Κατηγοριοποίηση θεωριών και πρακτικών στη θεραπεία οικογένειας

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κατηγοριοποίηση θεωριών και πρακτικών στη θεραπεία οικογένειας"

Δάμαρις Ευταξίας
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Κατηγοριοποίηση θεωριών και πρακτικών στη θεραπεία Γιώργος Καλαρρύτης MMedSci,ICADC,CGP,CFT,ECP Κλινικός Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπευτής Θεραπευτής Οικογένειας, Σύμβουλος Τοξικοεξαρτήσεων

2 Σύγκριση θεωρητικών θέσεων στη Θεραπεία Οικογένειας (Goldenberg & Goldenberg, 2000) Πρωταρχικό Θέμα Μονάδα μελέτης Πλαίσιο χρόνου Προέλευση Κύριοι εκπρόσω ποι Κύριες έννοιες Ψυχοδυναμικές Άλυτες ψυχοσυγκρούσεις από το παρελθόν συνεχίζουν σε σχέση με σημερινές καταστάσεις και πρόσωπα Άτομο. Ανάδυση ενδοψυχικών συγκρούσεων στο σήμερα Παρελθόν. Πρώιμες οικογενειακές συγκρούσεις Ψυχανάλυση Ackerman, Framo, Skynner, Scharff & Scharff Συμπλεκόμενη παθολογία, αποδιοπομπαίος τράγος, συμπληρωματικότητα των ρόλων, προβολική ταύτιση. Εμπειρικές Ελεύθερη επιλογή, αυτοκαθορισμός, «μεγάλωμα» του εαυτού. Η ωριμότητα έρχεται με το ξεπέρασμα αδιεξόδων στη διαδικασία κατάκτησης προσωπικής ολοκλήρωσης Δυάδα. Διαραγείσες αλληλεπιδράσεις και σφάλματα στην επικοινωνία μεταξύ των μελών της οικογένεια Παρόν, εδώ & τώρα. Δεδομένα από τις άμεσες αλληλεπιδράσεις Συμβολική- Εμπειρική Gestalt Whitaker Kempler Συμβολικοί παράγοντες αναπαριστούν τον εσωτερικό κόσμο της και καθορίζουν το νόημα που δίνεται στην εξωτερική πραγματικότητα. Αυτοαίσθηση της στιγμής. Αυτοεκτίμηση, καθαρότητα επικοινωνίας. Διερεύνηση εσωτερικών εμπειριών & σχέσεων Ανθρώπινης ισχυροποίησης Satir Συναισθηματικά επικεντρωμένη Greenberg, Johnson

Πρώιμες οικογενειακές συγκρούσεις Ψυχανάλυση Ackerman, Framo, Skynner, Scharff & Scharff Συμπλεκόμενη παθολογία, αποδιοπομπαίος τράγος, συμπληρωματικότητα των ρόλων, προβολική ταύτιση.

3 Σύγκριση θεωρητικών θέσεων στη Θεραπεία Οικογένειας Πρωταρχικό Θέμα Μονάδα μελέτης Πλαίσιο χρόνου Προέλευση Κύριοι εκπρόσω ποι Κύριες έννοιες Διαγενεϊκές Συναισθηματικές προσκολλήσεις στην οικογένεια προέλευσης πρέπει να επιλυθούν Τριάδα. Τα προβλήματα εμφανίζονται και διατηρούνται μέσω των δεσμεύσεων με τους άλλους Παρελθόν & παρόν. Οι τωρινές σχέσεις γάμου είναι αποτέλεσμα συγκόλλησης των συντρόφων με τις οικογένειες προέλευσης οικογενειακών συστημάτων Του πλαισίου Bowen, Kerr, Friedman Boszormenyi -Nagy Διαφοροποίηση εαυτού, συγκόλληση, τρίγωνα, διεργασία διαγενεϊκής μεταβίβασης Οικογενειακό κατάστιχο, οικογενειακές κληρονομιές, δικαιώματα Δομική προσέγγιση Τα συμπτώματα έχουν τις ρίζες τους στα οικογενειακά σταθερά σχήματα συνδιαλλαγής Τριάδα. Οι οικογενειακή σύντηξη και αποσύνδεση εμπλέκει οικογενειακά υποσυστήματα και ολόκληρη την οικογένεια Παρόν. Οι συνδιαλλαγές διατηρούνται με την μη προσαρμοστικότητ α της συνήθως σε αλλαγές στον κύκλο ζωής Δομική θεωρία Minuchin, Montalvo, Aponte, Fishman Όρια, υποσυστήματα, συμμαχίες, συνασπισμοί, σύντηξη και αποσύνδεση

