ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΤΡΑΜ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ECOTALE INTERREG IVC

Transcript

1 ECOTALE ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΤΡΑΜ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ECOTALE INTERREG IVC 2 ο Φόρουμ Κινητικότητας ΣΑΣΘ 18 Σεπτεμβρίου 2012, Θεσσαλονίκη Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης Χ. Πυργίδης,Καθ. ΑΠΘ This project is co-financed by the ERDF and made possible by the INTERREG IVC programme.

2 ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ECOTALE Η προώθηση της ανταλλαγής εμπειριών σε θέματα πολιτικής και καλών πρακτικών στον τομέα της εσωτερίκευσης του εξωτερικού κόστους των μεταφορών Η καταγραφή και αξιολόγηση των υφιστάμενων μεθόδων υπολογισμού του εξωτερικού κόστους και των πρακτικών εσωτερίκευσης των εξωτερικών επιπτώσεων H ενσωμάτωση μιας ευρύτερης προσέγγισης εσωτερίκευσης που εξετάζει επιπρόσθετα τις χρήσεις γης καθώς και τον χωρικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό Εφαρμογή της ολοκληρωμένης αυτής προσέγγισης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις συγκοινωνιακών έργων Διαμόρφωση σχετικών οδηγιών (guidelines) για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των μεταφορικών υποδομών

3 ANTIKEIMENO ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΑΣΘ Η διερεύνηση υλοποίησης γραμμής τροχιοδρόμου (Τραμ) στη Μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης συμπληρωματικού του συστήματος ΜΕΤΡΟ Η διερεύνηση υλοποίησης βασίζεται: Στην εξέταση της εφικτότητας κατασκευής γραμμής ή γραμμών Τραμ Στην εξέταση της σκοπιμότητας υλοποίησης μιας ή περισσοτέρων γραμμών Τραμ σε συνάρτηση με τα υπόλοιπα κατασκευαζόμενα ή προγραμματισμένα έργα όπως είναι το Μετρό Θεσσαλονίκης και οι επεκτάσεις του Στην συγκριτική θεώρηση των πλέον πρόσφορων εναλλακτικών Αντικειμενικός στόχος είναι η προώθηση της πλέον δόκιμης λύσης ύστερα από τη σχετική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων

4 ΤΟ ΕΡΓΟ ECOTALE ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ: 30 μήνες (01/ /2014) Προϋπολογισμός ΣΑΣΘ: Χρηματοδότηση: 85% ΕΤΠΑ και 15% Εθνικοί πόροι ΕΤΑΙΡΟΙ ALMA MATER STUDIORUM - UNIVERSITÀ DI BOLOGNA DAPT - ΙΤ EMILIA ROMAGNA REGION ΙΤ AALTO UNIVERSITY, LAND USE PLANNING AND URBAN STUDIES GROUP - FI INSTITUTE FOR URBAN PLANNING AND DEVELOPMENT OF PARIS ILE-DE- FRANCE REGION - FR MANCOMUNITAT DE LA RIBERA ALTA - SP THESSALONIKI PUBLIC TRANSPORT AUTHORITY (ΣΑΣΘ) -GR INSTITUTE OF LOGISTICS AND WAREHOUSING - PL CITY OF POZNAN - PL CENTRAL TRANSDANUBIAN NONPROFIT COMPANY - HU

5 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ (1/2) Περιβαλλοντικές παράμετροι Ατμοσφαιρική ρύπανση Κατανάλωση ενέργειας Ρύπανση εδάφους Ηχητική όχληση Δονήσεις Χωρικές παράμετροι Δέσμευση γης Ανάπτυξη χρήσεων γης Μεταβολή αξίας γης Οπτική όχληση Κλιματική αλλαγή

6 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ (2/2) Παράμετροι κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων Ασφάλεια-Ατυχήματα Συμφόρηση-Συνολικός χρόνος μετακίνησης Προσβασιμότητα σε δραστηριότητες Αποκοπή αστικού ιστού Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας Αύξηση χρήσης συστημάτων βιώσιμης κινητικότητας Κοινωνική ισότητα Ωφελούμενος πληθυσμός

