιχεία των 17 επιλεγμένων φαινοτύπων Table 1: Silvicultural data of 17 selected phenotypes Απρίλιος 2011 Αρ. δένδρου Ύψος (m) Περιφέρεια (cm) Διάμετρος (cm) 29 4,3 33,0 10,5 46 4,8 43,0 13,7 62 5,6 53,0 16,9 65 4,7 39,0 12,4 67 5,8 49,0 15,6 86 4,0 36,0 11,5 89 6,3 34,0 10,8 90 5,5 31,0 9,9 93 4,9 36,0 11, ,1 37,0 11, ,5 58,0 18, ,5 53,0 16, ,1 48,0 15, ,5 46,0 14, ,0 95,0 30, ,7 61,0 19, ,8 70,0 22,3 Πίνακας 2: Αποτελέσματα των εδαφολογικών αναλύσεων. Table 2: Soil analysis results. Μηχανική σύσταση α/α ph Φώσφορος (mg/lit) Οργανική (%) Άμμος (%) Ιλύς (%) Άργιλος (%) 1 6,3 0,7 1, ,5 0,4 1, ,5 0,6 0, ,7 0,2 1, ,6 0,1 2, ,8 0,5 1, ,9 0,7 2, ,0 0,4 1, ,8 0,4 2, ,9 0,3 1,

6 6 Μ.Ο 6,7 0,4 1,6 44,2 45,6 10,2 Το έδαφος της πειραματικής επιφάνειας είναι αλκαλικό ως ουδέτερο, φτωχό σε οργανική ουσία. Επίσης χαρακτηρίζεται μέτριο ως προς τη μηχανική ανάλυση, εκτός της περιοχής που βρίσκεται στο δεξί άνω άκρο της πειραματικής επιφάνεια, όπου το έδαφος είναι πολύ βαρύ ως βαρύ. Στον παρακάτω πίνακα 3 παρουσιάζεται η διαχρονική πορεία φυτρωτικότητας των σπόρων (εντός του θερμοκηπίου) από 17 επιλεγμένα δένδρα (Νοέμβριος Απρίλιος 2010). Από τον πίνακα αυτόν παρατηρούμε ότι στην τελευταία καταμέτρηση, η φυτρωτικότητα ήταν ικανοποιητική σε όλα τα επιλεγμένα δένδρα (>60%). Πίνακας 3: Φυτρωτικότητα των 17 επιλεγμένων φαινοτύπων. Για την ίδια ημερομηνία, και όταν τα γράμματα (εκθέτες) που ακολουθούν τους μέσους όρους είναι ίδια, δεν υπάρχουν στατιστικές διαφορές ανάμεσα στα δένδρα (Tukey s test, n=5, P<0,05). Table 3: Germination of 17 selected phenotypes. For the same date, means followed by the same letter are not significantly different (Tukey s test, n=5, P<0,05). Αρ. δένδρου Ημερομηνία Φυτρωτικότητα (%) 29 5,0 c 21,7 e 53,3 e 63,3 d 75,0 c 78,3 b 46 1,6 b 13,3 d 50,0 e 71,7 e 85,0 d 93,3 d 62 0,0 a 26,7 e 38,3 c 61,7 d 70,0 c 80,0 c 65 51,6 g 78,3 h 91,7 g 93,3 f 93,3 e 91,7 d 67 21,7 f 35,0 g 56,7 e 71,7 d 78,3 c 83,3 c 86 11,7 e 25,0 f 60,0 f 78,3 e 90,0 e 91,7 d 89 1,6 b 0,0 a 11,7 a 28,3 a 45,0 a 76,7 b 90 1,5 b 10,0 d 40,0 d 58,3 c 68,3 b 80,0 c 93 1,6 b 10,0 d 51,7 e 63,3 d 71,7 c 76,7 b 101 3,3 c 6,7 c 18,3 a 51,7 c 71,7 c 71,7 b 144 5,0 c 5,0 c 36,7 c 50,0 c 61,7 b 71,7 b 149 6,7 d 18,3 e 33,3 c 55,0 c 68,3 73,3 b 154 8,3 d 10,0 d 16,7 a 50,0 c 63,3 b 70,0 b 166 1,6 b 1,6 a 25,0 b 33,3 a 48,3 a 61,7 a 185 0,0 a 0,0 a 23,3 b 51,7 c 65,0 b 78,3 b 268 1,5 b 11,7 d 46,7 d 70,0 e 76,7 c 88,3 c 286 1,6 b 5,0 c 15,0 a 45,0 b 76,6 c 76,7 b Στον παρακάτω πίνακα 4 παρουσιάζεται η διαχρονική πορεία επιβίωσης των φυταρίων (νεοφύτων) στις 17 οικογένειες (εκτός του θερμοκηπίου), περιόδου ένδεκα μηνών (Μάης 2010-Μάρτιος 2011). Από τον πίνακα αυτόν προκύπτει ότι στην

7 7 τελευταία καταμέτρηση, η επιβίωση ήταν αρκετά ικανοποιητική (>65) στα περισσότερα επιλεγμένα δένδρα (>60%) και όχι ικανοποιητική (<50%) σε δύο μόνο από αυτά. Πίνακας 4: Επιβίωση των 17 επιλεγμένων φαινοτύπων. Για την ίδια ημερομηνία καταμέτρησης, και όταν τα γράμματα (εκθέτες) που ακολουθούν τους μέσους όρους είναι ίδια, δεν υπάρχουν στατιστικές διαφορές ανάμεσα στα δένδρα (Tukey s test n=5, P<0,05). Table 4: Survival of 17 selected phenotypes. For the same date, means followed by the same letter are not significantly different (Tukey s test, n=5, P<0,05). Αρ. δένδρου Ημερομηνία Μάϊος 2010 Οκτ Μάρτ Eπιβίωση (%) 29 78,3 b 73,3 c 70,0 c 46 93,3 d 91,7 e 91,7 e 62 80,0 c 71,7 c 63,3 b 65 91,7 d 86,7 d 85,0 d 67 83,3 c 81,6 d 80,0 d 86 91,7 d 83,3 d 71,7 c 89 76,7 b 71,7 c 68,3 b 90 80,0 c 80,0 d 78,3 c 93 76,7 b 71,7 c 65,0 b ,7 b 71,7 c 71,1 c ,7 b 70,0 c 66,7 b ,3 b 68,3 b 63,3 b ,0 b 66,7 b 45,0 a ,7 a 58,3 a 45,0 a ,3 b 78,3 c 76,7 c ,3 c 85,0 c 83,3 d ,7 b 73,3 c 68,3 b Συμπεράσματα Η φυτρωτικότητα των σπόρων όλων των δένδρων ήταν αρκετά ικανοποιητική σε όλα τα επιλεγμένα δένδρα, ενώ η επιβίωση ήταν ικανοποιητική στα περισσότερα. Οι πειραματικές επιφάνειες του αγροκτήματος του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών παράγουν επάρκεια σπόρου από γενετικά επιλεγμένο υλικό της φελλοφόρου δρυός, που θα μπορούσε να διατεθεί σε ενδιαφερόμενους. Το νέο δασοπονικό είδος θα μπορούσε να φυτευθεί σε πολλές περιοχές της χώρας μας και να αυξήσει τα εισοδήματα των δασοκτημόνων ή αγροτών.

8 8 Για την χώρα μας, η φύτευση της φελλοφόρου δρυός θα αποτελέσει ένα πολυλειτουργικό δασολιβαδικό σύστημα χρήσης γης, κατάλληλο για: παραγωγή φελλού, παραγωγή βοσκήσιμης ύλης και ζωικών προϊόντων υψηλής βιολογικής αξίας, δημιουργία κατάλληλου φυσικού περιβάλλοντος για άγρια πανίδα, παραγωγή νερού, αποθήκευση άνθρακα, αναψυχή, βιοποικιλότητα, πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση. Ευχαριστίες Η εργασία αυτή χρηματοδοτήθηκε από τα συνεχόμενα ερευνητικά προγράμματα Υπουργείου Γεωργίας (Γενική Γραμματεία Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος), και αποτελεί τμήμα από το συνεχόμενο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Διερεύνηση καταλληλότητας νέων δασοπονικών ειδών και μεθόδων για αναδασώσεις». Πολλές ευχαριστίες στους υπαλλήλους του ΙΔΕ κ.κ. Αναστάσιο Τακουρίδη (Τεχνικό Δομικών Έργων) και Ζωή Πεσιμετζή (Παρασκευάστρια) για τη βοήθειά τους που προσέφεραν στη λήψη των στοιχείων υπαίθρου και τις εργαστηριακές αναλύσεις. Seedlings s production from selected trees in experimental plots of Quercus suber L. Spanos I., Platis P., Giakzidis G., Samara Th., Havales E., Xanthopoulou E. NAGREF, Forest Research institute, Vassilika, ispanos@fri.gr SUMMARY Ιn 1992, permanent experimental plots were established in the field of Forest Research Institute (FRI) of Thessaloniki, where 540 saplings of Quercus suber L. have been planted aiming to monitor the different phenotypes and families (trees). The material seeds introduced from experimental plots lied in south Bulgaria. In this paper was investigated the germination of seeds and survival of saplings among excellent selected phenotypes into experimental plots of FRI, during period. The germination of seeds was satisfying (>60%) at all selected trees. Therefore, the survival of seedlings was enough satisfying (>65%) in 15 from the selected trees and not satisfying (<50%) only in two. The experimental plots in the field of FRI are producing sufficiency seeds (acorns) of Quercus suber genetically selected that will be used from the citizens. Key words: Forest Research Institute, survival, seeds, seedlings Βιβλιογραφία Borges J., Oliveira A., Costa M., A quantitative approach to cork oak forest management. Forest ecology and management. 97:

9 9 Γιακζίδης Γ., Η φελλοδρύς (Quercus suber L.) και η ανάγκη εισαγωγής της στην Ελλάδα. Γεωτεχνική Ενημέρωση. Περιοδικό του ΓΕΩΤΕΕ, 1997, Τεύχος 95: Γώγος Α., Χαρακτήρες του Εδάφους και η Χλώρωση Δενδρυλλίων Λεύκης στο φυτώριο του Ι.Δ.Ε. Θεσσαλονίκης στα Λουτρά Θέρμης. Δασική Έρευνα, Τόμος VI, παράρτημα 3: Caritat A., Molinas M., Gutierrez E., Annual cork-ring width variability of Quercus suber L. in relation to temperature and precipitation (Extremadura, southwestern Spain). Forest Ecology and Management. 86 (1996): Montero G. and Canellas I., Manual de reforestation y cultivo de alcornoque (Quercus suber L.). Instituto Nacional de Investigation y Technologia Agraria y Alimentaria, Madrid, Spain, 103p. Nikolov Sn., Bluskov G., Petrov M., Studies on the Wood Certain Forms of the Cork-Oak. Forest science-no2, Sofia. Ντάφης Σ Φελλοφόρος δρυς, ένα χρυσοφόρο δένδρο. Αμφίβιον, Τεύχος 34, σελ Pertov M., On certain genetic aspects of introduction. Forest Science, No 5: 3-12 Sofia. Πλατής Π., Οικότοπος βαλανιδιάς και κτηνοτροφία στα Ακαρνανικά όρη (Β. Παπαναστάσης, και Παρίση, εκδότες, Λιβαδοπονία ξηροθερμικών περιοχών). Πρακτικά 5 ου Πανελλήνιου Λιβαδοπονικού Συνεδρίου, Ηράκλειο, 1-3 Νοεμβρίου Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία και Διεύθυνση Ανάπτυξης Ανάπτυξης, Προστασίας Δασών & Φ.Π. Δημ. Νο 13, σελ Σπανός Ι., Πλατής Π., Γιακζίδης Γ., Παπαχρήστου Θ., "Φελλοφόρος δρυς, ένα πολύτιμο δασοπονικό είδος με πολλαπλές χρήσεις». Περιοδικό του ΕΘΙΑΓΕ, Τεύχος 43, σελ.18-20, Αθήνα. Σπανός Ι., Γιακζίδης Γ., Πλατής Π., Ξανθοπούλου Ε., Πορεία εξέλιξης πειραματικών φυτειών φελλοφόρου δρυός (Quercus suber L.) περιοχής ανατολικής Θεσσαλονίκης (Λουτρά Θέρμης-Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών): 13 έτη μετά τη φύτευση. 12 ο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο. Δράμα, 2-5 Οκτ Ελληνική Δασολογική Εταιρεία. Πρακτικά, Τόμος ΙΙ: Σπανός Ι., Πορεία εξέλιξης τριών φαινοτύπων ενός νέου δασοπονικού είδους, της φελλοφόρου δρυός (Quercus suber) σε πειραματικές επιφάνειας της Βόρειας Ελλάδας (Λουτρά Θέρμης-Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών), 14 έτη μετά την φύτευση. Επ. Σχολής Δασολογίας & Φυσ. Περιβ. ΑΠΘ. Θεσ/νίκη (υποβληθείσα εργασία).

10 10

Φελλοφόρος δρυς, ένα πολύτιμο δασοπονικό είδος με πολλαπλές χρήσεις

Φελλοφόρος δρυς, ένα πολύτιμο δασοπονικό είδος με πολλαπλές χρήσεις Φελλοφόρος δρυς, ένα πολύτιμο δασοπονικό είδος με πολλαπλές χρήσεις Δρ Ιωάννης Σπανός, Τακτικός Ερευνητής Δρ Παναγιώτης Πλατής, Τακτικός Ερευνητής Γεώργιος Γιακζίδης, Δασολόγος Δρ Θωμάς Παπαχρήστου, Τακτικός

Διαβάστε περισσότερα

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα συστήματα χρήσης γης Βοσκήσιμη ύλη Κτηνοτροφικά προϊόντα Δασικά προϊόντα Μακροπρόθεσμο κέρδος από δένδρα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 Κυριακή 18 Μαρτίου 2012, ώρα 11:00 ενδροφύτευση - Τριάδι Θέρµης ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ: Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012, ώρα 18:00 ΚΤΙΡΙΟ ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ - Αίθουσα Τελετών Σχολή ασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ (PINUS ΗALEPENSIS) ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ Κομματά Αικατερίνη (1), Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου (1), Βαρελίδης Κων/νος (2), Ιωαννίδης Κων/νος (2),

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Στρατηγικές Βελτίωσης

Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων. Στρατηγικές Βελτίωσης Βελτίωση και Προστασία Δασογενετικών Πόρων Στρατηγικές Βελτίωσης 5 Σύνοψη Στη βελτίωση προσπαθούμε να συμπεράνουμε την απόδοση των απογόνων βασιζόμενοι στο φαινότυπο και την απόδοση των γονέων Η μαζική

Διαβάστε περισσότερα

Ινστιτούτο ασικών Ερευνών. πολύτιµες ιδιότητες»

Ινστιτούτο ασικών Ερευνών. πολύτιµες ιδιότητες» ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Ινστιτούτο ασικών Ερευνών (Βασιλικά, Λουτρά Θέρµης) ρ. Ιωάννης Σπανός Τακτικός Ερευνητής «Κρανιά: Μία νέα καλλιέργεια µε πολύτιµες ιδιότητες» Λαµία, 16Μαϊου 2012 Τοποθέτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Στη χώρα μας, οι κύριες χρήσεις γης είναι Λιβάδια Γεωργικές εκτάσεις Δάση Ιδιαίτερα στον ορεινό και