Οι τωρινές σχέσεις γάμου είναι αποτέλεσμα συγκόλλησης των συντρόφων με τις οικογένειες προέλευσης οικογενειακών συστημάτων Του πλαισίου Bowen, Kerr, Friedman Boszormenyi -Nagy Διαφοροποίηση εαυτού,

4 Σύγκριση θεωρητικών θέσεων στη Θεραπεία Οικογένειας Πρωταρχικό Θέμα Μονάδα μελέτης Πλαίσιο χρόνου Προέλευση Κύριοι εκπρόσωπ οι Κύριες έννοιες Στρατηγικές Σταθερά σχήματα απρόθυμης επικοινωνίας δίνουν στοιχεία για οικογενειακούς κανόνες και πιθανή δυσλειτουργία. Το σύμπτωμα είναι στρατηγική ελέγχου της σχέσης Δυάδα & τριάδα. Τα συμπτώματα είναι διαπροσωπική επικοινωνία μεταξύ δύο ή και τριών σε ανταποδοτικές σχέσεις Παρόν. Τα προβλήματα διατηρούνται με την επαναλαμβανόμενε ς αλληλουχίες ανάμεσα στα μέλη της επικοινωνίας, Στρατηγική θεωρία Haley, Madanes, Weakland, Watzlawick, Jackson Συμμετρική και συμπληρωματική επικοινωνία, παράδοξο, οικογενειακή ιεραρχία Μιλάνου Οι δυσλειτουργικές οικογένειες είναι παγιδευμένες σε καταστροφικά παιχνίδια και οδηγούνται από συστήματα «πιστεύω» που δεν ταιριάζουν με τις πραγματικότητες της ζωής τους Τριάδα. Τα προβλήματα εκφράζουν συνδετικά σταθερά σχήματα σχέσεων ανάμεσα στα μέλη της Παρόν. Η αναγνώριση της κυκλικής φύσης των τωρινών προβλημάτων βοηθά την οικογένεια να εγκαταλείψει προηγούμενες γραμμικές προοπτικές Συστημική οικογενειακή θεωρία Selvini- Palazzoli, Boscolo, Cecchin Prata Παράδοξο και αντιπαράδοξο, Αμετάβλητη συνταγή, Κυκλικές ερωτήσεις, Δεύτερη κυβερνητική

Τα συμπτώματα είναι διαπροσωπική επικοινωνία μεταξύ δύο ή και τριών σε ανταποδοτικές σχέσεις Παρόν.

