Τρυπανοσωμιαση Σ. ΜΥΓΙΑΚΗΣ. Λεκτορας Παθολογιας 14/3/2011. ΧΔΣ (Xωρις οικονομικα ή αλλα συμφεροντα No Conflicting Interests)

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τρυπανοσωμιαση Σ. ΜΥΓΙΑΚΗΣ. Λεκτορας Παθολογιας 14/3/2011. ΧΔΣ (Xωρις οικονομικα ή αλλα συμφεροντα No Conflicting Interests)"

Ἀράμ Δασκαλόπουλος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Τρυπανοσωμιαση Σ. ΜΥΓΙΑΚΗΣ Λεκτορας Παθολογιας 14/3/2011 ΧΔΣ (Xωρις οικονομικα ή αλλα συμφεροντα No Conflicting Interests)

2 Ταξινομηση Μορφες Το αιτιο Κυκλος ζωης Ξενιστες Επιδημιολογια Παθογενεια Κλινικη εικονα Διαγνωση Θεραπεια Προγνωση Παρουσιαση περιπτωσης Συνοψη

3 Ταξινομηση Τρυπανοσωμιασης Τρυπανοσωματα: Πρωτοζωα Δυο τυποι Διαφερουν Επιδημιολογια Κλινικη Εικονα Θεραπεια Αφρικανικη τρυπανοσωμιαση (T. brucei) Nοσος του υπνου Δυτικης Αφρικης (T. brucei gambiense) Ανατ. Αφρικης (T. brucei rhodesiense) Αμερικανικη Τρυπανοσωμιαση (Τ. cruzi) Νοσος Chagas

4 Αφρικανικη τρυπανοσωμιαση

5 Επιδημιολογια Υποσαχαρια Αφρικη Ανυπολογιστος αριθμος θυματων ~ περιπτωσεις / ετος Τ. gambiense περιπτωσεις / ετος Τ. Rhodesiense > αδιαγνωστες / αδηλωτες Χωρις γεωγραφικη επικαλυψη Συχνα επιδημιες (Αγκολα, Κογκο, Κενυα, Σουδαν)

6 University of South Carolina

7 Mobutu Sese Seko Nkuku Ngbendu wa Za Banga (14 October September 1997), means "The all powerful warrior who, because of his endurance and inflexible will to win, will go from conquest to conquest, leaving fire in his wake = ο παντοδυναμος πολεμιστης, ο οποιος, λογω της σκληραγωγησης και αλυγιστης θελησης να νικησει, θα προχωρησει απο κατακτηση σε κατακτηση, αφηνοντας φωτια στο διαβα του

9 Trypanosoma brucei 3 ειδη μορφολογικά πανομοιότυπα μm μήκος / 1,5 3,5 μm πλάτος Ευκαρυωτικο κυτταρο

10 Trypanosoma brucei Απο Wikipedia

11 Trypanosomatids Στην μυγα Στον ανθρωπο Απο Wikipedia

12 Διαιρεση τρυπανοσωματος Απο Wikipedia

13 Ξενιστες Δυο ξενιστες Μυγα τσε τσε (διαμεσος ξενιστης) Και τα δυο φυλα Μολυσματικες εφορου ζωης Θηλαστικα: ανθρωπος ζωα (τελικοι ξενιστες) Δυτ. Αφρικη: Ανθρωπονοσος κυριως Ανατ. Αφρικη: Ανθρωπο ζωο νοσος βοοειδη αιγοπροβατα αγρια ζωα

14 Μυγα tsetse

15 Κυκλος ζωης T. brucei

16 Παθογενεια Πολλαπλασιασμος (διαιρεση) εισοδος στα λεμφαγγεια πολλ/σμος στους λφ (χρονος επωασης: 5 12/365, μπορει συντομοτερος) ΠΑΡΑΣΙΤΑΙΜΙΑ Εισοδος σε ΚΝΣ: διηθησεις με λεμφοκ/τταρα, μακροφαγα, πλασμ/κυτταρα Απομυελινωση Καρδια Ορογονοι Δερματικη βλαβη ελκος + επιχωριος λ/φιτιδα