Διαβάστε περισσότερα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ΓΕΩΤΕΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Η Αγροδασοπονία στα Πλαίσια της Νέας ΚΑΠ 2014 2020 Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2014 Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια

Διαβάστε περισσότερα

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες:

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Θερμοκρασία αερισμό, δραστηριότητα των μικροοργανισμών, πρόσληψη των θρεπτικών στοιχείων συγκέντρωση των τοξικών ουσιών. Η έλλειψη υγρασίας

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Γενικά στοιχεία Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τίτλος: Φυτείες Ξυλωδών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου (SRC) για τοπικές

Διαβάστε περισσότερα

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών συστατικών Απαραίτητο φωτοσύνθεση και διαπνοή

Διαβάστε περισσότερα

Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων

Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας

Διαβάστε περισσότερα

Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως και Διατροφής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών, Γ.Π.Α.

Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως και Διατροφής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών, Γ.Π.Α. ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΚΟΥΚΙΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΧΛΩΡΟΜΑΖΑΣ Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ.

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Ψαρρή Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Φυτρωτικότητα της βαλανιδιάς (Quercus ithaburensis ssp. macrolepis) στο πεδίο

Φυτρωτικότητα της βαλανιδιάς (Quercus ithaburensis ssp. macrolepis) στο πεδίο Φυτρωτικότητα της βαλανιδιάς (Quercus ithaburensis ssp. macrolepis) στο πεδίο Α. Παντέρα 1 και Β. Π.Παπαναστάσης 2 1 ΤΕΙ Λαμίας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, 36100 Καρπενήσι,

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών Δασών

Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών Δασών Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών Δασών Δρ. Βασιλική Καζάνα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής Τηλ. & Φαξ:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ

ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ 1 ΑΥΞΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΣΕ ΦΥΤΕΙΑ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΣΤΗ Β. ΕΥΒΟΙΑ Κομματά Αικατερίνη (1), Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου (1), Ιωαννίδης Κων/νος (2), Βαρελίδης Κων/νος (2), Ζυγομαλά

Διαβάστε περισσότερα

Ταχυαυξή Ξυλώδη Είδη σε Φυτείες Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Ταχυαυξή Ξυλώδη Είδη σε Φυτείες Μικρού Περίτροπου Χρόνου Επιλογή Ταχυαυξή Ξυλώδη Είδη σε Φυτείες Μικρού Περίτροπου Χρόνου Kλίμα Έδαφος Νερό Φυσικοί κινδύνοι Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Ευαισθησία σε ασθένειες Θέματα βιοποικιλότητας 1 2 Είδη Είδη

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ)

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) εμφανίζεται ως έννοια για πρώτη φορά το 1993 (Baldock et al., 1993). επιβεβαιώνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ ορισμένων τύπων γεωργικών δραστηριοτήτων και των "φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο /Ελληνικός χώρος Τα ελληνικά βουνά (και γενικότερα οι ορεινοί όγκοι της

Διαβάστε περισσότερα

LIFE08 NAT/CY/ Δράση Γ.5: Εμπλουτισμός των πληθυσμών των υπό μελέτη ειδών

LIFE08 NAT/CY/ Δράση Γ.5: Εμπλουτισμός των πληθυσμών των υπό μελέτη ειδών LIFE08 NAT/CY/000453 Δράση Γ.5: Εμπλουτισμός των πληθυσμών των υπό μελέτη ειδών Παραδοτέο: Έκθεση για τον Εμπλουτισμό των Πληθυσμών των Υπό Μελέτη Ειδών PLANT-NET CY Ιούνιος 2013 Περιεχόμενα I. Εισαγωγή...

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ A. Παντέρα, A. Παπαδόπουλος, K. Μανζανάς, Β. Παπαναστάσης, Γ. Φωτιάδης, M. Βραχνάκης, Δ. Αλιφραγκής,

Διαβάστε περισσότερα

ΈΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΏΝ ΥΛΙΚΩΝ (ΦΕΛΛΟΣ, ΦΕΛΙΖΟΛ, ΕΞΗΛΑΣΜΕΝΗ ΠΟΛΥΣΤΕΡΙΝΗ) ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ.

ΈΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΏΝ ΥΛΙΚΩΝ (ΦΕΛΛΟΣ, ΦΕΛΙΖΟΛ, ΕΞΗΛΑΣΜΕΝΗ ΠΟΛΥΣΤΕΡΙΝΗ) ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Τεχνολογία ΤΑΞΗ: Γ γυμνασίου ΤΜΗΜΑ: 2ο ΈΤΟΣ: 2016-2017 ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Γ.Μπικας ΈΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΏΝ ΥΛΙΚΩΝ (ΦΕΛΛΟΣ, ΦΕΛΙΖΟΛ, ΕΞΗΛΑΣΜΕΝΗ ΠΟΛΥΣΤΕΡΙΝΗ) ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ : ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Διαχείριση της Γενετικής Ποικιλότητας (με έμφαση στα μεσογειακά δάση) 1 Βιοποικιλότητα Ορίζεται,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ Σπορά τον Απρίλιο σε βάθος 2-3 cm και σε απόσταση 15 cm Μικρή βλαστική ικανότητα σπόρων (περίπου 3-4 έτη) Αδύνατη η πιστή αναπαραγωγή των ποικιλιών Καθυστέρηση εισόδου πρέμνων σε