5 Σύγκριση θεωρητικών θέσεων στη Θεραπεία Οικογένειας Πρωταρχικό Θέμα Μονάδα μελέτης Πλαίσιο χρόνου Προέλευση Κύριοι εκπρόσωπ οι Κύριες έννοιες Γνωσιακές Συμπεριφορικές Η προσωπική λειτουργικότητα καθορίζεται από την αμοιβαία συνδιαλλαγή συμπεριφορών και τις κοινωνικές καταστάσεις ελέγχου Μονάδα. Το πρόσωπο με το σύμπτωμα είναι το πρόβλημα. Γραμμική άποψη της αιτιολογίας Παρόν. Η δυσπροσαρμοστική συμπεριφορά του ατόμου διατηρείται με ενισχύσεις από τους άλλους Θεωρίες της μάθησης, κοινωνικής μάθησης Patterson, Stuart, Liberman, Alexander, Falloon, Ellis, Beck Εξαρτημένη μάθηση, Ενίσχυση, μίμηση προτύπου, σχήματα, Πυρηνικά «πιστεύω» Προσεγγίσεις κοινωνικού κονστρουξιονισμού Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γλώσσα για να κατασκευάσουν τις απόψεις τους για την πραγματικότητα και τις προσωπικές τους αφηγήσεις Τριάδα. Τα οικογενειακά προβλήματα είναι ιστορίες που τα μέλη της οικογένεια έχουν συμφωνήσει να λένε για τον εαυτό τους Παρελθόν & παρόν. Τα τωρινά προβλήματα βασίζονται σε «ιστορίες» του παρελθόντος που επηρεάζουν τρέχουσες επιλογές και συμπεριφορές κοινωνικού κονστρουξιονισμού deshazer, White, Epston, O Hanlon, Goolishian, Anderson, Hoffman, Andersen Δεν υπάρχουν δεδομένες αλήθειες, μόνο πολλαπλές προοπτικές της πραγματικότητας Κατασκευή νοήματος

Η δυσπροσαρμοστική συμπεριφορά του ατόμου διατηρείται με ενισχύσεις από τους άλλους Θεωρίες της μάθησης, κοινωνικής μάθησης Patterson, Stuart, Liberman, Alexander, Falloon, Ellis, Beck Εξαρτημένη

6 Σύγκριση θεραπευτικών τεχνικών και στόχων στη Θεραπεία Οικογένειας Ρόλος του θεραπευτή Διαδικασίες αξιολόγησης Μέθοδοι παρέμβασης Ενόραση / Δράση προέλευση Στόχοι της θεραπείας Ψυχοδυναμικές Ουδέτερος, λευκό πανί Αδόμητες. Συνεχής προσπάθεια για την αποκάλυψη κρυμμένων συγκρούσεων στα μέλη και μεταξύ των μελών της Ερμηνείες και σύνδεση με τη λειτουργία της Η ενόραση οδηγεί σε κατανόηση, μείωση της σύγκρουσης & τελικά σε ενδοψυχική & συστημική αλλαγή Ψυχανάλυση αντικειμενοτρόπων σχέσεων Ατομική ενδοψυχική αλλαγή, επίλυση παθογενών οικογενειακών συγκρούσεων. Αποτριγωνοποίηση, απομάκρυνση προβολών, εξατομίκευση Εμπειρικές Ισότιμος, Ενεργός διευκολυντής που προσφέρει νέες εμπειρίες στην οικογένεια στη συνεδρία Αδόμητες. Αναζήτηση καταπιεσμένων συναισθημάτων & παρορμήσεων που εμποδίζουν το μεγάλωμα και την ολοκλήρωση Αντιπαράθεση για να προκαλέσει αυτοανακάλυψη. Αυτοφανέρωμα του θεραπευτή, ασκήσεις (οικογενειακό γλυπτό, οικογενειακή αναπαράσταση) για την έκφραση εσωτερικών συγκρούσεων Η αυτοαίσθηση οδηγεί σε επιλογές, ευθύνη και αλλαγή Συμβολική- Εμπειρική Gestalt Ανθρώπινης ισχυροποίησης Συναισθηματικά επικεντρωμένη Ταυτόχρονη αίσθηση του μαζί και της υγιούς αυτονόμησης Αυθεντικότητα, έκφραση της ύπαρξης Χτίσιμο αυτοεκτίμησης Απαλλαγή από αρνητικά σταθερά σχήματα αλληλεπίδρασης