17 Παθογενεια Εντονη ανοσολογικη απαντηση παραγωγη ΙgM Kυκλικη επανεμφανιση παρασιταιμιας Αντιγονικη μετατροπη? Εστιες ανατροφοδοτησης ΚΝΣ? Αναμολυνση? Τα συμπτωματα οφειλονται σε Ενεργοποιηση φλεγμονης (C cascade) (συστηματικα) Τριχοειδικη βλαβη (τοπικα)

18 Κλινικη εικονα 3 φασεις 1.Τοπικη δερματικη αντιδραση 2.αιματογενης και λεμφικη διασπορα 3.Επινεμηση ΚΝΣ (μηνιγγοεγκεφαλιτιδα) Ηπιοτερη στο Τ. gambiense Eξελιξη βραδυτερη (μηνες ετη) Τ. Rhodesiense: ταχεως θανατηφορο

19 Τοπικη δερματικη αντιδραση Μπορει και μονο απο το τσιμπημα τσετσε Επωδυνη Διαρκεια ~2/52 εξαφανιζεται Συνηθεστερη με το rhodesiense Επιχωριος λεμφαδενιτιδα Σημειο Winterbottom

21 Πηγη: WHO Πηγη: Μedscape

22 Φαση αιματογενους διασπορας Περιοδικός υψηλός πυρετός κάθε μέρα ή παρά ημέρα Συνοδά συμπτώματα: Κακουχία αρθραλγίες μυαλγίες έντονη κεφαλαλγία Απώλεια βάρους Περικογχικό οίδημα εξάνθημα επί βαριάς παρασιταιμίας Στα μεσοδιαστήματα ασυμπτωματικοί Ενίοτε μυοκαρδίτιδα ή ίκτερος

23 Μηνιγγοεγκεφαλικη φαση Εντονη κεφαλαγια Εναλλαγη προτυπου υπνου Προοδευτικη επιμηκυνση υπνου Ευερεθιστοτητα Σπασμοι Δυσαρθρια Ασταθεια Παρεγκεφαλιδικη και εξωπυραμιδικη προσβολη

24 Διαγνωση Κλινικη εικονα Επιδημιολογια (γεωγραφια τσιμπημα) Ανευρεση τρυπανοσωματων επιχρισμα περιφερικου αιματος 2η φαση Χρωση Giemsa ή Wright Πολλα πλακιδια πολλες ληψεις Ευχερεστερα στο Τ. Gambiense ( παρασιταιμια) Ανευρεση τρυπανοσωματων στο ΕΝΥ Λεμφοκ/κος τυπος, λευκωματος υπεργαμμασφαιριναιμια ΙgM +/ αναιμια ELISA (για επιδημιολογικους σκοπους)

25 asites/sleepingsickness/ epi.html arizona.edu/classes/

26 ΠΑΝΤΟΤΕ Εφλορνιθινη (150$) Θεραπεια Αναστελλει παρασιτικο ενζυμο 100 mg/kgq6h για 14/7 Γαστρεντερικη τοξικοτητα >5% Εναλλακτικα σχηματα Πενταμιδινη (gambiense) Χ 10/7 (~950$) ή σουραμινη (35$) (και στις 2) διακεκομενα στην πρωιμη φαση Μελαρσοπρολη επι εγκεφαλιτιδας (οχι σουραμινη) Ολες ε.φ. (πενταμιδινη ε.μ.)

