PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen"

Transcript

1 PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. Please be advised that this information was generated on and may be subject to change.

2 Цо Die Nomina Jes sopnokleiscnen ^Voгtscnatzes Vorarbeiten zu einer spracngescnicntlicnen und stilistiscnen Analyse von Jan C. F. Nucnelmans 1949 Centrale Drukkerij n.v. - Nijmegen

3

4 DIE NOMINA DES SOPHOKLEISCHEN WORTSCHATZES VORARBEITEN ZU EINER SPRACHGESCHICHTLICHEN UND STILISTISCHEN ANALYSE

5 PROMOTOR : PROF. DR J. G. A. ROS S.J. De handelsexemplaren van deze dissertatie zijn verkrijgbaar bij J. L. Beyers N.V.. Utrecht

6 Die Nomina Jes sophokleiscnen Wortschatzes VorarbeiteD zu einer spracngescnicbtliclien unj stilistiscnen Analyse ACADEMISCH PROEFSCHRIFT TER VER KRIJGING VAN DE GRAAD VAN DOCTOR IN DE LETTEREN EN WIJSBEGEERTE AAN DE R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN, OP GEZAG VAN DE RECTOR MAGNIFICUS Mr J. W. G. P. JÜRGENS, HOOGLERAAR IN DE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID, VOLGENS BESLUIT VAN DE SENAAT IN HET OPENBAAR TE VERDEDIGEN OP MAANDAG 20 JUNI 1949, DES NAMIDDAGS TE 4 UUR DOOR JAN С F. NUCHELMANS GEBOREN TE;BUDEL 1949 CENTRALE DRUKKERIJ N.V., NIJMEGEN

7 φ Dit boek verschijnt als NUMMER 4 van de PARCIVAL-REEKS welke de in Parcival" verbonden alumni der Katholieke Universiteit te Nijmegen vormen uit hun losse publicaties

8 INHALTSVERZEICHNIS. Seite Einleitung 1 Allgemeines Literaturverzeichnis 5 I. Abschnitt. Einige wichtige Nominalsuffixe.. 9 I. Kapitel. Die Verbaladjektiva auf -τος und -τεος Die Simplizia auf -τος Die mit ά- privativum, δυσ- oder ευ- zusammengesetzten Verbaladjektiva auf -τος Zusammengesetzte Verbaladjektiva mit Präposition im Vorderglied Die übrigen zusammengesetzten Verbaladjektiva auf -τος Die Verbaladjektiva auf-τέος Bemerkungen zu 1 bis 5 13 II. Kapitel. Nomina agentis auf -τηρ, -τωρ, -της und Zugehöriges Die Nomina agentis auf -τηρ, -τειρα, -τρία, -τρις Die Nomina agentis auf -τωρ Die unkomponierten Nomina agentis auf -της und -τις Die Nomina agentis auf -της und -τις mit einer Präposition im Vorderglied Die übrigen zusammengesetzten Nomina auf -της und -τις Bemerkungen zu 7 bis Die Substantiva auf -τρος, -τρα und -τρον Die von Nomina abgeleiteten Nomina auf -της und -τις Bemerkungen zu 13 und III. Kapitel. Die Substantiva mit Suffix-τι Die Substantiva auf -τις und die Maskulina auf -σις Die Nomina actionis auf -σις Bemerkungen zu 16 und IV. Kapitel. Die Substantiva auf -μα und -μος Die Neutra auf -μα Die Maskulina auf -μος Bemerkungen zu 19 und V

9 Seite V. Kapitel. Die Neutra auf -ος und -ας. Die Adjektiva auf -υς und -ης, -ες Die Neutra auf -ος Die Neutra auf -ας Die Adjektiva auf -υς Die Adjektiva auf -ης, -ες Bemerkungen zu 22 bis VI. Kapitel. Die Nomina auf -εύς und -άς, -άδος Die Appellativa auf -εύς Die Ethnika auf -εύς Bemerkungen zu 27 und Die Nomina auf -άς, -άδος Bemerkungen zu VII. Kapitel. Die Adjektiva auf -ιος und die Neutra auf -ιον. Die Abstrakta auf -ια Die Adjektiva auf -ιος und die Neutra auf -ιον (ausser -αιος, -αιον und -ειος, -ειον) Bemerkungen zu Die Adjektiva auf -αιος und die Neutra auf -αιον Die Adjektiva auf -ειος und -εος und die Neutra auf -ειον Bemerkungen zu 34 und Die Verbal- und Eigenschaftsabstrakta auf -ια (ausser -εια) Die Verbal und Eigenschaftsabstrakta auf -εια Bemerkungen zu 37 und VIII. Kapitel. Die Abstrakta auf -της und -σύνη Die Abstrakta auf -της, -τητος Die Abstrakta auf-σύνη Bemerkungen zu 40 und IX. Kapitel. Die Adjektiva auf -ικός, -ιμος und -(/)εις Die Adjektiva auf -ικός Die Adjektiva auf -ιμος Die Adjektiva mit Suffix -Ζεντ Bemerkungen zu 43, 44 und X. Kapitel. Die Adjektiva-auf -ήρης und -ώδης; die Nomina auf -ωπ- und -οπ Die Adjektiva auf -ήρης Die Adjektiva auf -ώδης Die Nomina auf -ωψ, -ώπις, -ώπας, -ωπός, -οψ und -οπός Bemerkungen zu 47, 48 und 49 51

10 Seite II. Abschnitt. Die zusammengesetzten Nomina.. 53 XI. XII. Kapitel. Die Komposita mit einem Adverbium im Vorderglied Die Komposita mit ά- privativum Bemerkungen zu Die Komposita mit δυσ- oder ε&- im Vorderglied Bemerkungen zu Sonstige Komposita mit einem reinen Adverbium im Vorderglied Bemerkungen zu Kapitel. Die Komposita mit einer Präposition im Vorderglied und 58. &γχι und &μα und 60. άμψί und 62. άνά und 64. dtvrt und 66. από und 68. διά und 70. έν und εις und 72. έξ und 74. ini und 76. κατά und 78. μετά und 80. παρά und 82. περί und 84. πρό und 86. προς und ποτί und 88. σύν und 90. Βπερ und 92. ΰπό 93 XIII. Kapitel. Die Komposita mit einem Adjektiv im Vorderglied Die Komposita mit παν-oder παντ(ο)-im Vorderglied Die Komposita mit πολύ- im Vorderglied Bemerkungen zu 93 und Die Komposita mit anderen Adjektiven im Vorderglied Bemerkungen zu XIV. Kapitel. Die Komposita mit αυτός oder einem Zahlwort im Vorderglied Die Komposita mit αυτός im Vorderglied Bemerkungen zu Die Komposita mit einem Zahlwort im Vorderglied Bemerkungen zu

11 XV. Seite Kapitel. Die Komposita mit einem Substantiv im Vorderglied Zusammenstellende Tabellen Bemerkungen zu XVI. К a pi tel. Die Komposita mit verbalem Vorderglied Zusammenstellende Tabellen Bemerkungen zu Verzeichnis der im Vorhergehenden nicht angeführten Nomina Simplicia des sophokleischen Wortschatzes VIII

12 EINLEITUNG. In den letzten Jahrzehnten ist die griechische Wortgeschichte aus einer allzu lange währenden Vernachlässigung herausgetreten. Trotzdem lässt es sich nicht leugnen, dass es noch einer ganzen Reihe von Vorarbeiten bedarf, bevor an eine einigermassen vollständige und zuverlässige Geschichtschreibung des griechischen Wortschatzes gedacht werden kann. Es fehlt zumal an synchronistischen Querschnitten, in denen sämtliche lexikalen Mittel eines Schriftstellers gesammelt sind. Morphologische Ordnung und Klarheit in den Nominalbestand des sophokleischen Wortschatzes zu bringen und dadurch den Sprachhistorikern sowie den Stilforschern eine zuverlässige Grundlage für ihre Darstellungen der griechischen Wortgeschichte und -Stilistik zu bieten ist die Absicht der vorliegenden Arbeit. Seit 1872 wurden viele neue Sophoklesfragmente gefunden. Dadurch muss das übrigens vorzügliche Lexicon Sophocleum von Ellendt * ) als unvollständig gelten. Unsere erste Aufgabe lag also in einer völlig neuen Bestandsaufnahme der sophokleischen Nomina. Als Grundlage kamen hierfür nur die Ausgaben von Jebb 2 ) und Pearson 3 ) in Betracht 4 ). Aus praktischen Gründen mussten textkritische Fragen unberücksichtigt bleiben : wir hielten an der von Jebb und Pearson gebotenen Textgestalt überall streng fest. Von diesen Herausgebern eingeklammerte Stellen wurden als unsophokleisch betrachtet, mit Ausnahme des längeren Passus Ant. 904 ff., dessen Authentizität zwar umstritten ist, aber nicht mit triftigen Gründen verworfen werden kann. Die Reihenfolge der Behandlung liegt in der Bedeutung der einzelnen Nominaltypen für Sprachgeschichte und Stilistik begründet. In einem ersten Abschnitt werden einige wichtige Nominalsuffixe auf ihre Bedeutung für die sophokleische Sprache geprüft, im zweiten folgt eine Ordnung sämtlicher von Sophokles verwendeten Nominalkomposita. Schliesslich umfasst ein rückläufig geordnetes Verzeichnis die nicht im ersten Abschnitt angeführten Nomina Simplicia, welche entweder morphologisch isoliert dastehen oder ein Suffix enthalten, das für das 5. Jhd. nicht mehr als produktiv betrachtet werden kann oder aber bei der heutigen Lage der griechischen Suffixforschung sich für eine übersichtliche Darstellung nicht eignet. Da der erste Abschnitt nur eine Auswahl aus den Suffixen bietet, konnte eine gewisse Willkür in der Reihenfolge schwerlich vermieden *) Fr. Ellendt, Lexicon Sophocleum 2, Berlin ) R. С Jebb, Sophocles. The Plays. 7 vol. Cambridge ) A. Pearson, The Fragments of Sophocles. 3 vol. Cambridge ) Die wenigen nach 1917 veröffentlichten Fragmente wurden also nicht verarbeitet. 1

13 werden. Wir haben jedoch versucht die von Leumann in dessen Artikel Gruppierung und Funktionen der Wortbildungssuffixe des Lateins" 5 ) vorgeschlagene Einteilung mit der in dieser Arbeit erforderten Übersichtlichkeit zu kombinieren. Es wurden dabei die von Verben abgeleiteten Adjektiva und Substantiva vorangestellt. Die Einteilung der Nominalzusammensetzungen erfolgte erstens nach der Wortart des Vordergliedes, des weiteren nach der syntaktischen Beziehung der Glieder zueinander. Auf diese Weise entsteht u.e. das übersichtlichste Bild dieses schwierigen Stoffes. Was die Terminologie betrifft richteten wir uns für die Komposita nach den in den letzten Jahren von Risch 6 ) und Strömberg 7 ) angestellten Untersuchungen. Die begleitenden Bemerkungen wurden möglichst knapp gehalten. Anschliessend an die erwähnten wichtigen Spezialarbeiten sollen sie eine Verantwortung der vorgenommenen Systematisierung sowie eine Erläuterung der etymologisch schwierigen Fälle bieten. Die statistischen Angaben beabsichtigen einen Eindruck zu geben von der Frequenz der fraglichen Bildungen und von deren Verwendung in Chor- und Dialogpartien. Einen ersten Schritt auf dem Wege zur Auffindung der von Sophokles geprägten Neubildungen mögen die Listen der τπαξ λεγόμενα der ganzen Gräzität und der Zeit vor dem 4. Jhd. darstellen. Leider konnte hier trotz der Heranziehung möglichst vieler Wörterbücher, Indizes und Abhandlungen über den Wortschatz einzelner Schriftsteller nicht für jedes Wort eine unbedingte Sicherheit erzielt werden. Der Benutzer dieser Arbeit möge weiter noch Folgendes beachten : 1. Unberücksichtigt blieben Eigennamen von Personen und Landschaften. Ableitungen von solchen Eigennamen dagegen wurden aufgenommen. Die Adverbia auf -ως betrachteten wir nicht als selbständige Wörter, sondern als Belege für die zugrundeliegenden Adjektive. Gleiches gilt für den sog. regelmässigen" Komparativ auf -τερος und den Superlativ auf -τατος. 2. In den Tabellen sind die Nomina rückläufig, entweder nach dem Stammausgang oder nach dem Wortausgang, geordnet. Im Schlussverzeichnis wurden die von Sophokles nur mit δ statt η geschriebenen Wörter in ihrer lexikalischen Gestalt mit η angeführt, was im allgemeinen auch im ersten Abschnitt der Fall ist. Im zweiten Abschnitt wurde überall die von Sophokles verwendete Wortform gegeben. 3. Der Terminus Verbaladjektiv" ist immer in seinem weitesten Sinne aufzufassen, dem eines deverbativen Nomens, das in (aktiver oder passiver) partizipieller Beziehung zum zugrundeliegenden Verbum steht. 4. Die Abkürzungen der Schriftsteller wurden so gewählt, dass sie ohne B ) Mus. Helv. 1 (1944), 129 ff. e ) vgl. Ernst Risch, Die Komposita vom Typus μεσο-νύκτιος und ομο-γάστριος. Mus. Helv. 2 (1945), 15 ff., und besonders die Erörterung einiger grimdsätzlichen Fragen in: Griechische Determinativkomposita. IF 59 (1944), 1 ff. 7 ) R. Strömberg, Greek Prefix Studies. Göteborg

14 Weiteres verständlich sind. In den statistischen und chronologischen Bemerkungen bedeutet (c) canticum" oder in cantico", (d) diverbium" oder in diverbio", (?) die Zugehörigkeit zu (c) oder (d) lässt sich nicht feststellen". Als canticum" wurden alle Stellen betrachtet, in denen das Metrum nicht der iambische Trimeter ist. 5. Bei der Herausarbeitung der &παξ λεγόμενα vor dem 4. Jhd. konnte am Jahre 400 als starrer Grenze nicht festgehalten werden. Aristophanes, Demokritos, Timotheos und andere Autoren, deren Tätigkeit zwar ins 4. Jhd. hinabreicht, aber hauptsächlich im 5. Jhd. liegt, gelten als Zeitgenossen des Sophokles. Allen denen, die diese Arbeit in irgendeiner Weise förderten, spreche ich meinen herzlichsten Dank aus, besonders der Direction des Relations Culturelles des französischen Aussenministeriums, von dem aus mir ein zehnmonatiger Aufenthalt in Paris ermöglicht wurde, Herrn Universitätsprofessor Pierre Chantraine zu Paris und Herrn Dr Ernst Risch, Zürich, sowie dem T h i j m g e n o o t s c h a p und dem D r v a n G i l β ίο η d s, die zur Veröffentlichung dieser Untersuchung beisteuerten.

