Received 7 Aug 2011 Revised 4 Dec 2011 Accepted 4 Dec 2011

Transcript

1 Journal of Gorgan University of Medical Sciences / 88 Winter 2013 / vol 14 / no 4 Original Paper Effects of aqueous purpurea extract on immunogenicity of DNA vaccine encoding M2 gene of Influenza virus Rousta F (MSc) 1, Fotouhi F (PhD)* 2, Ghaemi A (PhD) 3, Heidarchi B (MSc) 4 Mazaheri V (MD) 5, Fazeli M (MSc) 6, Torabi A (BSc) 7, Ghaffari M (MSc) 1 1 MSc of Microbiology, Department of Microbiology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. 2 Assistant Professor, Department of Virology, Influenza Research Lab, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran. 3 Assistant Professor, Department of Medical Microbiology, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran. 4 MSc of Microbiology, Influenza Research Lab, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran. 5 MD, MPH, Influenza Research Lab, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran. 6 PhD Candidate in Virology, Department of Medical Virology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. 7 BSc of Laboratory Science, Influenza Research Lab, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran. Abstract Background and Objective: Continuous antigenic variation of Influenza a viruses causes a major concern to develop Influenza vaccine. Conserved antigens are suitable candidates for vaccine production due to its non-requirement to match the designed strains with circulating strains. The M2 gene is conserved among Influenza a viruses and has potential to be considered as a universal vaccine. This study was designed to evaluate the effects of aqueous purpurea extract on immunogenicity of DNA vaccine encoding M2 gene of Influenza virus. Materials and Methods: This interventional study was carried out on female BALB/c mice with 3-4 week age ( gr). Plasmid DNA encoding M2 gene (pcdna-m2) of Influenza virus A/New Caledonia/20/99 (H1N1) was transformed into E.coli top10 f' and cultured in LB broth media. Large scale plasmid preparation was done and the concentration was measured by spectrophotometric method. Mice were divided into eight groups and immunized three times with fifteen days apart. Vaccine groups received inactivated Influenza virus or pcdna-m2, alone or in combination with extract. Control groups were injected pcdna, extract, and phosphate buffer. All animals were left to bleed before immunization and at 21 days after the last vaccination and specific anti-m2 antibodies were measured by indirect ELISA. Then the mice were intranasally challenged under an aesthesia with mouseadapted PR8 Influenza virus and monitored for 3 weeks to evaluate the vaccine regimen efficacy in reduction of mortality rate compared to control groups. Data were analyzed using SPSS-16, One-way ANOVA and Kaplan Meier tests. Results: The highest specific immune response was obtained in mice received inactivated virus plus extract (P<0.05). Immune responses in mice inoculated with pcdna-m2 were significantly higher compared to all control groups mice (P<0.05). In addition the specific immune responses in group inoculated with pcdna-m2 and aqueous extract was higher compared to the group receiving only pcdna-m2 (P<0.001). The highest survival rate was observed in mice injected with inactivated virus or pcdna-m2 plus extract. Conclusion: This study showed that pcdna-m2 induced specific immunity and protected mice against lethal challenge with PR8 Influenza virus. Furthermore, application of extract with M2 gene vaccine increased vaccine efficacy. Keywords: DNA vaccine, purpurea extract, Influenza, M2 gene of Influenza virus * Corresponding Author: Fotouhi F (PhD), fotouhi@pasteur.ac.ir Received 7 Aug 2011 Revised 4 Dec 2011 Accepted 4 Dec 2011 This paper should be cited as: Rousta F, Fotouhi F, Ghaemi A, Heidarchi B, Mazaheri V, Fazeli M, Torabi A, Ghaffari M. [Effects of aqueous purpurea extract on immunogenicity of DNA vaccine encoding M2 gene of Influenza virus]. J Gorgan Uni Med Sci. 2013; 14(4): [Article in Persian]

2 / ٨٢ تحقيقي اثر عصاره ا بي بخش هوايي گياه اکيناسه پورپورها (سرخارگل) بر ايم ين زايي واکسن ژ ين حامل ژن M2 ويروس انفلوا نزا ۱ ۷ ۶ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ فاطمه روستا دکتر فاطمه فتوحي* دکتر امير قاي مي بهناز حيدرچي دکتر وحيده مظاهري مريم فاضلي علي ترابي محسن غفاري ۱- کارشناس ارشد ميكروبشناسي گروه ميکروبشناسي واحد علوم و تحقيقات دانشگاه ا زاد اسلامي واحد پزشکي تهران. ۲- استاديار گروه ويروسشناسي ا زمايشگاه تحقيقات انفلوا نزا انستيتو پاستور ايران. ۳- استاديار گروه ميکروبشناسي دانشکده پزشکي مرکز تحقيقات بيماريهاي عفوني دانشگاه علوم پزشکي گلستان. ۴ -كارشناس ارشد ميكروبشناسي ا زمايشگاه تحقيقات انفلوا نزا انستيتو پاستور ايران. ۵- پزشک عمومي ا زمايشگاه تحقيقات انفلوا نزا انستيتو پاستور ايران. ۶- دانشجوي دکتري تخصصي ويروسشناسي گروه ويروسشناسي دانشکده علوم پزشکي دانشگاه تربيت مدرس. ۷- كارشناس علوم ا زمايشگاهي ا زمايشگاه تحقيقات انفلوا نزا انستيتو پاستور ايران. چکيده ا نتيژنه يا زمينه و هدف : تغييرات مداوم ا نتيژنتيکي در ويروس انفلوا نزا هرسال موجب ايجاد نگرانيهايي در توليد واکسن ميگردد. حفاطت شده بهدليل ا ن که نياز به تطبيق سويهه يا مناسبي براي واکسن هستند. ژن M2 در ميان ويروسه يا طراحي شده براي واکسن با سويههاي در حال گردش ندارند انتخاب انفلوا نزا حفاظت شده است و اين پتانسيل را دارد که به عنوان يک واکسن جهاني در نظر گرفته شود. اين مطالعه به منظور بررسي اثر عصاره ا بي بخش هوايي گياه اکيناسه پورپوره ا (سرخارگل) بر ايمنيزايي واکسن ژنتيکي حامل ژن M2 ويروس انفلوا نزا انجام شد. روش بررسي : اين مطالعه مداخلهاي روي موشهاي ماده ٨-٦ هفتهاي نژاد BALB/c با وزن تقريبي ٣٠٠-٢٥٠ گرم انجام شد. پلاسميد کدکننده ژن M2 ويروس انفلوا نزا سويه (H1N1) A/New Caledonia/20/99 پس از انتقال به باکتري ' f E.coli top10 و کشت در محيط لورين برتاني مايع در مقياس انبوه تخليص شد و غلظت ا ن با روش اسپکتروفوتومتري اندازهگيري گرديد. ٤٠ سر موش در ٨ گروه ٥ تايي تقسي م شدند. گروههاي واكسن ويروس انفلوا نزاي غيرفعال شده (PR8) و يا واكسن ژني (pcdna-m2) را به تنهايي يا همراه با عصاره دريافت كردند. به گروههاي كنترل پلاسميد خالي (pcdna) عصاره اكيناسه و يا بافر فسفات تزريق شد. پلاسميد و ويروس غيرفعال شده درون ماهيچهاي و عصاره گياه اکيناسه درون صفاقي تزريق گرديد. واكسيناسيون در سه دوره با فاصله ١٥ روز انجام شد. از همه حيوانات قبل از ايمنسازي و ٢١ روز بعد از ا خرين واکسيناسيون خونگيري بهعمل ا مد و ا نتيبادي اختصاصي M2 با روش الايزاي غيرمستقيم اندازهگيري گرديد. سپس موشها تحت بيهوشي و از طريق بيني با ويروس انفلوا نزا PR8 سازگار شده با موش ا لوده شدند و به مدت سه هفته براي ارزيابي كارايي واکسن از نظر كاهش ميزان مرگ و مير مورد بررسي قرار گرفتند. دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 و ا زمون One-way ANOVA و Kaplan Meier test تجزيه و تحليل شدند. يافتهها : بيشترين پاسخ ايمني اختصاصي در گروه دريافت كننده ويروس غيرفعال و عصاره اكيناسه مشاهده شد. تفاوت مشاهده شده در پاسخ ايمني اختصاصي در گروههايي كه واكسن ژني را دريافت كرده بودند در مقايسه با گروههاي كنترل معنيدار بود (٠/٠٥>P). بهعلاوه پاسخ ايمني اختصاصي در گروهي كه واكسن ژني را همراه با عصاره دريافت كرده بودند نسبت به گروهي كه فقط واكسن ژني به ا نها تزريق شده بود تفاوت معنيداري داشت (٠/٠٥>P). همچنين بيشترين درصد بقا در موشهايي ديده شد كه ويروس كامل غيرفعال و يا واكسن ژني همراه با عصاره اكيناسه به ا نها تزريق شده بود. نتيجهگيري : اين مطالعه نشان داد كه سازه ژني كدكننده پروتي ين M2 قابليت القاء ايمني عليه ويروس انفلوا نزا را داراست و ميتواند موشهاي واکسينه شده را در مقابل چالش كشنده با ويروس PR8 محافظت نمايد. بهعلاوه کاربرد عصاره ا بي بخش هوايي گياه اکيناسه همراه با واکسن منجر به افزايش کارايي واکسن ژني M2 در القاء ايمني و حفاظت بخشي در مدل حيواني ميگردد. کليد واژهها : واکسن ژ ين عصاره اکيناسه پورپورها انفلوا نزا ژن M2 * نويسنده مسو ول : دکتر فاطمه فتوحي پست الکترونيکي fotouhi@pasteur.ac.ir نشاني : تهران خيابان جمهوري خيابان ۱۲ فروردين انستيتو پاستور ايران شماره ۳۵۸ کدپستي ۱۳۱۶۹۴۳۵۵۱ تلفن و نمابر ۰۲۱-۶۶۴۹۶۵۱۷ وصول مقاله : ۹۰/۵/۱۶ اصلاح نهايي : ۹۰/۹/۱۳ پذيرش مقاله : ۹۰/۹/۱۳ صفحات ۸۲ تا ۸۸

3 فاطمه روستا و همکاران / ٨٣ مقدمه ویروس انفلوآنزا یک پاتوژن جهانی و مهم در گونهه يا مختلف مثل پرندگان پستانداران و انسان است. واکسنهاي انفلوآنزا که بهصورت تجاري براي انسان اسب و خوك استفاده میشوند عموما واکسنهاي ویروس کامل غیرفعال شده هستند (1). واکسنهاي غیرفعال از ویروسی که در تخم مرغ تکثیر یافته تهیه میشوند. با وجود کاهش بروز و شدت علاي م بالینی در اثر استفاده از این واکسنها حفاظت کاملی در مقابل عفونت ایجاد نمیگردد.(2) واکسنهاي ژنی نسل نوینی از واکسنها هستند که در قیاس با واکسنهاي نسل قبل داراي مزایایی میباشند که از آن جمله میتوان به توانایی تحریک هر دو سیستم ایمنی سلولار و همورال پایداري ساختارهاي DNA و عدم نیاز به زنجیره سرد براي نگهداري اشاره کرد. همچنین استفاده از این نوع واکسنها از ایجاد واکنشهاي آلرژیک در قیاس با واکسنهایی که در تخممرغ تولید میشوند جلوگیري میکند (3). یکی از واکسنهاي جایگزین که میتواند به برخی از این مشکلات غلبه کند واکسنهاي اسیدنوکلي یکی است که آنتیژنهاي حفاظت شده ویروس را کددهی میکند. قطعه هفتم ژنوم ویروس انفلوآنزا دو پروتي ین بسیار حفاظت شده ماتریکس (M1) و کانال یونی (M2) را رمزدهی میکند. ژن M2 بین تمامی تحت تیپهاي ویروس انفلوآنزاي نوع A مشترك است. بههمین دلیل این ژن میتواند انتخاب مناسبی براي طراحی یک واکسن داي می باشد. مطالعات نشان داده است که پروتي ین M2 توانایی ایجاد پاسخ ایمنی حفاظتی نسبی بر ضد سویههاي مختلف ویروس انفلوآنزاي نوع A را دارا است. در سالهاي اخیر تلاشهاي بسیاري در جهت افزایش کارایی ایمنیزایی پروتي ین M2 صورت گرفته است (4). به دلیل پاي ین بودن قدرت ایمنیزایی واکسنهاي طراحی شده براي انفلوآنزا کاربرد ادجوانتها ضروري بهنظر میرسد. ایده کاربرد ادجوانتها در تقویت ایمنیزایی واکسنها به سالها قبل برمیگردد. از بین ادجوانتها تاکنون آلوم در ساختار چندین واکسن استفاده شده است. کاربرد ادجوانت آلوم در ساختار واکسن انفلوآنزا تنها بهطور اندکی ایمنیزایی را افزایش داده است. از این رو کاربرد آلوم براي واکسن انفلوآنزا مفید نبوده است (5). در سالهاي اخیر توجه زیادي به طب سنتی در راستاي پیشگیري یا درمان بیماريها معطوف گردیده است. اکیناسه پورپوره آ purpurea) ( (سرخار گل) گیاهی چند ساله است و به خانواده گل ستاره (Asteraceae) که بر طبق فارماکوپههاي معتبر بهعنوان یک گیاه دارویی ارزشمند شناخته شده است تعلق دارد (6). اثر ادجوانتی عصاره سرخار گل در مطالعات متعددي مورد تایید قرار گرفته است (7-9). در مطالعهاي افزایش اینترفرون گاما IFN-γ و عامل نکروزدهنده تومور TNF بهصورت ex vivo بهعنوان تاییدکننده افزایش فعالیت ماکروفاژها و سلولهاي کشنده طبیعی درنظر گرفته شد ( 10 و 11 ). تا به امروز مطالعهاي در زمینه اثر این گیاه بر واکسنهاي ژنی انفلوآنزا منتشر نشده است. این مطالعه به منظور ارزیابی اثر عصاره آبی بخش هوایی گیاه سرخار گل بر ایمنیزایی واکسن ژنی حامل ژن M2 ویروس انفلوآنزا انجام شد. روش بررسي این مطالعه مداخلهاي روي موشهاي کوچک آزمایشگاهی 6-8 هفتهاي ماده نژاد BALB/C با وزن تقریبی 300 گرم در انستیتو پاستور ایران در سال 1389 انجام شد. حیوانات از انستیتو پاستور ایران خریداري شدند و قبل از شروع مطالعه به مدت یک هفته در حیوانخانه در شرایط 12 ساعت نور - تاریکی نگهداري شدند (4). پروتکل اخلاق کار با حیوانات آزمایشگاهی رعایت گردید. از ویروس انفلوآنزاي PR/8 34/ /A سازگار شده با موش استفاده گردید. سلولهاي MDCK در محیط کشت حاوي 10 درصد DMEM fetal bovine serum, Gibco BRL, ) FBS (Gaithersburg, MD, USA پنیسیلین 100U/ml و استرپتومایسین (Sigma- Aldrish, St. Louis, Mo, USA) 100 µl/ml کشت داده شد. سپس ویروس به آن تلقیح گردید (4). عصاره آبی بخش هوایی گیاه اکیناسه پورپورهآ با غلظت 20 mg/ml از شرکت دارویی زربند (E.PC04-L002-82) (12) تهیه شد. واکسن ژنی مورد استفاده وکتور pcdna3 حامل ژن M2 بود که توسط اسقایی و همکاران در واحد انفلوآنزاي انستیتو پاستور ایران تهیه شده بود. وکتور فوق و همچنین وکتور پایه فاقد ژن (pcdna3) به باکتري f E.coli top 10 منتقل و از کشت شبانه باکتريها به روش لیز قلیایی تهیه و خالصسازي شدند (13). بهمنظور تعیین عیار عفونتزایی ویروس ) 50 (TCID رقتهاي -8-1 لگاریتمی ویروس (H1N1) A/PR8 ) 10 تا 10) در محیط کشت فاقد سرم تهیه و به میزان 100 میکرولیتر به یاختههاي تکلایهاي MDCK در پلیت 96 خانهاي تلقیح شد. پس از بروز آثار آسیب سلولی (CPE) در 100 درصد از یاختههاي نمونه شاهد که مقدار 25 میکرولیتر ویروس رقیق نشده به آنها تلقیح شده بود میزان بروز CPE در چاهکها ثبت گردید. بهدلیل آن که CPE در مورد ویروس انفلوآنزا به خوبی قابل مشاهده نیست براي تایید وجود ویروس از روش هماگلوتیناسیون استفاده شد. صد میکرولیتر از محیط هر چاهک از رقتهاي مختلف مورد استفاده ویروس به پلیت HA منتقلومطابقروشاستاندارد تستهماگلوتیناسیونانجامشد( 14 ). براي تعیین دوز مرگآور ویروس PR8 در موشها و ارزیابی

4 / ٨٤ اثر عصاره ا بي بخش هوايي گياه اکيناسه پورپورها بر ايمنيزايي واکسن ژنتيکي حامل ژن M2 ويروس انفلوا نزا کارایی واکسن در چالش با ویروس وحشی به روش زیر عمل شد. 12 سر موش هشت هفتهاي ماده در 4 گروه 3 تایی تقسیم شدند و به هر کدام 20λ کتامین و 5λ زایلازین داخل صفاقی تزریق گردید و 25λ) موشها نیمه هوشیار شدند. سپس به هر کدام 50 λ ویروس در هر حفره بینی) با رقته يا تا 10 تلقیح شد. سپس موشها به مدت 10 روز در زیر هود نگهداري و هر روز از نظر بروز آثار بیماريزایی و یا مرگ و میر بررسی شدند (14). براي واکسیناسیون 40 سر موش ماده در شرایط استاندارد از نظر دما نور غذا و آب نگهداري شدند و به صورت تصادفی در 8 گروه 5 تایی در قفسهاي جداگانه قرار گرفتند (4). گروه اول (M2): موشهاي دریافت کننده pcdna-m2 گروه دوم ) +M2): موشهاي دریافت کننده pcdna-m2+ گروه سوم :(pcdna) موشهاي دریافت کننده pcdna گروه چهارم ) :(pcdna+ موشهاي دریافت کننده pcdna+ گروه پنجم :(PR8) موشهاي دریافت کننده PR8 گروه ششم ) :(PR8+ موشهاي دریافت کننده PR8+ گروه هفتم :(PBS) موشهاي دریافت کننده PBS گروه هشتم :() موشهاي دریافت کننده تزریق اول در زمان صفر و دو تزریق یادآور به فاصله دو هفته از یکدیگر انجام شد (4). برحسب گروههاي مورد آزمایش 100 میکروگرم از پلاسمیدهاي تخلیص شده به صورت درون عضلهاي تزریق شد (15). در گروههاي دریافت کننده عصاره میزان 100 میکروگرم عصاره گیاه اکیناسه به ازاي هر حیوان به صورت درون صفاقی تزریق شد (12). در گروههایی که با ویروس غیرفعال ایمن شدند میزان 1 TCID 50 از ویروس غیرفعال شده انفلوآنزا درون عضلهاي به هر حیوان تزریق شد (16). براي بررسی ایمنیزایی واکسن ژنی دو هفته پس از آخرین تزریق از هر یک از حیوانات دریافت کننده واکسن خونگیري شد و سرم آنها جدا گردید. خونگیري از سینوس اربیتال موشها و با پیپت پاستور انجام شد. براي اندازهگیري میزان آنتیباديهاي ضد M2 در گروههاي مورد مطالعه از روش الایزا استفاده شد. براي این کار از پپتید M2e که واجد 23 اسیدآمینه خارج سلولی پروتي ین M2 است استفاده گردید (17). محلول یک میکروگرم در میلیلیتر پپتید فوق در بافرفسفات در هر یک از چاهکهاي پلیت الایزا ریخته شد و به مدت یک شب در یخچال نگهداري گردید. به منظور پوشاندن فضاهاي خالی از بافر فسفات حاوي Skim milk یک درصد استفاده شد. سرم گروههاي مختلف مورد مطالعه با رقت 1 به 20 و آنتیبادي موشی نشاندار شده با آنزیم پراکسیداز با رقت 1 به 5000 بهعنوان آنتیبادي ثانویه مورد استفاده قرار گرفت. در تمام مراحل از بافرفسفات واجد توي ین 20 براي شستشو استفاده شد. در مرحله نهایی سوبستراي TMB اضافه شد و پس از 15 دقیقه میزان جذب نوري نمونهها در طول موج 450 نانومتر اندازهگیري گردید. سپس موشها در گروههاي مختلف مورد آزمایش با 1 LD 50 از ویروس A/PR8/(H1N1) از طریق بینی تلقیح شدند و به مدت سه هفته در حیوانخانه و در زیر هود آزمایشگاهی سطح دو ایمنی نگهداري شدند و میزان مرگ و میر در گروههاي مورد مطالعه ثبت گردید.(17) دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS-16 وآزمون One-way ANOVA تجزیه و تحلیل شدند. همچنین درصد بقا در گروههاي مورد مطالعه پس از چالش با ویروس PR8 با استفاده از Kaplan Meier test مورد بررسی قرار گرفت. يافتهها با استفاده از فرمول کربر عیار ویروس PR8 مورد استفاده در کشت سلول ) 50 (TCID و همچنین دوز کشنده ویروس ) 50 (LD معادل 10 4/25 واحد در میلیلیتر تعیین گردید. به منظور ارزیابی پاسخهاي ایمنی آنتیباديهاي اختصاصی M2 در گروههاي مورد مطالعه به روش الایزا مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل از جذب نوري نمونهها در طول موج 450 نانومتر در نمودار یک آورده شده است. بیشترین پاسخ ایمنی در گروه دریافت کننده ویروس غیرفعال و عصاره آبی گیاه سرخار گل (PR8+) مشاهده شد. اگرچه تفاوت این گروه با حیواناتی که فقط PR8 دریافت کرده بودند معنی دار نبود اما تفاوتهاي مشاهده شده در آن با تمام گروههاي کنترل معنیدار بود (0/05>P). همچنین تفاوت مشاهده شده در پاسخ ایمنی اختصاصی درگروههاي M2 و +M2 در مقایسه با گروههاي کنترل از نظر آماري معنیدار بود (0/001>P). بهعلاوه پاسخ ایمنی اختصاصی در گروهی که واکسن ژنی را همراه با عصاره ) +M2) دریافت کرده بودند نسبت به گروه M2 تفاوت معنیداري داش ت توانسته اثر ضد ویروسی واکسن را افزایش دهد. (0/001>P) که نشان داد عصاره به منظور بررسی کارایی واکسن ژنی در حفظ بقاي حیوانات دو هفته پس از آخرین واکسیناسیون موشها با یک دوز کشنده ویروس PR8 تلقیح گردیدند. مقایسه میزان مرگ و میر آنها در نمودار 2 آمده است. بیشترین درصد بقا در موشهایی دیده شد که ویروس کامل غیرفعال و یا واکسن ژنی را همراه با عصاره اکیناسه ) PcDNA-M2 + و ( PR8 + دریافت کرده

5 فاطمه روستا و همکاران / ٨٥ OD AVG PcDNA-M2 PcDNA-M2 + PcDNA pcdna+ PR8 PR8 + PBS PBS + نمودار ۱: مقايسه ميزان جذب نوري در گروههاي مختلف دريافت کننده وکا سن گروه اول (M2): موشهاي دريافت كننده pcdna-m2 گروه دوم ) +M2): موشهاي دريافت كننده pcdna-m2+ گروه سوم :(pcdna) موشهاي دريافت كننده pcdna گروه چهارم ) :(pcdna+ موشهاي دريافت كننده pcdna+ گروه پنجم :(PR8) موشهاي دريافت كننده PR8 گروه ششم ) :(PR8+ موشهاي دريافت كننده PR8+ گروه هفتم :(PBS) موشهاي دريافت كننده PBS گروه هشتم :() موشهاي دريافت كننده PcDNA-M2 PcDNA-M2 + PcDNA pcdna+ PR8 PR8 + PBS PBS درصد بقا ھفتھ اول ھفتھ دوم ھفتھ سوم 0 نمودار ۲: ميزان بقاي موشهاي واکسينه شده بعد از چالش در گروهه يا مختلف برحسب هفته گروه اول (M2): موشهاي دريافت كننده pcdna-m2 گروه دوم ) +M2): موشهاي دريافت كننده pcdna-m2+ گروه سوم :(pcdna) موشهاي دريافت كننده pcdna گروه چهارم ) :(pcdna+ موشهاي دريافت كننده pcdna+ گروه پنجم :(PR8) موشهاي دريافت كننده PR8 گروه ششم ) :(PR8+ موشهاي دريافت كننده PR8+ گروه هفتم :(PBS) موشهاي دريافت كننده PBS گروه هشتم :() موشهاي دريافت كننده

6 و 7 / ٨٦ اثر عصاره ا بي بخش هوايي گياه اکيناسه پورپورها بر ايمنيزايي واکسن ژنتيکي حامل ژن M2 ويروس انفلوا نزا بودند. به طوري که تمام موشهاي این دو گروه در پایان هفته سوم زنده و سالم بودند. گرچه تفاوت ملاحظه شده در درصد بقا بین این دو گروه با سایر گروههاي واکسن PcDNA-M2) و (PR8 با استفاده از تست کاپلان مایر معنیدار نبود اما در مقایسه با گروههاي کنترل (PBS + PBS pcdna+ PcDNA) بهطور معنیداري از درصد بقاي بالاتري برخوردار بودند.(P<0/05) بحث بیماري انفلوآنزا سالیانه 10 درصد یا به عبارت دیگر 500 میلیون نفر از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار میدهد (18). علاوه بر شیوع فصلی پاندمیهاي جدید از جمله پاندمی A/H 1 N 1 سال 2009 گهگاه ظهور کرده و با سرعت بسیار زیاد در میان افراد سرایت مییابد. به دلیل اپیدمیهاي هرساله و خطر بروز پاندمی دستیابی به یک واکسن کارا از دیرباز مورد توجه محققان بوده است (19). استفاده از واکسن غیرفعال انفلوآنزا با وجود مزیتهایی نظیر بیخطر بودن مصرف به دلیل ایجاد پاسخ ضعیف در جمعیتهاي درمعرض خطر مانند نوزادان و سالمندان و نیاز به تغییرات هر ساله در آن محققان را بر آن داشته است که بهدنبال واکسن کارآمدتري باشند که نیاز به تغییر نداشته و بتواند ایمنی متقاطع قابل قبولی را در مقابل سویههاي مختلف ویروس بهوجود آورد. از این رو توجه پژوهشگران به واکسنهاي ژنی که پروتي ینهاي حفاظت شده ویروس را کددهی میکنن د معطوف شده است. ایمنیزایی با DNA حاوي ایمنوژنها میتواند در ایجاد پاسخ ایمنی مناسب و طولانی مدت مو ثر باشد (20). پروتي ین کانال یونی (M2) که توسط قطعه هفتم ژنوم ویروس انفلوآنزا رمزدهی میشود از جمله پروتي ینهاي بسیار حفاظت شده این ویروس است و به عنوان کاندید واکسن واحد انفلوآنزا نام برده میشود. آنتیبادي مونوکلونال ویژه پروتي ین کانال یونی میتواند تکثیر ویروس را در کشت سلولی کاهش دهد. همچنین تزریق آنتیبادي فوق به مدل حیوانی باعث حفاظت آنها در برابر سویههاي مختلف ویروس میگردد (21). از طرف دیگر در عفونت طبیعی میزان آنتیباديهاي ویژه کانال یونی از سطح بالایی برخوردار نیست پس راهاندازي پاسخهاي ایمنی علیه این ژن ویروسی میتواند به حفاظت میزبان در برابر ویروسهاي انفلوآنزا موجود و نیز ویروسهاي نوپدید منجر شود. تا به امروز انواع مختلف واکسن براساس ساختار این ژن ساخته شده است و از ادجوانتهاي متعددي براي افزایش پاسخهاي ایمنی استفاده شده است (22). در این مطالعه ساختار پلاسمیدي که واجد ژن M2 بود به عنوان واکسن ژنی بر ضد ویروس انفلوآنزا بهکار گرفته شد و ایمنزایی با ژن کدکننده این پروتي ین توانست باعث القاي کارآمد سیستم ایمنی شده و مدل حیوانی را در برابر بیماري انفلوآنزا محافظت نماید. از طرف دیگر اخیرا گیاهان دارویی که خاصیت ایمنیبخشی دارند و میتوانند ایمنی سلولار و هومورال را در مقابل پاتوژنها افزایش دهند مورد توجه قرار گرفتهاند. عصاره اکیناسه پورپورهآ براي جلوگیري و درمان عفونتهاي ویروسی مختلف در حیوانات و انسان استفاده شده است (8). Barrett در سال 2003 نشان داد که عصاره اکیناسه در محیط in vitro از تکثیر ویروسهاي ایجادکننده عفونت در بخش فوقانی دستگاه تنفسی جلوگیري مینماید (23). در مطالعه قاي می و همکاران (12) نقش عصاره اکیناسه به عنوان محرك ایمنی در کاهش شدت بیماري چشمی حاد ناشی از HSV-1 در مدل موشی نشان داده شد. همچنین نقش عصاره اکیناسه در جلوگیري از نهفته شدن ویروس HSV-1 در گانگلیون عصبی موش بررسی شد و نتایج نشان دادکه عصاره اکیناسه از نظر کاهش عفونتزایی کاهش دوره نهفتگی ویروس و افزایش ایمنیزایی موثر است. همچنین در مطالعه Chen و همکاران (24) استفاده از یک عصاره گیاهی همراه با واکسن ژنی روي ویروس (FMD) Foot-and-Mouth Disease موثر بود و اثر واکسن ژنی را در ایجاد پاسخ ایمنی افزایش داد. میزان آنتیبادي اختصاصی ویروس FMD در گروهی که واکسن را همراه با عصاره دریافت کرده بودند نسبت به گروههاي کنترل تفاوت معنیداري وجود داشت که نشان داد عصاره توانسته اثر ضد ویروسی واکسن را افزایش دهد. ) مقاله حاضر اولین گزارش از اثر عصاره اکیناسه بر کارایی واکسنهاي ژنی انفلوآنزا است. عصاره اکیناسه میتواند فعالیت سیتوتوکسیک سلولهاي کشنده طبیعی را افزایش دهد. تیمار لکوسیتهاي داراي هسته چندشکلی با اکیناسه سبب افزایش تحرك تصادفی و مهاجرت آنها به سمت عامل کموتاکتیک در محیط کشت میگردد. همچنین عصاره فوق یا ترکیبات مشتق از آن اثرات مستقیمی روي ماکروفاژها دارد. به طوري که منجر به بیان واسطههاي پیشالتهابی و عوامل ضدمیکروبی توسط آنها میگردد 8). بدین ترتیب مصرف همزمان عصاره و واکسن ژنی باعث همراهی پاسخهاي التهابی و اختصاصی علیه ویروس انفلوآنزا شده و لذا کارآیی واکسن را افزایش میدهد. البته این موضوع نیاز به بررسیهاي بیشتر براي مطالعه اثربخشی عصاره گیاهی روي سایر واکسنهاي ژنی دارد که در مطالعات آتی در دست انجام است. نتيجهگيري نتایج این مطالعه نشان داد که سازه ژنی کدکننده پروتي ین M2 قابلیت القاء ایمنی علیه ویروس انفلوآنزا را داراست و میتواند موشهاي واکسینه شده را در مقابل چالش با ویروس PR8 محافظت نماید. به علاوه کاربرد عصاره آبی بخش هوایی گیاه اکیناسه همراه

7 فاطمه روستا و همکاران / ٨٧ با واکسن منجر به افزایش کارایی واکسن ژنی M2 در القاء ایمنی و حفاظت بخشی در مدل حیوانی میگردد. لذا میتواند به عنوان یک ادجوانت مناسب در مطالعات آتی در نظر گرفته شود. تشکر و قدرداني این مقاله حاصل پایاننامه خانم فاطمه روستا براي اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته میکروبشناسی از دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران بود. بدینوسیله از خانمها تینا بلوریه و منصوره طباطباي یان کارشناسان محترم بخش کشت سلولی آزمایشگاه تحقیقات انفلوآنزا انستیتو پاستور ایران و سایر همکاران References گرامی آن واحد سپاسگزاري میگردد. 1. Flint SJ, Enquist LW, Racaniello VR, Skalla AM. Principle of virology. 2 nd. Washington DC: ASM Press. 2003; pp: Epstein SL, Tumpey TM, Misplon JA, Lo CY, Cooper LA, Subbarao K, et al. DNA vaccine expressing conserved influenza virus proteins protective against H5N1 challenge infection in mice. Emerg Infect Dis Aug;8(8): Kamps BS, Hoffmann C, Preiser W. Influenza report Cagliari: Flying Publisher. 