Η χρήση των αριθμοδεικτών αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες μεθόδους χρηματοοικονομικής αναλύσεως. Συμβάλλουν στην ερμηνεία των οικονομικών

Transcript

1 Αριθμοδείκτες

2 Η χρήση των αριθμοδεικτών αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες μεθόδους χρηματοοικονομικής αναλύσεως. Συμβάλλουν στην ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων. Αριθμοδείκτης είναι η απλή σχέση ενός λογαριασμού του ισολογισμού ή της ΚΑΧ προς ένα άλλο μέσω μιας απλής μαθηματικής μορφής συνήθως ένα πηλίκο.

3 Ωστόσο, ο υπολογισμός και η παρουσίαση των διαφόρων μεμονωμένων αριθμοδεικτών δεν είναι από μόνα τους επαρκή για την εξαγωγή συμπερασμάτων για την οικονομική θέση μιας επιχείρησης. Χρειάζεται να συγκριθούν οι αριθμοδείκτες της επιχείρησης με άλλους αντιπροσωπευτικούς ή πρότυπους αριθμοδείκτες ή με τους αντίστοιχους αριθμοδείκτες προηγούμενων ετών.

4 Αριθμοδείκτες για μια σειρά παλαιότερων οικονομικών δεδομένων των λογιστικών καταστάσεων της συγκεκριμένης επιχείρησης Αριθμοδείκτες ανταγωνίστριων επιχειρήσεων. Αριθμοδείκτες που να αναφέρονται στο μέσο όρο του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση. Υποκειμενικά πρότυπα του αναλυτή τα οποία βασίζονται στην εμπερία του.

5 Ο υπολογισμός των κλαδικών αριθμοδεικτών δεν αποτελεί πάντα την καλύτερη λύση,για υπολογιστικούς λόγους και όχι μόνο. Αντ αυτών χρησιμοποιούνται οι αποκαλόυμενοι επιδιωκόμενοι αριθμοδείκτες οι οποίοι βασίζονται στο τι επιδιώκεται να επιτευχθεί. Η σύγκριση των πραγματικών αριθμοδεικτών με τους επιδιωκόμενους παρέχουν μια βάση σύγκρισης για την επιχείρηση.

6 Αριθμοδείκτες ρευστότητας: χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως μιας επιχειρήσεως όσο και της ικανότητας της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Αριθμοδείκτες δραστηριότητας: προσεγγίζουν τον βαθμό αποτελεσματικής χρήσης των περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας: μετράται η αποδοτικότητα μιας επιχείρησης, η δυναμικότητα των κερδών της και η ικανότητα της διοικήσεως της. Με άλλα λόγια, μετρούν το βαθμό επιτυχίας ή επιτυχίας μιας επιχείρησης σε δεδομένη χρονική περίοδο.

7 Αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας: προσεγγίζεται η μακροχρόνια ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της καθώς και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. Αριθμοδείκτες επενδύσεων: συνδέουν τον αριθμό των μετοχών μιας επιχείρησης και την χρηματιστηριακή τους τιμή με τα κέρδη, τα μερίσματα και άλλα περιουσιακά στοιχεία.

8

9 Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας Αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος

10 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης εκφράζει όχι μόνο το μέτρο της ρευστότητας μιας επιχείρησης αλλά και το περιθώριο ασφαλείας σχετικά με την ικανότητα της επιχείρησης να αντιμετωπίσει μια ανεπιθύμητη εξέλιξη στο κεφάλαιο κίνησης. Αριθμοδε ί κτης γενικ ής = ρευστ ότητας Διαθ έσιμα + απαιτ ήσεις + αποθ έματα Βραχυπρ όθεσμες υποχρε ώσεις

11 Όσο μεγαλύτερος είναι ο συγκεκριμένος δείκτης τόσο καλύτερη από πλευρά ρευστότητας είναι η θέση της επιχείρησης. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη οι διάφορες κατηγορίες που συνθέτουν το ΚΕ καθώς και το % συμμετοχής στο σύνολο. Π.χ. Δυο επιχειρήσεις με τον ίδιο δείκτη γενικής ρευστότητας αλλά η πρώτη έχει περισσότερα μετρητά ενώ η δεύτερη έχει μεγαλύτερο % του ΚΕ σε αποθέματα.

12 Το μέγεθος του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη εξαρτάται από πολλούς και ποικίλλους παράγοντες: Το είδος της επιχείρησης Η ποιότητα των κυκλοφοριακών της στοιχείων Η αμεσότητα των τρεχουσών υποχρεώσεών της Ευκαμψία των αναγκών σε κεφάλαια κίνησης Ένας αριθμοδείκτης κοντά στο 2 μπορεί να θεωρηθεί γενικά ως ικανοποιητικός για μια βιομηχανική ή εμπορική επιχείρηση. Χρειάζεται εξέταση του αριθμοδείκτη για μια σειρά ετών για να λάβουμε ικανοποιητική εικόνα.

13 Σε περιπτώσεις όπου ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας δεν είναι αρκετά υψηλός χρειάζεται ο προδιορισμός και συμπληρωματικών αριθμοδεικτών όπως: Τον αριθμοδείκτη ταχύτητας χορηγούμενων πιστώσεων ή εισπράξεως απαιτήσεων Τον αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων Τον αριθμοδείκτη καθαρών πωλήσεων προς τα καθαρά κεφάλαια κινήσεως.

14 Παρέχει ενδείξεις της ικανότητας της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στην πληρωμή των καθημερινών της υποχρεώσεων. Είναι πάντα ένας υψηλός δείκτης γενικής ρευστότητας ενδεικτικός της ικανότητας της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της?σχολιάστε. Το κεφάλαιο κίνησης λοιπόν δείχνει το όριο ασφαλείας των βραχυχρόνιων πιστωτών και όσο μεγαλύτερο είναι σε σχέση με τις τρέχουσες υποχρεώσεις τόσο πιο ευνοϊκή είναι η θέση της επιχείρησης.

15 Οι όροι παροχής πιστώσεων προς την επιχείρηση από τους προμηθευτές σε σχέση με τους όρους παροχής διευκολύνσεων στους πελάτες για την πώληση προιόντων της. Ο χρόνος είσπραξης των απαιτήσεων και η ταχύτητα είσπραξης τους Η ταχύτητα κυκλοφορίας των αποθεμάτων της επιχείρησης Τα χαρακτηριστικά του γενικού χρηματοδοτικού της προγράμματος. Η εποχικότητα ή μη της επιχειρήσεως και η διάρκεια του επιχειρηματικού κύκλου. Η εξάπλωση ή μη της επιχειρήσεως. Άλλοι παράγοντες είναι η ηλικία, το είδος της επιχείρησης, η ποιότητα διοικήσεως κλπ

16 Την κατανομή των κυκλοφοριακών στοιχείων Την πορεία των μεγεθών των κυκλοφοριακών στοιχείων και των τρεχουσών υποχρεώσεων για μια πενταετία τουλάχιστον. Την έκταση χρησιμοποίησης τραπεζικών πιστώσεων και την ύπαρξη ευχέρειας για περαιτέρω τραπεζικό δανεισμό. Το ποσό των μετρητών και των ρευστοποιήσιμων χρεογράφων καθώς και την ύπαρξη πλεονάσματος ή ελλείμματος σε σχέση με τις ανάγκες για κεφάλαια κίνησης. Το ύψος των απαιτήσεων σε σχέση με τις πωλήσεις καθώς και τις απαιτήσεις σε καθυστέρηση. Το είδος της εξεταζόμενης επιχείρησης π.χ. εμπορική,βιομηχανική κλπ

17 Επινοήθηκε για να περιλάβει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία μετατρέπονται εύκολα και γρήγορα σε ρευστά. Μας δείχνει πόσες φορές τα ταχέως ρευστοποίησιμα στοιχεία της επιχείρησης καλύπτουν τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της. Είναι το πηλίκο των ταχέως ρευστοποιήσιμων στοιχείων μιας επιχειρήσεως προς το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Αριθμοδεί κτης ειδικής = ρευστότητας Διαθέσιμα + απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις

18 Στον δείκτη δεν περιλαμβάνονται τα αποθέματα πρώτων και βοηθητικών υλών, ημικατεργασμένων και ετοίμων προιόντων γιατί δεν θεωρούνται ταχέως ρευστοποιήσιμα. Εκτός αυτού, υπάρχει αβεβαιότητα τόσο ως προς την δυνατότητα πωλήσεως όλων των αποθεμάτων όσο και ως προς την αξία που θα εισπραχθεί κατά την πώληση. Πάσης φύσεως προκαταβληθείσες δαπάνες οι οποίες χρειάζονται κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να μετατραπούν σε χρήμα.

19 Ένας υψηλός δείκτης γενικής ρευστότητας λόγω μεγάλων αποθεμάτων δεν προσδίδει ρευστότητα στην επιχείρηση. Επομένως, ο δείκτης ειδικής ρευστότητας αποτελεί καλύτερη ένδειξη της ικανότηατς της επιχείρησης να εξοφλεί τις τρέχουσες υποχεώσεις της.