Διαβάστε περισσότερα

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007:

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007: ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) Ινστιτούτο Μεσογειακών ασικών Οικοσυστηµάτων & Τεχνολογίας ασικών Προϊόντων (Ι.Μ..Ο. & T..Π.) Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Δασική Εδαφολογία Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Μέρος 1 ο ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η μεταφορά του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της γης, η κίνησή του σ αυτή και η επιστροφή

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Οι δράσεις αποκατάστασης του καμένου δάσους μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς στην ευρύτερη περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘΙΑΓΕ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ρ. Σ. Γκατζογιάννης, Τακτικός ερευνητής Ι Ε/ ΕΘΙΑΓΕ 1. Το σύστηµα αξιών

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις

Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τίτλος: Φυτείες Ξυλωδών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου (SRC)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑΣ Κεφάλαιο 1 ο ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΔΑΦΟΥΣ 1. Κυριότερες ιδιότητες της αργίλου 2. Ποια είναι τα ποιο κοινά ορυκτά της αργίλου. Ποιο θεωρείτε σημαντικότερο. 3. Κατατάξτε τα

Διαβάστε περισσότερα

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ, ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΩΝ ΦΡΥΓΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ"

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ, ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΩΝ ΦΡΥΓΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ, ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΩΝ ΦΡΥΓΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ" Δρ. Νικόλαος Α. Θεοδωρίδης ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΑΣΩΝ & ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Γεωγραφικό πλάτος

Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Γεωγραφικό πλάτος Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Κλίμα Γεωγραφικό πλάτος μεταξύ 30 ο και 45 ο, τροπικές περιοχές (ισημερινός) αναπτύσσεται αλλά δεν καρποφορεί λόγω έλλειψης ψύχους για διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών ή

Διαβάστε περισσότερα

Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας

Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας Π. Μιχόπουλος Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) Ι Ε Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων Υπουργείο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τοπικές, φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες μικροκλίμα έδαφος Επιλογή του τόπου ευαισθησία

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Δράση 1.1. Σχεδιασμός και οργάνωση λήψης στοιχείων υπαίθρου.

Δράση 1.1. Σχεδιασμός και οργάνωση λήψης στοιχείων υπαίθρου. 1 η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ 1 η φάση έργου (Περίοδος 25 Μαϊου έως 30 Σεπτεμβρίου 2014) Στη πρώτη φάση του έργου υλοποιήθηκαν τα παρακάτω: 1 ο Πακέτο εργασίας (Προσδιορισμός είδους και ποσοτήτων υπολειμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Κ ι λ µα µ τι τ κές έ Α λλ λ α λ γές Επι π πτ π ώ τ σει ε ς στη τ β ιοπο π ικιλό λ τη τ τα τ κ αι τ η τ ν ν ά γρια ζ ωή

Κ ι λ µα µ τι τ κές έ Α λλ λ α λ γές Επι π πτ π ώ τ σει ε ς στη τ β ιοπο π ικιλό λ τη τ τα τ κ αι τ η τ ν ν ά γρια ζ ωή Επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και την άγρια ζωή Η παγκόσµια κλιµατική αλλαγή θεωρείται ως η σηµαντικότερη τρέχουσα απειλή για τη βιοποικιλότητα του πλανήτη. Παραδείγµατα από την Κυπριακή Φύση Μερικές από

Διαβάστε περισσότερα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ - ΜΟΡΦΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προέλευση Μορφή έργων Χρήση Επιφανειακό νερό Φράγματα (ταμιευτήρες) Λιμνοδεξαμενές (ομβροδεξαμενές) Κύρια για

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ 2. ΑΥΞΗΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Εργαστήριο Δομής Ξύλου. Στέργιος Αδαμόπουλος

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ 2. ΑΥΞΗΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Εργαστήριο Δομής Ξύλου. Στέργιος Αδαμόπουλος ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ 2. ΑΥΞΗΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ Δασικά δέντρα α β Κωνοφόρα (α): αειθαλή δέντρα που τα φύλλα τους είναι βελονόμορφα και οι καρποί τους έχουν σχήμα κώνου, π.χ. πεύκη, ελάτη Πλατύφυλλα (β):

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος

Διαβάστε περισσότερα

Εμπειρία από τη λειτουργία του αυτόματου σταθμού παρακολούθησης ρύπανσης του ποταμού Νέστου στη θέση Δέλτα, στην περιοχή Ποταμών Ν.

