ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΟΜΑΓΑ ΠΡΩΣΖ. Απόδειξη. Έζησ όηη ε γεληθή κνξθή ηεο ζπλάξηεζεο πξνζθνξάο είλαη: Q S =γ+δρ. Από ηνλ ηύπν ηεο ειαζηηθόηεηαο πξνζθνξάο, έρνπκε:

Transcript

1 4 [Α]. ΔΡΩΣΖΔΗ ΩΣΟΤ-ΛΑΘΟΤ [1]. ΩΣΟ [2]. ΛΑΘΟ [3]. ΩΣΟ [4]. ΛΑΘΟ [5]. ΩΣΟ ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΟΜΑΓΑ ΠΡΩΣΖ [Β]. ΔΡΩΣΖΔΗ ΠΟΛΛΑΠΛΖ ΔΠΗΛΟΓΖ [1]. α) [2]. γ) Απόδειξη Έζησ όηη ε γεληθή κνξθή ηεο ζπλάξηεζεο πξνζθνξάο είλαη: Q S =γ+δρ. Από ηνλ ηύπν ηεο ειαζηηθόηεηαο πξνζθνξάο, έρνπκε: αληηθαζηζηνύκε ζηε ζπλάξηεζε πξνζθνξάο θαη βξίζθνπκε ηε ζηαζεξά (γ=;). πλεπώο ε ζπλάξηεζε πξνζθνξάο είλαη: ΟΜΑΓΑ ΓΔΤΣΔΡΖ [1]. Η ηηκή ηνπ αγαζνύ είλαη ν παξάγνληαο εθείλνο πνπ πξνζδηνξίδεη ηελ πξνζθεξόκελε πνζόηεηα, ceteris paribus. Οη ππόινηπνη παξάγνληεο, εθηόο από ηε ηηκή, πξνζδηνξίδνπλ ηε ζέζε ηεο θακπύιεο πξνζθνξάο. Η κεηαβνιή ηνπο κεηαηνπίδεη ηε ζέζε ηεο θακπύιεο πξνζθνξάο, όπσο ζην ρήκα [1]. Οη βαζηθόηεξνη πξνζδηνξηζηηθνί παξάγνληεο είλαη: α) Οι ηιμέρ ηων παπαγωγικών ζςνηελεζηών: Η κεηαβνιή ηεο ηηκήο ελόο ή πεξηζζόηεξωλ από ηνπο ζπληειεζηέο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ παξαγωγή ελόο αγαζνύ ζπλεπάγεηαη ηε κεηαβνιή ηνπ θόζηνπο παξαγωγήο ηνπ. Αλ ππάξρεη αύμεζε ηωλ ηηκώλ ηωλ παξαγωγηθώλ ζπληειεζηώλ, απμάλεηαη ην θόζηνο ηνπ αγαζνύ γηα θάζε επίπεδν παξαγωγήο. Απηό ζεκαίλεη κεηαηόπηζε ηεο θακπύιεο ηνπ νξηαθνύ πξνο ηα πάλω θαη αξηζηεξά. Σν αλεξρόκελν ηκήκα ηεο θακπύιεο ηνπ νξηαθνύ θόζηνπο, από ην ζεκείν πνπ ηέκλεη ην κέζν κεηαβιεηό θόζηνο θαη κεηά, είλαη ε θακπύιε πξνζθνξάο ηεο επηρείξεζεο θαη κεηαηνπίδεηαη αξηζηεξά, όπσο θαίλεηαη ζην ρήκα [1]. Η θακπύιε πξνζθνξάο