20 Ένας αριθμοδείκτης κοντά στην μονάδα θεωρείται ικανοποιητικός στην περίπτωση που: α) στις απαιτήσεις της επιχείρησης δεν περιλαμβάνονται επισφαλείς απαιτήσεις και β) ο χρόνος είσπραξης των απαιτήσεων είναι ίσος με τον χρόνο εξόφλησης των υποχρεώσεων. Αντίθετα, ένας δείκτης μικρότερος της μονάδας υποδηλώνει ότι τα αμέσως ρευστοποιήσιμα στοιχεία της επιχείρησης είναι ανεπαρκή να καλύψουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις. Αποτέλεσμα του προαναφερθέντος είναι να εξαρτάται η ρευστότητα της επιχείρησης από τις μελλοντικές πωλήσεις.

21 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης εκφράζει την επάρκεια ή όχι των μετρητών στην επιχείρηση σε σχέση με τις τρέχουσες λειτουργικές ανάγκες. Η ταμειακή ρευστότητα εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης για την εξόφληση των τρεχουσών και ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων της με τα μετρητά που διαθέτει. Αριθμοδεί κτης ταμειακής = ρευστότητας Διαθέσιμο ενεργητικό Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις

22 Οι αριθμοδείκτες γενικής και ειδικής ρευστότητας παρά το γεγονός ότι είναι γνωστοί και ευρύτατα διαδεδομένοι παρουσιάζουν ορισμένες αδυναμίες όπως: Υπολογίζονται με βάση τα στοιχεία του ισολογισμού σε μια δεδομένη χρονική στιγμήκαι ως εκ τούτου εκφράζουν μια στατική εικόνα. Τα στοιχεία τα οποία χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό των συγκεκριμένων δεικτών λόγω του ότι αναφέρονται σε μια δεδομένη χρονική στιγμή μπορεί να είναι σκόπιμα ή μη διογκωμένα παρέχοντας παραπλανητική εικόνα.

23 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης αποτελεί ένα πολύ συντηρητικό μέτρο του βαθμού ικανότητας μιας επιχείρησεως να καταβάλλει τις λειτουργικές της δαπάνες από τα αμυντικά της στοιχεία χωρίς να βασίζεται στα λειτουργικά της έσοδα. Βασίζεται στα αμέσως ρευστοποιήσιμα στοιχεία μιας επιχειρήσεως τα οποία αποτελούν ανά πάσα στιγμή τη βασική πηγή ρευστών για την ικανοποίηση των τρεχουσών και προβλεπόμενων ημερήσιων αναγκών σε μετρητά.

24 Ο αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος είναι το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των αμέσως ρευστοποιήσιμων στοιχείων μιας επιχείρησης με τις προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες. Αριθμοδεί κτης αμυντικού χρονικού διαστήματος = Διαθέσιμα + απαιτήσεις Προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες

25 Οι προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες προκύπτουν εάν διαιρέσουμε το σύνολο των λειτουργικών δαπανών (κόστος πωληθέντων+δαπάνες διοικήσεως+δαπάνες διαθέσεως+διάφορες καθημερινές πληρωμές) με τον αριθμό των ημερών του έτους (365 μέρες). Ο αριθμοδείκτης αυτός μετρά σε αριθμό ημερών το χρονικό διάστημα που μια επιχείρηση μπορεί να λειτουργεί με την χρησιμοποίηση των στην κατοχή της αμυντικών περιουσιακών στοιχείων χωρίς να καταφύγει σε έσοδα που προέρχονται από τις δραστηριότητες της. Απαιτείται σύγκριση του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη για μια σειρά ετών με αυτόν του κλάδου προκειμένου να εκτιμηθεί η θέση της επιχείρησης από άποψη ρευστότητας.

26 Εκτός από τους αριθμοδείκτες ρευστότητας είναι απαραίτητο να λαμβάνονται υπόψη και οι παρακάτω παράγοντες κατά την διαδικασία προσδιορισμού της οικονομικής κατάστασης μιας επιχείρησης: Το ύψος των τρεχουσών λειτουργικών δαπανών Η πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης από τις τράπεζες Η ύπαρξη ή όχι εποχικότητας στις πωλήσεις της επιχείρησης

27

28 Η αποτελεσματική χρήση των περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης ενδιαφέρει τόσο την διοίκηση όσο και όλους τους υπόλοιπους ενδιαφερόμενους για την επιχείρηση. Με την χρήση των διαφόρων αριθμοδεικτών δραστηριότητας μας ενδιαφέρει να μετρήσουμε τον βαθμό μετατροπής ορισμένων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά.

29 Αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων Αριθμοδείκτης ταχύτητας βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας του ενεργητικού Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ιδίων κεφαλαίων.