Εμπειρία από τη λειτουργία του αυτόματου σταθμού παρακολούθησης ρύπανσης του ποταμού Νέστου στη θέση Δέλτα, στην περιοχή Ποταμών Ν. Εμπειρία από τη λειτουργία του αυτόματου σταθμού παρακολούθησης ρύπανσης του ποταμού Νέστου στη θέση Δέλτα, στην περιοχή Ποταμών Ν.Δράμας Εισηγήτρια: Κωστή Αγγελική-Χημικός Μηχανικός Προϊστάμενη Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή κομπόστ από αγρόκτηνοτροφικά

Παραγωγή κομπόστ από αγρόκτηνοτροφικά Παραγωγή κομπόστ από αγρόκτηνοτροφικά υπολείμματα Δρ Θρασύβουλος Μανιός, Καθηγητής, Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, ΤΕΙ Κρήτης Δρ Μιχάλης Φουντουλάκης, Χημικός Μηχανικός Κομποστοποίηση «η βιολογική αποδόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Κ. Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Σχολή ασολογίας και Φ. Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη LIFE + AdaptFor Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη Επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα Δασικά οικοσυστήματα Καλλιόπη Ραδόγλου & Γαβριήλ Σπύρογλου

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος

Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΤΖΙΡΗΣ Δρ. Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Προϊστάμενος Τμήματος Συντήρησης Κήπων Δήμου Θεσσαλονίκης Το έδαφος είναι το δημιούργημα της ζωής και

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους»

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Παρουσίαση των Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργούν στον Βοτανικό Κήπο «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Πρόγραμμα 1 ο Βλάβες και Αποκατάσταση Φυσικού περιβάλλοντος Στόχοι του προγράμματος:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η σχέση μεταξύ βλάστησης και των παραγόντων του περιβάλλοντος, δηλαδή του κλίματος (cl), του μητρικού πετρώματος(p), του ανάγλυφου

Διαβάστε περισσότερα

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( )

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( ) Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας (1996 2006) Ε. Τσατσιάδης, Α. Άνιφτος και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1 ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ πηγή ζωής & ανάπτυξης στη Θεσσαλία Βελτιστοποίηση παραγωγής καλαμποκιού στη Θεσσαλία: αποτελέσματα εφαρμογής χλωρής λίπανσης με μπιζέλι σε πλήρη και μειωμένη στάγδην άρδευση

Διαβάστε περισσότερα

Αγρονομικά χαρακτηριστικά καλλιεργούμενων ποικιλιών λειμώνιων αγρωστωδών σε συνθήκες αγρού (χρόνος εγκατάστασης) και εργαστηρίου

Αγρονομικά χαρακτηριστικά καλλιεργούμενων ποικιλιών λειμώνιων αγρωστωδών σε συνθήκες αγρού (χρόνος εγκατάστασης) και εργαστηρίου Αγρονομικά χαρακτηριστικά καλλιεργούμενων ποικιλιών λειμώνιων αγρωστωδών σε συνθήκες αγρού (χρόνος εγκατάστασης) και εργαστηρίου Μ. Τόλη 1, Ν. Μπουγίδης 1, Α. Τσέκας 1, Ρ. Θανόπουλος 2, Ν. Σιδηράς 1 και

Διαβάστε περισσότερα

Κλιματική αλλαγή και αύξηση της ελάτης

Κλιματική αλλαγή και αύξηση της ελάτης ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ & ΤΕΧΝ. ΤΡΟΦΙΜΩΝ KAI ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Τ.Ε.Ι. ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Επιστημονική ανακοίνωση Κλιματική αλλαγή και αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ»

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια: Αγγελάκη Ειρήνη Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κιτικίδου Κυριακή

Διαβάστε περισσότερα

Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον

Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον Υποπρόγραμμα: Περιβάλλον Τομέας Προτεραιότητας: Περιβάλλον και Αποδοτικότητα Πόρων Χαρά Μαυρονικόλα cmavronicola@environment.moa.gov.cy 02 Νοεμβρίου 2018, Meeting with Interest Groups Λευκωσία- Τμήμα Δασών

Διαβάστε περισσότερα

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Γιώργος Πουλής, Δασολόγος M.Sc. Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων Διάρθρωση της παρουσίασης Σχεδιασμός ενός προγράμματος παρακολούθησης Η

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Έργο: LIFE+ Προσαρμογή της δασικής διαχείρισης στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα AdaptFor (Life08 ENV/GR/00054).

Διαβάστε περισσότερα

Έδαφος. Οι ιδιότητες και η σημασία του

Έδαφος. Οι ιδιότητες και η σημασία του Έδαφος Οι ιδιότητες και η σημασία του ΕΔΑΦΟΣ : Είναι το χαλαρό επιφανειακό στρώμα του στερεού φλοιού της γης. ΕΔΑΦΟΓΕΝΕΣΗ: Το έδαφος σχηματίζεται από την αποσάθρωση των μητρικών πετρωμάτων με την επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (http://www.auth.gr/for) Π.Γ. Αλιζώτη Επίκουρη Καθηγήτρια Page 1 Διακονεί την επιστήμη που έχει ως αντικείμενο την προστασία, ανάπτυξη και αειφορική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟ: ''Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα. απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων''

ΕΡΓΟ: ''Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα. απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων'' ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΟ: ''Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων'' Π3.1_Ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 1 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑ 9 &10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Τσαντήλας Χρίστος, Ευαγγέλου Ελευθέριος Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Γενική Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΓΛΥΚΟΥ ΣΟΡΓΟΥ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΓΛΥΚΟΥ ΣΟΡΓΟΥ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ 2 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εναλλακτικών Καυσίµων 26-27 Απριλίου 2007 Λίµνη Πλαστήρα Σ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΓΛΥΚΟΥ ΣΟΡΓΟΥ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΡ ΕΥΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΠΟ ΟΣΕΙΣ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Μελισσοκομικά Φυτά Eucalyptus torquata Ευκάλυπτος ο κολλαρωτός Γιαννάκης Βαρνάβα

