Μικροοικονομική. Ενότητα 3: Ο καταναλωτής επιλέγει να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητά του. Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μικροοικονομική. Ενότητα 3: Ο καταναλωτής επιλέγει να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητά του. Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)"

Αθορ Κρεστενίτης
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μικροοικονομική Ενότητα 3: Ο καταναλωτής επιλέγει να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητά του Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Να κατανοήσει ο φοιτητής τα βασικά στοιχεία της μεγιστοποίησης της χρησιμότητας του καταναλωτή. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Επιλογή του καταναλωτή. Νόμος της Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας. Ισορροπία του καταναλωτή. Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας. 5

6 Επιλογή του καταναλωτή (1) - «Το θέλω ή όχι;». - «Ο λόγος της οριακής χρησιμότητας του αγαθού προς την τιμή του είναι μεγαλύτερος από το λόγο της οριακής χρησιμότητας άλλων αγαθών προς την τιμή τους. Επομένως, θα το αγοράσω γιατί έτσι θα αυξήσω τη συνολική μου χρησιμότητα». Τι είναι χρησιμότητα; - Ένα μέτρο της ικανοποίησης, της ευτυχίας ή του οφέλους που προκύπτει από την κατανάλωση ενός αγαθού. Και τι η οριακή χρησιμότητα; - Η επιπλέον χρησιμότητα από την κατανάλωση μιας επιπλέον μονάδας ενός αγαθού. 6

7 Επιλογή του καταναλωτή (2) Πίνακας 1. Πίνακας παραδείγματος Eπιλογή Καταναλωτή 7

8 Επιλογή του καταναλωτή (3) MU = ΔTU /ΔQ 8

9 Επιλογή του καταναλωτή (4) Διάγραμμα 1. Καμπύλες Eπιλογής Καταναλωτή 9

10 Νόμος της Φθίνουσας Οριακής Χρησιμότητας Η οριακή χρησιμότητα από την κατανάλωση ίσων διαδοχικών μονάδων ενός αγαθού θα μειώνεται καθώς αυξάνεται η ποσότητα κατανάλωσης. Ποιος παίρνει περισσότερη χρησιμότητα από ένα επιπλέον ευρώ; Ένας φτωχός που διαθέτει 250 ή ένας πλούσιος με ; Εκείνο που λέει ο νόμος είναι ότι το επιπλέον ευρώ για τον πλούσιο έχει λιγότερη αξία από ότι το 10- εκατομμυριοστό του ευρώ και το επιπλέον ευρώ για τον φτωχό έχει λιγότερη αξία από ότι 250 ο του ευρώ. Αν στο ερώτημα η απάντηση ήταν «ο φτωχός», θα είχαμε πέσει στην παγίδα της διαπροσωπικής σύγκρισης χρησιμότητας (η οποία χρησιμότητα είναι υποκειμενική). 10

11 Η ισορροπία του καταναλωτή (1) Τα άτομα επιζητούν να εξισώσουν τις οριακές τους χρησιμότητες ανά νομισματική μονάδα. Για παράδειγμα, αν ένα άτομο έχει μεγαλύτερη χρησιμότητα/ από το αγαθό Α σε σύγκριση με το αγαθό Β, θα αγοράσει μεγαλύτερες ποσότητες από το Α και λιγότερες από το Β. Η τάση είναι να απομακρύνεται από την κατάσταση MU A /P A > MU B /P B προς την κατάσταση MU A /P A = MU B /P B η οποία απεικονίζει την ισορροπία του καταναλωτή (σε μια οικονομία που παράγονται δυο αγαθά). 11

12 Η ισορροπία του καταναλωτή (2) Η ανάλυση της οριακής χρησιμότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην απεικόνιση του νόμου της ζήτησης, ο οποίος ορίζει ότι η τιμή και η ζητούμενη ποσότητα έχουν αντίστροφη σχέση, ceteris paribus. Αρχίζοντας από την κατάσταση ισορροπίας του καταναλωτή σε μια οικονομία όπου παράγονται δυο αγαθά, Α και Β, αν μειωθεί η τιμή του Α, ο λόγος MU A /P A θα είναι μεγαλύτερος από το λόγο MU B /P B. Ως αποτέλεσμα, ο καταναλωτής θα αγοράσει μεγαλύτερες ποσότητες του Α και λιγότερες του Β, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία. 12