30 Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων προκύπτει εάν διαιρέσουμε τις καθαρές πωλήσεις της χρήσεις με τον μέσο όρο των χορηγούμενων πιστώσεων. Ο δείκτης μας δείχνει πόσες φορές κατά μέσο όρο εισπράττονται κατά την διάρκεια της λογιστικής χρήσης οι απαιτήσεις της επιχείρησης. Αριθμοδε ί κτης ταχ ύτητας εισπρ άξεων απαιτ ήσεων = Καθαρ ές πωλ ήσεις Μ έσος όρος απαιτ ήσεων

31 Προκειμένου να υπολογίσουμε την μέση πραγματική δέσμευση των κεφαλαίων μιας επιχείρησης σε αριθμό ημερών από τους πελάτες της διαιρούμε το σύνολο των ημερών του έτους με τον αριθμοδείκτη ταχύτητας εισπράξεων απαιτήσεων. Επομένως όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων τόσο μικρότερος είναι ο χρόνος παραμονής αυτών στην επιχείρηση. Μετρά την αποτελεσματικότητα της διοίκησης στην είσπραξη των απαιτήσεων καθώς και την ακολουθούμενη πιστωτική πολιτική.

32 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης υπολογίζεται εάν διαιρέσουμε το σύνολο των αγορών της χρήσεως με το ύψος των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της επιχείρησης προς τους προμηθευτές της: Αγορές Αριθμοδεί κτης ταχύτητας = Μ έσο ύψος βραχυπρ όθεσμων υποχρεώσεων βραχυπρ όθεσμων υποχρεώσεων Ωστόσο επειδή οι επιχειρήσεις σπάνια δημοσιεύουν το σύνολο των αγορών της χρήσεως αντ αυτών στον τύπο υπολογισμού χρησιμοποιείται το κόστος των πωληθέντων προιόντων:

33 Κόστος πωληθέντων Αριθμοδεί κτης ταχύτητας = Μ έσο ύψος βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης εκφράζει πόσες φορές μέσα στη χρήση ανανεώθηκαν οι ληφθείσες από την επιχείρηση πιστώσεις ή αλλιώς πόσες φορές καλύπτει τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της επιχείρησης το κόστος πωληθέντων.

34 Εάν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους με τον αριθμοδείκτη ταχύτητας βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων τότε έχουμε σε αριθμό ημερών το χρονικό διάστημα που οι υποχρεώσεις της επιχείρησης παραμένουν απλήρωτες. Όσο μεγαλύτερη είναι η μέση διάρκεια παραμονής υποχρεώσεων στην επιχείρηση τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Έστω ότι ισχύει ταχύτητα εισπράξεως απαιτήσεων>ταχύτητα εξόφλησης υποχρεώσεων. Τι σημαίνει αυτό για την επιχείρηση;

35 Η ικανότητα μιας επιχείρησης να πωλεί τα αποθέματά της γρήγορα αποτελεί ένα ακόμα μέτρο του βαθμού χρησιμοποιήσεως των περιουσιακών της στοιχείων. Ο αριθμοδείκτης προκύπτει εάν διαιρέσουμε το κόστος των πωληθέντων προιόντων ή εμπορευμάτων με το μέσο απόθεμα των προιόντων,δηλαδή: Αριθμοδεί κτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων = Κόστος πωληθέντων Μέσο απόθεμα προιόντων

36 Εάν δεν είναι γνωστό στον εξωτερικό αναλυτή το κόστος των πωληθέντων τότε για τον υπολογισμό του αριθμοδείκτη χρησιμοποιείται η αξία των πωλήσεων: Αριθμοδεί κτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων = Καθαρές πωλήσεις Μέσο απόθεμα προιόντων Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει πόσες φορές ανανεώθηκαν τα αποθέματα της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις μέσα στη χρήση.

37 Γεινικά, όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων τόσο πιο αποτελεσματικά λειτουργεί η επιχείρηση. Εάν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους με τον αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων τότε θα έχουμε σε αριθμό ημερών το χρόνο που παρέμειναν τα αποθέματα στην επιχείρηση μέχρι να πωληθούν.

38 Υπάρχει στενή σχέση μεταξύ των πωλήσεων και του κεφαλαίου κίνησης μιας επιχείρησης διότι όσο αυξάνουν οι πωλήσεις τόσο περισσότερα κεφάλαια κίνησης απαιτούνται για αποθέματα και για αυξημένες ενδεχομένως πιστώσεις προς τους πελάτες. Ο αριθμοδείκτης δείχνει ποιο είναι το ύψος των πωλήσεων που επιτεύχθηκε από κάθε μονάδα καθαρού κεφαλαίου κίνησης και εάν η επιχείρηση διατηρεί μεγάλα κεφάλαια κίνησης σε σχέση με τις πωλήσεις.

