ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Προσωρινή επιτροπή για τις προκλήσεις πολιτικής και τα δηµοσιονοµικά µέσα της διευρυµένης Ένωσης ηµοσιονοµικές προοπτικές Νοεµβρίου 2004 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ αριθ. 8 σχετικά µε την ατζέντα κοινωνικής πολιτικής Προσωρινή επιτροπή για τις προκλήσεις πολιτικής και τα δηµοσιονοµικά µέσα της διευρυµένης Ένωσης Εισηγητής: Reimer Böge DT\ doc PE

2 1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στη Λισσαβώνα όρισε στρατηγικό στόχο για την Ένωση να αναπτύξει ανταγωνιστική και δυναµική οικονοµία που να βασίζεται στη γνώση ικανή να διατηρεί την αύξηση της οικονοµίας µε καλλίτερες και περισσότερες θέσεις εργασίας και µεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. Κατά κύριον λόγο αφορά διαρθρωτικές αναµορφώσεις και διαρθρωτικά µέσα σε επίπεδο κρατών µελών και ρυθµιστικό έργο σε επίπεδο ΕΕ. Η κύρια ευθύνη για τις ως άνω αναµορφώσεις εµπίπτει στην αρµοδιότητα των κρατών µελών. Ωστόσο µερικές από τις πτυχές της συγκεκριµένα στον τοµέα της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση χρειάζεται να ενισχυθούν από τον προϋπολογισµό της ΕΕ. Στο επίπεδο της Κοινότητας η ατζέντα κοινωνικής πολιτικής αποτελεί τον χάρτη πορείας για την Ένωση στην σφαίρα της απασχόλησης και την κοινωνική σφαίρα. Από κοινού µε σειρά κοινοτικών προγραµµάτων η ατζέντα κοινωνικής πολιτικής είναι ένα των κεντρικής σηµασίας εργαλείων που συµβάλλουν στην επίτευξη του στόχου για την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση από τη στρατηγική της Λισσαβώνας. Η ανακοίνωση της Επιτροπής "Η οικοδόµηση του κοινού µας µέλλοντος - Προκλήσεις πολιτικής και δηµοσιονοµικά µέσα της διευρυµένης Ένωσης " 1 ζητεί περαιτέρω ενίσχυση της ατζέντας κοινωνικής πολιτικής για να υπάρξει διαχείριση της αλλαγής δεδοµένης της διεύρυνσης, της παγκοσµιοποίησης και της δηµογραφικής γήρανσης του πληθυσµού. Τα πενιχρά χρηµατοδοτικά µέσα που αφιερώνονται στην υλοποίηση της ατζέντας κοινωνικής πολιτικής κατά τα πρόσφατα έτη έχουν δώσει τη δυνατότητα στην Ένωση να συµβάλει στην επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας. Ωστόσο δεν επήλθε το αναµενόµενο αποτέλεσµα, συγκεκριµένα όσον αφορά την απασχόληση και την κοινωνική προστασία / ενσωµάτωση. Τη γνώµη αυτή επιβεβαιώνει και η έκθεση Kok σχετικά µε την υλοποίηση της στρατηγικής της Λισσαβώνας 2 του Νοεµβρίου 2004, που υπογραµµίζει την ανάγκη για ισχυρή κοινωνική πολιτική και πολιτική απασχόλησης στην προοπτική επιτεύξεως των στόχων της στρατηγικής της Λισσαβώνας. Τονίζει όµως επίσης ότι η πρόοδος έως σήµερα στον συγκεκριµένο τοµέα είναι ανεπαρκής λόγω απουσίας δεσµεύσεως και πολιτικής βουλήσεως των κυβερνήσεων των κρατών µελών. Η έκθεση Kok προτείνει ως εκ τούτου τα κράτη µέλη και η Επιτροπή να εργασθούν από κοινού πολύ στενότερα προς επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας στον τοµέα της πολιτικής για την απασχόληση. Πέραν τούτου η έκθεση υπογραµµίζει ιδίως τη σηµασία µιας αυξηµένης συµµετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας. Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στις προκλήσεις από τον πρόσφατο γύρο διεύρυνσης. Ιδιαίτερες ανησυχίες και απαιτήσεις των 10 νέων κρατών µελών, επίσης όσον αφορά την υλοποίηση των προγραµµάτων, χρειάζεται να ληφθούν υπόψη. Κρίσιµο στοιχείο θα είναι η παροχή βοήθειας στην αναµόρφωση της αγοράς εργασίας και συγκεκριµένα για την προώθηση της ισότητας των φύλων στο πεδίο της αγοράς εργασίας. Τούτο τονιζόταν επίσης στην έκθεση πρωτοβουλίας του Κοινοβουλίου µε θέµα Ίσες Ευκαιρίες για Γυναίκες και Άνδρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση 3. Χρειάζεται να υπάρξουν τα κατάλληλα ευρωπαϊκά προγράµµατα για να καταπολεµηθούν οι διαφορές µεταξύ ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας, διαφορές οι οποίες σε µερικά από τα νέα κράτη µέλη είναι µεγαλύτερες από ό,τι 1 COM(2004) 101 τελικό 2 Αντιµετωπίζοντας την πρόκληση - Η στρατηγική της Λισσαβώνας για αύξηση της οικονοµίας και απασχόληση. Έκθεση από την οµάδα υψηλού επιπέδου υπό την προεδρία του Wim Kok, Νοέµβριος A5-0481/2003, Επιτροπή ικαιωµάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών, Εισηγήτρια Joke Swiebel, PE /14 DT\ doc

