, Ph.D. SYLLABUS

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download ", Ph.D. SYLLABUS 2009-2010"

Μενέλαος Ζωγράφος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Γ. Κουλιεράκης, Ph.D. Ψυχολόγος της Υγείας SYLLABUS Ακαδηµαϊκό Έτος

2 ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ M. Robin DiMatteo & Leslie R. Martin (2006) Εισαγωγή στην Ψυχολογία της Ελληνικά Γράµµατα. Καραδήµας, Ε. Χ. (2005) Ψυχολογία της Υγείας. Θεωρία και Κλινική Πράξη. ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός. Παπαδάτου. & Μπελλάλη Θ. (2008) Βασικές γνώσεις ψυχολογίας για επαγγελµατίες υγείας. Αθήνα, Εκδόσεις Κριτική. Κουλιεράκης, Γ., Μεταλληνού, Ο. και Πάντζου, Π. (2001) Κοινωνιολογική και Ψυχολογική Προσέγγιση των Νοσοκοµείων / Υπηρεσιών Υγείας, Τόµος Β, "Συµπεριφορές Υγείας. Πρότυπα και Μεταβολές". Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, Αθήνα, σελ Ogden, J. (1996) Health Psychology. A Textbook. Open University Press. Buckingham, Philadelphia. Adam, Ph. & Herzlich, Ch. (1999) Κοινωνιολογία της ασθένειας και της Ιατρικής. Επιστηµονική Επιµέλεια Αγραφιώτης,. Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, Πάτρα. Pilgrim, D. & Rogers, A. (2004) Κοινωνιολογία της ψυχικής υγείας και ασθένειας. Επιστηµονική Επιµέλεια Αγραφιώτης,. ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός.

(2001) Κοινωνιολογική και Ψυχολογική Προσέγγιση των Νοσοκοµείων / Υπηρεσιών Υγείας, Τόµος Β, "Συµπεριφορές Υγείας. Πρότυπα και Μεταβολές". Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, Αθήνα, σελ. 15-96. Ogden, J.

3 (1). ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΑ. ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ, ΣΤΟ ΑΤΟΜΙΚΟ Στην ενότητα αυτή προσδιορίζονται τα διαφορετικά επίπεδα ανάλυσης και προσέγγισης των εννοιών «υγεία» και «ασθένεια» και των συµπεριφορών που σχετίζονται µε αυτές: το ευρύτερο, το κοινωνικό, αυτό «της οµάδας» και τέλος, το ατοµικό, ψυχολογικό και οριοθετείται το πεδίο εφαρµογής τους. Σχηµατοποιείται µε τον τρόπο αυτό, και γίνεται κατανοητό το πεδίο εφαρµογής και η γλώσσα επικοινωνίας των κοινωνικών επιστηµόνων, πάνω στα θέµατα συµπεριφορών υγείας και ασθένειας. Pilgrim, D. & Rogers, A. (2004) Κοινωνιολογία της ψυχικής υγείας και ασθένειας. Επιστηµονική Επιµέλεια Αγραφιώτης,. ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός. (Κεφάλαιο 1). ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός (Κεφάλαιο 2). ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός (Κεφάλαιο 1). (2). ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ Οι αντιλήψεις των ατόµων για την υγεία και την ασθένεια, ο τρόπος που συµπεριφέρονται όταν αντιµετωπίζουν ένα πρόβληµα υγείας, ο τρόπος που αντιλαµβάνονται τα συµπτώµατα περιγράφονται στην ενότητα αυτή, υπό το πρίσµα του κοινωνικού και πολιτισµικού περιβάλλοντος. Η υγεία και η ασθένεια «φωτίζονται» σε ένα γενικότερο επίπεδο ανάλυσης. Adam, Ph. & Herzlich, Ch. (1999) Κοινωνιολογία της ασθένειας και της Ιατρικής. Επιστηµονική Επιµέλεια Αγραφιώτης,. Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, Πάτρα (Κεφάλαια 3 & 4). (3).. ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΥΓΕΙΑΣ: ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ Συνεχίζοντας την προηγούµενη ενότητα, η υγεία και η ασθένεια και οι σχετικές πρακτικές συζητιούνται στο επίπεδο «του ατοµικού». Συγκεκριµένα, παρουσιάζονται 1-2 παραδείγµατα κοινωνικο-γνωστικών µοντέλων ερµηνείας των συµπεριφορών υγείας

ευρύτερο, το κοινωνικό, αυτό «της οµάδας» και τέλος, το ατοµικό, ψυχολογικό και οριοθετείται το πεδίο εφαρµογής τους.

4 Ελληνικά Γράµµατα. (Κεφάλαιο 6). ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός (Κεφάλαιο 5). Κουλιεράκης, Γ. (2001) Η ανθρώπινη συµπεριφορά σε σχέση µε την υγεία και την αρρώστια. Στο Κουλιεράκης, Γ., Μεταλληνού, Ο., & Πάντζου, Π. Κοινωνιολογική και Ψυχολογική Προσέγγιση των Νοσοκοµείων / Υπηρεσιών Υγείας, Τόµος Β, "Συµπεριφορές Υγείας. Πρότυπα και Μεταβολές". Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, Αθήνα, σελ (4). ΟΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ Τα συστήµατα υγείας είναι συνήθως πολύπλοκα, αποτελούµενα από διάφορες δοµές και υπηρεσίες. Στελεχώνονται από δεκάδες ειδικότητες, προσφέροντας εστιασµένη φροντίδα και αντιµετώπιση των προβληµάτων του κάθε χρήστη των υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα, η µεγάλη ζήτηση των υπηρεσιών υγείας συρρικνώνει το χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί της υγείας για επαφή µε τους χρήστες. Στην ενότητα αυτή θα περιγραφεί ο ρόλος των κοινωνικών ψυχολόγων της υγείας στο σύστηµα υγείας. ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός (Κεφάλαιο 9). Μπακοµήτρου, Φ. (2008) Ο ρόλος του κλινικού ψυχολόγου στο χώρο του Γενικού Νοσοκοµείου. Στο Αναγνωστόπουλος, Φ. & Ποταµιάνος, Γ. (επιµ.) Κλινική ψυχολογία στην πράξη. Εκδόσεις Ελληνικά Γράµµατα, Αθήνα. (5). ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ Τί σηµαίνει για ένα άτοµο να είναι "υγιές" και τί σηµαίνει να είναι "άρρωστο"; Πώς ένα άτοµο αντιλαµβάνεται τα συµπτώµατα και ποιοι κοινωνικο-πολιτισµικοί και ψυχολογικοί παράγοντες επεµβαίνουν και καθορίζουν αυτή την αντίληψη; Πότε ένα άτοµο αναζητά θεραπεία; Η ενότητα αυτή εξετάζει αυτές τις έννοιες ως πλαίσιο διαµόρφωσης της τελικής συµπεριφοράς αντιµετώπισης της αρρώστιας. Ελληνικά Γράµµατα. (Κεφάλαιο 7)

(4). ΟΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ Τα συστήµατα υγείας είναι συνήθως πολύπλοκα, αποτελούµενα από διάφορες δοµές και υπηρεσίες.

5 Ogden, J. (1996) Health Psychology. A Textbook. Open University Press. Buckingham, Philadelphia. (Κεφάλαιο 3) (6). ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΩΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ Ο ΗΓΙΩΝ Το ζήτηµα της τήρησης των ιατρικών οδηγιών από τον ασθενή έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των ερευνητών για πολλές δεκαετίες. Στην ενότητα αυτή θα εξεταστεί η τήρηση των οδηγιών, στο πλαίσιο της επικοινωνίας του προσωπικού υγείας µε τον ασθενή µέσα από το µοντέλο µεταφοράς γνώσης από τον ειδικό στον µη ειδικό και της γενικότερης ικανοποίησης των χρηστών των υπηρεσιών υγείας. ΤΥΠΩΘΗΤΩ Γ. αρδανός (Κεφάλαιο 16). Ελληνικά Γράµµατα, (Κεφάλαιο 3) Ogden, J. (1996) Health Psychology. A Textbook. Open University Press. Buckingham, Philadelphia. (Κεφάλαιο 4) (7). ΦΡΑΓΜΟΙ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ουσιαστική επικοινωνία του προσωπικού στις υπηρεσίες υγείας και των χρηστών των υπηρεσιών (ασθενών, συγγενών) απαιτεί την ύπαρξη βασικών δεξιοτήτων ενεργητικής ακρόασης, ενώ δυσχεραίνεται από τους φραγµούς που το προσωπικό χρησιµοποιεί στην επαφή τους µε τους χρήστες των υπηρεσιών. Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστούν µε πρακτικό τρόπο τόσο οι δεξιότητες, όσο και οι φραγµοί. Ελληνικά Γράµµατα, (Κεφάλαιο 3) Αναγνωστόπουλος, Φ. και Παπαδάτου,. (1995) Η Ψυχολογία στο χώρο της Υγείας. Αθήνα, Εκδ. Ελληνικά Γράµµατα. (Κεφάλαιο 8).

6 (8). ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ Οι µετανάστες, παρουσιάζουν ιδιαίτερες ανάγκες αναφορικά µε την υγειονοµική φροντίδα και αποτελούν µια ευάλωτη οµάδα για µόλυνση από λοιµώδη νοσήµατα. Σκοπός της συγκεκριµένης ενότητας είναι η παρουσίαση των µεταβλητών που συντελούν στην τρωτότητα των µεταναστών όπως για παράδειγµα η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, τα οικονοµικά προβλήµατα η έλλειψη κοινωνικής και οικογενειακής στήριξης. Έµφαση θα δοθεί στην ανάγκη προσαρµογής των υπηρεσιών υγείας που θα λαµβάνουν υπόψη τις πολιτιστικές, γλωσσικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες τους. Mestheneos E., Ioannidi E., (2002), Obstacles to refugee integration in the European Union Member States. Journal of Refugee Studies, Vol. 15, No 3. (9). ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΑ Η ενότητα αυτή περιγράφονται οι ορισµοί του στρες και τα πρώιµα µοντέλα ερµηνείας του. Εξετάζονται επίσης οι µηχανισµοί µέσα από τους οποίους το στρες επηρεάζει τη σωµατική υγεία. Ελληνικά Γράµµατα (Κεφάλαιο 9) (10). ΤΟ ΣΤΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΠΛΗΞΗ Το εργασιακό περιβάλλον µπορεί να αποτελεί πηγή στρες, και µπορεί επηρεάζει τους εργαζόµενους. Στην υποενότητα αυτή θα παρουσιάσουµε την επαγγελµατική εξουθένωση και την επαγγελµατική πλήξη του προσωπικού στις υπηρεσίες υγείας και τα µέτρα/δράσεις πρόληψης σε ατοµικό και θεσµικό/οργανωτικό επίπεδο. Θα δοθεί έµφαση σε ερευνητικά δεδοµένα από το διεθνή και ελληνικό χώρο.

Σκοπός της συγκεκριµένης ενότητας είναι η παρουσίαση των µεταβλητών που συντελούν στην τρωτότητα των µεταναστών όπως για παράδειγµα η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, τα οικονοµικά προβλήµατα η έλλειψη

7 Ελληνικά Γράµµατα (Κεφάλαιο 4) Αναγνωστόπουλος, Φ. και Παπαδάτου,. (1995) Η Ψυχολογία στο χώρο της Υγείας. Αθήνα, Εκδ. Ελληνικά Γράµµατα. (Κεφάλαιο 11) (11). «ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΣ» Η ΦΥΛΑΚΗ ΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΤΠΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Υιοθετώντας την ανθρωπιστική προσέγγιση, θεωρώντας τη φυλακή ως θεσµό που υφίσταται για να εξυπηρετήσει κάποιους στόχους, στην ενότητα αυτή θα παρουσιάσουµε τις ψυχολογικές επιπτώσεις κάποιου, που από το καθεστώς ελευθερίας εισάγεται σε καθεστώς στέρησης της ελευθερίας. Επιπλέον, θα θεωρήσουµε τη φυλακή ως εργασιακό χώρο και θα συζητήσουµε τις επιπτώσεις στην υγεία του προσωπικού. Κουλιεράκης, Γ., Αγραφιώτης,.: Μελέτη των Επιπτώσεων του Εργασιακού Περιβάλλοντος της Φυλακής στην Υγεία των Σωφρονιστικών Υπαλλήλων. Συνεργασία Τοµέα Κοινωνιολογίας ΕΣ Υ και Οµοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος (Ο.Σ.Υ.Ε.) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράµµατος BREAKOUT An Interactive Learning Environment for Offending Prevention and Rehabilitation CP UK-GRUNDTVIG-G1. (12). ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑ ΙΟΥ ΑΠΩΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΝΘΟΣ Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστούν οι βασικές αρχές γύρω από τη φυσιολογική διεργασία που βιώνει κάθε άτοµο που έρχεται αντιµέτωπο µε µια απειλητική για τη ζωή αρρώστια, ή θάνατο. Θα συζητηθεί επίσης µε ποιο τρόπο, το προσωπικό υγείας στα σύγχρονα συστήµατα υγείας αντιµετωπίζει τους ασθενείς τελικού σταδίου. Ελληνικά Γράµµατα (Κεφάλαιο 13).

στόχους, στην ενότητα αυτή θα παρουσιάσουµε τις ψυχολογικές επιπτώσεις κάποιου, που από το καθεστώς ελευθερίας εισάγεται σε καθεστώς στέρησης της ελευθερίας.

8 (13). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στα βασικά σηµεία των επιστηµών που ασχολούνται µε την συµπεριφορά, στο πλαίσιο των υπηρεσιών υγείας και συζητείται το «µέλλον τους» στα σύγχρονα συστήµατα υγείας. Επίσης γίνεται αξιολόγηση αυτού του κύκλου µαθηµάτων και κριτικές αναφορές στο αντικείµενο και τον τρόπο ανάπτυξής του.

συζητείται το «µέλλον τους» στα σύγχρονα συστήµατα υγείας.

Σχετικά έγγραφα

Μαθήματα και Ύλη Κατατακτηρίων Εξετάσεων

Μαθήματα και Ύλη Κατατακτηρίων Εξετάσεων Ανακοίνωση για τις κατατακτήριες εξετάσεις ακαδημαϊκού έτους 2016-17 στα Τμήματα Κοινωνικής Εργασίας και Νοσηλευτικής της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας Χρόνος κατάθεσης δικαιολογητικών Η αίτηση