Θέκα: πκπιεξσκαηηθέο νδεγίεο θαη δηεπθξηλίζεηο ζρεηηθά κε ηνλ ππνινγηζκό ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο από κεηαβίβαζε κε επαρζή αηηία αθίλεηεο πεξηνπζίαο.

Transcript

1 ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΓΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΔΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΔΙΑ ΓΗΜΟΙΩΝ ΔΟΓΩΝ ΓΔΝ. Γ/ΝΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ Γ/ΝΗ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΔΙΑ ΤΠΟΓ/ΝΗ Α - ΑΜΔΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΡΣΖΣΔΑ ΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟ ΔΞ. ΔΠΔΗΓΟΝ Αζήλα, 5 Γεθεκβξίνπ 2014 ΠΟΛ ΠΟΛ Σαρ. Γ/λζε : Καξ. εξβίαο 10 Σ.Κ. : Αζήλα Σειέθσλν : FAX : ΠΡΟ: Ωο Π.Γ. Θέκα: πκπιεξσκαηηθέο νδεγίεο θαη δηεπθξηλίζεηο ζρεηηθά κε ηνλ ππνινγηζκό ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο από κεηαβίβαζε κε επαρζή αηηία αθίλεηεο πεξηνπζίαο. Με αθνξκή πιεζώξα εξσηεκάησλ ζρεηηθά κε ην θόξν ππεξαμίαο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ. 4172/2013, ζαο παξέρνπκε ηηο αθόινπζεο δηεπθξηλίζεηο γηα ηελ νξζή θαη νκνηόκνξθε εθαξκνγή ησλ ζρεηηθώλ δηαηάμεσλ. 1. Ννκηθέο θαη πξαγκαηηθέο κεηαβνιέο επί αθηλήηνπ κεηαμύ ηνπ ρξόλνπ θηήζεο θαη ηνπ ρξόλνπ πώιεζεο. α) Έληαμε αγξνηεκαρίσλ εληόο νηθηζκνύ. Δάλ ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην είρε απνθηεζεί σο νηθόπεδν ή αγξνηεκάρην θαη, πξηλ ηελ κεηαβίβαζή ηνπ, επήιζε θύξσζε ησλ νηθείσλ πξάμεσλ εθαξκνγήο, εγθξίζεθε ε πνιενδνκηθή κειέηε ή εθδόζεθε αληίζηνηρε δηνηθεηηθή πξάμε θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ, γηα ηνλ θαζνξηζκό ηνπ ρξόλνπ θηήζεο ηζρύνπλ όζα αλαθέξνληαη ζηηο παξαγξάθνπο 2 θαη 3 ηεο ΠΟΛ 1119/2014 ΑΤΟ, δειαδή σο ρξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη ν ρξόλνο θύξσζεο ηεο πξάμεο εθαξκνγήο, ν ρξόλνο έγθξηζεο ηεο πνιενδνκηθήο κειέηεο ή έθδνζεο ηεο αληίζηνηρεο δηνηθεηηθήο πξάμεο θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ, θαηά πεξίπησζε, αθόκε θαη αλ ε θηήζε είλαη πξηλ από ηελ Όζνλ αθνξά ηνλ θαζνξηζκό ηεο ηηκήο θηήζεο, ζηελ πεξίπησζε πνπ ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην είρε απνθηεζεί σο αγξνηεκάρην, απηή πξνζδηνξίδεηαη, ζε θάζε πεξίπησζε, κε ηνλ πιαζκαηηθό ηξόπν ( πεξ. γ παξ. 2 άξζ. 41), ελώ, 1

2 ζηελ πεξίπησζε πνπ ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην είρε απνθηεζεί σο νηθόπεδν, πξνζδηνξίδεηαη βάζεη ησλ αλαθεξνκέλσλ ζηελ παξάγξαθν 2 πεξηπηώζεηο α θαη β ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013. Αθόκε θαη ζηε πεξίπησζε πνπ έρεη απνθηεζεί αγξνηεκάρην κε θηίζκα θαη, πξηλ ηελ κεηαβίβαζε ηνπ, επέιζεη θύξσζε πξάμεο εθαξκνγήο, ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη κε ην πιαζκαηηθό ηξόπν θαη σο ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη απηόο ηεο θύξσζεο πξάμεο εθαξκνγήο. β) Αιιαγή ρξήζεο ηελ πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία γηα ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην πξνβιεπόηαλ ζπγθεθξηκέλε ρξήζε ηνπ σο λνκίκσο πθηζηάκελνπ θηηξίνπ θαη, ζηε ζπλέρεηα, ε ρξήζε απηή κεηαβιήζεθε, θαζ νηνλδήπνηε ηξόπν, κεηά ηελ έθδνζε νηθνδνκηθήο άδεηαο αιιαγήο ρξήζεο, ε κεηαβνιή απηή είλαη αδηάθνξε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηόζν ηνπ ρξόλνπ όζν θαη ηεο ηηκήο θηήζεο (π.ρ. ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην ήηαλ θαηνηθία θαηά ηελ απόθηεζή ηνπ ελώ, θαηά ηελ πώιεζή ηνπ, έρεη κεηαηξαπεί ζε επαγγεικαηηθό ρώξν). γ) Απνπεξάησζε εκηηεινύο θηίζκαηνο ύκθσλα κε όζα νξίδνληαη ζηελ ΠΟΛ 1168/2014 ΑΤΟ (ΦΔΚ Β 1724/ ) ζε πεξίπησζε απόθηεζεο εκηηεινύο θηίζκαηνο (κεηά ηελ ), θαη ζηε ζπλέρεηα, κεηά από αλέγεξζε, (είηε βάζεη ηεο ίδηαο άδεηαο αλέγεξζεο είηε θαηόπηλ έθδνζεο λέαο άδεηαο αλέγεξζεο ή αλαλέσζεο ηεο ήδε ππάξρνπζαο) πώιεζε απηνύ σο εκηηεινύο, ζε νπνηνδήπνηε ζηάδην θαηαζθεπήο, πξν ηεο απνπεξάησζεο ηνπ, ηόηε ε ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη κε βάζε ηελ αμία ζηελ νπνία απηό είρε απνθηεζεί. Αληίζεηα, εάλ πσιεζεί σο απνπεξαησκέλν, ε ηηκή θηήζεο ζα πξνζδηνξηζηεί ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ 4172/2013 (Γείθηεο Σηκώλ Καηνηθηώλ). ε ακθόηεξεο ηηο πεξηπηώζεηο σο ρξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη εθείλνο ηεο απόθηεζεο, ελώ είλαη αδηάθνξνο ν ρξόλνο έθδνζεο ηεο νηθνδνκηθήο άδεηαο. Παξαδείγκαηα: 1. Αγνξά εκηηεινύο θηίζκαηνο ην 1997 κε νηθνδνκηθή άδεηα αλέγεξζεο ηνπ Σν 1998 γίλεηαη αλαζεώξεζε νηθνδνκηθήο άδεηαο θαη ην αθίλεην πσιείηαη ην 2014 είηε σο εκηηειέο είηε σο απνπεξαησκέλν. Έηνο θηήζεο ζε θάζε πεξίπησζε είλαη ην έηνο Ζ ηηκή θηήζεο είλαη ε ηηκή πνπ πξνθύπηεη από ην ζπκβόιαην αγνξάο, εθόζνλ ην θηίζκα πσιείηαη σο εκηηειέο, ελώ αλ πσιείηαη απνπεξαησκέλν, ε ηηκή θηήζεο ζα πξνζδηνξηζηεί ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ 4172/

3 2. Σν έηνο 1997 απνθηάηαη κε αγνξά εκηηειέο θηίζκα από ζπδύγνπο θαηά 50% έθαζηνο, κε νηθνδνκηθή άδεηα αλέγεξζεο ηνπ Σν 1998 γίλεηαη αλαζεώξεζε νηθνδνκηθήο άδεηαο. Σν 2000 ν ζύδπγνο απνβηώλεη. Σν 2014 ε ζύδπγνο πσιεί ην αθίλεην απνπεξαησκέλν. Έηνο θηήζεο είλαη ην 2000 (απόθηεζε ηνπ 75% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο). Ζ ηηκή θηήζεο ζα πξνζδηνξηζηεί θαη αλάινγε εθαξκνγή ηεο παξαγξάθνπ 8 ηεο ΠΟΛ 1168/2014 ΑΤΟ, δειαδή κε αλαγσγή ηεο αμίαο ηνπ 50% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο πνπ απνθηήζεθε από θιεξνλνκηθή δηαδνρή ζηε ζπλνιηθή αμία ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ. Αληίζεηα, αλ ε ζύδπγνο πσιεί ην αθίλεην εκηηειέο, ηόηε ε ηηκή θηήζεο απηνύ είλαη ην άζξνηζκα ηεο ηηκήο αγνξάο ηνπ 50% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο θαη ηεο αμίαο επί ηεο νπνίαο επηβιήζεθε ν θόξνο θιεξνλνκηάο γηα ην ππόινηπν 50% πνπ θιεξνλόκεζε. δ) πλέλσζε δηακεξηζκάησλ απηνηειώλ κε δηαθνξεηηθνύο ρξόλνπο θηήζεο. ε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο αθηλήηνπ πνπ πξνήιζε κεηά από ζπλέλσζε απηνηειώλ θαηνηθηώλ πνπ απνθηήζεθαλ ζε δηαθνξεηηθνύο ρξόλνπο, σο ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ν ρξόλνο απόθηεζεο ηνπ 75% ηνπιάρηζηνλ ηεο επηθάλεηαο ηνπ αθηλήηνπ πνπ κεηαβηβάδεηαη θαη ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη σο ην άζξνηζκα ησλ ηηκώλ θηήζεο ησλ απηνηειώλ θαηνηθηώλ. ηελ πεξίπησζε πνπ ε κηα εθ ησλ θαηνηθηώλ απνθηήζεθε πξν ηνπ 1995, ε ηηκή θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ πξνζδηνξίδεηαη ζε θάζε πεξίπησζε κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ, ηεο πεξίπησζεο γ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013. ε) Απαιινηξίσζε ηκήκαηνο αθηλήηνπ ε πεξίπησζε πνπ έρεη απνθηεζεί κε νπνηαδήπνηε αηηία, αγξνηεκάρην ή νηθόπεδν θαη ζηε ζπλέρεηα έγηλε απνκείσζε ηεηξαγσληθώλ κέηξσλ ιόγσ γελόκελεο απαιινηξίσζεο, ε ηηκή θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ κεηώλεηαη κε ηελ αλαινγνύζα αμία θηήζεο ησλ απνκεηνύκελσλ ηκ θαη ν ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ζύκθσλα κε ηελ παξ. 3 ηνπ αξ.41 ηνπ λ 4172/2013. Παξάδεηγκα: Σν 2003 ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (8/10) ζηνλ Β ελόο αγξνηεκαρίνπ ηκ παξαθξαηώληαο ηελ επηθαξπία θαη ε αμία ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο πξνζδηνξίδεηαη ζην πνζό ησλ Ο Α πέζαλε ην Ήδε ε έθηαζε ην αγξνύ απνκεηώζεθε ζε ηκ. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην 2003 όηαλ απνθηήζεθε ην 75% ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ θαη ε ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη σο εμήο: Ζ πιήξεο θπξηόηεηα κεηά ην ζάλαην ηνπ επηθαξπσηή γίλεηαη ( * 10/8) * 5.000ηκ / 8.000ηκ =23.437,50 3

4 2. Γηόξζσζε ζπκβνιαίνπ Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί ζηελ ΠΟΛ 1122/2014, ε πεξίπησζε δηόξζσζεο, ηξνπνπνίεζεο ή επαλάιεςεο ζπκβνιαίνπ, γηα νπνηαδήπνηε αηηία, δελ ζπληζηά κεηαβηβαζηηθή πξάμε, γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ.4172/2013, εθόζνλ ε δηόξζσζε ή ε επαλάιεςε δελ ζπλεπάγεηαη ηε κεηαβνιή νπνηνπδήπνηε πξνζδηνξηζηηθνύ ηεο ππεξαμίαο ζηνηρείνπ. Σα αλσηέξσ ηζρύνπλ, ηδίσο, όηαλ ε δηόξζσζε αθνξά ηε δηεπθξίληζε ησλ πεξηκεηξηθώλ νξίσλ αθηλήηνπ ή ηελ έθηαζε απηνύ, θαηόπηλ λέαο απεηθόληζεο ή θαηακέηξεζήο ηνπ, εθ όζνλ πξνθύπηεη όηη πξόθεηηαη γηα ην ίδην αλαγξαθόκελν ζην αξρηθό ζπκβόιαην αθίλεην. Δπνκέλσο, ζηελ πξνεγνύκελε πεξίπησζε, ε δηνξζσηηθή πξάμε δελ ζπληζηά λέα θηήζε θαη, θαη επέθηαζε, ν ρξόλνο θηήζεο είλαη εθείλνο ηνπ αξρηθνύ ζπκβνιαίνπ. Δθόζνλ ε θηήζε ζηελ πξνεγνύκελε πεξίπησζε πξνέξρεηαη εμ επαρζνύο αηηίαο (πώιεζε ή αληαιιαγή), ε θαηά ηα αλσηέξσ δηόξζσζε ηεο απεηθόληζεο ή θαηακέηξεζεο ηνπ αθηλήηνπ είλαη αδηάθνξε γηα ηνλ ππνινγηζκό ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο (αζρέησο ηεο ηπρόλ νθεηιήο θόξνπ κεηαβίβαζεο), θαζόζνλ ε αμία θηήζεο έρεη, ήδε, πξνζδηνξηζζεί ειεπζέξσο από ηνπο ζπκβαιιόκελνπο, γηα ην ελ ιόγσ αθίλεην, όηαλ απηό απνθηήζεθε. Αληίζεηα, ζηελ πεξίπησζε απόθηεζεο ιόγσ θιεξνλνκηθήο δηαδνρήο ή εθ ραξηζηηθήο αηηίαο, ζα ιεθζεί ππόςε θαη ε ηπρόλ επηπξόζζεηε αμία, βάζεη ηεο νπνίαο ππνινγίζηεθε ν θόξνο θιεξνλνκηάο, δσξεάο, γνληθήο παξνρήο ή ρνξεγήζεθε απαιιαγή από απηόλ, ζύκθσλα κε όζα έρνπλ ήδε αλαθεξζεί ζηελ παξάγξαθν 5 ηεο ΠΟΛ 1122/2014, εθόζνλ έρεη ππνβιεζεί δηνξζσηηθή ζπκπιεξσκαηηθή δήισζε (θόξνπ θιεξνλνκίαο, δσξεάο-γνληθήο παξνρήο θιπ) ή έρεη εθδνζεί πξάμε επηβνιήο θόξνπ, βάζεη ησλ δηαηάμεσλ ησλ θνξνινγηώλ απηώλ. Ζ δηόξζσζε ζπκβνιαίνπ πνπ αθνξά θηήζε απνθιεηζηηθήο ρξήζεο θνηλόρξεζηνπ ρώξνπ σο παξαθνινπζήκαηνο ρσξίο πνζνζηό επί ηνπ νηθνπέδνπ, ρσξίο λα πξνθύπηεη θαηαβνιή ηηκήκαηνο, δελ ζπληζηά λέα θηήζε. Δπίζεο ζε πεξίπησζε δηόξζσζεο θύξσζεο πξάμεο εθαξκνγήο ή νξζήο επαλάιεςεο απηήο ηόηε ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ν ρξόλνο ηεο αξρηθήο πξάμεο. 3. Σηκή θηήζεο ζε εηδηθέο πεξηπηώζεηο α) Αλέγεξζε κε απηεπηζηαζία ή αληηπαξνρή Δπί κεηαβίβαζεο θηίζκαηνο πνπ αλεγέξζεθε κε απηεπηζηαζία ή κε ην ζύζηεκα ηεο αληηπαξνρήο, ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. 4

5 ηελ ίδηα σο άλσ πεξίπησζε, ν ρξόλνο θηήζεο νξίδεηαη ζηελ παξάγξαθν 3 α ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν.4172/13 σο ν ρξόλνο κεηά ηελ παξέιεπζε πέληε (5) εηώλ από ηελ εκεξνκελία έθδνζεο ή δύν (2) εηώλ από ηελ εκεξνκελία ηεο πξώηεο αλαλέσζεο ηεο νηθνδνκηθήο άδεηαο αλέγεξζεο, εθηόο εάλ ε κεηαβίβαζε γίλεηαη εληόο ησλ παξαπάλσ πξνζεζκηώλ. Δπηζεκαίλεηαη όηη σο αλαλέσζε νηθνδνκηθήο άδεηαο λνείηαη ε πξώηε, κεηά ηελ έθδνζε ηεο άδεηαο αλέγεξζεο, αλαλέσζε απηήο, πνπ αθνξά ηελ παξάηαζε ηζρύνο ηεο άδεηαο αλέγεξζεο ηνπ θηίζκαηνο θαη όρη νπνηαδήπνηε άιιε ζρεηηθή πνπ αθνξά αλαζεώξεζή ηεο, ήηνη αλαθέξεηαη ζε βειηίσζε θηηξίνπ, κεηαβνιή ηεο ρξήζεο ηεο νηθνδνκήο θιπ. Απηνλόεηα, αδηάθνξε ηπγράλεη νπνηαδήπνηε, πέξαλ ηεο πξώηεο, αλαλέσζε ηεο νηθνδνκηθήο άδεηαο αλέγεξζεο. Απηνλόεηα, αλ κεηά ηελ έθδνζε ηεο άδεηαο δελ αλεγεξζεί αθίλεην θαη ζηε ζπλέρεηα πσιεζεί ην αθάιππην νηθόπεδν, ρξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο απόθηεζεο ηνπ νηθνπέδνπ θαη ηηκή θηήζεο απηή πνπ πξνθύπηεη από ηνλ ηίηιν κε βάζε ηηο δηαηάμεηο ησλ πεξηπηώζεσλ α θαη β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 λ. 4172/2013. β) Πνιενδνκηθή ηαθηνπνίεζε εμ νινθιήξνπ απζαίξεηεο θαηαζθεπήο ύκθσλα κε όζα νξίδεη ε ΠΟΛ 1168/2014 ΑΤΟ, ζε πεξίπησζε απόθηεζεο αθάιππηνπ νηθνπέδνπ/αγξνηεκαρίνπ θαη ελ ζπλερεία αλέγεξζεο επ απηνύ θηίζκαηνο, ρσξίο νηθνδνκηθή άδεηα αλέγεξζεο, ζε πεξίπησζε ηαθηνπνίεζεο απηνύ σο εμ νινθιήξνπ απζαηξέηνπ, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη ε ηηκή θηήζεο ηνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ/αγξνηεκαρίνπ (αλεμαξηήησο ρξόλνπ απόθηεζεο απηνύ) πξνζαπμεκέλε κε ζπληειεζηή 20%. Από ηα αλσηέξσ ζπλάγεηαη όηη αθόκε θαη αλ ην νηθόπεδν /αγξνηεκάρην απνθηήζεθε πξηλ ην 1995, εθόζνλ αλεγέξζεθε επ απηνύ θηίζκα εμ νινθιήξνπ απζαίξεην ην νπνίν ηαθηνπνηήζεθε πνιενδνκηθά θαη ζηε ζπλέρεηα πσιείηαη, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη ε ηηκή θηήζεο ηνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ/αγξνηεκαρίνπ πξνζαπμεκέλε κε ζπληειεζηή 20%. Σα αλσηέξσ ηζρύνπλ θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ κεζνιάβεζε δηνηθεηηθή πξάμε πξνζδηνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ θαη ην θηεζέλ αγξνηεκάρην εληάρζεθε εληόο νηθηζκνύ. Δπί πνιενδνκηθήο ηαθηνπνίεζεο εμ νινθιήξνπ απζαίξεηεο θαηαζθεπήο, εάλ ν ρξόλνο αλέγεξζεο, όπνπ πηζηνπνηείηαη από ηνλ κεραληθό ζηελ αίηεζε ηαθηνπνίεζεο, ιάβεη ρώξα κέρξη θαη ηελ 31/12/1994, ε ππεξαμία ζεσξείηαη κεδεληθή βάζεη ηεο παξ.26 ηνπ άξζ.72 ηνπ λ.4172/2013. Δπίζεο, ζε πεξίπησζε απόθηεζεο βάζεη ζπκβνιαίνπ αγξνηεκαρίνπ /νηθνπέδνπ κε απζαίξεην θηίζκα θαη κεηαγελέζηεξεο ηαθηνπνίεζεο απηνύ, ηόηε απηό ζεσξείηαη νιηθά απζαίξεην θαη ζαλ αμία ιακβάλεηαη ην δεισζέλ ηίκεκα 5

6 ελώ ρξόλνο θηήζεο απηόο ηνπ ζπκβνιαίνπ. Δάλ κεηαγελέζηεξα γίλεη πξνζζήθε λένπ απζαηξέηνπ ηόηε ε αμία απηνύ πξνζδηνξίδεηαη βάζεη ηεο πεξ.9 ηεο ΠΟΛ 1168/14. Παξάδεηγκα Γπλάκεη ελόο ζπκβνιαίνπ ηνπ έηνπο 1993 αγνξάζηεθε θαηά ςηιή θπξηόηεηα (8/10 ) έλα νηθόπεδν 97 ηκ κε απζαίξεηε νηθία 28 ηκ κε παξαθξάηεζε επηθαξπίαο. Σν 2010 έγηλε ζπλέλσζε ηεο επηθαξπίαο κε ην ζάλαην ηεο επηθαξπώηξηαο. Καηόπηλ έγηλε ηαθηνπνίεζε ηνπ άλσ θηίζκαηνο κε ην λ.4178/1013 κε ρξόλν αλέγεξζεο, όπσο απηό πηζηνπνηείηαη από ην κεραληθό ζηελ αίηεζε ηαθηνπνίεζεο, από 1991 έσο Δπίζεο έγηλε ηαθηνπνίεζε δύν απνζεθώλ 10 ηκ ε θάζε κηα, αλεγεξζέλησλ κεηαγελέζηεξα ηεο σο άλσ κεηαβίβαζεο. ήκεξα ην αθίλεην πσιείηαη θαηά πιήξε θπξηόηεηα θαη δελ ζπληξέρεη πεξίπησζε θόξνπ ππεξαμίαο (εθηόο πεδίνπ εθαξκνγήο). Αλ όκσο ζην αλσηέξσ παξάδεηγκα ν ρξόλνο αλέγεξζεο, όπσο πηζηνπνηείηαη από ην κεραληθό ζηελ αίηεζε ηαθηνπνίεζεο ηνπ θηίζκαηνο ήηαλ ην 1995, ηόηε ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ην 1995 θαη σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη ε αμία ηνπ ζπκβνιαίνπ κε πξνζαύμεζε 20%. γ) Πνιενδνκηθή ηαθηνπνίεζε κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο ύκθσλα κε όζα νξίδεη ε ΠΟΛ 1168/2014 ΑΤΟ: α. ε πεξίπησζε απόθηεζεο κε επαρζή αηηία θηίζκαηνο θαη ζηε ζπλέρεηα πνιενδνκηθήο ηαθηνπνίεζεο κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο (βνεζεηηθήο ή θύξηαο ρξήζεο), ε νπνία θαηαζθεπή είλαη πξνγελέζηεξε ηεο απόθηεζεο ηνπ αθηλήηνπ, σο ηηκή θηήζεο ηνπ ζπλνιηθά κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ (λόκηκνπ θαη ηαθηνπνηεζέληνο) ζεσξείηαη ε ηηκή θηήζεο ηνπ λόκηκνπ θηίζκαηνο, πνπ πξνθύπηεη ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο πεξίπησζεο α ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ. 4172/2013. β. ε πεξίπησζε απόθηεζεο κε επαρζή αηηία θηίζκαηνο θαη ζηε ζπλέρεηα πνιενδνκηθήο ηαθηνπνίεζεο κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο (βνεζεηηθήο ή θύξηαο ρξήζεο), ε νπνία θαηαζθεπή είλαη κεηαγελέζηεξε ηεο απόθηεζεο, ε ηηκή θηήζεο ηνπ ζπλνιηθά κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ (λόκηκνπ θαη ηαθηνπνηεζέληνο) πξνζδηνξίδεηαη κε πξόζζεζε ζηελ αμία ηεο απνθηεζείζαο λόκηκεο επηθάλεηαο ηεο αμίαο ηεο ηαθηνπνηεζείζαο, ε νπνία πξνθύπηεη κε αλαγσγή ζηελ αμία ηεο λόκηκεο επηθάλεηαο ηνπ θηίζκαηνο, θαηά ην ιόγν ηεο επηθάλεηαο ηεο ηαθηνπνηεζείζαο πξνο ηελ επηθάλεηα ηεο λόκηκεο. γ. ε πεξίπησζε απόθηεζεο θηίζκαηνο κε θιεξνλνκηθή δηαδνρή ή από ραξηζηηθή αηηία, θαη, ζηε ζπλέρεηα, πνιενδνκηθήο ηαθηνπνίεζεο κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο, ε νπνία θαηαζθεπή είλαη πξνγελέζηεξε ηεο 6

