Η ΟΔΗΓΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡ. Δ/ΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Δ/ΝΣΗ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ 2 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Η ΟΔΗΓΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Οδηγική συμπεριφορά, παραβατικότητα, ατυχήματα και πρόληψη στην ελληνική άσφαλτο PROJECT A7 (Α Τετράμηνο )

2 Α. Οδηγική συμπεριφορά H λέξη νοοτροπία είναι ντεμοντέ- όταν, όμως, αυτή χρησιμοποιείται δίπλα στο επίθετο «κακή» (για να περιγράψει τον τρόπο που οδηγούν οι Έλληνες), τότε μάλλον πετυχαίνει διάνα. Το πώς οδηγούν οι Έλληνες γνωρίζουν όσοι ζουν ή έχουν, απλώς, περάσει έστω και για λίγο από τη χώρα. Δηλαδή, αντίθετα από το γράμμα του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, αντίθετα από τους κανόνες της ασφαλούς οδήγησης αλλά και της ευγένειας, αντίθετα από την έννοια της στοιχειώδους λογικής, πετυχαίνοντας έτσι να βάζουν καθημερινά σε κίνδυνο ζωές και να προκαλούν πολλαπλές επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία. Όπως εύγλωττα μαρτυρούν οι αριθμοί, στην Ελλάδα το ζήτημα της κυκλοφοριακής αγωγής μένει στα αζήτητα και ο τρόπος οδήγησης εξακολουθεί να είναι ανάγωγος. Μολονότι τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί τα τροχαία, ο φόρος αίματος στην άσφαλτο εξακολουθεί να είναι μεγάλος και ανέρχεται σε περίπου θανατηφόρα τροχαία ετησίως. Με αυτά και μ' εκείνα, η Ελλάδα κατέχει την τέταρτη θέση στη λίστα με τα περισσότερα τροχαία στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πίσω από Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΑ ΟΔΗΓΟΥ Η παρακάτω έρευνα αναφέρεται σε εκρήξεις οργής και απώλεια ηρεμίας κατά την διάρκεια της οδήγησης. Τυπικά παραδείγματα της καθημερινής ρουτίνας είναι οι χειρονομίες,οι διαφωνίες και οι τσακωμοί με ή χωρίς ξυλοδαρμό. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους υπάρχουν δύο τύποι οργής που σχετίζονται με την οδήγηση. Ο πρώτος τύπος αναφέρεται στην οργή που αποδίδεται σε επιθετική ερμηνεία ασήμαντων γεγονότων όπως ένα τυχαίο κλείσιμο στο δρόμο το οποίο μεταφράζεται από τον Έλληνα οδηγό σαν προσωπική επίθεση που σκοπό είχε από τον άλλο οδηγό την πρόκληση ατυχήματος και την επίδειξη κυριαρχίας. Ο δεύτερος προέρχεται από τον εκνευρισμό ενός οδηγού όταν αυτός θέλει να επιτύχει κάποιο στόχο με την οδήγηση. Όπως π.χ. όταν ένας οδηγός καθυστερεί να προλάβει μία συνάντηση λόγω έργων και στην ελληνική πραγματικότητα λόγω κάποιου πιο αργού οδηγού στην αριστερή λωρίδα. Παρόμοιες αναλύσεις της ψυχολογίας των οδηγών έχουν πραγματοποιηθεί και στο εξωτερικό..η σημαντικότητα ανάλυσης αυτής της συμπεριφοράς φαίνεται από το γεγονός ότι έχει δημιουργηθεί ένας καινούργιος κλάδος της ψυχολογίας που ονομάζεται <<ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ>>. Η επιθετική οδήγηση είναι αρκετά συνηθισμένη στην Ελλάδα και μπορεί να περιγραφεί ως οδήγηση

3 επηρεασμένη από την συναισθηματική φόρτιση η οποία έχει αποτέλεσμα τέτοιου είδος οδήγηση που καταλήγει στην αύξηση κινδύνου πρόκλησης ατυχήματος.η συμπεριφορά του μέσου Έλληνα περιλαμβάνει επιθετικότητα αφού όποιος θεωρητικά είναι καλύτερος ή μπορεί να είχε πρόθεση να μας ενοχλήσει είναι και εχθρός, έλλειψη αντίληψης της πραγματικότητας η οποία καμιά φορά εκφράζεται με φράσεις του τύπου «εμένα θα πουν για αλυσίδες δεν είναι και η πρώτη φορά που οδηγώ σε κακό καιρό», μεγάλη αντίσταση στην αλλαγή. Ο Έλληνας αρέσκεται στο να πιστεύει ότι είναι ένα εξωτικό είδος, περηφανεύεται που ο υπόλοιπος κόσμος τρίβει τα μάτια του με το επίπεδο που έχει επιτύχει. Νομίζει ότι για την ψυχική του υγεία χρειάζεται ένα βαθμό ελευθερίας στην συμπεριφορά του που αγγίζει τα όρια του εγκλήματος και είμαστε όλοι τόσο συνδεδεμένοι με την ιδέα της «γλυκιάς αναρχίας», που δεν κράζουμε ούτε κατακρίνουμε τα λάθη μας. Αποτελούμε ίσως το μοναδικό φαινόμενο λαού που ξέρει να κάνει κριτική «επί παντός του επιστητού» αλλά έχει διαγράψει από το λεξικό του την λέξη αυτοκριτική και ίσως εκεί βρούμε κάποιες αλήθειες. Και μερικά παραδείγματα : 1. Τα όρια ταχύτητας είναι αυθαίρετοι αριθμοί που δίνονται μόνο ως πρόταση και δεν είναι προφανώς εκτελέσιμα στην Ελλάδα. 2. Ο γνήσιος Έλληνας οδηγός, ελαττώνει πάντα ταχύτητα για να περιεργαστεί οτιδήποτε του κινήσει το ενδιαφέρον. Αυτό μπορεί να είναι από βιτρίνα μέχρι και γκόμενα (εντός πόλεως) και από ατύχημα μέχρι και αλλαγή λάστιχου (εκτός πόλεως).. 3. Μάθετε να αλλάζετε λωρίδες με γρήγορους χειρισμούς. Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε μια απέραντη πίστα με τρύπες-κλειδιά οι οποίες έχουν τοποθετηθεί σε καίρια σημεία για να ελέγξουν τα αντανακλαστικά σας. 4. Οι Ελληνίδες γυναίκες οδηγοί, μπορούν να πλένουν, μαγειρεύουν, πλέκουν, να κάνουν sex, να μιλούν στο τηλέφωνο αλλά ΔΕΝ μπορούν να οδηγήσουν. 5. Βρίσκεστε στην αριστερή λωρίδα με τρελό μποτιλιάρισμα και δεν υπάρχει χώρος να κινηθείτε ούτε εκατοστό. Ο οδηγός του οχήματος που βρίσκετε ακριβώς από πίσω σας, ο οποίος κορνάρει και αναβοσβήνει τα φώτα, είναι πεπεισμένος πως μπορεί να τα πάει καλύτερα από εσάς, αν ήταν στην θέση σας. ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΕΛΛΗΝΑ ΟΔΗΓΟΥ Η νοοτροπία των ελλήνων οδηγών είναι η εξής : 1) Κολλάνε το χέρι στην κόρνα και με κάθε ευκαιρία αρχίζει η ηχορρύπανση.. Ούτε πρώτη δεν έχεις προλάβει να βάλεις και έχεις ακούσει κόρνα από το αυτοκίνητο που στέκει τελευταίο στο φανάρι 2) Στην εθνική οδό, (εντάξει δεν έχουμε όλοι Φεράρι),με 170 χιλιόμετρα ας πούμε, έρχεται κάποιος με 200 χιλιόμετρα και ενώ βλέπει ότι εκείνη την στιγμή δεν γίνεται να αλλάξεις λωρίδα και κολλάει από πίσω σου και παίζει με τα φώτα.

