11/6/2015. Μάθημα: Xειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ. Ενότητα: Πυελογραφία, Κυστεοουρηθρογραφία, Κυστεοσκόπηση, Stents & Νοσηλευτική Φροντίδα

Transcript

1 Μάθημα: Xειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ Ενότητα: Πυελογραφία, Κυστεοουρηθρογραφία, Κυστεοσκόπηση, Stents & Νοσηλευτική Φροντίδα ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΕ ΕΓΧΥΣΗ IV ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΟΥ φαρμάκου. Μετά τη χορήγηση του φαρμάκου και όταν αυτό φτάσει στα νεφρά γίνονται ακτινογραφίες απεικόνισης των νεφρών ΧΡΗΣΙΜΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ & ειδικότερα για την αξιολόγηση της ανατομικής & της εκκριτικής λειτουργίας των νεφρών, των ουρητήρων & της κύστης ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΘΑΡΣΗ στα φάρμακα. Καθώς τα νεφρά καθαρίζουν την σκιαγραφική ουσία μπορούμε να εκτιμήσουμε το μέγεθος τους, το σχήμα τους, τους κάλυκες, τις πυέλους, τους ουρητήρες και την κύστη. ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ακόμη και τις δομικές & λειτουργικές ανωμαλίες όπως είναι η ουρητηροκυστική παλινδρόμηση 1

2 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-Δείτε τι γνωρίζει ο ασθενής & δώστε πληροφορίες ΣΩΣΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ-Η πυελογραφία πρέπει να προηγείται από οποιαδήποτε άλλη εξέταση που περιέχει βάριο ή σκιαγραφικό (εντέρου, χολής) ΠΙΘΑΝΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ -Ερευνείστε τυχόν αλλεργία σε ιώδιο, θαλασσινά, σκιαγραφικό & ενημερώστε το γιατρό ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ-Επιβεβαιώστε την ύπαρξη γραπτής συγκατάθεσης στο φάκελό του ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ- Εκτιμήστε τη νεφρική λειτουργία & την ενυδάτωση & ενημερώστε το γιατρό για οτιδήποτε μη φυσιολογικό ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ- Απαιτείται καλός καθαρισμός του εντέρου (ενημέρωσησυνεργασία ασθενούς, χορήγηση καθαρτικού την παραμονή της εξέτασης & υποκλισμό ή υπόθετο το πρωί. Επιτρέπεται λήψη υγρών αλλά απαγορεύεται οποιαδήποτε τροφή 8 ώρες πριν από την εξέταση ΖΩΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ μετρώνται & καταγράφονται πριν από την εξέταση ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΖΩΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ: μετρώνται & παρακολουθούνται ΔΙΟΥΡΗΣΗ: παρακολουθείται ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟ ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΟ: αναφέρονται στο γιατρό όψιμα συμπτώματα αντίδρασης στο φάρμακο όπως δύσπνοια, ταχυκαρδία, κνησμός, κνίδωση ή έξαψη 2

3 ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ. Ενημερώνεται ο ασθενής ότι θα γίνουν ακτινογραφίες & ότι η εξέταση θα διαρκέσει 30 λεπτά Η ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ με καθαρτικό ή υποκλισμό & αποχή από το φαγητό για 8 ώρες Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΕΓΧΥΣΗΣ IV ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΟΥ γίνεται αντιληπτή ως παροδική έξαψη ή καύσος & πιθανόν ναυτία ή μεταλλική γεύση EΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ όπως εξάνθημα, δυσκολία στην αναπνοή ή ταχυκαρδία την ώρα της εξέτασης ή μετά πρέπει να αναφερθούν και να ενημερωθεί ο γιατρός ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ με αύξηση προσλαμβανομένων υγρών επιβάλλεται μετά το τέλος της εξέτασης για να αποβληθεί το σκιαγραφικό EΞΕΤΑΣΗ KΥΣΤΗΣ & ΟΥΡΗΘΡΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΤΑΙ ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΗ ΟΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΣΤΗ. Μετά τη εισαγωγή του φαρμάκου γίνονται ακτινογραφίες απεικόνισης της κύστης 1) όσο αυτή είναι γεμάτη με ούρα και 2) όταν αυτή αδειάσει από τα ούρα ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΤΑΙ Η ΚΥΣΤΗ & Η ΟΥΡΗΘΡΑ & ειδικότερα η εξέταση αυτή μπορεί να αποκαλύψει δομικές & λειτουργικές ανωμαλίες της κύστης & στενώσεις της ουρήθρας ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΥΕΛΟΓΡΑΦΙΑ διότι ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αλλεργίας από το σκιαγραφικό ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-Δείτε τι γνωρίζει ο ασθενής & δώστε του πληροφορίες ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ-Επιβεβαιώστε την ύπαρξη γραπτής συγκατάθεσης στο φάκελό του ΑΛΛΕΡΓΙΑ-Ερευνείστε τυχόν αλλεργία σε ιώδιο, θαλασσινά, σκιαγραφικό & ενημερώστε το γιατρό. Ωστόσο εδώ το σκιαγραφικό δεν γίνεται με ένεση και έτσι η αλλεργία δεν αποτελεί αντένδειξη ΛΗΨΗ ΥΓΡΩΝ το πρωί της εξέτασης ή ότι του συστήσει ο ακτινολόγος ΟΥΡΟΚΑΘΕΤΗΡΑΣ μόνιμος τοποθετείται το πρωί της εξέτασης μόνο αν το ζητήσει ο γιατρός 3