3 στην ΕΕ15. Άλλως αυτές οι δραστηριότητες κατά πάσαν πιθανότητα δεν θα εκτελεσθούν, όχι µόνον λόγω ελλείψεως οικονοµικών πόρων αλλά επίσης διότι δεν θεωρούνται αρκούντως σηµαντικές σε κράτη που αντιµετωπίζουν τεράστια οικονοµικά κι πολιτικά προβλήµατα. Παρόµοια γραµµή ακολούθησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν ενέκρινε τη δεύτερη φάση του προγράµµατος ΑΦΝΗ 1 για να εξασφαλίσει την πλήρη συµµετοχή - και στην πράξη - των νέων κρατών µελών στο πρόγραµµα. Ενδεχόµενοι δικαιούχοι στα νέα κράτη µέλη δεν έχουν επαρκή πείρα και γνώση του περιεχοµένου και των διαδικασιών του προγράµµατος. Ως εκ τούτου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέµεινε στην παροχή τεχνικής βοήθειας, ιδίως προς µη κυβερνητικές οργανώσεις από τα νέα κράτη µέλη οι οποίες δεν είχαν πλήρη συµµετοχή στο πρόγραµµα κατά το παρελθόν. 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΣ ( ) Στο Παράρτηµα I (σηµείο 1) του ανά χείρας εγγράφου δίδεται σύντοµη ανάλυση όλων των υφισταµένων ευρωπαϊκών προγραµµάτων στον κοινωνικό τοµέα και τον τοµέα της απασχόλησης. Όλα τα υφιστάµενα προγράµµατα θα λήξουν στο τέλος του 2006 (εξαιρέσει του Προγράµµατος ΑΦΝΗ που συνεχίζεται έως το 2008). Οι κοινοτικές δαπάνες στον τοµέα της διαρθρωτικής πολιτικής και ειδικότερα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταµείου (ΕΚΤ) θα αναλυθούν σε ένα περαιτέρω έγγραφο εργασίας (κατηγορία 1β: Συνοχή για την Αύξηση της Οικονοµίας και την Απασχόληση). Στις 14 Ιουλίου 2004 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για τη θέσπιση κοινοτικού προγράµµατος για την απασχόληση και την κοινωνική αλληλεγγύη - (PROGRESS) 2. Το πρόγραµµα αυτό ενσωµατώνει διάφορα ειδικά κοινοτικά προγράµµατα δράσεως που υποστηρίζουν την υλοποίηση της ατζέντας κοινωνικής πολιτικής και έναν αριθµό κονδυλίων του προϋπολογισµού που σχετίζονται µε τις συνθήκες εργασίας. Πέραν τούτων τα υφιστάµενα κονδύλια του προϋπολογισµού που αφορούν τις συνθήκες εργασίας απαιτούν ρητή νοµική βάση µετά τη θέση της συνθήκης της Νίκαιας εν ισχύι. Κύριος στόχος στην προσέγγιση της Επιτροπής είναι η απλούστευση και ο εξορθολογισµός της παρούσης καταστάσεως όσον αφορά τις δαπάνες της Κοινότητας για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική. Ειδικότερα ο τελικός χρήστης θα ωφεληθεί από το περισσότερο ορατό, την µεγαλύτερη σαφήνεια και την εσωτερική συνέπεια των µέσων. Το νέο πρόγραµµα PROGRESS θα αποτελεί ένα ενιαίο σηµείο στο οποίο θα απευθύνονται οι χρήστες, µε κοινούς κανόνες τους υποψηφίους για όλα τα µέρη του προγράµµατος. Τούτο ασφαλώς και θα απλουστεύσει τη διεργασία λήψεως αποφάσεων και την υλοποίηση του προγράµµατος. Την Επιτροπή θα επικουρεί µία ενιαία επιτροπή προγράµµατος αντί τέσσερις όπως συµβαίνει στην παρούσα κατάσταση. Η προτεινόµενη προσέγγιση θα έχει ως αποτέλεσµα µείωση του αριθµού κονδυλίων στον τοµέα της απασχόλησης και τον κοινωνικό τοµέα από 28 σε 2 (µη περιλαµβανοµένων των υπηρεσιών). Αυτό το ολοκληρωµένο πρόγραµµα καλύπτει την περίοδο και η Επιτροπή προτείνει χρηµατοδοτικό πλαίσιο ύψους 594 εκατ. (επιχειρησιακές δαπάνες) για µία επταετία. Το πρόγραµµα PROGRESS και περαιτέρω δαπάνες που προτείνει η Επιτροπή στον τοµέα της κοινωνικής πολιτικής περιγράφονται λεπτοµερέστερα στο Παράρτηµα I (σηµεία 2 και 3) του ανά χείρας εγγράφου εργασίας. 1 A5-0083/2004, Εισηγήτρια: Lissy. Groener 2 COM(2004) 488 τελικό, DT\ doc 3/14 PE

4 Η σχετική υποδιαίρεση των δηµοσιονοµικών προοπτικών 1 περιλαµβάνει ευρύ φάσµα δράσεων στον τοµέα της ανταγωνιστικότητας. Καλύπτει όχι µόνον δαπάνες κοινωνικής πολιτικής αλλά επίσης πρόγραµµα πλαίσιο για καινοτοµία και ανταγωνιστικότητα καθώς και σχετικές δαπάνες διοικητικής λειτουργίας και ένα περιθώριο για την όλη κατηγορία 1α του προϋπολογισµού. Το σύνολο δαπανών για την ατζέντα κοινωνικής πολιτικής (PROGRESS, Εξαρτηµένες υπηρεσίες και λοιπές δράσεις όπως περιγράφεται στο Παράρτηµα) στη διάρκεια της επταετίας ανέρχεται σε εκατ. (σε τιµές 2004), το οποίο αντιπροσωπεύει µόλις 6,6 % αυτής της υποδιαίρεσης (ή 1 % της κατηγορίας 1α: "Ανταγωνιστικότητα για την αύξηση της οικονοµίας και την απασχόληση") Η Επιτροπή προτείνει συνολική αύξηση κατά 115% (εν συγκρίσει προς το 2006) σε σύνολο εκατ. για αυτή την υποδιαίρεση 2 Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηµατικό πνεύµα, κοινωνική πολιτική (περιλαµβανοµένης της διοικητικής λειτουργίας) Σύνολο σύνολο 26% 12% 10% 10% 8% 9% 7% 12% µέση τιµή % αύξηση από το 2006 Πρέπει ωστόσο να υποδειχθεί ότι εντός αυτής της υποδιαιρέσεως δεν θα επέλθει αύξηση 115% σε όλους τους τοµείς. Συγκεκριµένα οι δαπάνες στην κοινωνική πολιτική και στην πολιτική για την απασχόληση θα εξελιχθούν προς πολύ διαφορετική κατεύθυνση. Σύγκριση των τρεχουσών δαπανών στον κοινωνικό τοµέα και τον τοµέα της απασχόλησης µε εκείνες των σχετικών δράσεων που προτείνονται από το 2007 και µετέπειτα δεικνύει ότι δεν θα υπάρξει πραγµατική αύξηση. Με άλλους λόγους η Επιτροπή προτείνει έναν περίπου σταθερό προϋπολογισµό στον κοινωνικό τοµέα και τον τοµέα της απασχόλησης. εδοµένης της µέσης τιµής 115% για την αύξηση, για άλλα κονδύλια του προϋπολογισµού στην ίδια υποδιαίρεση (π.χ. ανταγωνιστικότητα, επιχειρηµατικό πνεύµα) η αύξηση θα είναι τεράστια. 3. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΡΙΟ Ο Μία συνολική θεώρηση των µειζόνων υφισταµένων προγραµµάτων στον τοµέα της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση καθώς και για την ισότητα των φύλων δίδεται στο Παράρτηµα του ανά χείρας εγγράφου εργασίας. Μερικά προγράµµατα θεσπίσθηκαν µόλις πριν από µερικά έτη και άρα εκκρεµεί ακόµη µία επίσηµη αποτίµησή τους από την Επιτροπή. Προσφάτως η Επιτροπή δηµοσίευσε προκηρύξεις για την υποβολή προσφορών για να αποτιµηθούν τα Μέτρα Ενθάρρυνσης στον Τοµέα της Απασχόλησης και το Πρόγραµµα για την Καταπολέµηση του Κοινωνικού Αποκλεισµού. Όσο για το Πρόγραµµα για την Καταπολέµηση των ιακρίσεων ( ) αποτίµηση της πρώτης διετίας πραγµατοποιήθηκε φέτος. Η σχετική έκθεση 3 συµπεραίνει ότι µολονότι το 1 "Προώθηση της ανταγωνιστικότητας και του επιχειρηµατικού πνεύµατος σε µία πλήρως ολοκληρωµένη εσωτερική αγορά Υλοποίηση των δράσεων κοινωνικής πολιτικής διοικητική λειτουργία" 2 Πηγή: Έγγραφο εργασίας αριθ. 3 - Πρώτη ανάλυση της ανακοινώσεως της Επιτροπής COM (2004)487 τελικό 3 Επιτροπή, Αξιολόγηση του κοινοτικού προγράµµατος δράσης για την καταπολέµηση των διακρίσεων ( ), Περίληψη της έκθεσης αξιολόγησης 2003, Απρίλιος 2004 PE /14 DT\ doc

5 πρόγραµµα ευρίσκεται ακόµη στο αρχικό του στάδιο θα µπορούσε να επιτευχθεί ικανοποιητική αποτελεσµατικότητα. Μία κάποια θετική πρόοδος έχει επιτευχθεί όχι µόνον υπό την έννοια της αυξηµένης επίγνωσης θεµάτων που σχετίζονται µε τις διακρίσεις αλλά επίσης όσον αφορά την κινητοποίηση των ΜΚΟ. Η επίγνωση ορισµένων σηµαντικών παραγόντων (δικαστών, ασκούντων νοµικό επάγγελµα, φορέων που επιδίδονται σε επίπεδο κρατών µελών στην καταπολέµηση των διακρίσεων, του εν γένει κοινού) θα µπορούσε να αυξηθεί επιτυχώς µέσω σειράς σεµιναρίων και συνεδρίων. Συγκεκριµένα η χρηµατοδότηση µεταβατικών δράσεων όπου συµµετέχουν εργατικές ενώσεις και φορείς για την παροχή ίσων ευκαιριών έχει αυξήσει την επίγνωση και ευνοήσει την ανταλλαγή ορθής πρακτικής. Από την άλλη η έκθεση αποτίµησης επικρίνει ιδίως την έλλειψη ορατού όσον αφορά την πρόσβαση στο πρόγραµµα και τη χρηµατοδότηση από αυτό. Πέραν τούτου πολύ λίγα έχουν δηµοσιευθεί σχετικά µε τα αποτελέσµατα και τα επιτεύγµατα των δράσεων που χρηµατοδοτούνται από το πρόγραµµα. Η έκθεση συνιστά ενίσχυση της στρατηγικής προς µεγαλύτερη δηµοσιότητα για το πρόγραµµα και επίσηµη θέσπιση πραγµατικής στρατηγικής προς διάδοση των αποτελεσµάτων. Προς τον σκοπό αυτό θα µπορούσαν να εξετασθούν ετήσιες εκδηλώσεις που εστιάζονται σε θέµατα προώθησης και τη θέσπιση της εννοίας της διάδοσης ως συµβατικής υποχρεώσεως και αναπόσπαστου τµήµατος ενός έργου. Επιπροσθέτως η σύνδεση ανάµεσα στη δράση που εκτελείται σε επίπεδο Κοινότητας και τις δράσεις που εκτελούνται σε επίπεδο κρατών µελών πρέπει να ενισχυθεί. Όµως στην έκθεση επικρίνονται επίσης και τα κράτη µέλη διότι "δεν ανταποκρίνονται πλήρως στον ρόλο τους ως µετόχων στην κοινοτική πολιτική για την καταπολέµηση των διακρίσεων". Μόνον 10 κράτη µέλη έχουν ζητήσει κοινοτική χρηµατοδότηση για τη θέσπιση δράσεων σε επίπεδο κράτους µέλους προς περισσότερη επίγνωση του θέµατος και µόνον πολύ µικρός αριθµός κρατών µελών παραπέµπουν στο κοινοτικό πρόγραµµα δράσεως στις ιστοθέσεις των υπουργείων τους (π.χ. Φινλανδία). Από την άλλη η έκθεση δεικνύει επίσης ότι σε ορισµένα κράτη µέλη υπάρχει ως αποτέλεσµα µία θετική ώθηση και προβαίνει σε µνεία µερικών ενδιαφερόντων παραδειγµάτων. Το κοινοτικό πρόγραµµα είχε άµεση επίδραση στην θέσπιση ευρείας κλίµακας ενηµερωτικής δράσης στη Σουηδία και συνέβαλε σε καλλίτερη συνεργασία και δικτύωση φορέων που αναπτύσσουν δράση στον τοµέα καταπολεµήσεως των διακρίσεων σε πλείονα άλλα κράτη µέλη. Η υλοποίηση του Πλαισίου στρατηγικής για την Ισότητα µεταξύ Γυναικών και Ανδρών αποτιµήθηκε τον Ιούνιο Η ενδιάµεση έκθεση 1 αποτιµά το πρόγραµµα θετικά όσον αφορά την επίτευξη των στόχων που θέτει, όπως είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού, η ανάλυση και η ανάπτυξη ικανοτήτων. Υπογραµµίζει τη σηµαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον ορισµό της εννοίας της ισότητας των φύλων και στη διάρθρωση της παρεµβάσεως που συνιστά το πρόγραµµα όσον αφορά τις αρµοδιότητες της Κοινότητας. Ο ευρύς ορισµός των κυρίων στόχων του προγράµµατος επιτρέπει τη χρηµατοδότηση µεγάλης ποικιλίας έργων µε διαφορετική διάρκεια, διαφορετικούς τύπους χρηστών και διαφορετικούς τελικούς στόχους. Από την άλλη η ενδιάµεση έκθεση θεωρεί ως κύρια αδυναµία του προγράµµατος τη στρατηγική του για το ορατό και την επικοινωνία. Για να επιτευχθούν ακόµη καλλίτερα 1 Επιτροπή, Αξιολόγηση του κοινοτικού προγράµµατος δράσης που αφορά το κοινοτικό πλαίσιο στρατηγικής για την Ισότητα µεταξύ Γυναικών και Ανδρών, Περίληψη της ενδιάµεσης έκθεσης, Ιούνιος 2004 DT\ doc 5/14 PE

6 αποτελέσµατα από την υλοποίηση, η διαχείριση των πληροφοριών εντός του προγράµµατος πρέπει να βελτιωθεί. Οι πληροφορίες σχετικά µε τις διάφορες δράσεις του πλαισίου δεν συγκεντρώνονται κατά τρόπο συστηµατικό, το οποίο έχει ως αποτέλεσµα κενά στη συνέχεια και τη θεσµική µνήµη. Σηµαντικό είναι επίσης να εξασφαλισθεί εσωτερική συνοχή και συνεργία µεταξύ των διαφόρων επιπέδων και δράσεων του προγράµµατος. 4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΙΚΟ ΜΕΣΟ Προς επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας η ατζέντα κοινωνικής πολιτικής βασίζεται σε συνδυασµό µέσων, κυρίως στη νοµοθεσία, την ανοικτή µέθοδο συντονισµού, τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο και ένα πλήθος άλλων χρηµατοδοτικών εργαλείων, ιδιαιτέρως το νέο πρόγραµµα PROGRESS. απάνες αυτού του είδους θα παραµείνουν απαραίτητες στο µέλλον, κυρίως για να εξασφαλίζεται η συνεκτική υλοποίηση του υφισταµένου "κεκτηµένου" και για να βελτιώνεται η γνώση της καταστάσεως που επικρατεί στα κράτη µέλη, ιδίως στα 10 νέα κράτη µέλη. Η χορήγηση κοινοτικών πόρων στον τοµέα της απασχόλησης και τον κοινωνικό τοµέα πρέπει να συνεχίσει να δρα ως καταλύτης διευκολύνοντας τον ορισµό και την υλοποίηση των µέτρων αναµόρφωσης που λαµβάνουν τα κράτη µέλη στην αγορά εργασίας τους και τις κοινωνικές πολιτικές τους. 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ο εισηγητής συµµερίζεται τη γνώµη της Επιτροπής ότι τα χρηµατοδοτικά µέσα που αφιερώνονται στην υλοποίηση της ατζέντας κοινωνικής πολιτικής κατά τα πρόσφατα έτη έχουν δώσει τη δυνατότητα στην Ένωση να συµβάλει στην επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας. Ως εκ τούτου ένα αρµόζον επίπεδο κοινοτικών δαπανών για τον τοµέα αυτόν είναι ζωτικής σηµασίας, καθόσον οι στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβώνας, ιδίως όσον αφορά την απασχόληση και την κοινωνική προστασία/ενσωµάτωση, δεν έχουν επιτευχθεί Η ανωτέρω ανάλυση δεικνύει ότι η υλοποίηση των υφισταµένων προγραµµάτων στον τοµέα της κοινωνικής πολιτικής και κατά των διακρίσεων έχει ένα συνολικά θετικό αποτέλεσµα. Προς εξασφάλιση εσωτερικής συνοχής και συνεργίας σε ένα ευρύ φάσµα διαφορετικών δράσεων και προγραµµάτων η αξία που έχει ο ολοκληρωµένος χαρακτήρας του νέου προγράµµατος PROGRESS πρέπει να αναγνωρισθεί. Ο εισηγητής χαιρετίζει τις προσπάθειες να απλουστευθεί και εξορθολογισθεί η παρούσα κατάσταση όσον αφορά τις δαπάνες της Κοινότητας για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική. Όµως επ' αυτού ο εισηγητής τονίζει ότι οι δυνατές συνέπειες από αυτή την ολοκληρωµένη προσέγγιση όσον αφορά τόσο τον πολιτικό και δηµοσιονοµικό έλεγχο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και τη διαφάνεια χρειάζεται να συζητηθούν περαιτέρω. Ο εισηγητής υπογραµµίζει πόσο σηµαντικό και απαραίτητο είναι να συνεχισθεί ένα συνεκτικό ευρωπαϊκό πρόγραµµα περιλαµβανοµένης και της επαρκούς παροχής πόρων στον συγκεκριµένο τοµέα, πρόγραµµα που να συµπληρώνει τη δράση των κρατών µελών. Παρά µία συνολική αύξηση 115% στην σχετική υποδιαίρεση που έχει προταθεί από την Επιτροπή, οι δαπάνες στον κοινωνικό τοµέα και τον τοµέα της απασχόλησης θα παραµείνουν περίπου στο παρόν επίπεδο (1% της κατηγορίας 1α: "Ανταγωνιστικότητα για την αύξηση της οικονοµίας και την απασχόληση"). PE /14 DT\ doc

7 Βάσει των ευρέων στοιχείων που παρουσιάσθηκαν ανωτέρω και εν αναµονή της γνώµης των σχετικών επιτροπών ο εισηγητής αναµένει χάραξη των εξής κατευθύνσεων από τη συζήτηση: συµµερίζεται η επιτροπή το συνολικά θετικό αποτέλεσµα όσον αφορά την υλοποίηση των υφισταµένων προγραµµάτων; είναι η προσέγγιση της Επιτροπής να ενσωµατωθούν ένα σύνολο υφισταµένων δραστηριοτήτων σε ένα ενιαίο πρόγραµµα PROGRESS η αρµόζουσα; πρέπει να συνεχισθούν όλα τα µέρη του προτεινοµένου ολοκληρωµένου προγράµµατος PROGRESS; χρειάζεται να επέλθει νέα ισορροπία στη συνολική χρηµατοδότηση αυτού του τοµέα πολιτικής; είναι δεκτό το χρηµατοδοτικό πλαίσιο για τον κοινωνικό τοµέα και τον τοµέα της απασχόλησης όπως προτείνεται από την Επιτροπή (κατά προσέγγιση 1% της κατηγορίας 1α: "Ανταγωνιστικότητα για την αύξηση της οικονοµίας και την απασχόληση"); DT\ doc 7/14 PE

8 ANNEX I Extract from the decisions referred to below: Programme relating to the Community framework strategy on gender equality ( ) (2001/51/EC), Programme of Community action (2004 to 2008) to prevent and combat violence against children, young people and women and to protect victims and groups at risk (DAPHNE II) (803/2004/EC), Community action programme to promote organisations active at European level in the field of equality between men and women (848/2004/EC), Programme to combat the social exclusion (Decision 2002/50/EC), Programme to combat discrimination (2001 to 2006) (Decision 2000/750/EC), Activities on incentive measures in the field of employment (Decision 2002/1145/EC), 1) ANALYSIS OF THE CURRENT SITUATION (until 2006) 1 The following table gives an overview of the major existing programmes in the area of social and employment policy and gender equality. Programme Principal aim Duration Years Financial framework (Million Euro) Gender equality DAPHNE II Equality between men and women Programme to combat social exclusion Programme to combat discrimination Activities on incentive measures in the field of employment Community framework strategy on gender equality Prevention of violence against children, young people and women NGOs active at European level in the field of equality between men and women Increase of the effectiveness and efficiency of policies to combat social exclusion Combating various forms of direct or indirect discrimination Incentive measures in the field of employment Annual programming (Million Euro) Implementation figures % % budget line created in no figures for 2003 available % % % TOTAL 359,3 66,1 1 Sources: This table is based on the financial envelopes included in the various programmes and on recent implementation rates given by the Commission. The references to the relevant Council and Parliament Decisions are indicated in the short description of the programmes. 2 Implementation per year 2003 (engagements) PE /14 DT\ doc

9 1. Programme relating to the Community framework strategy on gender equality ( ) (2001/51/EC) The programme was first introduced in The objective of the Programme is to promote gender equality. The Programme co-ordinates, supports and finances the implementation of horizontal activities in various fields of intervention concerning gender equality. These fields of intervention are: economic life, equal participation and representation, social rights, civil life, gender roles and stereotypes. A recent Commission proposal provides for a prolongation of the Programme until 31 December 2006 and a subsequent increase of its financial framework. The programme's overall budget for the years now amounts to 61 million Euro (annual average 10 million Euro). 