4 3) Είσαι στημένος 10 λεπτά στο φανάρι για να κάνεις αριστερά και έρχεται ο άλλος που είναι από την δεξιά λωρίδα που είναι για ευθεία και στρίβει. Είναι έξυπνος ; Όχι απλά δεν σέβεται τους συνανθρώπους τους. 4) Ας περάσουμε στο παρκινγκ. Αναρωτιέμαι γιατί κάποιοι δεν βλέπουν την διαγράμμιση στους χώρους στάθμευσης και απλά βάζουν κάπου το αυτοκίνητο και φεύγουν ; 5) Τρακάρεις ένα σταθμευμένο όχημα, άφησε ένα σημείωμα, γι αυτό υπάρχουν οι ασφαλιστές για να καλύψουν τα έξοδα. 6) Να βάζουν μικρά παιδιά στο μπροστινό κάθισμα. Έχω δει την εκδοχή να κρατάει το παιδάκι στη θέση του συνοδηγού, το χρησιμοποιεί δηλαδή ως αερόσακος για τον εαυτό της όπως ο πατέρας που βάζει το παιδί του να οδηγάει και αισθάνεται περήφανος. 7) Οι Έλληνες για μαγκιά τρέχουν πολύ κάνουν προσπεράσεις και δεν σέβονται λίγο την ζωή τους που πρόκειται να την χάσουν επειδή υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να τρακάρουν. 8) Πάντα όταν πίνουν οδηγούν και όταν καπνίζουν ή έχουν σκουπίδια τα πετάνε έξω από το παράθυρο. 9) Δεν υπακούουν στα σήματα ποτέ και κάνουν ότι θέλουν. Πιο συγκεκριμένα ο Κ.Ο.Κ του Έλληνα οδηγού λέει: 1. Θυμηθείτε ότι ο σκοπός κάθε Έλληνα οδηγού είναι να φτάσει πρώτος και θα κάνει ότι χρειαστεί γι αυτό. 2. Τα φλας προδίδουν την επόμενη κίνηση σου γι αυτό ο γνήσιος Έλληνας οδηγός δεν τα χρησιμοποιεί ποτέ. 3. Όσο πιο γρήγορα διασχίσετε ένα κόκκινο φανάρι, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να συγκρουσθείτε με άλλο όχημα. 4. Ποτέ μην κλείνετε το δρόμο σε ένα σαραβαλάκι καθώς ο οδηγός του δεν έχει τίποτα να χάσει. 5. Ποτέ μην προσπερνάτε από αριστερά όταν μπορείτε να το κάνετε από δεξιά. Είναι μια ευκαιρία να γελάσετε καθώς ο οδηγός του οχήματος που μόλις προσπεράσατε τρομάζει. 6. Είναι παράδοση στην Ελλάδα να κορνάρεις μόλις ανάψει το πράσινο φανάρι ακόμα και αν είσαι πρώτος σ' αυτό.

5 7. Ποτέ μην κάνεις χώρο σε αντίθετα διερχόμενο όχημα όταν κινείσαι αντίθετα σε μονόδρομο. Ο οδηγός του θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον παράλληλο μονόδρομο, άρα για να κινείτε στον ίδιο δρόμο με εσάς μάλλον το κάνει επίτηδες. 8. Το κράνος φοριέται στον αγκώνα. Προστατεύει το χέρι σε τυχόν πτώση προς εκείνη τη πλευρά, επίσης προστατεύει σε περίπτωση που στριμωχτείς ανάμεσα σε 2 αυτοκίνητα ή αν έχεις επαφή με τοίχο. 9. Οι προστατευτικές ζώνες είναι επικίνδυνες. Έρευνες στην Ελλάδα έδειξαν ότι χιλιάδες crash test κάνουν λάθος. Άμα είναι γραπτό σου, θα πας κι ας φοράς ζώνη. 10. Ανεξαρτήτως άσματος, το στερεοφωνικό του οχήματος σας πρέπει να παίζει στο φουλ. Με αυτό τον τρόπο διασκεδάζετε τους πεζούς που περιμένουν πότε θα τους δώσει κάποιος προτεραιότητα να διασχίσουν την διάβαση. 11. Το δικό του αυτοκίνητο είναι καλύτερο από του γείτονα. Όταν ο γείτονας έχει καλύτερο αυτοκίνητο απ' αυτόν, συνήθως θα είναι προβληματικό και αναξιόπιστο. Όταν ο γείτονας έχει πολύ καλύτερο αυτοκίνητο απ' αυτόν, συνήθως το έχει αγοράσει από παράνομα χρήματα που βγάζει από τις παλιοδουλειές που κάνει. 12. Όταν στη θέση του άλλου οδηγού είναι γυναίκα... φταίει δεν φταίει, θα της πει να πάει να πλύνει κάνα πιάτο στη κουζίνα της. 13. Όταν έχει δίκιο σε μια παρανομία ενός άλλου, στολίζει με κοσμητικά επίθετα τον άλλο οδηγό, για το "νυχτερινό" δίπλωμα που του έδωσαν. Όταν έχει άδικο, ποτέ δεν το παραδέχεται και συνήθως ή απαντάει με βρισιά, ή κάνει τον Κινέζο. 14. Όταν σου πεταχτεί από το στενό χωρίς να κοιτάξει και τον βρίσεις, συνήθως σου απαντάει "σε είδα". 15. Όταν του πεταχτείς εσύ από κάποιο στενό, σε βρίζει. Όταν το κάνει αυτός, πρέπει να το σεβαστείς. Άλλες συνήθειες του Έλληνα οδηγού είναι οι εξής: 1. Παίρνει το δίπλωμα με κάθε τρόπο. Νόμιμο ή παράνομο ( λάδωμα κτλ). 2. Η προσφιλής του συνήθεια στα φανάρια, είναι: να αδειάσει το τασάκι του αυτοκινήτου στην άκρη του δρόμου και να καθαρίσει την μύτη του σκαλίζοντάς την επί όση ώρα διαρκεί το κόκκινο. Στο τέλος εκσφενδονίζει τα ευρήματα έξω από το παράθυρο με το δάχτυλο σε ρόλο "καταπέλτη". 3. Αυτός έχει πάντα προτεραιότητα, γιατί έχει σοβαρό λόγο. 4. Όταν ψάχνει απεγνωσμένα για παρκάρισμα και δεν βρίσκει, αρχίζει να βρίζει την κάθε κουτσή Μαρία που πήρε αυτοκίνητο και του πιάνει τα παρκινγκ. 5. Όταν αυτός βρει μπροστά του πιο αργό οδηγό, του αναβοσβήνει τα φώτα σαν τρελός και βρίζει όταν