13 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (1) Εισοδηματικός περιορισμός είναι όλοι οι συνδυασμοί δυο αγαθών που μπορεί να αγοράσει κάποιος με δεδομένο το εισόδημά του και τις τιμές των δυο αγαθών. Η κλίση της καμπύλης του εισοδηματικού περιορισμού έχει ειδική σημασία. Αν, για παράδειγμα, η κλίση της ΡΧ/ΡΥ είναι 1,35 αυτό σημαίνει ότι η σχετική τιμή μιας μονάδας του Χ είναι 1,35 μονάδες του Υ. 13

14 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (2) Διάγραμμα 2. Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας 14

15 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (3) Διάγραμμα 3. Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας 15

16 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (4) Ένα σύνολο αδιαφορίας είναι ένας αριθμός συνδυασμών δυο αγαθών που προσφέρουν την ίδια συνολική χρησιμότητα. Καμπύλη αδιαφορίας είναι η καμπύλη που απεικονίζει μια συνολική αδιαφορία ως προς όλους τους συνδυασμούς των δυο αγαθών που προσφέρουν την ίδια χρησιμότητα στο άτομο. Η απόλυτη τιμή της κλίσης μιας καμπύλης αδιαφορίας, ονομάζεται οριακός λόγος υποκατάστασης και αντιπροσωπεύει το λόγο της οριακής χρησιμότητας του αγαθού στον οριζόντιο άξονα προς την οριακή χρησιμότητα του αγαθού στον κάθετο άξονα. 16

17 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (5) Πίνακας 2. Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας 17

18 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (6) Διάγραμμα 4.. Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (6) 18

19 Εισοδηματικός περιορισμός και καμπύλες αδιαφορίας (7) Χάρτης Καμπυλών Αδιαφορίας είναι η απεικόνιση ενός αριθμού καμπυλών αδιαφορίας ενός ατόμου στο ίδιο διάγραμμα, σε σχέση με δυο αγαθά. Χαρακτηριστικά των Καμπυλών Αδιαφορίας 1. Έχουν αρνητική κλίση. 2. Είναι κοίλες προς την αρχή των αξόνων. 3. Προτιμώνται εκείνες που βρίσκονται μακρύτερα από την αρχή των αξόνων καθότι αντιπροσωπεύουν συνδυασμούς με μεγαλύτερες ποσότητες αγαθών. 4. Δεν τέμνονται επειδή οι προτιμήσεις του ατόμου παρουσιάζουν μεταβατικότητα. 19

20 Ισορροπία του καταναλωτή (1) Η ισορροπία του καταναλωτή επιτυγχάνεται στο σημείο όπου η κλίση της καμπύλης του εισοδηματικού περιορισμού είναι ίση δηλαδή εφάπτεται με μια καμπύλη αδιαφορίας. Στο σημείο Ε θα είναι: P X /P Y = MU X /MU Y 20

21 Ισορροπία του καταναλωτή (2) Διάγραμμα 5. Ισορροπία του καταναλωτή 21

22 Ισορροπία του καταναλωτή (4) Διάγραμμα 6. Ισορροπία του καταναλωτή (3) 22

23 Ισορροπία του καταναλωτή (4-2) Διάγραμμα 7. Ισορροπία του καταναλωτή (4) 23

24 Ισορροπία του καταναλωτή (5) Διάγραμμα 7. Ισορροπία του καταναλωτή (5) 24

25 Βιβλιογραφία μαθήματος (1) Arnold, R. A. (2013). Μικροοικονομική. Εκδόσεις Broken Hill Publishers Ltd., Αθήνα. Krugman, P. & Wells, R. (2009). Μικροοικονομική. Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη. Leibenstein, H. (1966). Allocative efficiency vs. X- Efficiency. The American Economic Review, 56 (3), Mankiw, N. G. & Taylor, P. M. (2011). Αρχές οικονομικής θεωρίας. Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα. 25

26 Βιβλιογραφία μαθήματος (2) Nicholson, W. (2008). Μικροοικονομική θεωρία: Βασικές αρχές και προεκτάσεις, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα. Sweezy, M. P. (1939). Demand under conditions of oligopoly. The Journal of Political Economy, 47 (4), Ζαχαριάδης - Σούρας, Δ. (2003). Μικροοικονομική: Μία εισαγωγή στις αγορές και στις τιμές (2η έκδοση), Εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα. 26

Σχετικά έγγραφα

Μικροοικονομική. Ενότητα 5: Προσδιορισμός των Τιμών. Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Μικροοικονομική. Ενότητα 5: Προσδιορισμός των Τιμών. Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Μικροοικονομική Ενότητα 5: Προσδιορισμός των Τιμών Σόρμας Αστέριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό