ΑΝΔΡΕΟΥ-ΑΞΑΡΛΗ Ε.

Transcript

1 www

2 Ανατομία - φυσιολογία www

3 www

4 www

5 www Αύξηση camp από αγγειοδραστικές προσταγλανδίνες PGE1 PGE2στα σηραγγώδη

6 Στύση - χάλαση παρασυμπαθητικό σήμα Σαν απάντηση στην ενεργοποίηση αντανακλαστικών και ψυχογενών σημάτων που καταλήγουν στην διόγκωση του πέους Μονοπάτι της στύσης εισροή ακετυλοχολίνης από την κατάληξη των νεύρων στο πέος που προκαλεί έκκριση ΝΟ από το ενδοθήλιο των αρτηριών προκαλώντας αγγειοδιαστολή και αυξημένη εισροή αίματος με αποτέλεσμα πίεση των φλεβιδίων του πέους με αποτέλεσμα απόφραξη των φλεβών και διόγκωση Η χάλαση επιτυγχάνεται μέσω αποδόμησης της κυκλικής γουανοσιν μονοφωσφατασης (GMP) και ενεργοποίηση του PDE5 με αποτέλεσμα την σύσπαση των λείων μυών www

7 Στυτική δυσλειτουργία είναι η αδυναμία να επιτύχει ή να διατηρήσει στύση ένας άνδρας ικανή για επίτευξη σεξουαλικής επαφής www

8 παθολογία www

9 ταξινόμηση www

10 φάρμακα www

11 ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ www

12 Η τεστοστερόνη ρυθμίζει την έκφραση γονιδίων Η δράση της τεστοστερόνης γίνεται κυρίως μέσω υποδοχέων www Υποδοχείς τεστοστερόνης βρέθηκαν στα σηραγγώδη σώματα Ένωση testo και DHT με τους υποδοχείς στο κυτταρόπλασμα προκαλεί μετασχηματισμό κατά τον οποίο οι hit πρωτεΐνες αποσυνδέονται και υποδοχείς μεταφέρονται στον πυρήνα του κυττάρου Οι υποδοχείς στον πυρήνα σαν μεταγραφικοί παράγοντες συνδέονται σε ειδικά τμήματα του DNA (androgen response element ARE) προκαλώντας εκφραση ή αναστολή ειδικών μεταφραστικών γονιδίων Αλλαγή στην εκφραση των γονιδίων ευθύνεται για την αλλαγή στη αρχιτεκτονική του πέους και για ρύθμιση της δραστηριότητας μονοπατιών που εμπλέκονται στην στυτική λειτουργία όπως neuronalnos a1-adrenergic receptor, hemoxygenase και δραστικότητα της φωσφοδιεστεράσης 5

13 www

14 Απευθείας ρύθμιση βιοχημικών μονοπατιών από την τεστοστερόνη Μη γενομική δράση ανδρογόνων μέσω σύνδεσης με τους υποδοχείς ενεργοποιούν μια πρωτεΐνη μεταγωγής σήματος στο κυτταρόπλασμα χωρίς αλλαγές στην μεταγραφή των γονιδίων (βασικός μηχανισμός χαλάρωσης μυών απενεργοποίηση στους λείους μυς των διαύλων ασβεστίου και ενεργοποίηση των διαύλων Κ) Δυναμικός μηχανισμός σύσπασης λείων μυϊκών ινών Αγγειοδιαστολή που εξαρτάται από τα ανδρογόνα www Faradori et all Front Neuroendocrinol 2008;29:

15 διαμόρφωση πέους www Το μέγεθος πέους προγραμματίζεται κατά την εμβρυική ζωή αλλά η ικανότητα ανάπτυξης εξαρτάται από την δραστικότητα των ανδρογόνων μετά την γέννηση τα 2 πρώτα χρόνια Μειωμένα επίπεδα ανδρογόνων στην πρώτη νεογνική περίοδο αλλάζει την έκφραση γονιδίων της διαφοροποίησης λείων μυών και οδηγεί σε μικρό πέος

16 Η τεστοστερόνη επιδρά στην αρχιτεκτονική του πέους και την στυτική λειτουργία Σε πειραματόζωα σημαντική για την διατήρηση της αρχιτεκτονικής του πέους www Σε άνδρες που παίρνουν θεραπεία για καρκίνο προστάτη (στέρηση ανδρογόνων)μικραίνει το πέος τους Η χορήγηση τεστοστερόνης αποκαθιστά την ακεραιότητα του πέους ακόμα και όταν γίνεται αρκετό καιρό μετά, δείχνοντας πλαστικότητα. Η μορφολογία των σηραγγωδών σωμάτων επανέρχεται το ίδιο και η στύση (άνδρες μετά από προστατεκτομή, διαβητικοί, έκθεση σε φθαλικά )

17 Η τεστοστερόνη επιδρά στην αρχιτεκτονική του πέους και στην στυτική λειτουργία Αλλαγή στην αρχιτεκτονική του πέους από περιορισμό των ανδρογόνων οδηγεί σε ατροφία των ιστών του πέους συνοδευόμενη από αλλαγή στην δομή των νεύρων στην μορφολογία του ενδοθηλίου, μείωση του μεγέθους των μυών των σηραγγωδών σωμάτων, εναπόθεση εξωκυτταρίου υλικού και συσσώρευση λιποκυττάρων στην περιοχή κάτω από τον χιτώνα των σηραγγωδών σωμάτων. Υπάρχουν και στοιχεία ότι το αρχέγονο κύτταρο με την μεσολάβηση των ανδρογόνων μετατρέπεται σε λείο μυϊκό κύτταρο και αναστέλλεται η διαφοροποίηση του σε λιποκύτταρο www

18 Τεστοστερόνη δράση στην ανάπτυξη του πέους και στην δομή του και στην στύση Ελαττωμένη τεστοστερόνη, ελαττωμένοι νευροδιαβιβαστές και αλλαγή στην μορφολογία των σηραγγωδών σωμάτων Έμμεση δράση τεστοστερόνης και DHT στην διατήρηση των πυελικών γαγγλίων και των νευρώνων των σηραγγωδών νεύρων www Άμεση δράση μέσω υποδοχέων ανδρογόνων στους λείους μύες και το ενδοθήλιο Έμμεση δράση στην αυτόνομη ρύθμιση

19 Αυτόνομη νεύρωση για την ενεργοποίηση της στύσης και τεστοστερόνη Πυελικό ή υπογάστριο πλέγμα που ρυθμίζει αυτόνομα το ουρογεννητικό με το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό η τεστοστερόνη παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και διατήρηση του Η τεστοστερόνη δρα στους γαγγλιακούς νευρώνες τόσο σε υποδοχείς ανδρογόνων αλλά και μέσω μετατροπής σε οιστραδιόλη σε υποδοχείς οιστρογόνων που υπάρχουν εκεί Έχει και έμμεση δράση στα νευρογλοιακά κύτταρα προώθηση στην έκφραση και άλλων νευροδιαβιβαστών NGF κ.α. Διατηρεί και τα σηραγγώδη νεύρα www (sato Y J Urol : )

20 Δομική και λειτουργική ακεραιότητα του πέους και τεστοστερόνη κυτταρικό επίπεδο μελέτες επιβεβαίωσης όταν χορηγούνται αναστολείς της α αναγωγάσης ΜΕΙΩΣΗ ΛΕΙΩΝ ΜΥΩΝ ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΛΑΓΟΝΟΥ www Αποκατάσταση μετά την χορήγηση τεστοστερόνης παραγωγή μυοκυττάρων ινοκυττάρων ενδοθηλιακών και Schwann κυττάρων αύξηση κυτταρικής ωρίμανσης και νέο DNA Zhang MG et all J sex Med In vitro η τεστοστερόνη αυξάνει την ωρίμανση των λείων μυών αλλά σε μεγαλύτερες ποσότητες την αναστέλλει Οι αλλαγές σχετίζονται με αυξημένη απόπτωση στο σώμα του πέους

21 Βιοχημική δράση της τεστοστερόνης στην στύση Ρύθμιση της έκφρασης των NOS www Ρύθμιση της σύσπασης Ρύθμιση της δραστικότητας της PDE5 Κατευθείαν ρύθμιση μονοπατιών από την τεστοστερόνη

22 Ρύθμιση της έκφρασης των NOS Διεγείρει ή συντηρεί την δραστικότητα του ενζύμου ΝΟS Διέγερση με νιτρογλυκερίνη του σηραγγώδους νεύρου μόνο στα πειραματόζωα που έχουν τεστοστερόνη και αύξηση της πίεσης στα σηραγγώδη www Στα ευνουχισμένα τρωκτικά λιγότερες από τις μισές ΝΟS πρωτεΐνες Αποκατάσταση της έκφρασης NOS όταν χορηγείται τεστοστερόνη αλλά όχι δοσοεξαρτώμενη αύξηση