15

16 ALLGEMEINES LITERATURVERZEICHNIS. American Journal of Philology. Baltimore 1880 ff. [Am. Journ. Phil.]. Arend, E., Verbalabstrakta bei Herodot und ihre Vorgeschichte. Teildruck : Die Verbalabstrakta auf -ος und -η. Diss. Berlin. Gräfenhainichen Bec h tel Fr., Lexilogus zu Homer. Etymologie und Stammbildung homerischer Wörter. Halle [Lexilogus]. Beiträge zur Kunde der indogermanischen Sprachen, herausgegeben von A. Bezzenberger u.a. Göttingen [BBj. В e n 1 о e w, L., De Sophocleae dictionis proprietate cum Aeschyli Euripidisque dicendi genere comparata. Diss. Paris В e n ν e n i s t e. E., Origines de la formation des noms en indo-européen. Diss. Paris [Origines] i). Boi sac q, E., Dictionnaire étymologique de la langue grecque. Heidelberg-Paris [Boisacq]. Bowra, C. M., Sophodean Tragedy. Oxford Breitenbach, W., Untersuchungen zur Sprache der euripideischen Lyrik. (= Tübinger Beiträge zur Altertumswissenschaft 20). Stuttgart 1934, Brugmann, K. und Delbrück, В., Grundriss der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen. 1. und 2. Band. Strassburg Brugmann, К. und Thumb, Α., Griechische Grammatik. München В г u h n. E., Anhang (= 8. Band) zur Sophokles-Ausgabe von Schneidewin-Nauck. Berlin Bulletin de la Société de Linguistique de Paris. Paris 1868 ff. [BSL]. Calder ini, Α., Lexicon Suppletorium in Sophoclis fragmenta papyracea. Studi della scuola papirologica 1 (1915), Chan traine, P., La formation des noms en grec ancien. Paris [Chantraine]. Debrunner, Α., Griechische Wortbildungslehre. Heidelberg [Debrunner]. Din dor f, W., Lexicon Sophodeum. Leipzig ) E. Benveniste, Noms d'agent et noms d'action en Indo-Européen. Paris 1948, konnte nicht mehr benutzt werden. 5

17 Еагр, F., The Style of Aeschylus. Cambridge The Style of Sophocles. Cambridge Ebe ling, H., Lexicon Homericum. Leipzig Eichhorn, Fr., De Graecae linguae nominibus derivatione retrograda conformatis. Diss. Göttingen [Derivat. Retrogr.]. E lien dt. Fr., Lexicon Sophocleum. 2. Aufl. von H. Genthe. Berlin Éranos. Acta philologica Suecana. Upsala 1903 ff. Fraenkel, E., Geschichte der griechischen Nomina agentis auf -τηρ, -τωρ, -της (-τ-). 2 Bde. Strassburg 1910, [Nomina agentis]. Griechische Denominativa in ihrer geschichtlichen Entwicklung und Verbreitung. Göttingen [Griech. Denom.]. F u e g n e г, F., De nominibus Graecis cum praepositione copulatis capita selecta. Diss. Leipzig [Nom. Praep. Cop.]. von Garnier-Moewes, К., Die Präposition als sinnverstärkendes Präfix im Rigveda, in den homerischen Gedichten und in den Lustspielen des Plautus und Terenz. Diss. Heidelberg. Leipzig [Sinnverstärk. Präfix]. G eh ring, Α., Index Homericus. Leipzig G lot ta. Zeitschrift für griechische und lateinische Sprache. Göttingen 1909 ff. Göttingische gelehrte Anzeigen unter Aufsicht der Gesellschaft der Wissenschaften. [GGA]. G u а г i n i. G., La lingua degli Ichneutai di Sophocle. Aegyptus 6 ( 1925), Herrmann, E., Die Liquida forman tien in der Nominalbildung des ionischen Dialekts. Diss. Tübingen [Liquidaformantien]. Hirt, H., Indogermanische Grammatik. 5 Bde. Heidelberg Horstmann, C, De veterum tragicorum lingua. Münster Indogermanische Forschungen. Zeitschrift für indogermanische Sprach- und Altertumskunde. Strassburg 1892 ff. [IF]. Jacob i. H., Compositum und Nebensatz. Studien über die indogermanische Sprachentwicklung. Bonn Jebb, R., Sophocles. The Plays. 7 vol. Cambridge [Jebb]. Sophocles. The Text of the Seven Plays. Cambridge Juris, Α., De Sophodis vocibus singularibus. Diss. Halle К u g 1 e г, L., De Sophodis quae vocantur abusionibus. Diss. Göttingen Künstler, P., De vocibus primum apud Sophoclem obviis. Diss. Jena L e u m a n n. M., Gruppierung und Funktionen der Wortbildungssuffixe des Lateins. Mus. Helv. 1 (1944), Liddell, H. and Scott, R., Greek-English Lexicon. New Edition by Henry Stuart Jones. Oxford Lob eck, Α., Pathologiae sermonis Graeci Prolegomena. Leipzig

18 Lob, ]., Die Verwendung des homerischen Wortschatzes bei Sophokles. Progr. Salzburg M a h I о w. G., Neue Wege durch die griechische Sprache und Dichtung. Berlin-Leipzig M eh 1er, J., Woordenboek op de gedichten van Horneros. Rotterdam Mei liet, Α., Aperçu d'une histoire de la langue grecque. Paris Menge, P., De poetarum scaenicorum graeconim sermone observationes selectae. Diss. Göttingen [Scaen. Graec. Serm.]. Meyer, G., Die stilistische Verwendung der Nominalkomposition im Griechischen. (= Philologus, Supplementband XVI, 3). Leipzig [Stilistische Verwendung]. Meyer, K. H., Untersuchungen zum schmückenden Beiwort in der älteren griechischen Poesie. Diss. Münster. Göttingen Mull er. F., Grieksch Woordenboek. Groningen-den Haag Museum Helveticum. Schweizerische Zeitschrift für klassische Altertumswissenschaft. Basel 1944 ff. [Mus. Helv.]. N a u с к, Α., Tragicae dictionis index spectans ad Tragicorum Graeconim Fragmenta. Petersburg Pape, W. und Sengebusch, M., Griechisch-Deutsches Handwörterbuch 3. Sechster Abdruck. Braunschweig Pape, W. und Benseier, G., Wörterbuch der griechischen Eigennamen 3. Vierter Abdruck. Braunschweig Pearson, Α., The Fragments of Sophocles, Edited with Additional Notes from the Papers of Jebb and Headlam by A. C. Pearson. 3 vol. Cambridge [Jebb-Pearson]. Por ζ ig, W., Die Namen für Satzinhalte im Griechischen und im Indogermanischen. (= Untersuchungen zur idg. Sprach- und Kulturwissenschaft 10). Berlin-Leipzig [Porzig]. Ρ r e 11 w i t z, W., Etymologisches Wörterbuch der griechischen Sprache. Göttingen Revue des Etudes Grecques. Paris 1888 ff. Rheinisches Museum für Philologie. Bonn 1833 ff. R i s с h. E., Wortbildung der homerischen Sprache. (= Untersuchungen zur idg. Sprach- und Kulturwissenschaft 9). Berlin-Leipzig [Risch]. Griechische Determinativkomposita. IF 59 (1944), [Griech. Determ.]. Griechische Komposita vom Typus μεσο-νύκτιος und όμο-νάστριος. Mus. Helv. 2 (1945), R ö 11 g e r. G., Studien zur platonischen Substantivbildung. (= Kieler Arbeiten zur klassischen Philologie 3). Würzburg Schambach, C., Sophocles qua ratione vocabulorum significationes mutet atque variet. Diss. Göttingen Schindler, K., De Sophocle verborum inventore. Pars I. De nominum compositione. Diss. Breslau

19 Schmid, W. und Stählin, О., Geschichte der griechischen Literatur. I, 2. München Schroeder, L., Lieber die formelle Unterscheidung der Redetheile im Griechischen und Lateinischen mit besonderer Berücksichtigung der Nominalcomposita. Leipzig Schulz, H., Quae nova Sophocles protulerit nomina composita. Diss. Koenigsberg Schulz, R., Die einfachen Stoffadjektiva des Griechischen. Diss. Leipzig [Stoffadjektiva]. Schwyzer, E., Griechische Grammatik im Anschluss an Karl Brugmanns griech. Grammatik. 1. Band. München [Schwyzer]. S m e г e к а, }., Studia Euripidea. Vol. I. De sermone Euripideo. De vocabulorum Euripideorum copia. Lemberg S о 1 m s e η. Fr., Beiträge zur griechischen Wortforschung. Strassburg [Beiträge]. Ström berg, R., Greek Prefix Studies. On the Use of Adjective Particles. (= Göteborgs Högskolas Ârsskrift 52). Göteborg Struve, L., De dictione Sophoclis. Diss. Berlin Τσε ρ έ π η ς, Г., Τα σύνθετα της Ελληνικής γλώσσης. Athen Τ и d e r e r. T., De vocabulis quibus Sophocles in Ichneutis usus est. Diss. Helsingfors Ven dry es, J., Traité d'accentuation grecque. Paris Wackerna gel, J., Das Dehnungsgesetz der griechischen Composita. Basel Sprachliche Untersuchungen zu Homer. Göttingen Vorlesungen über Syntax mit besonderer Berücksichtigung von Griechisch, Lateinisch und Deutsch. Zweite Reihe. Basel [Vorlesungen]. Walker, R., The Ichneutai of Sophocles, with Notes and a Traduction into English. Chapter V. The Vocabulary of the Play (30-154). London Webster, T., An Introduction to Sophocles. Oxford Wiener Studien. Zeitschrift für klassische Philologie. Wien 1874 ff. van de W ij n ρ e г s s e, W., De terminologie van het jachtwezen bij Sophocles. Diss. Utrecht W i 11 i g e г, E., Sprachliche Untersuchungen zu den Komposita der griechischen Dichter des 5. Jahrhunderts. (= Forschungen zur griechischen und lateinischen Grammatik 8). Göttingen [Sprachl. Unters.]. Zacher, K., Zur griechischen Nominalkomposition. Breslauer philologische Abhandlungen I. Breslau Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung auf dem Gebiete der indogermanischen Sprachen. Berlin , Gütersloh , Göttingen 1907 ff. [KZ]. 8

20 I. ABSCHNITT. EINIGE WICHTIGE NOMINALSUFFIXE.

21

22 I. KAPITEL. DIE VERBALADJEKTIVA AUF -ΤΟΣ UND -ΤΕΟΣ. 1. Die Simplizia auf -τος. I. Ableitungen von primären Verben. δυνατός πρατός στατός εύρετός τλητός τμητός θνητός ητός φθιτός θεμιτός κριτός διδακτός λεκτός πλεκτός κρεκτός πηκτός στικτός στερκτός εύκτός φευκτός διωκτός παλτός βροτός λεπτός βλεπτός πρεπτός φιπτός στιπτός μεμπτός όπτός καλυπτός κρυπτός σπαρτός χαρτός πλαστός κρεμαστός έδεστός μεστός αρεστός χρηστός πιστός σχιστός κλαυστός ακουστός έρυστός γνωστός κλυτός φυτός βιωτός άλωτός πλωτός γνωτός στρωτός II. Ableitungen θεοττός άρατός φοβητός λωβητός οίκητός τολμητός ώνητός von denominativen und anderen sekundären Vei δωρητός νεμεσητός ζητητός αΐτητός κροτητός στενακτός έλικτός φορμικτός αΐνικτός υφαντός είκαστός θαυμαστός φλογιστός σπαν ιστός έριστός τοξευτός ζυγωτός όδωτός ζη λωτός πτερωτός 2. Die mit ά- privativum, δυσ- oder εύ- zusammengesetzten Verbal' adjektiva auf -τος. Ι. Von primären Verben wurden 76 Verbaladjektiva aus 51 und 53 abgeleitet. II. Zu sekundären Verben gehören 75 Verbaladjektiva aus 51 und glied. Zusammengesetzte Verbaladjektiva mit Präposition im Vorder' I. Als Simplizia sind akzentuiert : παραβατός άνασχετός προσφθεγκτός ξυνετός έμπολητός ανεκτός διαιρετός έπακτός άνασπαστός συγγνωστός άπωστός 11

23 II. Zu primären Verben gehören folgende Proparoxytona ; ανάστατος έπίφατος πρόσφατος σύνδετος άνετος εξαίρετος κοπάσχετος ΰπόβλητος πρόβλητος ανακλητός σύγκλητος απόρρητος πρόρρητος Εκκριτος άμφίπλεκτος άμφίθηκτος παρόιπληκτος άμφίπληκτος Εμπληκτος άπόπληκτος (ίπόψηκτος σύμμικτος κατάστικτος κατάφαρκτος έπίφαντος περίφαντος προφαντός πρόδοτος διώμοτος ένώμοτος άπώμοτος έπώμοτος άμφίθρεπτος έπίληπτος έπίτριπτος κοττάμεμπτος III. Zu denominativen Verben gehören die Proparoxytona : κοττάρατος περιβόητος ένθρίακτος άμφινείκητος έπιβρόντητος έξάγιστος αποπτος ύπέροπτος προϋπτος έπίχαρτος έπίκυρτος άντίπλαστος άντίσπαστος άπόπτυστος άμφίκλυστος άμφίρυτος περίρρυτος Εμφυτος 4. Die übrigen zusammengesetzten Verbaladjektiva auf -τος. I. Bildungen zu primären Verben. ΰψί βάτος θεήλατος χαλκήλατος χρυσήλατος τροχήλατος παλαίφατος θέσφατος χαλκόδετος μαλλόδετος χρυσόδετος αίχμέλετος αυθαίρετος αυτόκλητος θεόδμητος κασίγνητος άγακλειτός αύτόκτιτος κυνοσπαρακτος άλίπλοεγκτος πολύπλαγκτος πάμφλεκτος όξΰθηκτος άλίπληκτος πάμπληκτος χαλκόπληκτος χερόπληκτος χειρόδεικτος πυκνόστικτος Ήφαιστότευκτος δίπαλτος νεόρραντος χρυσόφαντος δο(υ)ρίληπτος πέδορτος νέορτος πάνδυρτος πάνσυρτος πάμφυρτος κηρόπλαστος αείμνηστος πάγχριστος άρτίχριστος πολύσχιστος λιθόλευστος δημόλευστος άλίκλυστος δικτυόκλωστος ταχύρρωστος τυμβόχωστος πάγκλαυτος πόη/θυτος δημιόθυτος πολύθυτος βοΰθυτος όξυκώκυτος άείρυτος χρυσόρυτος παλίρρυτος νεόρρυτος παλίσσυτος αύτόσσυτος οίνόχυτος δουριάλωτος αιχμάλωτος αϋτόγνωτος άθηρόβρωτος λιθόστρωτος II. Bildungen zu denominativen und anderen sekundären Verben. βαρυάλγητος αϊματοσπόδητος λιθοκόλλητος φινοκόλλητος αϋτογέννητος νυμφογέννητος νεακόνητος δορυσσόητος λακπάτητος παγκόνιτος όρθοψάλακτος νεοχάρακτος χειροδάϊκτος κακάγγελτος Ισοτέλεστος νεοσφάδαστος τριπόλιστος φιλοίκτιστος πανδάκρυτος 5. Die Verbaladjektiva auf -τέος. Ι. Ableitungen von primären Verben. πρακτέος άνεκτέος ύπεικτέος άρκτέος είρκτέος άμυντέος θαπτέος κλεπτέος κρυπτέος δραστέος πειστέος οίστέος άνοιστέος άκουστέος Ιδρυτέος 12

24 II. Ableitungen von denominativen Verben. θηροτέος ζητητέος έργαστέος έξισωτέος φιλητέος δυσμαχητέος βαδιστέος συνχωρητέος φυλακτέος βουλευτέος ήσοητέος έχθαρτέος πορευτέος 6. Bemerkungen zu 1 bis 5. Α. Wichtige Literatur. Schwyzer 501 ff., 810 f.; Chantraine 299 ff.; Debrunner 184 ff.; Risch 16 ff. A. Meillet, Les adjectifs grecs en -τος. Donum Natalicium Schrijnen 635 ff.; Ernst Fraenkel, Griech. Denom. 25, 104 ff., 215 fi.; Ch. E. Bishop, Verbals in -τος in Sophocles. Am. Journ. Phil. 13 (1892), 171 ff., 329 ff., 449 ff. Derselbe, The Greek Verbal in -τεο-. Am. Joum. Phil. 20 (1899), 1 ff., 121 ff., 241 ff. B. Morphologisches und Etymologisches. Im Griech. gibt es vier Gruppen von Bildungen mit einem Suffix -το- : Superlative, Ordinalia, Verbaladjektiva und Substantiva. Nur die drei ersten Gruppen sind in historischer Zeit produktiv. Die Superlative und Ordinalia auf -τος, wie die wenig zahlreichen Substantiva auf -τος, -τη und -τον, bleiben in dieser Arbeit ausser Betracht. Die Verbaladjektiva auf -τος eine thematische Variante des Suffixes -τ- weisen ursprünglich die Schwundstufe im zugrundeliegenden Verbalstamm auf und sind tempus- und genusindifferent. Sie stehen in engster Beziehung zum Verbum und werden in späterer Zeit zu fast allen Verbalstämmen gebildet, zeigen aber eine Vorliebe für die Komposition. Aus den Tabellen ergibt sich, dass sich bei Soph. Verbaladjektiva auf -τος zu den meisten Arten von Verben finden. Im allgemeinen herrschen die Ableitungen von primären Verben vor. Nur bei den Zusammensetzungen mit à- privativum, δυσ- und εύ- sind die Ableitungen von primären und sekundären Verben ungefähr gleich häufig. Einige Komposita mit Präposition imi Vorderglied sind als Simplizia akzentuiert, also endungsbetont. Bei einigen Ableitungen von primären Verben können wir von etymologischer (und semasiologischer) Isolierung sprechen, so bei βροτός, μεστός, άγακλειτός (Akzent!), έπίκυρτος, πιστός (neben εϋπειστος), u.a. θεμιτός und άτρύγετος bedürfen noch einer befriedigenden Erklärung, άμαιμάκετος gehört wohl zu μαιμάσσω. Bei den Ableitungen von sekundären Verben sind fast alle Verbalklassen vertreten. Von sekundären Verben auf -α(νω verwendet Soph, aber nur ακήρατος (?) und υφαντός (beide schon bei Hom.); Ableitungen von Verben auf -ύνω fehlen ganz, ακήρατος (zu κηραίνω?) hat vielleicht 13

25 die alte Endung -ατός, vgl. Fraenkel, Griech. Denom. 25. Verbaladjektiva auf -ευτος kommen erst im 5. Jhd. auf ; bei Soph, finden sich nur fünf Beispiele. Was die vier nicht zu primären Verben gehörigen Simplizia auf -ωτός, ζυγωτός, όδωτός, ζηλωτός und πτερωτός, betrifft, lässt sich schwer feststellen, ob sie von Nomina oder von Verben abgeleitet wurden. Jedenfalls sind die Verba ζυγόω, όδόω, ζηλόω und πτερόω für das 5. Jhd. oder schon früher belegt. Ausser einigen Komposita auf -ωτος hat Soph, keine unzweideutigen Beispiele von Nominalableitungen auf -τος. Über φιλοίκτιστος s In Bezug auf die Bedeutung hat Bishop, Am. Journ. Phil. 13 (1892) das ganze sophokleische Material einer genauen Prüfung unterzogen. Soviel wir sehen, hat er im allgemeinen richtig geurteilt. Wiewohl die Verbaladjektiva auf -τέος in historischer Zeit aufkamen (bei Hom. finden sich keine Belegstellen, Hesiod gebraucht nur φατειός), gelang bis jetzt eine einleuchtende Erklärung des Ursprungs nicht ; vgl. Schwyzer Bei Soph, kommen die Ableitungen von primären und sekundären Verben fast gleich häufig vor. Die Bildungen sind ausnahmslos durchsichtig und klar. Echte Komposita auf -τέος gibt es bei Soph, nicht ; άνεκτέος, ΰπεικτέος, δυσμαχητέος usw. sind Parasyntheta, also Ableitungen von άνέχω, ύπείκω, δυσμαχέω. Auch Soph, kennt ausschliesslich den unpersönlichen und prädikativen Gebrauch dieser Verbaladjektiva auf -τέος, und zwar nur im Nom. Sing, des Mask, und Fem., sowie im Nom. Sing. Plur. des Neutrums. C. Statistisches. Sophokles hat 382 Verbaladjektiva auf -τος, darunter 302 Komposita (79%). 254 wurden von primären Verben, 128 von sekundären Verben oder von Nomina gebildet. In Bezug auf den Gebrauch in Chor und Dialog gibt es folgende Verteilung : 80 Simplizia : 147mal (d), 44mal (c), 3mal (?): zus. 194 Fälle (von βροτός und θνητός wurden nur die adjektivischen Belegstellen gezählt). 151 Komposita mit ά-, δυσ-, εύ- im Vorderglied: 120mal (d), 95mal (c), 28mal(?): zus. 243 Fälle. 65 Komposita mit Präposition: 57mal (d), 25mal(c), 5mal (?): zus. 87 Fälle. 86 weitere Komposita: 47mal (d), 57mal (c), 5mal (?): zus. 109 Fälle (von θέσφατος und κσσίγνητος nur die adj. Belegstellen). Die 382 -τος-adjektiva benützt Soph. 633mal, man wird sie also durchschnittlich einmal auf jeden 18. Vers antreffen. 266 (70%) der 382 Verbaladjektive auf -τος werden von Soph, nur einmal verwendet. Nur folgende 10 finden sich fünfmal oder öfters (nach Reihenfolge der Frequenz): πιστός, χρηστός, θνητός, άρρητος, άθαπτος, ανάστατος, λωβητός, διδακτός, άθικτος, Αελπτος. 14

26 15 Verbaladjektiva auf -τέος gehören ru primären, 13 zu sekundären Verben. Sie werden resp. 21 mal und Hmal gebraucht, und zwar fast immer im iambischen Trimeter; nur πειστέον O.R steht im trochäischen Tetrameter. Der Nom. Sing, des Mask, kommt nur einmal, Ai. 679 am Versende, vor, der Nom. Sing, des Fem. dreimal, der Nom. Akk. Sing, des Neutr. 23mal, der Nom. Akk. Plur. des Neutr. 7mal ; άνεκτέα O.C. 383 kann als Fem. Sing, oder als Neutr. Plur. betrachtet werden. 22 (78,5%) dieser 28 Bildungen auf -τέος werden von Soph, nur einmal verwendet ; άρκτέος, πειστέος, οίστέος, άκουστέος und πορευτέος lesen wir zweimal, δραστέος dreimal. D. Chronologisches. Ι. απαξ λεγόμενα der griech. Literatur. 1. στερκτόςο.ρ (с). 2. παλτός Ant. 131 (Anap.); Subst. παλτόν Aisch. Frg βλειττόςο.ι* (с). 4. Ε>ιπτός Tr. 357 (d). 5. κλαυστός O.C (d); κλαυτός Aisch. Sept έρυστός Ai. 730 (d). 7. φοβητόςριι (с). 8. ζητητός O.C. 389 (d). 9. αΐτητός O.R. 384 (d). 10. φορμικτός Frg. 16 (d). 11. αΐνικτός O.R. 439 (d). 12. έριστός El. 220 (c). 13. τοξευτός Ph. 335 (d). 14. ζυγωτός El. 702 (d), und 71 Komposita. 15. είρκτέος Ai (d). 16. θαπτέος Ai (d). 17. κλεπτέος Ph. 57 (d). 18. έχθαρτέος Ai. 679 (d). und 2 Komposita. II. τπαξ λεγόμενα vor dem 4. Jhd. 1. πρατός Tr. 276 (d); Test. Epict., Papyri. 2. εύρετός Frg. 843, 1 (d); Xen. 3. φευκτός Ai. 224 (с); Plat., Aristot. 4. διωκτός Frg (1 W.); Aristot. 5. οίκητός O.C. 28 (d), 39 (d); Theophr. 6. είκαστός Tr. 699 (d); Askl., Iamb. 7. φλογιστός El. 58 (d); Aristot. 8. σπανιστός O.C. 4 (d); Philostr. 9. όδωτός O.C. 495 (d); Suid., und 55 Komposita. 15

27 10. πρακτέος O.R (d); Xen., Plat. 11. άρκτέος Ai. 853 (d), O.R. 628 (d); Isokr., Plat. 12. κρυπτέος Ant. 273 (d); Ant. Pal. 13. θηρατέος Ph. 116 (d); Xen. H. φιλητέος Ant. 524 (d); Aristot., und 2 Komposita. II. KAPITEL. NOMINA AGENTIS AUF -THP, -ΤΩΡ, -ΤΗΣ UND ZUGEHÖRIGES. 7. Die Nomina agentis auf -τηρ, -τειρα, -τρία, -τρις. I. Echte Nomina Agentis. Ιατήρ ζεύγη λατρίς εύνάτρια τεκνολέτειρα λωβητήρ ήγητήρ ύφηγητηρ οίκητήρ άμιλλητήρ ίκτηρ αίνικτήρ ποιμαντήρ βοτήρ δεσπότειρα πέμπτη ρ οπτήρ θηλάστρια μαστήρ άκεστήρ μνηοιήρ άσπιστήρ άγχιοιήρ παυστήρ άγρωστήρ ένδυτήρ μαιεύτρια θυτήρ σωτήρ σώτειρα II. Bezeichnungen von Werkzeugen oder Körperteilen. κρατήρ χαρακτήρ μυκτηρ λαμπτήρ γαστήρ ζωστήρ κλωστή ρ Ευτήρ 8. Die Nomina agentis auf -τωρ. πανδαμάτωρ νάτωρ μελέτωρ άλεζήτωρ οΐκήτωρ φήτωρ τινάκτωρ πράκτωρ συμπράκτωρ αλέκτωρ σημάντωρ μιάστωρ άλάστωρ ίστωρ ξυνίστωρ υπερίστωρ φύτωρ 9. Die unkomponierten Nomina agentis auf -της und -τις. εργάτης έργάτις πελάτης ικέτης 'ικέτις οφειλέτης γενετής δραπέτης δραπέτις εύρετίς οίκητής γεννητής κυβερνήτης κριτής λυμαντής εθελοντής κλέπτης καθαρτής άγυρτής δικαστής γελαοτής κολαστής δυνάστης έρασιής παλαιστής ληστής ληκυθιστής όρψανιστής υβριστής σοφιστής κυβευτής Ιχνευτής άγρευτής άμπρευτής διφρευτής ψεύστης 16

28 10. Die Nomina agentis auf -της und -τις mit einer Präposition im Vorderglied. ξυνεργάτης παραστάτης παραστάτις ξυμπαραστάτης καταστάτης επιστάτης ένστάτης προστάτης προστάτις υπηρέτης προηνητής υφηγητής έπιτιμητής καταρράκτης προδότης ξυνωμότης έπόπτγ ς ύποπτης ξυνασπιιηης επενδύτης έπιβουλευτής 11. Die übrigen zusammengesetzten Nomina auf ορειβάτης όρεσσιβάτης ναυβάτης ξυνναυβάτης ζευνηλάτης βοηλάτγ ς διφρηλάιιις άρματηλάτης στροπηλάτης τροχήλατης λαγέτης άρχηνέτης εύερνέτης Ιτιποδέτης οίωνοθέτης βαρυβρεμέτης ώκυπέτης υψιπέτης άκοίτης άκοίτις παγκοίτης χαμαικοίτης αύτοέντης 'Αργεΐ<ρόντης πατροψόντης άγροβότης [δεσπότης]. [δεσπότις] παντόπτης δερμηστής -της und -τις. σακοδερμηστής ώμηστής άλφηστης άγρώστης μαριλοκαύτης ουρεσιβώτης παμβώτις οίοβώτης αίχμαλωτίς 12. Bemerkungen zu 7 bis 11. Α. Wichtige Literatur. Schwyzer 499 f., 530 f. ; Chantraine 104 ff., 310 ff., 335 ff. ; Debrunner 170 ff., 151, 191 f.; Risch 25 ff., 124 ff., 131. Ernst Fraenkel, Geschichte der griechischen Nomina agentis auf -τήρ, -τωρ, -της (-τ-). 2 Bde. Strassburg 1910, 1912; Erwin Herrmann, Die Liquida f ormantien in der Nominalbildung des ionischen Dialekts, 7 ff. Tübingen 1911; Ernst Fraenkel, Zur metaphorischen Bedeutung der Suffixe -τήρ, -τωρ, -της im Griech. IF 32 (1913), 110 ff.; derselbe. Die Feminina auf -τειρα, -τρία, -τρίς (-τορίς) und die Bildungen auf -τοριο-. IF 32 (1913). 395 ff. P. Menge, Scaen. Graec. Serm. 74 ff. B. Morphologisches und Etymologisches. Über das ursprüngliche Verhältnis der Suffixe -τηρ, -τωρ und -της und über Entstehung und Ausbreitung von -της auf Kosten von -τηρ und -τωρ handelt Ernst Fraenkel in seiner Geschichte der Nomina agentis. Dass das 5. Jhd. in der Geschichte dieser Suffixe eine wichtige Periode darstellt, weist er ausführlich nach. Sind bei Soph. Nomina agentis auf -της zwar häufiger vertreten als solche auf -τηρ und -τωρ, ganz selten sind diese beiden Suffixe bei ihm jedoch nicht ; sie gehören eben zum poetischen Sprachschatz der Tragödie. Bei den Bildungen auf -τηρ und -τωρ herrschen Ableitungen von primären, bei den Simplizia auf -της solche von sekundären Verben vor. Die Grundwörter der Hinterglieder in anders als mit Präposition zusammengesetzten Nomina agentis auf -της sind immer primäre 2 17

29 Verba. Ableitungen von Verben auf -λλω und -ύνω finden wir bei Soph, nicht. Über die hierzugehörigen Motionsfeminina s. Chantraine 104 ff. und 335 ff. Etymologische (und z. T. semasiologische) Isolierung finden wir vor allem bei den Werkzeugs- und Körperteilbezeichnungen auf -τήρ. Andere Wörter wie αλέκτωρ, άλάστωρ, Τστωρ, άκοίτης, δεσπότης haben ihre Funktion als Nomina agentis völlig verloren, αλέκτωρ stimmt m. E. genau zu άκοίτης und αλοχος. άλάστωρ hat vielleicht ein sog. prothetisches ά- vor dem Verbalstamm λα- sehen". Über άκράτωρ und ναυκράτωρ, wofür wir haplologische Kürzung aus -κρατήτωρ ablehnen, s Mehrere Forscher können in άσπιστής und άσπιστήρ nur Ableitungen von Nomina sehen. Wir glauben aber, dass deverbative Ableitung nicht so ganz ausgeschlossen ist wie Fraenkel I, 22 ff. annimmt, εθελοντής ist Umgestaltung eines älteren έθελοντήρ, das eigentlich nicht zu den Nomina agentis gehört. Von W. Prellwitz, Glotta 16 (1927), wird es als Kompositum gedeutet. ώκυπέτης und υψιπέτης (beide bei Soph, mit δ in der Schlussilbe! ) wahrscheinlich < *-πετ-έτης zu πίπτω, vgl. δυσπετής und εύπετής (es- Stämme und Akzent! ). αιχμαλωτίς ist wohl Femininum zu einem nicht bezeugten *αίχμαλως, -τος. С. Statistisches. Verteilung über Chor und Dialog : 29 echte Nomina agentis auf -τηρ usw. : 42mal (d), 8mal (c), 3mal (?): zus. 53 Fälle. 8 Nomina auf -τηρ mit metaphorischer Bedeutung : 13mal (d), 3mal (c): zus. 16 Fälle. 17 Nomina agentis auf -τωρ: 17mal (d), limai (c), Imal (?): zus. 29 Fälle. 36 Simplizia auf -της und -τις: 54mal (d), 7mal (c), 3mal (?) : zus. 64 Fälle. 21 mit Präposition zusammengesetzte Komposita auf -της und -τις: 30mal (d), 4mal (с), 2mal (?): zus. 36 Fälle. 37 weitere Komposita auf -της und -τις: 31 mal (d), 19mal (c), 6mal (?): zus. 56 Fälle. Die 94 Nomina agentis auf -της und -τις verwendet Soph, also 156mal, d.h. durchschnittlich einmal auf jeden 74. Vers. Nur einmal gebraucht er : 26 (70%) der 37 Nomina agentis auf -τηρ usw. ; 11 (65%) der 17 Nomina agentis auf -τωρ; 23 (64%) der 36 einfachen Nomina agentis auf -της und -τις; 42 (72%) der 58 zusammengesetzten Nomina agentis auf -της und -τις. Fünfmal oder öfters : σωτήρ, βοτήρ und κρατήρ; οίκήτωρ; 18

30 ικέτης und ληστής; ναυβάτης, προστάτης und στρατηλάτης. D. Chronologisches. Ι. απαξ λεγόμενα der griech. Literatur. 1. ευνάτρια Tr. 922 (d); εύνατήρ, εύνάτειρα Aisch. 2. αίνικτήρ Frg. 771, 2 (d); αίνικτηρίως Aisch. Prom ποιμαυτήρ Frg. 432, 10 (d). 4. ιτεμπτήρ Frg. 142, 10 (с); a new word" Jebb-Pearson a.l. 5. άκεστήρ O.C. 714 (с); vereinzelter Beleg zufällig" Fraenkel I, άνχιστήρτγ. 256(d), und 5 Komposita. 7. νάτωρ fliessend" Frg. 270, 1 (c); ναέτωρ Hesych. 8. μελέτωρ El. 846 (c), und 1 Kompositum. 9. λυμαντής Tr. 793 (d); λυμαντήρ Xen, λυμαντήριος Aisch. 10. άμπρευτής Frg. 820 (d) 11. διφρευτής Ai. 857(d), und 12 Komposita. II. απαξ λεγόμενα vor dem 4. Jhd. 1. παυστήρ El. 304 (d), Ph (d); Alexis. 2. μαιεύτρια Frg. 99 (1 W.); Galen., und 2 Komposita. 3. άλεξήτωρ O.C. 143 (Anap.); Apollod. 4. τινάκτωρ Tr. 502 (c); Nonn. 5. φύτωρ Tr (Hexam.); Schol. Aisch., Hesych. 6. οφειλέτης Ai. 590 (d); Plat. 7. εύρετίς Frg. 101,2 (d): Secund., D.S. 8. γεννητής O.R (d), Frg. 752 (d); Plat., Aristot. 9. γελαστής O.R (d); Athen. 10. ληκυθιστής Frg (1 W.); Phryn., Hesych. 11. οργανιστής Ai 512 (d); BCH (Beamte in Selymbria), und 12 Komposita. 13. Die Substantiva auf -τρος, -τρα und -τρον. Ι. Von den seltenen Nomina auf -τρος verwendet Soph, nur Ιατρός (viermal im Dialog) und οίστρος (zweimal im Dialog). II. Feminina auf -τρα sind die beiden Werkzeugsbezeichnungen Frg. 475 (d) und κέστρα Frg. 20 (d). III. Die Neutra auf -τρον. μέτρον χειρόμακτρον λέκτρον ^λεκτρον πλήκτρον θέλκτρον φίλτρον αντρον κέντρον αροτρον σκήπτρον αστρον ζύγαστρον ακεστρον άμφίβληστρον Ελυτρον πέλλυτρον μήνυτρον λούτρον ψήκτρα 19

31 14. Die von Nomina abgeleiteten Wörter auf -της und -τις. Κρανειάτης Πυλήτις πρωράτης οίκέτης οΐκέτις δμευνέτις οΐήτης αλήτης φηλήτης κομήτης πλανήτης Μαγνητις άστεροπητής άσπιδίιης οδίτης γήτης πολίτης πολίτις οπλίτης αύλίτης λικνίτις Κυκνίτις ΒοσπορΙτης χωρίτης 'Ακτίτης άστίτης λοχίτης πύκτης δημότης τοξότης ιππότης κεραστής ναύτης συνναύτης ποντοναύτης πρεσβύχης Αζειωται ήλιώτις ποπριώτης νησιώτης νησιώτις έστιώτις Βακχιώτης δεσμώτης δεσμωτις 15. Bemerkungen zu 13 und Η. Α. Wichtige Literatur. Schwyzer 499 f., 532 ; Chantraine 310 ff., 330 ff. ; Debrunner 176 ff. ; Risch31,37f. Erwin Herrmann, Liquidaformantien 16 ff. ; Ernst Fraenkel, Nomina agentis, passim. В. Morphologisches und Etymologisches. Die meisten Substantiva auf -τρος, -τρα, -τρον wurden mit Hilfe der Endung -o- oder -η von Nomina agentis auf -τηρ, -τωρ abgeleitet. Sie bezeichnen meist das Werkzeug, das Mittel oder den Ort. Nomina auf -τρος und -τρα sind im Griech. selten ; häufiger kommen solche auf -τρον vor. μέτρον und αντρον wurden bis jetzt nicht eindeutig erklärt, ucrrpov ist eine Rückbildung zum kollektiven Plural άστρα von αστήρ, σκήτιτρον ist wohl Umgestaltung von *σκή τπ:ον (Pind. σκάπτον). άμφίβληστρον gehört zu αμφιβάλλω, ist also ein Parasyntheton. Über χειρόμακτρον und πέλλυτρον s Von Nomina abgeleitete Nomina (agentis) auf -της verwendet schon Homer. Ob dieser Typus alt ist (Fraenkel und Chantraine), oder aber sich erst nachträglich aus dem deverbativen Typus entwickelt hat (Schwyzer und Risch), lässt sich schwer entscheiden. Jedenfalls wächst die Zahl der denominativen Bildungen mit der Zeit. Im klassischen Zeitalter ist dieses Sekundärsuffix nur in komplexer Gestalt produktiv: -έτης, -ότης, -ώτης, -ατής, -ήτης, -ΐτης. Bei Soph, wiegen die Ableitungen auf -ήτης, -Ττης und -ιώτης stark vor. Μαγνητις ist Fem. zum Ethnikon Μάγνης, nicht zu Μαγνήτης, φηλήτης kann nach Fraenkel II, 67 nicht zu *φηλεΐν 1 sondern nur zu φηλός gehören, weil das Verbum φηλοον sei. 20

32 С. Statistisches. Verwendung dieser Bildungen in Chor und Dialog : 19 Neutra auf -τρον: 47mal (d), 17mal (c), 4mal (?): zus. 68mal, d.h. durchschnittlich einmal auf jeden 170. Vers. 45 Denominativa auf -της und -τις: 52mal (d), 16mal (c), 6mal (?): zus. 74mal t also durchschnittlich einmal auf jeden 155. Vers. 9 Wörter auf -τρον (47%) und 33 Denominativa auf -της, -τις (73%) treffen wir bei Soph, nur einmal an, fünfmal oder öfters verwendet er : σκήπτρον, λούτρον, uvrpov, κέντρον, άστρον, μέτρον und λέκτρον; πολίτης, ναύτης und αλήτης. D. Chronologisches. Ι. άπαξ λεγόμενα der griech. Literatur. 1. άκεστρον lehn. 317 (iamb. Tetr.), Frg. 480 (1 W.). 2. Κρανειάτης Frg. 383 (1W.). 3. ΠυλάτιςΤΓ. 639(c). 4. άσπιδίτης Frg. 426 (d). 5. ΥήτηςΤΓ. 32(d). 6. λικνΐτις lehn. 269 (d). 7. Κυκνΐτις Frg. 499 (2W.); Frg. 495 als Landschaftsname. 8. άστιτηςργ 9. 92(d), Frg. 93(d). 9. έστιώτις Tr. 954 (с). 10. βακχιώτης O.C. 678 (с), und 1 Kompositum auf -της. П. πταξ λεγόμενα vor dem 4. Jhd. 1. θέλκτρον Тг. 585 (d); prob. 1. Αρ. Rh. I, 515; Luk. 2. οΐήτης Frg. 134 (1 W.); prob. 1. Hesych. 3. αύλίτης Frg. 502,1 (d); Ap.Rh. 4. Βοσπορίτης Frg. 503, 3 (d); Strabo, Ptol. 5. 'ΑκτΙτης Frg. 68 (2 W.); CIA II, ήλιώτις Tr. 697 (d); Ant. Pal. und 1 Kompositum auf -τις. 21

33 III. KAPITEL. DIE SUBSTANTIVA MIT SUFFIX -TI Die Substantiva auf -τις und die Maskulina auf -σις. I. Die Feminina auf -τις. φάτις λήστις πίστις ΰρυστις μήτις μνηστις. κύστις II. Die Maskulina auf -σις und -τις. κάσις ψευδόμαντις στερνόμαντις πόσις μάντις Πυθόμσντις σεμνόμαντις πρόμαντις άριστόμαντις 17. Die Nomina actionis auf -σις. βάσις άμβασις Ιασις δύνασις πέρασις πράσις στάσις άνάστασις έπανάστασις κοττάστσσις μετάστασις έπ(στσσις ξενόστασις Οπόστασις πρόφασις θέσις αρκεσις έπάρκεσις νέμεσις γένεσις αίρεσις αφεσις άλγησις μάθησις θάκησις ένθάκησις οίκησις είσοίκησις δόκησις ώφέλησις προσωφέλησις σύλησις κερτόμησις άνακίνησις δνησις φθόνησις φρόνησις άρνησις Φησις ζήτησις κτήσις έπίκτησις άπάντησις κρίσις τίσις άνακούφισις βάξ^ φύλαξις πράξις τάξις αρηξις φευξις δόσις σκήψις λήψις μέμψις δψις πρόσοψις τέρψις δύσις λύσις άνάλυσις Εκλυσις φύσις αλωσις στόμωσις βρωσις ελευθέρωσες 18. Bemerkungen zu 16 und 17. Α. Wichtige Literatur. Schwyzer 504 ff. ; Chantraine 275 ff. ; Debrunner 186 ff. ; Risch 34 ff. : Porzig 325 ff. P. Kretschmer, Dyaus Zeus Diespiter und die Abstrakte im Idg. Glotta 13 (1924), 101 ff.: G. R. Vowles, Studies in Greek Noun-Formation. Classical Philology 23 (1928), 34 ff.; Ernst Fraenkel, Griech. Denom. 233 f f. ; E. Arend, Die Verbalabstrakta mit Stamm auf τ + Vokal, besonders -τις (-σις), im älteren Griechischen nach Bildung, Bedeutung, Satzgeltung. KZ 65 (1938), 214 ff.; J. Holt, Les noms d'action en -σις (-τις). Acta Jutlandica XIII, 1. Kopenhagen 1941 (Besprechung von J. Vendryes, BSL 42 ( ), 80 ff.). P. Menge, Scaen. Graec. Serm. 43 ff. B. Morphologisches und Etymologisches. Das Suffix -ti- ist, wie -το- der Verbaladjektive und -τα- der Nomina 22

34 agentis, eine Erweiterung des Suffixes -τ- und erscheint im Griech. in der Gestalt -τι- und -σι-. Ursprünglich wurde es vielleicht nur für Komposita gebraucht. Bei Homer gibt es jedoch schon 20 Simplizia auf -σις, dagegen nur 17 Komposita. In der Gestalt -τι- ist das Suffix im Griech. nur in vereinzelten Wörtern erhalten geblieben, und zwar oft mit etymologischer und semasiologischer Isolierung. In der älteren Zeit blieb -τι- auch nach σ: πίστις, μνηστις, u.a. φ&τις zu φη- φα- ist sehr alt, μήτις gehört zur Wurzel *më-, vgl. ai. mäti-h. μότντις darf man seit den Erörterungen Kretschmers, Glotta 13 (1924), 101 ff., nicht mehr als ursprüngliches Abstraktum betrachten. Nach Kretschmer ist der abstrakte Begriff bei den Idg. z. T. aus der plastischen Vorstellung der Dämonen (νέμεσις), z.t. aus dem Kollektiv-Abstraktum erwachsen. Echte Verbalabstrakta sind bei Hom. noch selten. κάσις ist wohl ein Hypokoristikon von κασίγνητος, πόσις ist idg. Erbgut. Die Normalgestalt des Suffixes -ti- ist im Griech. -σι-. Bei Hom. fehlen noch Ableitungen auf -σις von denominativen Verben. Diese kommen erst im 5. Jhd. auf ; Pindar und Aisch. haben beide zwei Beispiele, resp. χόρευσις, κενέωσις und άρνησις, άτίμωσις. Noch bei Soph, herrschen die Ableitungen von primären Verben vor (32 Simplizia und 15 Komposita). Wir finden bei ihm noch keine Ableitungen von Denominativen, deren Wurzel auf eine Liquida auslautet, oder von Denominativen auf -εύω, -άζω, -α[νω, -όνω. In der Komposition unterliegen die Abstrakta auf -σις den gleichen Beschränkungen wie die Verba : im Vorderglied kann nur eine Präposition stehen. Die Ausnahmen sind nur scheinbar ; κερτόμησις gehört zum Parasyntheton κερτομέω; ξενόστασις ist ein Konkretum mit Lokalitätsbedeutung. Die Femininbildung -σία ersetzt -σις bei anderen Vordergliedern, s. 39. C. Statistisches. Verteilung des Gebrauchs in Chor und Dialog : 7 Feminina auf -τις: 30mal (d), 7mal (c), Imal (?): zus. 38 Fälle. 9 Maskulina auf -σις und -τις: 37mal (d), 6mal (c), lmal(?): zus. 44 Fälle. 46 Simplizia auf -σις : ІЗбтаІ (d), ЗЗтаІ (с), 2mal (?): zus. 171 Fälle. 22 Komposita auf -σις : 19mal (d), 5mal (c), 2mal (?): zus. 26 Fälle. Die 68 Nomina actionis auf -σις verwendet Soph, also 197mal, d.h. durchschnittlich einmal auf jeden 58. Vers. 4 Feminina auf -τις und 7 Maskulina finden sich nur einmal, 5mal oder öfters : φάτις, πίστις, μάντις, ιτόσις. 18 Simplizia (39%) und 18 Komposita (82%) auf -σις verwendet Soph, nur einmal, fünfmal oder öfters lesen wird folgende 9 Simplizia : φύσις, βάσις, πράξις, οψις, τέρψις, βάξις, νέμεσις, ονησις, κτησις (hierbei keine Ableitungen von denominativen Verben! ). 23

35 D. Chronologisches. Ι. &παξ λεγόμενα der griech. Literatur. 1. άρυστις Frg. 764 (d). 2. φευξις Ant. 362 (с); Hom. φύζις. 3. πέρασις O.C. 103 (d); bei Theol. Ar. 57 pythag. Name für ι 4. θάκησις O.C. 9 (d); vgl. ένθάκησις Ph. 18 (d) «5πταξ. 5. ώφέλησις O.C. 401 (d), El (d); vgl. προσωφέλησις Ph (Troch.) πταξ. 6. φθόνησις Tr. 1212(d), und 9 Komposita. II. &παξ λεγόμενα vor dem 4. Jhd. 1. άρκεσις O.C. 73 (d); Inscr. 2. σύλησις lehn. 75 (d); Plat. 3. στόμωσις O.C. 795 (d); Plut., Chrysipp, und 5 Komposita. IV. KAPITEL. DIE SUBSTANTIVA AUF -MA UND -ΜΟΣ. 19. Die Neutra auf -μα. θέαμα θυμίαμα έπιθυμίαμα νάμα στάλαγμα άπόμαγμα στέναγμα σπάραγμα χάραγμα πράγμα έπίσαγμα τάγμα κάταγμα φρύαγμα πρόσδεγμα φθέγμα πρόσφθεγμα δήγμα πλήγμα πήγμα παράδειγμα αίνιγμα σύριγμα έπίσιγμα εργμα εδγμα κάτευγμα 24 Λμυγμα κήρυγμα δίωγμα οίδμα άημα βήμα φόβημα ολγημα στέργημα πανούργημα βοίβδημα πήδημα θήμα μάθημα ανάθημα πάθημα ξύνθημα Εσθημα Εχθημα μόχθημα θάκημα άμπλάκημα δίσκημα βόσκημα λήμα αλημα λάλημα πρόβλημα μέλημα ωφέλημα έπωφέλημα δήλημα άπείλημα φίλημα γκλήμα έπίκλημα μέλλημα άμίλλημα άπαιόλημα έμπόλημα ко [μη μα δράμημα ενθύμημα πλάνη μα μηχάνημα μνήμα μερίμνημα γέννημα φρόνημα τέχνημα φώνημα προσφώνημα πήμα Ρήμα στέρημα εγχείρημα φόρημα οίστρημα εορημα έζεύρημα οΐκούρημα φρούρημα χρήμα δώρημα σήμα πέσημα μΐοημα νόσημα νουθέτημα υπηρέτη μα ζήτημα κτήμα κρότημα αμάρτημα λώφημα όχημα ορχημα σχήμα πρόσχημα αοχημα αίμα

36 είμα δείμα χεΐμα άλμα άγαλμα σέλμα δφελμα γράμμα βλέμμα κλέμμα θρέμμα λήμμα όμμα κάλυμμα ovo μα στόμα άρμα χάρμα δέρμα σπέρμα τέρμα δδυρμα αγασμα μίασμα αλκασμα ξάσμα φάσμα πάλαισμα αγλάισμα Ιρεισμα ύιταγκάλισμα παραγκάλισμα μασχάλισμα αΐόλισμα πόλισμα νόμισμα εικόνισμα θέστασμα κτέρισμα θησαύρισμα λάκτισμα σόφισμα κέλευσμα άκουσμα θαύμα καΰμα ίκκαυμα κλαΰμα βράβευμα τύμβευμα κήδευμα κέλευμα χήλευμα βούλευμα δούλευμα πνεύμα κινδυνευμα τόξευμα βεϋμα θή ρεύμα λάτρευμα στράτευμα μάντευμα φύτευμα νύμφευμα χευμα ΘΟμα κΰμα κώκυμα λομα έπίκρουμα φυμα Ιρυμα παράρρυμα αρτυμα δώμα ζώμα αξίωμα δεξίωμα κηρίωμα σφήκωμα άμπΰκωμα πέπλωμα δέσμωμα στεφάνωμα γνωμα πώμα κπωμα τύπωμα άρωμα Εκβρωμα πλήρωμα χείρωμα δυσχείρωμα χρώμα σώμα πτώμα χώμα 20. Die Maskniina auf -μος. Ι. Auf Vokal + θάλαμος κάλαμος ποταμός αρταμος κύαμος -μος: αργεμος πόλεμος Ανεμος δήμος λιμός οΐμος λοιμός άλοιμός θυμός Ιλυμος δρυμός κρυμός χυμός βωμός μώμος II. Auf Konsonanten + -μος : άδαγμός σταλαγμός μαγμός στεναγμός άραγμός σιιαραγμός φραγμός οίμωγμός σταθμός αριθμός πορθμός Ισθμός οφθαλμός αρμός καθαρμός δρμος κορμός δασμός σπασμός δεσμός θεσμός κυκησμός χρησμός σεισμός κνισμός κόσμος πότμος 21. Bemerkungen zu 19 und 20. Α. Wichtige Literatur. Schwyzer 491 ff ff.; Chantraine 132 ff., 175 ff.; Debrunner 154 ff.; Risch40ff. A. W. Stratton, History of Greek Noun-Formation. I. Stems with μ. Chicago 1899; Fraenkel, Griech. Denom. 225 ff. J. Holt. Die homerischen Nomina actionis auf -μος. Gioita 27 (1939), 182 ff. ; P. Menge, Scaen. Grace. Serm. 46 ff. 25

37 В. Morphologisches und Etymologisches. Von den mit m- oder mn-suffix gebildeten Nomina sind im Griech. die auf -μα und -μος am häufigsten und produktivsten. In historischer Zeit sind die Bildungen auf -μη, -μην, -μιν- und -μνο- gar nicht produktiv, die auf -μων nur in geringem Masse (Soph, hat deren nur 10). Die Nomina auf -μα das Griech. hat daraus Dentalstämme auf -ματ- gemacht, vgl. lat. -mentum haben in der griech. Sprachgeschichte eine ausserordentliche Verbreitung gekannt und sind vor allem in der Tragödie sehr beliebt. Ihre Bedeutung hat sich, in engster Beziehung zu den Abstrakta auf -μος und -σις, zu Nomina rei actae entwickelt ; vielfach aber lässt sich ein genauer Unterschied zwischen den Nomina auf -μα, -μος und -σις nicht feststellen. Substantiva auf -μα konnten seit dem Anfang des 5. Jahrhunderts zu allen Verbalstämmen gebildet werden, am gebräuchlichsten sind aber die Kombinationen -γμα, -σμα, -ημα, -ευμα und -ωμα (die beiden letzteren vor allem in der Sprache der Tragiker). Ableitungen von denominativen Verben herrschen vor. Etymologische Isolierung finden wir am meisten bei den selteneren Kombinationen : οίδμα, λημα, πημα, σήμα, αίμα, χεΐμα, σέλμα, δνομα, στόμα usw. Einige dieser Isolierungen sind auch für die heutigen Sprachforscher etymologisch dunkel. Komposita auf -μα sind verhältnismässig selten und können sämtlich nur Parasyntheta von komponierten Verben (ausschliesslich mit Präposition ) oder Ableitungen von parasynthetischen Verben sein : πρόσχημα, έπίκρουμα und πανούργημα, οίκούρημα u.a. Über δυσχείρωμα s. 54. Viele -μα-bildungen sind nur Doppelformen mit geringem Bedeutungsunterschied neben geläufigeren Substantiven, z.b. πάθημα, Ισθημα, νόσημα, πόλισμα, βούλευμα, πέιτλωμα (*πεπλόω nicht belegt!) u.a. Bei den Substantiven auf -μος können wir zwei Gruppen unterscheiden: solche mit Vokal und solche mit Konsonanten vor der Endung -μος. Schon Chantraine 136 ff. hat nachgewiesen, dass -μος nur in Verbindung mit Konsonanten, vor allem -γμος, -θμος, -ρμος und -σμος, produktiv geworden ist. Ein Blick auf die Tabellen in 20 lehrt uns, dass ausser dem dunkeln οφθαλμός und dem unsicheren πότμος alle Bildungen auf Kons. + -μος bei Soph, zu diesen vier Gruppen gehören, des weiteren dass das griech. Sprachgefühl eben nur diese Wörter in der Regel ohne weiteres als durchsichtige Verbalnomina empfand. Isolierungen wie κόσμος (Akzent!) und αριθμός können diese Feststellung nicht beeinträchtigen. Die Substantiva auf Vokal + -μος stehen sämtlich mehr oder weniger isoliert da. Manche sind etymologisch dunkel ; mit Recht vermutet man unter ihnen einige Lehnwörter, δρυμός ist denominativ und gehört zu δρυς. Bei κρυμός ist das σ vor μ lautgesetzlich geschwunden. Über das θ in -θμος s. Benveniste, Origines 200 f. Komponierte Substantiva auf -μος gibt es bei Soph, nicht. Ableitungen 26

3 Lösungen zu Kapitel 3

3 Lösungen zu Kapitel 3 3 Lösungen zu Kapitel 3 31 Lösungen der Aufgaben zu Abschnitt 31 311 Lösung Die Abbildung D : { R 4 R 4 R 4 R 4 R, a 1, a 2, a 3, a 4 ) D( a 1, a 2, a 3, a 4 ) definiere eine Determinantenform (auf R 4

Διαβάστε περισσότερα

Εμπορική αλληλογραφία Ηλεκτρονική Αλληλογραφία

Εμπορική αλληλογραφία Ηλεκτρονική Αλληλογραφία - Εισαγωγή Sehr geehrter Herr Präsident, Sehr geehrter Herr Präsident, Εξαιρετικά επίσημη επιστολή, ο παραλήπτης έχει ένα ειδικό τίτλο ο οποίος πρέπει να χρησιμοποιηθεί αντί του ονόματος του Sehr geehrter

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung und Religion Griechisches Staatszertifikat - Deutsch Niveau A1 & A2 Entspricht dem Gemeinsamen

Διαβάστε περισσότερα

Το σύστημα των αξιών της ελληνικής κοινωνίας μέσα στα σχολικά εγχειρίδια της Λογοτεχνίας του Δημοτικού Σχολείου

Το σύστημα των αξιών της ελληνικής κοινωνίας μέσα στα σχολικά εγχειρίδια της Λογοτεχνίας του Δημοτικού Σχολείου ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΣΤΑΝΟΣ» Το σύστημα των αξιών της ελληνικής κοινωνίας μέσα στα σχολικά εγχειρίδια της Λογοτεχνίας του Δημοτικού

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung und Religion Griechisches Staatszertifikat - Deutsch Niveau A1 & A2 Entspricht dem Gemeinsamen

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ GRIECHISCH-DEUTSCHE MONATSZEITUNG DEUTSCHLAND UND EUROPA

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ GRIECHISCH-DEUTSCHE MONATSZEITUNG DEUTSCHLAND UND EUROPA ΕLLINIKI GNOMI ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 ΕΤΟΣ 16ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 168 www.elliniki-gnomi.eu ΕΔΡΑ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ April 2014 η εφημερίδα που διαβάζεται! ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ GRIECHISCH-DEUTSCHE

Διαβάστε περισσότερα

MATERIALIEN ZUR VORBEREITUNG AUF DIE KLAUSUR INFORMATIK II FÜR VERKEHRSINGENIEURWESEN ANTEIL VON PROF. VOGLER IM WINTERSEMESTER 2011/12

MATERIALIEN ZUR VORBEREITUNG AUF DIE KLAUSUR INFORMATIK II FÜR VERKEHRSINGENIEURWESEN ANTEIL VON PROF. VOGLER IM WINTERSEMESTER 2011/12 Fakultät Informatik Institut für Angewandte Informatik, Professur Technische Informationssysteme MATERIALIEN ZUR VORBEREITUNG AUF DIE KLAUSUR INFORMATIK II FÜR VERKEHRSINGENIEURWESEN ANTEIL VON PROF. VOGLER

Διαβάστε περισσότερα

Wenn ihr nicht werdet wie die Kinder...

Wenn ihr nicht werdet wie die Kinder... Wenn ihr nicht werdet wie die Kinder... . Der Memoriam-Garten Schön, dass ich mir keine Sorgen machen muss! Mit dem Memoriam-Garten bieten Ihnen Friedhofsgärtner, Steinmetze

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ HÖRVERSTEHEN. Mai 2012

ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ HÖRVERSTEHEN. Mai 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung, Lebenslanges Lernen und Religionsangelegenheiten Griechisches Staatszertifikat

Διαβάστε περισσότερα

Geometrische Methoden zur Analyse dynamischer Systeme

Geometrische Methoden zur Analyse dynamischer Systeme Geometrische Methoden zur Analyse dynamischer Systeme Markus Schöberl markus.schoeberl@jku.at Institut für Regelungstechnik und Prozessautomatisierung Johannes Kepler Universität Linz KV Ausgewählte Kapitel

Διαβάστε περισσότερα

DEUTSCHE SCHULE ATHEN ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ

DEUTSCHE SCHULE ATHEN ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ Herzlich Willkommen zu unserem Elternabend Übergang aus dem Elternhaus in den Kindergarten Καλωσορίσατε στη συνάντηση γονέων με θέμα τη μετάβαση από το οικογενειακό περιβάλλον στο προνηπιακό τμήμα 1 Überblick

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 22 Έλα τώρα, κουνήσου

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 22 Έλα τώρα, κουνήσου 22 Έλα τώρα, κουνήσου Η Άννα µεταφέρεται στο Βερολίνο του έτους 1989, όπου κυριαρχεί ο ενθουσιασµός για την πτώση του Τείχους. Πρέπει να περάσει µέσα από το πλήθος και να πάρει τη θήκη. Θα τα καταφέρει;

Διαβάστε περισσότερα

Niveau A1 & A2 PHASE 3 ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ, ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Niveau A1 & A2 PHASE 3 ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ, ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ, ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung, Lebenslanges Lernen und Religionsangelegenheiten Griechisches Staatszertifikat

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΒΕΡΝΗΣ. 3000 Bern www.grgb.ch

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΒΕΡΝΗΣ. 3000 Bern www.grgb.ch ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΒΕΡΝΗΣ COMMUNAUTÈ HELLÈNIQUE DE BERNE 3000 Bern www.grgb.ch Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013 Αγαπητά μέλη και φίλοι της Κοινότητας γεια σας Το 2013 φτάνει στο τέλος τους και ήρθε η ώρα να σας

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung und Religion Griechisches Staatszertifikat - Deutsch Niveau A1 & A2 Entspricht dem Gemeinsamen

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung, Lebenslanges Lernen und Religionsangelegenheiten Griechisches Staatszertifikat

Διαβάστε περισσότερα

Εμπορική αλληλογραφία Ηλεκτρονική Αλληλογραφία

Εμπορική αλληλογραφία Ηλεκτρονική Αλληλογραφία - Εισαγωγή ελληνικά Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, γερμανικά Sehr geehrter Herr Präsident, Εξαιρετικά επίσημη επιστολή, ο παραλήπτης έχει ένα ειδικό τίτλο ο οποίος πρέπει να χρησιμοποιηθεί αντί του ονόματος του

Διαβάστε περισσότερα

22 είκοσι δύο. Κύπρος. Ελλάδα. Ελβετία. Αυστρία. Γερμανία. Από πού είσαι; Είμαι από τη Γερμανία. Εσύ; Από την Κύπρο. Από πού είσαι; Είμαι από

22 είκοσι δύο. Κύπρος. Ελλάδα. Ελβετία. Αυστρία. Γερμανία. Από πού είσαι; Είμαι από τη Γερμανία. Εσύ; Από την Κύπρο. Από πού είσαι; Είμαι από 3 τρί 1. μάθμα Wie heißen die Länder auf Griechisch? Bitte verbinden Sie die Namen mit den richtigen Zeichnungen. Hören Sie dann die Ländernamen und sprechen Sie sie nach. 1.18 Ελλάδα Αυστρία Κύπρος Ελβετία

Διαβάστε περισσότερα

1 @ copyright @ www.learngerman.gr

1 @ copyright @ www.learngerman.gr 1 @ copyright @ www.learngerman.gr SPRACHE ΠΡΑΧΕ ΓΛΩΑ Sprichst du Griechisch? Σπριχςτ ντου γκρίχιςσ? Μιλάσ ελλθνικά; Sprichst du Deutsch? Σπριχςτ ντου ντόθτςσ? Μιλάσ γερμανικά; Welche Sprache sprichst

Διαβάστε περισσότερα

Jörg Gayler, Lubov Vassilevskaya

Jörg Gayler, Lubov Vassilevskaya Differentialrechnung: Aufgaben Jörg Gayler, Lubov Vassilevskaya ii Inhaltsverzeichnis. Erste Ableitung der elementaren Funktionen......................... Ableitungsregeln......................................

Διαβάστε περισσότερα

PASSANT A: Ja, guten Tag. Ich suche den Alexanderplatz. Können Sie mir helfen?

PASSANT A: Ja, guten Tag. Ich suche den Alexanderplatz. Können Sie mir helfen? 03 Για την οδό Kantstraße Η Άννα ξεκινά για την Kantstraße, αλλά καθυστερεί, επειδή πρέπει να ρωτήσει πώς πάνε µέχρι εκεί. Χάνει κι άλλο χρόνο, όταν εµφανίζονται πάλι οι µοτοσικλετιστές µε τα µαύρα κράνη

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 13 Βοήθεια εκ Θεού

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 13 Βοήθεια εκ Θεού 13 Βοήθεια εκ Θεού Η εκκλησία φαίνεται πως είναι το σωστό µέρος για να πάρει κανείς πληροφορίες. Ο πάστορας εξηγεί στην Άννα τη µελωδία και της λέει ότι είναι το κλειδί για µια µηχανή του χρόνου. Αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und roemische Rechtsgeschichte

Griechische und roemische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und roemische Rechtsgeschichte Ενότητα 2: Griechisce Rechtsgeschichte Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung und Religion Griechisches Staatszertifikat - Deutsch Niveau A1 & A2 Entspricht dem Gemeinsamen

Διαβάστε περισσότερα

Sonata op. 11 for Guitar. Giacomo Monzino. Edition Panitz

Sonata op. 11 for Guitar. Giacomo Monzino. Edition Panitz Sonata o 11 or Guitar Giacomo Monzino Edition Panitz htt://wwwanitzname/guitar Einuhrung Zu keiner Zeit ist wohl mehr Literatur ur Gitarre veroentlicht worden, als in den ersten zwei Jahrzehnten des 19

Διαβάστε περισσότερα

Übungen zu Teilchenphysik 2 SS 2008. Fierz Identität. Handout. Datum: 27. 5. 2008. von Christoph Saulder

Übungen zu Teilchenphysik 2 SS 2008. Fierz Identität. Handout. Datum: 27. 5. 2008. von Christoph Saulder Übungen zu Teilchenphysik 2 SS 2008 Fierz Identität Handout Datum: 27. 5. 2008 von Christoph Saulder 2 Inhaltsverzeichnis Einleitung 5 2 Herleitung der Matrixelemente 7 2. Ansatz...............................

Διαβάστε περισσότερα

1. Ταξινόμησε τα ρήματα στον παρακάτω πίνακα, ανάλογα με την αλλαγή του φωνήεντος στο θέμα τους. 2. Ξανάγραψε τις προτάσεις σε χρόνο Παρακείμενο

1. Ταξινόμησε τα ρήματα στον παρακάτω πίνακα, ανάλογα με την αλλαγή του φωνήεντος στο θέμα τους. 2. Ξανάγραψε τις προτάσεις σε χρόνο Παρακείμενο Name: Datum: Klasse: Note: 1. Ταξινόμησε τα ρήματα στον παρακάτω πίνακα, ανάλογα με την αλλαγή του φωνήεντος στο θέμα τους essen, geben, waschen, helfen, fahren, lesen, nehmen, fallen, schlafen, lassen,

Διαβάστε περισσότερα

Auswandern Studieren Studieren - Universität Griechisch Θα ήθελα να εγγραφώ σε πανεπιστήμιο. Angeben, dass man sich einschreiben will Japanisch Θα ήθε

Auswandern Studieren Studieren - Universität Griechisch Θα ήθελα να εγγραφώ σε πανεπιστήμιο. Angeben, dass man sich einschreiben will Japanisch Θα ήθε - Universität Θα ήθελα να εγγραφώ σε πανεπιστήμιο. Angeben, dass man sich einschreiben will Θα ήθελα να γραφτώ για. Angeben, dass man sich für einen anmelden möchte ένα προπτυχιακό ένα μεταπτυχιακό ένα

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und römische Rechtsgeschichte

Griechische und römische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und römische Rechtsgeschichte Ενότητα 10: Beispiele von Institutionen des Römischen privatrechts Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη

Διαβάστε περισσότερα

Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt

Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt - Allgemeines Μπορώ να κάνω ανάληψη στην [χώρα] χωρίς να πληρώσω προμήθεια; Kann ich in [Land] gebührenfrei Geld abheben? Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt Πόσα

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und römische Rechtsgeschichte

Griechische und römische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und römische Rechtsgeschichte Ενότητα 5: die Spartanische Verfassung Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η παράσταση αυτή ήταν πολύ καλή και οργανωµένη, να συνεχίσουµε έτσι. Langer ( ιευθύντρια του Albrecht-Ernst Gymnasium)

Η παράσταση αυτή ήταν πολύ καλή και οργανωµένη, να συνεχίσουµε έτσι. Langer ( ιευθύντρια του Albrecht-Ernst Gymnasium) ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2008 Πειραµατικό Σχολείο Πανεπιστηµίου Πατρών Καλησπέρα, Είµαστε η Μαρία και ο Θοδωρής από το Πειραµατικό Σχολείο Πατρών. Έχουµε συγκεντρώσει τις απόψεις Ελλήνων και Γερµανών για τη συνεργασία

Διαβάστε περισσότερα

DEUTSCHE SCHULE ATHEN ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ

DEUTSCHE SCHULE ATHEN ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ Herzlich Willkommen zu unserem Elternabend Übergang aus dem Kindergarten in die Vorschule Καλωσορίσατε στη συνάντηση γονέων με θέμα τη μετάβαση από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο 1 Übergang vom Kindergarten

Διαβάστε περισσότερα

Aufgabe 1 Dreierkette Legt mit den Bild- und Wortkarten eine Dreierkette. Τρεις στη σειρά. Σχηματίστε τριάδες με εικόνες και λέξεις που ταιριάζουν.

Aufgabe 1 Dreierkette Legt mit den Bild- und Wortkarten eine Dreierkette. Τρεις στη σειρά. Σχηματίστε τριάδες με εικόνες και λέξεις που ταιριάζουν. Station Luft Aufgabe 1 Dreierkette Legt mit den Bild- und Wortkarten eine Dreierkette. Τρεις στ σειρά. Σχματίστε τριάδες με εικόνες και λέξεις που ταιριάζουν. der Sturm die Windkraftanlage θύελλα οι ανεμογε

Διαβάστε περισσότερα

English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based

English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based exclusively on safe, managed code. PDFsharp offers two powerful

Διαβάστε περισσότερα

English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based

English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based English PDFsharp is a.net library for creating and processing PDF documents 'on the fly'. The library is completely written in C# and based exclusively on safe, managed code. PDFsharp offers two powerful

Διαβάστε περισσότερα

Hauptseminar Mathematische Logik Pcf Theorie (S2A2) Das Galvin-Hajnal Theorem

Hauptseminar Mathematische Logik Pcf Theorie (S2A2) Das Galvin-Hajnal Theorem Hauptseminar Mathematische Logik Pcf Theorie (S2A2) Das Galvin-Hajnal Theorem Jonas Fiege 21 Juli 2009 1 Theorem 1 (Galvin-Hajnal [1975]) Sei ℵ α eine singuläre, starke Limes-Kardinalzahl mit überabzählbarer

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΤΟΥ MAGNET neu A2

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΤΟΥ MAGNET neu A2 ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΤΟΥ MAGNET neu A2 Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η κατανομή της ύλης ανά εβδομάδα θα πρέπει να καθορίζεται και να προσαρμόζεται από εσάς ανάλογα με την απόδοση των μαθητών σας.