Συνεχής προσπάθεια για την αποκάλυψη κρυμμένων συγκρούσεων στα μέλη και μεταξύ των μελών της Ερμηνείες και σύνδεση με τη λειτουργία της Η ενόραση οδηγεί σε κατανόηση, μείωση της σύγκρουσης & τελικά

7 Σύγκριση θεραπευτικών τεχνικών και στόχων στη Θεραπεία Οικογένειας Ρόλος του θεραπευτή Διαδικασίες αξιολόγησης Μέθοδοι παρέμβασης Ενόραση / Δράση προέλευση Στόχοι της θεραπείας Διαγενεϊκές Προπονητής. Άμεσος αλλά όχι αντιπαραθετικόςαπ οτριγωνοποιείται από την οικογενειακή σύντηξη Βοηθά να αναπτύξουν δίκαιες σχέσεις Συνεντεύξεις οικογενειακής αξιολόγησης, Γεννεογράμματα Προσοχή στη διαγενεϊκά χρεωστούμενα Διδασκαλία διαφοροποίησης, εξατομίκευσης, ανάληψης ευθύνης. Άνοιγμα αποκομμένων σχέσεων με την διευρυμένη οικογένεια Γνωστικές διεργασίες για ενόραση όσον αφορά τις σχέσεις και τις διαγενεϊκές εμπειρίες. Οδηγεί σε δράση αναφορικά με την οικογένεια προέλευσης οικογενειακών συστημάτων Του πλαισίου Μείωση του άγχους, αύξηση της διαφοροποίησης και αλλαγή του οικογενειακού συστήματος Αναστήλωση της εμπιστοσύνης, του δικαίου και της ηθικής ευθύνης Δομική προσέγγιση Δραστήριος, σκηνοθέτης της σκηνής Παρατήρηση των σχημάτων αλληλεπίδρασης και της δομής της, οικογενειακή χαρτογράφηση, εκδραμάτηση Σύνδεση, προσαρμογή αναπλαισίωση, Βοήθεια για δημιουργία εύκαμπτων ορίων και συνδεδεμένων υποσυστημάτων Η δράση προηγείται της κατανόησης Δομική θεωρία Επαναδόμηση της, Αλλαγή σε δυσλειτουργικά σχήματα αλληλεπίδρασης, μείωση των συμπτωμάτων στα άτομα

χρεωστούμενα Διδασκαλία διαφοροποίησης, εξατομίκευσης, ανάληψης ευθύνης.

8 Σύγκριση θεραπευτικών τεχνικών και στόχων στη Θεραπεία Οικογένειας Ρόλος του θεραπευτή Διαδικασίες αξιολόγησης Μέθοδοι παρέμβασης Ενόραση / Δράση προέλευση Στόχοι της θεραπείας Στρατηγικές Δραστήριος, Χειριστικός, Επικεντρωμένος στο πρόβλημα, Παράδοξος, καθοδηγητικός Αδόμητες. Αναζήτηση επαναλαμβανόμενων καταστρεπτικών σχημάτων συμπεριφοράς και ελλιπών λύσεων που διατηρούν ή χειροτερεύουν το πρόβλημα Παράδοξες παρεμβάσεις, Συνταγογράφηση του συμπτώματος, Θεραπευτικές διπλοσυνδέσεις, ασκήσεις, αναπλαισίωση Προσανατολισμέν η προς τη δράση. Η αλλαγή έρχεται με την εκτέλεση των ασκήσεων επικοινωνίας, Στρατηγική θεωρία Ανακούφιση από τα συμπτώματα, επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος Μιλάνου Ουδέτερος, Προσφέρει υποθέσεις ως νέα πληροφορία για το σύστημα πιστεύω της, χρήση ομάδα αναστοχασμού πίσω από καθρέπτη Αδόμητες. Μη-χειριστικές, Συνεργάζεται με την οικογένεια στην ανάπτυξη συστημικών υποθέσεων για τα προβλήματα Θετικές σημασιοδοτήσεις, Κυκλικές ερωτήσεις, Αναπλαισίωση, παράδοξο, Τελετουργίες, αμετάβλητη συνταγή Έμφαση στην απόκτηση νέου νοήματος παρά στην ενόραση ή τη δράση που βασίζονται στην επιλογή του θεραπευτή για το θεραπευτικό αποτέλεσμα Συστημική οικογενειακή θεωρία Αλλαγή του συστήματος που θα επιλέξει η οικογένεια ως αποτέλεσμα νέα νοηματοδότησης των σταθερών σχημάτων της ζωής τους, Διακοπή των καταστροφικών οικογενειακών «παιχνιδιών»