Μελισσοκομικά Φυτά Eucalyptus torquata Ευκάλυπτος ο κολλαρωτός Γιαννάκης Βαρνάβα Μελισσοκόμος Μελισσοκομικά Φυτά Eucalyptus torquata Ευκάλυπτος ο κολλαρωτός Γιαννάκης Βαρνάβα Ο Ευκάλυπτος ο torquata όπως όλοι σχεδόν οι ευκάλυπτοι κατάγεται και αυτός από την μακρινή Αυστραλία, και συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές.

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές. 8.2.8.3.2. 8.2 Ενίσχυση για γεωργοδασοκομικά συστήματα Επιμέρους μέτρο: 8.2 - στήριξη για την εγκατάσταση και συντήρηση γεωργοδασοκομικών συστημάτων 8.2.8.3.2.1. Περιγραφή του τύπου πράξης Τα γεωργοδασοκομικά

Διαβάστε περισσότερα

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙ Α ΑΣΟΓΕΩΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ Θεσσαλονίκη, 4 Φεβρουαρίου 2005 ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE Βασίλειος Π. Παπαναστάσης Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες Τάσεις στην Κατασκευή και στον Έλεγχο Περιβάλλοντος των Θερμοκηπίων

Σύγχρονες Τάσεις στην Κατασκευή και στον Έλεγχο Περιβάλλοντος των Θερμοκηπίων 6 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ AGROTICA Σύγχρονες Τάσεις στην Κατασκευή και στον Έλεγχο Περιβάλλοντος των Θερμοκηπίων Θωμάς Κωτσόπουλος, Επ. καθηγητής Τμήματος Γεωπονίας Α.Π.Θ. Χρυσούλα Νικήτα-Μαρτζοπούλου, Ομότιμη

Διαβάστε περισσότερα

Αντοχή κάμψης ανάμεσα σε διαφορετικά είδη ξύλων

Αντοχή κάμψης ανάμεσα σε διαφορετικά είδη ξύλων Αντοχή κάμψης ανάμεσα σε διαφορετικά είδη ξύλων Γιώργος Κατσιμπάρδης 5 ο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής Γ 2 2017 Εισαγωγή: Αυτή η έρευνα έχει ως σκοπό την αναγνώριση και την κατάταξη διαφορετικών υλικών ξύλων

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας

Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας Οµάδαέργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Ψαρρή 18 εκεµβρίου 2014, ΑΘΗΝΑ LIFE+ AdaptFor: εφαρµογή σε τέσσερις πιλοτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η αντιμετώπιση της μύγας της Μεσογείου με ένα καινοτόμο και φιλικό προς το περιβάλλον ελκυστικό με τη χρήση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης δια επιβλαβείς οργανισμούς. Μ. Κιούση, Ε. Μπεμπέλου,

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες για τη φύτευση

Οδηγίες για τη φύτευση Οδηγίες για τη φύτευση Πότε; Η εποχή φύτευσης παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία των αναδασώσεων. Η καλύτερη είναι εκείνη κατά την οποία εξασφαλίζεται 1. η άμεση και δραστήρια ανάπτυξη του ριζικού συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Αποσάθρωση Ονομάζουμε τις μεταβολές στο μέγεθος, σχήμα και την εσωτερική δομή και χημική σύσταση τις οποίες δέχεται η στερεά φάση του εδάφους με την επίδραση των παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ Υποστρώματα Πορώδη υλικά που δεν προκαλούν φυτοτοξικότητα και χρησιμοποιούνται για να υποκαταστήσουν το έδαφος ως μέσου ανάπτυξης του ριζικού συστήματος των φυτών. Χημικά αδρανή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Σχολή Mηχανικής και Τεχνολογίας Πτυχιακή εργασία ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Στέλιος Καράσαββας Λεμεσός, Μάιος 2017

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΕΔΑΦΩΝ ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ 1, 41335 ΛΑΡΙΣΑ Website: http:/www.ismc.gr ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΙ ΕΝΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2

Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής, Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ. 2 ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ & ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Χριστοπούλου Α 1, Φύλλας ΝΜ 2, Αριανούτσου Μ 3 1 Βιολόγος- Μεταδιδάκτορας, Τομέας Οικολογίας & Ταξινομικής,

Διαβάστε περισσότερα

Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή

Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή Βασιλική Χρυσοπολίτου και Πέτρος Κακούρος, ΕΚΒΥ Το κλίμα και τα δάση στο μέλλον Υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Εργασιών. «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών»

Πρόγραμμα Εργασιών. «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών» Πρόγραμμα Εργασιών «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών» Αθήνα 14 Οκτωβρίου 2013, Ξενοδοχείο Divani Caravel 8:30-9:00 Εγγραφές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ο Πρόεδρος του Φορέα. Λ. Καμπάνης

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ο Πρόεδρος του Φορέα. Λ. Καμπάνης ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανάπτυξης Κοινωφελών Έργων, φορέας υλοποίησης του έργου της αναδάσωσης καμένης δασικής έκτασης Αγ.Μαρίνας Ν. Μάκρης του Πεντελικού όρους, σας προσκαλεί να συμμετάσχετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Θ. Δ. Ζάγκα Καθηγητή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Τομέας Δασικής Παραγωγής-Προστασίας Δασών-

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : Προϋποθέσεις διάθεσης δασικού φυτευτικού υλικού από τα δημόσια δασικά φυτώρια.