2 Σιμή (Ρ) 5 από ηε ζέζε S 0 κεηαηνπίδεηαη ζηε ζέζε S 1 θαη ε πξνζθεξόκελε πνζόηεηα ζηελ ηηκή Ρ=40 κεηώλεηαη από ηηο 50 κνλάδεο ζηηο 10 κνλάδεο. 80 χήμα *1+ 70 S 1 60 S B A Γ S Προςφερόμενη ποςότητα (Q S ) β) Ζ ηεσνολογία ηηρ παπαγωγήρ: Η κεηαβνιή ζηελ ηερλνινγία έρεη ωο απνηέιεζκα ηε κεηαβνιή ζηε ζπλάξηεζε παξαγωγήο. Η βειηίωζε ηεο ηερλνινγίαο νδεγεί ζε αύμεζε ηεο πνζόηεηαο ηνπ ζπλνιηθνύ πξνϊόληνο, κε ηελ ίδηα πνζόηεηα παξαγωγηθώλ ζπληειεζηώλ, ελώ ε ρεηξνηέξεπζε ηεο ζε κείωζε ηεο πνζόηεηαο ηνπ ζπλνιηθνύ πξνϊόληνο, κε ηελ ίδηα πνζόηεηα παξαγωγηθώλ ζπληειεζηώλ. 1 Αλ βειηηωζεί ε ηερλνινγία, άκεζε ζπλέπεηα ηεο αύμεζεο ηεο παξαγωγήο είλαη ε κείωζε ηνπ κέζνπ θαη ηνπ νξηαθνύ θόζηνπο παξαγωγήο, αθνύ κε ηελ ίδηα πνζόηεηα παξαγωγηθώλ ζπληειεζηώλ, θαη εθόζνλ νη ηηκέο ηνπο παξακέλνπλ ζηαζεξέο, παξάγνπκε πεξηζζόηεξν πξνϊόλ. Απνηέιεζκα είλαη λα έρνπκε κεηαηόπηζε ηεο θακπύιεο πξνζθνξάο πξνο ηα δεμηά, όπσο ζην ρήκα [1], από ηε ζέζε S 0 ζηε ζέζε S 1. Σν αληίζεην απνηέιεζκα παξνπζηάδεηαη ζηε θακπύιε πξνζθνξάο, όηαλ ρεηξνηεξεύεη ε ηερλνινγία. Η θακπύιε πξνζθνξάο κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα αξηζηεξά, από ηε ζέζε S 0 ζηε ζέζε S 1. γ) Οι καιπικέρ ζςνθήκερ: Η ζεκαζία ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ παξάγνληα ζρεηίδεηαη θπξίωο κε ηελ παξαγωγή θαη ηελ πξνζθνξά ηωλ γεωξγηθώλ πξνϊόληωλ. Η επίδξαζε απηή είλαη ζεκαληηθή γηα ρώξεο πνπ παξάγνπλ θπξίωο γεωξγηθά πξνϊόληα. Οη θαιέο θαηξηθέο ζπλζήθεο γηα ηελ παξαγωγή ηωλ γεωξγηθώλ πξνϊόληωλ απμάλνπλ ηελ πξνζθνξά θαη κεηαηνπίδνπλ ηελ θακπύιε πξνζθνξάο πξνο ηα θάηω θαη δεμηά, ελώ νη δπζκελείο θαηξηθέο ζπλζήθεο κεηώλνπλ ηελ πξνζθνξά θαη κεηαηνπίδνπλ ηελ θακπύιε πξνζθνξάο πξνο ηα πάλω θαη αξηζηεξά, (βιέπε ην ρήκα [1]). δ) Ο απιθμόρ ηων επισειπήζεων ηος κλάδος παπαγωγήρ: Όζν απμάλεηαη ν αξηζκόο ησλ επηρεηξήζεσλ ελόο θιάδνπ παξαγσγήο, είλαη ινγηθό λα απμάλεηαη ε αγνξαία πξνζθνξά ηνπ, δειαδή λα κεηαηνπίδεηαη ε θακπύιε ηεο αγνξαίαο πξνζθνξάο πξνο ηα δεμηά. Αληίζεηα, ε κείσζε ηνπ αξηζκνύ ησλ επηρεηξήζεσλ ελόο θιάδνπ παξαγσγήο 1 Βιέπε, ζρνιηθό βηβιίν, ζειίδα 59, 7. Η επίδξαζε ηεο κεηαβνιήο ηεο ηερλνινγίαο ζηελ παξαγσγή.