23 Ρυθμιση από την τεστοστερόνη της δραστικότητας της PDE5 Αναστολείς της NOS διέγερση της στύσης από τα ανδρογόνα όχι μεσω ΝΟ αλλά από άλλο μονοπάτι με παραγωγή κυκλικού GMP www Κατά την ανάπτυξη του πέους σε πειραματόζωα Θετική ρύθμιση της έκφρασης PDE5 αύξηση του επιπέδου έκφρασης των ανδρογονικών υποδοχέων παράλληλα με PDE5 mrna και έκφραση πρωτεϊνών Ανδρογόνα σε υπογοναδικούς αύξηση PDE5 οιστρογόνα μείωση πιο πολύ επηρεάζονται από την σχέση οιστρογόνων/ανδρογόνων??? Vignozzi et all Όχι απευθείας δράση στην έκφραση PDE5 αλλά μέσω μείωσης των λείων μυών που οδηγεί σε μείωση του PDE5 (Δράση της τεστοστερόνης ή και μέσω μετατροπής σε οιστραδιόλη)

24 Ρύθμιση του μονοπατιού της σύσπασης Έκκριση νορεπινεφρίνης από τα αδρενεργικά νεύρα για την χαλάρωση του πέους πιθανή ρύθμιση μέσω τεστοστερόνης Κυρίως α υποδοχείς www Αυξημένη αντίδραση της α αδρενεργικής διέγερσης στα ευνουχισμένα πειραματόζωα πιθανός αυτός είναι ο μηχανισμός της στυτικής δυσλειτουργίας που οδηγεί σέ αυξημένο συμπαθητικό τόνο Takahashi et all Arch Pharmacol 2002 ;366: Ενδοθηλίνη1 πιθανός αγγειοσυσπαστικός παράγοντας που επιρρεάζεται από την έλλειψη ανδρογόνωνμειωμένη στυτική απάντηση

25 Εμπλοκή της τεστοστερόνης με γνωστούς διαμεσολαβητές της λειτουργίας της στύσης Αναστολείς NOS sialophin Vascular endothelial growth factor mrna και πρωτεΐνη στα αγγεία των σηραγγωδών σωμάτων Αύξηση RhoA Rho-kinase σε ευνουχισμένα πειραματόζωα επίσης Erk1 και 2 αυξάνουν www Hwang EC et all Urology 2011;77: Ο δείκτης απόπτωσης σχετίζεται με την τεστοστερόνη κατά την χορήγηση αυξάνει ο Bc12 και μειώνεται ο Bax

26 www

27 Σημεία δράσης της τεστοστερόνης στην διαδικασία της στύσης ΚΝΣ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΣ αμυγδαλή ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ LIBIDO τεστοστερόνη ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΝΕΥΡΩΝΩΝ ΧΑΛΑΣΗ ΣΗΡΑΓΓΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΠNΣ www ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΟΥΣ ΛΕΙΟΥΣ ΜΥΕΣ ΚΑΙ ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΟΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΛΙΠΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΑΥΞΑΝΕΙ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟΦΡΑΞΗ Μη αδρενεργικούς μη χοληνεργικούς νευρώνες ΔΟΚΙΔΩΤΑ ΚΟΛΠΟΕΙΔΗ ΝΟS ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΡΟΗ ΑΙΜΑΤΟΣ

28 Τεστοστερόνη και πρώιμη εκσπερμάτιση Υψηλότερες τιμές τεστοστερόνης σχετίζονται με πρώιμη εκσπερμάτωση και χαμηλότερες με καθυστερημένη. Ρύθμιση του PDE5/cGMP μονοπατιού η PDE5 είναι μειωμένη στον σπερματικό πόρο των υπογοναδικών υπάρχουν στοιχεία ότι οι αναστολείς PDE5 είναι χρήσιμοι για την θεραπεία της πρώιμης εκσπερμάτωσης Και άλλοι μηχανισμοί κεντρικοί και περιφερικοί που η τεστοστερόνη εμπλέκεται στον χρόνο εκσπερμάτωσης μέσω αλλαγής στη σεξουαλική επιθυμία, δράσης στο κεντρικό νευρικό σύστημα, και μηχανικά αλλάζοντας τον όγκο του σπέρματος. www Corona et all Int j Androl 2011;34:41-48

29 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Η ΤΕΣΤΟΣΤΕΡOΝΗ ΠΑΙΖΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚO ΡOΛΟ ΣΤΗΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ τόσο στην Libido όσο και στην στυτική λειτουργία Φυσιολογικά διεγείρει την δραστικότητα της ΝΟS Στο νευρικό σύστημα μετέχει στην ανάπτυξη, την διατήρηση, την λειτουργία, την πλαστικότητα των σπερματικών νεύρων και των πυελικών γαγγλίων Ενισχύει την δραστικότητα των PDE5i (συν χορήγηση σε αντίσταση της δράσης των PDE5i Μη γενομική απευθείας δράση που ρυθμίζει τον τόνο των λείων μυών των σηραγγωδών σωμάτων. Κατά την ανάπτυξη εγκαθιστά και διατηρεί την δομική και λειτουργική ακεραιότητα του πέους www Carol Podlasek J sex Med 2016 Aug 13

30 Massachusetts Male Aging study Αύξηση της στυτικής δυσλειτουργίας από 5 σε 15% από τα 40 στα 70 χρόνια Συχνότερη σε άνδρες με συνοσηρότητες Σε μελέτη σε άνδρες γιατρούς 2% με σεξουαλική δυσλειτουργία κάτω από 40 ετών 26% με σεξουαλική δυσλειτουργία 50 με 59 ετών 40% με σεξουαλική δυσλειτουργία 60 με 69 ετών www Bacon et al Ann Internal Med 2003;139:161

31 www

32 ΓΙΑΤΙ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΝΕΤΑΙ Χαμηλή ολική ή ελεύθερη τεστοστερόνη σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα ανεξάρτητα από αιτιολογία. Θεραπεία με τεστοστερόνη και χρήση μαζί με PDE5i σχετίζεται με μείωση της θνητότητας ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα. Χαμηλή τεστοστερόνη αυξημένα καρδιαγγειακά www

33 Πότε δίνουμε τεστοστερόνη για θεραπεία στυτικής δυσλειτουργίας www

34 Τεστοστερόνη θεραπευτικά για την Στυτική δυσλειτουργία Πρωτοπαθής υπογοναδισμός Δευτεροπαθής υπογοναδισμός υπογοναδοτροφικός Συγγενής και επίκτητος lateonset, age-related adult onset www Σε άνδρες που βιώνουν συμπτώματα από ανεπάρκεια τεστοστερόνης

35 Τεστοστερόνη θεραπευτικά για την Στυτική δυσλειτουργία Σταδιακή πτώση τεστοστερόνης λόγω ηλικίας Συνοσηρότητες που πέφτει η τεστοστερόνη Υπέρταση υπερχοληστερολαιμία διαβήτης www παχυσαρκία

36 Τεστοστερόνη θεραπευτικά για την Στυτική δυσλειτουργία Στυτική δυσλειτουργία από αγγειακά αίτια που προκαλείται από σακχαρώδη διαβήτη, προστατεκτομή και γήρας παρουσιάζουν αντοχή στην χορήγηση PDE5i που διορθώνεται με την συνχορήγηση τεστοστερόνης www

37 Υπογοναδισμός ΟΡΙΟ ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗΣ ;;; Ολική τεστοστερόνη <300 ng/dl σε άνδρες >45 ετών 39% ΣτΔ Τεστοστερόνη cut off μεταξύ 202 και 404 ng/dl το ποσοστό ΣτΔ είναι από 7 έως 47 % Κοινή απόφαση(από διάφορες εταιρείες) άνδρες με τεστοστερόνη πάνω από 315 ng/dl δεν χρειάζονται ορμονική υποκατάσταση ενώ χρειάζονται οπωσδήποτε αυτοί που έχουν κάτω από 235 ng/dl Εξαρτάται πόσο είχαν στην ηλικία των 25 και αν έχουν συμπτώματα www

38 Χορήγηση τεστοστερόνης Ασθενής με τεστοστερόνη <235 ng/dl στόχος τεστοστερόνη φυσιολογικού άρρενος ετών Αρκετές μετααναλύσεις (Corona et al) συμπεραίνουν ότι η χορήγηση τεστοστερόνης βελτιώνει την σεξουαλική ευχαρίστηση την στυτική λειτουργία και ειδικά σε άνδρες με τιμές <235 ng/dl αυξάνουν την σεξουαλική δραστηριότητα ευχαρίστηση και οργασμό και λιγότερο τα στοιχεία της φυσικής κατάστασης και ζωτικότητας Η βελτίωση των συμπτωμάτων εξαρτάται και από τις επαναλήψεις των αλληλίων CAG στον υποδοχέα των ανδρογόνων www

39 Effect size (with 95% confidence interval [CI]) in several sexual parameters across randomized controlled trials evaluating the effect of testosterone substitution vs. placebo (adapted from ref.# 62) sexual parameter outcome Erectile function component Overall erectile function component 0.82 [0.47; 1.17]* Overall sexual-related function component 0.75 [0.37; 1.12]** Sleep-related erections 0.87 [0.47; 1.27]** Libido component Overall libido component 0.81 [0.47; 1.17]** orgasm component Overall orgasmic component 0.68 [0.34; 1.02]** other sexual parameters Frequency of intercourse 0.75 [0.33; 1.16]** Overall sexual satisfaction 0.80 [0.41; 1.20]** Overall sexual function 0.67 [0.22; 1.12]** *p<0.001, **p< including coital and non coital erections; only coital erections considered. www Corona G, Isidori AM, Buvat J, et al, 2014 J Sex Med 11:

40 Άνδρες με Στ. Δ και τιμή testo <300 ngr/dl Ηλικιωμένος με σοβαρές συνοσυρότητες Νέος χωρίς συνοσυρότητες Ramasamy et all Rev Urol 2014; 16(3): PDE5i www τεστοστερόνη Επί μη καλής απάντησης προσθέτουμε τεστοστερόνη Επί μη καλής απάντησης προσθέτουμε PDE5i

41 Μορφές χορήγησης Ανεπιθύμητες δράσεις Ενδομυϊκά : πόνος στο σημείο της ένεσης, αλλαγή στην διάθεση, ενέργεια, σεξουαλική επιθυμία και βήχας αμέσως μετά από την ένεση Γέλη: μεταφορά κατά τη επαφή με τον σύντροφο, ερεθισμός και διακύμανση της απορρόφησης Πολυκυτταραιμία, οίδημα, ακμή, γυναικομαστία Οι παχύσαρκοι πιό συχνά παρουσιάζουν παρενέργειες www

42 Αντενδείξεις Καρκίνος προστάτη Καρκίνος μαστού Επιθυμία τεκνοποίησης Αιματοκρίτης > 54% Σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια Αδιερεύνητη διόγκωση προστάτη PSA > 4 ngr/ml Υπνική άπνοια www

43 παρακολούθηση Παρακολούθηση ανά τρίμηνο Στόχος 380 ng/dl Ηt < 54% PSA <1,4 ng/ml και χωρίς σταδιακή άνοδο www

44 Παχυσαρκία και στυτική δυσλειτουργία κεντρική παχυσαρκία σημαντικός παράγοντας κινδύνου για στυτική δυσλειτουργία Έμμεσα μέσω μεταβολικών και καρδιαγγειακών επιπλοκών www Άμεσα σχετιζόμενες παράγοντες από το ενδοκοιλιακό λίπος όπως Χυμοκίνες Κυτοκίνες και άλλες ορμόνες

45 παχυσαρκία Καταστολή του υποθαλαμουποφυσιακού άξονα Αντιποκίνες (λεπτίνη) κυττοκίνες TnFα και γαστρεντερικές ορμόνες όπως η ghrelin μέσω αυξήσεως της παραγωγής οιστρογόνων λόγω αύξησης του λιπώδους ιστού Αυξημένα οιστρογόνα που υπάρχουν στην παχυσαρκία αρνητική ανάδρομη ρύθμιση σε υποθάλαμο και υπόφυση οδηγούν σε χαμηλή LH www Επιπλέον αναστολείς αρωματάσης μπορούν να αποκαταστήσουν την τεστοστερόνη και να αυξήσουν την LH σε βαριά παχύσαρκους υπογοναδικούς άνδρες

46 Παχυσαρκία και υπογοναδισμός Η παχυσαρκία προκαλεί κεντρική και περιφερική αντίσταση στην ινσουλίνη παραγωγή προφλεγμονωδών κυττοκινών (TnFα, interleukin-6, IL-6) από τα λιποκύτταρα και έκκριση από το κεντρικό νευρικό σύστημα ενδεκαναβιδοειδών που καταστέλλουν τον υποθάλαμο ελέγχουν το νευρικό δίκτυο που την καταστέλλει www

47 παχυσαρκία ισχυρή συσχέτιση κοιλιακού λίπους με μειωμένη χάλαση στα σηραγγώδη σώματα εξαρτώμενη από την ακετυλοχολίνη Σε πειραματόζωα η μη αλκοoλική στεατοηπατίτιδα παράγει προφλεγμονώδη γονίδια που συνδέονται με δυσλειτουργία του ενδοθηλίου ( απάντηση στην ακετυλοχολίνη nash δραστικό ρόλο στην στυτική δυσλειτουργία μέσω TnFα ) www

48 Σακχαρώδης διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία Τέλος είναι αυξημένη η ψυχογενής δυσλειτουργία που οδηγεί σε στυτική δυσλειτουργία στα άτομα με ΣΔ. Είναι γνωστό και τεκμηριωμένο ότι λόγω της χρόνιας νόσου και των συνεπειών της, οι διαβητικοί παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών, καταστάσεις που μπορούν πρωτογενώς να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία. www

49 Στον σακχαρώδη διαβήτη παρατηρείται συχνά (έως και στο 40% των διαβητικών ατόμων) νευροπάθεια του αυτόνομου νευρικού συστήματος (Α.Ν.Σ.). Πρόκειται για κατάσταση με συγκεκριμένη σημειολογία που η συχνότητά της αυξάνεται με την διάρκεια του διαβήτη και σε διαβητικούς ασθενείς με περιφερική νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, ιστορικό εμφράγματος είναι πλέον συχνή. Η νευροπάθεια του ΑΝΣ οδηγεί σε ανισορροπία μεταξύ παρασυμπαθητικού και συμπαθητικού νευρικού συστήματος, δυσλειτουργία κύρια του παρασυμπαθητικού, μειωμένη αγγειοδιαστολή των σηραγγωδών αρτηριών, μειωμένη στύση. www Σακχαρώδης διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία

50 Σακχαρώδης διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία Στον σακχαρώδη διαβήτη παρατηρείται επίσης συχνά αγγειοπάθεια, και συγκεκριμένα μακροαγγειοπάθεια (αθηρωμάτωση των μέσου και μεγάλου εύρους αρτηριών) και μικροαγγειοπάθεια. Οι αθηρωματικές αλλοιώσεις των αγγείων του πέους έχουν σαν συνέπεια τον περιορισμό της αρτηριακής παροχής στα σηραγγώδη σώματα και εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας. www Βεβαίως για να συμβεί στυτική δυσλειτουργία από αγγειοπάθεια πρέπει να υπάρχουν βαρύτατες, εκτεταμένες διάχυτες αθηρωματικές αλλοιώσεις, κατάσταση όχι συχνή στον ΣΔ.

51 Υπογοναδισμός ο πιθανός μεσολαβητής μεταξύ σακχαρώδη διαβήτη και στυτικής δυσλειτουργίας www

52 Σακχαρώδης διαβήτης και υπογοναδισμός άνδρες με μεταβολικό σύνδρομο και ΣτΔ έχουν σημαντικά μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης <300 ngr/dl αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ (BMI) και ολική και ελεύθερης τεστοστερόνης χωρίς ανάλογη αύξηση της LH δηλώνοντας μειωμένη απάντηση της υπόφυσης λόγω παχυσαρκίας www Σε άτομα με ΣΔ τύπου 2 υπάρχει μειωμένη περιοδικότητα των κυμάτων της GnrH χωρίς αλλαγή στην ευαισθησία στην υπόφυση ή ευαισθησία στους όρχεις

53 Σακχαρώδης διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία Τέλος είναι αυξημένη η ψυχογενής δυσλειτουργία που οδηγεί σε στυτική δυσλειτουργία στα άτομα με ΣΔ. Είναι γνωστό και τεκμηριωμένο ότι λόγω της χρόνιας νόσου και των συνεπειών της, οι διαβητικοί παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών, καταστάσεις που μπορούν πρωτογενώς να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία. www

54 Σακχαρώδης διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία Ο ΣΔ επίσης οδηγεί σε δυσλειτουργία του ενδοθηλίου των αγγείων με αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή ΝΟ που είναι όπως αναφέρθηκε ισχυρή αγγειοδιασταλτική ουσία. www

55 Θεραπεία Οι ουσίες αυτές είναι βασικά εκλεκτικοί αναστολείς του 5ου ισοενζύμου της φωσφοδιεστεράσης (PPES) με αποτέλεσμα αποκατάσταση της αγγειοδιαστολής των σηραγγωδών αρτηριών και άρα της στύσης, με την προϋπόθεση βέβαια της σεξουαλικής διέγερσης (χωρίς διέγερση δεν υπάρχει δράση των φαρμάκων αυτών). www

56 Θεραπεία Συνδυασμός θεραπειών τεστοστερόνη με φάρμακα που ενισχύουν την στύση και με ψυχοσεξουαλική θεραπεία www

57 www