O ΒΑΛΚΑΝΗΚΟ ΒΟΣΑΝΗΚΟ ΚΖΠΟ ΚΡΟΤΗΧΝ ΜΔΣΡΑ ΓΔΚΑ ΥΡΟΝΗΑ ΕΧΖ. ΜΗΑ ΠΡΧΣΖ ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ ΣΟΤ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΔΡΓΟΤ ΣΟΤ.

Transcript

1 O ΒΑΛΚΑΝΗΚΟ ΒΟΣΑΝΗΚΟ ΚΖΠΟ ΚΡΟΤΗΧΝ ΜΔΣΡΑ ΓΔΚΑ ΥΡΟΝΗΑ ΕΧΖ. ΜΗΑ ΠΡΧΣΖ ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ ΣΟΤ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΔΡΓΟΤ ΣΟΤ. Οικονόμος Ανδπέαρ, Δπίκοςπορ Καθηγηηήρ ΑΠΑΗΣΔ Παπαλαζηαζίνπ 13, Θεζζαινλίθε, Δ-mail: ΠΔΡΗΛΖΦΖ ηελ παξνύζα εξγαζία επηρεηξείηαη ε αλάδεημε ηεο ζπνπδαηόηεηάο ηνπ εθπαηδεπηηθνύ έξγνπ πνπ πξαγκαηνπνηεί ν Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ ζηα δέθα ρξόληα ιεηηνπξγίαο ηνπ θαη ησλ δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξεη ζε άηνκα, νκάδεο θαη θνξείο γηα ηελ πινπνίεζε εθπαηδεπηηθώλ πξνγξακκάησλ ζρεηηθώλ κε ηελ Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη θπξίσο, κε ηε Γηαηήξεζε ηεο Διιεληθήο θαη Βαιθαληθήο Υισξίδαο. Ο Κήπνο απηόο ζπλδπάδεη δύν εθπαηδεπηηθνύο ξόινπο: α) απηόλ ηεο βνηαληθήο μελάγεζεο θαη εξκελείαο ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ αθνξνύλ ηε ρισξίδα, ηόζν ζηελ Πνληνθεξαζηά -ζηνλ Κήπν ησλ Αηζζήζεσλ θαη ζην Βνηαληθό Κήπν- όζν θαη ζηε Θέξκε -ζην Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο ησλ Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Φπηώλ θαη ηνλ Κήπν Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο- θαη β) απηόλ ηεο νξγάλσζεο επξύηεξσλ πεξηβαιινληηθώλ δξαζηεξηνηήησλ ζρεηηθώλ κε ηελ πξνζηαζία ηεο Διιεληθήο θαη Βαιθαληθήο Υισξίδαο, ηε κειέηε ηεο, ηε δηαηήξεζή ηεο θαη ηελ αμηνπνίεζή ηεο. ην πιαίζην απηό παξνπζηάδνληαη νη πνηθίιεο δξαζηεξηόηεηεο ηνπ Κήπνπ πνπ αθνξνύλ ηόζν ελέξγεηεο θαη εθδειώζεηο πιεξνθόξεζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο πξνο ην επξύ θνηλό όζν θαη νξγαλσκέλα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα πνπ απεπζύλνληαη ζε καζεηέο, ζπνπδαζηέο θαη θνηηεηέο, αιιά θαη άιιεο θαηεγνξίεο πνιηηώλ. ABSTRACT BALKAN BOTANIC GARDEN OF KROUSSIA COUNTS TEN YEARS OF LIFE. A FIRST RECORD OF ITS EDUCATIONAL WORK. Oikonomou Andreas, Assistant Professor ASPAITE Papanastasiou 13, Thessaloniki, Δ-mail: anoiko@gmail.com This paper attempts to highlight the importance of educational work carried out by the Balkan Botanic Garden of Kroussia the last ten years and the opportunities for individuals, groups and institutions to implement educational programs related to the Protection of the Environment and, in particular, the Conservation of the Greek and Balkan Flora. This garden combines two teaching roles: a) that of the botanical tours and interpretation of information regarding the flora, both in Pontokerasia -Garden of the Senses and the Botanical Gardens-, and in Thermi -Laboratory for the Protection and Evaluation of Native and Floricultural Plants and Gardens of Environmental Awareness- and b) that of the organization of wider environmental activities related to the protection of Greek and Balkan flora, the study, the conservation and its exploitation. In this context, are presented the various activities of the Garden on actions and events of information and awareness to the general public, as well as the educational programs for pupils, and college students, as well as and other categories of citizens.

2 Διζαγυγή Οη Βνηαληθνί Κήπνη (ΒΚ) δηαηεξνύλ ηε κεγαιύηεξε ζπιινγή δσληαλώλ θπηηθώλ εηδώλ έμσ από ηε θύζε, ζε επηζηεκνληθά νξγαλσκέλεο θαη βνηαληθά αλαγλσξηζκέλεο ζπιινγέο θπηώλ πνπ έρνπλ θαηαγξαθεί θαη ζεκαλζεί θαηάιιεια γηα ηνπο ζθνπνύο ηεο επηζηεκνληθήο έξεπλαο. Οη ΒΚ ζε όινλ ηνλ θόζκν, ζην πιαίζην ηνπ έξγνπ ηνπο, έρνπλ αλαιάβεη λα δηδάμνπλ ζηνπο αλζξώπνπο ηε ζεκαζία ησλ θπηώλ γηα ηελ αλζξώπηλε δσή, αιιά θαη ην νηθνζύζηεκα ηνπ πιαλήηε καο. Έηζη, ε εθπαίδεπζε απνηειεί πξσηεύνπζα δξαζηεξηόηεηα όισλ ησλ ΒΚ ηνπ θόζκνπ, πξάγκα πνπ εύθνια δηαπηζηώλεηαη κε κηα έξεπλα ζην δηαδίθηπν, όπνπ θάζε ΒΚ παξνπζηάδεη ην εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ (Willison & Green, 1994). Πην ζπγθεθξηκέλα, νη ΒΚ πξνζθέξνληαη απόιπηα γηα ηε δηδαζθαιία ζρεηηθή κε: ηελ απίζηεπηε πνηθηιία ηνπ Φπηηθνύ Βαζηιείνπ, ησλ ζύλζεησλ ζρέζεσλ πνπ ηα θπηά έρνπλ αλαπηύμεη κε ην πεξηβάιινλ ηνπο, ηε ζεκαζία ησλ θπηώλ ζηε δσή καο ζε επίπεδν νηθνλνκηθό, πνιηηηζηηθό θαη αηζζεηηθό, ηηο ζρέζεηο κεηαμύ ησλ θπηώλ θαη ησλ ηνπηθώλ θαη απηνρζόλσλ πιεζπζκώλ, ην ηνπηθό πεξηβάιινλ θαη ην παγθόζκην πιαίζηό ηεο, ηηο κεγαιύηεξεο απεηιέο πνπ αληηκεησπίδεη ε ρισξίδα ηνπ πιαλήηε θαη ηηο ζπλέπεηεο ηεο εμαθάληζεο ησλ θπηώλ. Οη εγθαηαζηάζεηο θαη νη πόξνη πνπ νη ΒΚ ζπλήζσο πξνζθέξνπλ δηεπθνιύλνπλ ηνπο επηζθέπηεο λα κπνξνύλ: λα κάζνπλ γηα ην έξγν πνπ πξαγκαηνπνηείηαη από ηνπο θήπνπο γηα λα ζώζνπλ θαη λα δηαηεξήζνπλ ηε ρισξίδα ηνπ πιαλήηε, λα εθηηκνύλ ηε θύζε ζην ζύλνιό ηεο, λα απνθηήζνπλ πξαθηηθέο δεμηόηεηεο θαη ζεσξεηηθέο πιεπξέο ηεο δηαηήξεζεο ησλ θπηώλ, ηνπ πνιιαπιαζηαζκνύ ηνπο θαη ησλ ηνπίσλ πνπ δεκηνπξγνύλ, λα αλαπηύμνπλ ηηο ζηάζεηο, ζπκπεξηθνξέο θαη δεμηόηεηεο πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ επίιπζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ πξνβιεκάησλ. (The Botanic Gardens Conservation International, ηελ Διιάδα ηα ηειεπηαία δέθα ρξόληα, κε ηε δεκηνπξγία ηνπ Βαιθαληθνύ Βνηαληθνύ Κήπνπ Κξνπζζίσλ, πξαγκαηνπνηείηαη πξνζπάζεηα γηα ηε δηαηήξεζε κε επηζηεκνληθό ηξόπν ησλ

3 απηνθπώλ εηδώλ ηεο Διιάδαο θαη ησλ Βαιθαλίσλ. Ζ πινπνίεζε ηνπ έξγνπ γίλεηαη κε Δζληθνύο θαη Δπξσπατθνύο πόξνπο από ην Δζληθό Ίδξπκα Αγξνηηθήο Έξεπλαο (ΔΘ.Η.ΑΓ.Δ.). Οη εγθαηαζηάζεηο ηνπ Κήπνπ απνηεινύληαη από ηα θπηώξηα θαη ηα εξγαζηήξηα αμηνπνίεζεο ηεο απηνθπνύο ρισξίδαο, ζηε Θέξκε Θεζζαινλίθεο, θαη ην δσληαλό κνπζείν (ΒΒΚΚ θαη Κήπνο ησλ Αηζζήζεσλ), ζηελ Πνληνθεξαζηά Κηιθίο. Ο ΒΒΚΚ είλαη έλαο από ηνπο πεξίπνπ ΒΚ πνπ ππάξρνπλ ζήκεξα ζηνλ θόζκν (The Botanic Gardens Conservation International, Ζ εθπαίδεπζε, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο, απνηειεί πξσηεύνπζα δξαζηεξηόηεηα θαη ηνπ ΒΒΚΚ. ηελ παξνύζα εξγαζία επηρεηξείηαη ε αλάδεημε ηεο ζπνπδαηόηεηάο ηνπ εθπαηδεπηηθνύ έξγνπ πνπ πξαγκαηνπνηεί ν ΒΒΚΚ όια απηά ηα ρξόληα θαη ησλ δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξεη ζε άηνκα, νκάδεο θαη θνξείο γηα ηελ πινπνίεζε εθπαηδεπηηθώλ πξνγξακκάησλ ζρεηηθώλ κε ηελ Διιεληθή Υισξίδα θαη ην Πεξηβάιινλ. Πξάγκαηη, ν ΒΒΚΚ ζπλδπάδεη δύν εθπαηδεπηηθνύο ξόινπο: α) απηόλ ηεο βνηαληθήο μελάγεζεο θαη εξκελείαο ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ αθνξνύλ ηε ρισξίδα, ηόζν ζηελ Πνληνθεξαζηά -ζηνλ Κήπν ησλ Αηζζήζεσλ θαη ζην ΒΚ- όζν θαη ζηε Θέξκε -ζην Κέληξν Έξεπλαο θαη ηνλ Κήπν Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο- θαη β) απηόλ ηεο νξγάλσζεο επξύηεξσλ πεξηβαιινληηθώλ δξαζηεξηνηήησλ ζρεηηθώλ κε ηελ πξνζηαζία ηεο Βαιθαληθήο ρισξίδαο, ηε κειέηε ηεο, ηε δηαηήξεζή θαη ηελ αμηνπνίεζή ηεο. 1. Μελέηερ ζηήπιξηρ ηος εκπαιδεςηικού έπγος ηος ΒΒΚΚ Σν εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ ΒΒΚΚ βαζίζηεθε ζε κειέηεο πνπ εθπνλήζεθαλ γηα ην ζθνπό απηό πνπ βαζίζηεθαλ θπξίσο ζηα θείκελα ησλ δηεζλώλ ζπκβάζεσλ γηα ηε δηαηήξεζε ηεο Βηνπνηθηιόηεηαο (BGCS, WWF & IUCN, 1989) θαη ζηηο θαιέο πξαθηηθέο πνπ εθαξκόδνληαη από ζεκαληηθνύο ΒΚ ηνπ πιαλήηε (The New York Botanical Garden, θαη The Royal Botanical Kew Gardens, θαζώο θαη ζηηο αξρέο ηεο Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο (Willison & Greene, 1994, Eagles & Demare, 1999 θαη Lindemann-Matthies, 2002). Οη κειέηεο, ζηηο νπνίεο βαζίζηεθε ην εθπαηδεπηηθό πξόγξακκα ηνπ ΒΒΚΚ, αθνξνύζαλ ζηα ζέκαηα: Γξάζεηο πιεξνθόξεζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο, Γξάζεηο εθπαίδεπζεο ζην ΒΒΚΚ, Δπηκόξθσζε ηνπ πξνζσπηθνύ ηνπ Κήπνπ, Δπηκόξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ, Δθπαηδεπηηθά ηαμίδηα, Δθπαίδεπζε μελαγώλ, Γηάγλσζε εθπαηδεπηηθώλ αλαγθώλ, Πηινηηθέο ζπλεξγαζίεο κε ζρνιεία, Δθπαίδεπζε εθπαηδεπηώλ.

4 2. Γπάζειρ εκπαίδεςζηρ ηος ΒΒΚΚ Σν εθπαηδεπηηθό πξόγξακκα μεθίλεζε ην 2003 θαη από ηόηε εθαξκόζηεθαλ πνηθίια εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα ζε καζεηέο όισλ ησλ βαζκίδσλ ηεο εθπαίδεπζεο, ζπνπδαζηέο θαη θνηηεηέο, αιιά θαη άιιεο θαηεγνξίεο πνιηηώλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, πξαγκαηνπνηήζεθαλ νη παξαθάησ δξάζεηο: 2.1. Δπιμόπθυζη-καηάπηιζη ηος πποζυπικού. Οξηζκέλεο από ηηο παξαπάλσ κειέηεο πινπνηήζεθαλ πξνθεηκέλνπ ην πξνζσπηθό ηνπ ΒΒΚΚ λα απνθηήζεη γλώζεηο θαη δεμηόηεηεο πνπ απαηηνύληαη γηα ηε ιεηηνπξγία ελόο βνηαληθνύ θήπνπ θαη πνπ θακία άιιε πξνεγνύκελε θαηάξηηζή ηνπο δελ ηνπο έδσζε. Σν πξνζσπηθό ηνπ Κήπνπ επηκνξθώλεηαη θαη θαηαξηίδεηαη ζπλερώο από εμεηδηθεπκέλνπο επηζηήκνλεο ηεο Διιάδαο θαη ηνπ εμσηεξηθνύ, κε ζθνπό ηε βειηίσζε ησλ γλώζεσλ θαη ησλ δεμηνηήησλ ηνπ ζηηο πξαθηηθέο πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο κέζσ δξαζηεξηνηήησλ θαη κειεηώλ πεδίνπ, ζηηο πξαθηηθέο θπηνθνκίαο ζε Βνηαληθνύο Κήπνπο θαη ζηελ θνκπνζηνπνίεζε - αμηνπνίεζε θπηηθώλ ππνιεηκκάησλ ηνπ Κήπνπ. Αλαθέξνπκε ζηε ζπλέρεηα ηηο πην ζεκαληηθέο δξάζεηο: 2004, «Πξαθηηθέο πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο κέζσ δξαζηεξηνηήησλ θαη κειεηώλ πεδίνπ», ηξηήκεξν ζεκηλάξην ζε ζπλεξγαζία κε ζηειέρε-επηκνξθσηέο ηνπ Κππξηαθνύ Κέληξνπ Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο Κξίηνπ Σέξξα ηεο Δπαξρίαο Πάθνπ ηεο Κύπξνπ. Σν ζεκηλάξην απηό πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ Πνληνθεξαζηά θαη ζηε Θέξκε. 2004, «Πξαθηηθέο θπηνθνκίαο ζε Βνηαληθνύο Κήπνπο», ηεηξαήκεξν ζεκηλάξην ζε ζπλεξγαζία κε ζηειέρε-επηκνξθσηέο ηνπ Βνηαληθνύ Κήπνπ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Cambridge (Μ. Βξεηαλία), ζην πιαίζην ζπλεξγαζίαο κε ηε Γηεζλή Οξγάλσζε Βνηαληθώλ Κήπσλ (BGCI). 2005, ζπλεξγαζία ΒΒΚΚ κε ην ΒΚ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Cambridge, ε νπνία πεξηιάκβαλε ελεκεξσηηθέο/εθπαηδεπηηθέο επηζθέςεηο εξγαδνκέλσλ ηνπ ΒΒΚΚ ζηελ Αγγιία θαη θαηάξηηζή ηνπο από ζηειέρε ηνπ εθεί ΒΚ. 2006, ζεκηλάξην ηνπ Δξπζξνύ ηαπξνύ ζηνπο εξγαδόκελνπο ηνπ ΒΒΚΚ Δκπαιδεςηικέρ δπαζηηπιόηηηερ ζε ζςνεπγαζία με θοπείρ ηηρ Ππυηοβάθμιαρ και Γεςηεποβάθμιαρ Δκπαίδεςζηρ , ζπλεξγαζία κε ηέζζεξα Σερληθά Δπαγγεικαηηθά Δθπαηδεπηήξηα (ΣΔΔ) ηνπ Ννκνύ Θεζζαινλίθεο (Δπαλνκήο, Λαγθαδά, Δύνζκνπ θαη Ππιαίαο). Δθπαηδεπηηθό πξόγξακκα πνπ πινπνηήζεθε πηινηηθά ζηε δηάξθεηα ελόο ζρνιηθνύ έηνπο.

5 «Σα βόηαλα ηεο Υαιθηδηθήο - ηδηόηεηεο, επεξγεηηθέο ρξήζεηο θαη ε ζπκβνιή ηνπο ζηελ αλάπηπμε ελαιιαθηηθνύ ηνπξηζκνύ», ζπλεξγαζία κε ην Σερληθό Δπαγγεικαηηθό Δθπαηδεπηήξην (ΣΔΔ) Καζζάλδξαο ηνπ Ννκνύ Υαιθηδηθήο. πλεξγαζία κε ην Κέληξν Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο Κηιθίο θαη ζπκκεηνρή ζην πξόγξακκα ηνπ «Κάζε ζρνιείν... έλαο θήπνο». Δπηζθέςεηο καζεηώλ-θαζεγεηώλ δεκνηηθώλ ζρνιείσλ θαη γπκλαζίσλ ή εξεπλεηηθώλ ηδξπκάησλ ζην Δξγαζηήξην ή/θαη ζην ΒΒΚΚ: o o o o o , ηνπιάρηζηνλ 172 ζρνιεία ηνπ Ννκώλ Κηιθίο, Θεζζαινλίθεο, Έβξνπ, Υαιθηδηθήο, εξξώλ θαη πεξηζζόηεξνη από καζεηέο επηζθέθηεθαλ θαη μελαγήζεθαλ νξγαλσκέλα ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ Δξγαζηεξίνπ ηεο Θέξκεο θαη ζην ΒΒΚΚ θαη ζπκκεηείραλ ζε πνηθίιεο δξαζηεξηόηεηεο πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο. Σν 75% ησλ ζρνιείσλ επηζθέθηεθαλ ην ΒΒΚΚ ή/θαη ην Δξγαζηήξην θαηά ηνπο κήλεο Απξίιην θαη Μάην. ρεδόλ ην 60% ησλ ζρνιείσλ πνπ επηζθέθηεθαλ ην ΒΒΚΚ ή/θαη ην Δξγαζηήξην αλήθνπλ ζηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε θαη 40% ζηε δεπηεξνβάζκηα. Πξηλ ηελ Παγθόζκηα Ζκέξα Πεξηβάιινληνο (5 Ηνπλίνπ) θάζε κέξα γηα κία εβδνκάδα δηνξγαλώλνληαη δξαζηεξηόηεηεο πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο πνπ πεξηιακβάλνπλ: (α) εληνπηζκό πιεζπζκώλ από άγξηα είδε νξρενεηδώλ πνπ απηνθύνληαη ζην ΒΒΚΚ, (β) πεξίθξαμε ησλ βηνηόπσλ ηνπο κε παζζάινπο θαη θνξδέιεο από καζεηέο δεκνηηθώλ ζρνιείσλ, (γ) αλαγξαθή ησλ επηζηεκνληθώλ θαη θνηλώλ νλνκάησλ ηνπο ζε ιεπθέο θνξδέιεο, (δ) πιεξνθόξεζε-επαηζζεηνπνίεζε ζε ζέκαηα δηαηήξεζεο ηεο βηνπνηθηιόηεηαο όπσο ε νηθνινγηθή ηζνξξνπία θαη ε ηξνθηθή αιπζίδα/ ππξακίδα θαζώο θαη ζε θηλδύλνπο πνπ ηελ απεηινύλ, όπσο ε ξύπαλζε, ε πινηόκεζε θαη ε εθκεηάιιεπζε γηα νηθνλνκηθνύο ζθνπνύο. Δπίζθεςε θαη μελάγεζε 10 καζεηξηώλ θαη 3 θαζεγεηώλ ηνπ Βξεηαληθνύ Rugby High School for Girls ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο Project Comenius 1 «Preserving the Environment of Europe Now and for the Future». Δπίζθεςε μελάγεζε 40 θαζεγεηώλ ηνπ Οιιαλδηθνύ Παλεπηζηεκίνπ Den Bosch Ζμεπίδερ Ο ΒΒΚΚ δηνξγάλσζε δύν Ζκεξίδεο Δπαγγεικαηηθνύ Πξνζαλαηνιηζκνύ γηα ηνπο καζεηέο ηνπ Γπκλαζίνπ Σξηιόθνπ θαη κία Ζκεξίδα γηα ηνπο καζεηέο ηνπ 1 νπ Λπθείνπ Παλνξάκαηνο.

6 2.4. ςνεπγαζία με ηα Γπαθεία Πεπιβαλλονηικήρ Δκπαίδεςζηρ ηηρ Γιεύθςνζηρ Ππυηοβάθμιαρ και Γεςηεποβάθμιαρ Δκπαίδεςζηρ Ο ΒΒΚΚ ζπλεξγάζηεθε κε 14 ππεπζύλνπο Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο από 5 λνκνύο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (Ννκνί Θεζζαινλίθεο, Κηιθίο, Ζκαζίαο, Πηεξίαο θαη εξξώλ), νξγάλσζε ζπλάληεζε εξγαζίαο ζηελ νπνία δηεξεπλήζεθαλ νη δπλαηόηεηεο ζπλεξγαζίαο θαη πξαγκαηνπνηήζεθαλ νξγαλσκέλεο μελαγήζεηο ησλ ππεπζύλσλ ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηεο Θέξκεο θαζώο θαη ζην ρώξν ηνπ ΒΒΚΚ. Δπίζεο, ν ΒΒΚΚ ζπκκεηείρε ζε 2ήκεξν Παξνπζίαζεο Πεξηβαιινληηθώλ Πξνγξακκάησλ ηεο Γηεύζπλζεο Πξσηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ηνπ Ννκνύ Κηιθίο. Σέινο, ζπκκεηείρε ζην Γηεζλέο πκπόζην ηεο Γηεύζπλζεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζε ηνπ Ννκνύ Κηιθίο Γιαπολιηιζμική Δκπαίδεςζη: Αποηίμηζη Έπγος και Πποηάζειρ για ηο μέλλον ζηο πλαίζιο ηηρ Δκπαίδεςζηρ για ηην Αειθοπία, κε παξνπζίαζε ηεο εξγαζίαο: Μη ησπική πολσπολιηιζμική περιβαλλονηική εκπαίδεσζη: η περίπηωζη ηης δράζης «Πολιηιζμός και βιοποικιλόηηηα: μονοπάηια τωρίς ζύνορα», ζηα Κρούζζια ςνεπγαζία με Μη Κςβεπνηηικέρ Οπγανώζειρ πεπιβαλλονηικού ενδιαθέπονηορ Σν 2006 πινπνηήζεθε ε δξάζε «Πνιηηηζκόο θαη βηνπνηθηιόηεηα: κνλνπάηηα ρσξίο ζύλνξα» ηνπ πξνγξάκκαηνο ΝΔΟΛΑΗΑ, ε νπνία πξαγκαηνπνηήζεθε κε επίθεληξν ην ΒΒΚΚ. Σν πξόγξακκα δηνξγαλώζεθε από ην Μεζνγεηαθό Γξαθείν Πιεξνθόξεζεο γηα ην Πεξηβάιινλ, ηνλ Πνιηηηζκό & ηελ Αεηθόξν Αλάπηπμε (MIO-ECSDE) ζε ζπλεξγαζία κε ην Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ ηνπ ΔΘ.Η.ΑΓ.Δ. θαη ηνπο Φίινπο ηεο Βαιθαληθήο Xισξίδαο. Τπνζηεξίρζεθε από ηε Γεληθή Γξακκαηεία Νέαο Γεληάο, ζην πιαίζην ηνπ Πξνγξάκκαηνο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ΝΔΟΛΑΗΑ - Δράζη 1 / Νεολαία για ηην Εσρώπη. Δπίζεο, ζεκαληηθή ππνζηήξημε ζην πξόγξακκα δόζεθε από ην Τπνπξγείν Απαζρόιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, ηε Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε εξξώλ θαη ην Γήκν εξξώλ. πκκεηείραλ 38 λένη, από ελλέα ρώξεο ηεο Ννηην-Αλαηνιηθήο Δπξώπεο, ηεο Μεζνγείνπ θαη ησλ Βαιθαλίσλ: Βνζλία-Δξδεγνβίλε, Διιάδα, Κξναηία, Πξώελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο, εξβία θαη ινβελία θαζώο, επίζεο, θαη Ηζπαλία, Ηηαιία, θαη Πνξηνγαιία. ηόρνο ηεο δξάζεο ήηαλ ε ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ λέσλ θαη ε πξνώζεζε ηεο ελεξγνύ ζπκκεηνρήο ηνπο ζηελ πξνάζπηζε θαη δηάδνζε ησλ αξρώλ ηεο αεηθνξίαο, ηνπ δηαπνιηηηζκηθνύ δηαιόγνπ, ηεο αιιειεγγύεο, ηνπ ακνηβαίνπ ζεβαζκνύ, ηεο ζπκθηιίσζεο θαη ηεο δεκνθξαηίαο ζηελ πεξηνρή, κέζα από κία ζεηξά δξαζηεξηνηήησλ, όπσο παξνπζηάζεηο θαη ζπδεηήζεηο ζηξνγγπιήο ηξαπέδεο, δεκηνπξγηθά εξγαζηήξηα, βησκαηηθά παηρλίδηα, επηζθέςεηο

7 πεδίνπ, νηθνπεξίπαηνη θαη πνιηηηζηηθέο βξαδηέο. Ζ εκπεηξία απηή παξνπζηάζηεθε ζε έλα εζληθό ζπλέδξην θαη έλα δηεζλέο (Οηθνλόκνπ, Μαινύπα, Φσηάθεο θαη Αδακίδεο, 2008). ην δηάζηεκα , ππήξμε ζπλερήο ζπλεξγαζία θαη ππνζηήξημε ηνπ έξγνπ ηνπ ΒΒΚΚ από ηνπο Φίινπο ηεο Βαιθαληθήο Υισξίδαο Δκπαιδεςηικέρ δπαζηηπιόηηηερ με ζςμμεηοσή θοιηηηών Σπιηοβάθμιαρ Δκπαίδεςζηρ Σκήκαηα ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ, ησλ ΑΣΔΗ Θεζζαινλίθεο, Φιώξηλαο θαη Καβάιαο, όπσο επίζεο θαη ην ΗΔΚ Θέξκεο ζπλεξγάζηεθαλ κέζα ζηα δέθα ρξόληα ζηέιλνληαο ηνπο θνηηεηέο ηνπο λα επηζθεθηνύλ ηνλ Κήπν, λα πξαγκαηνπνηήζνπλ ηηο δηπισκαηηθέο εξγαζίεο ή ηηο πξαθηηθέο αζθήζεηο ηνπο. Πην ζπγθεθξηκέλα είρακε: Γέθα (10) επηκνξθσηηθέο επηζθέςεηο, κε πεξηζζόηεξνπο από 500 θνηηεηέο, ησλ Σκεκάησλ Γεσπνλίαο, Βηνινγίαο θαη Φαξκαθεπηηθήο ηνπ Α.Π.Θ. Πέληε (5) επηκνξθσηηθέο επηζθέςεηο, κε πεξηζζόηεξνπο από 250 ζπνπδαζηέο ησλ Σκεκάησλ Φπηηθήο Παξαγσγήο ησλ Α.Σ.Δ.Η. Θεζζαινλίθεο θαη Φιώξηλαο θαη ηνπ Σκήκαηνο Αξρηηεθηνληθήο Σνπίνπ ηνπ Α.Σ.Δ.Η. Καβάιαο Δπηκνξθσηηθή επίζθεςε 17 ζπνπδαζηώλ ηνπ ηκήκαηνο Βηνινγηθήο Καιιηέξγεηαο ηνπ Η.Δ.Κ. Θέξκεο- Θεζζαινλίθεο. Δθπόλεζε επηά (7) Γηπισκαηηθώλ Δξγαζηώλ. Δθπόλεζεο είθνζη έμη (26) Πξαθηηθώλ Αζθήζεσλ θνηηεηώλ θαη ζπνπδαζηώλ εθ ησλ νπνίσλ: 17 θνηηεηέο Α.Δ.Η. (γηα δηάζηεκα ελόο κήλα), 7 ζπνπδαζηέο Α.Σ.Δ.Η. (γηα δηάζηεκα 6 κελώλ) θαη 2 καζεηέο Η.Δ.Κ. (γηα δηάζηεκα 6 κελώλ). Δπίζεο, πξαγκαηνπνηήζεθαλ αληαιιαγέο ηεζζάξσλ θνηηεηώλ μέλσλ παλεπηζηεκίσλ κέζσ ηνπ Πξνγξάκκαηνο ΧΚΡΑΣΖ / Erasmus θαη κέζσ πξνγξάκκαηνο εθπαίδεπζεο κεηαπηπρηαθώλ θνηηεηώλ I.A.E.S.T.E. θαζώο θαη κηα κεηαδηδαθηνξηθή έξεπλα Ξεναγήζειρ ζηο εςπύ κοινό ην ρξνληθό δηάζηεκα , πξαγκαηνπνηήζεθε απηόλνκε επίζθεςε ζην ΒΒΚΚ ηνπιάρηζηνλ αηόκσλ, κεηαμύ ησλ νπνίσλ αλήθνπλ επηζθέςεηο ησλ παξαθάησ ζπιιόγσλ ελώζεσλ θνξέσλ: 1 ν Κ.Α.Π.Ζ. Γήκνπ Καιακαξηάο θαη Αδειθόηεηα Κξσκλαίσλ Καιακαξηάο, Γηθεγνξηθόο ύιινγνο Θεζζαινλίθεο θαη Διιεληθή Οξληζνινγηθή Δηαηξεία, Έλσζε Δθδνηώλ Δπαξρηαθνύ Σύπνπ Διιάδνο, Έλσζε Δκπόξσλ Πξντόλησλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο-Υεηξνηερλίαο, Δξγαδόκελνη Δζληθήο Σξάπεδαο Θεζζαινλίθεο,

8 Κ.Α.Π.Ζ. Γήκνπ Βαζηιηθώλ θαη Κ.Α.Π.Ζ. Πνιίρλεο Θεζζαινλίθεο, Λέζρε LIONS θαη Οκάδα Φσηνγξάθσλ F14, Οξεηβαηηθόο ύιινγνο Κηιθίο θαη Οξεηβαηηθόο-Φπζηνιαηξηθόο ύιινγνο Κνδάλεο, Παλραιθηδηθόο ύιινγνο Θεζζαινλίθεο Ο Αξηζηνηέιεο, ΠΔΔΚΠΔ, Παξάξηεκα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Πνιηηηζηηθόο & Δμσξατζηηθόο ύιινγνο 40 Δθθιεζηώλ Θεζζαινλίθεο, Πνιηηηζηηθόο ύιινγνο Έδεζζαο θαη Πνιηηηζηηθόο ύιινγνο Κνκνηελήο, Πνληηαθόο ύιινγνο Κηιθίο, Πξόζθνπνη Αλαιήςεσο θαη Πξόζθνπνη Κηιθίο, ύιινγνο «Φξνληίδα» θαη ύιινγνο Αληηζηαζηαθώλ Θεζζαινλίθεο, ύιινγνο Απνθνίησλ Δθπαηδεπηεξίσλ Βαιαγηάλλε, ύιινγνο Απνθνίησλ Δθπαηδεπηεξίσλ ρνηλά, ύιινγνο Γπλαηθώλ I.W.O.C. θαη ύιινγνο Γηθαζηηθώλ Τπαιιήισλ Θεζζαινλίθεο, ύιινγνο Δξγαδνκέλσλ ΚΑΠΖ θαη ύιινγνο Πεξηπαηεηώλ εξξώλ, ύιινγνο Φίισλ Κξαζηνύ Θεζζαινλίθεο Wine Plus θαη πληαμηνύρνη Alpha Bank, Φίινη Γηεζλνύο Ηδξύκαηνο Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ θαη Φίινη Μαζεηώλ Αθξηηηθώλ Υσξηώλ, Υ.Δ.Ν. Κέληξνπ Θεζζαινλίθεο, Υ.Δ.Ν. Παλνξάκαηνο θαη Υ.Δ.Ν. Υαξηιάνπ, Φπρηαηξηθό Ννζνθνκείν Ζκέξαο Θεζζαινλίθεο. Σνπιάρηζηνλ 70% ησλ επηζθεπηώλ δέρζεθαλ νξγαλσκέλε μελάγεζε από εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθό ηνπ ΒΒΚΚ. Σνπιάρηζηνλ 75% ησλ αηόκσλ επηζθέθηεθαλ ην ΒΒΚΚ θαηά ηνπο Μήλεο Μάην, Ηνύλην θαη επηέκβξην Γπάζειρ διάσςζηρ ηος μηνύμαηορ ηος ΒΒΚΚ ζε εθνικό επίπεδο Οη ζεκαληηθόηεξεο εθδειώζεηο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ηελ πεξαζκέλε δεθαεηία ζην ΒΒΚΚ ήηαλ κε ρξνληθή ζεηξά νη εμήο: 2003, «Δπελδπηηθέο δπλαηόηεηεο ζηνλ ηνκέα ησλ αξσκαηηθώλ θαη θαξκαθεπηηθώλ θπηώλ ζηελ Διιάδα», ππό ηελ αηγίδα ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθώλ, Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο θαη ΒΔΔ, (150 άηνκα). 2004, «Ζ ζπκβνιή ηνπ Βαιθαληθνύ Βνηαληθνύ Κήπνπ Κξνπζζίσλ ζηε δηαηήξεζε θαη αμηνπνίεζε ηεο ειιεληθήο Υισξίδαο», (70 άηνκα). 2004, «Ζ ζπκβνιή ηνπ Βαιθαληθνύ Βνηαληθνύ Κήπνπ Κξνπζζίσλ ζηε δηαηήξεζε θαη αμηνπνίεζε ηεο ειιεληθήο Υισξίδαο», (170 άηνκα), 2004, «Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ θαη ρνιεία: Οη εθπαηδεπηηθέο δξάζεηο ηνπ », (35 άηνκα). 2005, ζπλεξγαζία κε ην Γήκν Κξνπζζώλ γηα ηελ νξγάλσζε ηεο πξώηεο αλάβαζεο Κξνπζζίσλ (αγώλαο δξόκνπ αλδξώλ-γπλαηθώλ ζε απόζηαζε 13,3 ρηιηνκέηξσλ θαη

9 παλεγπξηθή δηαδξνκή αλδξώλ-γπλαηθώλ απόζηαζεο 5,2 ρηιηνκέηξσλ κε αθεηεξία ην ΒΒΚΚ). 2007, ελεκέξσζε ηνπ Σνπηθνύ Σύπνπ κε ζέκα «Ζ βησζηκόηεηα ηνπ ΒΒΚΚ θαη ε νηθνηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο» κε ζπκκεηνρή θνξέσλ ηνπ Ν. Κηιθίο. 2007, ρξηζηνπγελληάηηθε γηνξηή κε ζέκα: «Υξηζηνπγελληάηηθεο Δπρέο Γεκάηεο Βόηαλα» , ελεκέξσζε ησλ θαηνίθσλ ηνπ Ννκνύ Κηιθίο ζε γεσξγηθά θαη πεξηβαιινληηθά ζέκαηα (Σέξππιινο, Κεληξηθό, Παιαηό Αγηνλέξη, Κάησ Θενδσξάθηα, Άγηνη Απόζηνινη). Σέινο, ζηηο 5 Ηνπλίνπ θάζε έηνπο ενξηάδεηαη ε Παγθόζκηα Ζκέξαο Πεξηβάιινληνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Φίινπο ηεο Βαιθαληθήο Υισξίδαο θαζώο θαη κε ην Γήκν Κξνπζζώλ θαη άιινπο Φνξείο, όπσο ε Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Ν. Κηιθίο, ην 5 ν Γεκνηηθό Γηακέξηζκα Γήκνπ Θεζζαινλίθεο, ε Ακεξηθάληθε Γεσξγηθή ρνιή θ.ά. Καηά ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ ενξηαζκνύ δηνξγαλώλνληαη δηάθνξεο επί κέξνπο εθδειώζεηο, δξώκελα, μελαγήζεηο επηζθεπηώλ, νκηιίεο, πεξηβαιινληηθά παηρλίδηα, εθζέζεηο θσηνγξαθίαο θαη έξγσλ ηέρλεο, νκηιίεο εηδηθώλ θ.ά.. πκκεηέρνπλ ελεξγά, επίζεο, δηάθνξεο ηδησηηθέο εηαηξίεο, νη νπνίεο παξέρνπλ ζηνπο επηζθέπηεο δώξα. ην ίδην δηάζηεκα ζπλεξγάηεο ηνπ ΒΒΚΚ αλαθνίλσζαλ ζε ζπλέδξηα θαη εκεξίδεο ζέκαηα ζρεηηθά κε ηα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα ηνπ ΒΒΚΚ: 2004, «Σν εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ ΒΒΚΚ», 2 ν Παλειιήλην πλέδξην ηεο ΠΔΔΚΠΔ, «Βηώζηκε αλάπηπμε, Πεξηβαιινληηθή Δθπαίδεπζε, ηνπηθέο θνηλσλίεο». 2004, «Σν εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ Βαιθαληθνύ Βνηαληθνύ Κήπνπ Κξνπζζίσλ ζηε δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνύ έηνπο », εκεξίδα κε ζέκα πλάληεζε-παξνπζίαζε ρνιηθώλ πξνγξακκάησλ ρνιείσλ Πξσηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο Ν. Κηιθίο. 2005, «Γλσξίδνληαο ηο μονοπάηι ηης βιοποικιλόηηηας ζην Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ: ρεδηαζκόο δξαζηεξηνηήησλ Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο γηα καζεηέο Γεκνηηθνύ, 10ν Παλειιήλην πλέδξην Διιεληθήο Βνηαληθήο Δηαηξείαο (Βέξγνπ, Κξίγθαο, Οηθνλόκν π θα η Μαινύπα, 2005). 2005, «Ο Κήπνο ησλ Αηζζήζεσλ» ζην 2 ν πκπόζην Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο (Οηθνλόκνπ, Κξίγθαο, Μαινύπα, θαη Κνθθίλε 2005)

10 2007, πκκεηνρή ζην πεξίπηεξν ηεο Ν.Α. Κηιθίο ζηελ Έθζεζε ηνπ Εαππείνπ «ρνιηθόο Σνπξηζκόο θαη Πεξηβαιινληηθή Δθπαίδεπζε». Δλεκεξώζεθαλ νη ελδηαθεξόκελνη γηα ην ξόιν, ηε ιεηηνπξγία θαη ηε δπλαηόηεηα επίζθεςεο καζεηώλ ζην ΒΒΚΚ. 2007, «πλεξγαζία ηνπ ΒΒΚΚ κε ην ΚΠΔ Κηιθίο θαη ην εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ ΒΒΚΚ», εκεξίδα ηνπ ΚΠΔ Κηιθίο κε ζέκα: «Λεηηνπξγίεο θαη δξάζεηο ηνπ ΚΠΔ Κηιθίο» Γημιοςπγία και παπαγυγή σπηζηικών ανηικειμένυν, ένηςπος και τηθιακού πληποθοπιακού ςλικού και ιζηοζελίδαρ ηε δεθαεηία πνπ καο πέξαζε, εθδόζεθαλ από ην ΒΒΚΚ έλα ελεκεξσηηθό θπιιάδην (24ζέιηδν) θαη ελεκεξσηηθέο αθίζεο (21), κεκνλσκέλα θπιιάδηα κε πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην έξγν ηνπ θαη ζειηδνδείθηεο κε απνμεξακέλα θπηά, εηήζηα εκεξνιόγηα (έηε 2003 έσο θαη 2011), έληππν παξνπζίαζεο έθζεζεο θσηνγξαθίαο ζε ζπλεξγαζία κε ηελ νκάδα θσηνγξάθσλ ΚΟΗΝΟΝ ΦΧΣΟΓΡΑΦΧΝ - f14, ελεκεξσηηθό ηξίπηπρν γηα ην ΒΒΚΚ ζηα αγγιηθά θαη ηα ειιεληθά, θαη κέζα ζην ίδην ρξνληθό δηάζηεκα θηινηερλήζεθε ην ινγόηππν ηνπ ΒΒΚΚ θαη έγηλε παξαγσγή ηξηώλ videos παξνπζίαζεο ηνπ ΒΒΚΚ θαζώο θαη ε παξαγσγή ςεθηαθνύ πιηθνύ παξνπζίαζεο ηνπ ΒΒΚΚ, ε νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηζηνηόπνπ ( ε δεκνζίεπζε άξζξσλ ζε εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά (58 δεκνζηεύζεηο ζηα ειιεληθά θαη 1 δεκνζίεπζε ζηελ αγγιηθή γιώζζα) Δξοπλιζμόρ Δπγαζηηπίος Πολςμεζικών Δθαπμογών Γηα λα είλαη δπλαηή ε πξαγκαηνπνίεζε όισλ ησλ παξαπάλσ ήηαλ απαξαίηεην λα ιεηηνπξγήζεη ππνζηεξηθηηθά ην εξγαζηήξην Πνιπκεζηθώλ Δθαξκνγώλ. Γηα ην ζθνπό απηό ζηε δεθαεηία πνπ πέξαζε εθπνλήζεθαλ νη κειέηεο: «Αλαβάζκηζε ηνπ εξγαζηεξίνπ πνιπκεζηθώλ εθαξκνγώλ», «Δμνπιηζκόο Ζ/Τ θαη πεξηθεξεηαθώλ ζπζθεπώλ», «Γηθηύσζε Ζ/Τ θαη πεξηθεξεηαθώλ ζπζθεπώλ», «Αζθάιεηα θαη πξνζηαζία ππνινγηζηηθώλ ζπζηεκάησλ», «Δξγαζηήξην θσηνγξαθίαο», «Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία βηβιηνζήθεο», «Videoconference Σειεθπαίδεπζε». Δπίζεο, έγηλε πξνκήζεηα δηθηύνπ Ζ/Τ, πεξηθεξεηαθώλ ζπζηεκάησλ Ζ/Τ, ηειεθσληθνύ δηθηύνπ θαη αλαισζίκσλ (κειάληα, ραξηί εθηύπσζεο, CDs, DVDs θ.ά.), αλαβάζκηζε θαη ζπληήξεζε Ζ/Τ θαη ζύλδεζε Δξγαζηεξίνπ θαη Κήπνπ κε ην δηαδίθηπν.

11 2.10. ςμβοςλεςηικέρ ςπηπεζίερ για θέμαηα πεπιβαλλονηικήρ εκπαίδεςζηρ ζε βοηανικούρ κήποςρ Ο ΒΒΚΚ ζηεξίδεη ηηο εθπαηδεπηηθέο δξάζεηο ηνπ ΒΚ ηνπ Αηγαίνπ θαζώο θαη ην έξγν ηνπ Γηθηύνπ κε ΚΠΔ Υίνπ. Δπίζεο, ζηεξίδεη επηζηεκνληθά πξνγξάκκαηα πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο πνπ αλαιακβάλνληαη από εθπαηδεπηηθνύο πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαη πξαγκαηνπνηνύληαη ζην πιαίζην Κνηλνηηθώλ Πξνγξακκάησλ ζε ζπλεξγαζία κε Διιεληθά Παλεπηζηήκηα Σο μεηαπηςσιακό ππόγπαμμα ηος Βιολογικού Σμήμαηορ ηος ΑΠΘ. Σέινο, ην Βηνινγηθό Σκήκα ηνπ ΑΠΘ νξγάλσζε, ζε ζπλεξγαζία κε ην ΒΒΚΚ θαη ην Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Φπηώλ ηνπ ΔΘΗΑΓΔ, Πξόγξακκα Μεηαπηπρηαθώλ πνπδώλ κε ηίηιν: «Γηαηήξεζε ηεο Βηνπνηθηιόηεηαο θαη Αεηθνξηθή Δθκεηάιιεπζε Απηνθπώλ Φπηώλ». ην πξόγξακκα, ην νπνίν ιεηηνπξγεί κε επηηπρία ηα ηξία ηειεπηαία αθαδεκατθά έηε, έρεη ελζσκαησζεί Know How πνπ απνθηήζεθε από ηα δέθα ρξόληα ιεηηνπξγίαο ηνπ ΒΒΚΚ, δηδάζθνπλ ζε απηό ζηειέρε ηνπ θαη πνιιά εξγαζηήξηα πξαγκαηνπνηνύληαη ζηνπο ρώξνπο ηνπ. 3. ςμπεπάζμαηα και πποοπηικέρ ηελ πξώηε δεθαεηία ηεο δσήο ηνπ ν ΒΒΚΚ απέδσζε πινύζηνπο θαξπνύο από ηελ εθπαηδεπηηθή δηάζηαζε ιεηηνπξγίαο ηνπ. Απόθηεζε ηελ εκπηζηνζύλε εθπαηδεπηηθώλ θνξέσλ όισλ ησλ βαζκίδσλ ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηνλ εκπηζηεύηεθαλ αθόκε θαη ζεκαληηθά πξόζσπα από ην εμσηεξηθό. Βνήζεζε ζεκαληηθά καζεηέο, ζπνπδαζηέο θαη θνηηεηέο λα απνθηήζνπλ γλώζεηο θαη δεμηόηεηεο ζρεηηθέο κε ηα ειιεληθά απηνθπή θπηηθά είδε πνπ δύζθνια κπνξνύλ λα απνθηεζνύλ αιινύ ζηε ρώξα καο. Σν εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ απνθηά κεγαιύηεξε αμία αλ αλαινγηζηνύκε όηη ην πξνζσπηθό πνπ ην έθεξε ζε πέξαο εξγάδνληαλ κε ζπκβάζεηο νξηζκέλνπ ρξόλνπ, ππήξμαλ αξθεηά θελά ρξνληθά δηαζηήκαηα ζηε ρξεκαηνδόηεζε ηνπ ζπλνιηθνύ έξγνπ, ζπλέβεζαλ πνιιέο αιιαγέο ζηα ηερληθά δειηία, κε απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη ε πξνβιεπόκελε από ηνλ αξρηθό ζρεδηαζκό ζπλέρεηα θαη δηάξθεηα ζηα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα. Σα πξνβιήκαηα απηά, επηπρώο, ζε κεγάιν βαζκό θαιύθηεθαλ από εζεινληέο, θπξίσο από ηνπο Φίινπο ηεο Βαιθαληθήο Υισξίδαο. Πξέπεη λα επηζεκαλζεί, επίζεο, όηη ν ΒΚΚΚ όια απηά ηα ρξόληα πξνζπαζνύζε λα ιεηηνπξγεί 365 εκέξεο ην ρξόλν, ζηόρν πνπ ζε κεγάιν βαζκό ηνλ πέηπρε. Σα πεπξαγκέλα ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο απνηεινύλ πνιύηηκε παξαθαηαζήθε, ηόζν γηα ηε ζπλέρεηα ιεηηνπξγίαο ηνπ ΒΒΚΚ, όζν θαη ηελ αλάπηπμε θαη άξηηα ιεηηνπξγία ησλ λέσλ

12 ΒΚ πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ή δεκηνπξγνύληαη ζηε ρώξα καο ηα ηειεπηαία ρξόληα (ΒΚ ηνπ Αηγαίνπ, ΒΚ Παλεπηζηεκίνπ Κξήηεο, ΒΚ Βπηίλαο, θ.ιπ.). Σν ζεκαληηθό εθπαηδεπηηθό έξγν ηνπ ΒΒΚΚ ζα ζπλερηζηεί θαη ζα πνιιαπιαζηαζηεί: αλ ζεζκνζεηεζεί, επηηέινπο, θαη απηνλνκεζεί ζην πιαίζην αλαδηάξζξσζεο ηνπ ΔΘΗΑΓΔ, ή αλ ππαρζεί ζηελ ππό ζύζηαζε Σξάπεδα Γελεηηθνύ Τιηθνύ, ζε θάζε πεξίπησζε αλ απνθηήζεη ζηαζεξό πξνζσπηθό πνπ λα αζρνιείηαη κε ηελ εθπαίδεπζε ζηνλ Κήπν, θαη αλ δεκηνπξγεζεί Δζληθό Γίθηπν Βνηαληθώλ Κήπσλ, ην νπνίν αθελόο ζα θιεζεί λα πινπνηήζεη ηελ ex situ δηαηήξεζε ηεο ειιεληθήο ρισξίδαο θαη αθεηέξνπ, αλ ππνζηεξηρζεί ζεζκηθά θαη πιηθά, λα ην πξάμεη. Σέινο, ε πξνζθνξά ηνπ ΒΒΚΚ ζε ζέκαηα πεξηβαιινληηθήο εθπαίδεπζεο ζα απμεζεί κε ηελ νινθιήξσζε ηνπ Κήπνπ Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο πνπ νινθιεξώλεηαη ζηε Θέξκε Θεζζαινλίθεο θαη ζηνλ νπνίν ζα έρνπλ επθνιόηεξε πξόζβαζε νη καζεηέο θαη νη θάηνηθνη ησλ Ννκώλ Θεζζαινλίθεο θαη Υαιθηδηθήο. Βιβλιογπαθία 1. BGCS, WWF & IUCN 1989 The Botanic Gardens Conservation Strategy Gland, Switzerland and Richmond, UK: IUCN. 2. Βέξγνπ A., Κξίγθαο Ν., Οηθνλόκνπ Α., θαη Μαινύπα Δ Γλσξίδνληαο «ην κνλνπάηη ηεο βηνπνηθηιόηεηαο» ζην Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ: ρεδηαζκόο δξαζηεξηνηήησλ Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο γηα καζεηέο Γεκνηηθνύ Πξαθηηθά 10νπ Παλειιήληνπ πλεδξίνπ ηεο Διιεληθήο Βνηαληθήο Δηαηξείαο, Ησάλληλα, Μάηνο Eagles, P.F.J. & Demare, R Factors influencing children s environmental attitudes Journal of Environmental Education, 30(4). 4. Leadlay, E. & Greene J The Darwin Technical Manual for Botanic Gardens Surrey, UK: Botanic Gardens Conservation International. 5. Lindemann-Matthies, P The influence of an Educational Program on Children s Perception of Biodiversity The Journal of Environmental Education 33(2), p

13 6. Οηθνλόκνπ Α., Κξίγθαο Ν., Μαινύπα Δ., θαη Κνθθίλε Ο Κήπνο ησλ Αηζζήζεσλ Πξαθηηθά 2 νπ πκπνζίνπ Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο, Παλεπηζηήκην Πεηξαηά, Απξίιηνο Οηθνλόκνπ Α., Μαινύπα Δ., Φσηάθεο Γ., Αδακίδεο Β Αλάπηπμε Οηθνηνπξηζηηθώλ Γξαζηεξηνηήησλ ζην Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ θαη ηηο Γεηηνληθέο Πεξηνρέο Πξαθηηθά 3 νπ Πεξηβαιινληηθνύ πλεδξίνπ Μαθεδνλίαο, Θεζζαινλίθε Μαξηίνπ The Botanic Gardens Conservation International, Environmental education in botanic gardens, In: ( ) 9. The Botanic Gardens Conservation International, In: ( ) 10. The New York Botanical Garden, In: ( ) 11. The Royal Botanical Kew Gardens, In: ( ) 12. Willison J. & Green J Environmental Education in Botanic Gardens Guidelines for developing individual strategies Surrey, UK: BGCI.