ΔΞΔΗΓΝΠΑ ΘΑΗ ΓΔΛΗΘΖ ΘΔΟΑΞΔΗΑ ΡΩΛ ΓΖΙΖΡΖΟΗΑΠΔΩΛ

Transcript

1 ΔΞΔΗΓΝΠΑ ΘΑΗ ΓΔΛΗΘΖ ΘΔΟΑΞΔΗΑ ΡΩΛ ΓΖΙΖΡΖΟΗΑΠΔΩΛ Πε πμθθά γχα πμο αζεεκμφκ αζθκίδζα ηαζ ζηα μπμία δεκ ιπμνεί κα ηαοημπμζδεεί έβηαζνα ηαιία άθθδ δζάβκςζδ, ηίεεηαζ ζακ δζάβκςζδ δ δδθδηδνίαζδ. Γζα ημ θυβμ αοηυ, δ εεναπεία ηαζ μ πεζνζζιυξ ηςκ γχςκ αοηχκ πνέπεζ κα έπμοκ ζακ ηαηεφεοκζδ ηδ δζαηήνδζδ ηδξ γςήξ, άζπεηα απυ ηδκ αζηζμθμβία ηδξ κυζμο. Ν ηθζκζηυξ πνέπεζ κ αζπμθδεεί απεοεείαξ ιε ηδ εεναπεία ηςκ πανμοζζαγυιεκςκ ζοιπηςιάηςκ απυ ημ πνμζαεαθδιέκμ γχμ, εηηυξ ηαζ ακ δ μνεή δζάβκςζδ είκαζ ειθακήξ. Δάκ δεκ ζοιααίκεζ ηά-ηζ ηέημζμ, ηυηε δ δζάβκςζδ υπςξ ηαζ μζ πνμδζαεέημκηεξ πανάβμκηεξ πνμζδζμνίγμκηαζ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ ζηαεενμπμίδζδξ ηδξ κυζμο. Νζ εζδζημί ζηυπμζ ηδξ εεναπείαξ ζε πενίπηςζδ ημλίηςζδξ πενζθαιαάκμοκ ηα ελήξ: 1) Δπείβμοζα ακάζπεζδ ηαζ απμηνμπή πεναζηένς πνμζαμθήξ απυ ημκ κμζμβυκμ πανάβμκηα. 2) Θαεοζηένδζδ παναπάκς απμννυθδζδξ. 3) Σνήζδ εζδζηχκ ακηζδυηςκ. 4) Ραπεία ελάθεζρδ ηδξ ημλζηήξ μοζίαξ πμο απμννμθήεδηε. 5) πμζηδνζηηζηή εεναπεία. 6) Δκδιένςζδ ημο ζδζμηηήηδ. ΞΟΝΘΑΡΑΟΘΡΗΘΔΠ ΝΓΖΓΗΔΠ ΠΡΝΠ ΗΓΗΝΘΡΖΡΔΠ Ν ηηδκίαηνμξ εζδμπμζείηαζ βζα ηα δδθδηδνζαζιέκα γχα πμθφ ζοπκά απυ ημ ηδθέθςκμ. Νζ πνμηαηανηηζηέξ μδδβίεξ πμο δίκμκηαζ ζηδ θάζδ αοηή ιπμνεί κα απμαμφκ ζδιακηζηέξ βζα ηδκ έηααζδ ηδξ εεναπεοηζηήξ αβςβήξ. Ν ζδζμηηήηδξ υπςξ άθθςζηε ηαζ ηα άημια πμο ένπμκηαζ ζε επαθή ιε ημ γχμ πμο πνμζαθήεδηε πνέπεζ κα εκδιενςεμφκ βζα ηδκ πνμζηαζία ημο. Π αοηήκ ηδκ εκδιένςζδ πενζθαιαάκεηαζ ηαζ δ δζαηήνδζή ημο ζε γεζηυ πενζαάθθμκ υπςξ επίζδξ ηαζ δ απμθοβή άθθςκ ζηνεζζζηχκ παναβυκηςκ. Αηυιδ πνέπεζ κα πνμεζδμπμζδεμφκ μζ εκδζαθενυιεκμζ βζα ηδκ ηαηάζηαζή ημο ηαζ πζεακυκ κα πνεζαζηεί δ ημπμεέηδζδ θζιχηνμο. Δάκ δ πνμζαμθή ημο γχμο απυ ηδκ ημλζηή μοζία ήηακ ημπζηή, ηυηε μ ζδζμηηήηδξ πνέπεζ κα ηαεανίζεζ ημ δένια ή ημ ιάηζ ιε άθεμκμ κενυ ηαζ κα πνμζέλεζ κα ιδκ εηηεεεί μ ίδζμξ ζηδκ ημλζηή μοζία, θμνχκηαξ πνμζηαηεοηζηά νμφπα, εάκ είκαζ δζαεέζζια, βζα πανάδεζβια βάκηζα, πμδζά η.θ.π. Πε πμθθέξ πενζπηχζεζξ μ ζδζμηηήηδξ εα εεθήζεζ κα εκδιενςεεί βζα ημ πςξ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ ειεηυ ζημ γχμ. Ν ηηδκίαηνμξ πνέπεζ κα ημο εέζεζ ηζξ ηαηαζηάζεζξ ζηζξ μπμίεξ ακηεκδείηκοηαζ δ δζεκένβεζα ειεημφ ηαζ ηέημζεξ είκαζ δ ηαηαζημθή ημο ΘΛΠ, δ ηαηάπμζδ μλέςκ, αθηαθέςκ ή πνμσυκηςκ απυζηαλδξ πεηνεθαίμο. Γζάθμνα πνμηθδηζηά ειεημφ υπςξ ηαζ ημζκέξ ηεπκζηέξ πνμζζηέξ ζημκ ηαεέκα, βζα πανάδεζβια οπενμλείδζμ ημο οδνμβυκμο, ιαβεζνζηυ αθάηζ ηαζ είζμδμξ ημο δαηηφθμο ζημ αάεμξ ημο ζηυιαημξ ημο γχμο, είκαζ ζε βεκζηέξ βναιιέξ ιδ απμηεθεζιαηζηέξ ηαζ ιενζηέξ θμνέξ επζηίκδοκεξ. Δάκ ημ γχμ είκαζ εκηεθχξ λφπκζμ ιπμνμφκ κα ημο δμεμφκ ιζζυ έςξ δφμ ημοηαθάηζα ημο βθοημφ ζζνμπζμφ ζπεηαημοάκαξ. Ν ζδζμηηήηδξ πνέπεζ κα ηαηακμήζεζ υηζ επζαάθθεηαζ κα πίκεζ ημ άννςζημ γχμ υζμ κενυ εεθήζεζ. Αοηυ εα δνάζεζ ζακ δζαθοηζηυ ιέζμ. Κπμνεί αηυια κα δμεεί βάθα, αζπνάδζα αοβχκ ή ηαιπθέηεξ άκεναηα (ηαναμοκάηζ). Πε πενίπηςζδ πμο έπεζ ζπαζιμφξ, ηαηάννεοζδ ή έπεζ πάζεζ ηζξ αζζεήζεζξ ημο δεκ επζηνέπεηαζ κα πάνεζ ηίπμηε απυ ημ ζηυια. Δίκαζ ααζζηυηαημ κα ιδ παεεί πμθφηζιμξ πνυκμξ. Ρμ γχμ πνέπεζ κα πνμζημιζζηεί ζημκ ηηδκίαηνμ ημ ηαπφηενμ δοκαηυ (ή κα ημ επζζηεθεεί μ ηηδκίαηνμξ ακηίεεηα). Ν ζδζμηηήηδξ πνέπεζ κα θένεζ ιαγί ημο ημ φπμπημ οθζηυ ή ιένμξ απυ ηα ειέζιαηα, ιέζα ζε ηαεανμφξ πενζέηηεξ πθαζηζημφξ ή βοάθζκα αάγα ηαζ ηα οθζηά αοηά κα είκαζ ηαηά ημ δοκαηυκ ιδ ιμθοζιέκα, βζαηί ιπμνεί κα πνεζαζηεί κα βίκεζ ζαηνμδζηαζηζηή ελέηαζδ. Ακ δ ημλίκδ βίκεζ 1

2 ι αοηυκ ημκ ηνυπμ βνήβμνα βκςζηή, ζοζηδιαημπμζείηαζ δ εεναπεοηζηή αβςβή ηαζ ηενδίγεηαζ πμθφηζιμξ βζα ηδ γςή ημο άννςζημο γχμο πνυκμξ. ΔΞΔΗΓΝΠΑ ΑΞΝΡΟΝΞΖ ΓΖΙΖΡΖΟΗΑΠΖΠ Ρμ ζδιακηζηυηενμ ζδιείμ ηδξ επείβμοζαξ εεναπείαξ ηςκ ημλζηχζεςκ είκαζ δ δζαζθάθζζδ ηδξ θοζζμθμβζηήξ θεζημονβίαξ ημο μνβακζζιμφ. `Νθεξ μζ δζαδζηαζίεξ πμνήβδζδξ ακηζδυηςκ πμο είκαζ πνμζζηέξ ζημκ ηθζκζηυ είκαζ άπνδζηεξ ακ ημ γχμ έπεζ πάζεζ ιία ή υθεξ ηζξ γςηζηέξ ημο θεζημονβίεξ. Πηα πθαίζζα ηδξ δζαζθάθζζδξ αοηήξ πενζθαιαάκμκηαζ δ επάνηεζα πνμζθαιαακυιεκμο αένα, δ ηεπκδηή ακαπκμή, ημ ηανδζαηυ ιαζάγ (εζςηενζηυ ή ελςηενζηυ) ηαζ πζεακχξ δ πνήζδ ηεπκζηήξ απζκζδζζιμφ (ηαηάνβδζδ ηδξ ιανιανοβήξ ηςκ ημζθζχκ ιε δθεηηνζηυ νεφια). Πηδ ζοκέπεζα, ιεηά δδθαδή ημκ έθεβπμ ηαζ ηδ ζηαεενμπμίδζδ ηςκ γςηζηχκ θεζημονβζχκ, μ ηθζκζηυξ ιπμνεί κα ζοκεπίζεζ ηα εεναπεοηζηά βζα ηδκ απμημλίκςζδ ιέηνα. ΘΑΘΠΡΔΟΖΠΖ ΑΞΝΟΟΝΦΖΠΖΠ Βαζζηυξ πανάβμκηαξ ζηδ εεναπεοηζηή ακηζιεηχπζζδ ηδξ δδθδηδνίαζδξ είκαζ δ απμηνμπή ημο γχμο απυ ηδκ πνυζθδρδ πνυζεεηδξ πμζυηδηαξ ημλζηήξ μοζίαξ. Ξμθθέξ θμνέξ δ ίδζα δ ημλίηςζδ απμθεφβεηαζ ακ ημ γχμ παναηδνδεεί κα ηαηαπίκεζ ή κα ένπεηαζ ζ επαθή ιε ημ φπμπημ οθζηυ. Γζα κ πμθεοπεεί πεναζηένς απμννυθδζδ είκαζ ηαη ανπάξ απαναίηδημ κ απμιαηνοκεεί απυ ημ ιμθοζιέκμ πενζαάθθμκ. Πηδκ ζοκέπεζα εάκ δ πνμζαμθή είκαζ ελςηενζηή, πθέκεηαζ ημ δένια ημο γχμο βζα κ απμιαηνοκεεί δ ημλζηή μοζία, ιε πνμζμπή χζηεκα ιδκ πνμζαθδεμφκ ηαζ ηα άημια πμο πεζνίγμκηαζ ημ γχμ. Ζ ζςζηή πνήζδ ειεηζηχκ απμννμθδηζηχκ μοζζχκ ηαζ βαζηνζηχκ πθφζεςκ, εα αμδεήζεζ αηυιδ πζμ πμθφ ηδκ απμηνμπή παναπάκς απμννυθδζδξ ηδξ μοζίαξ πμο έπεζ ηαηαπμεεί. ΞΟΝΘΙΖΠΖ ΔΚΔΡΝ Ν ειεηυξ εεςνείηαζ ζακ ιζα ιέεμδμξ ηέκςζδξ ημο ζημιάπμο απυ ημλζηά οθζηά. Κενζημί ημζκμί ηαζ δζαεέζζιμζ πανάβμκηεξ βζα ηδκ πνυηθδζδ ειεημφ δεκ είκαζ πμθφ αλζυπζζημζ ηαζ επζπθέμκ μ ειεηυξ ιπμνεί κα έπεζ πμθφ ιζηνή αλία υηακ δζεκενβείηαζ ιεηά απυ 1-2 χνεξ απυ ηδκ πνμζαμθή ημο γχμο απυ ηδκ ημλζηή μοζία. Ρμ ζζνυπζ ζπεηαημοάκαξ θαιαάκεηαζ ζακ βεκζηυ ειεηζηυ. Ν ιδπακζζιυξ δνάζδξ ημο ζοκζζηάηαζ ζημκ βαζηνζηυ ενεεζζιυ ηαζ δζέβενζδ ημο ΘΛΠ. Ζ δμζμθμβία βζά ιζηνά γχα είκαζ 1-2 ml/kg ηαζ υπζ πάκς απυ 15 ml, ιπμνεί κα δμεεί αηυιδ ηαζ ζε ιεβαθυζςιμ ζηφθμ, αθθά είκαζ δναζηζηή ιυκμ ηαηά 50%. Ζ δυζδ ιπμνεί κα επακαθδθεεί ζε 20 θεπηά ακ δε ιεζμθααήζεζ έιεημξ. Δάκ πανυθα ηαφηα μ αζεεκήξ δεκ έπεζ ηάκεζ αηυιδ έιεημ εα πνέπεζ κα ιπμφκ ζε δνάζδ ηεπκζηέξ πθφζδξ ζημιάπμο χζηε κ απμιαηνοκεεί δ ζπεηαημοάκα (ιπμνεί κα έπεζ ηανδζμημλζηή δνάζδ ακ δεκ δεκ απμαθδεεί ιε ειεηυ ή απμννμθδεεί). Δάκ δμεεί εκενβυξ άκεναηαξ ζηδ εεναπεοηζηή αβςβή δεκ πνέπεζ πμηέ κα πνδζζιμπμζδεεί ζπεηαημοάκα, βζαηί εθαηηχκεζ ειθακχξ ηδ δναζηζηυηδηα ημο άκεναηα. Δπίζδξ ημ θάνιαημ αοηυ δεκ πνέπεζ κα ζοβπέεηαζ ιε ημ οβνυ εηπφθζζια ζπεηαημοάκαξ, ημ μπμίμ είκαζ 14 θμνέξ ζζπονυηενμ απυ ημ ζζνυπζ. Άθθμζ πανάβμκηεξ υπςξ μ εεζσηυξ παθηυξ, ημ ιαβεζνζηυ αθάηζ ή ημ οπενμλείδζμ ημο οδνμβυκμο έπμοκ ζοζηδεεί ζακ ημπζηά εκενβχκηα ειεηζηά, αθθά δ δναζηζηυηδηά ημοξ είκαζ ενςηδιαηζηή. Ζ απμιμνθίκδ είκαζ ημ απμηεθεζιαηζηυηενμ ηαζ πζυ αλζυπζζημ απυ ηα οπάνπμκηα ειεηζηά. Ζ δναζηζηή δυζδ ζηα πενζζζυηενα ιζηνά γχα είκαζ 0,04 mg/kg IV ή 0,08 mg/kg IM ή SC. Ζ απμιμνθίκδ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ ηαηαζημθή ημο ακαπκεοζηζημφ ή αίαζμ 2

3 ειεηυ ιεηά ηδ πνήζδ ηδξ. Αοηά ηα ζδιεία ιπμνμφκ κα εθεβπεμφκ απμηεθεζιαηζηά ιε ηδ ζςζηή πμνήβδζδ κανηςηζηχκ ακηαβςκζζηχκ, εβπουιεκςκ εκδμθθέαζα (καθμλυκδ Narcan 0,04mg/kg, Levallorphan, Lorfan 0,02 mg/kg ή καθμνθυκδ, Nalline 0,1 mg/kg). Ποιπθδνςιαηζηά ιε ηζξ βεκζηέξ ακηεκδείλεζξ ηςκ ειεηζηχκ, δ απμιμνθίκδ ιπμνεί επίζδξ κα ακηεκδεζπεεί ζε πενζπηχζεζξ ζηζξ μπμίεξ απμθεφβεηαζ δ ηαηαζημθή ημο ΘΛΠ. Νζ ακηεκδείλεζξ βζα ηδ δζεκένβεζα ειεημφ είκαζ δ απχθεζα ηςκ αζζεήζεςκ, δ ζμαανή ηαηάπηςζδ ή δ ημλίηςζδ απυ δζαθφηεξ ημο πεηνεθαίμο, δνειζζηζηά ή δζάθμνα ακηζειεηζηά. Δάκ μ πνυκμξ πμο αημθμοεεί ηδκ πνμζαμθή απυ ηδκ ημλζηή μοζία, είκαζ ιεβαθφηενμξ απυ ιία έςξ δφμ χνεξ, ημ ιεβαθφηενμ ιένμξ ηδξ μοζίαξ εα έπεζ πενάζεζ απυ ημ δςδεηαδάηηοθμ. Ζ ημλίηςζδ απυ μλέα ή αθηάθεα ιπμνεί κα δζαβκςζηεί υηακ είκαζ πανμφζεξ ειθα-κείξ αθθμζχζεζξ, ιέζα ηαζ βφνς απυ ημ ζηυια ή ηαζ ζε άθθεξ πενζμπέξ ημο πνμζχπμο. Δάκ πνμηθδεεί ειεηυξ, ηυηε είκαζ πμθφ πζεακυ, μηζ μζ ηαοζηζημί πανάβμκηεξ εα πνμηαθέζμοκ ζοιπθδνςιαηζηή ηαηαζηνμθή ζημκ μζζμθάβμ ηαζ ηδ ζημιαηζηή ημζθυηδηα. Αηυιδ μζ πανάβμκηεξ αοημί βεκζηά ελαζεεκμφκ ημ βαζηνζηυ ημίπςια, ημ μπμίμ ιπμνεί πμθφ εφημθα πθέμκ κα οπμζηεί νήλδ ηαηά ηδ δζάνηεζα αίαζμο ειέημο. Ζ απμηεθεζιαηζηυηδηα ημο ειέημο ιπμνεί κα εκζζποεεί ιε ηδ πνήζδ εκενβμφ άκεναηα. Δάκ πνυηεζηαζ κα πνδζζιμπμζδεεί ημ ηαναμοκάηζ, μ ηθζκζηυξ πνέπεζ πνχηα κα πνμηαθέζεζ ειεηυ ιε απμιμνθίκδ, κα πμνδβήζεζ ημ ηαναμοκάηζ ηαζ ζηδ ζοκέπεζα κα πνμηαθέζεζ λακά ειεηυ ιε εκδμθθέαζα πμνήβδζδ απμιμνθίκδξ ζε δυζδ 0,04 mg/kg. Θάεε έιεζια πνέπεζ κα ηναηζέηαζ βζά ακάθοζδ, ζδζαίηενα εάκ πνυηεζηαζ κα βίκεζ κεηνμ-ημιζηή ελέηαζδ ή εηδίηαζδ ηδξ οπυεεζδξ ηδξ δδθδηδνίαζδξ ζημ δζηαζηήνζμ. ΞΙΠΖ ΠΡΝΚΑΣΝ Δίκαζ ιζά επείβμοζα δζαδζηαζία πμο θυβς ηδξ ιδ απμηεθεζιαηζηυηδηάξ ηδξ, πμθ-θέξ θμνέξ ζημ πανεθευκ, έπεζ απμθένεζ ηαηέξ ζοκέπεζεξ. Γζάθμνεξ αθθαβέξ ζηδκ ηεπκζηή (βζά πανάδεζβια πνήζδ εονφηενμο ηαεεηήνα, ιεβαθφηενμο υβημο οβνμφ ηαζ πζυ ζοπκέξ πθφζεζξ) ηδκ έπμοκ ηάκεζ ηεθζηά ανηεηά αλζυπζζηδ ηεπκζηή, υηακ υιςξ έπμοκ πενάζεζ θζβυηενμ απυ δφμ χνεξ απυ ηδκ ηαηάπμζδ ηδξ ημλζηήξ μοζίαξ. Ρμ γχμ πνέπεζ κα έπεζ πάζεζ ηζξ αζζεήζεζξ ημο ή κα ανίζηεηαζ ηάης απυ εθαθνά ακαζζεδζία. Πηδκ ηναπεία πνέπεζ κα ημπμεεηδεεί απαναίηδηα ηναπεζμζςθήκαξ. Ρμ εθεφεενμ άηνμ ημο ηναπεζμζςθήκα κα απέπεζ βφνς ζηα 5 cm απυ ηα δυκηζα ημο γχμο. Ζ ημπμεέηδζή ημο επαάθθεηαζ βζα ηδκ απμηνμπή ηδξ απμννυθδζδξ οβνχκ ηδξ πθφζδξ. Ρμ ηεθάθζ ηαζ μ εχναηαξ πνέπεζ κα ανίζημκηαζ ζε εθαθνά παιδθυηενμ επίπεδμ απυ ημ οπυθμζπμ ζχια αθθά υπζ ανηεηά, χζηε κα ιδκ επζαανφκεηαζ δ ακαπκμή απυ ημ αάνμξ ηςκ ημζθζαηχκ ζπθάπκςκ. Ρμ ιήημξ ημο ζημιαπζημφ ηαεεηήνα ιπμνεί κα πνμζδζμνζζηεί απυ πνζκ, ιε αάζδ ηδκ απυζηαζδ απυ ημ άηνμ ηδξ ιφηδξ ημο γχμο έςξ ηδκ λζθμεζδή απυθοζδ ημο ζηένκμο. Πε υθεξ ηζξ πενζπηχζεζξ πνδζζιμπμζείηαζ υζμ ημ δοκαηυκ εονφηε-νμξ ζςθήκαξ. Έκαξ ηαθυξ ηακυκαξ είκαζ κα έπεζ μ ζημιαπζηυξ ηαεεηήναξ ημ ίδζμ εφνμξ ιε ημκ ηναπεζμζςθήκα. Ν υβημξ ημο κενμφ ή ημο οβνμφ πθφζδξ πμο εα πνδζζιμπμζδεεί βζα ηάεε πθφζδ είκαζ 5-10 ml/kg ΠΒ. Κεηά ηδκ έβποζδ ημο δζαθφιαημξ ημ οβνυ απμννμ-θάηαζ απυ ημ ζημιάπζ δζαιέζμο ημο ηαεεηήνα ιε ηδ αμήεεζα ακηθίαξ ακαννυθδζδξ ή ζφ-νζββαξ ηςκ 50 ml. Ν ηφηθμξ έβποζδξ ηαζ ακαννυθδζδξ ημο οβνμφ πθφζδξ πνέπεζ κα επακαθαιαάκεηαζ θμνέξ. Δάκ ζημ οβνυ πνμζηεεεί ηαζ εκενβυξ άκεναηαξ, αολάκε-ηαζ δ απμηεθεζιαηζηυηδηα ηδξ δζαδζηαζίαξ. Κενζηέξ πνμθοθάλεζξ πμο πνέπεζ κα θδθεμφκ βζά ηδκ εηηέθεζδ ηδξ ηεπκζηήξ αοηήξ πενζθαιαάκμοκ (1) ηδ πνήζδ παιδθήξ πίεζδξ χζηε κα πνμθδθεεί δ χεδζδ ηδξ ημλζηήξ μοζίαξ ζημ δςδεηαδάηηοθμ, (2) ιείςζδ ηδξ εβπουιεκδξ μοζίαξ ζε ειθακχξ ελαζεεκδιέκμοξ ζημιάπμοξ ηαζ (3) ελαζθάθζζδ ιδ δζάηνδζδξ ημο μζζμθαβζημφ ή ημο βαζηνζημφ ημζπχιαημξ απυ ημ ζημιαπζηυ ηαεεηήνα. 3

4 ΑΞΝΟΟΝΦΖΡΗΘΔΠ ΝΠΗΔΠ Ρμ ηαναμοκάηζ (εκενβυξ άκεναηαξ) είκαζ ίζςξ δ ηαθφηενδ απμννμθδηζηή μοζία πμο δζαεέηεζ μ ηθζκζηυξ. Ξανυηζ δεκ αδνακμπμζεί ηζξ ημλζηέξ μοζίεξ, απμηνέπεζ απμηεθε-ζιαηζηά ηδκ απμννυθδζή ημοξ, ακ πνδζζιμπμζδεεί ζςζηά. Κπμνεί επίζδξ κα ζοκδζαζηεί δναζηζηά ιε πμνήβδζδ ειεηζηχκ ή ιε πθφζεζξ ζημιάπμο. Ν ζςζηυξ ηφπμξ εκενβμφ άκεναηα βζά εεναπεία ημλζηχζεςκ είκαζ θοηζηήξ πνμέθεοζδξ ηαζ υπζ πνμενπυιεκμξ απυ γχα ή μνοηηά. Πημ ειπυνζμ δζαηίεεκηαζ δζάθμνμζ ηφ-πμζ υπςξ: Norit, Nuchar C, Darco g-60, Actvated Charcoal Powder, U.S.P., Compressad activated Charcoal tablets ηθπ. Νζ ηαιπθέηεξ είκαζ πζυ εφπνδζηεξ απυ ηδ ζηυκδ ηαζ ίζςξ ηαζ πζυ απμηεθεζιαηζηέξ. Θάπμζα ιπακζένα ιπάκζμο ή άθθμξ εονφξ πχνμξ πμο κα ηαεανίγεηαζ εφημθα είκαζ ημ ηαηαθδθυηενμ ιένμξ βζα ηδ πμνήβδζή ημο ζηα ιζηνά γχα. Ζ ζςζηή ηεπκζηή βζά ηδ πνήζδ ημο είκαζ δ αηυθμοεδ: (1) Ακαιζβκφεηαζ ημ ηαναμοκάηζ ιε κενυ ηαζ βίκεηαζ πμθηυξ. Ζ ηακμκζηή δυζδ είκαζ 2-8 gm/kg ΠΒ ζε ζοβηέκηνςζδ 1 gr ηαναμοκάηζ ακά 5-10 ml κενμφ. (2) Σμνήβδζδ ημο εκενβμφ άκεναηα ιε ζημιαπζηυ ηαεεηήνα ηαζ ιεβάθδ ζφνζββα. (3) Σμνήβδζδ ηαεανηηζηχκ ή εεζσημφ καηνίμο 30 θεπηά ιεηά ημκ άκεναηα. Ζ ηεπκζηή αοηή ιπμνεί κα ηνμπμπμζδεεί, ακ ημ ηαναμοκάηζ πνδζζιμπμζδεεί ζε ζοκδζαζιυ ιε ειεηζηά ή πθφζεζξ ζημιάπμο. Όπμζα ιέεμδμξ υιςξ ηαζ κα πνμηζιδεεί ηεθζηά, ηάπμζα πμζυηδηα εκενβμφ άκεναηα παναιέκεζ ζημ ζημιάπζ ηαζ πνέπεζ κα δμεεί ηαεαν-ηηζηυ, χζηε κ απμηναπεί δ απμννυθδζή ημο. Ν εκενβυξ άκεναηαξ είκαζ πμθφ απμννμθδηζηή μοζία βζά πμθέξ ημλζηέξ μοζίεξ, ζηζξ μπμίεξ ζοιπενζθαιαάκμκηαζ μ πθςνζμφπμξ οδνάνβονμξ, δ ζηνοπκίκδ, άθθα αθηαθμ-εζδή υπςξ ιμνθίκδ, αηνμπίκδ, ααναζημονζηά ηαζ αζεοθεκζηή βθοηυθδ. Δίκαζ υιςξ ακεκεν-βυ ζημ ηοακίδζμ. Ρμ ζζνυπζ ζπεηαημοάκαξ ιπμνεί κα αδνακμπμζήζεζ μνζζιέκεξ απμννμ-θδηζηέξ ζδζυηδηεξ ημο εκενβμφ άκεναηα. Ρμ παβηυζιζμ ακηίδμημ πμο απμηεθείηαζ απυ 2 ιένδ εκενβμφ άκεναηα, 1 ιένμξ MgO ηαζ 1 ιένμξ ηακκζημφ μλέμξ, δεκ είκαζ ηαευθμο απμηεθεζιαηζηυ, εθυζμκ ημ ηακκζηυ μλφ ηαζ ημ μλείδζμ ημο ιαβκδζίμο ιεζχκμοκ ηδκ απμννμθδηζηή ζηακυηδηα ημο εκενβμφ άκεναηα. ΘΑΘΑΟΘΡΗΘΑ Ρμ εεζσηυ κάηνζμ είκαζ μ πζμ δναζηζηυξ πανάβμκηαξ βζά ηδκ ηέκςζδ ημο εκηένμο, αηυιδ ηαζ απυ ημ εεζσηυ ιαβκήζζμ, ηαζ είκαζ πνμηζιυηενμ κα πνδζζιμπμζείηαζ ζε ζοκδζαζιυ ιε ημκ εκενβυ άκεναηα. πάνπεζ έκαξ ιζηνυξ ηίκδοκμξ βζά ηαηαζημθή ημο ΘΛΠ μθεζ-θυιεκμξ ζημ ζυκ ημο ιαβκδζίμο, πανυηζ ηαζ ημ ζυκ ημο καηνίμο ιπμνεί επίζδξ θυβς ηαεί-γδζδξ κα πνμηαθέζεζ ημλίηςζδ ή ζφκδνμιμ ζηένδζδξ κενμφ. Όπςξ ηαζ κάπεζ ηαζ μζ δφμ πανάβμκηεξ ιπμνεί κα πνεζαζημφκ ζε επείβμοζα πενίπηςζδ. Ζ δυζδ ημο εεζσημφ καηνίμο απυ ημ ζηυια είκαζ 1 gr/kg. Ρμ μνοηηυ έθαζμ ή ηα θοηζηά έθαζα έπμοκ αλία, υηακ είκαζ ακαιειζβιέκμζ ζηδ δδθδηδνίαζδ θζπμδζαθοημί πανάβμκηεξ. Ρμ μνοηηυ έθαζμ είκαζ αδνακέξ ηαζ ζοκήεςξ δεκ απμννμθάηαζ, ακηίεεηα απυ ημ θοηζηυ έθαζμ πμο απμννμθάηαζ εοημθυηενα ηαζ βζα ημ θυβμ αοηυ ιπμνεί κ ακηεκδεζπεεί. Άζπεηα απυ ημκ ηφπμ ημο εθαίμο πμο πνδζζιμπμζείηαζ δ πμνήβδζή ημο πνέπεζ κα αημθμοεείηαζ απυ αθαημφπμ ηαεανηηζηυ ιεηά απυ θεπηά. Ζ πθφζδ ημο εκηένμο ιε ηδ αμήεεζα ηαεεηήνα ή μ ορδθυξ οπμηθοζιυξ, ιπμνεί κα έπεζ αλία υζμκ αθμνά ζηδκ ελάθεζρδ ηςκ ημλζηχκ μοζζχκ ημο βαζηνεκηενζημφ ζςθήκα. Σθζανυ κενυ ιε ζαπμφκζ απμηεθμφκ ελαζνεηζηυ δζάθοια βζά οπμηθοζιυ. Απυ ηα δζάθμνα ζαπμφκζα πμο ηοηθμθμνμφκ ζημ ειπυνζμ απμθεφβμκηαζ ηα ζαπμφκζα ελεπθςνμθαίκδξ. Δπίζδξ ηοηθμθμνμφκ έημζια δζάθμνα παναζηεοάζιαηα βζά οπμηθοζιυ, ηα μπμία δνμφκ ζακ μζιςηζημί παναβμκηεξ. Θαηά ηδ δζεκένβεζα ηςκ ηεπκζηχκ αοηχκ πνέπεζ κα θδθεεί θνμκηίδα, 4

5 χζηε κ απμθεοπεεί δ αθοδάηςζδ ηαζ δ απχθεζα ζζμννμπίαξ ηςκ δθεηηνμθο-ηχκ απυ ηδκ οπεναάθθμοζα εεναπεία. ΡΝΞΗΘΩΠ ΓΟΩΛΡΑ ΑΛΡΗΓΝΡΑ πάνπμοκ πμζηίθα ημπζηχξ δνχκηα ακηίδμηα υπςξ ηαζ εναπεοηζηέξ δίαζηεξ μζ μπμίεξ ακαθένεδηακ κα απμηνέπμοκ ηδκ απμννυθδζδ ηςκ ημλζηχκ μοζζχκ. Όζμκ αθμνά ζηζξ δζαδζηαζίεξ πμο πενζθαιαάκμοκ ηδ πνήζδ ιδ εζδζηχκ ακηζδυηςκ βζά ιενζηέξ απυ ηζξ ημζκυηενεξ ημλζηέξ μοζίεξ, πενζβνάθμκηαζ ζημκ πίκαηα 1. ΔΗΓΗΘΑ ΑΛΡΗΓΝΡΑ πάνπμοκ ιενζηά εζδζηά ακηίδμηα δζαεέζζια βζά ημζκέξ ημλζηέξ μοζίεξ πμο πνμζαάθθμοκ ηα γχα. Ζ θίζηα πμο ηα πενζθαιαάκεζ πενζβνάθεηαζ ζημκ πίκαηα 2. Δηεί πμο πνέπεζ κα δμεεί πνμζμπή είκαζ ζηδ πνήζδ ηςκ πζυ εζδζηχκ απυ αοηά ηζ αοηυ βζαηί ηαζ ηα ίδζα είκαζ ημλζηά. Πε μνζζιέκεξ πνυκζεξ ημλζηχζεζξ απυ ιέηαθθα, υπςξ δ δδθδηδνίαζδ απυ ιυθοαδμ, δ πνήζδ δζαθυνςκ εζδζηχκ παναβυκηςκ πνμηαθεί ηαείγδζδ ηαζ απμηνμπή ηδξ μλείαξ ημλίηςζδξ απυ ημ ιέηαθθμ. Νζ πανάβμκηεξ αοημί ζοκίζηακηαζ ζε ηάπμζα μνβακζηή ζοκήεςξ μοζία δ μπμία έπεζ δφμ ή πενζζζυηενα ζδιεία ζφκδεζδξ, ζηα μπμία έκα άημιμ ιεηάθθμο ιπμνεί κα εκςεεί ή κα ζοιπνάλεζ ιε ηέημζμ ηνυπμ χζηε κα ζπδιαηίζεζ δαηηφθζμ. Ζ δμζμθμβία ηςκ μοζζχκ αοηχκ ιπμνεί ηαηά πενίπηςζδ κα ιεζ-ςεέζ ζε πνυκζεξ ημλζηχζεζξ. ΑΞΝΒΝΙΖ ΡΩΛ ΑΞΝΟΟΝΦΖΘΔΛΡΩΛ ΡΝΜΗΘΩΛ ΝΠΗΩΛ Νζ ημλζηέξ μοζίεξ πμο έπμοκ απμννμθδεεί απμαάθθμκηαζ ζε βεκζηέξ βναιιέξ απυ ημοξ κεθνμφξ. Κενηέξ απυ αοηέξ ιπμνμφκ κ απμαθδεμφκ ηαζ ιέζς άθθςκ μδχκ (πμθή, ηυπνακα, πκεφιμκεξ, άθθεξ ζςιαηζηέξ εηηνίζεζξ). Ζ κεθνζηή έηηνζζδ ιπμνεί κα ιεηααθδεεί ζε δζάθμνεξ πενζπηχζεζξ. Δπίζδξ δ έηηνζζδ ημλζηχκ μοζζχκ απυ ηα μφνα είκαζ δοκαηυκ κα επζηαποκεεί ιε ηδ πνήζδ δζμονδηζηχκ ή ιε ηδκ απμηαηάζηαζδ ημο pζ ημο μφνμο. Ζ πνήζδ δζμονδηζηχκ βζά ηδκ επζηάποκζδ ηδξ έηηνζζήξ ημοξ ιέζς ημο μφνμο, απαζηεί απνυζημπηδ καθνζηή θεζημονβία ηαζ εκοδάηςζδ ημο πνμζαεαθδιέκμο γχμο. Δθυζμκ αοηά ελαζθαθζζεμφκ, ιζά εθάπζζηδ νμή μφνμο ηδξ ηάλδξ ημο 0,1 ml/kg/θεπηυ είκαζ απαναίηδηδ. Ρα δζμονδηζηά εηθμβήξ είκαζ δ ιακκζηυθδ ζε δυζδ (2 gr/kg/h) ηαζ δ θμονμζειίδδ (Lasix 5 mg/kg ακά 6-8 h). Ζ εκοδάηςζδ πνέπεζ κα ελαημθμοεεί χζηε κα ελαζθαθίγεηαζ δ ζςζηή κεθνζηή εηηνζηζηή θεζημονβία. Ζ απμηαηάζηαζδ ημο pζ ημο μφνμο χζηε κα επζηεοπεεί δ απέηηνζζδ ηςκ ημλζηχκ ηαζ άθθςκ πδιζηχκ μοζζχκ είκαζ ιζά ηθαζζζηή θανιαημθμβζηή ηεπκζηή, πμο ααζίγεηαζ ζημ θοζζημπδιζηυ θαζκυιεκμ ηαηά ημ μπμίμ μζ ζμκζζιέκεξ εκχζεζξ δεκ πενκμφκ εοεέςξ ηζξ ηοηηανζηέξ ιειανάκεξ ηαζ επμιέκςξ απυ ηδ ζηζβιή αοηή δεκ επακαννμθχκηαζ απυ ηα κεθνζηά ζςθδκάνζα. Δκχζεζξ μλέςκ υπςξ ημ αηεηοθμζαθοηζθζηυ μλφ ηαζ ιενηά ααναζημονζηά παναιέκμοκ ζμκζζιέκα ζε αθηαθζηυ μφνμ ηαζ αθηαθζηέξ εκχζεζξ υπςξ μζ αιθεηαιίκεξ ζε υλζκμ. Πακ απμηέθεζια δ απέηηνζζδ πμθθχκ ημλζχκ μοζζχκ απυ ημ μφνμ ιπμνεί κα επζηαποκεεί ιε ηδκ ηνμπμπμίδζδ ημο pζ ημο. Πημοξ μλζκμπμζδηέξ ημο μφνμο πενζθαιαάκμκηαζ ημ πθςνζμφπμ αιιχκζμ (200 mg/kg/ιένα ζε δφμ δυζεζξ) ηαζ ημ αζεοθεκμδζαιζκμδζοδνμπθςνίδζμ ( Chlorethamine, 1-2 tab /3 θμνέξ ηδ ιένα βζά ιεζαίμο ιεβέεμοξ ζηφθμοξ). Ρμ δζηηακεναηζηυ κάηνζμ (5 meq/kg/h) ιπμνεί κα πνδζζιμπμζδεεί ζακ αθηαθμπμζδηήξ. Όηακ έκα δδθδηδνζαζιέκμ γχμ πανμοζζάζεζ μθζβμονία ή ακμονία εκδείηκοηαζ κα εθανιμζηεί μ πενζημκασηυξ δζαπςνζζιυξ ιε ηδ αμήεεζα υζιςζδξ. Δίκαζ ιζά πνμκμαυνα αθθά απμηεθεζιαηζηή ηεπκζηή βζά πμθθέξ ηαηαζηάζεζξ. Ζ δζαδζηαζία αοηή απαζηεί ηδ πνήζδ δφμ δζαθμνεηζηχκ δζαθοιάηςκ, ηα μπμία πνέπεζ κα αθθάγμοκ ηάεε θεπηά. Γφμ δζαπςνζζηζηά δζαθφιαηα πμο ιπμνμφκ κα πνδζζιμπμζδεμφκ είκαζ δ δεληνυγδ 5% ζε 0,45% NaCl ιε 5 meq/lt K ή ΘCl ηαζ 5% δεληνυγδ ζε κενυ ιε 44,6 meq δζηακεναηζημφ καηνίμο ηαζ 5 meq Θ. Δίκαζ αέααζα δοκαηυ κα πνδζζιμπμζδεμφκ ηαζ άθθα δζαπςνζζηζηά δζαθφιαηα. 5

6 Ζ ιέεμδμξ ημο πενζημκασημφ δζαπςνζζιμφ πενζθαιαάκεζ (1) έβποζδ ml/kg ημο εκυξ δζαπςνζζηζημφ δζαθφιαημξ ιέζα ζηδκ πενζημκασηή ημζθυηδηα (2) ακαιμκή βζά έκα πνμηαεμνζζιέκμ πνμκζηυ δζάζηδια (3) απμιάηνοκζδ ημο πνχημο δζαπςνζζηζημφ δζαθφιαημξ ηαζ (4) έβποζδ ημο δεφηενμο δζαθφιαημξ. Ν ηφηθμξ έβποζδξ ηαζ απμιάηνοκζδξ ιε εκαθαζζυιεκα δζαθφιαηα δζαηδνείηαζ βζα h ή ιέπνζξ υημο απμηαηαζηαεεί δ θοζζμθμβζηή κεθνζηή θεζημονβία. Ρμ ph ηςκ δζαπςνζζηζηχκ δζαθοιάηςκ πνέπεζ κα νοειίγεηαζ έηζζ χζηε κα δζαηδνείηαζ δ ζμκζζιέκδ ηαηάζηαζδ ηδξ μοζίαξ πμο εκδζαθένεζ. ΞΝΠΡΖΟΗΘΡΗΘΑ ΚΔΡΟΑ Έπμοκ ζδζαίηενδ ζδιαζία ζηζξ ημλζηχζεζξ. Ρα ιέηνα αοηά πενζθαιαάκμοκ έθεβπμ ηδξ εενιμηναζίαξ ημο ζχιαημξ, δζαηήνδζδ ηδξ ακαπκεοζηζηήξ ηαζ ηανδζαββεζαηήξ θεζημονβίαξ, έθεβπμ ηδξ μλεμααζζηήξ ζζμννμπίαξ, ελάθεζρδ ημο πυκμο ηαζ έθεβπμ ηςκ δζαηαναπχκ ημο ΘΛΠ. ΔΙΔΓΣΝΠ ΡΖΠ ΘΔΟΚΝΘΟΑΠΗΑΠ ΡΝ ΠΩΚΑΡΝΠ Ζ οπμεενιία ιπμνεί κα ηεεεί ηάης απυ έθεβπμ ιε ηδ πνήζδ ζηεπαζιάηςκ ηαζ ηδ δζαηήνδζδ ημο γχμο ζε γεζηυ ηθμοαί. Κε πνμζμπή ηάης απυ ζηεκή παναημθμφεδζδ ιπμνμφκ κα πνδζζιμπμζδεμφκ εενιακηζηέξ θάιπεξ ή εενιμθυνεξ. Κζά εήηδ ιε γεζηυ κενυ πμο ακακεχκεηαζ ηαζ ηοηθμθμνεί ζοκέπεζα έπεζ ιεβαθφηενδ αλία ηαζ είκαζ θζβυηενμ επζηίκδοκδ απυ ηζξ ζοιααηζηέξ εενιμθυνεξ ή θάιπεξ. Ν ηφπμξ αοηυξ εενιμθυναξ πνμζθένεηαζ ηαζ βζά επείβμκηα ηαζ βζά πεζνμονβζηά πενζζηαηζηά. Ζ οπενεενιία εθέβπεηαζ ιε ηδ πνήζδ παβμηφζηεςκ, ηνφςκ θμοηνχκ, οπμηθοζιχκ ιε ηνφμ κενυ ή ιε πενζημκασηή δζτθοζδ ιε ηνφμ δζάθοια. Άζπεηα απυ ημ πμζά ιέεμδμξ εα πνδζζιμπμζδεεί βζά ηδκ ελζζμννυπδζδ ηδξ εενιμηναζίαξ, είκαζ πμθφ ζδιακηζηυ κα εθέβπεηαζ ακεθθεζπχξ δ εενιμηναζία ημο γχμο, χζηε κ απμθεοπεεί ηοπυκ δζαηαναπή ηδξ. ΞΝΠΡΖΟΗΘΡΗΘΑ ΚΔΡΟΑ ΓΗΑ ΡΝ ΑΛΑΞΛΔΠΡΗΘΝ ΠΠΡΖΚΑ Ζ ζοκεπήξ ακαπκεοζηζηή οπμζηήνζλδ απαζηεί ηδκ πανμοζία εθεφεενδξ αενμθυνμο μδμφ δ μπμία ιπμνεί κα επζηεοπεεί ιε ηδ πνήζδ εθαζηζημφ ηναπεζμζςθήκα ζε ακαζζεδημπμζδιέκμ γχμ ή ιε ηδκ εηηέθεζδ ηναπεζμζημιίαξ ηάης απυ ημπζηή ακαζζεδζία. Έκαξ επείβςκ ζςθήκαξ ηναπεζμζημιίαξ ιπμνεί κα παναζηεοαζηεί απυ έκακ ηναπεζμζςθήκα πμο ηυαεηαζ ακάθμβα. Ν ακαπκεοζηήναξ έπεζ πμθφ ιεβάθδ αλία ζε πενίπηςζδ ακαπκεοζηζηήξ ηαηαζημ-θήξ, υπςξ επίζδξ ηαζ ιζά ακαζζεδηζηή ιδπακή. Κίβια Ν 2 50% ηαζ αένα δςιαηίμο 50% δίκεηαζ ζε βεκζηέξ βναιιέξ ζοκεπχξ εηηυξ ηαζ ακ πνυηεζηαζ βζά ιεβάθδ ηαηαζημθή ημο ακαπκεοζηζημφ, μπυηε απαζηείηαζ Ν 2 100%. Ζ πνήζδ ακαθδπηζηχκ θανιάηςκ ζε πενίπηςζδ ζμαανήξ ακαπκεοζηζηήξ ηαηαζημ-θήξ ή άπκμζαξ είκαζ ενςηδιαηζηή, θυβς ηδξ ιζηνήξ δζάνηεζαξ δνάζδξ ή ηςκ ακεπζεοιή-ηςκ πανεκενβεζχκ ημοξ. Ζ δζαηήνδζδ ηδξ εεηζηήξ θθεαζηήξ πίεζδξ έπεζ ιεβαθφηενδ ζδιαζία. ΘΑΟΓΗΑΓΓΔΗΑΘΖ ΞΝΠΡΖΟΗΜΖ Απαζηεί ηδκ πανμοζία αδζάημπα ηοηθμθμνμφκημξ υβημο αίιαημξ, ακεθθεζπμφξ ηανδζαηήξ θεζημονβίαξ, ηαθή αζιάηςζδ ζζηχκ ηαζ μλεμααζζηήξ ζζμννμπίαξ. Ν υβημξ ημο αίιαημξ ηαζ δ ηανδζαηή δναζηδνζυηδηα είκαζ άιεζμο εκδζαθένμκημξ. Ζ αζιάηςζδ ηςκ ζζηχκ ηαζ δ μλεμααζζηή ζζμννμπία υζμ ηζ ακ δεκ έπμοκ ιζηνυηενδ ζδιαζία, δεκ εκδζαθένμοκ άιεζα. Πε πενίπηςζδ οπμμβηαζιίαξ, μθεζθυιεκδξ ζε απχθεζα ηοηηάνςκ ηαζ υβημο πνένεζ κα δμεεί αίια. Έκαξ ηαθυξ ηακυκαξ είκαζ κα δμεεί ζηακή πμζυηδηα αίιαημξ χζηε κα ακέαεζ μ αζιαημηνίηδξ ημο γχμο ζημ 75% (min 20ml/kg). Ζ οπμμβηαζιία πμο μθείθεηαζ ζε απχθεζα οβνχκ ιπμνεί κ ακηζιεηςπζζηεί ιε ηδ πμνήβδζδ δζαθφιαημξ Lactated Ringer s ή πθάζιαημξ.ξανάθθδθα εθέβπεηαζ δ ζηάειδ ηδξ 6

7 ηεκηνζηήξ θθεαζηήξ πίεζδξ, χζηε κα ιδκ οπενθμνηςεεί δ ηανδζά ιε ιεβάθμ υβημ ζε ιζηνυ πνμκζηυ δζάζηδια. Ζ αζιάηςζδ ηςκ ζζηχκ ιπμνεί επίζδξ κα εθέβπεηαζ πενζμδζηά, βζά κα πνμζδζμνί-γεηαζ ιε ημκ ηνυπμ αοηυ μ ααειυξ απμηαηάζηαζδξ ηδξ θοζζμθμβζηήξ θεζημονβίαξ πμο επζηοβπάκεηαζ ιε ηδ εεναπεία. Πε ιενζηέξ πενζπηχζεζξ ίζςξ είκαζ απαναίηδημ κα δμεμφκ ιαγζηέξ δυζεζξ ημνηζημζηενμεζδχκ εκδμθθέαζα βζά κα απμηαηαζηαεεί δ αζιάηςζδ ηςκ ζζηχκ (Dexamethazone, Azium 2-10 mg/kg). Ζ ηανδζαηή δναζηδνζυηδηα αμδεάηαζ ιε ηδκ εθανιμβή ελςηενζημφ ηανδζαημφ ιαζάγ βζά άιεζδ ηανδζαββεζαηή οπμζηήνζλδ. Ζ πμνήβδζδ θανιαηεοηζηχκ παναβυκηςκ πμο δζεβείνμοκ ηδκ ζκμηνυπμ ηαζ πνμκμηνυπμ δναζηδνζυηδηα ηδξ ηανδζάξ, ζε πμθέξ πενζπηχζεζξ οπμηζιάηαζ. Έκαξ απυ ημοξ πανάβμκηεξ αοημφξ είκαζ ηαζ ημ βθοημκζηυ αζαέζηζμ ημ μπμίμ εβπφεηαζ πμθφ ανβά ηαζ εκδμθθέαζα. Ζ μοζία αοηή έπεζ ακαθενεεί ζακ πμθφ ηαθυ εεναπεοηζηυ ιέζμ ζε πμθέξ ημλζηχζεζξ. Άθθμζ πανάβμκηεξ ηέημζμζ είκαζ ημ βθοημβυκμ ζε δυζδ mg/kg IV ηαζ δ δζβμλίκδ ζε δυζδ 0,02-0,04 mg/kg IV. Ξνέπεζ κα δμεεί πνμζμπή ζηδκ απμθοβή οπενδμζίαξ απυ ημοξ ηανδζμηζκδηζημοξ πανάβμκηεξ, βζαηί είκαζ πμθφ ημλζημί βζά ημ ιομηάνδζμ. Ζ δθεηηνμηζκδηζηή δναζηδνζυηδηα ηδξ ηανδζάξ πνέπεζ μπςζδήπμηε κα εθέβπεηαζ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ πμνήβδζήξ ημοξ. ΝΜΔΝΒΑΠΗΘΖ ΗΠΝΟΟΝΞΗΑ Ν έθεβπμξ ηςκ πνμαθδιάηςκ ηδξ μλεμααζζηήξ ζζμννμπίαξ είκαζ ααζζηά εέια δζαηήνδζδξ απυ θοζζμθμβζηή άπμρδ εκυξ γχμο ζε μιμζμζηαηζηή ηαηάζηαζδ. Ζ πζυ ημζκή μλεμααζζηή δζαηαναπή ζηα γχα είκαζ δ μλέςζδ ηαζ είκαζ ηονίςξ ιεηααμθζηήξ πνμέθεοζδξ. Γεκζηά πάκηςξ ζε πενίπηςζδ ημλίηςζδξ ιπμνεί κα ζοιαεί είηε μλέςζδ είηε αθηάθςζδ. Γζά ηδ εεναπεία ηδξ μλέςζδξ πμο δεκ είκαζ ακαπκεοζηζηήξ αζηζμθμβίαξ, ημ θάνια-ημ εηθμβήξ είκαζ ημ δζηηακεναηζηυ κάηνζμ, πμνδβμφιεκμ εκδμθθέαζα ζηδ ζηάειδ ηςκ 2-4 meq/kg ηάεε 15 θεπηά. Άθθα αθηαθμπμζδηζηά δζαθφιαηα είκαζ ημ Lactated Ringer s ζε δυζδ 120 mg/kg, ημ THAM Buffer ζε δυζδ 300mg/kg ηθπ. Ρμ δζηηακεναηζηυ κάηνζμ είκαζ ημ εοημθυηενμ ζε πμνήβδζδ ιε πανάθθδθμ έθεβπμ ημο υβημο ηαζ ηδκ πνμτπυεεζδ ιδ φπανλδξ ιεηααμθζηήξ δζαηαναπήξ. Ξνέπεζ υιςξ κα δμεεί πνμζμπή ζε υθμοξ ημοξ αθηαθμπμζδηζημφξ πανάβμκηεξ χζηε κ απμθεοπεεί δ πνυ-ηθδζδ αθηάθςζδξ. Ζ αθηάθςζδ, εηηυξ απυ ηδκ πνμηαθμφιεκδ απυ θάνιαηα, δεκ είκαζ ζοπκή ζηα γχα. Ξαν υθα ηαφηα, ακ πανμοζζαζηεί, είκαζ ζηακμπμζδηζηή ιζά ανπζηή εεναπεία ιε εκδμ-θθέαζα πμνήβδζδ 0,9 % NaCl (θοζζμθμβζημφ μνμφ) 10 ml/kg. Ν μνυξ αημθμοεείηαζ ζοκή-εςξ απυ ηδ πμνήβδζδ πθςνζμφπμο αιιςκίμο απυ ημ ζηυια ζηδ δυζδ ηςκ 200 mg/kg/ιένα ζε ιμζναζιέκεξ δυζεζξ. Όπςξ ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ ηδξ μλέςζδξ δίκεηαζ πνμζμπή απυ ημκ ηθζκζηυ κα ιδκ οπεναάθθεζ ζηδ εεναπεία ηαζ θηάζεζ ζημ ζδιείμ κα ιε-ηααάθθεζ ακηίεεηα ηδκ μλεμααζζηή ζζμννμπία. ΑΙΓΝΠ Ν έθεβπμξ ημο άθβμοξ είκαζ έκα αηυιδ ζδιακηζηυ οπμζηδνζηηζηυ ιέηνμ ζε πενίπηςζδ ημλίηςζδξ. Κζά εθάπζζηδ δυζδ ιμνθίκδξ (ζηφθμξ 1-2 mg/kg, βάηα 0,1-0.2 mg/kg) ή ιεπενζδίκδξ (Demerol) (ζηφθμξ 5-10 mg/kg, βάηα 1-2 mg/kg ) εκδείηκοηαζ βζά γχα πμο δείπκμοκ υηζ πμκμφκ θυβς ηδξ δδθδηδνίαζδξ. ΓΗΑΡΑΟΑΣΔΠ ΡΝ Θ.Λ.Π. Ν έθεβπμξ ηςκ ακςιαθζχκ ημο Θ.Λ.Π. ζε πενίπηςζδ ημλίηςζδξ είκαζ εη πνχηδξ υρεςξ εφημθμξ, αθθά ζηήκ πναβιαηζηυηδηα είκαζ πμθοζφκεεημξ. Ν ηφπμξ ηδξ εεναπείαξ πμο εα αημθμοεδεεί ελανηάηαζ απυ ηδκ φπανλδ οπενηζκδηζηυηδηαξ. Θάεε δζαηαναπή ιπμνεί εφημθα κα ακηζζηναθεί απυ οπεναάθθμκηα εεναπεοηζηά ιέηνα. ΘΑΡΑΠΡΝΙΖ Θ.Λ.Π. 7

8 Κπμνεί κα εεςνδεεί ζακ ηαηαζημθή ημο ακαπκεοζηζημφ ζοζηήιαημξ, αθμφ μ έθεβπμξ ηαζ ηςκ δφμ ηαηαζηάζεςκ είκαζ πανυιμζμξ. Ξανυηζ δ IV πμνήβδζδ ακαθδπηζηχκ παναβυκηςκ, υπςξ δ δμλαπνάιδ (Dopram) 3-5 mg/kg, ημ bemegride (Mikedimide) mg/kg ή ηδξ πεκηοθεκεηεηναγυθδξ (Metrazol) 6-10 mg/kg έπεζ ακαθενεεί ζακ απμηεθεζιαηζηή ζε ηέημζεξ ηαηαζηάζεζξ, δ δνάζδ ημοξ είκαζ ζφκημιδ ηαζ ακ ημ γχμ δεκ παναημθμοεείηαζ ζοκέπεζα, ιπμνεί κα επακαθδθεεί δ ηαηαζημθή ημο Θ.Λ.Π. Έκα αηυιδ ιεζμκέηηδια ηςκ ακαθδπηζηχκ είκαζ δ δοκαηυηδηά ημοξ κα πνμηαθέζμοκ ζπαζιμφξ. Κεβαθφηενδ ζπμοδαζυηδηα ηαζ ίζςξ ηαζ δ εεναπεία εηθμβήξ βζά ηα γχα ιε ηαηαζημθή Θ.Λ.Π. ή ακάθμβα ζφκδνμια, είκαζ δ ηεπκδηή ακαπκμή ή δ ακαπκεοζηζηή επάνηεζα. ΞΔΟΘΗΛΖΡΗΘΝΡΖΡΑ ΡΝ Θ.Λ.Π. Νζ πενζπηχζεζξ οπενηζκδηζηυηδηαξ ημο Θ.Λ.Π. πμο πενζθαιαάκμοκ ζπαζιμφξ ιπμνμφκ κ ακηζιεηςπζζεμφκ ιε ηδ αμήεεζα ηαηαζηαθηζηχκ ημο Θ.Λ.Π. ή δνειζζηζηχκ. Ζ καηνζμφπμξ πεκημααναζηάθδ είκαζ ημ θάνιαημ εηθμβήξ, ζε βεκζηέξ βναιιέξ, βζά ζπαζιμφξ ηαζ οπενηζκδηζηυηδηα. Ξνέπεζ υιςξ πάκημηε κα δίκεηαζ πνμζμπή, εθυζμκ ζε πμθθέξ πενζπηχζεζξ δ δυζδ πμο απαζηείηαζ βζά ηδκ ακαημφθζζδ απυ ηα ζοιπηχιαηα είκαζ ηαηαζηαθηζηή ημο ακαπκεοζηζημφ. Π αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ δ οπμζηήνζλδ ηδξ ακαπκμήξ είκαζ εειεθζχδδξ. Ρα εζζπκεοζηζηά ακαζζεδηζηά έπμοκ ακαθενεεί ζακ ελαζνεηζηά βζά ημκ επί ιαηνυ έθεβπμ ηδξ οπενηζκδηζηυηδηαξ ημο Θ.Λ.Π. Ρα ιομπαθανςηζηά πμο δνμφκ ηεκηνζηά ηαζ ηα εθαθνά δνειζζηζηά πνδζζιμπμζμφκηαζ ζε ημλζηχζεζξ ιε ζπαζιμφξ. Κενζ-ηά απυ αοηά είκαζ δ ιεεμηανααιίδδ (Robaxin) ζε δυζδ 110 mg/kg (IM) IV, δ δζαγεπάιδ (Valium) 0,5-1,5 mg/kg IV ή IM ηθπ. Πε άθθεξ πενζπηχζεζξ δζέβενζδξ ημο Θ.Λ.Π. πμο μθείθεηαζ ζε αιθεηαιίκεξ ή παναζζεδζζμβυκα (LSD & PCP) ηα δνειζζηζηά πανάβςβα ηδξ θαζκμεεζαγίδδξ πανέπμοκ ηθζκζηυ έθεβπμ. Ακελάνηδηα υιςξ απυ ημκ ηφπμ εεναπείαξ πμο αημθμοεείηαζ, ημ γχμ πνέπεζ κα ημπμεεηδεεί ζε πχνμ ζημηεζκυ ηαζ ήζοπμ, χζηε κ απμθεοπεεί ηάπμζα πνυζεεηδ δζέβεν-ζδ απυ μπηζημαημοζηζηά ενεείζιαηα. 8

9 ΞΗΛΑΘΑΠ 1 ΑΛΡΗΓΝΡΑ ΞΝ ΓΟΝΛ ΡΝΞΗΘΑ ΔΛΑΛΡΗΑ ΠΔ ΚΖ ΑΞΝΟΟΝΦΖΘΔΛΡΑ ΓΖΙΖΡΖΟΗΑ ΘΑΗ ΘΔΟΑΞΔΡΗΘΔΠ ΑΟΣΔΠ ΓΖΙΖΡΖΟΗΝ Νλέα, δζαανςηζηά Αθηάθεα - ηαοζηζηά Αθηαθμεζδή Ανζεκζηυ Θανδζαηέξ βθοημζίδεξ, `νμδμδάθκδ ΑΛΡΗΓΝΡΝ, ΓΝΠΖ & ΠΓΘΔΛΡΟΩΠΖ Δζςηενζηά: Αζεεκέξ άθηαθζ - δζάθοια μλεζδίμο ημο ιαβκδζίμο (1:25 ιε πθζανυ κενυ), βάθα ιαβκδζίαξ (1-5 ml). ΞΝΡΔ ΓΗΡΡΑΛΘΟΑΘΗΘΝ ΛΑΡΟΗΝ. Δλςηενζηά: Ξθφζδ ιε κενυ, επάθεζρδ ιε δζηηακεναηζηυ κάηνζμ ζε αθμζθή. Δζςηενζηά: Αζεεκέξ μλφ - λφδζ (δζάθοια 1:4), μλζηυ μλφ 1% ή ποιυξ θειμκζμφ απυ ημ ζηυια. Γζαθοιέκδ αθαμοιίκδ (4-6 αζπνάδζα αοβχκ ζε έκα ηέηανημ κενμφ) αημθμοεμφιεκδ απυ έκα ειεηζηυ ηαζ ιεηά έκα ηαεανηηζηυ βζαηί μνζζιέκεξ μοζίεξ είκαζ δζαθοηέξ ζηδκ πενίζζεζα αθαμοιίκδ. Δλςηενζηά: Ξθφζδ ιε ιεβάθεξ πμζυηδηεξ κενμφ ηαζ ε- πάθεζρδ ιε λφδζ. πενιαββακζηυ ηάθζ (1:5000 έςξ 1:10000) βζά πθφζδ ηαζ ή πμνήβδζδ απυ ημ ζηυια. Ρακκζηυ μλφ ή δοκαηυ ηζάσ ( mg ζε ml κενμφ) εηηυξ απυ ηδκ πενίπηςζδ δδθδηδνίαζδξ απυ ημηηαΐκδ, κζημηίκδ, θοζμζηζβιίκδ, αηνμπίκδ ηαζ ιμνθίκδ. Σνήζδ ειεηζηχκ ή ηαεανηηζημφ επζαάθθεηαζ βζά ηδκ α- πμιάηνοκζδ ηςκ αθάηςκ ηδξ ηακκίκδξ. Γζεεζχδεξ κάηνζμ - δζάθοια 10% απυ ημ ζηυια (0,5-3 gr) Ξνςηεΐκδ - βάθα εααπμνέ, αζπνάδζ αοβμφ ηθπ. Ρακκζηυ μλφ ή δοκαηυ ηζάσ. Λζηνζηυ κάηνζμ. Δάκ επακαθδθεεί δ εεναπεία, πμνδβείηαζ ιυκμ δζεεζχδεξ κάηνζμ. ΠΖΚΔΗΩΠΖ: ηαζ ηα δφμ παναπάκς ιπμνμφκ κα δμεμφκ ηαοηυπνμκα ςξ ελήξ: 0,5 ml/kg ζοκδζαζιμφ πμο πενζθαιαάκεζ 10 gr κζηνζηυ κάηνζμ, 15 gr δζεεζχδεξ κάηνζμ, απμζηαβιέκμ κενυ q.s. 250 ml. Ζ δυζδ αοηή ιπμνεί κα επακαθδθεεί ιζά θμνά. Ακ απαζηείηαζ πανα-πάκς εεναπεία δίκεηαζ ιυκμ δζεεζχδεξ κάηνζμ, ζε δζά-θοια 20% ηαζ δυζδ 1 ml/kg. Σθςνζμφπμ ηάθζμ: ζηφθμξ 0,5-2,0 gr p.o. ζε πςνζζηέξ δυζεζξ ή ζε ζμαανέξ πενζπηχζεζξ ζακ δζάθοια IV ιε ανβή έβποζδ ζε ζηαβυκεξ (πανάθθδθα έθεβπμξ ECG). Θεζσηή αηνμπίκδ: 0,02-0,04 mg/kg ακάθμβα, βζά ημκ πμθζκενβζηυ έθεβπμ. 9

10 Φαζκοκημΐκδ: 25 mg/min IV ιέπνζ κα επζηεοπεεί μ έθεβπμξ. Ξνμπνακμθυθδ (b-blocker):0,5-1 mg/kg IV ή IM ακάθμβα βζά ηδ νφειζζδ ηδξ ηανδζαηήξ αννοειίαξ (μπςζδήπμηε έθεβπμξ ECG). Φευνζμ Βμνμβθοημκζηυ αζαέζηζμ: 3-10 ml δζαθφιαημξ 5-10% Fluroacetate (έκςζδ 1080) Γθοηενζκζηή ιμκμαηεηυκδ: 0,1-0,5 mg/kg IM ηάεε χνα βζά ανηεηέξ χνεξ (ζοκμθζηά 2-4 mg/kg) ή δζάθοζδ 0,5-1% IV (ηίκδοκμξ αζιυθοζδξ). Ζ ιμκμαηεηυκδ είκαζ δζαεέζζιδ ιυκμ ζηζξ απμεήηεξ ιε πδιζηά πνμσυκηα. Φαζκμααναζηάθδ ή πεκημααναζηάθδ ΓΖΙΖΡΖΟΗΝ ΑΛΡΗΓΝΡΝ, ΓΝΠΖ & ΠΓΘΔΛΡΟΩΠΖ Αηνμπίκδ-αθηαθμεζδή belladona Παθζηοθζηή θοζμζηζβιίκδ: 0,01-0,6 mg/kg. Βαναζημονζηά Βνςιίδζα Κμκμλείδζμ ημο άκεναηα Σμθζκενβζημί πανάβμκηεξ Ακαζημθείξ πμθζκεζηενάζδξ δνάνβονμξ Νλαθζηυ μλφ Ξνμσυκηα απυζηαλδξ πεηνεθαίμο (αθεζθαηζημί οδνμβμκάκεναηεξ) Φαζκυθεξ ηαζ ηνεζυθεξ Ξεκηοθεκεηεηναγυθδ: δζάθοια 10% mg/kg IV πμο επακαθαιαάκεηαζ ιεηά απυ 15-30θεπηα δζαθφιαηα ακ πνεζαζηεί. Doxapram: δζάθοια 2% 3-5 mg/kg ιυκμ IV, ιε επακάθδ-ρδ εάκ είκαζ απαναίηδημ. Bemegride: δζάθοια 3% 5-10 mg/kg ιυκμ IV ιε ανβή έβποζδ ή δζαθείπμοζεξ δυζεζξ. ΠΖΚΔΗΩΠΖ: Όθα ηα παναπάκς είκαζ αλζυπζζηα υηακ δ ηαηάπηςζδ ημο γχμο είκαζ εθαθνά. Πε αανφηενα ζηάδζα ηαηάπηςζδξ πνμηζιάηαζ δ ηεπκδηή ακαπκμή ηαζ δ πμνήβδζδ μλοβυκμο. Σθςνίδζα (άθαηα καηνίμο ή αιιςκίμο):0,5-1 gr ηαεδιενζκά βζά ανηεηέξ ιένεξ. Ακαζηέθθεζ ηδκ απέηηνζζδ. Νλοβυκμ: Θαεανυ μλοβυκμ ζε ηακμκζηή ή ορδθή πίεζδ, ηεπκδηή ακαπκμή, ιεηάββζζδ αίιαημξ. Θεζσηή αηνμπίκδ : 0,02-0,04 mg/kg ακάθμβα. Θεζίηή αηνμπίκδ: Ζ δυζδ είκαζ 0,02 mg/kg πμο επακαθαιαάκεηαζ ακ πνεζαζηεί βζά αηνμπζκζζιυ. Ξνχηα εεναπεφεηαζ δ ηοάκςζδ (άκ πανμοζζαζηεί). Κπθμηάνμκηαζ μζ ιμοζηανζκζημί οπμδμπείξ. Ζ ιέζα ζε έθαζμ εβπουιεκδ α- ηνμπίκδ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ κφπηαξ, έπεζ παναηεηα-ιέκδ δνάζδ. Αθαμοιίκδ (υπςξ ηαζ βζά ηα αθηάθεα). Ξνςεΐκδ-βάθα, αζπνάδζ αοβμφ. Νλείδζμ ιαβκδζίμο (υπςξ βζα ηα μλέα). Sodium formaldehydre sulfexylate 5% βζά πθφζδ. Άιοθμ (υπςξ βζά ηδ θμνιαθδετδδ). Δκενβυξ άκεναηαξ 5-50 gr. Αζαέζηζμ - οδνμλείδζμ αζαεζηίμο ζε δζάθοια. Ρα άθθα αθηάθεα ακηεκδείηκοκηαζ. Θζιςθία ή άθθα άθαηα αζαεζηίμο. Θεζσηυ ιαβκήζζμ ζακ ηαεανηηζηυ. Γζαηήνδζδ δζμφνδζδξ. Ιάδζ εθζάξ, άθθα θοηζηά έθαζα ή μνοηηέθαζα απυ ημ ζηυια. Κεηά ιζζή χνα, εεζσηυ κάηνζμ. Έιεημξ ηαζ πθφζεζξ ακηεκδείηκοκηαζ. Παπμφκζ ηαζ κενυ βζά πθφζδ ημο δένιαημξ Δπίδεζιμζ δζηηακεναηζημφ καηνίμο 0,5%. Δκενβυξ άκεναηαξ ηαζ ή μνοηηέθαζμ απμ ημ ζηυια. 10

11 Φςζθυνμξ (θεοηά ή ηίηνζκα θςζθίδζα, ηα ηυηηζκα ηαζ ηα ιαφνα δεκ είκαζ ημλζηά). Άθαηα αανίμο Άθαηα αζζιμοείμο Κεηαθδεΰδδ ΓΖΙΖΡΖΟΗΝ Ρεηναπθςνάκεναηαξ Σαθηυξ Απμθοιακηζηά, ακζμκζηά (Λα,Θ, ΛΖ+, - άθαηα. Απμθοιακηζηά, ηαηζμκζηά (πθςνζμφπα, ζςδζμφπα ηθπ.) Φευνζμ Φμνιαθδεΰδδ Πίδδνμξ Κυθοαδμξ Θεζσηυξ παθηυξ (0,2-0,4% δζάθοια). Ρενεαζκείκδ (πνμηζιάηαζ δ παθζά μλεζδςιέκδ) αοεζζιέκδ ζε γεζηυ κενυ. Δκενβυξ άκεναηαξ. Όπζ θοζζηυ έθαζμ ζακ ηαεανηηζηυ. Απμιαηνφκμκηαζ ηα θίπδ απυ ηδ δίαζηα. Θεζσηυ κάηνζμ ηαζ εεζσηυ ιαβκήζζμ (δζάθοια 20% απυ ημ ζηυια). Γυζδ 2-25 gr. Αηαηία ή ανααζηή ιαζηίπα ζακ βθίζπναια. Γζαγεπάιδ 2-5 mg/kg IV βζά ημκ έθεβπμ ημο ηνυιμο. Ρνζθθμοπνμιαγίκδ 0,2-2,0 mg/kg IV. Ξεκημααναζηάθδ. ΑΛΡΗΓΝΡΝ, ΓΝΠΖ & ΠΓΘΔΛΡΟΩΠΖ Θέκςζδ ζημιάπμο, ορδθέξ πνςηεΐκεξ ηαζ δίαζηα οδαηακενάηςκ, δζαηήνδζδ ζζμννμπίαξ οβνχκ ηαζ δθεηηνμθοηχκ. Πε ακμονία εκδείηκοηαζ μ δζαπςνζζιυξ αίιαημξ ιε υ- ζιςζδ. Ζ επζκεθνίκδ ακηεκδείηκοηαζ (ημζθζαηή ιανιανοβή) Αθαμοιίκδ (υπςξ ηαζ βζά ηα αθηάθεα). Πζδδνμηοακζηυ κάηνζμ ζε κενυ(0,3-3,5 gr βζά ηα ιζηνά γχα. Νλείδζμ ημο ιαβκδζίμο (υπςξ & βζά ηα μλέα). Γάθα ή κενυ ηαζ ζηή ζοκέπεζα ιαθαηηζηά, υπςξ γεθαηί-κδ, άιοθμ, αζπνάδζ αοβμφ ηθπ. Αθαμοιίκδ (υπςξ & βζά ηα αθηάθεα). Παπμφκζ δζαθοιέκμ ζε ηεηναπθάζζα ημο υβημο ημο πμζυηδηα κενμφ. Αθαμοιίκδ (υπςξ ηαζ βζά ηα αθηάθεα) Αζαέζηζμ (βάθα, ζηυκδ ηζιςθίαξ ιε κενυ) απυ ημ ζηυια Λενυ ιε αιιςκία (0,2% απυ ημ ζηυια) ή μλζηυ αιιχκζμ (1% βζά πθφζδ). Άιοθμ (1 ιένμξ ζε 15 ιένδ γεζημφ κενμφ πμο πνμζηίεεηαζ ααειζαία). Εεθαηίκδ πμο ιμοζηεφεζ ζημ κενυ βζά ιζζή χνα. Αθαμοιίκδ (υπςξ ηαζ βζά ηα αθηάθεα). Γζεεζχδεξ κάηνζμ (υπςξ ηαζ βζά ημ ανζεκζηυ). Γζηηακεναηζηυ κάηνζμ -1% βζα πθφζεζξ. Θεζσηυ κάηνζμ ή ιαβκήζζμ απυ ημ ζηυια. Πζδδνμηοακζηυ κάηνζμ (υπςξ ηαζ βζά ημ παθηυ). Ρακκζηυ μλφ (υπςξ ηαζ βζά ηα αθηαθμεζδή). ΠΡΝ ΑΗΚΑ EDTA & BAL (Calcium disodium edate): Max δυζδ αζθαθείαξ είκαζ 75 mg/kg/24h (ιυκμ βζά ζμαανέξ πενζπηχζεζξ). Ρμ EDTA ανίζηεηαζ ιυκμ ζε δζάθοια 20% Γζα IV έβποζδ ζε ζηαβυκεξ ζε δζάθοια 5% βθοηυγδξ βζά κα βίκεζ 0,5%.Γζά IM πμνήβδζδ πνμζηίεεηαζ πνμηαΐκδ ζε δζάθοια 20%, βζά κα βίκεζ δ ζοβηέκηνςζδ πνμηαΐκδξ 0,5%. Ρμ BAL δίκεηαζ ζε δζάθοια 10% ζε έθαζμ ςξ ελήξ: (1) Πε ζμαανή πενίπηςζδ (πνμζαμθή ΘΛΠ, >100mg Pb/100 gr αίιαημξ) δίκμκηαζ 4 mg/kg. Ρμ BAL δίκεηαζ ανπζηά. Πηδ ζοκέπεζα ιεηά απυ 4 χνεξ ηαζ ηάεε 4 χνεξ 11

12 Ξαναζζεδζζμβυκα (LSD, PCP) Ζπανίκδ ΓΖΙΖΡΖΟΗΝ Πζδδνμφπα άθαηα Κεεακυθδ & αζεοθεκζηή βθοηυθδ. Σμθζκενβζημί πανάβμκηεξ ηαζ ακαζημθείξ ηδξ πμθζκεζηενάζδξ (μνβακμθςζθμνζηά, ιενζηά ηανααιζδζηά, υπζ υιςξ ηαναανφθζμ, δζιεεακυθδ ηθπ.) Σαθηυξ Θμοιανίκδ- Ακηζπδηηζηά πανάβςβα βζά 3-4 ιένεξ βίκμκηαζ ΗΚ εβπφζεζξ ιε EDTA ηαζ BAL (12,5 mg/kg), ζε λεπςνζζηά ζδιεία. Πηαιάηδια βζά 2-3 ιένεξ ηαζ ιεηά λακά εεναπεία βζά 3-4 ιένεξ. (2) Πε οπμλεία ηαηάζηαζδ ή < 100 mg Pb/100 gr αίιαημξ δίκμκηαζ ιυκμ 50 mg EDTA/kg/2 χνεξ βζά 3-5 ιένεξ. (3) Ξεκζηζθθαιίκδ (Cuprimine) οδνμπθςνζηή εεζαιίκδ: ιπμνεί κ αημθμοεήζεζ ηάπμζμ απυ ηα (1),(2) ιε δυζδ 100 mg/kg/ιένα p.o. βζά 1-4 εαδμιάδεξ. Ξεζναιαηζηά βζά κεονζηά ζοιπηχιαηα 5mg/kg IV 2 θμνέξ ηδκ διένα βζά 1-2 εαδμιάδεξ. Γίκεηαζ ανβά ηαζ ιε πνμζμπή βζά ηοπμκ απνυζιεκεξ ακηζδνάζεζξ. Valium: Ακάθμβδ πμνήβδζδ (πνμζμπή ζηδκ απμθοβή ακαπκεοζηζηήξ ηαηαζημθήξ). ΑΛΡΗΓΝΡΝ, ΓΝΠΖ & ΠΓΘΔΛΡΟΩΠΖ Θεζσηή πνμηαιίκδ: Γζάθοια 1% (δυζδ 1,0-1,5 mg βζά ημκ ακηαβςκζζιυ ηάεε mg δπανίκδξ. Ανβή IV έβποζδ. Ζ δυζδ ιεζχκεηαζ ακάθμβα ιε ημ πνμκζηυ δζάζηδια πμο ιεζμθααεί ζηδκ έβποζδ δπανίκδξ ηαζ ηδκ έκανλδ εενα-πείαξ. Κεηά 30 δίκμκηαζ ιυκμ 0,5 mg. Γεζθμνμλαιίκδ (Desferal): Ζ δυζδ βζά ηα ιζηνά γχα δεκ έπεζ αηυιδ ηαεμνζζηεί. Ζ δυζδ βζά ημκ άκενςπμ είκαζ 5 gr 5% δζαθφιαημξ p.o. & ιεηά 20 mg/kg IM ηάεε 4 χνεξ. Πε πενίπηςζδ shock, δ δυζδ είκαζ 40 mg/kg IV ζε ζηαβυκεξ ηαζ βζά πενζυδμοξ ιεβαθφηενεξ ηςκ 4 ςνχκ. Κπμνεί κα επακαθδθεεί ζε 6 h ηαζ ζηδ ζοκέπεζα κα δμεμφκ 15 mg/kg ζε ζηαβυκεξ & ηάεε 8 χνεξ. Αζεακυθδ: δίκμκηαζ IV 1,1mg/kg δζαθφιαημξ 25% ηαζ ιεηά 0,5mg/kg ηάεε 4 h βζά 4 ιένεξ. Γζά ηδκ πνυθδρδ ή δζυνεςζδ ηδξ μλέςζδξ, δίκεηαζ δζηηακεναηζηυ κάηνζμ IV Γζηηακεναηζηυ κάηνζμ 0,4 gr/kg. Δκενβυξ άκεναηαξ 5 gr/kg p.o. αιέζςξ ιεηά ημ θαβδηυ. 2-ΟΑΚ Pralidoxine chloride: Γζάθοιια 2%- δίκμκηαζ mg/kg IM δ ιε ανβή εκδμθθέαζα έβποζδ (max δυζδ 500 mg/min) πμο ακ πνεζαζηεί επακαθαιαάκεηαζ. Ρμ 2- ΟΑΚ δζεβείνεζ ηδ κζημηζκζηή δνάζδ ηαζ επακαδναζηδνζμπμζεί ηδ πμθζκεζηενάζδ. Ακηεκδείηκοκηαζ: ιμνθίκδ, ζμολζκμπμθίκδ, δνειζζηζηά πανάβςβα ηδξ θαζκμεεζαγίδδξ. D-πεκζηζθθαιίκδ (Cuprimine) Γεκ έπεζ εδναζςεεί δμζμθμβία βζά γχα. Γζά ημκ άκενςπμ δ δυζδ είκαζ 1-4 gr/ιένα ζε πςνζζηέξ δυζεζξ. Βζηαιίκδ Θ1 (Aquamephyton): Πηαεενυ βαθάηηςια 5% 1mg/kg IV ζε δεληνυγδ 5%. Γυζδ 5mg/kg IM βζά 5 ιένεξ. Αίια ηακμκζηυ ή πθάζια: Κεηάββζζδ αίιαημξ 25 ml/kg. Θμονάνζμ Κεεοθεκζηή κεμζηζβιίκδ: Γζάθοζδ 1:2000 ή 1:5000 (1ml=0,5mg ή 2mg). Ζ Γυζδ είκαζ 0,005 mg/5kg SC. Αημθμοεεί IV έβποζδ δζαθφιαημξ αηνμπίκδξ 1% (0,04 mg/kg) Σθςνζμφπμ εδνμθχκζμ (Tensilon): Γζάθοια 1% δίκμκηαζ 0,05-0,1 mg/kg IV. Ρεπκδηή ακαπκμή. Θοακίδζμ Κεεοθαζιμζθαζνίκδ (ημ κζηνζηυ κάηνζμ πνδζζιμπμζείηαζ βζά ημ ζπδιαηζζιυ ιεεαζιμζθαζνίκδξ).:γζάθοια κζηνζημφ 12

13 Λζηνζηυξ άνβονμξ Άβκςζημ καηνίμο 1%, ιία δυζδ 16 mg/kg IV. Αημθμφεςξ, δζάθοια 20% ζε δυζδ mg/kg IV δζεεζχδμοξ καηνίμο. Φοζζμθμβζηυξ μνυξ βζά πθφζδ. Αθαμοιίκδ (υπςξ βζά ηα αθηάθεα). Δκενβυξ άκεναηαξ: 2-8 gr/kg ζε ηάρμοθεξ γεθαηίκδξ ή ιε ακηθία ηαηεοεείακ δζμπέηεοζδ πμθημφ ιε κενυ ζηυ ζημιάπζ. Αημθμφεςξ ειεηζηυ ή ηαεανηηζηυ ηαζ επακάθδρδ ηδξ δζαδζηαζίαξ. ΡΝΜΗΘΝΠ ΞΑΟΑΓΝΛΡΑΠ Αηεηαιζκμθαίκδ ΞΗΛΑΘΑΠ 2 ΠΠΡΖΚΑΡΗΘΑ ΑΛΡΗΓΝΡΑ Λ-αηεηοθμηοζηεΐκδ (Mycomust) ΓΝΠΖ & ΚΔΘΝΓΝΠ ΘΔΟΑΞΔΗΑΠ 140 mg/kg p.o. (ανπζηή δυζδ εθυδμο) & ιεηά 7 mg/kg ακά 4ςνμ βζά 17 ζοιπθδνςιαηζηέξ δυζεζξ. Αιθεηαιίκεξ Σθςνμπνμιαγίκδ 1 mg/kg IM,IP,IV. (Ακ έπμοκ δμεεί ααναζημονζηά δίκεηαζ ιυκμ δ ιζζή δυζδ). Ανζεκζηυ, οδνάνβονμξ ηαζ άθθα αανέα ιέηαθθα εηηυξ απυ ζεθήκζμ, άνβο-νμ ηαζ εάθζμ. Κεεαζιμζθαζνζκαζιία - πανάβμκηεξ πμο ηδκ πνμηαθμφκ (κζηνζηά, πθςνζμφπα ηθπ.) Κμνθίκδ ηαζ ζοββεκή θάνιαηα Γζιενημπυθδ (BAL) D-πεκζηζθαιίκδ (Euprimine) Methyleneblue Σθςνζμφπμξ καθμλυκδ (Narcan) Levallorphan (Lorfan) Γζάθοια 10% ζε έθαζμ. Γυζδ 2,5-5 mg/kg IM ακά 4ςνμ βζά 2 ιένεξ, επί 3 θμνέξ ηδ ιένα βζά ηζξ επυιεκεξ 10 ιένεξ ή ιέπνζ ηδκ ακάννςζδ. ΠΖΚΔΗΩΠΖ: Πε ζμαανή μλεία δδθδηδνίαζδ δ δυζδ 5mg/kg δίκεηαζ ιυκμ ηδκ πνχηδ ιένα. Δλεθζβιέκδ βζά πνυκζα δδθδηδνίαζδ απυ οδνάνβονμ. Γζά ηα γχα δεκ έπεζ ακαθενεεί δμζμθμβία. Ζ δυζδ βζά ημκ άκενςπμ είκαζ 250 mg p.o./6h βζά 10 ιένεξ (3-4 mg/kg). Γζάθοια 1% (max ζοβηέκηνςζδ) πμο δίκεηαζ ιε ανβή εκδμθθέαζα έβποζδ, ζε δυζδ 8,8 mg/kg ηαζ επακαθαιαάκεηαζ άκ πνεζαζηεί. Γζά ηδκ απμθοβή ηδξ πηχζδξ ηδξ πίεζδξ ημο αίιαημξ ζε πενίπηςζδ δδθδηδνίαζδξ απυ κζηνζηά, πνδζζιμπμζείηαζ έκα ζοιπαεμιζιζηζηυ θάνιαημ (εθεδνίκδ, αδνεκαθίκδ). 0.1 mg/kg IV. Λα ιδκ επακαθδθεεί ακ δ ακάκδρδ δεκ είκαζ ζηακμπμζδηζηή. 0,1-0,5 ml δζαθφιαημξ IV, ημ μπμίμ πενζέπεζ 1 mg/ml. ΠΖΚΔΗΩΠΖ: Ζ πνήζδ ηςκ ακηζδυ- 13

14 ηςκ βίκεηαζ ιυκμ ζε μλεία δδθδηδνίαζδ. Δπίζδξ εκδείηκοηαζ δ ηεπκδηή ακαπκμή υπςξ ηαζ μ εκενβυξ άκεναηαξ. Νλαθζηά Αζαέζηζμ Γζάθοια βθοημκζημφ Ca 23% IV. Γυζδ 3-20 ml βζά ημκ έθεβπμ ηδξ οπμηαθζαζιίαξ. Ξανάβςβα θαζκμεεζαγίκδξ Κεεοθαιθεηαιίκδ δνμπθςνζηή δζθαζκοδναιίκδ 0,1-0,2mg/kg IV -επίζδξ ιεηάββζζδ Γζά ηαηαζημθή KNΠ, 2-5 mg/kg & βζά ζοιπηχιαηα ελςποναιζδζηά. Φοηά ημλζηά Θεζσηή αηνμπίκδ Όπςξ ηαζ βζά ηζξ ηανδζαηέξ βθοημζίδεξ. Γάβηςια θζδζμφ Ακηζμθζηυξ μνυξ ΞΟΝΠΝΣΖ πνμέθεοζδξ ζππείαξ Πηνυκηζμ Άθαηα Ca Σθςνζμφπμ αιιχκζμ Ποκήεδξ δυζδ αμνμβθοημκζημφ Ca 0,2-0,5 gr p.o. διενδζίςξ. ΡΝΜΗΘΝΠ ΞΑΟΑΓΝΛΡΑΠ Πηνοπκίκδ ή ανοηίκδ ΠΠΡΖΚΑΡΗΘΑ ΑΛΡΗΓΝΡΑ Ξεκημααναζηάθδ Αιμααναζηάθδ Κεεμηανααιίδδ (Robaxin) Γζαγεπάιδ ΓΝΠΖ & ΚΔΘΝΓΝΠ ΘΔΟΑΞΔΗΑΠ Γζά κα δνάζεζ δίκεηαζ εκδμθθέαζα ή εκδμιοζηά. Όηακ απαζηείηαζ ρδ-θή δυζδ, είκαζ ιεβαθφηενδ απ υηζ βζά ακαζζεδζία. Ρμ γχμ ημπμ-εεηείηαζ ζε γεζηυ & ήζοπμ ζδιείμ. Κε ανβή εκδμθθέαζα έβποζδ. Γζάθοια 10%. Κέζδ ανπζηή δυζδ 150mg/kg IV (δζααάειζζδ mg). Δπακαθαιαάκεηαζ δ ιζζή ακ πνεζαζηεί. 2-5 mg/kg βζα ημκ έθεβπμ ηςκ ζπαζιχκ. Ξνυηθδζδ ειέημο. 14

15 Θάθθζμ Γζθεκοθεεζμηανααγίδδ Κπθέ Ξνςζζίαξ Σθςνζμφπμ ηάθζμ Πηφθμξ: 70 mg/kg p.o. 3 θμνέξ ηδ ιένα βζά 6 ιένεξ. Πηαιαηά ηδκ απμννυθδζδ αθθά είκαζ ιενζηά ημλζηυ. 0,2 mg/kg ζε 3 ιμζναζιέκεξ δυζεζξ διενδζίςξ. Γίκεηαζ ηαοηυπνμκα ηαζ εεζμηανααγίδδ ή ιπθέ Ξνςζζίαξ, 2-6 gr p.o. ηάεε ιένα ζε ιμζναζιέκεξ δυζεζξ. 15

16 16