ΘΕΜΑ : Προϋποθέσεις διάθεσης δασικού φυτευτικού υλικού από τα δημόσια δασικά φυτώρια. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΑΣΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΑΣΩΝ & Φ.Π. Δ/ΝΣΗ ΑΝΑΔΑΣΩΣΕΩΝ & Ο.Υ. ΤΜΗΜΑ : ΔΑΣ. ΦΥΤΩΡΙΩΝ &

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας

Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας Ιωάννης Ελευθεριάδης, ΚΑΠΕ 08 Απριλίου 2016 Metropolitan Expo Ξυλώδης βιομάζα και τάσεις 70% της παραγωγής ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΥΠΕΡΗΧΩΝ ΣΤΗΝ LISTERIA GRAYI ΣΤΟ ΓΑΛΑ: ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ. Άρτεμις

Διαβάστε περισσότερα

Συγκομιδή και διαχείριση βιομάζας από Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Συγκομιδή και διαχείριση βιομάζας από Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Συγκομιδή και διαχείριση βιομάζας από Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Σημαντικοί παράγοντες Περίτοπος χρόνος: πυκνότητα της φυτείας Είδος και ποικιλία

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων

Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων Χ. Περλέρου, Γ. Σπύρογλου, Δ. Αβτζής και Σ. Διαμαντής ΕΛΓΟ-Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Σεμινάριο κατάρτησης δασολόγων,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Διατριβή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης

Διαβάστε περισσότερα

LIFE10 NAT/CY/000717. Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης του οικότοπου προτεραιότητας 9560* στην Κύπρο

LIFE10 NAT/CY/000717. Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης του οικότοπου προτεραιότητας 9560* στην Κύπρο JUNIPERCY LIFE10 NAT/CY/000717 Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης του οικότοπου προτεραιότητας 9560* στην Κύπρο 3ο ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΛΤΙΟ Ιούνιος 2014 2 JUNIPERCY ΤΟ ΕΡΓΟ JUNIPERCY Το έργο «Βελτίωση της κατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 2010. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αριθ. Πρωτ. : 129

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 2010. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αριθ. Πρωτ. : 129 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βαθμ. Προτ. ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 2010 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αριθ. Πρωτ. : 129 ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Πληροφορίες: Αφρ. Κουτούκη Τηλέφωνο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ. Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες

ΑΣΚΗΣΗ. Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες ΑΣΚΗΣΗ Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες Για πιο λόγο είναι η σχέση είναι Θετική ή Αρνητική (δικαιολογήστε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή διατριβή

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή διατριβή Η ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΩΝ ΒΑΡΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥΣ Μιχαήλ

Διαβάστε περισσότερα

Λιβάδια - Θαµνότοποι

Λιβάδια - Θαµνότοποι ΟΓ ΟΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λιβάδια - Θαµνότοποι ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΟΥΣ. Δρ. Βασιλική Καζάνα

ΔΑΣΟΥΣ. Δρ. Βασιλική Καζάνα ΚΑΤΑ ΧΩΡΟ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ Δρ. Βασιλική Καζάνα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής Τηλ. & Φαξ: 25210 60435 E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, Θέµα Προγράµµατος: Στόχος Προγράµµατος

Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, Θέµα Προγράµµατος: Στόχος Προγράµµατος ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Σχολική Μονάδα: 2 ο ΤΕΕ Σταυρούπολης 2 ο ΣΕΚ Σταυρούπολης Λαγκαδά 197, 564 30 Παιδαγωγική Οµάδα Προγράµµατος: Γιαννουλάκης Θεολόγος Τεχνολόγος Τροφίµων (ΠΕ 18) Σπανοµήτσιος

Διαβάστε περισσότερα

Η σχέση μας με τη γη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΗΛΙΑ

Η σχέση μας με τη γη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΗΛΙΑ Η σχέση μας με τη γη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΗΛΙΑ *Φέρουσα χωρητικότητα Ο μέγιστος αριθμός ατόμων ενός είδους που μπορεί να υποστηρίζεται από ένα δεδομένο οικοσύστημα. Ο προσδιορισμός της για τον άνθρωπο

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Της περιόδου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019 από 2/9/2019 (Δευτέρα) έως 27/9/2019 (Παρασκευή) των μαθημάτων όλων των εξαμήνων.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Της περιόδου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019 από 2/9/2019 (Δευτέρα) έως 27/9/2019 (Παρασκευή) των μαθημάτων όλων των εξαμήνων. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ, ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Θεσσαλονίκη, 5 Μαρτίου 2019 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Της περιόδου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα