Το μεταβαλλόμενο πεδίο του περιεχομένου

Transcript

1 Συνέδριο Νέα Μέσα, Νέο Περιεχόμενο; Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ Πανεπιστήμιο Αθηνών Αθήνα, Το μεταβαλλόμενο πεδίο του περιεχομένου Καθηγήτρια Ρόη Παναγιωτοπούλου Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Αθλητισμός: Το προνομιακό περιεχόμενο των ΜΜΕ Ο αθλητισμός αποτελεί ανέκαθεν ίσως το πιο δημοφιλές και πιο διαδεδομένο περιεχόμενο για όλα ανεξαιρέτως τα ΜΜΕ έντυπα και ηλεκτρονικά παλαιά και νέα. Η δημοφιλία πολλών αθλητικών διοργανώσεων τις καθιστά προνομιακό πρόγραμμα για χορηγία και διαφημιστική προβολή πολλών διεθνών επιχειρήσεων που συνδέουν το όνομά τους με μακροχρόνιες χορηγίες πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

3 Παγκόσμια ΜΜΕ και διασύνδεση με τον Αθλητισμό Στη σύγχρονη εποχή ο επαγγελματικός αλλά και ο ερασιτεχνικός αθλητισμός εντάσσονται ολοένα και περισσότερο σε ένα παγκόσμια διαμορφούμενο σύμπλεγμα αλληλεξαρτήσεων. Ο αθλητισμός αναδεικνύεται σε κομβικό περιεχόμενο για όλα τα Μέσα, επειδή προσελκύει θεατές και συνδρομητές τόσο για την τηλεόραση όσο και για το διαδίκτυο και την κινητή τηλεφωνία τρίτης γενεάς [3G]. Στην πραγματικότητα οι διοργανωτές αθλητικών γεγονότων ακολουθούν τις επιθυμίες και συχνά τις εντολές των υπευθύνων των μέσων επειδή με την πάροδο του χρόνου τα έσοδά τους εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τα δικαιώματα προβολής που καταβάλουν τα διάφορα μέσα ενημέρωσης.

4 Ολυμπιακοί Αγώνες και Παγκόσμιο Κύπελο Ποδοσφαίρου Το να αγνοεί κάποιος τη διασύνδεση του αθλητισμού με τα ΜΜΕ είναι σαν να «αγνοεί το ρόλο της εκκλησίας στο Μεσαίωνα ή τη σημασία της τέχνης για την Αναγέννηση» (Real 1998: 15). Οι Ολυμπιακοί Αγώνες (ΟΑ) και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου (ΠΚΠ): Αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα διοργανώσεων που προσελκύουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον του κοινού και αποτελούν μία από τις πιο διαδεδομένες εκφράσεις της λαϊκής κουλτούρας της εποχής μας. Επιτυγχάνουν τα υψηλότερα ποσοστά τηλεθέασης, αναγνωσιμότητας κλπ., αλλάκαιτιςυψηλότερεςτιμέςγιατην πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Eμβληματικό πολιτιστικό γεγονός της νεωτερικότητας στο οποίο οι πάντες επιθυμούν να είναι παρόντες και ορατοί. Το κοινωνικό στοιχείο αναφοράς τους είναι το παγκόσμιο χωριό μέσα στο οποίο ο κόσμος αισθάνεται ότι έχει κατακτήσει ένα νέο επίπεδο κοσμοπολίτικης ταυτότητας του πολίτη του κόσμου.

5 Οι σχέσεις μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων με τα ΜΜΕ Οι διασυνδέσεις ανάμεσα στον αθλητισμό και στο παγκόσμιο σύμπλεγμα των μέσων εκφράζονται μέσα από πολλαπλά επίπεδα: Αθλητικές οργανώσεις Πολιτική Επιχειρηματικά συμφέροντα Διεθνή και εθνικά δίκτυα πληροφόρησης Πολιτιστική κληρονομιά Τεχνολογικές καινοτομίες στην κάλυψη των εκδηλώσεων Εμφάνιση στην αγορά νέων μέσων για παροχή οπτικοακουστικών πληροφοριών Νέες πρακτικές στη δημοσιογραφική κάλυψη. Οι μεγάλες παγκόσμιες αθλητικές διοργανώσεις έχουν πλέον καταστεί το πιο δημοφιλές είδος περιεχομένου τόσο για την τηλεόραση όσο και για τα υπόλοιπα μέσα ενημέρωσης.

6 Εμπορευματοποίηση του αθλητισμού Αύξηση του αριθμού των έντυπων και ηλεκτρονικών παραδοσιακών και νέων μέσων που ειδικεύονται στην παρουσίαση αθλητικού περιεχομένου. Θεαματική αύξηση για τα δικαιώματα μετάδοσης αθλητικών εκδηλώσεων. Συνεχής αύξηση των ποσών χορηγίας για διοργανώσεις, αθλητές και ομοσπονδίες αθλημάτων από αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων στοχεύοντας να προσελκύουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον του κοινού. Η παγκοσμιοποίηση του αθλητισμού κατέστη πλέον συνώνυμη με την εμπορευματοποίησή του.

7 Ολυμπιακοί Αγώνες και Νέες Τεχνολογίες Η σχέση ανάμεσα στον αθλητισμό και τη χρήση νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων στον τομέα της επικοινωνίας υπήρξε πάντα προνομιακή. Οι ΟΑ αποτελούν διαχρονικά την ιδανική πλατφόρμα για τη διάδοση της χρήσης νέων τεχνολογιών όπου: νέες τεχνολογίες εμφανίστηκαν για πρώτη φορά νέες τεχνολογικές εφαρμογές και συσκευές χρησιμοποιήθηκαν μαζικά εφαρμόστηκαν νέοι τρόποι μετάδοσης ειδήσεων ή νέες υπηρεσίες πληροφόρησης και επικοινωνίας.

8 Εξέλιξη και εφαρμογή των Μέσων ενημέρωσης στους Ολυμπιακούς Αγώνες Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 1896 Παρίσι 1900 Παρίσι 1924 Βερολίνο 1936 Κορτίνα ντ Αμπέτσο 1956 Ρώμη 1960 Τόκιο 1964 Μεξικό 1968 Βαρκελώνη 1992 Ατλάντα 1996 Πρώτη χρήση Μέσων Ενημέρωσης Γραπτός Τύπος, περιοδικά, άλλα έντυπα μέσα Κινηματογράφος Ραδιοφωνικές μεταδόσεις στιγμιότυπων Αγώνων Εθνική τηλεοπτική μετάδοση Διεθνής τηλεοπτική μετάδοση Τηλεοπτικά δικαιώματα αρχικά στις ΗΠΑ κατόπιν EBU Δορυφορική τηλεοπτική μετάδοση Ζωντανή, έγχρωμη τηλεοπτική μετάδοση Καλωδιακή τηλεόραση και pay per view, δημιουργία κεντρικού φορέα για διανομή εικόνας από τη διοργανώτρια πόλη, αλλά και παραγωγή εικόνας από μεμονωμένους σταθμούς Χρήση διαδικτύου, ιστότοπος Οργανωτικής Επιτροπής κατά τη διάρκεια των Αγώνων Σίδνεϊ 2000 Εξάπλωση χρήσης διαδικτύου, ιστότοπος οργανωτικής Επιτροπής και κατά την προετοιμασία, περιορισμένη χρήση HDTV Αθήνα 2004 Αυξημένη χρήση HDTV, ασύρματες συνδέσεις WiFi για κινητή τηλεφωνία, πολυμεσικές εφαρμογές, ειδικοί ιστότοποι από τηλεοπτικούς σταθμούς με δικαίωμα μετάδοσης, blogs Τορίνο 2006 Πεκίνο 2008 Web 2.0: Παραγωγή βίντεο από θεατές και ανέβασμα στο YouTube (video streaming) Καθολική μετάδοση σε HDTV, ειδικό κανάλι στο YouTube της IOC, μέσα κοινωνικής δικτύωσης Πηγή: Georgiadis K. (2004), Morland J. (2006), Olympics and Television, (online), Billings A. (2008), Olympic Media. Inside the Biggest Show on Television, London: Routledge

9 Παγκόσμιο Κύπελο Ποδοσφαίρου Το Παγκόσμιο Κύπελο Ποδοσφαίρου το 2002 (Ιαπωνία και Νότιος Κορέα) εγκαινιάζει τις πρώτες συνδρομητικές υπηρεσίες παροχής πληροφοριών και εικόνας από την κινητή τηλεφωνία. Εν όψει της διοργάνωσης του 2010 στη Νότιο Αφρική υπάρχουν πλήθος εταιρείες στο διαδίκτυο που εκτός από πληροφορίες αρχείου προσφέρουν οπτικοακουστικό υλικό, ιστολόγια, εισιτήρια, τουριστικά πακέτα, υπηρεσίες μάρκετινγκ αθλητικών υπηρεσιών και προϊόντων κ.ά.

10 Στόχοι των χορηγών και επιχειρήσεων των ΜΜΕ Ο κύριος στόχος των επιχειρήσεων των μέσων δεν είναι απλώς να αυξήσουν το ποσοστό τηλεθέασης αλλά επίσης να προωθήσουν μέσω του προγράμματος των διεθνών αθλητικών διοργανώσεων τις νέες αγορές μέσων, όπως π.χ. καλωδιακή τηλεόραση ευρυζωνικές συνδέσεις DSL τηλεόραση μέσω διαδικτύου (IP TV) αποκωδικοποιητές της συνδρομητικής τηλεόρασης συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας με υπηρεσίες που παρέχουν αθλητικό περιεχόμενο. Επίσης προσδοκούν να διαφημίσουν το τηλεοπτικό πρόγραμμα της προσεχούς σαιζόν. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι συνθήκες παρακολούθησης βελτιώνονται προς όφελος των ενδιαφερομένων.

11 Επιδράσεις των Νέων Μέσων στους ΟΑ και το ΠΚΠ Τα επιτεύγματα των νέων τεχνολογιών στις επικοινωνίες και τα ΜΜΕ διευκολύνουν και δημιουργούν: νέες δυνατότητες παρακολούθησης των αθλημάτων, νέες ανάγκες για οπτικο ακουστική παραγωγή, νέες δυνατότητες πληροφόρησης και τεκμηρίωσης προηγούμενων επιδόσεων, διοργανώσεων κλπ. νέες συνήθειες διαμεσολαβημένης θέασης των αγώνων.

12 Τηλεόραση Ολυμπιακοί Αγώνες εναντίον Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου: ΤΟ ΝΤΕΡΜΠΥ! Τηλεθέαση ενός αγωνίσματος: το ΠΚΠ έρχεται πρώτο με εκατομμύρια τηλεθεατές (τελικός Ιταλία Γαλλία 2006 Βερολίνο). Η συνολική τηλεθέαση: οι ΟΑ στο Πεκίνο το 2008 προσέλκυσαν συνολικά σε παγκόσμιο επίπεδο 4.7 δισ. τηλεθεατές (3.6 δισ. Αθήνα 2004). Δηλαδή, το 70% του συνολικού πληθυσμού της γης (υπερεκτίμηση). 94% του συνολικού πληθυσμού της Κίνας (1.3 δισ. κάτοικοι!) είδε κάποια από τις ολυμπιακές τηλεοπτικές μεταδόσεις για τουλάχιστον 6 λεπτά ώρες προγράμματος και ώρες στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης σε 220 χώρες. Η αθροιστική τηλεθέαση του ΠΚΠ ανήλθε σε δισ. τηλεθεατές (υπερεκτίμηση της FIFA).

13 Κινητή τηλεφωνία Νέο μέσο με ευρύτατη διάδοση, διαμορφωμένη αγορά και ισχυρό ανταγωνισμό ανάμεσα στις επιχειρήσεις προσφέρει στους συνδρομητές: προβολή βίντεο σε απ ευθείας μετάδοση ή σε επανάληψη οποιαδήποτε χρονική στιγμή εκτεταμένα στιγμιότυπα ημερήσιες περιλήψεις στατιστικά στοιχεία, διεθνείς συγκρίσεις Βιογραφικά αθλητών, ομάδων, προπονητών, κ.ά. Πίνακες μεταλλίων, ρεκόρ Κανόνες αθλημάτων, κλπ. δυνατότητα συνεχούς επικοινωνίας μεταξύ των θεατών και ενημέρωσης για παράλληλους αγώνες.

14 Βίντεο ροής: παραγωγή και διακίνηση Τα βίντεο ροής που προβάλλονταν στους διαφόρους ιστότοπους μπορούσαν να προβληθούν και από 3G κινητά τηλέφωνα. Ο μεγάλος αριθμός βίντεο ροής που παράχθηκε στο πλαίσιο της EBU οφείλεται κατά ένα σημαντικό ποσοστό σε επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά βίντεο που κατέγραψαν οι θεατές. Ωστόσο, η πλειονότητα των κατόχων κινητών τηλεφώνων δε χρησιμοποιεί το τηλέφωνο για να παράγει βίντεο και δεν τα διακινεί. Υπολογίστηκε ότι μόλις το ένα τρίτο των συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας διαθέτει συσκευή 3G και από αυτούς μόνον το 6% πληρώνει υπηρεσίες παροχήςροήςβίντεο. Ωστόσο, η λήψη και αποστολή φωτογραφιών αυξάνονται. Στο ΠΚΠ παράχθηκαν περισσότερες από 73 εκατομμύρια ιστοσελίδες που απευθύνθηκαν στο ειδικό πόρταλ για την κινητή τηλεφωνία το οποίο επίσης λειτούργησε για πρώτη φορά.

15 Το διαδίκτυο Το διαδίκτυο εξελίχθηκε σε ένα βολικό, συμπληρωματικό μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας που προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε οπτικοακουστικό περιεχόμενο. Το διαδικτυακό περιεχόμενο περιλάμβανε συνδρομητικές υπηρεσίες για πλήρη προβολή βίντεο σε απ ευθείας μετάδοση ήσεεπανάληψη εκτεταμένα στιγμιότυπα ημερήσιες περιλήψεις προφίλ αθλητών συνεντεύξεις αρχεία με πληροφορίες και πολλά άλλα.

16 Επισκέψιμότητα ιστότοπων παραγωγή ιστοσελίδων και βίντεο Περίπου αλλοδαποί επισκέπτες την ημέρα επισκέφτηκαν από τον ιστότοπο της Οργανωτικής Επιτροπής των Αγώνων του Πεκίνου και γύρω στο 1.5 εκατ. Κινέζοι ημερησίως. Η συχνότητα επισκεψιμότητας συναρτήθηκε με την πορεία κατάκτησης μεταλλίων. Ευρώπη: 43 διαφορετικοί τηλεοπτικοί σταθμοί δημιούργησαν ειδικούς ιστότοπους όπου προσέφεραν πάνω από ώρες οπτικοακουστικό περιεχόμενο σε απ ευθείας σύνδεση, ενώ παράχθηκε περιεχόμενο που καλύπτει συνολικά γύρω στις ώρες. Το συνολικό οπτικοακουστικό υλικό των Αγώνων που προέβαλε η EBU ανήλθε σε 120 εκ. βίντεο που δημιουργήθηκαν από περισσότερα από 18 εκ. άτομα. Κάθε χρήστης είδε κατά μέσο όρο πέντε διαφορετικά βίντεο. Κίνα: 65.8 εκ. φυλλομετρητές με Ολυμπιακό περιεχόμενο οι οποίοι προσέφεραν πάνω από 4.6 δισ. ιστοσελίδες (από ). FIFA: Ο ιστότοπος της FIFA κατέγραψε 4.2 δισ. επισκέψεις των ιστοσελίδων της και διακίνησε περισσότερα από 125 εκατομμύρια βίντεο τα οποία προσφέρθηκαν για πρώτη φορά δωρεάν.

17 Web 2.0 διαδραστικό περιβάλλον για φίλαθλους και οπαδούς Οι απανταχού θιασώτες των ΟΑ και του ΠΚΠ από το 2002 και ύστερα δημιουργούν: δικά τους δίκτυα πληροφόρησης και επικοινωνίας, διαδικτυακό περιεχόμενο βάσεις δεδομένων ειδικούς ιστότοπους για οπαδούς ομάδων, αθλημάτων κλπ. επιλέγουν εικονικούς ρόλους σε online βίντεο παιχνίδια με αθλητικό περιεχόμενο (πρωταθλήματα, προπονητές, τα στάδια χωρίς τείχους κλπ.) χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να σχολιάσουν προσωπικές εμπειρίες και αποτελέσματα αγώνων (ιστολόγια, Twitter, MySpace, Facebook, YouTube κλπ.) εμπλέκονται όλο και περισσότερο σε διαδικτυακά στοιχήματα και τζόγο με αθλητικό περιεχόμενο.

18 Χρήση των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους ΟΑ Ενδεικτικά στοιχεία για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους Ολυμπιακούς του 2008: Facebook κατέγραψε πάνω από κατεβάσματα (downloads) Zumobi (πλατφόρμα κινητής τηλεφωνίας) κατέγραψε πάνω από κατεβάσματα (downloads). Blogs Στο Πεκίνο 2008 περίπου 100 αθλητές ανέβασαν στον ιστό πάνω από σελίδες (posts) σχετικά με τις εμπειρίες τους στα αγωνίσματα και τα συναισθήματά τους για τη διοργάνωση. Έλαβαν πάνω από σχόλια από θαυμαστές και φίλαθλους από όλο τον κόσμο. Το πρόγραμμα χρηματοδότησε η εταιρεία Lenovo (χορηγός πληροφορικής).

19 Αθλητές 2.0: Lenovo Voices of the Olympic Games

20 Blog section of official websites

21 Youth have they say

22 London 2012: Στρατηγική Νέων Μέσων Η επικοινωνιακή στρατηγική αποσκοπεί να προσφέρει στους φίλαθλους των ΟΑ μία νέα πλατφόρμα επικοινωνίας στην οποία οι χρήστες θα μπορούν να παρεμβαίνουν και να έχουν τη δυνατότητα να δημιουργούν περιεχόμενο.

23 Ιστολόγια και Μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Δίκοπο μαχαίρι!

24 Νέες στρατηγικές για αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Η ΔΟΕ ανακοίνωσε στο Συνέδριο της Κοπεγχάγης ( ) ότι θα ενισχύσει την επικοινωνιακή πολιτική της με σύνθημα «Let the children play», μέσω της χρήσης των Facebook, Twitter και YouTube με στόχο να προσελκύσει τους νέους ως το σημαντικό κοινό (key audience) για το μέλλον των ΟΑ και του αθλητισμού. Βασικό μέλημα η παραγωγή νέου οπτικοακουστικού περιεχομένου που απευθύνεται στην ψηφιακά ενημερωμένη νεολαία. «Η ψηφιακή επανάσταση έχει ήδη αλλάξει το τοπίο των μέσων και ο τρόπος με τον οποίο καταναλώνεται ο αθλητισμός δεν πρόκειται ποτέ πια να είναι ο ίδιος.»(press Release ).

25 Το διαδίκτυο θα «εξοντώσει» την τηλεόραση; Μέτρηση συνολικής έκθεσης στο Ολυμπιακό πρόγραμμα του NBC από 23 Αυγούστου 2008 για το σύνολο των μέσων (σε %) 8 έως Μέσο Μέση έκθεση σε ολυμπιακό περιεχόμενο Συνδρομητική τηλεόραση 0.1 Κινητή τηλεφωνία ροή 0.5 βίντεο Διαδίκτυο 6.6 Τηλεόραση 92.8 Σύνολο Πηγή: TAMi: Measuring Total exposure to Olympic experience: August 8 23, TAMi project.mht

26 ΗΤηλεόρασηπαραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού Μέχρι τώρα η παντοδυναμία της τηλεόρασης δεν έχει απειληθεί σοβαρά από τα νέα μέσα. Τα νέα μέσα και το περιεχόμενό τους δρουν κυρίως συμπληρωματικά ως προς την τηλεοπτική μετάδοση συσπειρώνοντας τους τηλεθεατές γύρω από το κανάλι που διαθέτει τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Στο εγγύς μέλλον, το διαδίκτυο κατά πρώτο λόγο και κατόπιν η κινητή τηλεφωνία, αποτελούν τις μόνες ενδεχομένως νέες υπηρεσίες που θα μπορούσαν να «κλέψουν» λίγηαπότην παντοδυναμία της τηλεόρασης. Η τηλεόραση εξακολουθεί να αποτελεί τον κυρίαρχο παίκτη του επικοινωνιακού πεδίου, να συγκεντρώνει μακράν τους περισσότερους φιλάθλους, αλλά και την περισσότερη διαφήμιση και συνεπώς να αποκομίζει τα μεγαλύτερα έσοδα. Από την άλλη ηκυριαρχία αυτή κοστίζει ακριβά επειδή τα τηλεοπτικά δικαιώματα μετάδοσης συνεχίζουν να αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς.

27 Ευχαριστώ

28