39 Αριθμοδε ί κτης ταχύτητας κυκλοφορ ίας καθαρο ύ κεφαλα ίου κινήσεως = Καθαρ ές πωλήσεις Καθαρ ό κεφάλαιο κινήσεως Ένας υψηλός αριθμοδείκτης μπορεί να παρέχει ένδειξη ανεπάρκειας κεφαλαίων κίνησης και χαμηλή ταχύτητα ανανέωσης αποθεμάτων και χαμηλή ταχύτητα είσπραξης απαιτήσεων. Επίσης χρειάζεται προσοχή στην περίπτωση που η ταχύτητα κυκλοφορίας του κεφαλαίου κίνησης έχει επιτευχθεί με την χρήση αυξημένων βραχυπρόθεσμων πιστώσεων. Μια απρόσδοκητη μείωση των πωλήσεων μπορεί να δυσχεράνει την κατάσταση καθώς θα συσσωρεύονται τα αποθέματα και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις και σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστού η κατάσταση θα γίνεται ολοένα και δυσκολότερη.

40 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει τον βαθμό χρησιμοποιήσεως του ενεργητικού της επιχειρήσεως σε σχέση με τις πωλήσεις της. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης υποδηλώνει εντατική χρήση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Με άλλα λόγια, ο δείκτης δείχνει εάν υπάρχει υπερεπένδυση κεφαλαίων στην επιχείρηση σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποεί.

41 Χρειάζεται προσοχή στην ερμηνεία του συγκεκριμένου δείκτη για 2 λόγους: α) οι πωλήσεις εκφράζονται σε τρέχουσες τιμές ενώ το ενεργητικό σε τιμές κτήσεως οι οποίες λόγω πληθωρισμού μπορεί να είναι χαμηλότερες από τις πραγματικές. β)ο δείκτης επηρεάζεται από την μέθοδο απόσβεσης που ακολουθείται. Αριθμοδε ίκτης ταχύτητας κυκλοφορ ίας ενεργητικο ύ = Καθαρ ές πωλήσεις Σύνολο ενεργητικο ύ

42 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει τον βαθμό χρησιμοποιήσεως των παγίων περιουσιακών στοιχείων της επιχειρήσεως σε σχέση με τις πωλήσεις της. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο πιο εντατική είναι η χρήση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Αριθμοδεί κτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων = Καθαρές πωλήσεις Καθαρό πάγιο ενεργητικό

43 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει τον βαθμό χρησιμοποιήσεως των ιδίων κεφαλαίων της επιχειρήσεως σε σχέση με τις πωλήσεις της. Δείχνει τις πωλήσεις που πραγματοποίησε η επιχείρηση με κάθε μονάδα ιδίων κεφαλαίων. Καθαρές πωλήσεις Αριθμοδεί κτης ταχύτητας = Σύνολο ιδίων κεφαλαίων κυκλοφορίας ιδίων κεφαλαίων

44 Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο καλύτερη είναι η θέση της επιχείρησης διότι πραγματοποιεί υψηλές πωλήσεις με σχετικά μικρό ύψος ιδίων κεφαλαίων. Ωστόσο, από πλευράς ασφαλείας όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης τόσο λιγότερο ευνοϊκή είναι η θέση της επιχείρησης γιατί λειτουργεί βασιζόμενη κυρίως σε ξένα κεφάλαια.

45

46 Η ανταμοιβή των επενδυτών-μετόχων και των δανειστών για τα κεφάλαια που έχουν τοποθετήσει και τους κινδύνους που έχουν αναλάβει μετράται με την αποδοτικότητα της επιχείρησης. Η αποδοτικότητα της επιχείρησης μετράει την ικανότητά της να πραγματοποιεί κέρδη. Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας αναφέρονται στις σχέσεις μεταξύ κερδών και απασχολούμενων κεφαλαίων καθώς και στην σχέση μεταξύ κερδών και πωλήσεων.

47 Αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας απασχολούμενων κεφαλαίων Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού Συνδυασμένος αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων Αριθμοδείκτης οικονομικής μοχλεύσεως Αριθμοδείκτες δαπανών λειτουργίας.

48 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης προκύπτει εάν διαιρέσουμε τα μικτά κέρδη της χρήσεως με τις καθαρες πωλήσεις και δείχνει το μικτό κέρδος μιας επιχείρησης από την πώληση των προιόντων: Αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου = 100x ή μικτού κέρδους Μικτά κέρδη Εκμ / λευσεως Καθαρές Πωλήσεις Χρήσεως Εναλλακτικά, εάν διαθέτουμε στοιχεία για το κόστος πωληθέντων μπορούμε να υπολογίσουμε το ποσοστό μικτού περιθωρίου ως εξής: ( Καθαρές πωλήσεις Κόστος πωληθέντων ) Ποσοστό μικτού περιθωρίου = 100x Καθαρές Πωλήσεις ή μικτού κέρδους

49 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει την λειτουργική αποτελεσματικότητα αυτής καθώς και την πολιτική τιμών που ακολουθεί και είναι ιδιαίτερα σημαντικός γαι εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις. Ένας υψηλός δείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους είναι απαραίτητος για μια επιτυχημένη επιχείρηση. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης μικτού κέρδους τόσο καλύτερη είναι από άποψης κερδών η θέση της επιχείρησης επειδή μπορεί να αντιμετωπίσει χωρίς δυσκολία αύξηση του κόστους των πωλούμενων προιόντων της.

50 Επιπλέον, ένας υψηλός δείκτης μικτού περιθωρίου αποκαλύπτει την ικανότητα της επιχείρησης να αγοράζει φθηνά και να πωλεί σε υψηλές τιμές. Ωστόσο, ένας χαμηλός δείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους δεν είναι πάντα αρνητικό στοιχείο. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση μπορεί να έχει θέσει σκόπιμα ένα χαμηλό περιθώριο κέρδους προκειμένου να αυξήσει τον όγκο πωλήσεων ή την άυξηση των πωλήσεων ενός νέου προιόντος κλπ. Τέλος, απαιτείται η συνεχής παρακολούθηση του αριθμοδείκτη για μια σειρά ετών προκειμένου να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την επιχείρηση.

51 Μας δείχνει το ποσοστό του καθαρού κέρδους που επτυγχάνεται από τις πωλήσεις, δηλ. το κέρδος από τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Καθαρά κέρδη Εκμ / λευσεως Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου = 100x Καθαρές Πωλήσεις ή καθαρού κέρδους Στα καθαρά λειτουργικά κέρδη δεν περιλαμβάνονται τυχόν μη λειτουργικά έσοδα και κέρδη τα οποία όμως μπορεί να είναι σημαντικά και να επηρεάζουν το αποτέλεσμα.

52 Για τον παραπάνω λόγο χρησιμοποιούμε εναλλακτικά τον παρακάτω τύπο ο οποίος διαρεί τα καθαρά κέρδη χρήσεως με τις καθαρές πωλήσεις: Όπως είναι προφανές όσο μεγαλύτερος είναι ο συγκεκριμένος δείκτης τόσο πιο επικερδής είναι η επιχείρηση. Η προσεκτική διαχρονική εξέταση των αριθμοδεικτών μικτού και καθαρού περιθωρίου κέρδους αποκαλύπτει σημαντικές πτυχές της λειτουργίας της επιχείρησης. Αριθμοδε ίκτης καθαρο ύ περιθωρ ίου = 100 x ή καθαρο ύ κέρδους Καθαρ ά κέρδη χρήσεως Καθαρ ές Πωλήσεις

53 Σταθερός διαχρονικά αριθμ. μικτού κέρδους και μειούμενος αριθμ. καθαρού κέρδους αποτελεί ένδειξη δυσανάλογης αύξησης των λειτουργικών εξόδων σε σχέση με τις πωλήσεις. Αντίθετα, σταθερός διαχρονικά αριθμ. καθαρού κέρδους και μειούμενος αριθμ. μικτού κέρδους αποτελεί ένδειξη δυσανάλογης αύξησης του κόστους πωληθέντων (λόγω χαμηλών τιμών πώλησης ή πτώσης της παραγωγικότητας των συντελεστών )σε σχέση με τις πωλήσεις. Εάν οι δυο αριθμοδείκτες μειώνονται ενώ τα έξοδα λειτουργίας παραμένουν σταθερά αυτό οφείλεται σε υψηλότερο κόστος παραγωγής.

54 Αποδοτικότητα της επιχείρησης ανεξάρτητα από τις πηγές προέλευσης των κεφαλαίων της. Ικανότητα της επιχείρησης για πραγματοποίηση κερδών Βαθμός επιτυχίας της διοίκησης στη χρησιμοποίηση των ιδίων και ξένων κεφαλαίων. Ο αριθμοδείκτης αυτός μετράει την κερδοφόρα δυναμικότητα του συνόλου των απασχολούμενων στην επιχείρηση κεφαλαίων (ιδίων+ ξένων) και μπορεί να υπολογιστεί είτε για το σύνολο της επιχείρησης είτε για τμήματα αυτής.