6 ο άλλος δεν κάνει δεξιά για να περάσει. 6. Η κόρνα είναι το δεύτερο πράγμα του αυτοκινήτου σε συχνότητα χρήσης μετά το τιμόνι. 7. Το παρκάρισμα πάνω στο πεζοδρόμιο απαγορεύεται για όλους, εκτός απ' αυτόν. Αυτός αναγκάστηκε να το κάνει. 8. Ο πεζός δεν έχει ποτέ προτεραιότητα ακόμα και πάνω στις διαβάσεις πεζών. 9. Ποτέ δεν περνάει με κόκκινο, αλλά μόνο με...σκούρο πορτοκαλί. Όταν το κάνει άλλος, ακούει τα εξ αμάξης. 10. Ποτέ μα ποτέ μην ακινητοποιήσετε το όχημα σας σε πινακίδα "STOP". Τα οχήματα που σας ακολουθούν δεν θα περιμένουν αυτή την αντίδραση σας, με αποτέλεσμα να καρφωθούν» πάνω σας. 11. Όταν είναι έστω και δεύτερο αυτοκίνητο στο φανάρι, δεν περνάει ούτε ένα nanosecond από την στιγμή που θα ανάψει το πράσινο, μέχρι την στιγμή που θα πατήσει την κόρνα στον μπροστινό του! Αν είναι αυτός πρώτος στο φανάρι, συνήθως χαζεύει και ξεκινάει σχεδόν πάντα αργά, σπάζοντας τα νεύρα των πίσω του που αγχώνονται αν θα προλάβουν να περάσουν. 12. Κατεβαίνει στο κέντρο με το αυτοκίνητο σε ώρα αιχμής, και βρίζει που ο Δήμος δεν έχει φροντίσει για θέσεις παρκινγκ. 13. Τον ενοχλεί που παρκάρουν άλλοι μπροστά από το σπίτι του και δεν βρίσκει θέση για το δικό του αυτοκίνητο. 14..Όταν θέλει να ησυχάσει και να κοιμηθεί, απαιτεί όλοι οι άλλοι, να μην μαρσάρουν περνώντας κάτω από το σπίτι του, και να μην βάζουν δυνατά την μουσική. Όταν κοιμούνται οι άλλοι κι αυτός οδηγεί, μπορεί άνετα να μαρσάρει και να τρέχει ή να βάζει δυνατά μουσική επειδή εκείνου το αυτοκίνητο, δεν ενοχλεί. ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΔΗΓΗΣΗ Σύμφωνα με το Σύνταγμα όμως: 1. Κάθε κινούμενο όχημα ή συνδυασμός οχημάτων επιβάλλεται να έχει οδηγό. 2. Ο οδηγός επιβάλλεται να έχει την κατά τις σχετικές διατάξεις αναγκαία σωματική και διανοητική ικανότητα και να βρίσκεται σε κατάλληλη κατάσταση για να οδηγεί, οφείλει δε κατά το χρόνο της οδήγησης, να είναι σε θέση να ελέγχει το όχημά του. Ιδιαίτερα ο οδηγός κάθε οχήματος υποχρεούται να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεών του, για να ενεργεί ελεύθερα τους αναγκαίους χειρισμούς. 3. Ο οδηγός μηχανοκίνητου οχήματος και μοτοποδηλάτου, επιβάλλεται να έχει αναγκαίες γνώσεις και επιδεξιότητα, για να οδηγεί. Τις γνώσεις αυτές πρέπει να έχει και ο εκπαιδευόμενος οδηγός όταν οδηγεί.

7 4. Οι οδηγοί λεωφορείων επιβατηγών δημόσιας χρήσης και φορτηγών αυτοκινήτων απαγορεύεται να οδηγούν πέραν των χρονικών ορίων τα οποία καθορίζονται από τις κείμενες διατάξεις. 5. O Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών, οι νομάρχες, κατά περίπτωση, ή οι από αυτούς εξουσιοδοτημένες αρχές, μπορούν να επιβάλλουν την επανεξέταση κατόχου αδείας ικανότητας οδηγού, αν ανακύψουν αμφιβολίες για την ικανότητά του προς οδήγηση ή την ιατρική επανεξέτασή του, αν ανακύψουν αμφιβολίες για τη σωματική ή πνευματική του κατάσταση. Στις περιπτώσεις αυτές η άδεια ικανότητας οδήγησης του παραπεμπόμενου για επανεξέταση οδηγού αφαιρείται μετά την έκδοση της απόφασης για επανεξέταση και αποδίδεται μόνο αν αυτός κριθεί ικανός. Τα του τρόπου και της διαδικασίας επανεξέτασης των οδηγών ως και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, προκειμένου δε για τα μοτοποδήλατα του Υπουργού Δημοσίας Τάξης.

8 Β. Παραβατικότητα ΤΡΟΧΑΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΛΚΟΟΛ Τα αίτια των τροχαίων ατυχημάτων είναι πολλά όμως το σημαντικότερο είναι η ανθρώπινη συμπεριφορά και συγκεκριμένα η κατανάλωση αλκοόλ. Τα περισσότερα από αυτά τα ατυχήματα αφορούν τους νέους οι οποίοι λόγω της ηλικίας τους οδηγούν ριψοκίνδυνα ενώ είναι άπειροι και πίνουν πολύ περισσότερο από το επιτρεπόμενο της ηλικίας τους και ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα. Κατανάλωση αλκοόλ και ατυχήματα Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί την αιτία ενός μεγάλου αριθμού τροχαίων ατυχημάτων. Η αλκοόλη αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων, τραυματισμών.στην Ελλάδα, ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων, που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, ήταν 216,1 ανά κατοίκους το έτος 2000 και 185,5 το Σε ελληνικές έρευνες διαπιστώθηκε ότι η χρήση αλκοόλ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι το 10% των τροχαίων ατυχημάτων στην Αθήνα μπορεί να αποδοθεί στη χρήση αλκοολούχων ποτών.ένα σημαντικό ποσοστό των οδηγών (41%) που είχαν εμπλακεί σε τροχαία ατυχήματα κατά τη διάρκεια των ετών , είχαν καταναλώσει κάποιο αλκοολούχο ποτό πριν το ατύχημα, ενώ στο 33% των οδηγών η συγκέντρωση αλκοόλης στο αίμα ήταν πάνω από 80mg/ lt. Ο υψηλότερος κίνδυνος εμπλοκής σε τροχαία ατυχήματα ισχύει και για τους νέους που θεωρούν την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών κυρίαρχο στοιχείο του σύγχρονου τρόπου ζωής. Απόψεις σχετικά με το αλκοόλ και την οδήγηση «Όταν πιω λίγο, οδηγώ καλύτερα»: Είναι η ποιο επικίνδυνη άποψη! Τίποτα δεν είναι τόσο επικίνδυνο όσο η ιδέα, ότι έχουν αυξηθεί οι ικανότητες μας, για οδήγηση, ενώ στην πραγματικότητα από τα 400 ερεθίσματα που αξιολογούσαμε φυσιολογικά σε απόσταση 2km, αξιολογούμε μετά βίας 150 «πιωμένοι» και αυτά με πολλές εκπτώσεις...! «Εμένα δεν με πιάνει το ποτό»: Καινούργια βιολογική σύλληψη και βέβαια μεγάλη πλάνη. Υπάρχουν, φυσικά, βιολογικές διαφορές, όμως, αυτές είναι τόσο μικρές, χωρίς πρακτική σημασία, γιατί όταν ο χρόνος αντίδρασης από 0,5 sec φτάσει 1,1 sec, ή 1,3 sec δεν έχει καμία διαφορά! «Θα πιω καφέ μετά και θα συνέλθω»: Καμία ουσία και κανένα μέτρο δε μπορεί να μειώσει την αρνητική δράση της αλκοόλης στην οδήγηση παρά μόνον ο ύπνος. «Θα ξαπλώσω λίγο και μετά μπορώ να οδηγήσω»: Μύθος απύθμενος! Οι μεγαλύτερες παρενέργειες που δημιουργεί το αλκοόλ, εμφανίζονται μετά από μία περίπου ώρα και είναι καταστροφικές. Εάν πιει κανείς αρκετά, μπορεί να χρειαστούν και πάνω από 12 ώρες για να επανέλθει σε φυσιολογική κατάσταση.

9 «Τους καλούς οδηγούς τους επηρεάζει λιγότερο το αλκοόλ»: Σε δοκιμασίες με οδηγούς αγώνων ράλι, καθώς και με οδηγούς που δοκιμάζουν αυτοκίνητα, διαπιστώθηκε ότι επηρεάζονται το ίδιο όσο και οι «κοινοί οδηγοί». Δυστυχώς, το αλκοόλ μπαίνει γρήγορα στο αίμα και από εκεί επηρεάζει όλα τα όργανα και τον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να «μουδιάζει» τις λειτουργίες που είναι απαραίτητες για την οδήγηση. Ούτε ο σκέτος καφές, ούτε το άνοιγμα του παραθύρου, ούτε η ψαγμένη μουσική, ούτε ένα κρύο ντους μπορούν να αποβάλλουν το αλκοόλ Χρειάζεται ο απαραίτητος χρόνος μέχρι να καεί. Ας κάνουμε φράση μας την απαράβατη αρχή "δεν πίνω αν πρόκειται να οδηγήσω και δεν οδηγώ αν έχω πιει". Μην παίζετε με τη ζωή σας και τις ζωές των άλλων, αξίζουν πολύ περισσότερο από το αλκοόλ και δε γυρίζουν πίσω όταν ξεμεθύσετε. Πως το αλκοόλ επηρεάζει την οδήγηση: Ακόμη και από μικρές ποσότητες αλκοόλ μπορούν οι οδηγοί να επηρεαστούν και να μην μπορούν να οδηγήσουν σωστά σε κάποιο βαθμό. Μπορεί τα αντανακλαστικά τους να αντιδρούν πιο αργά από ότι συνήθως, όταν κάτι αναπάντεχο συμβεί. Επίσης προκαλεί πρόβλημα στην κατανόηση ορίου ταχύτητας καθώς η αδρεναλίνη έχει ανέβει στα ύψη. Μετά την κατανάλωση αλκοόλ οι οδηγοί έχουν την τάση να επικεντρώνονται στην ευθεία του δρόμου μονάχα και όχι στο τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά του δρόμου. Το χειρότερο όμως είναι ότι υπάρχει δυσκολία στο διαχωρισμό αποστάσεων αλλά και στο ότι ο οδηγός δεν βλέπει τους ανθρώπους στις διαβάσεις ή γενικά τους ανθρώπους που διασχίζουν το δρόμο. Τέλος υπάρχει πρόβλημα ψευδαίσθησης καθώς θεωρούν ότι μπορούν να οδηγήσουν και να γυρίσουν σπίτι σώοι και αβλαβείς ενώ στην πραγματικότητα δεν μπορούν να καταφέρουν τίποτα από τα δύο.το ποσοστό των μεθυσμένων ένα βράδυ καλοκαιριού στο Ρέθυμνο αντιστοιχεί σε 200 μεθυσμένους. Άρα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ποτό και οδήγηση δεν συνδυάζονται για το καλό όλων (οδηγών και μη). Η ΟΔΗΓΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΚΟΟΛ Χρόνος αντίδρασης Τα χαμηλά αντανακλαστικά μπορούν να μειώσουν το χρόνο αντίδρασης σε μια έκτακτη περίσταση. Όραση Η λειτουργία των μυών των ματιών επιβραδύνεται, συμβάλλοντας σε θολή εικόνα και επηρεάζοντας την αντίληψη των χρωμάτων (ακόμη και από 0,2 ). Παρακολούθηση της διαδρομής Επηρεάζεται σημαντικά η δυνατότητα αντίληψης της θέσης των άλλων οχημάτων, της διαχωριστικής γραμμής των δύο ρευμάτων, των λωρίδων και των σημάτων κυκλοφορίας. Συγκέντρωση Μειώνεται η δυνατότητα συγκέντρωσης στην οδήγηση και αυξάνεται η αίσθηση υπνηλίας. Κρίση και αντίληψη Η επίδραση του αλκοόλ επηρεάζει τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων και εκτίμησης των κινδύνων. Συντονισμός Η οδήγηση επηρεάζεται από την αδυναμία συντονισμού των ματιών, χεριών, ποδιών.

10 Η κατά μέσο όρο αποβολή αλκοόλης από τον οργανισμό είναι της τάξης του 0,1 / ώρα. Εάν κάποιος πιει αρκετά και φτάσει το επίπεδο 1,3 π.χ., τότε για να μειωθεί το επίπεδο κάτω από 0,5 που είναι το νομικό όριο, θα πρέπει να περάσουν 9 ολόκληρες ώρες. Εάν θέλει δε να ανακτήσει πλήρως την ικανότητά του, τότε πρέπει να περάσουν 13 ώρες (0,0 ). Ποτό και οδήγηση δεν συνδυάζονται. Η χρήση αλκοόλ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος: θάνατοι, βαριά και ελαφρά τραυματισμένοι σημειώνονται κατά μέσο όρο ετησίως στην Ελλάδα, διπλάσιο ποσοστό από τον παγκόσμιο μέσο όρο. 30% των θυμάτων των τροχαίων ατυχημάτων στη χώρα μας είναι παιδιά. Σημαντικό ποσοστό των τροχαίων ατυχημάτων αποδίδεται στη χρήση αλκοολούχων ποτών. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΕΣ ΠΑΡΑΒΑΤΩΝ ΖΩΝΗΣ Γιατί δεν φοράτε ζώνη κύριε/α???? Μου τσαλακώνει το πουκάμισο! Μου σφίγγει τον λαιμό,νιώθω να με πνίγει και δεν μπορώ να οδηγήσω! Έχει χαλάσει και θέλει πολύύύύύύύ δύναμη για να την βάλω! Την ξέχασα!! Ε. εντάξει τώρα ξέχασα να την βάλω και τι έγινε! Εσείς κύριε αστυνόμε φοράτε???? Την έβγαλα γιατί λίγο ποιο κάτω θα κατέβαινα να κάνω την ανάγκη μου! Ξέρεις ποιος είμαι εγώ???? Είναι δυνατόν να κάνεις εσύ σε εμένα παρατήρηση για την ζώνη????? Αφού λοιπόν εκνευριστεί ο αστυνομικός με τις δικαιολογίες του παραβάτη γυρνά στο περιπολικό του να τον καταγράψει δίνοντας του μια κλήση για την παρανομία που διέπραξε.. μέχρι να γυρίσει όμως ο αστυνομικός στο αμάξι του παραβάτη, ο παραβάτης θα είναι πολύ πιθανό : 1) Να έχει φύγει 2) Να έχει φορέσει την ζώνη του και να έχει ξεχάσει την προηγούμενη συζήτηση με τον αστυνομικό 3) Να αρχίσει να επιδεικνύει στον αστυνομικό το πλούσιο και αισχρό λεξιλόγιο του με συνοδεία χειρονομιών όπως : Να τεντώσει τα δάχτυλα του χεριού του Ή να κάνει το χέρι του μία γροθιά και να σηκώσει το μεσαίο του δάχτυλο 4) Να μην κάνει τίποτε από τα παραπάνω και να πάρει την κλήση,του να την πληρώσει και άλλη φορά να φοράει την ζώνη του.

11 Γ. Ατυχήματα Το 1896 καταγράφηκε ο πρώτος θάνατος λόγω οδικού δυστυχήματος. Δυστυχώς περισσότερο από 1 αιώνα αργότερα, περισσότεροι από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν και περίπου 50 εκατομμύρια τραυματίζονται στους δρόμους κάθε χρόνο. Τα τροχαία ατυχήματα, λόγω του μεγάλου αριθμού τους και λόγω των συνεπειών τους, αποτελούν το βασικότερο είδος ατυχημάτων. Οι επιπτώσεις τους επιβαρύνουν πολλαπλά την ανθρώπινη δραστηριότητα. Τα τροχαία ατυχήματα, επειδή συμβαίνουν πιο συχνά στις νεαρότερες ηλικίες, προκαλούν απώλεια περισσότερων χρόνων ζωής από οποιαδήποτε άλλη αιτία θανάτου. Εκτός από τον αβάσταχτο ανθρώπινο πόνο που προκαλούν, τα οδικά δυστυχήματα είναι και αιτία τεράστιας οικονομικής επιβάρυνσης για την κοινωνία. Ο ανθρώπινος πόνος Ο πόνος για τα θύματα και τις οικογένειες τους είναι ανυπολόγιστος. Οι συνέπειες τόσο για τα θύματα που χάνουν τη ζωή τους όσο και για αυτούς που επιζούν και τις οικογένειες τους δεν είναι μόνο επίπονες αλλά και μακροχρόνιες. Η απώλεια ποιότητας ζωής, οι αναπηρίες που προκύπτουν, αποτελούν μια κατάσταση που προκαλεί συχνά μόνιμη οδύνη σε πολλούς. Το οικονομικό κόστος Το οικονομικό κόστος, τα έξοδα περίθαλψης και αποκατάστασης αποτελούν ένα επιπρόσθετο βάρος στα κράτη παντού στον κόσμο. Έχει υπολογιστεί ότι το οικονομικό αυτό βάρος, μαζί με την απώλεια παραγωγικότητας που προκύπτει, ανέρχεται σε δεκάδες δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο. Τα τελευταία χρόνια το ετήσιο κόστος των τροχαίων ατυχημάτων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι διπλάσιο από τον ετήσιο προϋπολογισμό της. Το τεράστιο οικονομικό κόστος που προκύπτει από την κατάσταση αυτή, αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη χωρών που έχουν μειωμένες οικονομικές δυνατότητες. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι μαζί με την Ισπανία είναι οι μόνες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατά τη δεκαετία του 1990 παρουσίασαν αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων και των θανάτων. Τα χαρακτηριστικά των οδικών ατυχημάτων είναι όμως κοινά σε όλον τον αναπτυγμένο κόσμο. Οι θανατηφόρες συγκρούσεις κυριαρχούν στις αγροτικές περιοχές σε σχέση με τις αστικές, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τα ατυχήματα που προκαλούν μόνο τραυματισμούς. Η πιθανότητα θανάτου είναι τρεις φορές μεγαλύτερη τη νύχτα απ ό,τι την ημέρα, αν και τη νύχτα συμβαίνει μόνο το 1/3 περίπου όλων των ατυχημάτων. Τα μισά θανατηφόρα ατυχήματα συμβαίνουν το τριήμερο Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή. Σε ότι αφορά τους νέους, η νεαρή ηλικία αποτελεί παράγοντα που συναρτάται με την έλλειψη εμπειρίας. Το γεγονός αυτό αυξάνει τη συχνότητα των συγκρούσεων, η οποία παρουσιάζει ανώτατη τιμή στις ηλικίες και σταθερή μείωση εν συνεχεία. Επίσης, συχνά η πρόκληση ατυχημάτων είναι αποτέλεσμα μειωμένης οδηγητικής ικανότητας εξαιτίας της απειρίας των νέων οδηγών, ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες. Οι ηλικιωμένοι οδηγοί είναι πιθανότερο να παρουσιάζουν πτώση των κινητικών, αισθητηριακών και νοητικών τους λειτουργιών, γεγονός που μειώνει την ικανότητά τους για οδήγηση. Είναι όμως σε θέση, λόγω πείρας, να ισορροπούν συνήθως τις μειονεξίες τους, εφόσον αυτές δεν είναι μεγάλου βαθμού. Ορισμένα νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η επιληψία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι ψυχικές διαταραχές, κ.ά., μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την οδική συμπεριφορά. Οδηγοί που πάσχουν από τα νοσήματα αυτά παρουσιάζουν διπλάσια συχνότητα τροχαίων ατυχημάτων και περισσότερες παραβιάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Στην πρώην Δυτική Γερμανία, από τις παθολογικές καταστάσεις οδηγών που είχαν εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα, το 25% αφορούσε καρδιαγγειακές παθήσεις, το 50% αισθητηριακές διαταραχές, το 15% νευρολογικές και το 10% άλλα νοσήματα.

12 Μην αγνοείτε τα δεδομένα. Η ταχύτητα είναι ένας από τους κύριους δολοφόνους στους δρόμους μας κάθε χρόνο. Η ταχύτητα αυξάνει τις συγκρούσεις Είναι πιο πιθανό να συγκρουστείτε αν υπερβαίνετε το όριο ταχύτητας ή αν οδηγείτε με ταχύτητα ακατάλληλη για τις συνθήκες. Όσο πιο πολύ αυξάνεται η ταχύτητα σας, τόσο πιο λίγο χρόνο έχετε να αντιδράσετε σε καταστάσεις ανάγκης και παίρνει μεγαλύτερη απόσταση για να σταματήσετε. Επίσης οι υπόλοιποι χρήστες του δρόμου δυσκολεύονται να διακρίνουν πόσο γρήγορα ταξιδεύετε. Όσο πιο γρήγορα πάτε, τόσο πιο δυνατά θα χτυπήσετε Σε υψηλές ταχύτητες υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου. Ακόμη και μικρές αυξήσεις στην ταχύτητα κίνησης, μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερες αυξήσεις στην ταχύτητα σύγκρουσης. Σε μία σύγκρουση το σώμα θα συνεχίζει να ταξιδεύει με την ταχύτητα του οχήματος. Μικρές μειώσεις στην ταχύτητα σώζουν ζωές. Οι πεζοί είναι εκτεθειμένοι στην ταχύτητα Ιδιαίτερα για τους εκτεθειμένους χρήστες του δρόμου όπως είναι οι πεζοί, μικρές διαφορές στην ταχύτητα κίνησης μπορεί να σημαίνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Εάν το όχημά σας συγκρουστεί με έναν πεζό, θάνατος ή σοβαρός τραυματισμός είναι τα πιθανά αποτελέσματα ακόμη και σε σχετικά χαμηλές ταχύτητες. Η ταχύτητα γλιτώνει λίγο χρόνο. Η ακατάλληλη ταχύτητα γλιτώνει λίγο χρόνο στους δρόμους μας και στοιχίζει ζωές. Μειώστε την ταχύτητα και σώστε ζωές Μικρές διαφορές στην ταχύτητα έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση στους τραυματισμούς στο δρόμο. Με απλά λόγια η μείωση της ταχύτητας σώζει ζωές. Τα πορίσματα έρευνας δείχνουν ότι μία μείωση 10% στην ταχύτητα κίνησης των οχημάτων θα μπορούσε να μειώσει το αριθμό των νεκρών από τα τροχαία κατά 40%. Όλοι μπορούμε να συμβάλλουμε ώστε να κατορθώσουμε αυτό το σκοπό με το να κρατάμε την ταχύτητα στους δρόμους χαμηλή.

13 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ετών ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ Μετά από επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων Τροχαίων Ατυχημάτων όπως αυτά καταγράφονται από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος συντάξαμε τον παρακάτω πίνακα : ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ατυχήματα (πλήθος) 19,710 16,852 15,746 ανα ημέρα πορεία -14.5% -6.6% σωματικές βλάβες (πλήθος) 27,776 23,986 22,059 ανα ημέρα πορεία -13.6% -8.0% % επι ατυχημάτων 141% 142% 140% νεκροί (πλήθος) 1,895 1,654 1,615 ανα ημέρα πορεία -12.7% -2.4% % επι ατυχημάτων 10% 10% 10% βαρεια (πλήθος) 3,213 2,584 2,371 ανα ημέρα πορεία -19.6% -8.2% % επι ατυχημάτων 16% 15% 15% ελαφρά (πλήθος) 22,668 19,748 18,073 ανα ημέρα πορεία -12.9% -8.5% % επι ατυχημάτων 115% 117% 115% ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ετών για την ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ατυχήματα (πλήθος) 2,824 2,595 2,843 ανα ημέρα πορεία -8.1% 9.6% σωματικές βλάβες (πλήθος) 4,616 3,947 4,176 ανα ημέρα πορεία -14.5% 5.8% % επι ατυχημάτων 163% 152% 147% νεκροί (πλήθος) ανα ημέρα πορεία -17.5% 3.1% % επι ατυχημάτων 15% 13% 13% βαρεια (πλήθος) ανα ημέρα πορεία -20.7% -2.2% % επι ατυχημάτων 20% 17% 15% ελαφρά (πλήθος) 3,626 3,148 3,376 ανα ημέρα πορεία -13.2% 7.2% % επι ατυχημάτων 128% 121% 119%

14 Η κατάταξη των νομών ανάλογα με την μείωση ή αύξηση ατυχημάτων με σωματικές βλάβες για την τριετία έχει ως εξής : σωμ. βλάβες 2001 σωμ. βλάβες % Κιλκίς % Καστορίας % Πέλλης % Σερρών % Πιερίας % Κοζάνης % Φλωρίνης % Καβάλας % Ημαθίας % Χαλκιδικής % Δράμας % Γρεβενών % Θεσσαλονίκης 1,096 1,729 58% ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ετών για τον ΝΟΜΟ ΚΙΛΚΙΣ Νομός Κιλκίς ατυχήματα πορεία -61.6% -30.9% σωμ.βλαβες πορεία -59.5% -33.3% νεκροί πορεία -15.4% -36.4% βαρειά πορεία -50.0% -28.6% ελαφρά πορεία -65.8% -33.7%