7 Προϋποθέσεις για εξασφάλιση εφικτότητας εναλλακτικών οδεύσεων 1. Είναι δυνατή γεωμετρικά η ένταξή τους στην υπό εξυπηρέτηση αστική περιοχή; 2. Εξασφαλίζουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο εξυπηρέτησης για τους χρήστες (εμπορική ταχύτητα, συχνότητα, μεταφορικό έργο); 3. Οι επιπτώσεις στην υπόλοιπη κυκλοφορία (οδικά οχήματα, πεζοί, στάθμευση), μπορούν να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά με μικρό σχετικά κόστος; 4. Στη ζώνη όδευσης και στην ευρύτερη περιοχή δημιουργούνται περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορούν να αποτελέσουν ανασταλτικό παράγοντα για την υλοποίηση του έργου; 5. Υπάρχει δυνατότητα να εξασφαλισθεί ο απαραίτητος χώρος για την κατασκευή και αποτελεσματική λειτουργία χώρων συντήρησης, επισκευής και απόθεσης τροχαίου υλικού για το συγκεκριμένο δίκτυο τροχιοδρομικής εξυπηρέτησης; 6. Το κόστος του έργου, όπως προκύπτει από μια πρώτη εκτίμηση, κυμαίνεται σε ανάλογα, σύμφωνα με την ισχύουσα διεθνή πρακτική, οικονομικά μεγέθη;

8 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΙΚΤΟΤΗΤΑΣ- ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝΌΣ ΤΡΟΧΙΟΔΡΟΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΕΥΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΙ ΕΦΙΚΤΟΤΗΤΑΣ Γεωμετρι κή ένταξη Εξωτερικές επιπτώσεις Λειτουργικότη τα Επιπτώσεις στην οδική κυκλοφορία Διαθεσιμότητα χώρου για αμαξοστάσιο Κόστος υλοποίησης ΟΧΙ ΝΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ - ΟΦΕΛΟΥΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ Η ΌΧΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

9 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΤΡΑΜ ΩΣ ΛΥΣΗΣ Όταν έχουμε μικρή, σχετικά με το μετρό, ζήτηση για μετακινήσεις ( άτομα/ώρα/κατεύθυνση) Όταν επιζητείται αναβάθμιση μιας περιοχής και γενικότερα όταν θέλουμε να διατηρήσουμε τις δραστηριότητες της εν λόγω περιοχής. Σ αυτό βοηθά ιδιαίτερα η ελκυστικότητα του τραμ Όταν έχουμε σε μια πόλη ή περιοχή ιδιαίτερο πρόβλημα ατμοσφαιρικής ρύπανσης Όταν τέλος έχουμε μεγάλη ζήτηση για μετακινήσεις (>10000 άτομα/ώρα/κατεύθυνση) και το υπέδαφος ή η έλλειψη χρηματικών πόρων δεν επιτρέπει υπόγεια λύση Το τραμ είναι η μόνη λύση αστικού μαζικού μέσου μεταφοράς που έχει σαν αποτέλεσμα τη δραστική απομάκρυνση των Ι.Χ. αυτοκινήτων από τις περιοχές διέλευσής του

10 Κοινός διάδρομος (E)(12-15 km/h) Αποκλειστικός διαχωρισμένος (D) (16-22,5kmh) Αποκλειστικός για τραμ (C) (18-20km/h) Αποκλειστικός προστατευμένος (B) (20-25km/h) Εντελώς αποκλειστικός (A) (30km/h)

11 Μήκος σύνδεσης ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ -ΚΟΣΤΟΣ 5-20 km Ελάχιστη ακτίνα οριζοντιογραφίας 20-25m και 18m στις γραμμές ελιγμών (> 25-30m) Κατά μήκος κλίση Μέγιστη 6-8% και τοπικά 10%, < 5% Εμπορική ταχύτητα km/h, 20 km/h Προτεραιότητα στα φωτοσήματα Μέση απόσταση στάσεων Τύπος διαδρόμου Όχημα Χρονοαπόσταση συρμών Σύστημα έλξης Κόστος υλοποίησης Πλήρης (Αύξηση έως και 25% των εμπορικών ταχυτήτων) 500 m 90% του μήκους,κατηγορίας Α,Β,C ή D Χαμηλού δαπέδου ( mm),πλάτους 2,30-2,40m,κατάλληλα σχεδιασμένα φορεία 3-10 min Εναέρια καλώδια - Τροφοδοσία από το έδαφος εκ.ευρώ / km: 2/3 υποδομή,1/3 οχήματα

12 ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Μέγιστος αριθμός μεταφερόμενων επιβατών /ώρα/ κατεύθυνση Μετρό / τραμ Μετρό / Λεωφορείο Τραμ / Λεωφορείο 3 / 1 10 / 1 4 / 1 ΚΟΣΤΟΣ Μετρό /Τραμ : 5 / 1 Εμπορική ταχύτητα Λεωφορείο/ Τραμ / ΙΧ / Μετρό : 1 / 1,5 / 2,0 / 2,5

13 ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΡΑΜ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «ΕΡΕΥΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΘΥΜΗΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΝΟΣ ΜΕΣΟΥ ΥΨΗΛΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΣΕ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΤΡΟΧΙΕΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ»,ΟΡΘΕ, ΑΠΘ, Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής, Επ.Υπ.: Καθ.Γ.Γιαννόπουλος,1989 «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΑΜ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ»,ΟΑΣΘ, ΑΠΘ, Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής, Επ.Υπ.: Καθ.Σ.Βούγιας,2000

14 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΟΔΕΥΣΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΡΑΜ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (2000) Δυτική πλευρά της πόλης (Μενεμένη-Αμπελόκηποι-Συκιές) Κέντρο (Αγγελάκη-Τσιμισκή-Αγ.Δημητρίου) Ανατολική πλευρά (Αναξιμάνδρου-Θέρμη - Αεροδρόμιο) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ (2011) 1 ή 2 γραμμές τραμ που θα λειτουργούν συμπληρωματικά με το μετρό. Θα διέρχονται από πυκνοδομημένες περιοχές της πόλης που δεν καλύπτονται πλήρως από το μετρό. Η όδευση θα προκύψει μετά από ολοκληρωμένη μελέτη σκοπιμότητας

15

16 ΕΙΔΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΔΕΥΣΕΩΝ ΤΡΑΜ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Θα λειτουργούν συμπληρωματικά με το μετρό. Στο πλαίσιο αυτό θα εξυπηρετούν κυρίως περιοχές που δεν μπορούν ή δεν αναμένεται μεσοπρόθεσμα να εξυπηρετηθούν από το μετρό Θα έχουν τερματικούς σταθμούς ή/και κάποιους ενδιάμεσους σταθμούς πολύ κοντά σε σταθμούς του μετρό/αστικών λεωφορείων έτσι ώστε να είναι δυνατή η μετεπιβίβαση από το ένα μέσο στο άλλο Θα δίδουν την ευκαιρία για την αναβάθμιση περιοχών, την τακτοποίηση οδικών αξόνων που σήμερα λειτουργούν μη αποδοτικά, την ανάδειξη νέων πόλων έλξης/γένεσης μετακινήσεων και ψυχαγωγίας Θα συντελούν στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με μείωση της κυκλοφορίας των ΙΧ αυτοκινήτων και αστικών λεωφορείων που εισέρχονται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

17 ΘΕΤΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΧΡΗΣΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΦΟΡΕΩΝ (Περιφερειακή Ενότητα,ΟΤΑ,ΣΑΣΘ,ΟΡΘΕ,ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, ΟΑΣΘ,Επιμελητήρια κλπ)