2. Programme of Community action (2004 to 2008) to prevent and combat violence against children, young people and women and to protect victims and groups at risk (DAPHNE II) (803/2004/EC) The programme was first introduced in 2000 (Decision 293/2000/EC) and its first phase lasted from The objective of the second phase of the Daphne programme is designed to prevent and combat all forms of violence against children, young people and women and to protect victims and groups at risk. It is designed to contribute to the general objective of providing citizens with a high level of protection from all forms of violence, including protection of physical and mental health. It further aims to assist and encourage NGOs and other organisations active in this field. Daphne II is open to participation for public or private organisations and institutions (local authorities at the competent level, university departments and research centres) working to prevent and combat violence against children, young people and women. The programme's overall budget for the years amounts to 50 million Euro (annual average 10 million Euro) out of which EUR 29 million is for the period until 31 December For the period following 31 December 2006, the amount shall be deemed to be confirmed if it is consistent for this phase with the financial perspectives in force for the period commencing in Community action programme to promote organisations active at European level in the field of equality between men and women (848/2004/EC) The programme was first introduced in The general objective of the programme is to support the activities of NGOs active in the field of equality between men and women. A recent Commission Proposal provides for a prolongation of the programme until 31 December 2006 and a subsequent increase of its financial framework. The programme's overall budget for the years now amounts to 3.3 million Euro (annual average 1.1 million Euro). 4. Programme to combat the social exclusion (Decision 2002/50/EC) The Programme was first introduced in The objective of the Programme is to enhance the effectiveness and efficiency of policies to combat poverty and social exclusion, in particular by: DT\ doc 9/14 PE

10 1. Improving the understanding of social exclusion and poverty through analysis of characteristics, processes, causes and trends in social exclusion (i.e. studies) 2. Organising policy co-operation and mutual learning in the context of the national action plans (i.e. policy workshops, transitional exchanges aimed at transferring information and good practices in the field, expert work and reports on social exclusion) 3. Developing the capacity of actors to address social exclusion and poverty effectively in particular through networking at European level The programme's overall budget for the years amounts to 85 million Euro (annual average 17 million Euro). 5. Programme to combat discrimination (2001 to 2006) (Decision 2000/750/EC) The programme was first introduced in The objective of the Programme is to combat direct or indirect discrimination based on racial or ethnic origin, religion or belief, disability, age or sexual orientation, in particular through 1. Analysis and evaluation of the extent and nature of discrimination and the effectiveness of measures to combat it (the development of statistical bases to assess the effectiveness of antidiscrimination policies, analysis and dissemination of the results); 2. Capacity building through transitional co-operation and the promotion of networking at European level between partners active in the prevention of, and the fight against, discrimination, including non-governmental organisations 3. Awareness raising, in particular to emphasise the European dimension of the fight against discrimination and to publicise the results of the programme (communications, publications, campaigns and events) The programme's overall budget for the years amounts to 98 million Euro (annual average 16 million Euro). 6. Activities on incentive measures in the field of employment (Decision 2002/1145/EC) The activities were first introduced in The objective of the activities is to foster cooperation between Member States in the field of employment through a range of Community activities (e.g. analysis and monitoring of labour market policy, identifying best practices, promoting exchanges and transfers of information and experience). It is not intended for financing general research, for which the Community has other instruments. The activities will also support activities aimed at the monitoring of the European Employment's Strategy in Member States and at the promotion of the general awareness of the European Employment Strategy. The programme's overall budget for the years amounts to 62 million Euro (annual average 12 million Euro). PE /14 DT\ doc

11 2) DESCRIPTION OF NEW PROPOSALS (FROM 2006) 1. DAPHNE II The DAPHNE programme to combat violence was first introduced in The second phase started in 2004 and will continue longer than the current financial perspective, i.e. until Community Programme for Employment and Social Solidarity - PROGRESS (COM/2004/0488) On July 14, 2004, the Commission adopted a proposal establishing a Community Programme for Employment and Social Solidarity - PROGRESS. This integrated programme covers the period from 1 January 2007 to 31 December Its main purpose is to financially support the implementation of the objectives of the European Union in the employment and social affairs area and thereby contribute to the achievement of the Lisbon Strategy goals. With the aim of simplifying and rationalising the current situation, the PROGRESS programme incorporates various specific Community Action Programmes supporting the implementation of the social policy agenda and a number of budget lines in relation to working conditions. The Union's social policy agenda covers the full range of Community social objectives: full employment, social protection and inclusion, working conditions, anti-discrimination and diversity and gender equality. Action in these areas will be brought together in a single programme for employment and social solidarity ("PROGRESS"). The Programme will be divided into 5 sections corresponding to the 5 main fields of activities: (1) Employment (implementation of the European Employment Strategy) (2) Social protection and inclusion (implementation of the open method of co-ordination in the field of social protection and inclusion) (3) Working conditions (improvement of the working environment and conditions including health and safety at work) (4) Anti-discrimination and diversity (implementation of the principle of non-discrimination on the grounds of racial or ethnic origin, religion or belief, disability, age or sexual orientation - Article 13 of the Treaty.) (5) Gender equality (effective implementation of the principle of gender equality and a better gender mainstreaming in EU policies) Costs of the programme The Commission proposes a financial framework for the PROGRESS programme of Million Euro for seven years with the following operational amounts per year: and Total 2003 Commitments In addition the Commission envisages administrative expenditure of Million Euro which represents 34 % of the operational budget. DT\ doc 11/14 PE

12 Technical and administrative assistance (in Million Euro) Total Commitments Human resources and other administrative expenditure (in Million Euro) Total Commitments The financial breakdown between the different sections shall respect the following lower limits: Section 1 Employment 21 % Section 2 Social protection and inclusion 28 % Section 3 Working conditions 8 % Section 4 Antidiscrimination and diversity 23 % Section 5 Gender equality 8 % 3) OTHER INSTRUMENTS Apart from the PROGRESS programme, the Commission proposes to restructure the employment and social policy activities with budgetary implication the following way. Each of these areas/activities corresponds to one budget line and each is based on its own decision making process. a) Promotion of Social Dialogue at European level Million Euro The second area of activities is entitled "Sustaining Social Dialogue, free movement of workers and studies and special reports in the social field". The financial framework amounts to 479,9 Million Euro over the period. The Commission proposes a separate budget line, as no legislative decision is needed. These activities are based on existing regulations and autonomous powers conferred on the Commission by the Treaty. The purpose of these activities is to provide financial support to promote and facilitate social dialogue at European level. It will finance activities related to negotiations, information, training and capacity building of the actors and the dissemination and promotion of results at all levels. It will also support activities relating to social analysis and to free movement of workers, notably the EURES network. PE /14 DT\ doc