Διαβάστε περισσότερα

Εμπορική αλληλογραφία Επιστολή

Εμπορική αλληλογραφία Επιστολή - Διεύθυνση Mr. J. Rhodes Rhodes & Rhodes Corp. 212 Silverback Drive California Springs CA 92926 Mr. J. Rhodes Rhodes & Rhodes Corp. 212 Silverback Drive California Springs CA 92926 Αμερικανική γραφή διεύθυνσης:

Διαβάστε περισσότερα

Auswandern Wohnen. Wohnen - Mieten. Θα ήθελα να ενοικιάσω ένα. Äußern dass man etwas mieten möchte. δωμάτιο Art der Unterbringung

Auswandern Wohnen. Wohnen - Mieten. Θα ήθελα να ενοικιάσω ένα. Äußern dass man etwas mieten möchte. δωμάτιο Art der Unterbringung - Mieten Griechisch Θα ήθελα να ενοικιάσω ένα. Äußern dass man etwas mieten möchte Koreanisch δωμάτιο διαμέρισμα γκαρσονιέρα / στούντιο διαμέρισμα μονοκατοικία ημι-ανεξάρτητο σπίτι σπίτι σε σειρά κατοικιών

Διαβάστε περισσότερα

Computerlinguistik. Lehreinheit 10 : Computerlinguistik Hausarbeit - Aufgaben

Computerlinguistik. Lehreinheit 10 : Computerlinguistik Hausarbeit - Aufgaben Computerlinguistik Lehreinheit 10 : Computerlinguistik Hausarbeit - Aufgaben Dr. Christina Alexandris Nationale Universität Athen Deutsche Sprache und Literatur Περιεχόμενα Ενότητας Κατευθυντήριες Γραμμές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Bildung älterer Arbeitnehmer

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Bildung älterer Arbeitnehmer ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΩΡΙΜΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Bildung älterer Arbeitnehmer Kassandra Teliopoulos IEKEP 06/03/06 ΜΕΡΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ Einige Gedankenansätze!Στις περισσότερες χώρες μέλη της Ε.Ε. μεγάλης ηλικίας εργαζόμενοι

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 26 Πειράµατα µε τον χρόνο

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 26 Πειράµατα µε τον χρόνο 26 Πειράµατα µε τον χρόνο Επιστρέφοντας στο παρόν η Άννα προσπαθεί να µπλοκάρει τη µηχανή του χρόνου, αλλά δεν έχει τον κωδικό. Η γυναίκα µε τα κόκκινα εµφανίζεται. Θα χαλάσει η «αρχηγός» τα σχέδια της

Διαβάστε περισσότερα

Wissenschaftlich Einführung

Wissenschaftlich Einführung - Einleitung In diesem Aufsatz / dieser Abhandlung / dieser Arbeit werde ich... untersuchen / ermitteln / bewerten / analysieren... Allgemeine Einleitung einer Arbeit Σε αυτήν την εργασία/διατριβή θα αναλύσω/εξετάσω/διερευνήσω/αξιολογήσω...

Διαβάστε περισσότερα

Überblick und Einführung: Was lernen Sie im Abschnitt zu den Pronomen?

Überblick und Einführung: Was lernen Sie im Abschnitt zu den Pronomen? Die neugriechischen Pronomen: Überblick und Einführung: Was lernen Sie im Abschnitt zu den Pronomen? In diesem Kapitel werden Sie alles rund um die Pronomen im Griechischen und ihren Gebrauch lernen. Wie

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 23 Θα τα πούµε µετά

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 23 Θα τα πούµε µετά 23 Θα τα πούµε µετά Μια µοτοσικλέτα που πάει στη Bernauer Straße παίρνει την Άννα. Την οδηγεί ο Emre Ogur που της εύχεται καλή τύχη στο Βερολίνο. Αλλά φτάνει αυτό για να ξεφύγει από τη γυναίκα µε τα κόκκινα

Διαβάστε περισσότερα

Auswandern Dokumente Dokumente - Allgemeines Griechisch Koreanisch Dokumente - Persönliche Informationen

Auswandern Dokumente Dokumente - Allgemeines Griechisch Koreanisch Dokumente - Persönliche Informationen - Allgemeines Πού μπορώ να βρω τη φόρμα για ; Fragen wo man ein Formular findet Πότε εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wann ein Dokument ausgestellt wurde Πού εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wo ein Dokument

Διαβάστε περισσότερα

Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Η Δ Ι Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Η Δ Ι Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Αρ. Φακέλου.: Ku 622.00/3 (Παρακαλούμε να αναφέρεται στην απάντηση) Αριθμός Ρημ. Διακ: 22/14 2 αντίγραφα Συνημμένα: -2- ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Η Δ Ι Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Η Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας

Διαβάστε περισσότερα

*1 +3*1 - +3*1. - Ideen zu einer reinen Phänomenologie und Phänomenologischen Philosophie. Zweites Buch., Husserliana

*1 +3*1 - +3*1. - Ideen zu einer reinen Phänomenologie und Phänomenologischen Philosophie. Zweites Buch., Husserliana +3*1 + +3+- + +3*1, +3*+/+3*, +3*1 / 0 +3*1 +3*1 - +3*1 + Ideen zu einer reinen Phänomenologie und Phänomenologischen Philosophie. Erstes Buch., Husserliana Bd III., +3/*, +/* I-II +32. +/*, Ding und Raum

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 17 Οδοφράγµατα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 17 Οδοφράγµατα 17 Οδοφράγµατα 50 λεπτά ακόµα: Ο παίκτης αποφασίζει να τα παίξει όλα για όλα και να εµπιστευθεί την ταµία. Το ράδιο µεταδίδει ότι οι Ανατολικογερµανοί στρατιώτες στήνουν οδοφράγµατα. Αυτό είναι το γεγονός

Διαβάστε περισσότερα

cos(2α) τ xy sin(2α) (7) cos(2(α π/2)) τ xy sin(2(α π/2)) cos(2α) + τ xy sin(2α) (8) (1 + ν) cos(2α) + τ xy (1 + ν) sin(2α) (9)

cos(2α) τ xy sin(2α) (7) cos(2(α π/2)) τ xy sin(2(α π/2)) cos(2α) + τ xy sin(2α) (8) (1 + ν) cos(2α) + τ xy (1 + ν) sin(2α) (9) Festigkeitslehre Lösung zu Aufgabe 11b Grundsätzliches und Vorüberlegungen: Hookesches Gesetz für den zweidimensionalen Spannungszustand: ε = 1 ( ν (1 ε = 1 ( ν ( Die beiden Messwerte ε = ε 1 und ε = ε

Διαβάστε περισσότερα

Simon Schiffel Implizite Ausfallwahrscheinlichkeiten von Unternehmensanleihen

Simon Schiffel Implizite Ausfallwahrscheinlichkeiten von Unternehmensanleihen Simon Schiffel Implizite Ausfallwahrscheinlichkeiten von Unternehmensanleihen GABLER RESEARCH Simon Schiffel Implizite Ausfallwahrscheinlichkeiten von Unternehmensanleihen Eine empirische Analyse in unterschiedlichen

Διαβάστε περισσότερα

Μεταγραφή ηχητικού κειμένου. Έναρξη δοκιμασίας κατανόησης προφορικού λόγου Anfang des Testteils Hörverstehen AUFGABE 1

Μεταγραφή ηχητικού κειμένου. Έναρξη δοκιμασίας κατανόησης προφορικού λόγου Anfang des Testteils Hörverstehen AUFGABE 1 KΡΑΤΙKO ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙKO ΓΛΩΣΣΟΜAΘΕΙΑΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚH ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΙΠΕ Ο A1 & A2 ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Μεταγραφή ηχητικού κειμένου Έναρξη δοκιμασίας κατανόησης προφορικού λόγου Anfang des Testteils Hörverstehen

Διαβάστε περισσότερα

Klausur Strömungsmechanik II Dichte des Fluids ρ F. Viskosität des Fluids η F. Sinkgeschwindigkeit v s. Erdbeschleunigung g

Klausur Strömungsmechanik II Dichte des Fluids ρ F. Viskosität des Fluids η F. Sinkgeschwindigkeit v s. Erdbeschleunigung g Name, Matr-Nr, Unterschrift) Klausur Strömungsmechanik II 3 8 Aufgabe a) Einflussgrößen: Partikeldurchmesser d P Partikeldichte ρ P Dichte des Fluids ρ F Viskosität des Fluids η F Sinkgeschwindigkeit v

Διαβάστε περισσότερα

Auswandern Dokumente. Dokumente - Allgemeines. Fragen wo man ein Formular findet. Fragen wann ein Dokument ausgestellt wurde

Auswandern Dokumente. Dokumente - Allgemeines. Fragen wo man ein Formular findet. Fragen wann ein Dokument ausgestellt wurde - Allgemeines Πού μπορώ να βρω τη φόρμα για ; Fragen wo man ein Formular findet Πότε εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wann ein Dokument ausgestellt wurde Πού εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wo ein Dokument

Διαβάστε περισσότερα

Auswandern Dokumente. Dokumente - Allgemeines. Dokumente - Persönliche Informationen. Fragen wo man ein Formular findet

Auswandern Dokumente. Dokumente - Allgemeines. Dokumente - Persönliche Informationen. Fragen wo man ein Formular findet - Allgemeines Πού μπορώ να βρω τη φόρμα για ; Fragen wo man ein Formular findet Πότε εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wann ein Dokument ausgestellt wurde Πού εκδόθηκε το [έγγραφο] σας; Fragen wo ein Dokument

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 14 Στο παρελθόν για το µέλλον

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 14 Στο παρελθόν για το µέλλον 14 Στο παρελθόν για το µέλλον Η Άννα ανακαλύπτει τη µηχανή του χρόνου και µαθαίνει ότι οι τροµοκράτες θέλουν να εξαλείψουν ένα ιστορικό γεγονός. Αλλά ποιο; Ο παίκτης τη στέλνει στη χρονιά 1961. Της µένουν

Διαβάστε περισσότερα

Das Partizip Η μετοχή

Das Partizip Η μετοχή Das Partizip Präsens (Μετοχή ενεστώτα) Das Partizip Η μετοχή Η μετοχή ενεστώτα σχηματίζεται προσθέτοντας ένα -d- στο απαρέμφατο. spielen spielend kommen kommend fahren fahrend Η μετοχή ενεστώτα έχει ενεργητική

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 25 Απρόοπτες δυσκολίες

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 25 Απρόοπτες δυσκολίες 25 Απρόοπτες δυσκολίες Ο χρόνος τελειώνει και η Άννα πρέπει να αποχαιρετήσει τον Paul, για να επιστρέψει στην 9 η Νοεµβρίου 2006. Για την εκπλήρωση της αποστολής της αποµένουν τώρα µόνο 5 λεπτά. Θα φθάσουν;

Διαβάστε περισσότερα

1. Βρες το σωστό αντικείμενο και συμπλήρωσε το σε αιτιατική. 2. Μπορείς να το πεις κι αλλιώς. Χρησιμοποίησε τα ρήματα schmecken και gefallen

1. Βρες το σωστό αντικείμενο και συμπλήρωσε το σε αιτιατική. 2. Μπορείς να το πεις κι αλλιώς. Χρησιμοποίησε τα ρήματα schmecken και gefallen Name: Datum: Klasse: Note: 1. Βρες το σωστό αντικείμενο και συμπλήρωσε το σε αιτιατική eine Torte, eine Limonade, die Blumen, der Arzt, die Tür, der Schulbus a) Peter ist krank. Seine Mutter ruft an. b)

Διαβάστε περισσότερα

Η προβληματική της Protention στη φαινομενολογία του χρόνου του Husserl

Η προβληματική της Protention στη φαινομενολογία του χρόνου του Husserl Πανεπιστήμιο Πατρών Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Φιλοσοφίας Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Η προβληματική της Protention στη φαινομενολογία του χρόνου του Husserl Διπλωματική Εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und roemische Rechtsgeschichte

Griechische und roemische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und roemische Rechtsgeschichte Ενότητα 4: Griechische Rechtsgeschichte Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

1. Kapitel I Deskriptive Statistik

1. Kapitel I Deskriptive Statistik V L ÖSUNGEN 1. Kapitel I Deskriptive Statistik = + + = = = = = + = = = + = = = = = = = = + + + + = = + + + + = = = = = + + + + + + + = B. Auer, H. Rottmann, Statistik und Ökonometrie für Wirtschaftswissenschaftler,

Διαβάστε περισσότερα

BIOABFALL. Beantworte folgende Fragen: 1. Welche Farbe hat die Biotonne a) blau b) grün c) gelb d) rot. 2. Was kommt in die Biotonne?

BIOABFALL. Beantworte folgende Fragen: 1. Welche Farbe hat die Biotonne a) blau b) grün c) gelb d) rot. 2. Was kommt in die Biotonne? BIOABFALL Mein Name ist Laura. Zuhause essen wir viel Obst und Gemüse. Die Abfälle, wie zum Beispiel Orangen- oder Kartoffelschalen, aber auch Teeblätter oder Eierschalen, sammeln wir in der Küche in einem

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und römische Rechtsgeschichte

Griechische und römische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und römische Rechtsgeschichte Ενότητα 6: Athen Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Rotationen und Translationen

Rotationen und Translationen Astrophysikalisches Institut Neunhof Mitteilung sd97211, Januar 2010 1 Rotationen und Translationen Eigentliche Drehungen, Spiegelungen, und Translationen von Kartesischen Koordinaten-Systemen und Kugelkoordinaten-Systemen

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Εκπαιδευτικό σεμινάριο για καθηγητές Γερμανικών στο Ινστιτούτο Γκαίτε

Θέμα: Εκπαιδευτικό σεμινάριο για καθηγητές Γερμανικών στο Ινστιτούτο Γκαίτε ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Αρ. Φακ.: Αρ. Τηλ.: 22800642 Αρ. Φαξ: 22428268 E-mail: circularsec@schools.ac.cy 15 Νοεμβρίου 2007 Διευθυντές/τριες Λυκείων

Διαβάστε περισσότερα

Griechische und römische Rechtsgeschichte

Griechische und römische Rechtsgeschichte ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Griechische und römische Rechtsgeschichte Ενότητα 7: Gortyna Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Morphologie. Übersicht 2: Wortbildungstrategien. Dr. Chris4na Alexandris Na4onale Universität Athen Deutsche Sprache und Literatur

Morphologie. Übersicht 2: Wortbildungstrategien. Dr. Chris4na Alexandris Na4onale Universität Athen Deutsche Sprache und Literatur Morphologie Übersicht 2: Dr. Chris4na Alexandris Na4onale Universität Athen Deutsche Sprache und Literatur e- morphologie Flexion (Nomen) Eigentlich keine Wortbildungsstrategie! Hund+e Morphem 1 = Hund

Διαβάστε περισσότερα

Präpositionen ΠΡΟΣ (Ερώτηση με wohin?) nach προς (χώρα χωρίς άρθρο, πόλη, ήπειρο) προς (τοπικό επίρρημα)

Präpositionen ΠΡΟΣ (Ερώτηση με wohin?) nach προς (χώρα χωρίς άρθρο, πόλη, ήπειρο) προς (τοπικό επίρρημα) Präpositionen ΠΡΟΣ (Ερώτηση με wohin?) nach προς (χώρα χωρίς άρθρο, πόλη, ήπειρο) Im Sommer fahre ich nach Deutschland, nach Berlin προς (τοπικό επίρρημα) Ich gehe nach oben zu (zum, zur) προς (πρόσωπο,

Διαβάστε περισσότερα

Hessisches Kultusministerium. Schulbücherkatalog. für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen.