15 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ετών για τον ΝΟΜΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ατυχήματα (πλήθος) 1,096 1,225 1,729 ανα ημέρα πορεία 11.8% 41.1% σωματικές βλάβες (πλήθος) 1,710 1,724 2,358 ανα ημέρα πορεία 0.8% 36.8% % επι ατυχημάτων 156% 141% 136% νεκροί (πλήθος) ανα ημέρα πορεία -16.9% 11.7% % επι ατυχημάτων 11% 8% 7% βαρεια (πλήθος) ανα ημέρα πορεία 3.0% 6.5% % επι ατυχημάτων 15% 14% 10% ελαφρά (πλήθος) 1,422 1,452 2,063 ανα ημέρα πορεία 2.1% 42.1% % επι ατυχημάτων 130% 119% 119% ΕΚΑΒ Κρήτης ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ( ) Τραυματίες από τροχαίο ατύχημα ( ) Κάθε μέρα 9,4 Τραυματίες το 2006 Σύνολο τραυματιών : : : : : : : : : : : 2415

16 Ηλιακή κατανομή τραυματιών : Από 1-9 2% Από % Από % Από % Από % Από % Φύλο τραυματιών νεκρών ( ) ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ: Γυναίκες 28% Άντρες 72% ΝΕΚΡΟΙ Γυναίκες20% Άντρες 80% ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1243 νεκροί, 4680 βαριά τραυματίες, ελαφριά τραυματίες οι περισσότεροι παθόντες από ετών.

17 Δ. Πρόληψη Είναι αυτονόητο, ότι κανένα σύστημα στον αιώνα που ζούμε, αλλά και στους επόμενους που έρχονται, δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει οδηγητική συνείδηση στην ηλικία των 18+ μέσα σε έναν μόνο μήνα όμως σε ένα περιβάλλον Οδικής Ασφάλειας πρέπει να δίδεται βαρύτητα πρώτα στην ευαισθητοποίηση του πολίτη και στην καλλιέργεια κυκλοφοριακής κουλτούρας. Ο νέος που έχει διαμορφώσει κυκλοφοριακή κουλτούρα από το σχολείο και έχει αποκτήσει δεξιότητες συμπεριφοράς και οραματίζεται μια άλλη κοινωνία, όπου η Οδική ασφάλεια θα είναι το αυτονόητο, θα είναι ο νέος που θα θεωρεί την απόκτηση άδειας οδήγησης, φυσικό επακόλουθο μιας μακροχρόνιας εκπαιδευτικής διαδικασίας. Με το νέο σύστημα εξέτασης των υποψηφίων για δίπλωμα εξασφαλίζεται η άμεση, αντικειμενική και εύκολη εξέταση τους αλλά και η απλοποίηση των διαδικασιών για τη Δημόσια Διοίκηση. Συγκεκριμένα : Το σύστημα είναι πλήρως αυτοματοποιημένο και έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι φιλικό προς τον χρήστη και απόλυτα ασφαλές για να μην υπάρχει κανένα περιθώριο παρέμβασης. Τα ερωτηματολόγια για κάθε εξεταζόμενο δημιουργούνται κάθε φορά με τυχαία επιλογή από την βάση δεδομένων κατά την διάρκεια της έναρξη των εξετάσεων. Η σειρά των απαντήσεων κάθε ερώτησης είναι τυχαία κάθε φορά για να αποφεύγεται το ενδεχόμενο οι μαθητές να μαθαίνουν απ έξω τις απαντήσεις. Στο τέλος της εξέτασης το σύστημα εκτυπώνει τις ερωτήσεις που δόθηκαν στον υποψήφιο, τις απαντήσεις που έδωσε, τις σωστές απαντήσεις αλλά και το τελικό αποτέλεσμα. Το μηχανογραφικό σύστημα σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται σε συνεργασία με το ΤΕΙ Αθήνας και παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης χρήσης του προγράμματος μέσω της ιστοσελίδας του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Κάθε βελτίωση που γίνεται σε κάθε ένα από τους παρακάτω παράγοντες έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Βελτίωση του οδικού περιβάλλοντος 1. Βελτίωση οδοστρωμάτων 2. Βελτίωση ηλεκτροφωτισμού 3. Σύνταξη και τήρηση κανονισμών Βελτίωση του οχήματος 1. Απόκτηση εξοπλισμού ασφαλείας 2. Αυτόματα συστήματα αποφυγής σύγκρουσης Βελτίωση της αντιμετώπισης μετά το ατύχημα 1. Άμεση περίθαλψη στα νοσοκομεία 2. Εκπαίδευση των Βαθμοφόρων της Τροχαίας 3. Απόκτηση εξοπλισμού μονάδων επέμβασης

18 Στους έφηβους και νέους σημαντικές θα ήταν παρεμβάσεις για αποφυγή οδήγησης υπό την επήρεια ψυχοτρόπων ουσιών και αλκοόλ, παρεμβάσεις σχετικά με τη χρήση του κράνους και της ζώνης ασφαλείας, καθώς και σχετικά με την αποφυγή ατόμων με ριψοκίνδυνη συμπεριφορά. Η οικογένεια, επίσης παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη τέτοιων ατυχημάτων. Οι γονείς έχουν τεράστια ευθύνη στο να μορφώσουν τα παιδιά τους από πολύ νωρίς στους κινδύνους του οδικού δικτύου, στην απόκτηση οδικής συνείδησης και στην υποχρέωση υπεύθυνης οδήγησης. Οι νέοι, είναι εξαιρετικά σημαντικό να καταλάβουν ότι από δικά τους λάθη ή ανεύθυνη συμπεριφορά στο δρόμο, ως πεζοί, οδηγοί ή επιβάτες, είναι δυνατόν να αφαιρέσουν τη ζωή άλλων ή να χάσουν τη δική τους. Όλα αυτά πρέπει να θεωρηθούν σημαντικά καθώς: Η ετήσια επίπτωση στα παιδιά (0-14 ετών) ήταν 720 ανά άτομα, ενώ στους εφήβους και νέους (15-24 ετών) ήταν οκταπλάσια (5.600 ανά άτομα). Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες έως τα 25 έτη, τα αγόρια ξεπερνούν τα κορίτσια στη θνησιμότητα από τροχαία ατυχήματα, ενώ αυτή η διαφορά γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στους εφήβους και τους νέους. Στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες (15-24 ετών), οι τραυματισμοί αφορούν κυρίως χρήστες μηχανοκίνητων δικύκλων (70%), η πλειοψηφία των οποίων (60%) οδηγούσαν το δίκυκλο. Τα τροχαία ατυχήματα είναι η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά ηλικίας ετών. 20% των παιδιών και εφήβων είχαν ή παρ' ολίγο να έχουν τροχαίο ατύχημα, κατά την επιστροφή τους από το σχολείο. Μόνο 4% των εφήβων απάντησαν ότι τους απασχολεί η οδική ασφάλεια όταν κυκλοφορούν ως πεζοί. Οι έφηβοι, ειδικά όταν βαδίζουν σε παρέες, φαίνεται να είναι περισσότερο αφηρημένοι. Επίσης αφηρημένοι είναι όταν βαδίζουν και ταυτόχρονα μιλούν στο κινητό τηλέφωνο ή ακούνε μουσική με ακουστικά. Τα τροχαία ατυχήματα είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων όπως το ανθρώπινο λάθος, η αμέλεια, η περιφρόνηση του κινδύνου, η απερισκεψία και η άγνοια. ΑΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ 1. Η χρήση της ζώνης ασφαλείας και του κράνους καθώς και η χρήση των δύο σύμφωνα με μελέτες ελαττώνουν τον κίνδυνο σοβαρού τροχαίου ατυχήματος. Αυτό επιτυγχάνεται καθώς και τα δύο προσφέρουν προστασία και έτσι αποφεύγονται οι μικροτραυματισμοί. 2. Η χρήση του παιδικού καθίσματος παρέχει απόλυτη ασφάλεια και μειώνει τους κινδύνους. Η μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά που δεν ήταν σε καρεκλάκι την ώρα ατυχήματος αντιστοιχούν στο 3.3 % σε αντίθεση με αυτά που ήταν προσδεμένα που αντιστοιχούν στο 0.5 %. Έτσι οι επιστήμονες καταλήγουν στο ότι αν οι γονείς χρησιμοποιούσαν παιδικά καθίσματα θα είχαν αποφευχθεί παραπάνω από τους μισούς τραυματισμούς και συγκεκριμένα τα 2/3. ΓΕΝΙΚΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ 1. Πληροφόρηση από τα Μ.Μ.Ε. 2. Υποχρεωτικά μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής στα σχολεία 3. Κοινωνικά προγράμματα οδικής ασφάλειας 4. Βελτίωση οδικού δικτύου 5. Κατασκευή υπόγειων διαβάσεων

19 6. Έλεγχος των οδηγών-χρηστών για χρήση αλκοόλ Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΟΔΗΓΟΥ 1. Φοράω πάντα την ζώνη ασφαλείας 2. Δεν οδηγώ υπό την επήρεια αλκοόλ 3. Κρατάω αποστάσεις ασφαλείας 4. Δεν ξεπερνώ το όριο ταχύτητας στην πόλη 5. Ξεκουράζομαι στις μεγάλες αποστάσεις 6. Παρακολουθώ συνεχώς την κυκλοφορία 7. Δεν μιλώ στο κινητό ενώ οδηγώ 8. Μεταφέρω παιδιά μόνο στο ειδικό κάθισμα 9. Φοράω πάντα κράνος όταν οδηγώ δίκυκλο 10. Προσέχω και σέβομαι τους πεζούς ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Τα παιδιά αντιλαμβάνονται και μιμούνται τους κανόνες που ακολουθούν οι δικοί τους άνθρωποι και γι αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί καθώς άθελά μας μπορεί να τους περνάμε λανθασμένα μηνύματα. Αν θέλουμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας πρέπει πρώτα από όλα να σεβόμαστε και να εφαρμόζουμε εμείς οι ίδιοι τους κανόνες που απαιτούμε από αυτά να εφαρμόσουν. Συγγενείς, φίλοι και παιδαγωγοί στους οποίους εμπιστευόμαστε την φροντίδα τους όταν εμείς απουσιάζουμε, πρέπει να εφαρμόζουν τα ίδια πρότυπα συμπεριφοράς που θέλουμε να τους διδάξουμε. Δυστυχώς τα νοσοκομεία είναι γεμάτα από περιστατικά τραυματισμένων παιδιών από ατυχήματα στο δρόμο είτε από αμέλεια, είτε από απροσεξία όχι μόνο των οδηγών αλλά των ιδίων των παιδιών και των γονιών τους. ΠΡΟΤΥΠΑ ΟΔΙΚΑ Τα παιδιά από μικρή ηλικία δέχονται διάφορα μηνύματα από την συμπεριφορά των γύρω τους για οποιαδήποτε θέματα. Έτσι και για την οδήγηση προσπαθούν να μιμηθούν ότι βλέπουν για να κάνουν ότι κάνουν και οι άλλοι. Π.χ. εάν ένα παιδί βρίσκεται στο αμάξι του γονέα του ο όποιος βρίζει τρέχει με υπερβολική ταχύτητα οδηγάει ανταγωνιστικά και κάνει οποιαδήποτε παράβαση τότε το παιδί μαθαίνει να συμπεριφέρεται εξίσου το ίδιο και είναι πιθανότερο μπορεί να παρουσιάσει παραβατική συμπεριφορά αργότερα όταν θα βρίσκεται και ο ίδιος εν κίνηση. Επίσης τα παιδιά περά από τους γονείς μιμούνται και τους καθηγητές τους με τους οποίους περνούν χρόνο καθημερινά κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας. Συγκεκριμένα οι δάσκαλοι πρέπει να είναι αρκετά προσεκτικοί με οτιδήποτε λένε εκτός μαθήματος καθώς τα παιδιά αυτόματα το υιοθετούν θεωρώντας το σωστό.π.χ. εάν ένας δάσκαλος ή και καθηγητής περιγράφει ένα παραλίγο τροχαίο και είναι εκνευρισμένος με αποτέλεσμα να κακολογεί και να βρίζει ή ακόμα χειρότερα να επαινεί την παράβαση ή την υπερβολική ταχύτητα που πραγματοποίησε τότε το παιδί αυτόματα βιώνει την ιδία κατάσταση με τον καθηγητή και συμφωνεί μαζί του χωρίς να ξέρει ότι αυτό που συνέβη ήταν λάθος και θα μπορούσε να προκαλέσει κάτι εξίσου χειρότερο.

20 ΜΑΘΗΜΑ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΣΕ ΣΧΟΛΕΙΑ Η οδήγηση είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα καθώς αν δεν δοθεί η απαραίτητη προσοχή τότε μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα αλλά κυρίως τροχαία θανάσιμα και μη. Έτσι πρέπει να διεκπεραιώνονται συχνά ενημερώσεις σχετικά με τα ατυχήματα αλλά και με τις απαραίτητες προφυλάξεις που θα πρέπει να παρθούν κυρίως από την εφηβική ηλικία. Οι ενημερώσεις αυτές πρέπει να γίνονται σε μικρή ηλικία όταν ακόμα τα παιδιά μαθαίνουν σε γενικές γραμμές τον Κ.Ο.Κ. Αυτές οι ενημερώσεις αλλά και γενικά το μάθημα της οδήγησης θα βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν τις συνέπειες των παραβάσεων και της απροσεξίας και το σημαντικότερο είναι ότι δεν θα επηρεάζονται από άλλους αλλά θα έχουν την δίκια τους σωστή γνώμη των πραγμάτων. Τέλος όταν θα έρθει η ώρα να εφαρμόσoυν ότι έμαθαν θα πράξουν σωστά διότι θα γνωρίζουν ότι η τυχόν παράβαση μπορεί να αποβεί μοιραία! ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΔΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ 1. Βασικό είναι να μάθουμε στα παιδιά να παίζουν σε σημεία ασφαλή και μακριά από αυτοκίνητα. Σε περίπτωση που τους ξεφύγει για παράδειγμα μια μπάλα, δεν θα πρέπει να πετάγονται ξαφνικά στο δρόμο για να την πιάσουν. 2. Θα πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά σήματα κυκλοφορίας και να συμπεριφέρονται σαν οδηγοί. Σαν γονείς φροντίστε να εξοπλίσετε το ποδήλατό τους με κόρνες και με αντανακλαστικά φωτάκια και συστήστε τους τις βραδινές ώρες να ανάβουν τα φώτα του ποδηλάτου τους. 3. Σαν γονείς θα πρέπει να εξηγούν από πολύ νωρίς στα παιδιά τους κανόνες συμπεριφοράς στον δρόμο. Πολύ χρήσιμο θα ήταν από πολύ μικρά να κάνουν επισκέψεις στα ειδικά Κέντρα Κυκλοφοριακής αγωγής για παιδιά. 4. Να μάθουν στα παιδιά τους την χρήση και την σκοπιμότητα του φωτεινού σηματοδότη, των διαβάσεων, τον ρόλο του τροχονόμου αλλά και τις ποινές στις οποίες υποβάλλονται όσοι δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες. 5. Όλα αυτά είναι σκόπιμο να γίνονται με την μορφή παιχνιδιού, κάτι που ενθουσιάζει τα παιδιά, αλλά ευχαριστεί και τους ενήλικες. Μια εκδρομή με το αυτοκίνητο μπορεί να μεταβληθεί σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία για τα σήματα καθώς το παιδί θα ψάχνει στον δρόμο και θα εξηγεί το ίδιο τι σημαίνει κάθε σήμα. 6. Οι ενήλικες θα πρέπει να θυμούνται να οδηγούν ήρεμα, νηφάλια, χωρίς εξάρσεις στην συμπεριφορά τους την ώρα που οδηγούν. Να φοράνε πάντα και οι ίδιοι την ζώνη τους ή το κράνος τους αν οδηγούν μηχανή. Να μην μιλούν στο κινητό τους τη ώρα της οδήγησης και να είναι συγκεντρωμένοι αποκλειστικά σε αυτό που κάνουν χωρίς να χαζεύουν σε βιτρίνες και μαγαζιά. Ένα συχνό λάθος των γονιών είναι ότι όταν διαπιστώσουν μια παράβαση από ένα προπορευόμενο όχημα, αντιδρούν βρίζοντας και χειρονομώντας. Μια ιδέα είναι ότι θα μπορούσε αντί να κατακρίνουν την λάθος συμπεριφορά, να αναφερθούν απλά και ήρεμα στις συνέπειες της πράξης. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στα πλαίσια της παρουσίασης ελληνικής εμπειρίας σε θέματα οδικής ασφάλειας αναφέρεται ότι στην Ελλάδα η κυκλοφοριακή αγωγή δεν αποτελεί τμήμα του εκπαιδευτικού προγράμματος στα Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια. Αυτή την έλλειψη προσπαθεί να καλύψει το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών το οποίο οργάνωσε ένα πρόγραμμα το οποίο προϋποθέτει την λειτουργία Πάρκων Κυκλοφοριακής Αγωγής (ΠΚΑ) για παιδιά προσχολικής ηλικίας και Δημοτικού σχολείου.

