Υπεύθυνες προγράμματος: Μπλούχου Στεφανία, Πουγαρίδου Παρασκευή. Στα πλαίσια του μαθήματος της Ευέλικτης ζώνης οι μαθητές των

Transcript

1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ Δ.Σ. ΦΛΩΡΙΝΑΣ Σχολικό έτος: Τάξεις: Β, Γ. Υπεύθυνες προγράμματος: Μπλούχου Στεφανία, Πουγαρίδου Παρασκευή. Θέμα: «Πραγματοποίηση εκπαιδευτικής επίσκεψης». Στα πλαίσια του μαθήματος της Ευέλικτης ζώνης οι μαθητές των τάξεων Β και Γ του σχολείου μας πραγματοποίησαν εκπαιδευτική επίσκεψη στο οινοποιείο «Βεγορίτις» στον Άγιο Παντελεήμονα. Η επίσκεψη αποτέλεσε κομμάτι του προγράμματος «Ταξίδι στα μέρη του Διονύσου», που υλοποιήθηκε από τις δυο τάξεις την περίοδο 30/9 έως 11/10. Σκοπός και στόχοι του προγράμματος: Σκοπός της προσπάθειας ήταν να γνωρίσουν οι μαθητές την πλούσια ελληνική οινοποιητική παράδοση, τους μύθους, τους συμβολισμούς, τις τεχνικές και τη σημασία της ως ξεχωριστού στοιχείου του ελληνικού πολιτισμού. Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια του προγράμματος οι μαθητές ως μικροί ερευνητές: αναζήτησαν πληροφορίες για το αμπέλι και το κρασί, έψαξαν μύθους και παραμύθια και γνώρισαν την πλούσια λαϊκή παράδοση που σχετίζεται με τη διαδικασία της οινοποιίας. ονόμασαν τα μέρη του αμπελιού, τα στάδια, τα εργαλεία και τις τεχνικές της οινοποιίας. διηγήθηκαν το μύθο του Διονύσου και του Στάφυλου και ερμήνευσαν τις αλληγορίες του. γνώρισαν τα εργαλεία, τα μέσα και τον τρόπο που εργάζονται οι οινολόγοι στο εργαστήριο. 1

2 έλαβαν μέρος στη διαδικασία παραγωγής κρασιού και έγιναν οι ίδιοι «μικροί οινοποιοί». Το «Ταξίδι στα μέρη του Διονύσου» έλαβε χώρα σε τρεις φάσεις: Α. Προπαρασκευαστικό στάδιο: Οι μαθητές αναζήτησαν μύθους και λαϊκά παραμύθια με θέμα το σταφύλι, το αμπέλι, το κρασί. Έπειτα, συγκέντρωσαν πληροφορίες για τη διαδικασία επεξεργασίας και παραγωγής του κρασιού. Τα αποτελέσματα της εργασίας τους παρουσιάστηκαν στην τάξη (4 διδακτικές ώρες). Ο μύθος του Διονύσου αποτέλεσε ξεχωριστή ενότητα. Από την ελληνική μυθολογία αντλήσαμε υλικό για τη γέννησή του, την εύθυμη ακολουθία του, τις εκστρατείες του και την επικράτησή του ως την άκρη του κόσμου (2 διδακτικές ώρες). Η αναφορά στο αρχαίο θέατρο ως δημιούργημα της διονυσιακής λατρείας ολοκλήρωσε την περιήγηση στον αρχαίο ελληνικό κόσμο (1 διδακτική ώρα). Το αμπέλι ως καρπός αποτέλεσε αντικείμενο της επεξεργασίας της τελευταίας φάσης του προπαρασκευαστικού σταδίου. Σε αυτήν τη φάση ονομάσαμε τα μέρη του αμπελιού, περιγράψαμε το σχήμα και το χρώμα τους και τα αναγνωρίσαμε σε φωτογραφίες και σε έργα τέχνης Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών (1 διδακτική ώρα). Β. Βιωματικό στάδιο: Ακολούθησε η επίσκεψη στο οινοποιείο «Βεγορίτις». Τη μαθητική ομάδα συνόδευσε η οινολόγος κα Άρτεμις Τουλάκη, η οποία ξενάγησε τους μαθητές στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου και τους κατηύθυνε κατά τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων. Ξεκινήσαμε την περιήγηση μας από τον αμπελώνα και γνωρίσαμε την ποικιλία του ξινόμαυρου, η οποία είναι η πιο διαδεδομένη ποικιλία του νομού. 2

3 . Ξενάγηση στο αμπέλι Στη συνέχεια είδαμε πως συλλέγονται τα σταφύλια στις κλούβες και πώς τοποθετούνται πάνω στα τρακτέρ. 3

4 Διαλογή των σταφυλιών Η οινοποιητική διαδικασία ξεκίνησε με την παραλαβή των σταφυλιών στην ταινία διαλογής, όπου αφαιρέθηκαν είτε σταφύλια προσβεβλημένα από ασθένειες ή είτε κάποια φύλλα. Από εκεί τα σταφύλια μεταφέρθηκαν με πολύ ήπιο τρόπο στο εκραγιστήριο, όπου έγινε ο διαχωρισμός της ρόγας από το βόστρυχα (κοτσάνια). Με ειδικά λάστιχα και αντλίες τα λευκά σταφύλια οδηγήθηκαν στο πιεστήριο για να πιεστούν ελαφρά και να βγει ο μούστος. Οι ρόγες του ερυθρού σταφυλιού μεταφέρθηκαν ολόκληρες στη δεξαμενή (για να πάρουμε το χρώμα). 4

5 Οι ζύμες Στις δεξαμενές «εμβολιάσαμε» με ζύμες έτσι ώστε να ξεκινήσει η ζύμωση του μούστου. Οι ζύμες είναι υπεύθυνες για τη μετατροπή των σακχάρων του μούστου σε αλκοόλη. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης παράγεται και διοξείδιο του άνθρακα (οι φυσαλίδες που βλέπουμε κατά τη διάρκεια της ζύμωσης). Το επόμενο στάδιο (αφότου ολοκληρωθεί η ζύμωση) είναι η εμφιάλωση των λευκών στην εμφιαλωτική μηχανή, αλλά και η μεταφορά των ερυθρών οίνων στα βαρέλια για παλαίωση. Η εμφιάλωση των ερυθρών γίνεται μετά την παλαίωσή τους. 5

6 Η εμφιαλωτική μηχανή περιλαμβάνει : Α. το πλυντήριο φιαλών Β. γεμιστικό φιαλών Γ. ταπωτικό φελλών Δ. ετικετέζα φιάλης και καψυλλιέρα (για την εισαγωγή των καψυλλίων). 6

7 Γ. Στάδιο εμπέδωσης: Στην τελευταία φάση υλοποίησης του project οι μαθητές κλήθηκαν, στη σχολική τάξη πλέον, να αποτυπώσουν σε εικαστική δημιουργία τις εμπειρίες τους από την επίσκεψη. Συνέθεσαν έτσι ένα κολάζ όπου αποτυπώθηκαν οι φάσεις μετατροπής των σταφυλιών σε κρασί, η διαδικασία της εμφιάλωσης καθώς και η διαδικασία της διάθεσης στο εμπόριο. Οι μαθητές δημιούργησαν επίσης τη δική τους κληματαριά που κοσμεί την αίθουσά τους. 7