Αναζήτηση επαναλαμβανόμενων καταστρεπτικών σχημάτων συμπεριφοράς και ελλιπών λύσεων που διατηρούν ή χειροτερεύουν το πρόβλημα Παράδοξες παρεμβάσεις, Συνταγογράφηση του συμπτώματος, Θεραπευτικές

9 Σύγκριση θεραπευτικών τεχνικών και στόχων στη Θεραπεία Οικογένειας Ρόλος του θεραπευτή Διαδικασίες αξιολόγησης Μέθοδοι παρέμβασης Ενόραση / Δράση προέλευση Στόχοι της θεραπείας Γνωσιακές Συμπεριφορικές Δάσκαλος, Εκπαιδευτής, της επιθυμητής συμπεριφοράς, διαμεσολαβητής συμβολαίων Δομημένες. Κλίμακες και ερωτηματολόγια, συμπεριφορική ανάλυση Ενίσχυση των επιθυμητών συμπεριφορών, Εκπαίδευση σε δεξιότητες, συμβόλαια, Θετική αμοιβαιότητα ανάμεσα σε συντρόφους και γονείς & παιδιά Δράση και όχι ενόραση Θεωρίες της μάθησης, κοινωνικής μάθησης Αλλαγή συμπεριφορικών αλληλουχιών ανάμεσα στα άτομα με στόχο την εξάλειψη της δυσπροσαρμοστική ς συμπεριφοράς Προσεγγίσεις κοινωνικού κονστρουξιονισμο ύ Συνεργατικός, Μη-ειδικός, Συν-κατασκευάζει νοήματα Αδόμητες. Εξέταση των ερμηνειών και εξηγήσεων που χρησιμοποιούν οι οικογένειες για τις «αλήθειες» τους Επικεντρωμένες στη λύση παρά στο πρόβλημα, Ερωτήσεις θαύματος, Ανεύρεσης εξαιρέσεων, Εξωτερίκευση καταπιεστικών προβλημάτων, Ομάδες αναστοχασμού, Αμφίδρομοι καθρέπτες Έμφαση στη δημιουργία νέου νοήματος μέσω αφηγηματικών επαναδομήσεων των ιστοριών των οικογενειών κοινωνικού κονστρουξιονισμο ύ Μάθηση και δημιουργία νέων Αντιλήψεων μέσω της νέας νοηματοδότησης παλαιών προβλημάτων

Κλίμακες και ερωτηματολόγια, συμπεριφορική ανάλυση Ενίσχυση των επιθυμητών συμπεριφορών, Εκπαίδευση σε δεξιότητες, συμβόλαια, Θετική αμοιβαιότητα ανάμεσα σε συντρόφους και γονείς & παιδιά Δράση και

Σχετικά έγγραφα

Επιµορφωτικό Σεµινάριο Κατάρτισης στην Θεραπεία Ζεύγους. Τίτλος Σεµιναρίου: «Εκπαίδευση στην Θεραπεία Ζεύγους & τα Οικογενειακά Δυναµικά»

Επιµορφωτικό Σεµινάριο Κατάρτισης στην Θεραπεία Ζεύγους Τίτλος Σεµιναρίου: «Εκπαίδευση στην Θεραπεία Ζεύγους & τα Οικογενειακά Δυναµικά» Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερα ζευγάρια και οικογένειες