7 θιεξνλνκηθήο δηαδνρήο ή ηεο ραξηζηηθήο αηηίαο, σο ηηκή θηήζεο ηνπ ζπλνιηθά κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ (λόκηκνπ θαη ηαθηνπνηεζέληνο) ζεσξείηαη: -εθόζνλ έρεη δεισζεί ε ζπλνιηθή επηθάλεηα λόκηκεο θαη απζαίξεηεο θαηαζθεπήο (σο όθεηιε ν θνξνινγνύκελνο, δεδνκέλνπ όηη ζηηο θνξνινγίεο απηέο αληηθείκελν ηνπ θόξνπ είλαη ην αθίλεην ζηελ πξαγκαηηθή ηνπ θαηάζηαζε θαηά ην ρξόλν γέλεζεο ηεο θνξνινγηθήο ππνρξέσζεο), ε ηηκή θηήζεο ηνπ ζπλνιηθνύ αθηλήηνπ, βάζεη ηεο νπνίαο ππνινγίζηεθε ν θόξνο θιεξνλνκηάο, δσξεάο, γνληθήο παξνρήο ή ρνξεγήζεθε απαιιαγή από απηόλ, -εθόζνλ έρεη δεισζεί αξρηθά ε ζπλνιηθή επηθάλεηα κόλν ηεο λόκηκεο θαηαζθεπήο θαη ζηε ζπλέρεηα ν θνξνινγνύκελνο έρεη ππνβάιεη ζρεηηθή δηνξζσηηθή ζπκπιεξσκαηηθή δήισζε γηα ηελ απζαίξεηε θαηαζθεπή, ε ηηκή θηήζεο ηνπ αξρηθά δεισζέληνο αθηλήηνπ θαη ε επηπξόζζεηε αμία ηεο κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο, βάζεη ηεο νπνίαο ππνινγίζηεθε ν θόξνο θιεξνλνκηάο, δσξεάο, γνληθήο παξνρήο ή ρνξεγήζεθε απαιιαγή από απηόλ, ζύκθσλα κε ηα αλαθεξόκελα ζηελ παξ. 5 ηεο ΠΟΛ 1122/2014, - εθόζνλ έρεη δεισζεί αξρηθά ε ζπλνιηθή επηθάλεηα κόλν ηεο λόκηκεο θαηαζθεπήο θαη ν θνξνινγνύκελνο δελ έρεη ππνβάιεη ζηε ζπλέρεηα ζρεηηθή δηνξζσηηθή ζπκπιεξσκαηηθή δήισζε γηα ηελ απζαίξεηε θαηαζθεπή, ε ηηκή θηήζεο ηνπ αξρηθά δεισζέληνο αθηλήηνπ θαη - εθόζνλ έρεη δεισζεί αξρηθά ε ζπλνιηθή επηθάλεηα κόλν ηεο λόκηκεο θαηαζθεπήο θαη ζηε ζπλέρεηα, εηδηθά γηα ηελ απόθηεζε ηνπ αθηλήηνπ κε δσξεά ή γνληθή παξνρή (θαη όρη κε θιεξνλνκηά), θαη εθόζνλ ν θνξνινγνύκελνο πξνβεί κεηαγελέζηεξα ζε δηνξζσηηθό ζπκβόιαην ηεο δσξεάο ή γνληθήο παξνρήο, ε ηηκή θηήζεο ηνπ αξρηθά δεισζέληνο αθηλήηνπ θαη ε επηπξόζζεηε αμία πνπ πξνθύπηεη από ην δηνξζσηηθό ζπκβόιαην. Παξάδεηγκα: Κηήζε, ην 1998, ιόγσ γνληθήο παξνρήο, νηθνπέδνπ κεηά θηίζκαηνο, ην νπνίν είλαη κεξηθώο απζαίξεην. ηε ζπλέρεηα, ν απνθηώλ πξνβαίλεη ζε πνιενδνκηθή ηαθηνπνίεζε ηεο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο θαη ην έηνο 2014 κεηαβηβάδεη ην νηθόπεδν κεηά ηνπ θηίζκαηνο. Γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο ηηκήο θηήζεο ζα ιεθζεί ππ όςηλ ηόζν ε αμία ηνπ λόκηκνπ θηίζκαηνο όζν θαη ε αμία ηεο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο, βάζεη ηεο νπνίαο ππνινγίζηεθε ν θόξνο γνληθήο παξνρήο εθ όζνλ ζηελ αξρηθά ππνβιεζείζα δήισζε δελ είρε πεξηιεθζεί ε κεξηθώο απζαίξεηε θαηαζθεπή πνπ πξνϋπήξρε ηεο θηήζεο αιιά ππνβιήζεθε δηνξζσηηθή ζπκπιεξσκαηηθή δήισζε θόξνπ γνληθήο παξνρήο. Δάλ δελ έρεη ππνβιεζεί δηνξζσηηθή ζπκπιεξσκαηηθή δήισζε θόξνπ γνληθήο παξνρήο, δελ ζα ιεθζεί ππ όςηλ ε αμία ηεο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο. δ. ε πεξίπησζε απόθηεζεο θηίζκαηνο κε θιεξνλνκηθή δηαδνρή ή από ραξηζηηθή αηηία, θαη, ζηε ζπλέρεηα, πνιενδνκηθήο ηαθηνπνίεζεο κεξηθώο απζαίξεηεο θαηαζθεπήο, ε νπνία θαηαζθεπή είλαη κεηαγελέζηεξε ηεο θιεξνλνκηθήο δηαδνρήο ή ηεο ραξηζηηθήο αηηίαο, ε ηηκή θηήζεο ηνπ ζπλνιηθά κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ (λόκηκνπ θαη ηαθηνπνηεζέληνο) πξνζδηνξίδεηαη κε 7

8 πξόζζεζε, ζηελ αμία ηεο απνθηεζείζαο λόκηκεο επηθάλεηαο, ηεο αμίαο ηεο ηαθηνπνηεκέλεο, ε νπνία πξνθύπηεη κε αλαγσγή ζηελ αμία ηεο λόκηκεο επηθάλεηαο ηνπ θηίζκαηνο θαηά ην ιόγν ηεο επηθάλεηαο ηεο ηαθηνπνηεκέλεο πξνο ηελ επηθάλεηα ηεο λόκηκεο. Παξάδεηγκα: Σν έηνο 2004 ν Α απέθηεζε κε αγνξά ηελ επηθαξπία (2/10) θαη ν Β ηελ ςηιή θπξηόηεηα (8/10) κίαο δηώξνθεο νηθνδνκήο, ζπλνιηθήο επηθάλεηαο 75 η.κ. Ζ ζπλνιηθή αμία αγνξάο ηνπ αθηλήηνπ ήηαλ κε αληηζηνηρία ζηελ επηθαξπία επξώ θαη ζηελ ςηιή θπξηόηεηα Μεηαγελέζηεξα θηίζηεθαλ 48 ηκ απζαίξεηα ηα νπνία θαη ηαθηνπνηήζεθαλ. Σν 2014 πσιείηαη ε νηθνδνκή θαη από ηνπο δύν πσιεηέο. Ωο ρξόλνο θηήζεο θαη γηα ηνπο δύν πσιεηέο ιακβάλεηαη ην 2004 θαη ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη κε πξόζζεζε ηεο αμίαο ηεο λόκηκεο ζηελ αμία ηεο ηαθηνπνηεκέλεο επηθάλεηαο σο εμήο: * 48 ηκ / 75 ηκ= = *2/10= γηα ηνλ επηθαξπσηή * 8/10= γηα ηνλ ςηιό θύξην δ) Δπί ρξεζηθηεζίαο ε ηηκή θηήζεο ηνπ αθηλήηνπ πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ. 2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. ε) Παξαρώξεζε ιόγσ αγξνηηθήο ή αζηηθήο απνθαηάζηαζεο ή αλαδαζκνύ Δπί κεηαβίβαζεο νηθνπέδσλ ή αγξνηεκαρίσλ, ηα νπνία είραλ απνθηεζεί από ηνλ κεηαβηβάδνληα κε παξαρώξεζε ιόγσ αγξνηηθήο ή αζηηθήο απνθαηάζηαζεο ή αλαδαζκνύ, ν πξνζδηνξηζκόο ηεο ηηκήο θηήζεο γίλεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. ζη) Κύξσζε πξάμεο εθαξκνγήο Δπί απόθηεζεο από νπνηαδήπνηε αηηία αθηλήηνπ κε ηε κνξθή αγξνηεκαρίνπ, θαη ζηε ζπλέρεηα θύξσζεο πξάμεο εθαξκνγήο, ην νπνίν ηειηθά κεηαβηβάδεηαη ιόγσ πώιεζεο, ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. ε πεξίπησζε πνπ ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην είρε απνθηεζεί εμαξρήο σο νηθόπεδν, ε ηηκή θηήζεο απηνύ πξνζδηνξίδεηαη βάζεη 8

9 ησλ αλαθεξνκέλσλ ζηελ παξάγξαθν 2 πεξηπηώζεηο α θαη β ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013. δ) Έγθξηζε πνιενδνκηθήο κειέηεο Δπί απόθηεζεο από νπνηαδήπνηε αηηία αθηλήηνπ κε ηε κνξθή αγξνηεκαρίνπ, θαη ζηε ζπλέρεηα έγθξηζεο πνιενδνκηθήο κειέηεο ή έθδνζεο ηεο αληίζηνηρεο δηνηθεηηθήο πξάμεο θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ, ην νπνίν ηειηθά κεηαβηβάδεηαη ιόγσ πώιεζεο, ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. ε πεξίπησζε πνπ ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην είρε απνθηεζεί εμαξρήο σο νηθόπεδν, ε ηηκή θηήζεο απηνύ πξνζδηνξίδεηαη βάζεη ησλ αλαθεξνκέλσλ ζηελ παξάγξαθν 2, πεξηπηώζεηο α θαη β ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013. ε) Δπηθύξσζε αλώκαιεο δηθαηνπξαμίαο Δπί απόθηεζεο από νπνηαδήπνηε αηηία αθηλήηνπ θαη ελ ζπλέρεηα επηθύξσζεο ηεο δηθαηνπξαμίαο θηήζεο σο αλώκαιεο, ζε πεξίπησζε πώιεζήο ηνπ, ν πξνζδηνξηζκόο ηεο ηηκήο θηήζεο γίλεηαη κεηά ηελ κεηαγξαθή ηεο νηθείαο δηθαζηηθήο απόθαζεο (επηθύξσζεο) κε βάζε ηα ζηνηρεία ηεο αληίζηνηρεο δήισζεο θόξνπ, ε νπνία απαηηείηαη γηα ηε κεηαγξαθή απηήο θαη από ηελ νπνία ζα πξνθύπηεη ε αλαδεηνύκελε αμία πνπ απνηειεί θαη ηελ ηηκή θηήζεο θαη κόλν όηαλ απηά δελ ππάξρνπλ ή από απηά δελ πξνθύπηεη ζρεηηθή αμία, ηόηε ε ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ. 2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. ζ) Κηήζε κε αλαγθαζηηθό πιεηζηεξηαζκό Δπί κεηαβίβαζεο αθηλήηνπ ην νπνίν απνθηήζεθε βάζεη θαηαθπξσηηθήο έθζεζεο αλαγθαζηηθνύ πιεηζηεξηαζκνύ, ηζρύνπλ όζα αλαθέξνληαη ζηελ πεξίπησζε α ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41. Ζ ηηκή θηήζεο είλαη ην πνζό ηνπ πιεηζηεξηάζκαηνο, ην νπνίν αλαθέξεηαη ζηελ πεξίιεςε θαηαθπξσηηθήο έθζεζεο. η) Κηήζε ιόγσ δηαλνκήο ε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο αθηλήηνπ θηεζέληνο από δηαλνκή, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη ε δεισζείζα αμία, όπσο απηή πξνθύπηεη ζην ζπκβόιαην δηαλνκήο ή ε θνξνινγεηέα αμία, αλ δελ πξνθύπηεη δεισζείζα αμία. Ωο ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ν ρξόλνο ηεο ζύληαμεο ηνπ ζπκβνιαίνπ δηαλνκήο εθηόο ησλ πεξηπηώζεσλ πνπ ε δηαλνκή δελ επηθέξεη θακηάο κνξθήο κεηαβίβαζε εκπξάγκαηνπ δηθαηώκαηνο (δελ ζπληειείηαη κεηαβίβαζε). 9

10 4. Δπηθαξπία- Ψηιή Κπξηόηεηα α) ε πεξίπησζε δηάζπαζεο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ζε ςηιή θπξηόηεηα θαη επηθαξπία θαη πώιεζεο, ζηε ζπλέρεηα, ηαπηόρξνλα από ηνλ ςηιό θύξην θαη ηνλ επηθαξπσηή ηνπ αθηλήηνπ, ηόζν ν ρξόλνο όζν θαη ε αμία θηήζεο, θαζνξίδνληαη κε βάζε ην ρξόλν ηεο δηάζπαζεο. Όηαλ όκσο ην αθίλεην, ζηε ζπλέρεηα, αιιάμεη κνξθή κε ηε κεζνιάβεζε ελόο από ηα αθόινπζα γεγνλόηα, ήηνη : Αλέγεξζε θαηόπηλ έθδνζεο νηθνδνκηθήο άδεηαο ή πξώηεο αλαλέσζεο απηήο (ε αλαζεώξεζε δελ ππνινγίδεηαη), Κύξσζε Πξάμεο Δθαξκνγήο, Έγθξηζε Πνιενδνκηθήο Μειέηεο, Γηνηθεηηθή πξάμε θαζνξηζκνύ νξίσλ νηθηζκνύ ΣΟΣΔ εθαξκόδνληαη ηα αθόινπζα: Ο ρξόλνο θηήζεο κεηαηίζεηαη ζε θαζέλα από ηα παξαπάλσ γεγνλόηα πνπ είλαη κεηαγελέζηεξα ηνπ ηίηινπ θηήζεο θαη, ζε πεξίπησζε δηαδνρηθήο ζπλδξνκήο ηνπο, ζην λεόηεξν από απηά γεγνλόο, θαηά ηε ρξνληθή ζεηξά ηνπ. ε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο ή επηθαξπίαο πνπ απνθηήζεθε κε δηαδνρηθά ζπκβόιαηα, κε ζπλέπεηα λα ιακβάλνπλ ρώξα πεξηζζόηεξεο δηαδνρηθέο θηήζεηο ησλ δηθαησκάησλ απηώλ,(δηαζπάζεηο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο) ζαλ ρξόλνο θηήζεο ιακβάλεηαη ν ρξόλνο θαηά ηα νξηδόκελα ζην άξζξν 3 ηνπ άξζξνπ 41 θαη ε αμία ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο θαζνξίδεηαη βάζεη ηεο ειηθίαο ηνπ επηθαξπσηή θαηά ην ρξόλν απόθηεζεο ηνπ 75% απηνύ (ςηιήο θπξηόηεηαο ή επηθαξπίαο). Παξαδείγκαηα: 1. Σν 2000 ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (7/10) αθάιππηνπ νηθνπέδνπ ζην γην ηνπ Β παξαθξαηώληαο ν ίδηνο ηελ επηθαξπία (3/10). Σν 2002 εθδίδεηαη άδεηα αλέγεξζεο θηίζκαηνο. Σν 2014 πσιείηαη ην νηθόπεδν κεηά ηνπ θηίζκαηνο από ηνλ επηθαξπσηή θαη ηνλ ςηιό θύξην. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην 2007 (παξ. 3 άξζξνπ 41 παξέιεπζε 5εηίαο από ηνλ ρξόλν έθδνζεο άδεηαο αλέγεξζεο). Ζ ηηκή θηήζεο ησλ κεηαβηβαδόκελσλ δηθαησκάησλ ζα ππνινγηζηεί, ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. 2. Σν 2000 ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (7/10) αγξνηεκαρίνπ ζην γην ηνπ Β παξαθξαηώληαο ν ίδηνο ηελ επηθαξπία (3/10). Σν 2002 θπξώλεηαη ε πξάμε εθαξκνγήο θαη ην 2014 πσιείηαη ην νηθόπεδν από ηνπο δύν, θαηά ςηιή θπξηόηεηα θαη επηθαξπία αληίζηνηρα. Υξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο θύξσζεο ηεο πξάμεο εθαξκνγήο θαη ε ηηκή θηήζεο ησλ 10

11 κεηαβηβαδόκελσλ δηθαησκάησλ ζα ππνινγηζηεί ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. Αλ αληίζεηα ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (7/10) νηθνπέδνπ(δελ ππάξρεη αιιαγή ζηελ λνκηθή κνξθή ηνπ αθηλήηνπ) ζην γην ηνπ Β παξαθξαηώληαο ν ίδηνο ηελ επηθαξπία (3/10) θαη ζηε ζπλέρεηα αθνινπζεί πξάμε εθαξκνγήο, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη απηή πνπ πξνθύπηεη θαηά ην ρξόλν δηάζπαζεο, ζύκθσλα κε όζα νξίδεη ε παξάγξαθνο 7 ηεο ΠΟΛ 1122/2014. Αλ, ζην ίδην σο άλσ παξάδεηγκα, κεηά ηελ θύξσζε ηεο πξάμεο εθαξκνγήο, αλεγεξζεί θηίζκα βάζεη άδεηαο αλέγεξζεο νηθνδνκήο, ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα πσιείηαη από ηνπο δύν θαη επηθαξπία θαη ςηιή θπξηόηεηα ν ρξόλνο θηήζεο ππνινγίδεηαη κεηά ηελ παξέιεπζε ηεο πεληαεηίαο από ηελ έθδνζε ηεο νηθνδνκηθήο άδεηαο θιπ θαη ε ηηκή θηήζεο κε ηνλ πιαζκαηηθό ηξόπν (ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ). 3. Σν 2000 ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (7/10) αγξνηεκαρίνπ ζην γην ηνπ Β παξαθξαηώληαο ν ίδηνο ηελ επηθαξπία (3/10). Σν 2005 εγθξίλεηαη ε πνιενδνκηθή κειέηε ή εθδίδεηαη ε δηνηθεηηθή πξάμε θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ θαη ην 2014 πσιείηαη ην νηθόπεδν από ηνπο δύν θαη επηθαξπία θαη ςηιή θπξηόηεηα. Υξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο έγθξηζεο ηεο πνιενδνκηθήο κειέηεο ή ν ρξόλνο έθδνζεο ηεο αληίζηνηρεο δηνηθεηηθήο πξάμεο θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ θαη ε ηηκή θηήζεο ησλ κεηαβηβαδόκελσλ δηθαησκάησλ ζα ππνινγηζηεί ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ. Αλ αληίζεηα ν Α κεηαβηβάδεη κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (7/10) νηθνπέδνπ(δελ ππάξρεη αιιαγή ζηελ λνκηθή κνξθή ηνπ αθηλήηνπ) ζην γην ηνπ Β παξαθξαηώληαο ν ίδηνο ηελ επηθαξπία (3/10) θαη ζηε ζπλέρεηα αθνινπζεί έγθξηζε πνιενδνκηθήο κειέηεο ή έθδνζε δηνηθεηηθήο πξάμεο θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη απηή πνπ πξνθύπηεη θαηά ην ρξόλν δηάζπαζεο, ζύκθσλα κε όζα νξίδεη ε παξάγξαθνο 7 ηεο ΠΟΛ 1122/2014. ε πεξίπησζε δηάζπαζεο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο από επαρζή αηηία (πώιεζε ςηιήο θπξηόηεηαο, πώιεζε επηθαξπίαο ιόγσ παξαίηεζεο ) ε αμία θηήζεο ππνινγίδεηαη κε βάζε ηα δέθαηα πνπ αληηζηνηρνύλ θαηά ην ρξόλν ηεο δηάζπαζεο (παξ.7 ηεο ΠΟΛ1122/2014). Παξάδεηγκα: Αγνξά αθηλήηνπ από ηνλ Α θαηά πιήξε θπξηόηεηα ην Σν έηνο 2000 ν Α πσιεί ηελ ςηιή θπξηόηεηα ζηνλ Β παξαθξαηώληαο ηελ επηθαξπία. Σν 2014, ν Α παξαηηείηαη ηεο επηθαξπίαο ππέξ ηνπ ςηινύ θπξίνπ, ιόγσ πώιεζεο. Υξόλνο θηήζεο ηεο επηθαξπίαο από ηνλ Α είλαη ην Ζ ηηκή θηήζεο ηεο επηθαξπίαο ππνινγίδεηαη κε ηελ εθαξκνγή ησλ πνζνζηώλ ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ Κώδηθα Φνξνινγίαο Κιεξνλνκηώλ, Γσξεώλ, Γνληθώλ Παξνρώλ, Πξνηθώλ θαη Κεξδώλ από Σπρεξά Παίγληα (λ. 2961/2001), 11

12 δειαδή κε βάζε ηα δέθαηα ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ζύκθσλα κε ηελ ειηθία ηνπ επηθαξπσηή θαηά ηνλ ρξόλν δηάζπαζεο. β) πλέλσζε ςηιήο θπξηόηεηαο επηθαξπίαο ε πεξίπησζε πώιεζεο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο αθηλήηνπ, ύζηεξα από ζπλέλσζε ςηιήο θπξηόηεηαο θαη επηθαξπίαο, νη νπνίεο απνθηήζεθαλ ζε δηαθνξεηηθό ρξόλν, σο ρξόλνο θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο είλαη εθείλνο ηεο απόθηεζεο ηνπ 75% ηνπιάρηζηνλ ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 15 λ. 2961/2001 (ΠΟΛ 1119/2014 Α.Τ.Ο.). Σηκή θηήζεο είλαη ε αμία ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο θαηά ην ρξόλν θηήζεο ηεο, πξνζηηζεκέλεο ζηελ αμία απηή ηεο αμίαο ηεο επηθαξπίαο, ε νπνία ππνινγίδεηαη κε αλαγσγή βάζεη ησλ πνζνζηώλ πνπ αλαινγνύλ, θαηά ην ρξόλν απόθηεζεο ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο (πεξίπησζε ζαλάηνπ ηνπ επηθαξπσηή) κε ηελ πξνϋπόζεζε δειαδή όηη δελ πθίζηαηαη θνξνινγηθή ππνρξέσζε θαη θαη επέθηαζε αμία ηεο επηθαξπίαο. ε θάζε άιιε πεξίπησζε (π.ρ. παξαίηεζε από ηελ επηθαξπία ή πώιεζε ςηιήο θπξηόηεηαο θαη ζηε ζπλέρεηα ζάλαηνο επηθαξπσηή), ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε όζα νξίδνληαη ζηηο πεξηπηώζεηο α ή β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41, δεδνκέλνπ όηη πθίζηαηαη θνξνινγηθή ππνρξέσζε θαη πξνθύπηεη αμία ηόζν γηα ηελ ςηιή θπξηόηεηα όζν θαη γηα ηελ επηθαξπία. ΔΗΓΗΚΔ ΠΔΡΗΠΣΩΔΗ ΤΝΔΝΩΖ: ε πεξίπησζε πώιεζεο αθηλήηνπ πνπ αλεγέξζεθε από ηνλ ςηιό θύξην θαη ηνλ επηθαξπσηή, ελώ είρε απνθηεζεί αξρηθά ε ςηιή θπξηόηεηα αθάιππηνπ νηθνπέδνπ κε παξαθξάηεζε επηθαξπίαο θαη ζηε ζπλέρεηα έγηλε ζπλέλσζε κε ηελ επηθαξπία (πρ. ζάλαηνο ηνπ επηθαξπσηή) ρξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο θαηά ηνλ νπνίν απνθηήζεθε ην 75% ηνπιάρηζηνλ ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ζύκθσλα κε ηελ ΠΟΛ 1119/2014 θαη εμαξηάηαη από ηελ ειηθία ηνπ επηθαξπσηή (θαηά ηελ απόθηεζε ή ηελ ζπλέλσζε). Ζ ηηκή θηήζεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ππνινγίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξ.2 ηνπ άξζξνπ 41, δειαδή κε ηε ρξήζε ηνπ Γείθηε Σηκώλ Καηνηθηώλ εθηόο θαη αλ ππάξρεη παξαίηεζε ηεο επηθαξπίαο θαη ρξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο ζπλέλσζεο νπόηε αλαινγηθά βξίζθεηαη ε αμία ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο. ε πεξίπησζε πώιεζεο αθηλήηνπ πνπ αλεγέξζεθε από ηνλ ςηιό θύξην θαη ηνλ επηθαξπσηή θαη ζηελ ζπλέρεηα έγηλε ζπλέλσζε ςηιήο θπξηόηεηαο θαη επηθαξπίαο κεηά από ζάλαην ηνπ ςηινύ θπξίνπ πνπ θιεξνλόκεζε ν επηθαξπσηήο, ρξόλνο θηήζεο είλαη εθείλνο θαηά ηνλ νπνίν απνθηήζεθε πνζνζηό 75% ηνπιάρηζηνλ ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, ζύκθσλα κε ηελ ΠΟΛ 1119/2014 ΑΤΟ (ήηνη, ελ πξνθεηκέλσ, είηε θαηά ην ρξόλν απόθηεζεο ηεο επηθαξπίαο κε ηελ δηάζπαζε ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο είηε θαηά ην ρξόλν ηεο ζπλέλσζεο ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο κε ηελ επηθαξπία), ε δε ηηκή θηήζεο είλαη 12