Hessisches Kultusministerium. Schulbücherkatalog. für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen. Hessisches Kultusministerium Schulbücherkatalog für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen Schuljahr 2013/2014 Unterrichtsmaterialien, die im uftrag des Hessischen Kultusministeriums

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΘ ΔΘΖΗΣΘΟΣ Θ,28-32

ΟΔΟΘ ΔΘΖΗΣΘΟΣ Θ,28-32 ΟΔΟΘ ΔΘΖΗΣΘΟΣ Θ,28-32 Πξώηε Αλάγλωζε Δξκελεία [... ] ρ ξ ε ω 1 δ ε ζ ε π α λ η α π π ζ ε ζ ζ α η 2 1 ΘΔΚΗΠ, ΓΗΘΖ, ΑΛΑΓΘΖ, ΚΝΗΟΑ / ΣΟΖ, ΣΟΔΩΛ: νλνκαηα ηνπ ΡΝ ΑΡΝΛ! Ρν Απξνζσπν Martin Heidegger, Απν Ρν Σι

Διαβάστε περισσότερα

Weihnachtsbrief aus Kindergarten und Vorschule Χριστουγεννιάτικο γράμμα από το προνηπιακό/νηπιακό τμήμα

Weihnachtsbrief aus Kindergarten und Vorschule Χριστουγεννιάτικο γράμμα από το προνηπιακό/νηπιακό τμήμα Weihnachtsbrief aus Kindergarten und Vorschule Χριστουγεννιάτικο γράμμα από το προνηπιακό/νηπιακό τμήμα 13.12.2016 Liebe Eltern des Kindergartens und der Vorschule, Die Weihnachtszeit ist eingeläutet.

Διαβάστε περισσότερα

Geschäftskorrespondenz

Geschäftskorrespondenz - Einleitung Deutsch Griechisch Sehr geehrter Herr Präsident, Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, Sehr formell, Empfänger hat einen besonderen Titel, der anstelle seines Namens benutzt wird Sehr geehrter Herr, Formell,

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 24 Το ρολόι χτυπάει

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 24 Το ρολόι χτυπάει 24 Το ρολόι χτυπάει Η Άννα βρίσκει πάλι τη µεταλλική θήκη που είχε κρύψει το 1961, αλλά δεν µπορεί να την ανοίξει, επειδή έχει σκουριάσει. Όταν τελικά τα καταφέρνει, βρίσκει µέσα ένα παλιό κλειδί. Το κλειδί

Διαβάστε περισσότερα

Formelsammlung zur sphärischen Trigonometrie

Formelsammlung zur sphärischen Trigonometrie Formelsammlung zur sphärischen Trigonometrie A. Goniometrie A.1. Additionstheoreme für α β für α = β (α ± β) =α cos β ± cos α β ( α) =α cos α cos (α ± β) =cosα cos β β = cos α tan α ± tan β tan (α ± β)

Διαβάστε περισσότερα

Αιτήσεις Συνοδευτική Επιστολή

Αιτήσεις Συνοδευτική Επιστολή - Εισαγωγή Sehr geehrter Herr, Επίσημη επιστολή, αρσενικός αποδέκτης, όνομα άγνωστο Sehr geehrte Frau, Επίσημη επιστολή, θηλυκός αποδέκτης, όνομα άγνωστο Sehr geehrter Herr, Sehr geehrte Frau, Επίσημη

Διαβάστε περισσότερα

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 09 Στοιχεία που λείπουν

Mission Berlin. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Mission Berlin 09 Στοιχεία που λείπουν 09 Στοιχεία που λείπουν Η Άννα φεύγει από το θέατρο, αλλά η γυναίκα µε τα κόκκινα την κυνηγά µέχρι το µαγαζί του Paul. Η Άννα τη γλιτώνει πάλι µε τη βοήθεια της Heidrun. Τώρα έχει ένα κοµµάτι του παζλ,

Διαβάστε περισσότερα

FLASHBACK: Der Mechanismus ist nicht komplett, verstehst du? Es fehlt ein Teil. Seit neunzehnhunderteinundsechzig.

FLASHBACK: Der Mechanismus ist nicht komplett, verstehst du? Es fehlt ein Teil. Seit neunzehnhunderteinundsechzig. 12 Εκκλησιαστική µουσική Στην Άννα µένουν ακόµα 65 λεπτά. Στην εκκλησία ανακαλύπτει ότι το µουσικό κουτί είναι κοµµάτι που λείπει από το αρµόνιο. Η γυναίκα στα κόκκινα εµφανίζεται και ζητά από την Άννα

Διαβάστε περισσότερα

Präsens έχω ich habe έχουμε wir haben έχεις du hast έχετε ihr haben έχει er/sie/es hat έχουν sie haben

Präsens έχω ich habe έχουμε wir haben έχεις du hast έχετε ihr haben έχει er/sie/es hat έχουν sie haben Anhang C Verben είμαι Präsens είμαι ich bin είμαστε wir sind είσαι du bist είστε ihr seid είναι er/sie/es ist είναι sie sind έχω Präsens έχω ich habe έχουμε wir haben έχεις du hast έχετε ihr haben έχει

Διαβάστε περισσότερα

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch

Griechisches Staatszertifikat - Deutsch ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Griechisches Ministerium für Bildung und Religion Griechisches Staatszertifikat - Deutsch NIVEAU B1 Entspricht dem Gemeinsamen

Διαβάστε περισσότερα

Empirische Sprachforschung

Empirische Sprachforschung Empirische Sprachforschung Einführung: Subsprachen und Kontrollierte Sprachen Dr. Chris;na Alexandris Na;onale Universität Athen Deutsche Sprache und Literatur Einführung: Subsprachen und Kontrollierte

Διαβάστε περισσότερα

Strukturgleichungsmodellierung

Strukturgleichungsmodellierung Strukturgleichungsmodellierung FoV Methodenlehre FSU-Jena Dipl.-Psych. Norman Rose Strukturgleichungsmodelle mit latenten Variablen Forschungsorientierte Vertiefung - Methodenlehre Dipl.-Psych. Norman

Διαβάστε περισσότερα

Martin Holtermann, Basiswortschatz Platon

Martin Holtermann, Basiswortschatz Platon V Martin Holtermann Basiswortschatz Platon Zur Vorbereitung auf das Graecum Vandenhoeck & Ruprecht Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet

Διαβάστε περισσότερα

Hessisches Kultusministerium. Schulbücherkatalog. für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen.

Hessisches Kultusministerium. Schulbücherkatalog. für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen. Hessisches Kultusministerium Schulbücherkatalog für den Unterricht in Herkunftssprachen in Verantwortung des Landes Hessen Griechisch Stand: 20.06.2019 Unterrichtsmaterialien, die im Auftrag des Hessischen

Διαβάστε περισσότερα

ἀξιόω! στερέω! ψεύδομαι! συγγιγνώσκω!

ἀξιόω! στερέω! ψεύδομαι! συγγιγνώσκω! Assimilation νλ λλ νμ μμ νβ/νπ/νφ μβ/μπ/μφ νγ/νκ/νχ γγ/γκ/γχ attisches Futur bei Verben auf -ίζω: -ιῶ, -ιεῖς, -ιεῖ usw. Dehnungsaugment: ὠ- ὀ- ἠ- ἀ-/ἐ- Zur Vorbereitung die Stammveränderungs- und Grundformkarten

Διαβάστε περισσότερα

«Ο κωμικός ποιητής Βάτων. Τα αποσπάσματα»

«Ο κωμικός ποιητής Βάτων. Τα αποσπάσματα» Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Π Α Τ Ρ Ω Ν ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΜΠΕΛΕΚΟΣ «Ο κωμικός ποιητής Βάτων. Τα αποσπάσματα» Διπλωματική

Διαβάστε περισσότερα

Μπορώ να κάνω ανάληψη στην [χώρα] χωρίς να πληρώσω προμήθεια; Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt

Μπορώ να κάνω ανάληψη στην [χώρα] χωρίς να πληρώσω προμήθεια; Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt - Allgemeines Μπορώ να κάνω ανάληψη στην [χώρα] χωρίς να πληρώσω προμήθεια; Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt Πόσα κοστίζει όταν χρησιμοποιώ μηχανές αυτόματης

Διαβάστε περισσότερα

Can I withdraw money in [country] without paying fees? Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt

Can I withdraw money in [country] without paying fees? Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt - Allgemeines Can I withdraw money in [country] without paying fees? Fragen, ob Gebühren anfallen, wenn man in einem bestimmten Land Geld abhebt What are the fees if I use external ATMs? Μπορώ να κάνω

Διαβάστε περισσότερα

FLOTT 1 - LEKTION 1. 1 η. S.13, Übungen 1, 2. 2 η ώρα S. 18, Das bin ich! Hausaufgaben: ΑΒ Übungen 3, 4 S. 13 Übungen S S. 19, Ηörverstehen 1

FLOTT 1 - LEKTION 1. 1 η. S.13, Übungen 1, 2. 2 η ώρα S. 18, Das bin ich! Hausaufgaben: ΑΒ Übungen 3, 4 S. 13 Übungen S S. 19, Ηörverstehen 1 FLOTT 1 Πλάνο διδασκαλίας* ιδασκαλία σε φροντιστήριο ή ιδιαίτερο µάθηµα : 4 ώρες την εβδοµάδα Σύνολο ωρών ετησίως κατά προσέγγιση: 120-130 (32 εβδοµάδες) Κάθε κεφάλαιο θα πρέπει να διδάσκεται σε συνολικά

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη στην FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG 26/6/2009. Στον Reinhard Vesser. "Wir liegen weit auseinander"

Συνέντευξη στην FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG 26/6/2009. Στον Reinhard Vesser. Wir liegen weit auseinander Συνέντευξη στην FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG 26/6/2009 Στον Reinhard Vesser "Wir liegen weit auseinander" Die amtierende Vorsitzende der Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa (OSZE)

Διαβάστε περισσότερα

FLASHBACK: Die Spieldose, aha? Sie ist kaputt. Kein Problem Anna, ich repariere sie dir.

FLASHBACK: Die Spieldose, aha? Sie ist kaputt. Kein Problem Anna, ich repariere sie dir. 06 Η γυναίκα µε τα κόκκινα Η Άννα συναντά µια γυναίκα που ισχυρίζεται ότι ήταν φίλες το 1961. Κι εκτός αυτού η Άννα τα χάνει µε την πληροφορία ότι την κυνηγά µια γυναίκα ντυµένη στα κόκκινα. Σε κάθε γωνιά

Διαβάστε περισσότερα

Nr. 544-12/17 Auslosung Klub-Cup 2018 1/8 Final Anlässlich des Freundschaftswettkampfes BL-BS hat unsere Glücksfee Paula Graber folgende Paarungen für den Achtelfinal des Klub-Cup 2018 gezogen

Διαβάστε περισσότερα

Eselsbrücken für die Berechnung der Spur von Produkten von Gammamatrizen

Eselsbrücken für die Berechnung der Spur von Produkten von Gammamatrizen Eselsbrücken für die Berechnung der Spur von Produkten von Gammamatrizen Björn Schemmann Der Autor stellt eine kleine Hilfestellung zur Berechnung von Spuren der Form tr(γ µ 1,..., γ µ 2n ) vor. EINLEITUNG

Διαβάστε περισσότερα

Dr. Christiane Döll Leiterin Luft & Lärm im Umweltamt

Dr. Christiane Döll Leiterin Luft & Lärm im Umweltamt Dr. Christiane Döll Leiterin Luft & Lärm im Umweltamt Dr. Christiane Döll Leiterin Luft & Lärm im Umweltamt Überflug 1.4.2013 05:05 Uhr BR Ost http://casper.umwelthaus.org/dfs/ Dr. Christiane Döll Leiterin

Διαβάστε περισσότερα

2. Σε καθεμία από ηις παρακάηφ προηάζεις σπάρτει ένα οσζιαζηικό ζε αιηιαηική ή ζε δοηική. Υπογράμμιζε ηο και ζσμπλήρφζε ηο ζε ονομαζηική

2. Σε καθεμία από ηις παρακάηφ προηάζεις σπάρτει ένα οσζιαζηικό ζε αιηιαηική ή ζε δοηική. Υπογράμμιζε ηο και ζσμπλήρφζε ηο ζε ονομαζηική Grivaki Schule für Fremdsprachen Finaltest zu Grammatikland 1 Kapitel 6 + 7 A Klasse 1. Σσμπλήρφζε ηοσς πίνακες der Papagei Akkusativ Der Bleistift Dativ das Huhn Die Puppe eine Tafel Ein Lineal Ein Esel

Διαβάστε περισσότερα

18. Normale Endomorphismen

18. Normale Endomorphismen 18. Normale Endomorphismen 18.1. Die adjungierte lineare Abbildung Seien V, W K-Vektorräume mit Skalarprodukt, V,, W Lemma: Sei φ Hom(V, W ). Falls Ψ Hom(W, V ) mit der Eigenschaft so ist Ψ hierdurch eindeutig

Διαβάστε περισσότερα

Preisliste AB JUNI 2019

Preisliste AB JUNI 2019 Preisliste AB JUNI 2019 LOVE STORIES Pakete (3H) STATT 690 JETZT 650 - Einmalige Aufnahmepauschale - Brautpaar Shooting inkl. 10 bearbeiteten Bildern digital & mit Abzug bis 15x20cm - Reportage der Trauung

Διαβάστε περισσότερα

Die Adjektivdeklination Η κλίςη των επιθέτων

Die Adjektivdeklination Η κλίςη των επιθέτων Die Adjektivdeklination Η κλίςη των επιθέτων Το επίθετο κλίνετε μόνο, όταν χρηςιμοποιείτε ωσ επιθετικόσ προςδιοριςμόσ. Ωσ κατηγοροφμενο και επίρρημα είναι πάντα άκλιτο. κατηγοροφμενο Der Schüler ist gut.

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία του/της συζύγου ή του/ της συντρόφου του προσώπου που υποβάλλει την αίτηση

Στοιχεία του/της συζύγου ή του/ της συντρόφου του προσώπου που υποβάλλει την αίτηση Επώνυμο και όνομα του προσώπου που υποβάλλει την αίτηση Name und der antragstellenden Person Αριθμός επιδόματος τέκνων Kindergeld-Nr. F K KG 51R Παράρτημα Εξωτερικό (Ausland) της αίτησης για γερμανικό

Διαβάστε περισσότερα