3 Κόςτοσ (C) 6 κεηώλεη ηελ αγνξαία πξνζθνξά ηνπ θαη ε θακπύιε ηεο αγνξαίαο πξνζθνξάο κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα αξηζηεξά. ΠΑΡΑΣΖΡΖΖ: Πξέπεη λα ζεκεησζεί, όηη ελώ νη πξνεγνύκελνη παξάγνληεο επεξεαζκνύ ηεο πξνζθνξάο αθνξνύλ ηόζν ηελ αηνκηθή όζν θαη ηελ αγνξαία θακπύιε πξνζθνξάο, ν αξηζκόο ηωλ επηρεηξήζεωλ αθνξά απνθιεηζηηθά ηελ αγνξαία θακπύιε πξνζθνξάο. [2]. α) Σν νξηαθό θόζηνο δείρλεη ην ξπζκό κεηαβνιήο κε ηνλ νπνίν κεηαβάιιεηαη ην ζπλνιηθό θόζηνο, όηαλ κεηαβάιιεηαη ε παξαγωγή θαηά κηα κνλάδα. Σν νξηαθό θόζηνο (marginal cost, MC) είλαη ν ιόγνο ηεο κεηαβνιήο ηνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο πξνο ηε κεηαβνιή ηνπο πξντόληνο. Τπνινγίδεηαη από ηνλ ηύπν, Δπεηδή, εμαηηίαο νπνηαδήπνηε κεηαβνιήο ηεο παξαγσγήο θαηά (ΓQ), ηζρύεη όηη Γ(TC)=Γ(VC), ην νξηαθό θόζηνο ππνινγίδεηαη θαη από ηνλ ηύπν, ην ρήκα [2], παξνπζηάδεηαη ε θακπύιε ηνπ νξηαθνύ θόζηνπο. 700 χήμα * MC A υνολικό προιόν (Q) Μέρξη ηηο 41 κνλάδεο ηνπ ζπλνιηθνύ πξντόληνο, από ην ρήκα [2], παξαηεξνύκε όηη ην MC κεηώλεηαη. Απηό ζεκαίλεη όηη κέρξη απηό ην κέγεζνο παξαγσγήο ην TC θαη ην VC απμάλνληαη κε θζίλνληα ξπζκό. Γηα Q=41 κνλάδεο, ην MC γίλεηαη ειάρηζην. ε απηό ην κέγεζνο ηνπ ζπλνιηθνύ πξντόληνο ην TC θαη ην VC αιιάδνπλ ξπζκό κεηαβνιήο (από θζίλνληα ζε αύμνληα). Μεηά από ηηο 41 κνλάδεο ηνπ ζπλνιηθνύ

4 7 πξντόληνο, ην MC απμάλεηαη. Σόηε, ην TC θαη ην VC αξρίδνπλ λα απμάλνληαη κε αύμνληα ξπζκό. β) Είλαη αλαγθαίν λα ηνληζηεί όηη, ην MC δελ είλαη ην θόζηνο παξαγωγήο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ηειεπηαίαο κνλάδαο ηνπ ζπλνιηθνύ πξνϊόληνο (απηό είλαη ην ATC), αιιά ε κεηαβνιή ηνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο πνπ πξνήιζε από ηελ παξαγωγή ηεο ζπγθεθξηκέλεο κνλάδαο πξνϊόληνο, ε νπνία πξνθάιεζε, κεηαβνιή ζηηο αλαινγίεο αλάκεζα ζηνπο ζηαζεξνύο θαη κεηαβιεηνύο ζπληειεζηέο παξαγωγήο. γ) Σν νξηαθό θόζηνο είλαη ζεκαληηθό κέγεζνο γηα κηα επηρείξεζε, γηαηί ε απόθαζε ηεο επηρείξεζεο γηα αύμεζε ηεο παξαγωγήο ηεο θαηά κηα κνλάδα ζα πξέπεη λα γίλεη έπεηηα από ζύγθξηζε ηνπ θόζηνπο απηήο ηεο κνλάδαο, πνπ είλαη ην νξηαθό θόζηνο, κε ην έζνδν από ηελ πώιεζεο απηήο ηεο κνλάδαο, πνπ είλαη ε ηηκή. δ) Σν νξηαθό θόζηνο κεηαβάιιεηαη ωο κέγεζνο πην έληνλα από ην κέζν κεηαβιεηό θόζηνο γηαηί δελ επεξεάδεηαη, όπωο ην κέζν, από ηηο πξνεγνύκελεο κεηαβνιέο ηνπ θόζηνπο παξαγωγήο. Σν κέζν θόζηνο είλαη ην θόζηνο αλά κνλάδα πξνϊόληνο, ελώ ην νξηαθό θόζηνο είλαη ε αύμεζε ηνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο παξαγωγήο ιόγω ηεο παξαγωγήο ηεο ηειεπηαίαο κνλάδαο πξνϊόληνο. ΟΜΑΓΑ ΣΡΗΣΖ α) Δθόζνλ, ε επηρείξεζε απαζρνιεί σο κεηαβιεηνύο ζπληειεζηέο ηελ εξγαζία θαη κηα πξώηε ύιε, γηα θάζε Q, ην VC ππνινγίδεηαη από ηνλ ηύπν: όπνπ, w= Γηα Q=4, έρνπκε όηη VC 4 = Αληηθαζηζηνύκε θαη βξίζθνπκε ην (c=;). β) Γηα ηε ζπκπιήξσζε ησλ θελώλ ηνπ πίλαθα θάλνπκε ηηο παξαθάησ αξηζκεηηθέο πξάμεηο: Γηα Q=10, ππνινγίδνπκε ην κεηαβιεηό θόζηνο (VC 10 =;). άξα ην FC ηζνύηαη κε:

5 8 γ) Τπνινγίδνπκε ην νξηαθό θόζηνο από Q=48 κέρξη Q=54. Τπνινγίδνπκε ην κεηαβιεηό θόζηνο γηα Q=50 (VC 50 =;) VC 50 =; Τπνινγίδνπκε ην νξηαθό θόζηνο από Q=54 κέρξη Q=56. Τπνινγίδνπκε ην κεηαβιεηό θόζηνο γηα Q= VC 55 =; Όηαλ ε παξαγσγή κεησζεί από Q=55 κνλάδεο, ζε Q=50 κνλάδεο, ην θόζηνο (ην κεηαβιεηό θόζηνο) κεηώλεηαη θαηά, δ) Έζησ όηη γηα x κνλάδεο παξαγσγήο ην κεηαβιεηό θόζηνο ηζνύηαη κε ( ) x=;

6 9 πλεπώο, ε παξαγωγή ηνπ ζπλνιηθνύ πξνϊόληνο πξέπεη λα κεηωζεί θαηά 4 κνλάδεο (56-52). ε) ηνλ επόκελν πίλαθα ππνινγίδνπκε, ην κέζν κεηαβιεηό θόζηνο (AVC) θαη ην νξηαθό θόζηνο (MC). Q VC , Ο πίλαθαο πξνζθνξάο απηήο ηεο επηρείξεζεο, ζηε βξαρπρξόληα πεξίνδν παξαγσγήο, έρεη σο εμήο: Q S P=MC minavc ζη) Τπνινγίδνπκε ηελ ειαζηηθόηεηα πξνζθνξάο (E S ), όηαλ ε ηηκή κεηώλεηαη από Ρ 1 =2.520 ζε Ρ 2 = Δπεηδή, έρνπκε όηη E S <1, ε πξνζθνξά ραξαθηεξίδεηαη αλειαζηηθή. ΟΜΑΓΑ ΣΔΣΑΡΣΖ α 1 ) Δθόζνλ ζηνλ θιάδν παξαγσγήο ππάξρνπλ 50 νκνεηδείο επηρεηξήζεηο, ε αληηπξνζσπεπηηθή επηρείξεζε ηνπ θιάδνπ θαιύπηεη ην (1/50) ηεο αγνξαίαο πξνζθνξάο. Έηζη, ν πίλαθαο ηεο αηνκηθήο πξνζθνξάο έρεη σο εμήο: Σηκή (Ρ)

7 10 α 2 ) ηνλ επόκελν πίλαθα ππνινγίδνπκε ην κεηαβιεηό θόζηνο ηεο επηρείξεζεο. Γηα απηό ζα ρξεηαζηνύκε ηε ζρέζε (Ρ=MC). P=MC Q VC α 3 ) Τπνινγίδνπκε ην κεηαβιεηό θόζηνο γηα Q= VC 122 =; πλεπώο, όηαλ ε παξαγσγή ηεο επηρείξεζεο απμάλεηαη από Q=100 ζε Q=122, ε κεηαβνιή ηνπ κεηαβιεηνύ θόζηνπο ηζνύηαη κε: β) Δθόζνλ, ε επηρείξεζε ρξεζηκνπνηεί σο κεηαβιεηνύο ζπληειεζηέο ηελ εξγαζία θαη κηα πξώηε ύιε, ην κεηαβιεηό θόζηνο ππνινγίδεηαη από ηνλ ηύπν: Γηα Q=100, έρνπκε ηε ζρέζε: Γηα Q=120, έρνπκε ηε ζρέζε: Από ηε ιύζε ηνπ ζπζηήκαηνο ησλ εμηζώζεσλ (1) θαη (2), βξίζθνπκε όηη: Καιή κειέηε