55 Ο υπολογισμός του αριθμοδείκτη γίνεται εάν διαιρέσουμε τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης, πριν την αφαίρεση των τόκων και των λοιπών χρηματοοικονομικών εξόδων, με το σύνολο των απασχολούμενων κεφαλαίων, δηλαδή: Αποδοτικότητα απασχολούμενων = 100x κεφαλαίων Καθαρά κέρδη Εκμ / λευσεως + Χρηματ / κα έξοδα Συνολικά Απασχολούμενα Κεφάλαια

56 Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αριθμοδείκτες μέτρησης της αποδοτικότητας μιας επιχείρησης διότι: α) ένας χαμηλός αριθμοδείκτης μπορεί εύκολα να μηδενιστεί σε περίπτωση που η επιχείρηση αντιμετωπίσει περίοδο κρίσεως. β)εάν ο αριθμοδείκτης είναι χαμηλότερος από το κόστος των δανειακών κεφαλαίων, τυχόν αύξηση αυτών θα μειώσει τα κέρδη ανά μετοχή. γ)ένας μόνιμα χαμηλός αριθμοδείκτης ενός ή περισσότερων τμημάτων μιας επιχείρησης παρέχει ένδειξη για ενδεχόμενη διακοπή της λειτουργίας τους εάν το επιτρέπει η φύση του αντικειμένου τους. δ) ο συγκεκριμένος δείκτης αποτελεί οδηγό σε περιπτώσεις όπου μια επιχείρηση πρόκειται να εξαγοράσει κάποια άλλη ή να αναλάβει νέες δραστηριότητες.

57 Οι τόκοι των ξένων κεφαλαίων προστίθενται στα καθαρά κέρδη γιατί αποτελούν την αμοιβή των δανειστών της επιχείρησης όπως ακριβώς τα μερίσματα αποτελούν την αμοιβή των φορέων της για την προσφορά των ιδίων κεφαλαίων. Επειδή τα χρηματοοικονομικά έξοδα μειώνουν τα κέρδη της επιχείρησης ανάλογα με τον συντελεστή φορολογίας θα πρέπει να κάνουμε μια προσαρμογή στον σχετικό τύπο. Το ποσό των αναλογούντων φόρων θα πρέπει να αφαιρείται από τα χρηματοοικονομικά έξοδα και από τα κέρδη που προκύπτουν πριν από τους τόκους.

58 Καθαρά κέρδη Εκμ / λευσεως+ Χρηματ / κα έξοδα (1 Συντ. Φορ) Αποδοτικό τητααπασχολού μενων = 100x Ύψος συνό λουαπασχολού μενων κεφαλαων ί κεφαλαων ί

59 Μετράει την απόδοση των συνολικών περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης καθώς και των επιμέρους τμημάτων αυτής και αποτελεί ένα είδος αξιολόγησης και ελέγχου της διοικήσεως. Αριθμοδε ίκτης Αποδοτικότητας = 100 x ενεργητικο ύ Καθαρά κέρδη Εκμ / λευσεως + Χρηματ / κα έξοδα Σύνολο Ενεργητικο ύ Στο σύνολο των περιουσιακών στοιχείων δεν περιλαμβάνονται οι συμμετοχές και άλλες παρόμοιες επενδύσεις καθώς αυτέςδεν συντελούν στην δημιουργία λειτουργικών κερδών.

60 Μετά την απαραίτητη προσαρμογή για τος αναλογούντες φόρους ο τύπος υπολογισμού είναι ο εξής: Αριθμοδε ίκτης Αποδοτικ ότητας = 100 x ενεργητικο ύ Καθαρ ά κέρδη Εκμ / λευσεως + Χρηματ / κα έξοδα (1 Συντ. Φορ ) Μέσο ύψος ενεργητικο ύ

61 Ο υπολογισμός του αριθμοδείκτη αποδοτικότητας του ενεργητικού μιας επιχείρησης επιτρέπει: α) τη σύγκριση της αποδοτικότητας μιας επιχείρησης με την αποδοτικότητα άλλων μορφών επένδυσης καθώς και με την αποδοτικότητα άλλων επιχειρήσεων ίδιου περίπου βαθμού κινδύνου β)την παρακολούθηση της αποδοτικότητας διαχρονικά και την σύγκρισή της με τα μεγέθη ομοειδών επιχειρήσεων ή τον μ.ο. του κλάδου. γ) την διερεύνηση των αιτιών μεταβολής της διαχρονικά.

62 Μπορούμε να υπολογίσουμε την αποδοτικότητα του ενεργητικού μιας επιχείρησης ως συνδυασμό αφ ενός της αποδοτικότητας των πωλήσεως και αφ ετέρου του αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας του εενργητικού: Συνδ. αριθμοδ. = Καθ. Περιθώριο x Αριθμ. Ταχυτητ. Ενεργητικού αποδ. ενεργητικού ή Συνδυασμένος αριθμοδείκτης = 100x αποδοτικότητας ενεργητικού Καθαρά κέρδη Εκμ / λευσεως ( προ χρημ / κων εξόδων ) Καθαρές πωλήσεις Καθαρές Πωλήσεις x Μέσο ύψος ενεργητικού