4 ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ. Ενημερώνεται ο ασθενής ότι αφού γεμίσουμε την κύστη με σκιαγραφικό διάλυμα στη συνέχεια θα υποβληθεί ο ασθενής σε ακτινογραφίες της κύστης & της ουρήθρας κατά την ούρηση ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΕΝΟΧΛΗΣΗ ή καμία ενόχληση δεν προκαλεί η εξέταση η οποία ωστόσο διαρκεί λεπτά ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ με αύξηση προσλαμβανομένων υγρών επιβάλλεται μετά το τέλος της εξέτασης για να αποβληθεί το σκιαγραφικό ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΤΥΧΟΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΗΣ όπως συχνουρία, έντονη ανάγκη για ούρηση, πόνος κατά την ούρηση, θολά ή αιματηρά ή δύσοσμα ούρα ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΥΡΗΘΡΑΣ & ΤΗΣ ΚΥΣΤΗΣ. Δηλ.,γίνεται άμεση επισκόπηση με ένα κυστεοσκόπιο ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ διαφόρων καταστάσεων όπως η υπερτροφία του προστάτη, στενώσεις της ουρήθρας, λίθοι της κύστης, όγκοι, πολύποδες ή θηλώματα της κύστης και συγγενείς ανωμαλίες ΚΥΣΤΕΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΛΗΨΗ ΒΙΟΨΙΑΣ γίνεται πολύ συχνά ΚΥΣΤΕΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΘΕΡΑΠΕΙΑ όπως η αφαίρεση λίθου, η διαστολή στενώσεων κλπ. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-Δείτε τι γνωρίζει ο ασθενής & δώστε του πληροφορίες ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ-Επιβεβαιώστε την ύπαρξη γραπτής συγκατάθεσης στο φάκελό του ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ-Ετοιμασία σύμφωνα με το πρωτόκολλο της κλινικής (συνήθως χορήγηση καθαρτικού την παραμονή της εξέτασης & περιορισμός τροφής & υγρών) ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗσυνήθως έχουν παραγγελθεί κατασταλτικά ή άλλα φάρμακα 4

5 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ. Η εξέταση γίνεται στην αίθουσα των κυστεοσκοπήσεων με τοπική, ραχιαία, ή γενική αναισθησία & διαρκεί λεπτά ΕΝΟΧΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ. Καθώς το κυστεοσκόπιο διασχίσει την ουρήθρα και φθάνει στην κύστη υπάρχει η αίσθηση μικρής πίεσης ή η ανάγκη για ούρηση. ΟΧΙ ΕΓΕΡΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ χωρίς βοήθεια μετά την εξέταση γιατί κινδυνεύει από ζάλη & λιποθυμία ΚΑΥΣΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΥΡΗΣΗ αναμένεται για 1-2 μέρες μετά την επέμβαση ΑΜΕΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑΤΡΟΥ αν μετά την εξέταση τα ούρα παραμένουν αιματηρά μετά από 3 ουρήσεις ή αν υπάρχει αιμορραγία, ολιγουρία, πόνος στην κοιλιά ή την οσφύ, ρίγος ή πυρετός ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ ΕΝΟΧΛΗΜΑΤΩΝ που προκύπτουν από την επέμβαση με χλιαρό μπάνιο, αναλγητικά & σπασμολυτικά ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΥΓΡΩΝ επιβάλλεται μετά το τέλος της εξέτασης με σκοπό να μειωθεί ο πόνος και η δυσκολία στην ούρηση και να περιοριστεί ο κίνδυνος λοίμωξης ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΠΑΚΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ (Ι.Ο.) διότι τυχόν δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία από το ουροποιητικό ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΕΤΗΡΑΣ ΟΥΡΗΤΗΡΑ & ΟΧΙ ΚΥΣΤΗΣ. Είναι λεπτός & εισάγεται μέσα στον ουρητήρα για να τον υποστηρίζει και να επιτρέπει την ροή των ούρων. Εισάγεται κατά την εγχείρηση ή μετά από κυστεοσκόπηση ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ STENT ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΟΥΡΗΤΗΡΑ & η βελτίωση επούλωσης του ουρητήρα 5

6 ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΥΡΗΤΗΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ο ασθενής έρχεται από το χειρουργείο έχοντας ένα καθετήρα κύστης (foley ή υπερηβικό) & ένα ουρητηρικό νάρθηκα-stent ΟΥΡΗΤΗΡΙΚΟΙ ΔΙΑΣΤΟΛΕΙΣ ή stents παραμένουν στον ασθενή προσωρινά για 3-5 ημέρες, και όταν ενδείκνυται παραμένουν για μεγάλο διάστημα (μόνιμοι) ΜΗ ΤΟΞΙΚΟΣ, ΑΚΤΙΝΟΣΚΙΕΡΟΣ ΜΕ ΚΥΡΤΟ ΑΚΡΟ Ή ΑΚΡΑ (1 ή 2 άκρα pig-tail για να μη μετακινείται) & με πλευριτικές οπές παροχέτευσης σε όλο το μήκος του ΣΗΜΑΝΣΗ ΣΩΛΗΝΩΝ ΠΑΡΟΧΕΤΕΥΣΗΣ & STENTS: καθένα καταλήγει σε διαφορετικό σάκο για καλύτερη παρακολούθηση & ελαχιστοποίηση της επιμόλυνσης ΣΤΕΡΕΩΣΗ STENT ΣΤΟ ΔΕΡΜΑ: για να αποτρέπεται ο τραυματισμός της νεφρικής πυέλου και η απόφραξη του ουρητήρα από οποιαδήποτε απρόσεκτη μετακίνηση ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΠΟΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΟΥΡΩΝ & ΣΗΜΕΙΩΝ ΛΟΙΜΩΞΗΣ Ή ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ: πυρετός, ταχυκαρδία, πόνος, αιματουρία, θολά ή δύσοσμα ούρα. Το ίδιο το stent σαν ξένο σώμα αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης. Τυχόν απόφραξη του stent από αίμα, λίθο ή ίζημα μπορεί να οδηγήσει σε υδρονέφρωση, νεφρική ανεπάρκεια ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΥΓΡΩΝ & ΟΞΥΝΣΗΣ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ: βοηθούν στην πρόληψη επιπλοκών ΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΜΟΝΙΜΟ STENT: για την πρόληψη των επιπλοκών. Οι ασθενείς αυτοί το ξεχνάνε και παραμελούν την πρόληψη 6

7 ν Princilla Lemone, Karen Burke, Παθολογικη-Χειρουργική Νοσηλευτική, τομ. 2, Ιατρ. Εκδ. Δ. Λαγός, Αθήνα 2004 ν Susan C. Dewit. Παθολογικη-Χειρουργική Νοσηλευτική, τομ. 2, Ιατρ. Εκδ. Π.Χ.Πασχαλίδης, Αθήνα 2009 ν Ά.Σαχίνη-Καρδάση, Μ.Πάνου, Παθολογικη-Χειρουργική Νοσηλευτική, τομ. 1, Ιατρ. Εκδ. Βήτα, Αθήνα 2002 ν S.B.Ulrich, S.W.Canale, S.A.Wendell, Παθολογικη-Χειρουργική Νοσηλευτική, Σχεδιασμός Νοσηλευτικής Φροντίδας, 3 η εκδοση, Εκδ. Δ. Λαγός, Αθήνα