27 Παρακολουθηση Δεν υπαρχει test of cure Παρακολουθηση ΚΝΣ επι 2 ετη προς αναγνωριση υποτροπων

28 Προληψη Μακρια μανικια και παντελονια, οχι πολυ λεπτα και με χρωματα που να ταιριαζουν στο περιβαλλον. Επισκοπηση οχηματων πριν μπειτε. Αποφυγη θαμνων. Χρηση εντομοαπωθητικων ( αποτελεσματικοτητα εναντι tsetse). Κλειστα παραθυρα στον υπνο (σιεστα!) Πενταμιδινη καθε 6/12

29 Αφρ. Τρυπανοσωμίαση Case history from the New England Journal of Medicine (Vol. 346, No. 26, June 27, 2002)

30 Αμερικανικη τρυπανοσωμιαση

31 Επιδημιολογια Κεντρικη και Νοτια Αμερικη Διασπαρτα (αλλα και σε ενδημικες ζωνες) Αγροτικο κυριως περιβαλλον (αλλα και κατοικιδια) οροθετικοι (ΗΠΑ: ) Παιδικη ηλικια (ενδημικες περιοχες), ταξιδιωτες και μεταγγισεις (1/4500 φιαλες) στις αλλες 2004: 6755 θανατοι (οι 5130 στη Βραζιλια) Μαζι με Βενεζουελα, Αργεντινη: 98% θανατων

32 Carlos Chagas 1909

33 Απο Wikipedia

34 Trypanosoma cruzi Εχει επιπλεον και αμαστιγωτη μορφη Ψευδοκυστεις στον τελικο ξενιστη

36 Κοριος (Τriatominae) Ξενιστης Ν. Chagas Vector borne transmission Τρεφεται απο θηλαστικα Ανθρωποζωονοσος (ξενιστες και πτηνα) Κυριως τη νυχτα Kissing bug Αφοδευει καθως τρεφεται Εισοδος απο βλεννογονους, τρωσεις δερματος, ξυσιμο Μολυσματικος ισοβιως Μεταδοση τροφιμογενως, με μεταγγισεις ή και καθετα

37 Απο CDC

38 Κυκλος ζωης T. cruzei

39 Παθογενεια Πολλαπλασιασμος (διαιρεση) εισοδος σε πολλα κυτταρα (κυριως μυικα) πολλ/σμος Καρδια Πεπτικος σωληνας Αναμολυνση κυτταρων Διασπορα στην κυκλοφορια μεσω διασπασης τους ΠΑΡΑΣΙΤΑΙΜΙΑ Δερματικη βλαβη ελκος + επιχωριος λ/φιτιδα

40 Παθογενεια Ν. Chagas 1. Οξεια μυοκαρδιτιδα Λεπτυνση / Νεκρωση τοιχωματος (κυριως ΔΕ κοιλιας) + Λεμφοκυττ/κη διηθηση Ινωση Θρομβοι, ανευρυσματα Καρδ. Ανεπαρκεια + Διαταραχες αγωγιμοτητας 2. Πεπτικο Διαταση / μυικη υπερτροφια παχεος και οισοφαγου Προσβολη νευρωνων μυεντερικου πλεγματος ινωση

41 Κλινικη εικονα Περιοδος επωασης 2/52 ( εαν απο μεταγγιση) Οξεια φαση: 1.Τοπικα συμπτωματα στο σημειο ενοφθαλμισμου: φλεγμονωδης διογκωση (chagoma) +/ επιχωριος λεμφαδενοπαθεια Σημειο Romana 2.Ασυμπτωματικη (συχνα) 3.Ηπια Sx Πυρετος, κακουχια Σπανια οργανομεγαλια, λεμφαδενοπαθεια

42 Chagoma

43 Romana sign

44 Kλινικη πορεια N. Chagas Σπανια προχωρα νωρις σε διαταραχες καρδ. Ρυθμου ή καρδ. Ανεπαρκεια μυοκαρδιτιδα (νεοι) Ευκαιρια για πρωιμη διαγνωση Σπανια ραγδαια μορφη: μηνιγγοεγκεφλαιτιδα (ανοσοκαταστολη, παιδια) Συνηθως τα Σχ υποχωρουν αρχικα Χρονια απροσδιοριστη φαση Σε ενα 5 30% προοδος νοσου (εντος δεκαετιων) Περιπου 2% κατ ετος Θα προσβληθει το μυοκαρδιο κατα 90% οσων θα κανουν κλινικη νοσο.

45 Καρδιοπαθεια Αισθημα παλμων, δυσπνοια αλγος, αρρυθμιες, συγκοπη αιφν. Θανατος (εως και 55%). Εμβολες αλλων οργανων (θρομβοι) Πεπτικο (~6%) κυριως ανδρες Μεγα οισοφαγος Αναγωγες, δυσφαγια Μεγακολο Δυσκοιλιοτητα Σπανια λεπτο εντερο, χολη Dias, JC. Rev Soc Bras Med Trop 1989; 22:147. Coura, JR,et al. Minas Gerais. Mem Inst Oswaldo Cruz 1985; 80:73.

46 Aπο CDC

47 3/26/10 4/23/10

50 Επιδημιολογια Διαγνωση Πολυ χρησιμη στην οξεια φαση Πιο ευκολη στη χρονια φαση Υποψια αρκει στις χρονιες εκδηλωσεις Αφιες (ή ΑΤ) πεπτικου ΗΚΓμα Χρωση περιφερικου αιματος Παχεια σταγονα ή φυγοκεντρηση PCR στο αιμα (πρωιμη διαγνωση) ELISA για διαγνωση στις φιαλες αιματος Salomone, OA et al. Emerg Infect Dis 2003; 9:1558.

52 T. Cruzi σε χρωση Giemsa Aπο CDC

53 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ν. CHAGAS Αντιπαρασιτικη Συμπτωματικη (συντηρητικη) Χειρουργικη Αναλογα με το σταδιο

54 Αντιπαρασιτικα στη Ν. Chagas 2 BAΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ 1.Η χορήγηση των φαρμάκων πρέπει να αρχίζει όσο το δυνατόν πιο σύντομα, στην οξεία φάση Στη χρόνια φάση: ελάχιστη αποτελεσματικότητα 2.Οιανατομικέςβλάβεςτηςνόσουδεν υποστρέφονται με τη χορήγηση των φαρμάκων. Τα θεραπευτικά αποτελέσματα είναι περιορισμένα και η ωφέλεια τους αμφισβητείται

55 Bern et al. JAMA 2007:298: Treatment Options

56 Θεραπεια Ν. Chagas Βenznidazole 5 7mg/kg σε 2 δοσεις/ημ (οχι επι εγκυμοσυνης) Εναλλακτικα: Nifurtimox 8 10mg/kg σε 4 δοσεις/ημ Και για τα 2: Ρ.os Με γευματα (γ/ε τοξικοτητα) Φωτοευαισθησια, αιμωδιες Χορηγηση επι 2 3 μηνες Μεγαλυτερες δοσεις στα παιδια

57 Υποστηρηκτικη θεραπεια Καρδιακης ανεπαρκειας Διουρητικα, αμεα, δακτυλιτιδα Αρρυθμιων Αμιοδαρονη Χειρουργικη θεραπεια Βηματοδοτης Απινιδωτης Οισοφαγοκαρδιομυεκτομη Κολεκτομη

58 Προληψη Δενυπαρχουνφαρμακαήεμβολιο Καλη υγιεινη Καλο μαγειρεμα Προστασια κατα τον υπνο

Σχετικά έγγραφα

Μαστιγοφόρα του αίματος και των ιστών. Οικογένεια: Τρυπανοσωμιδών Τάξη: Κινητοπλαστιδίων Γένη: Leishmania Trypanosoma

Μαστιγοφόρα του αίματος και των ιστών Οικογένεια: Τρυπανοσωμιδών Τάξη: Κινητοπλαστιδίων Γένη: Leishmania Trypanosoma Τροφοζωίτης Μορφές των παρασίτων Leishmania: 35 είδη 21-30 στον άνθρωπο Σπλαχνική, ή