13 b) Agencies in the employment and social area Million Euro A further Million Euro should be foreseen for the financing of the two agencies 1 active in the employment and social area from 2007 to c) Establishment of a new "European Gender Institute" 52.7 Million Euro Reflecting the equality goals of the Lisbon agenda the European Council invited the Commission to bring forward a proposal for the establishment of a European Gender Institute. The Commission plans to adopt this proposal before the end of the year and intends to allocate 52.7 million Euro to it over the period. The setting up of the institute will be budgetary neutral as this amount has been deducted from the programme PROGRESS. The precise scope of the Institute's competencies still needs to be defined in the mentioned proposal. However, the Institute's primary task will be to provide objective, reliable and comparable information and data on gender equality in order to establish measures in this field. It will also act as a catalyst for analysing and disseminating information, which improves gender equality in Europe. 1 * European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Dublin) * European Agency for Health and Safety at Work (Bilbao) DT\ doc 13/14 PE

14 ANNEX II Extract from Working document of the Commission Services - Multiannual Financial Framework Fiche no. 20 (REV) 1 A social policy agenda to help European society to anticipate and manage change What has Community spending in this area achieved so far and why must spending be part of the policy mix to deliver priorities in this area? The need to promote a high level of employment and social protection, improve working condition, combat discrimination and promote gender equality and social dialogue are explicit objectives of European Union as laid down in the Treaty. The Social Policy Agenda translates those Treaty objectives in the employment and social sphere into concrete policies and actions, as part of the Lisbon Strategy. The modest financial means dedicated to the implementation of the Social Policy Agenda have enabled the Union to actively contribute to the Lisbon objectives of competitiveness, more and better jobs and greater social cohesion. This type of expenditure will remain necessary in the future for a host of reasons: Financial means remain necessary to ensure a coherent implementation of the existing acquis, to improve the knowledge and understanding of the situation prevailing in the Member States and to support the promotion of rights, free movement of workers, antidiscrimination and gender equality. Community funding in support of the implementation of the Open Method of Coordination in the employment and social area should continue to act as a catalyst by facilitating the definition and implementation of reform measures by Member States in their labour market and social policies. Adequate financial resources are indispensable to allow the Commission to fully exploit its autonomous Treaty based competence of promoting social dialogue at EU level in line with art Partnership for change will play a crucial role in giving appropriate responses in terms of harnessing change and economic restructuring. What does the Commission expect its proposals in this area to deliver ? The Lisbon Strategy has not reached its expected outcome, in particular in terms of employment and social protection/inclusion. The Commission expects, on the one hand, that its future programme PROGRESS will contribute to reinforcing the OMC in the employment and social area, to ensuring a better implementation of EC law and to tackling discrimination and gender inequality. The Commission anticipates, on the other hand, that its investment in social dialogue and its support to free movement of workers will play and important role in creating more and better jobs. Both actions will contribute to the modernisation of the European Social Model and to achieving the Lisbon goals. 1 Fiche no 20 (REV) is available on the EP Intranet (FINP/background documents) PE /14 DT\ doc