13 εθείλε ε νπνία πξνζδηνξίδεηαη κε βάζε ηηο δηαηάμεηο ηεο πεξίπησζεο β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41, ήηνη κε βάζε ηελ αμία ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο θαηά ην ρξόλν ζαλάηνπ ηνπ ςηινύ θπξίνπ, αθνύ ζηελ αμία απηή πξνζηεζεί αλαινγηθά θαη ε αμία ηεο επηθαξπίαο. ε πεξίπησζε δηαδνρηθήο απόθηεζεο ςηιήο θπξηόηεηαο θαη ζηε ζπλέρεηα κεηαβίβαζεο πιήξνπο θπξηόηεηαο από ηνλ επηθαξπσηή θαη ηνλ ςηιό θύξην ηόηε ρξόλνο θηήζεο γηα ην επηθαξπσηή είλαη ν ρξόλνο ηεο αξρηθήο δηάζπαζεο θαη γηα ηνλ ςηιό θύξην, ν ρξόλνο θηήζεο ηεο ςηιήο θπξηόηεηάο ηνπ. Αμία θηήζεο γηα ηνλ ςηιό θύξην είλαη απηή πνπ αλαγξάθεηαη ζην ζπκβόιαην θαηά ηελ εκεξνκελία ηνπ ζπκβνιαίνπ θαη γηα ηνλ επηθαξπσηή ε αμία βάζεη ηνπ ζπκβνιαίνπ δηάζπαζεο. 5. Μεηαβίβαζε θιεξνλνκηαίνπ αθηλήηνπ ή δηθαηώκαηνο γηα ην νπνίν έρεη ζπζηαζεί θαηαπίζηεπκα ε πεξίπησζε ζύζηαζεο θαηαπηζηεύκαηνο, ε επαγσγή ηεο θιεξνλνκίαο ζηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν επέξρεηαη κόιηο πεζάλεη ν βεβαξεκέλνο αξρηθόο θιεξνλόκνο, αλ ν δηαζέηεο δελ έηαμε θάπνην άιιν γεγνλόο ή ρξνληθό ζεκείν (ΑΚ1935). Καηά ην άξζξν 1924 παξ. 1 ηνπ Αζηηθνύ Κώδηθα, ην πξόζσπν πνπ έρεη νξηζηεί από ηνλ δηαζέηε σο θιεξνλόκνο θαη ην νπνίν δελ έρεη ζπιιεθζεί θαηά ηνλ ζάλαηό ηνπ ζεσξείηαη θαηαπηζηεπκαηνδόρνο θαη ε επαγσγή επέξρεηαη κόιηο γίλεη ν ηνθεηόο. Δπίζεο, εάλ ν δηαζέηεο εγθαηαζηήζεη θιεξνλόκν κε αλαβιεηηθή αίξεζε ή πξνζεζκία πνπ δελ έρεη επέιζεη θαηά ηνλ ζάλαηό ηνπ ή θιεξνλόκν ε εγθαηάζηαζε ηνπ νπνίνπ εμαξηάηαη από γεγνλόο πνπ επίζεο δελ έρεη επέιζεη θαηά ηνλ ζάλαηό ηνπ, ηόηε ν θιεξνλόκνο ζεσξείηαη θαηαπηζηεπκαηνδόρνο (1925, 1-2). Άιιεο εξκελεπηηθέο δηαηάμεηο, όπσο εγθαηάζηαζε κε δηαιπηηθή αίξεζε ή πξνζεζκία, απαγόξεπζε δηάζεζεο θαη νηθνγελεηαθό θαηαπίζηεπκα, πεξηέρνληαη ζηα άξζξα ηνπ Αζηηθνύ Κώδηθα. Ωο πξνο ηα δηθαηώκαηα ηνπ βεβαξεκέλνπ πξηλ από ηελ επαγσγή, κε ηε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 1937 ΑΚ νξίδεηαη όηη, σζόηνπ γίλεη ε επαγσγή ζηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν, ν θιεξνλόκνο αζθεί ηηο θιεξνλνκηθέο αγσγέο θαη δηαρεηξίδεηαη ηελ θιεξνλνκία. Πεξαηηέξσ, πξνβιέπεηαη όηη ν βεβαξεκέλνο, αλ ν δηαζέηεο δελ όξηζε δηαθνξεηηθά, έρεη εμνπζία λα δηαζέηεη ηα αληηθείκελα ηεο θιεξνλνκίαο κόλν όηαλ επηβάιιεηαη από ηνπο θαλόλεο ηεο ηαθηηθήο δηαρείξηζεο ή όξηζε πεξί απηνύ ν δηαζέηεο ή έδσζε ηε ζπλαίλεζή ηνπ ν θαηαπηζηεπκαηνδόρνο ή ππάξρεη θαηαπίζηεπκα ζην ππόινηπν (ΑΚ1939). Κάζε άιιε δηάζεζε απνβαίλεη άθπξε κόιηο γίλεη ε επαγσγή ζηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν. παξάδεηγκα: 13

14 Σν 2007 δεκνζηεύεηαη δηαζήθε κε ρξόλν ζαλάηνπ ην 2003, ζύκθσλα κε ηελ νπνία νξίδεηαη θιεξνλόκνο ε ζύδπγνο ηνπ ζαλόληνο θαη θαηαπηζηεπκαηνδόρνη νη δύν εγγνλέο ηνπ, ζε έλα νηθόπεδν κε νηθία. Σν έηνο 2014 ε βεβαξεκέλε ζύδπγνο κεηαβηβάδεη ην ελ ιόγσ αθίλεην ζε ηξίην πξόζσπν, κε ηε ζπλαίλεζε ησλ θαηαπηζηεπκαηνδόρσλ. Γηα ηνλ ππνινγηζκό ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο σο ρξόλνο θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ ζα ιεθζεί ν ρξόλνο επαγσγήο ηεο θιεξνλνκηάο ζηε βεβαξεκέλε, δειαδή ην 2003 θαη σο αμία θηήζεο ε αμία ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο απηνύ θαηά ηνλ ρξόλν επαγσγήο ηεο θιεξνλνκηάο, δειαδή ην 2003, ζύκθσλα κε ηε δηάηαμε ηεο πεξίπησζεο β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013. Δπηζεκαίλεηαη όηη ν βεβαξεκέλνο πέξαλ ησλ πεξηνξηζκώλ θαη ππνρξεώζεσλ κε ηηο νπνίεο βαξύλεηαη ιόγσ ηεο ύπαξμεο ηνπ θαηαπηζηεύκαηνο κεηά ην ζάλαην ηνπ δηαζέηε θαη πξηλ από ηελ επαγσγή ηνπ θαηαπηζηεύκαηνο, είλαη θιεξνλόκνο, δειαδή θαζνιηθόο δηάδνρνο ηνπ δηαζέηε, θαη έρεη θαηαξρήλ όια ηα δηθαηώκαηα θαη όιεο ηηο ππνρξεώζεηο ηνπ θιεξνλόκνπ. Από ηελ άιιε πιεπξά, ν θαηαπηζηεπκαηνδόρνο κεηά ην ζάλαην ηνπ δηαζέηε θαη πξηλ από ηελ επαγσγή ηνπ θαηαπηζηεύκαηνο, έρεη κόλν δηθαίσκα πξνζδνθίαο θηήζεο ησλ αληηθεηκέλσλ ηεο θιεξνλνκίαο. Δπνκέλσο, ζην ρξνληθό δηάζηεκα πνπ κεζνιαβεί κεηαμύ ηνπ ζαλάηνπ ηνπ δηαζέηε θαη ηεο επαγσγήο ηνπ θαηαπηζηεύκαηνο, θιεξνλόκνο είλαη ν βεβαξεκέλνο, αλεμάξηεηα από ηνπο πεξηνξηζκνύο ζηνπο νπνίνπο ππόθεηηαη σο πξνο ηε δηάζεζή ησλ αληηθεηκέλσλ ηεο θιεξνλνκίαο. - Ηδηαίηεξε κνξθή θαηαπηζηεύκαηνο είλαη ην θαηαπίζηεπκα ηνπ πεξηιηκπαλνκέλνπ ( άξζξν 1939 ΑΚ). ηελ πεξίπησζε απηή, επί πεξαηηέξσ κεηαβίβαζεο κε επαρζή αηηία αθηλήηνπ είηε από ηνλ βεβαξεκέλν είηε από ηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν, ε ηηκή θηήζεο είλαη ε αμία ηνπ θιεξνλνκηαίνπ αθηλήηνπ, ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο πεξίπησζεο β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013 θαη ρξόλνο θηήζεο εθείλνο ηεο επαγσγήο ηεο θιεξνλνκίαο ζηνλ βεβαξεκέλν ή ηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν. Δπηζεκαίλεηαη όηη ζε θάζε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο εμ επαρζνύο αηηίαο αθηλήηνπ ή δηθαηώκαηνο, από ηνλ βεβαξεκέλν θιεξνλόκν ή ηνλ θαηαπηζηεπκαηνδόρν, ε αμία θηήζεο ηνπο είλαη ε αμία απηώλ θαηά ηηο δηαηάμεηο ηεο πεξ. β ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013, αλεμάξηεηα από ηε θνξνινγηθή κεηαρείξηζε ηνπο, θαηά ηηο δηαηάμεηο πεξί θνξνινγίαο θιεξνλνκηώλ. 6. Δληαίν δεισζέλ ηίκεκα/αμία θηήζεο ( ΠΟΛ 1168/2014 ΑΤΟ (ΦΔΚ Β 1724/ ) α) ε πεξίπησζε πνπ κε ην ίδην ζπκβόιαην απνθηήζεθαλ εμ επαρζνύο αηηίαο πεξηζζόηεξεο απηνηειείο ηδηνθηεζίεο κε εληαίν δεισζέλ ηίκεκα αγνξάο θαη, 14

15 ζηε ζπλέρεηα, κεηαβηβάδνληαη κε επαρζή αηηία κία ή πεξηζζόηεξεο εμ απηώλ, ε ηηκή θηήζεο ηεο ή ησλ κεηαβηβαδόκελσλ ηδηνθηεζηώλ πξνζδηνξίδεηαη κε αλαγσγή ηνπ ζπλνιηθνύ ηηκήκαηνο θαηά ην ιόγν ηεο αληηθεηκεληθήο αμίαο ηεο κεηαβηβαδόκελεο απηνηεινύο ηδηνθηεζίαο πξνο ηελ ζπλνιηθή αληηθεηκεληθή αμία ησλ θηεζέλησλ (θαηά ην ρξόλν ηεο απόθηεζήο ηνπο) θαη, εάλ δελ ππάξρεη αληηθεηκεληθή αμία, γίλεηαη αλαγσγή κε βάζε ηελ νηθεία θνξνινγεηέα αμία εθόζνλ ππάξρεη γηα θάζε κία απηνηειή ηδηνθηεζία θαη αλ νύηε απηή ππάξρεη, ηόηε ε ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ.4172/2013. Παξάδεηγκα: Έζησ όηη αγνξάζηεθαλ ην 2003 ηξία δηακεξίζκαηα (Α,Β,Γ) έλαληη ζπλνιηθνύ δεισζέληνο ηηκήκαηνο επξώ. Σν 2014 πσιείηαη ην δηακέξηζκα Α. Ζ αληηθεηκεληθή αμία ηνπ δηακεξίζκαηνο Α, ζύκθσλα κε ην ζπκβόιαην αγνξάο ήηαλ επξώ, ηνπ Β επξώ θαη ηνπ Γ επξώ, ήηνη ζπλνιηθή αμία θαη γηα ηα ηξία δηακεξίζκαηα επξώ. Με βάζε ηα αλσηέξσ, ζην ζπλνιηθό δεισζέλ ηίκεκα αγνξάο ύςνπο επξώ αληηζηνηρνύλ γηα ηε λπλ κεηαβηβαδόκελε ηδηνθηεζία επξώ σο ηίκεκα γηα ην αθίλεην Α(40.000* / =35.294). β) Σα αλσηέξσ ηζρύνπλ θαη όηαλ κε ην ίδην ζπκβόιαην απνθηήζεθαλ εμ επαρζνύο αηηίαο, κε εληαίν δεισζέλ ηίκεκα πρ νξηδόληηα ηδηνθηεζία θύξηαο ρξήζεο θαη βνεζεηηθνί ρώξνη πνπ ζπληζηνύλ απηνηειείο νξηδόληηεο ηδηνθηεζίεο, θαη ελ ζπλερεία κεηαβηβάδεηαη κόλν ε νξηδόληηα ηδηνθηεζία θύξηαο ρξήζεο. γ) ε πεξίπησζε πνπ κε ην ίδην ζπκβόιαην απνθηήζεθαλ από ραξηζηηθή αηηία ή κε θιεξνλνκηθή δηαδνρή πεξηζζόηεξεο απηνηειείο ηδηνθηεζίεο κε εληαία αμία θαη, ζηε ζπλέρεηα, κεηαβηβάδνληαη κε επαρζή αηηία κία ή πεξηζζόηεξεο εμ απηώλ, ε ηηκή θηήζεο ηεο ή ησλ κεηαβηβαδόκελσλ ηδηνθηεζηώλ πξνζδηνξίδεηαη κε αλαγσγή ηεο αληηθεηκεληθήο ή (εθ όζνλ απηή δελ πθίζηαηαη) ηεο θνξνινγεηέαο αμίαο θηήζεο ησλ κεηαβηβαδνκέλσλ αθηλήησλ, εθόζνλ απηή πθίζηαηαη γηα θάζε κία ηδηνθηεζία, ζηελ ζπλνιηθή αληηθεηκεληθή ή (εθ όζνλ απηή δελ πθίζηαηαη) ζηελ θνξνινγεηέα αμία απόθηεζήο ηνπο θαη, εάλ δελ ππάξρεη αληηθεηκεληθή ή θνξνινγεηέα αμία, ηόηε ε αμία θηήζεο ζα πξνζδηνξηζηεί ζύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε γ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 41(Γείθηεο Σηκώλ Καηνηθηώλ). Σα αλσηέξσ ηζρύνπλ θαη ζηελ πεξίπησζε θηήζεο κε εληαία αμία ηδηνθηεζίαο θύξηαο ρξήζεο θαη βνεζεηηθώλ ρώξσλ πνπ ζπληζηνύλ απηνηειείο νξηδόληηεο ηδηνθηεζίεο θαη ελ ζπλερεία κεηαβηβάδεηαη κόλν ε νξηδόληηα ηδηνθηεζία θύξηαο ρξήζεο. Παξάδεηγκα: Απόθηεζε ην έηνο 2000 ηξηώλ νξηδνληίσλ ηδηνθηεζηώλ ιόγσ γνληθήο παξνρήο κε εληαία αληηθεηκεληθή αμία επξώ θαη δεισζείζα αμία από ηνλ θνξνινγνύκελν επξώ (αμία επί ηεο νπνίαο επηβιήζεθε ν θόξνο γνληθήο παξνρήο). Σν έηνο 2014 πσιείηαη ε κία εμ απηώλ έλαληη ηηκήκαηνο επξώ. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην Ζ ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη κε αλαγσγή ηεο αληηθεηκεληθήο αμίαο (θαηά ην έηνο θηήζεο) ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο ζηε ζπλνιηθή αληηθεηκεληθή αμία ησλ ηξηώλ 15

16 νξηδόληησλ ηδηνθηεζηώλ. Έζησ όηη ε αληηθεηκεληθή αμία ηεο πσινύκελεο ηδηνθηεζίαο είλαη (θαηά ην έηνο θηήζεο) επξώ. Ζ αμία θηήζεο απηήο είλαη * / = επξώ. δ) ε πεξίπησζε θηήζεο από νπνηαδήπνηε αηηία εληαίαο νξηδόληηαο ηδηνθηεζίαο, θαη ζηε ζπλέρεηα δηάζπαζεο απηήο ζε λέεο κεξηθόηεξεο θαη κεηαβίβαζεο θάπνηαο από απηέο, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη απηή πνπ πξνθύπηεη από ηελ αλαγσγή ηεο αμίαο θηήζεο ηεο επηθάλεηαο ηεο αξρηθά ζπλνιηθά θηεζείζαο ηδηνθηεζίαο ζηελ αμία πνπ αληηζηνηρεί ζηελ κεηαβηβαδόκελε επηθάλεηα θαηά ηνλ ιόγν ηεο επηθάλεηαο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ πξνο ηελ επηθάλεηα ηεο αξρηθά ζπλνιηθά θηεζείζαο ηδηνθηεζίαο. Υξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη ν ρξόλνο απόθηεζεο ηεο εληαίαο νξηδόληηαο ηδηνθηεζίαο. Παξάδεηγκα: Κηήζε ην έηνο 2000 εληαίαο νξηδόληηαο ηδηνθηεζίαο επηθάλεηαο η.κ. έλαληη ηηκήκαηνο επξώ. Σν έηνο 2005 αθνινπζεί δηάζπαζε απηήο ζε πέληε (5) κεξηθόηεξεο ηδηνθηεζίεο. Σν 2014 πσιείηαη ε κία εμ απηώλ ε νπνία έρεη επηθάλεηα 200 η.κ. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην Ζ ηηκή θηήζεο απηήο πξνζδηνξίδεηαη σο εμήο: *200/1000= επξώ ε) ε πεξίπησζε θηήζεο από νπνηαδήπνηε αηηία εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ ή αγξνηεκαρίνπ, θαη ζηε ζπλέρεηα θαηάηκεζεο απηνύ ζε λέα κεξηθόηεξα θαη κεηαβίβαζεο θάπνηνπ από απηά, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη απηή πνπ πξνθύπηεη από ηελ αλαγσγή ηεο αμίαο θηήζεο ηεο επηθάλεηαο ηνπ αξρηθνύ εληαίνπ νηθνπέδνπ ζηελ αμία πνπ αληηζηνηρεί ζηελ κεηαβηβαδόκελε έθηαζε θαηά ηνλ ιόγν ηεο κεηαβηβαδόκελεο έθηαζεο πξνο ηελ επηθάλεηα ηνπ αξρηθνύ εληαίνπ νηθνπέδνπ. Υξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη ν ρξόλνο απόθηεζεο ηνπ εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ. Παξάδεηγκα: Κηήζε ην έηνο 2000 εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ επηθάλεηαο η.κ. έλαληη ηηκήκαηνο επξώ. Σν έηνο 2005 αθνινπζεί θαηάηκεζε απηνύ ζε πέληε (5) ηκήκαηα. Σν 2014 πσιείηαη ην έλα εμ απηώλ επηθάλεηαο 800 η.κ. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην Ζ ηηκή θηήζεο απηνύ πξνζδηνξίδεηαη σο εμήο: *800/10.000= επξώ ζη) ε πεξίπησζε θηήζεο από νπνηαδήπνηε αηηία εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ θαη ζηε ζπλέρεηα ππαγσγήο απηνύ ζηηο δηαηάμεηο ηνπ ΝΓ 1024/1971 (θάζεηε ζπληδηνθηεζία) θαη δεκηνπξγίαο επηκέξνπο απηνηειώλ ηδηνθηεζηώλ, ζε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο θάπνηαο από απηέο, σο ηηκή θηήζεο ιακβάλεηαη απηή πνπ πξνθύπηεη από ηελ αλαγσγή ηεο αμίαο ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο ζηελ ζπλνιηθή αμία ηνπ εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ θαηά ηνλ ιόγν ηνπ αδηαίξεηνπ πνζνζηνύ ζπληδηνθηεζίαο ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο πξνο ην ζπλνιηθό αδηαίξεην πνζνζηό ζπληδηνθηεζίαο ηνπ εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ. Υξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη ν ρξόλνο θηήζεο ηνπ νηθνπέδνπ. 16

17 Παξάδεηγκα: Κηήζε ην έηνο 2000 εληαίνπ αθάιππηνπ νηθνπέδνπ επηθάλεηαο η.κ. έλαληη ηηκήκαηνο επξώ. Σν έηνο 2005 ππάγεηαη ζηελ θάζεηε ζπληδηνθηεζία θαη δεκηνπξγνύληαη πέληε (5) επηκέξνπο απηνηειείο ηδηνθηεζίεο. Σν 2014 πσιείηαη ε κία εμ απηώλ ε νπνία έρεη πνζνζηό 200/1000 επί ηνπ νηθνπέδνπ. Υξόλνο θηήζεο είλαη ην Ζ ηηκή θηήζεο απηήο πξνζδηνξίδεηαη σο εμήο: * 200/1000= επξώ Δάλ ζηελ αλσηέξσ πεξίπησζε ππάξρεη εληαίν νηθόπεδν κε θηίζκα θαη ζηελ ζπλέρεηα ζπζηαζεί θάζεηε /νξηδόληηα ηδηνθηεζία θαη δεκηνπξγεζνύλ επηκέξνπο απηνηειείο ηδηνθηεζίεο, ζε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο κηαο από απηέο, ε ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη κε ηνλ πιαζκαηηθό ηξόπν. Ιδηαίηεξε πεξίπησζε απνηειεί ε απόθηεζε πνιπώξνθεο νηθνδνκήο, ε ζύζηαζε ζηε ζπλέρεηα επ απηήο νξηδόληησλ ηδηνθηεζηώλ θαη ε πώιεζε κίαο εμ απηώλ. ηελ αλσηέξσ πεξίπησζε, ρξόλνο θηήζεο απνηειεί ν ρξόλνο θηήζεο ηνπ εληαίνπ αθηλήηνπ. Ζ ηηκή θηήζεο ή ε αμία θηήζεο πξνθύπηεη από ηελ αλαγσγή ηεο αμία ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο ζηελ ζπλνιηθή αμία ηεο νηθνδνκήο θαηά ην πνζνζηό ζπληδηνθηεζίαο ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο ζην εληαίν αθάιππην νηθόπεδν. Παξάδεηγκα: Κηήζε ην έηνο 2000 ηξηώξνθνπ έλαληη επξώ επηθάλεηαο ζπλνιηθήο 300 ηκ. Αθνινύζσο, ζπζηάζεθαλ ηξεηο νξηδόληηεο ηδηνθηεζίεο θαη ην έηνο 2014 πσιείηαη κία εμ απηώλ επηθάλεηαο 80 ηκ έλαληη ηηκήκαηνο επξώ κε πνζνζηό ζπληδηνθηεζίαο ζην νηθόπεδν 300 ρηιηνζηά. Υξόλνο θηήζεο ηεο πσινύκελεο ηδηνθηεζίαο είλαη ην έηνο Ζ ηηκή θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη σο εμήο: επξώ * 300/1.000= επξώ. Δπίζεο ζε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο αδόκεησλ ηδηνθηεζηώλ (ρσξίο ππνρξέσζε αλέγεξζεο) θαηόπηλ νηθνδνκηθήο άδεηαο αλέγεξζεο θαη ζύζηαζεο νξηδόληησλ/θάζεησλ ηδηνθηεζηώλ, ηόηε ρξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη ν ρξόλνο απόθηεζεο νηθνπέδνπ θαη ε ηηκή θηήζεο πξνθύπηεη από ηελ αλαγσγή ηνπ πνζνζηνύ βάζεη ηεο κεηαβηβαδόκελεο ηδηνθηεζίαο ζην ζπλνιηθό αθάιππην νηθόπεδν. Μεηαβίβαζε αθηλήηνπ πνπ πξνήιζε κεξηθώο από αλέγεξζε ύκθσλα κε ηελ ΠΟΛ1168/2014 ΑΤΟ ζε πεξίπησζε πώιεζεο αθηλήηνπθηίζκαηνο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ απηνηειώλ ηδηνθηεζηώλ), ην νπνίν απνθηήζεθε θαηά ηδαληθό κεξίδην σο νηθόπεδν θαη επί ηνπ νπνίνπ ζηε ζπλέρεηα αλεγέξζεθε από ηνλ πσιεηή θαη από ηνλ ζπληδηνθηήηε ζην 17

18 νηθόπεδν είηε κε απηεπηζηαζία είηε κε ην ζύζηεκα ηεο αληηπαξνρήο θαη απόθηεζεο από ην ίδην πξόζσπν, πξηλ από ηελ πώιεζε, έηεξνπ πνζνζηνύ από άιιε αηηία (επαρζή ή ραξηζηηθή), ε ζπλνιηθή ηηκή θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ θηίζκαηνο ππνινγίδεηαη κε ηελ αλαγσγή ηεο αμίαο ηνπ πνζνζηνύ πνπ απνθηήζεθε από άιιε αηηία ζηε ζπλνιηθή αμία ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ θαηά ηνλ ιόγν ηνπ επηκέξνπο πνζνζηνύ ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ θηίζκαηνο, πνπ απνθηήζεθε από άιιε αηηία (επαρζή ή ραξηζηηθή) πξνο ην ζπλνιηθό πνζνζηό ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ θηίζκαηνο. Παξάδεηγκα: Αλέγεξζε από ηνλ Α θαη Β κε απηεπηζηαζία αθηλήηνπ θαηά 50% έθαζηνο κε έηνο άδεηαο ην Σν 2005 ν Α πξνβαίλεη ζε δσξεά ηνπ πνζνζηνύ ηνπ ζηνλ Β κε θνξνινγεηέα αμία επξώ. Ο Β ην 2014 πσιεί ην αθίλεην. Ο ρξόλνο θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ είλαη ν ρξόλνο απόθηεζεο ηνπιάρηζηνλ ηνπ 75% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, δειαδή ην έηνο Ζ ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη σο εμήο: * 100% ΠΚ / 50%ΠΚ= επξώ. 7. Γηαθνξεηηθνί-δηαδνρηθνί ρξόλνη θηήζεο ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο. ύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξαγξάθνπ 3 ηνπ άξζξνπ 41 ν ρξόλνο θηήζεο είλαη ν ρξόλνο απόθηεζεο πνζνζηνύ ηνπιάρηζηνλ εβδνκήληα πέληε ηνηο εθαηό (75%) ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο επί ηεο αθίλεηεο πεξηνπζίαο. Δηδηθά, όκσο, κε ηελ ΠΟΛ 1119/2014 ΑΤΟ, έρεη νξηζηεί όηη ζε πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία κεηαβηβάδεηαη ε πιήξεο θπξηόηεηα αθηλήηνπ πνπ απνθηήζεθε θαηά ςηιή θπξηόηεηα θαη επηθαξπία αληίζηνηρα ζε δηαθνξεηηθνύο ρξόλνπο, σο ρξόλνο θηήζεο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ζεσξείηαη ν ρξόλνο θαηά ηνλ νπνίν απνθηήζεθε θαηά πνζνζηό 75% ηνπιάρηζηνλ ε αμία ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 15 ηνπ λ. 2961/2001. ε πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία κεηαβηβάδεηαη ε πιήξεο θπξηόηεηα αθηλήηνπ ή ηδαληθνύ κεξηδίνπ απηήο, ε νπνία έρεη απνθηεζεί από ην ίδην πξόζσπν ελ κέξεη θαηά πιήξε θπξηόηεηα θαη ελ κέξεη θαηά ςηιή θπξηόηεηα πνπ ζπλελώζεθε κεηαγελέζηεξα κε επηθαξπία (ή θαη ην αληίζηξνθν), σο ρξόλνο θηήζεο ζεσξείηαη εθείλνο θαηά ηνλ νπνίν απνθηήζεθε πνζνζηό ηνπιάρηζηνλ 75% ηεο κεηαβηβαδόκελεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ή ηνπ ηδαληθνύ κεξηδίνπ απηήο. ε πεξίπησζε όκσο θαηά ηελ νπνία έρνπλ απνθηεζεί από ην ίδην πξόζσπν δηαθνξεηηθά δηθαηώκαηα επί ηνπ ηδίνπ αθηλήηνπ θαη ζηε ζπλέρεηα ηα δηθαηώκαηα απηά πσινύληαη δηαθεθξηκέλα κε ηελ ίδηα κεηαβηβαζηηθή πξάμε ζηνλ ίδην αγνξαζηή θαη κε εληαίν ηίκεκα, ηόηε ν ρξόλνο θηήζεο πξνζδηνξίδεηαη βάζεη ηνπ θαλόλα ηνπ ρξόλνπ απόθηεζεο πνζνζηνύ ηνπιάρηζηνλ εβδνκήληα πέληε ηνηο εθαηό (75%) ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο. Ζ αμία θηήζεο ζηελ πεξίπησζε απηή ππνινγίδεηαη θαηά ηηο γεληθέο δηαηάμεηο, ην δε εληαίν ηίκεκα, πνπ αληηζηνηρεί ζην ζύλνιν ησλ κεηαβηβαδνκέλσλ δηθαησκάησλ, επηκεξίδεηαη 18

19 αλά κεηαβηβαδόκελν δηθαίσκα όπσο πξνθύπηεη από ην ζπκβόιαην θαη εάλ απηό δελ είλαη εθηθηό, θάζε δηθαίσκα θξίλεηαη απηνηειώο. ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑΣΑ: 1) Ο Β ην έηνο 2000 κεηαβηβάδεη θαηά πιήξε θπξηόηεηα ζηνλ Α πνζνζηό 50% νηθνπέδνπ, ζην δε ππόινηπν πνζνζηό παξακέλεη ζπγθύξηνο. Σν 2004 ν Β κεηαβηβάδεη ζηνλ Α κε γνληθή παξνρή ηελ ςηιή θπξηόηεηα (6/10) επί ηνπ ππόινηπνπ 50% ηνπ νηθνπέδνπ. Σν 2010 ν Β πεζαίλεη. Σν 2014 ν Α πσιεί θαηά πιήξε θπξηόηεηα ην νηθόπεδν. Ο ρξόλνο θηήζεο ζηελ αλσηέξσ πεξίπησζε είλαη ην έηνο 2004, δειαδή ν ρξόλνο απόθηεζεο ηνπιάρηζηνλ ηνπ 75% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο (50% + 30%). 2) Ο Β ην έηνο 2000 κεηαβηβάδεη ζηνλ Α πνζνζηό 50% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο νηθνπέδνπ, ε νπνία αληηζηνηρεί ζε πνζνζηό 6/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ κεξηδίνπ. ηε ζπλέρεηα, θαηά ην έηνο 2001 ν Β παξαηηείηαη ηεο επηθαξπίαο γηα ην ίδην πνζνζηό 50% ππέξ ηνπ Α. Σν 2010 επίζεο ν Β κεηαβηβάδεη ζηνλ Α ηελ ςηιή θπξηόηεηα επί ηνπ ππόινηπνπ 50% ηνπ νηθνπέδνπ, ε νπνία αληηζηνηρεί ζηα 7/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ κεξηδίνπ. Σν 2011 πεζαίλεη ν επηθαξπσηήο Β. Σν 2014 ν Α πσιεί θαηά πιήξε θπξηόηεηα ην αθίλεην. Δξσηάηαη πνηνο είλαη ν ρξόλνο θηήζεο: ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ιακβαλνκέλνπ ππ όςηλ όηη κεηαβηβάδεηαη ε πιήξεο θπξηόηεηα αθηλήηνπ πνπ απνθηήζεθε θαηά ςηιή θπξηόηεηα θαη επηθαξπία αληίζηνηρα ζε δηαθνξεηηθνύο ρξόλνπο, σο ρξόλνο θηήζεο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ζεσξείηαη ν ρξόλνο θαηά ηνλ νπνίν απνθηήζεθε θαηά πνζνζηό 75% ηνπιάρηζηνλ ε αμία ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, ζύκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 15 ηνπ λ. 2961/2001. Δλ πξνθεηκέλσ, επνκέλσο, θαηά ηελ πξώηε θηήζε ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο ην έηνο 2000 απνθηήζεθε πνζνζηό 6/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ 50% πνπ ηζνδπλακεί κε 30% ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ όινπ αθηλήηνπ, ελ ζπλερεία θαηά ηελ πξώηε θηήζε ηεο αμίαο ηνπ 50% ηεο επηθαξπίαο ιόγσ ηεο παξαηηήζεσο ηνπ Β ν Α απέθηεζε ηα ππόινηπα 4/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ 50% πνπ ηζνδπλακεί κε 20% ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ όινπ αθηλήηνπ, ηέινο δε κε ηελ ηειεπηαία απόθηεζε ηνπ ππόινηπνπ πνζνζηνύ 50% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο ην 2010, ε νπνία αληηζηνηρεί ζηα 7/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ 50%, δειαδή ζην 35% ηνπ όινπ αθηλήηνπ, ν Α απέθηεζε ήδε 85% ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ όινπ αθηλήηνπ θαη ζπλεπώο ρξόλνο θηήζεο είλαη ην έηνο ) Ο Β ην έηνο 2000 κεηαβηβάδεη ζηνλ Α πνζνζηό 50% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο νηθνπέδνπ ε νπνία αληηζηνηρεί ζε πνζνζηό 6/10 ηεο αμίαο ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ κεξηδίνπ, ζηε ζπλέρεηα ην έηνο 2001 ηνπ κεηαβηβάδεη πνζνζηό 50% ηεο επηθαξπίαο απηνύ. Σν 2004 ν Β κεηαβηβάδεη ζηνλ Α ηελ ςηιή θπξηόηεηα επί πνζνζηνύ 20% ηνπ νηθνπέδνπ. Σν 2014 ν Α πσιεί ην 50% ηεο 19

20 πιήξνπο θπξηόηεηαο ηνπ αθίλεηνπ θαη ην 20% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο απηνύ έλαληη εληαίνπ ηηκήκαηνο. ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε δεδνκέλνπ όηη έρνπλ απνθηεζεί από ηνλ πσιεηή δηαθξηηά δηθαηώκαηα επί ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ, ήηνη ην 50% ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο θαη ην 20% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο απηνύ, ηα νπνία πσινύληαη δηαθεθξηκέλα κε ηελ ίδηα κεηαβηβαζηηθή πξάμε ζηνλ ίδην αγνξαζηή θαη κε εληαίν ηίκεκα, ν ρξόλνο θηήζεο γηα θάζε έλα δηθαίσκα θξίλεηαη απηνηειώο. πγθεθξηκέλα γηα κελ ην 50% ηεο κεηαβηβαδόκελεο πιήξνπο θπξηόηεηαο, ρξόλνο θηήζεο είλαη ην έηνο 2001 νπόηε απνθηήζεθε πνζνζηό ηνπιάρηζηνλ 75% ηεο αμίαο ηεο κεηαβηβαδόκελεο θπξηόηεηαο γηα δε ην ππόινηπν πνζνζηό 20% ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο ρξόλνο θηήζεο είλαη ην έηνο Ζ αμία θηήζεο ζηελ πεξίπησζε απηή ζα ππνινγηζηεί θαηά ηηο γεληθέο δηαηάμεηο, ην δε εληαίν ηίκεκα, πνπ αληηζηνηρεί ζην ζύλνιν ησλ κεηαβηβαδνκέλσλ δηθαησκάησλ, ζα επηκεξηζηεί θαηά ηελ ειεύζεξε βνύιεζε ησλ κεξώλ, αλά θαζέλα από ηα κεηαβηβαδόκελα δηθαηώκαηα. εκεηώλεηαη όηη ηα αλαιπηηθά θαησηέξσ αλαθεξόκελα ζηελ παξάγξαθν 10, γηα ηελ εθαξκνγή ηεο έθπησζεο ύςνπο επξώ εθαξκόδνληαη θαη ζηελ παξνύζα πεξίπησζε θαη, επνκέλσο, ε έθπησζε ησλ επξώ ζα εθαξκνζηεί είηε γηα ηελ κεηαβίβαζε ηεο πιήξνπο θπξηόηεηαο είηε θαη γηα ηελ κεηαβίβαζε ηεο ςηιήο θπξηόηεηαο) κέρξη ζπκπιήξσζεο ηνπ πνζνύ ησλ επξώ θαηά ηελ ειεύζεξε βνύιεζε. 8. Δηδηθέο πεξηπηώζεηο α) Απηνύζηα δηαλνκή, ζπλέλσζε αθηλήησλ θαη πξάμε ζύζηαζεο νξηδόληηαο ή θάζεηεο ηδηνθηεζίαο, εθόζνλ δελ κεηαβάιινληαη ηα πνζνζηά ζπληδηνθηεζίαο αλά ζπληδηνθηήηε. ύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε δ ηεο παξαγξάθνπ 7 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν.4172/13 ε απηνύζηα δηαλνκή θαη ε ζπλέλσζε αθηλήησλ, δελ ζεσξνύληαη κεηαβηβάζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 41 θαη ζπλεπώο δελ ππνβάιιεηαη δήισζε θόξνπ ππεξαμίαο. Ζ πξάμε ζύζηαζεο νξηδόληηαο ή θάζεηεο ηδηνθηεζίαο δελ ζεσξνύληαη κεηαβηβάζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 41 κε ηελ πξνϋπόζεζε ηεο κε κεηαβνιήο πνζνζηώλ ηδηνθηεζίαο. πλεπώο ε θαηά ηα πξνεγνύκελα λνκηθή πξνϋπόζεζε ηεο κε κεηαβνιήο ησλ πνζνζηώλ ζπληδηνθηεζίαο αθνξά κόλν ηελ πξάμε ζύζηαζεο νξηδόληηαο ή θάζεηεο ηδηνθηεζίαο. β) Αληαιιαγή αθηλήησλ ε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο ιόγσ αληαιιαγήο αθηλήησλ, ζύκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ λ.4172/2013, ε ηηκή πώιεζεο είλαη ε 20

21 αληηθεηκεληθή αμία ηεο αθίλεηεο πεξηνπζίαο, πνπ απνηειεί ην αληάιιαγκα γηα θάζε ζπκβαιιόκελν, θαη, εθόζνλ απηή δελ πθίζηαηαη, ε θνξνινγεηέα αμία. ύκθσλα κε ηελ πεξίπησζε ε ηεο παξαγξάθνπ 7 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν.4172/13 ε αληαιιαγή πνζνζηώλ αθίλεηεο πεξηνπζίαο επί θηεζέλησλ ιόγσ θιεξνλνκηθήο δηαδνρήο ή γνληθήο παξνρήο ή από ζπδύγνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο έγγακεο ζπκβίσζεο δελ ζεσξνύληαη κεηαβηβάζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 41. ε πεξίπησζε αληαιιαγήο αθηλήησλ πνπ αληηζηνηρνύλ ζε πνζνζηά αθίλεηεο πεξηνπζίαο θηεζέλησλ σο αλσηέξσ, δελ ππάγεηαη ζην άξζξν 41 ην πνζό ηεο αθίλεηεο πεξηνπζίαο πνπ αληηζηνηρεί ζηελ κηθξόηεξε αμία κεηαμύ ησλ αθηλήησλ πνπ αληαιιάζζνληαη. ηελ πεξίπησζε κεηαβίβαζεο ιόγσ αληαιιαγήο πνπ δελ εκπίπηεη ζηελ αλσηέξσ πεξίπησζε, ππνβάιιεηαη δήισζε θόξνπ ππεξαμίαο από ηνλ θάζε πσιεηή κε ηηκή πώιεζεο ηελ αληηθεηκεληθή αμία ηνπ αθηλήηνπ πνπ απηόο ιακβάλεη ζαλ αληάιιαγκα θαη, αλ απηή δελ πθίζηαηαη, ηε θνξνινγεηέα αμία απηνύ, ελώ ε αμία θηήζεο θαη ν ρξόλνο θηήζεο πξνζδηνξίδνληαη βάζεη ησλ ζρεηηθώλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 41 γηα ηνλ θαζέλα από ηνπο ηδηνθηήηεο θαη ηεο παξαγξάθνπ 5 ηεο ΠΟΛ 1122/2014. ε πεξίπησζε αληαιιαγήο πνζνζηώλ αθίλεηεο πεξηνπζίαο θηεζέλησλ ιόγσ θιεξνλνκηθήο δηαδνρήο θαη γνληθήο παξνρήο ππάγνληαη κόλν αληαιιαγέο αθηλήησλ πνπ απνθηήζεθαλ ιόγσ ζαλάηνπ ηνπ ίδηνπ θιεξνλνκνύκελνπ ή παξαζρέζεθαλ από ηνλ ίδην γνλέα. ε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο ηεο παξ. 7 ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Ν. 4172/2013, δελ ππνβάιινληαη δειώζεηο θόξνπ ππεξαμίαο. γ) Απόθηεζε ηίηισλ, έλαο εθ ησλ νπνίσλ δελ κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί ε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο αθηλήηνπ πνπ απνθηήζεθε ηκεκαηηθά θαη γηα θάζε ηκήκα απηνύ πξνβιέπεηαη δηαθνξεηηθόο ρξόλνο ππνινγηζκνύ ηεο ηηκήο θηήζεο ηόηε ε ηηκή θηήζεο, εθόζνλ γηα θάπνην κέξνο ηνπ αθηλήηνπ δελ πξνζδηνξίδεηαη, ππνινγίδεηαη κε αλαγσγή ηεο αμίαο πνπ κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί ζηελ ζπλνιηθή αμία ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ Παξάδεηγκα: Σν 2014 κεηαβηβάδεηαη αθίλεην πνπ απνθηήζεθε από δύν ηίηινπο: ην 50% κε ρξεζηθηεζία ην έηνο 1995 θαη ην ππόινηπν 50% κε αγνξαπσιεζία ην έηνο Ο ρξόλνο θηήζεο ππνινγίδεηαη ζην 75% ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ δηθαηώκαηνο δει ην 1996 θαη ε ηηκή θηήζεο ππνινγίδεηαη κε αλαγσγή ηεο αμίαο ηνπ πνζνζηνύ πνπ απνθηήζεθε από ην ζπκβόιαην αγνξάο ζηε ζπλνιηθή αμία ηνπ κεηαβηβαδόκελνπ αθηλήηνπ. 21

22 9. Πεξηπηώζεηο ηεο παξαγξάθνπ 27 ηνπ άξζξνπ 72 ηνπ λ. 4172/2013 Δλόςεη ηεο παξαγξάθνπ 27 ηνπ άξζξνπ 72 ηνπ λ. 4172/2013, ε νπνία νξίδεη όηη ζε πεξίπησζε πνπ ε κεηαβίβαζε ηνπ άξζξνπ 41 αθνξά δηθαίσκα ην νπνίν απνθηήζεθε κέρξη θαη ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 1994, ε ππεξαμία ζεσξείηαη κεδεληθή, νη αθόινπζεο πεξηπηώζεηο δελ εκπίπηνπλ, θαη αξρήλ, θαη κε ηελ επηθύιαμε ησλ θαησηέξσ, ζην πεδίν εθαξκνγήο ηνπ λόκνπ, γηα ηηο νπνίεο, όκσο, ππνβάιινληαη δειώζεηο, κε αλαθνξά κόλν ζην έηνο θηήζεο: Η) Μεηαβίβαζε αθηλήηνπ πνπ απνθηήζεθε πξηλ από ηελ θαη επ απηνύ αλεγέξζεθε κε απηεπηζηαζία ή κε ην ζύζηεκα ηεο αληηπαξνρήο θηίζκα θαη ε άδεηα αλέγεξζεο εθδόζεθε κέρξη θαη ηελ 31 ε Γεθεκβξίνπ Αλ αληίζεηα ην αθίλεην απνθηήζεθε πξηλ από ηελ θαη ε άδεηα αλέγεξζεο εθδόζεθε κεηά ηελ , είλαη απηνλόεην όηη ε πεξίπησζε απηή ππάγεηαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο. Δπίζεο, αλ ην κελ αθίλεην απνθηήζεθε πξηλ από ηελ θαη επ απηνύ αλεγέξζεθε κε απηεπηζηαζία ή κε ην ζύζηεκα ηεο αληηπαξνρήο θηίζκα θαη ε άδεηα αλέγεξζεο εθδόζεθε κελ κέρξη θαη ηελ 31 ε Γεθεκβξίνπ 1994, αιιά εθρώξεζε ε πξώηε αλαλέσζε απηήο κεηά ηελ , ε κεηαβίβαζε απηή ππάγεηαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ θόξνπ ππεξαμίαο (λνκηθό γεγνλόο κεηά ηελ ). Σέινο, απηνλόεηα, αθίλεην κε άδεηα αλέγεξζεο θαη πξώηε αλαλέσζε κέρξη θαη ηελ 31 ε Γεθεκβξίνπ 1994, ην νπνίν απνθηήζεθε κεηά ηελ , ππόθεηηαη, ζε πεξίπησζε κεηαβηβάζεώο ηνπ εμ επαρζνύο αηηίαο ζε θόξν ππεξαμίαο. ΗΗ) Μεηαβίβαζε νηθνπέδσλ, ηα νπνία είραλ απνθηεζεί είηε σο νηθόπεδα είηε σο αγξνηεκάρηα κε νπνηνδήπνηε ηίηιν θηήζεο θαη ζηε ζπλέρεηα έγηλε ε θύξσζε πξάμεο εθαξκνγήο κέρξη θαη ηελ 31/12/1994. ΗΗΗ) Μεηαβίβαζε νηθνπέδσλ, ηα νπνία είραλ απνθηεζεί είηε σο νηθόπεδα είηε σο αγξνηεκάρηα κε νπνηνδήπνηε ηίηιν θηήζεο θαη ζηε ζπλέρεηα έγηλε ε έγθξηζε ηεο πνιενδνκηθήο κειέηεο ή ε έθδνζε ηεο αληίζηνηρεο δηνηθεηηθήο πξάμεο θαζνξηζκνύ ησλ νξίσλ νηθηζκνύ κέρξη θαη ηελ 31/12/1994. ΗV) Μεηαβίβαζε αθηλήησλ ηα νπνία είραλ παξαρσξεζεί ιόγσ αγξνηηθήο ή αζηηθήο απνθαηάζηαζεο ή αλαδαζκνύ κέρξη θαη ηελ 31/12/1994. Δπηζήκαλζε πνπ αθνξά ηηο αλσηέξσ ππό ii-iv πεξηπηώζεηο: Πεξηπηώζεηο νξζήο επαλάιεςεο ησλ αλσηέξσ δηνηθεηηθώλ πξάμεσλ δελ ιακβάλνληαη ππόςε, γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηνπ ρξόλνπ θηήζεο, εθηόο εάλ κε ηηο πξάμεηο απηέο επέξρεηαη ην πξώηνλ ε λνκηθή κεηαβνιή (δηάπιαζεαπνλνκή δηθαηώκαηνο) όζνλ αθνξά ην κεηαβηβαδόκελν αθίλεην. 22