Διιεληθή Γεκοθραηία 1ο Γεληθό Λύθεηο Αρηέκηδος Δργαζία ηο Μάζεκα ηες Υεκείας Γεληθής Παηδείας. Σίηιος : «ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ»

Transcript

1 Διιεληθή Γεκοθραηία 1ο Γεληθό Λύθεηο Αρηέκηδος Δργαζία ηο Μάζεκα ηες Υεκείας Γεληθής Παηδείας Σίηιος : «ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ» Γηδάζθωλ : θ. Υ. Καραληδάς Μαζήηρηα: Υαρίθιεηα Καλέιιοσ Σκήκα Β1 Αρηέκηδα Αηηηθής Ηαλοσάρηος

2 Δηζαγωγή ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ Έλα Τποζτόκελο Βηοθαύζηκο Η αλάγθε γηα ηε ρξήζε ελαιιαθηηθώλ θαη αλαλεώζηκσλ θαπζίκσλ έλαληη ηνπ πεηξειαίνπ θαη ησλ πξντόλησλ ηνπ έρεη αξρίζεη λα παίδεη έλαλ πνιύ ζεκαληηθό ξόιν ζηνλ αλεπηπγκέλν θόζκν, ηόζν γηα πεξηβαιινληηθνύο όζν θαη γηα νηθνλνκηθνύο θαη δηαρεηξηζηηθνύο ιόγνπο. Η Δπξσπατθή Έλσζε θαη αζθαιώο ε Διιάδα εμαξηώληαη ζεκαληηθά από κεγάιεο εηζαγσγέο νξπθηώλ θαπζίκσλ. Έηζη, ζύκθσλα κε ην Γηεζλή Οξγαληζκό Δλέξγεηαο, ππάξρεη αλάγθε πξνώζεζεο όισλ ησλ ελαιιαθηηθώλ θαπζίκσλ ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξώλ θαη όρη κόλν. Η Δπξσπατθή έλσζε πξνηείλεη πνζνζηό ζπκκεηνρήο ησλ βηνθαπζίκσλ ζηελ αγνξά θαπζίκσλ κέρξη 20% έσο ην Έλα ππνζρόκελν βηνθαύζηκν, παξαπιήζην θαη άξηζην ππνθαηάζηαην ηνπ ζπκβαηηθνύ ληίδει, είλαη ην βηνληίδει, ην νπνίν πξνέξρεηαη από αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο (βηνκάδα) όπσο είλαη ηα θπηηθά έιαηα θαη ηα δσηθά ιίπε. Χξεζηκνπνηείηαη επξύηαηα ζε όιε ηελ Δπξώπε, ελώ ζηηο ΗΠΑ ε ρξήζε ηνπ είλαη ζπλερώο απμαλόκελε. Θεσξείηαη σο ην πιένλ δηαδεδνκέλν βηνθαύζηκν ην νπνίν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ηόζν απηνύζην όζν θαη ζε δηάθνξεο αλαινγίεο ζε κίγκαηα κε ην ζπκβαηηθό ληίδει. Σηελ Δπξώπε πξνγξακκαηίδεηαη ε ρξήζε βηνθαπζίκσλ ζηα θαύζηκα θίλεζεο ζε πνζνζηό ηνπιάρηζηνλ 2 % από 1/1/2006 κε ζηόρν ηελ αύμεζή ηνπο ζε πνζνζηό 5.75 % κέρξη 31/12/2010 κε βάζε ηελ νδεγία 2003/30/ΔC ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Απηό ζεκαίλεη όηη ην βηνληίδει ζα πξέπεη λα πξνζηεζεί ζην ληίδει θίλεζεο ηνπιάρηζηνλ ζηα πνζνζηά απηά, αθνύ είλαη πξαθηηθά ην κόλν ρξεζηκνπνηνύκελν βηνθαύζηκν πνπ πξνζθέξεηαη γηα αλάκημε κε ην ζπκβαηηθό ληίδει. 1

3 ΜΔΡΟ Α ΗΣΟΡΗΚΖ ΑΝΑΓΡΟΜΖ Δμεηάδνληαο ην παξειζόλ ηεο παξαγσγήο ηνπ βηνληίδει παξαηεξνύκε όηη απηό δελ είλαη έλα θαηλνύξγην θαύζηκν, αθνύ νη πξώηεο ελέξγεηεο έγηλαλ ην 1981 ζηε Νόηηα Αθξηθή. Σηελ Δπξώπε, νη ρώξεο κεγαιύηεξεο παξαγσγήο είλαη ε Απζηξία θαη ε Γεξκαλία. Σηελ Απζηξία, ε παξαγσγή ηνπ πξώηνπ βηνληίδει πξαγκαηνπνηήζεθε ζε κηα πηινηηθή κνλάδα ην 1985, ελώ ην 1990 μεθίλεζε ε εκπνξεπκαηνπνίεζή ηνπ. Τν 1991 ην πξώην βηνληίδει έγηλε επξέσο απνδεθηό εμαζθαιίδνληαο πςειή πνηόηεηα θαπζίκνπ. Η πξώηε ύιε πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ παξαγσγή ηνπ βηνληίδει ήηαλ θπξίσο ην έιαην ειαηνθξάκβεο, πνπ ζεσξείηαη ηδαληθή πξώηε ύιε γηα ην επξσπατθό θιίκα. Δπίζεο ρξεζηκνπνηήζεθε ην ειηέιαην, θπξίσο ζηε Γαιιία θαη ηελ Ιηαιία. Σε άιιεο πεξηνρέο ρξεζηκνπνηήζεθε ην θνηληθέιαην (Μαιαηζία) θαη ην ζνγηέιαην (Ακεξηθή). ΠΩ ΓΗΝΔΣΑΗ Ζ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΣΟΤ ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ Η κέζνδνο παξαγσγήο βηνληίδει πνπ εθαξκόδεηαη παγθόζκηα ζε βηνκεραληθό επίπεδν ζπλίζηαηαη ζηελ αληίδξαζε (κεηεζηεξνπνίεζε) ησλ ηξηγιπθεξηδίσλ κε θάπνηα αιθνόιε κηθξνύ κνξηαθνύ βάξνπο. Τα ηξηγιπθεξίδηα είλαη ηξηεζηέξεο ηεο γιπθεξόιεο, δει. ηεο 1,2,3- πξνπαλνηξηόιεο, κε ιηπαξά νμέα (κνλνθαξβνμπιηθά νμέα κεγάιεο αλζξαθηθήο αιπζίδαο) θαη απνηεινύλ ην θύξην ζπζηαηηθό (ζε πνζνζηό κέρξη θαη 98% θ.β.) ησλ θπηηθώλ ειαίσλ θαη δσηθώλ ιηπώλ. Σηνλ Πίλαθα 1 δίλεηαη ε ζύζηαζε ησλ ηξηγιπθεξηδίσλ νξηζκέλσλ γλσζηώλ θπηηθώλ ειαίσλ θαη δσηθώλ ιηπώλ. Πίνακασ 1. Τυπική ςύςταςη διαφόρων ελαίων και λιπών. Έιαηα θαη Λίπε 14:0 16:0 18:0 18:1 18:2 18:3 20:0 22: Σνγηέιαην Καιακπνθέιαην ίρλε Φπζηηθέιαην Διαηόιαδν ίρλε Βακβαθέιαην ίρλε Safflower(1)

4 Safflower(2) Κξακβέιαην(2) Κξακβέιαην(3) Βνύηπξν Λαξδί Tallow Linseed Oil Κίηξηλν Λίπνο Ωο αιθνόιε ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο ε κεζαλόιε ιόγσ ηνπ ρακεινύ θόζηνπο θαη ησλ θπζηθώλ θαη ρεκηθώλ πιενλεθηεκάησλ πνπ δηαζέηεη. Δηδηθνί θαηαιύηεο (βάζεηο, νμέα θαη έλδπκα) βνεζνύλ ηελ αληίδξαζε, ε νπνία πξαγκαηνπνηείηαη ζε ρακειέο ή πςειέο ζεξκνθξαζίεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο αληίδξαζεο κεηεζηεξνπνίεζεο ηα ιηπαξά ηκήκαηα ηνπ ηξηγιπθεξηδίνπ αληηθαζίζηαληαη από ην πδξνμύιην ηεο αιθνόιεο νπόηε παξάγνληαη αιθπιεζηέξεο ιηπαξώλ νμέσλ θαη σο ελδηάκεζα δηγιπθεξίδηα θαη κνλνγιπθεξίδηα, ηα νπνία κε ηε ζεηξά ηνπο δίλνπλ λένπο αιθπιεζηέξεο. Σην ηέινο ηεο αληίδξαζεο έρνπλ παξαρζεί νη αιθπιεζηέξεο ησλ ιηπαξώλ νμέσλ (κεζπιεζηέξεο εθόζνλ σο αιθνόιε έρεη ρξεζηκνπνηεζεί ε κεζαλόιε), νη νπνίνη απνηεινύλ ην βηνληίδει, θαη γιπθεξίλε σο παξαπξντόλ. Αθνινπζεί θαηάιιεινο δηαρσξηζκόο ησλ πξντόλησλ θαη θαζαξηζκόο ηνπ παξαγόκελνπ βηνληίδει. Σην Σρήκα 1 θαίλεηαη ζπλνπηηθά ε αληίδξαζε κεηεζηεξνπνίεζεο ηξηγιπθεξηδίνπ κε αιθνόιε. Τξηγιπθεξίδην Αιθνόιε Δζηέξεο Γιπθεξίλε Σχήμα 1: Αντίδραςη Μετεςτεροποίηςησ Τριγλυκεριδίου 3

5 ΚΑΣΑΛΤΖ ΜΔΣΔΣΔΡΟΠΟΗΖΖ Τν είδνο ηνπ θαηαιύηε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ αληίδξαζε κεηεζηεξνπνίεζεο είλαη ζεκαληηθόο παξάγνληαο, αθνύ θαζνξίδεη ηελ πνηόηεηα πνπ πξέπεη λα έρνπλ νη πξώηεο ύιεο. Οη ζπλζήθεο ηεο αληίδξαζεο (ζεξκνθξαζία, πίεζε θαη αλαινγίεο ησλ πνζνηήησλ ησλ αληηδξαζηεξίσλ) θαζώο θαη ηα ζηάδηα δηαρσξηζκνύ ησλ πξντόλησλ επίζεο θαζνξίδνληαη από ηελ πνηόηεηα ησλ πξώησλ πιώλ ζε ζπλδπαζκό κε ην είδνο ηνπ θαηαιύηε. Οη δηεξγαζίεο ζηηο νπνίεο βαζίδεηαη ε έσο ηώξα αλάπηπμε ησλ κνλάδσλ παξαγσγήο βηνληίδει πξώηεο γεληάο ζε νιόθιεξν ηνλ θόζκν ρξεζηκνπνηνύλ σο θαηαιύηεο θπξίσο ηζρπξέο βάζεηο ( NaOH ή KOH, CH 3 ONa θ.ά.), νη νπνίεο δηαιύνληαη ζηε κεζαλόιε, ζπαλίσο δε ηζρπξά νμέα (ππθλό H 2 SO 4 ) Μηχανιςμοί τησ βαςικήσ και τησ όξινησ ομογενούσ κατάλυςησ. Σηελ πεξίπησζε ησλ πδξνμεηδίσλ ε αληίδξαζε γίλεηαη θνληά ζην ζεκείν δέζεο ηεο κεζαλόιεο, ζε ζεξκνθξαζίεο 60 o έσο 64 o C, νπόηε ε πίεζε ζην ρώξν ηεο αληίδξαζεο δελ ππεξβαίλεη ην 1 bar, ν ρξόλνο πνπ απαηηείηαη είλαη πεξίπνπ κία (1) ώξα, ελώ ε κνξηαθή αλαινγία κεζαλόιεο / ιαδηνύ πνπ πξνηείλεηαη είλαη ίζε κε 6/1. Έλα αδύλαην ζεκείν ηεο δηεξγαζίαο απηήο είλαη ε παξνπζία ησλ θαηαιπηώλ ζην κίγκα. Η έθπιπζε ησλ δύν θάζεσλ απμάλεη ην θόζηνο παξαγσγήο θαη δεκηνπξγεί απόβιεηα. Αθόκα, ε θάζε ηεο γιπθεξίλεο απνθηά ζθνύξν θαζηαλό ρξώκα θαη απαηηείηαη πεξαηηέξσ επεμεξγαζία γηα ηελ παξαγσγή δηαπγνύο γιπθεξίλεο πςειήο αμίαο. Έλα επηπιένλ πξόβιεκα ζρεηηθό κε ηε ρξήζε ησλ πδξνμεηδίσλ απνηειεί ε αληίδξαζε ηνπ θαηαιύηε κε ηα ειεύζεξα νξγαληθά (ιηπαξά) νμέα (FFAs) ηα νπνία πεξηέρνληαη θπξίσο ζε έιαηα ρακειήο πνηόηεηαο (όπσο είλαη ηα απόβιεηα έιαηα βηνκεραληώλ ξαθηλαξίζκαηνο ιαδηώλ θαη ηα ηεγαλέιαηα) ή δεκηνπξγνύληαη από ηελ πδξόιπζε ησλ ηξηγιπθεξηδίσλ ιόγσ ηνπ λεξνύ πνπ πεξηέρεηαη ζηα έιαηα απηά, κε απνηέιεζκα λα παξάγνληαη ζαπνύληα (Σρήκα 2). Η παξαγσγή ζαπνπληώλ πξνθαιεί ην ζρεκαηηζκό ηδει, αύμεζε ηνπ ημώδνπο ηνπ πξντόληνο θαη ζεκαληηθή αύμεζε ηνπ θόζηνπο δηαρσξηζκνύ θαη θαζαξηζκνύ. Σχήμα 2 : Υδρόλυςη εςτέρων και ςαπωνοποίηςή τουσ Έηζη απαηηείηαη πξνεπεμεξγαζία ησλ ειαίσλ απηώλ κε ζθνπό ηελ απνκάθξπλζε ηεο πεξηερόκελεο πγξαζίαο θαη ηελ όμηλε εζηεξνπνίεζε ησλ ειεύζεξσλ ιηπαξώλ νμέσλ πξηλ νδεγεζνύλ ζηε βαζηθή κέζνδν παξαγσγήο βηνληίδει (Σρήκα 3). 4

6 Σχήμα 3 : Εςτεροποίηςη ελεύθερων λιπαρών οξέων Σπλεπώο, ε ρξήζε ηζρπξώλ νκνγελώλ βάζεσλ απαηηεί ζρεηηθά θαζαξή πξώηε ύιε, δει. ιάδη κε πάξα πνιύ ρακειή νμύηεηα (πεξηεθηηθόηεηα ζε ειεύζεξα ιηπαξά νμέα κηθξόηεξε από 0,5% θ.β.) θαη απαιιαγκέλν από πγξαζία, ε νπνία όρη κόλν ζην ιάδη αιιά θαη ζηνλ θαηαιύηε θαη ζηελ ρξεζηκνπνηνύκελε αιθνόιε πξέπεη ζπλνιηθά (δει. ζην αληηδξώλ κίγκα) λα βξίζθεηαη ζε πνζνζηό κηθξόηεξν ηνπ 0,1-0,3% θ.β., θάηη πνπ απμάλεη ζεκαληηθά ην θόζηνο ηνπ παξαγόκελνπ βηνληίδει, ην νπνίν ζηελ πεξίπησζε απηή νθείιεηαη θαηά 70% πεξίπνπ ζην θόζηνο ηεο πξώηεο ύιεο (ξαθηλαξηζκέλα ή ζηε ρεηξόηεξε πεξίπησζε εμνπδεηεξσκέλα έιαηα). Σηελ πεξίπησζε ησλ ηζρπξώλ νμέσλ δελ εκθαλίδεηαη ην πξόβιεκα ηεο παξαγσγήο ζαπνπληώλ, ε αληίδξαζε γίλεηαη ζηνπο 60 o έσο 64 o C, αιιά απαηηεί πεξίπνπ 50 ώξεο γηα λα νινθιεξσζεί, ελώ ρξεηάδεηαη κνξηαθή αλαινγία κεζαλόιεο / ιαδηνύ ίζε κε 30/1. Μέζνδνο Θεξκνθξαζία FFAs* Χξόλνο αληίδξαζεο Μνξηαθή αλαινγία Μεζαλόιεο / ειαίνπ Βαζηθή o C >0.5%θ.β h 6 / 1 Όμηλε o C <0.5%θ.β h 30 / 1 *FFAs : Free Fatty Acids (Διεύζεξα Ληπαξά Ομέα) Παξόιν, ινηπόλ, πνπ νη ζπκβαηηθέο δηεξγαζίεο απαηηνύλ ρακειέο ζεξκνθξαζίεο γηα ηελ αληίδξαζε, ε ζπλερήο θαηαλάισζε ηνπ θαηαιύηε πνπ επηβαξύλεη νηθνλνκηθά ηε δηεξγαζία θαη ζπκβάιιεη ζηε ξύπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο, ε απαίηεζε γηα ζπλερή θαζαξηζκό ηνπ ξεύκαηνο παξαγσγήο θαη νη ρακειέο απνδόζεηο πξντόλησλ όηαλ ρξεζηκνπνηνύληαη όμηλα έιαηα, νδήγεζαλ ηελ έξεπλα ζηελ αλεύξεζε λέσλ, νηθνλνκηθά απνδνηηθώλ θαη επέιηθησλ δηεξγαζηώλ παξαγσγήο βηνληίδει, νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνύλ ζηεξενύο εηεξνγελείο θαηαιύηεο γηα ηε κεηεζηεξνπνίεζε, δεκηνπξγώληαο έηζη κηα λέα επνρή γηα ηελ ηερλνινγία παξαγσγήο βηνληίδει. ΜΔΡΟ Β ΠΟΗΑ ΔΗΝΑΗ ΣΑ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ 5

7 Ωο πξντόλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο ην βηνληίδει είλαη θαζαξό, κε ηνμηθό θαη βηναπνηθνδνκήζηκν θαύζηκν, δελ πεξηέρεη αξσκαηηθέο ελώζεηο θαη νη εθπνκπέο ησλ ξππαληώλ νμεηδίσλ ηνπ ζείνπ, κνλνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα, άθαπζησλ πδξνγνλαλζξάθσλ θαη αηζάιεο πνπ πξνέξρνληαη από ηελ θαύζε ηνπ ζηηο κεραλέο ληίδει είλαη πνιύ ρακειέο. Η παξνπζία ηνπ ζείνπ ζηα θαύζηκα επζύλεηαη γηα ηα νμείδηα ηνπ ζείνπ (SOx) ζηα θαπζαέξηα ηα νπνία απνηεινύλ έλαλ από ηνπο θπξηόηεξνπο ξύπνπο ηνπ ληίδει. Σην βηνληίδει ε πεξηεθηηθόηεηα ζε ζείν είλαη πάξα πνιύ κηθξή, ζρεδόλ κεδεληθή. Δπίζεο, ην βηνληίδει πεξηέρεη αξθεηό νμπγόλν (πεξίπνπ 10% θ.β.) πνπ θαζηζηά ηελ θαύζε ιηγόηεξν αηειή, κε απνηέιεζκα ε πεξηεθηηθόηεηα ησλ θαπζαεξίσλ ζε κνλνμείδην ηνπ άλζξαθα (CO), ζε άθαπζηνπο πδξνγνλάλζξαθεο (H/C) θαη ζε αηζάιε λα είλαη πνιύ κηθξόηεξε απ όηη ζην ζπκβαηηθό ληίδει. Δπηπιένλ, ε θαύζε ηνπ βηνληίδει δελ απμάλεη ην επίπεδν ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζηελ αηκόζθαηξα (ην νπνίν είλαη ππεύζπλν γηα ην θαηλόκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ), αθνύ ε πνζόηεηα ηνπ CO 2 πνπ απειεπζεξώλεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θαύζεο αθνκνηώλεηαη ζηε ζπλέρεηα από ην θπηό θαηά ηε θσηνζύλζεζε. Ο παξαθάησ πίλαθαο ζπλνςίδεη ην ηππηθό πξνθίι εθπνκπώλ από ηελ θαύζε ηνπ θαζαξνύ βηνληίδει (Β100), αιιά θαη ελόο από ηα πιένλ ζπλεζηζκέλα κίγκαηά ηνπ κε ζπκβαηηθό ληίδει ην νπνίν απνηειείηαη από 20% βηνληίδει θαη 80% ληίδει (Β20), ρξεζηκνπνηώληαο σο αλαθνξά ηηο εθπνκπέο από ηελ θαύζε ηνπ πεηξειατθνύ ληίδει. Δθπνκπέο % γηα Β100 θαη Β20 ζε ζύγθξηζε κε ηνπ ζπκβαηηθνύ ληίδει Δθπνκπή Β100* Β20* Μνλνμείδην ηνπ άλζξαθα -48% -12% Άθαπζηνη πδξνγνλάλζξαθεο -67% -20% Σσκαηίδηα -47% -12% Ομείδηα ηνπ αδώηνπ +10% +2% Ομείδηα ηνπ Θείνπ -100% -20% Τνμηθά αέξηα -60% έσο -90% -12% έσο -20% *Β100 (100% Βηνληίδει), Β20 (κίγκα απόηεινύκελν από 20% Βηνληίδει θαη 80% ληίδει) Δθηόο από ην γεγνλόο όηη πιενλεθηεί σο αλαλεώζηκν θαύζηκν ην βηνληίδει εκθαλίδεη παξόκνηεο θπζηθνρεκηθέο ηδηόηεηεο κε ην ζπκβαηηθό ληίδει, ελώ ζε θάπνηεο πεξηπηώζεηο έρεη θαη θαιύηεξα ραξαθηεξηζηηθά από απηό, όπσο κεγαιύηεξν ζεκείν αλάθιεμεο νπόηε είλαη αζθαιέζηεξν ζηε ρξήζε, κηθξόηεξε πνζόηεηα ζείνπ αιιά κεγαιύηεξε ιηπαληηθή ηθαλόηεηα ιόγσ ηνπ νμπγόλνπ πνπ πεξηέρεη θαη κεγαιύηεξν αξηζκό θεηαλίνπ. Η κείσζε ηνπ πεξηερόκελνπ ζείνπ πνπ επηβάιιεηαη ζηα νξπθηά θαύζηκα έρεη αξλεηηθή επίδξαζε ζηε ιίπαλζε ηνπ θηλεηήξα γηαηί κεηώλνληαη νη ιηπαληηθέο ελώζεηο ηνπ ζείνπ. Έηζη, ηα 6

8 δηπιηζηήξηα θάλνπλ ρξήζε παλάθξηβσλ θαη ηαπηόρξνλα κε βηναπνηθνδνκήζηκσλ πξόζζεησλ γηα ηελ επαλαθνξά ηεο ιηπαληηθόηεηαο ηνπ θαπζίκνπ. Η πξνζζήθε, όκσο, ηνπ βηνληίδει ζην πεηξειατθό ληίδει, αθόκα θαη ζε πεξηεθηηθόηεηεο κηθξόηεξεο από 1% θ.β., επαλαθέξεη ηε ιηπαληηθή ηθαλόηεηα ηνπ θαπζίκνπ, νπόηε κε ηε ρξήζε ηνπ βηνληίδει παξαηείλεηαη ε δσή ηνπ πεηξειαηνθηλεηήξα θαη ηα δηπιηζηήξηα εμνηθνλνκνύλ αξθεηά ρξήκαηα. Ο κεγαιύηεξνο αξηζκόο θεηαλίνπ πνπ παξνπζηάδεη ην βηνληίδει έλαληη ηνπ ζπκβαηηθνύ ληίδει αληηζηαζκίδεη ην γεγνλόο όηη θαηά ηελ θαύζε ηνπ ην βηνληίδει απειεπζεξώλεη ελέξγεηα κηθξόηεξε από ηελ ελέξγεηα πνπ απειεπζεξώλεη ην ζπκβαηηθό ληίδει. Έηζη ε απόδνζε ελόο πεηξειαηνθηλεηήξα πνπ θηλείηαη κε θαζαξό βηνληίδει θπκαίλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζηα επίπεδα ηνπ ζπκβαηηθνύ ληίδει. Δπίζεο, ην βηνληίδει είλαη θαηάιιειν γηα ηνπο ήδε ππάξρνληεο πεηξειαηνθηλεηήξεο, όπνπ δελ ρξεηάδεηαη λα γίλεη ζρεδόλ θακία κεηαηξνπή αθόκα θαη αλ ρξεζηκνπνηεζεί ακηγέο βηνληίδει. Δπηκέιεηα Χαξίθιεηα Καλέιινπ Β1 Λπθείνπ Αξηέκηδνο Iternet : ΠΖΓΔ-ΒΟΖΘΖΜΑΣΑ www. el.wikipedia.org Βηιηογραθία: τοιηθά Βηβιία Υεκείας Β ισθείοσ Γεληθής Παηδείας θαη Καηεύζσλζες Βοήζεκα Υεκείας εθδόζεης Μεηαίτκηο ΠΑΡΑΣΖΡΖΖ: ΓΗΑ ΣΖΝ ΚΑΣΑΝΟΖΖ ΣΟΤ ΘΔΜΑΣΟ ΥΡΔΗΑΣΖΚΑΝ ΚΑΗ ΑΛΛΑ ΒΗΒΛΗΑ ΔΞΩΥΟΛΗΚΑ ΟΠΩ ΚΑΗ ΓΗΑΦΟΡΔ ΑΛΛΔ ΠΖΓΔ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΜΔ ΚΟΠΟ ΣΖ ΤΣΑΖ ΣΖ ΠΑΡΟΤΖ ΔΡΓΑΗΑ. 7

9 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Δηζαγωγή ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ...ΔΛ.1 Έλα Τποζτόκελο Βηοθαύζηκο...ΔΛ.1 ΜΔΡΟ Α ΗΣΟΡΗΚΖ ΑΝΑΓΡΟΜΖ...ΔΛ.2 ΠΩ ΓΗΝΔΣΑΗ Ζ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΣΟΤ ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ...ΔΛ.2 ΚΑΣΑΛΤΖ ΜΔΣΔΣΔΡΟΠΟΗΖΖ...ΔΛ.4 ΜΔΡΟ Β ΠΟΗΑ ΔΗΝΑΗ ΣΑ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ ΒΗΟΝΣΗΕΔΛ...ΔΛ.5 ΠΖΓΔ-ΒΟΖΘΖΜΑΣΑ...ΔΛ.7 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ...ΔΛ.8 ΣΔΛΟ 8