ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΧΥΟΣ

Transcript

1 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΧΥΟΣ

2 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Πώς μπορούμε να μετρήσουμε τη δύναμη; Ημικάθισμα Smith Ισοκίνηση - Ισομετρία Βάρος του σώματος Ρίψη

3 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ελεύθερα βάρη ή μηχανήματα Αξιολόγηση με ισοκινητικό μηχάνημα

4 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Γενικές οδηγίες Οδηγίες για τη διαδικασία Ζέσταμα 10, γενικό, διατάσεις, υπομέγιστες προσπάθειες, 3-5 μέγιστες Ώρα μέτρησης Όταν γίνονται επαναμετρήσεις, να γίνονται την ίδια ώρα της ημέρας (βιόρυθμος)) Περιβάλλον Θερμοκρασία, υγρασία, ησυχία, φωτισμός κλπ. Μέγιστα πρωτόκολλα, είμαστε σίγουροι ότι η εκτέλεση γίνεται με μέγιστη δύναμη/ταχύτητα Να γίνεται με την ίδια διαδικασία (πρωτόκολλο)

5 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Γενικές οδηγίες Πριν τη μέτρηση Λεπτομερής καταγραφή των συνθηκών μέτρησης Ώρα, ημερομηνία, θερμοκρασία Θέση σώματος Χαρακτηριστικά μέτρησης (επαναλήψεις, διάρκεια κλπ) Προθέρμανση ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΒΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ ΜΕ ΤΙΣ Ι ΙΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

6 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ελεύθερα βάρη / μηχανήματα Αλτήρες Μπάρες Μηχανήματα Πλεονεκτήματα: Το χαμηλό κόστος Εύκολη συντήρηση Εύκολη αλλαγή αντίστασης Με ένα σετ από κιλά μπορούμε να εξετάσουμε πολλές μυϊκές ομάδες (πλεονέκτημα / μειονέκτημα). Γυμνάζουν ταυτόχρονα αρκετές μυϊκές ομάδες. Η κίνηση μοιάζει με τις αθλητικές κινήσεις

7 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ελεύθερα βάρη / μηχανήματα Αλτήρες Μπάρες Μηχανήματα Πλεονεκτήματα: Το χαμηλό κόστος Εύκολη χρήση Εύκολη συντήρηση Εύκολη αλλαγή αντίστασης Με ένα σετ από κιλά μπορούμε να εξετάσουμε πολλές μυϊκές ομάδες (πλεονέκτημα / μειονέκτημα). Η κίνηση μοιάζει με τις αθλητικές κινήσεις

8 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ελεύθερα βάρη / μηχανήματα

9 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Υπολογισμός 1 RM Από το μέγιστο βάρος που μπορεί να σηκώσει ο εξεταζόμενος σε μια επανάληψη Από υπομέγιστα βάρη που μπορεί να σηκώσει ο εξεταζόμενος σε μέγιστο αριθμό επαναλήψεων. Γενικές οδηγίες Καλό γενικό ζέσταμα Ρύθμιση του οργάνου στις διαστάσεις του εξεταζόμενου Ειδικό ζέσταμα Πλήρης ξεκούραση Σωστή τεχνική κατά τη δοκιμασία Ολοκληρωμένη κίνηση Ενθάρρυνση

10 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Υπολογισμός 1 RM %1 RM Αριθμός επαναλήψεων που μπορεί να εκτελεστούν kg 8 επαναλήψεις 1 RM? X 100 X=100*20/80 X=25 Kg 20 kg 15 επαναλήψεις 1 RM? X 100 X=100*20/65 X=30.76 Kg

11 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Υπολογισμός 1 RM Epley Formula: 20 kg 8 επαναλήψεις 1 RM? 1 RM= 20 (1 + 8/30)= kg 15 επαναλήψεις 1 RM? Lander 1 RM= 20 (1 + 15/30)=30 20 kg 8 επαναλήψεις 1 RM? 1 RM= 100 * 20 / * 8 = 25.02

12 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Υπολογισμός 1 RM Προβλήματα εκτίμησης 1RMαπό υπομέγιστες προσπάθειες Ο πίνακας βασίζεται στην υπόθεση ότι υπάρχει γραμμική σχέση μεταξύ αντίστασης και των επαναλήψεων. Όμως μελέτες έχουν καταγράψει καμπυλόγραμμη σχέση Οι αθλητές που προπονούνται με βάρη μπορεί να ξεπεράσουν τον αριθμό επαναλήψεων που καταγράφονται στον πίνακα για ένα %1RM(ειδικά για ασκήσεις των κάτω άκρων) Ένας ασκούμενος μπορεί να εκτελέσει περισσότερες επαναλήψεις σε ένα συγκεκριμένο % μέγιστης δύναμης σε ένα μηχάνημα σε σύγκριση με μια άσκηση με ελεύθερα βάρη Οι ασκήσεις που επιστρατεύουν μικρές μυϊκές ομάδες λιγότερες επαναλήψεις. Ασκήσεις που επιστρατεύουν μεγάλες μυϊκές ομάδες περισσότερες επαναλήψεις. Η σχέση % 1 RM επαναλήψεων είναι πιο ακριβής όταν εκτελούνται λιγότερο από 10 επαναλήψεις (>75% μέγιστη δύναμης).

13 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Υπολογισμός 1 RM Προβλήματα εκτίμησης 1RMαπό υπομέγιστες προσπάθειες Μικρή ακρίβεια Αυξομειώσεις στα 5 κιλά συνήθως Κίνδυνος τραυματισμού Κίνδυνος κόπωσης Επίδραση της ταχύτητας εκτέλεσης της άσκησης (Μένει σταθερή;) Αξιοπιστία Υψηλή αξιοπιστία σε έμπειρους αθλητές (r= ) (Sale, 1991; Wilson, 1995) υναμικές κινήσεις όπως το ημικάθισμα με μπάρα εμφανίζουν μικρότερη αξιοπιστία και μεγαλύτερη μεταβλητότητα Από επιστημονική πλευρά η εγκυρότητα της μεθόδου είναι αμφισβητήσιμη.

14 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ελεύθερα βάρη / μηχανήματα Μειονεκτήματα: Η επίδοση εξαρτάται από την τεχνική εν έχουμε σταθερή ταχύτητα κίνησης εν έχουμε μέγιστη δύναμη σε όλο το εύρος κίνησης εν μπορούμε να αξιολογήσουμε την έκκεντρη δύναμη εν εκτελείται η άσκηση υπό ελεγχόμενες συνθήκες εν μπορούμε να μετρήσουμε τη δύναμη από μια συγκεκριμένη μυϊκή ομάδα Τραυματισμοί εν έχουμε απευθείας ανατροφοδότηση της επίδοσης

15 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ισοκινητικό μηχάνημα Πλεονεκτήματα: Ελεγχόμενη κίνηση Σταθερή ταχύτητα κίνησης; Καταγραφή της δύναμης σε όλο το εύρος της κίνησης Αξιολόγηση και της μειομετρικής, έκκεντρης και ισομετρικής δύναμης Η άσκηση εκτελείται υπό ελεγχόμενες συνθήκες Η επίδοση δεν εξαρτάται τόσο από την τεχνική εν υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού Έχουμε απευθείας ανατροφοδότηση της επίδοσης

16 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ Αξιολόγηση με ισοκινητικό μηχάνημα Μειονεκτήματα: Το υψηλό κόστος Πιο δύσκολο στη χρήση Χρειάζεται συντήρηση Η κίνηση απέχει από αυτές κατά των αθλητικών ή καθημερινών δραστηριοτήτων.

17 ΜΕΘΟ ΟΣ Πρωτόκολλο ανάλυσης της μυικής δύναμης ύο κατηγορίες πρωτοκόλλων: Ισομετρικά Οι αρθρώσεις σε διάφορες γωνίες ιάφορες μυϊκές ομάδες Ισοκινητικά Σύγκεντρη Έκκεντρη Σύγκεντρη έκκεντρη ιάφορες ταχύτητες ιάφορα εύρη κίνησης ιάφορες μυϊκές ομάδες Αξιολόγηση της μέγιστης δύναμης Αξιολόγηση της αντοχής στη δύναμη

18 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Πρωτόκολλα ύο κατηγορίες ισομετρικών πρωτοκόλλων: Αξιολόγηση της μέγιστης δύναμης - Μέγιστη προσπάθεια του ατόμου Αξιολόγηση της αντοχής στη δύναμη -Αξιολόγηση της ικανότητας του ατόμου να παράγει δύναμη για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Παραγωγή μέγιστης ισομετρικής δύναμης για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. (Πτώση της δύναμης) Παραγωγή μέγιστης ισομετρικής δύναμης μέχρι η τιμή της δύναμης φτάσει σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό της μέγιστης (πχ. 50% της μέγιστης). (Χρόνος αντοχής στη δύναμη) Παραγωγή μιας συγκεκριμένης ισομετρικής δύναμης (πχ. 50% της μέγιστης) για όσο χρονικό διάστημα γίνεται.

19 ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Πρωτόκολλα ύο κατηγορίες ισοκινητικών πρωτοκόλλων: Αξιολόγηση της μέγιστης δύναμης - Μέγιστη προσπάθεια του ατόμου Αξιολόγηση της αντοχής στη δύναμη -Αξιολόγηση της ικανότητας του ατόμου να παράγει δύναμη για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Παραγωγή μέγιστης ισοκινητικής δύναμης για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. (Πτώση της δύναμης) Παραγωγή μέγιστης ισοκινητικής δύναμης μέχρι η τιμή της δύναμης φτάσει σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό της μέγιστης (πχ. 50% της μέγιστης). (Χρόνος αντοχής στη δύναμη) Παραγωγή μιας συγκεκριμένης ισοκινητικής δύναμης (πχ. 50% της μέγιστης) για όσο χρονικό διάστημα γίνεται.

20 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 1. Ο εξεταστής δίνει οδηγίες προς τον εξεταζόμενο σχετικά με τη διαδικασία. 2. Επιλέγεται η θέση την οποία πρέπει να λάβει ο εξεταζόμενος κατά τη διάρκεια της μέτρησης, με κύρια παράμετρο τη γωνία της άρθρωσης η οποία εξετάζεται. 3. Καθορίζεται η προθέρμανση και η εξοικείωση του εξεταζόμενου (συνήθως 10 λεπτά ζέσταμα διατάσεις και 3-5 μέγιστες προσπάθειες).

21 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 4. Ο εξεταστής ενημερώνει το δοκιμαζόμενο να εκτελέσει «όσο πιο δυνατά και γρήγορα γίνεται». 5. Η διάρκεια της ισομετρικής σύσπασης κυμαίνεται από 3 έως 5 sec 6. Το διάλειμμα μεταξύ προσπαθειών είναι περίπου 1-2min 7. Συνήθως εκτελούνται 3-5 προσπάθειες. 8. Ως έγκυρη καθορίζεται η προσπάθεια κατά την οποία παρατηρείται συνεχής προσπάθεια του εξεταζόμενου.

22 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 9. Ο εξεταστής πρέπει να ελέγχει τη θέση του εξεταζόμενου κατά την προσπάθεια, ειδικά τη γωνία της άρθρωσης. 10. Η παρακίνηση και η οπτική ανατροφοδότηση που παρέχεται πρέπει να είναι καθορισμένες και ίδιες για όλα τα άτομα.

23 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Στο ισομετρικό δυναμόμετρο καταγράφεται η ροπή που ασκεί το άτομο στη διάρκεια του χρόνου M knee 250 [Nm] [sec]

24 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Μέγιστη ροπή: Ορίζεται το μέγιστο σημείο της καμπύλης ροπής χρόνου Χρόνος επίτευξης μέγιστης δύναμης: Ο χρόνος που απαιτείται για να επιτευχθεί η μέγιστη τιμή της δύναμης Ρυθμός ανάπτυξης της δύναμης: Πρόκειται για την κλίση της καμπύλης ροπής-χρόνου μέχρι την επίτευξη της μέγιστης τιμής (πρώτα 60 με 100 δευτερόλεπτα). Ρυθμός χαλάρωσης: Ορίζεται ως η κλίση της καμπύλης ροπής χρόνου από τη στιγμή που η ροπή αρχίζει να μειώνεται σταδιακά μέχρι την ηρεμία.

25 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Όταν συγκρίνουμε διαφορετικά άτομα μεταξύ τους πρέπει να κάνουμε σχετικοποίηση της δύναμης ως προς το βάρος.

26 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Υπολογισμός της ροπής των αγωνιστών μυών: PF M max RES M max = + M TA PF M max RES M max M TA : Ροπή των αγωνιστών μυών : Συνολική ροπή γύρω από την άρθρωση : Ροπή των ανταγωνιστών μυών

27 ΜΕΘΟ ΟΣ Ανάλυσης της μυικής δύναμης Μέγιστη ροπή M knee ext M measured M knee ext meas. M knee measured (NS) [Nm] 150 [Nm] [sec] [sec]

28 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Πλεονεκτήματα της Ισομετρικής αξιολόγησης Εφόσον η γωνία της άρθρωσης είναι η ίδια μπορεί να γίνει εύκολα σύγκριση της δύναμης μεταξύ ατόμων Τα σύγχρονα ισομετρικά δυναμόμετρα παρουσιάζουν υψηλή εγκυρότητα και αξιοπιστία Η διεξαγωγή της προσπάθειας σε στατικές συνθήκες ίσως να μειώνει τον κίνδυνο μυοσκελετικών τραυματισμών.

29 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Μειονεκτήματα της Ισομετρικής αξιολόγησης Οι καθημερινές δραστηριότητες περιλαμβάνουν στην πλειονότητά τους έκκεντρη και σύγκεντρη μυική λειτουργία και όχι ισομετρική. Αν η μυική ροπή αξιολογηθεί σε μια μόνο γωνία της άρθρωσης, δεν μπορεί η δυνατότητα του ατόμου να παράγει μέγιστη δύναμη σε μία θέση της άρθρωσης να θεωρηθεί ως αντιπροσωπευτική της δύναμης σε όλο το εύρος της κίνησης.

30 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Εργαστηριακό μάθημα: Ημερομηνία: Σκοπός: ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΝΑΜΗΣ ιαδικασία: Θέση οκιμαζόμενου: Γωνιακές Θέσεις άρθρωσης: Αριθμός δοκιμαστικών προσπαθειών: ιάρκεια ισομετρικής προσπάθειας: Αξιολόγηση Σε κάθε γωνιακή θέση, οι παράμετροι που θα αξιολογηθούν είναι:

31 ΜΕΘΟ ΟΣ Πρωτόκολλο ανάλυσης της μυικής δύναμης Η εγκυρότητα της μέτρησης απαιτεί εξαιρετική προσοχή στη διαδικασία της μέτρησης.

32 ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 1. Σταθεροποίηση - τοποθέτηση: Το σώμα του εξεταζόμενου πρέπει να σταθεροποιείται με ιμάντες.