2006; pp: Rao SS, Kong WP, Wei CJ, Van Hoeven N, Gorres JP, Nason M, et al. Comparative efficacy of hemagglutinin, nucleoprotein, and matrix 2 protein gene-based vaccination against H5N1 influenza in mouse and ferret. PLoS One Mar;5(3):e Subbarao K, Chen H, Swayne D, Mingay L, Fodor E, Brownlee G, et al. Evaluation of a genetically modified reassortant H5N1 influenza A virus vaccine candidate generated by plasmid-based reverse genetics. Virology Jan;305(1): Mazza G, Cottrell T. Volatile components of roots, stems, leaves, and flowers of species. J Agric Food Chem Aug;47(8): Luettig B, Steinmüller C, Gifford GE, Wagner H, Lohmann- Matthes ML. Macrophage activation by the polysaccharide arabinogalactan isolated from plant cell cultures of purpurea. J Natl Cancer Inst May;81(9): Goel V, Chang C, Slama J, Barton R, Bauer R, Gahler R, Basu T. stimulates macrophage function in the lung and spleen of normal rats. J Nutr Biochem Aug;13(8): Goel V, Chang C, Slama JV, Barton R, Bauer R, Gahler R, Basu TK. Alkylamides of purpurea stimulate alveolar macrophage function in normal rats. Int Immunopharmacol Feb; 2(2-3): See DM, Broumand N, Sahl L, Tilles JG. In vitro effects of echinacea and ginseng on natural killer and antibody-dependent cell cytotoxicity in healthy subjects and chronic fatigue syndrome or acquired immunodeficiency syndrome patients. Immunopharmacology Jan;35(3): Burger RA, Torres AR, Warren RP, Caldwell VD, Hughes BG. -induced cytokine production by human macrophages. Int J Immunopharmacol Jul;19(7): Ghaemi A, Soleimanjahi H, Gill P, Arefian E, Soudi S, Hassan ZM. Prophylactic effects of purpurea polysaccharide against lethal ocular herpes simplex virus type I. Saudi Med J Aug;29(8): Esghaei M, Monavari SH, Tavassoti-Kheiri M, Shamsi- Shahrabadi M, Heydarchi B, Farahmand B, et al. Expression of the influenza M2 protein in three different eukaryotic cell lines. J Virol Methods Jan;179(1): Reed LJ, Muench H. A simple method of estimating fifty percent endpoints. Am J Epidemiol. 1938; 27(3): Ilyinskii PO, Gambaryan AS, Meriin AB, Gabai V, Kartashov A, Thoidis G, et al. Inhibition of Influenza M2-Induced Cell Death Alleviates Its Negative Contribution to Vaccination Efficiency. PLoS ONE. 2008; 3(1): e Weber TP, Stilianakis NI. Inactivation of influenza A viruses in the environment and modes of transmission: a critical review. J Infect Nov;57(5): Jimenez GS, Planchon R, Wei Q, Rusalov D, Geall A, Enas J, et al. Vaxfectin-formulated influenza DNA vaccines encoding NP and M2 viral proteins protect mice against lethal viral challenge. Hum Vaccin Sep-Oct;3(5): Neumann G, Chen H, Gao GF, Shu Y, Kawaoka Y. H5N1 influenza viruses: outbreaks and biological properties. Cell Research. 2010;20: Nguyen-Van-Tam JS, Hampson AW. The epidemiology and clinical impact of pandemic influenza. Vaccine May; 21(16): Lambert LC, Fauci AS. Influenza vaccines for the future. N Engl J Med Nov; 363: Lamb RA, Lai CJ, Choppin PW. Sequences of mrnas derived from genome RNA segment 7 of influenza virus: colinear and interrupted mrnas code for overlapping proteins. Proc Natl Acad Sci U S A Jul;78(7): Wang W, Chen H, Tan WJ, Deng Y, Wang M, Liu Y, et al. [DNA vaccination via in vivo electroporation can elicit specific immune response against highly pathogenic H5N1 influenza viral structural antigens in mice]. Bing Du Xue Bao May; 26(3): [Article in Chinese] 23. Barrett B. Medicinal properties of : a critical review. Phytomedicine Jan;10(1): Chen YS, Hung YC, Lin WH, Huang GS. Assessment of gold nanoparticles as a size-dependent vaccine carrier for enhancing the antibody response against synthetic foot-and-mouth disease virus peptide. Nanotechnology May;21(19):