63 Ο παραπάνω τύπος είναι ιδιαίτερα σπουδαίος καθώς μας αποκαλύπτει πιθανούς τρόπους αύξησης των λειτουργικών κερδών της επιχείρησης σε σχέση με το ύψος των απασχολούμενων περιουσιακών στοιχείων. Η αύξηση της αποδοτικότητας του ενεργητικού μπορεί να προέλθει από: α) την αύξηση του καθαρού κέρδους από τις πωλήσεις είτε με μείωση του κόστους είτε με αύξηση της τιμής πώλησης. β) την αύξηση της ταχύτητας κυκλοφορίας του ενεργητικού

64 Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης μετρά την αποτελεσματικότητα με την οποία τα κεφάλαια των φορέων της επιχείρησης απασχολούνται σε αυτή. Ο δείκτης προκύπτει εάν διαιρέσουμε τα καθαρά λειτουργικά κέρδη με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης: Χρειάζεται προσαρμογή του ύψους των ιδίων κεφαλαίων όταν κατά την διάρκεια της χρήσης έχουμε αύξηση των ΙΚ της επιχείρησης. Αριθμοδε ίκτης αποδοτικ ότητας = 100 x ιδίων κεφαλα ίων Καθαρ ά κέρδη Εκμ / λευσεως Σύνολο ιδίων κεφαλα ίων

65 Ένας χαμηλός αριθμοδείκτης είναι ενδεικτικός ότι η επιχείρηση πάσχει σε κάποιο τομέα της χωρίς όμως να μπορεί ένας εξωτερικός αναλυτής να μπορεί να εντοπίσει το ή τα αδύνατα σημεία της. Αντίθετα, ένας υψηλός αριθμοδείκτης δείχνει ότι η επιχείρηση ευημερεί και αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Ο υπολογισμός της αποδοτικότητας ΙΚ με την χρήση του παραπάνω τύπου δεν παρέχει στοιχεία στον αναλυτή σχετικά με τα διαχρονικά αίτια μεταβολών του αριθμοδείκτη.

66 Έτσι, για να προσδιοριστεί ο βαθμός επίδρασης καθενός από τους παράγοντες που επηρεάζουν την αποδοτικότητα των ΙΚ χρησιμοποιείται η παρακάτω σχέση: Αριθμοδ. = Καθ. Περιθώριο x Αριθμ. Ταχυτητ. Ενεργητικού x Καθαρό ενεργητικό προς ΙΚεφάλαια αποδ. ιδίων κεφαλαίων ή Κ αθαρ ές Α ριθμοδε ίκτης = 100 x Κ αθαρ ά κέρδη Ε κμ / λευσεως Κ αθαρ ές πωλ ή σεις x Π ωλ ή σεις Κ αθαρ ό x Κ αθαρ ό ενεργητικ Ίδια κεφ ά λαια ό ενεργητικ ό αποδοτικ ό τητας ιδ ίων κεφαλα ίων

67 Η επίδραση των δανειακών κεφαλαίων στα κέρδη μιας επιχείρησης είναι θετική και επωφελής εάν:δαικ>δασκ. Η επίδραση αυτή μπορεί να υπολογισθεί μέσω του αριθμοδείκτη οικονομικής μοχλεύσεως ο οποίος υπολογίζεται εάν διαιρέσουμε την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων με την αποδοτικότητα του συνόλου των απασχολούμενων κεφαλαίων της επιχείρησης Αριθμοδε ί κτης οικονομικ ής = μοχλε ύσεως Αποδοτικ ότητα ιδίων κεφαλα ίων Αποδοτικ ότητα συν όλου απασχολο ύμενων κεφαλα ίων

68 Όταν ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης είναι μεγαλύτερος της μονάδας τότε η επίδραση από την χρήση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης είναι θετική και επωφελής. Όταν είναι ίσος με την μονάδα τότε υπάρχει μηδενική θετική επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης. Τέλος, όταν ο δείκτης είναι μικρότερος της μονάδας η επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης είναι αρνητική και η επιχείρηση δανείζεται με επαχθείς όρους.

69 Βασιλείου, Δ., Ηρειώτης, Ν., 2008, Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Εκδόσεις Rosili Γκίκας, Δ.,2002, Η ανάλυση και οι χρήσεις των λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Μπένου Γκλεζάκος, Μ.,2008, Αξιολόγηση Επιχειρήσεων, Ιδιωτική Έκδοση Λαζαρίδης, Θ., Κοντέος, Γ.,Σαριαννίδης, Ν., 2013,Σύγχρονη Χρηματοοικοομική Ανάλυση, Ιδιωτική Έκδοση Μπατσινίλας, Ε. Πατατούκας, Κ., 2012, Σύγχρονη Ανάλυση & Διερεύνηση των Οικονομικών Καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης Νιάρχος, Ν., 2004, Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης Ξανθάκης, Ε., Αλεξάκης,Χ., 2007, Χρηματοοικονομική Ανάλυση Επιχειρήσεων, Εκδόσεις Σταμούλης