21 ΠΑΡΚΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Το ΠΚΑ περιλαμβάνει ένα τυπικό οδικό δίκτυο που αποτελείται από μία σειρά ουσιωδών συγκοινωνιακών στοιχείων. Αυτός ο χώρος που δημιουργείται χρησιμοποιείται ως χώρος εκπαίδευσης για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας και του Δημοτικού Σχολείου. Τα παιδιά μέσα από αυτόν μαθαίνουν τους βασικούς κανόνες κυκλοφορίας τους οποίους οφείλουμε όλοι να γνωρίζουμε οδηγοί και μη. Ακόμα στα ΠΚΑ υπάρχουν αρκετά δρομάκια και διασταυρώσεις με πινακίδες του κώδικα οδικής κυκλοφορίας (ΚΟΚ) ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Η ένταξη του μαθήματος αυτού στα σχολεία σχεδιάζεται στη διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας, η οποία πρότεινε να χρησιμοποιηθούν τα ΠΚΑ για τις ανάγκες αυτού του μαθήματος. Μία καλύτερη αντιπρόταση ήταν η ένταξη του μαθήματος αυτού στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών για να μπορούν να συμμετέχουν όλοι. Τι πρέπει να θυμόμαστε πάντα: Μηδέν αλκοόλ πριν την οδήγηση Φοράμε παντού και πάντα, και στο πίσω κάθισμα και στα ταξί, τη ζώνη ασφαλείας. Έχουν αναφερθεί θάνατοι ακόμη και σε προσκρούσεις με μόλις 20χλμ./ώρα, λόγω πλήξης βασικών οργάνων από το τιμόνι και πρόκλησης εσωτερικής αιμορραγίας Χρησιμοποιούμε το παιδικό κάθισμα για τα παιδιά Σε δίτροχα φοράμε παντού και πάντα κράνος Δεν απαντάμε στο κινητό, όταν οδηγούμε. Όταν το κάνουμε, γινόμαστε κίνδυνος για τους άλλους και τον εαυτό μας. Εάν δεχθούμε κλήση στο κινητό που είναι απόλυτη ανάγκη να απαντήσουμε, σταθμεύουμε σε ασφαλές σημείο με προσοχή και ανάβοντας «αλάρμ» και κατόπιν ασχολούμαστε με αυτό. Αποφεύγουμε κάθε είδους αντιπερισπασμό στην οδήγηση, όπως είναι το κάπνισμα, το να ρυθμίζουμε το ραδιόφωνο ή οτιδήποτε άλλο αποσπά την προσοχή μας από το δρόμο. Σεβόμαστε «απόλυτα» τα φανάρια, τα stop και την παραχώρηση προτεραιότητας. Δεν ξεχνάμε ότι σε διασταυρώσεις χωρίς σήμανση ή φανάρια, την προτεραιότητα έχουν αυτοί που έρχονται από δεξιά. Εάν παραβιάσουμε ένα stop ακόμη και με μια «μικρή» ταχύτητα, όπως 30 χλμ./ώρα, η επερχόμενη σύγκρουση μπορεί να αφαιρέσει ανθρώπινες ζωές: τη δική μας ή των άλλων... Ποιος θα ήθελε να έχει μια ανθρώπινη ζωή στα κρίματά του; Να την έχει δηλαδή στερήσει από κάποιον;

22 Συγκρατούμε τα νεύρα μας, κάνουμε υπομονή, χρησιμοποιούμε την κόρνα το δυνατόν λιγότερο, αποφεύγουμε την αντιπαράθεση, όσο κι αν νιώθουμε αδικημένοι και δεν βρίζουμε. Στην οδήγηση δείχνουμε τον πολιτισμό μας. Επισημαίνουμε όλες τις αλλαγές κατεύθυνσης εγκαίρως με φλας και πριν από αυτές, συμβουλευόμαστε πάντα τους καθρέπτες μας. Το φλας στο προσπέρασμα και στην αλλαγή λωρίδας προειδοποιεί, δεν υποχρεώνει. Δεν κάνουμε «σφήνες». Προτού σταθμεύσουμε, προειδοποιούμε με «αλάρμ» εγκαίρως. Στην οδήγηση, όσο γρήγοροι και καλοί και αν είμαστε, παραμερίζουμε τον εγωισμό μας. Εάν κάποιος προσπαθεί να μας προσπεράσει, του ανοίγουμε ιπποτικά το δρόμο παραχωρώντας του χώρο, ιδίως εάν επιχειρεί πολλαπλό προσπέρασμα και δεν έχει χώρο να το ολοκληρώσει, κάνοντας προοδευτικό ελιγμό προς τα δεξιά. Έτσι μειώνεται ο κίνδυνος για τον ίδιο, για τους ερχόμενους από το αντίθετο ρεύμα, αλλά και για εμάς, καθώς μειώνεται η πιθανότητα μιας καταστροφικής «καραμπόλας». Σε περίπτωση που μας «κολλάει» ταχύτερο όχημα στην αριστερή λωρίδα εθνικής οδού και δεν έχουμε χώρο να κινηθούμε δεξιά αμέσως λόγω παρουσίας άλλων οχημάτων, επισημαίνουμε την πρόθεση να τον αφήσουμε να περάσει βγάζοντας προσωρινά δεξί φλας και μετακινούμαστε προοδευτικά στη δεξιά λωρίδα, όταν οι συνθήκες γίνουν κατάλληλες, αφού συμβουλευτούμε βεβαίως τους καθρέπτες μας. Δεν προσπερνάμε ποτέ σε σημεία χωρίς ορατότητα (π.χ. στροφές, ανηφορικά τμήματα) και δεν παραβιάζουμε τη διαχωριστική λωρίδα. Το προσπέρασμα επιτρέπεται κατά κανόνα από τα αριστερά. Κατ εξαίρεση επιτρέπεται από τα δεξιά, αν ο προπορευόμενος οδηγός έχει δώσει σήμα ότι προτίθεται να στρίψει αριστερά και έχει μετακινήσει το όχημά του στην πλευρά αυτή.

23 Κρατάμε πάντα αποστάσεις ασφαλείας από τα προπορευόμενα αυτοκίνητα. Ένα αιφνιδιαστικό φρενάρισμα μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή... Οι οδηγοί αυτοκινήτου σεβόμαστε τους μοτοσικλετιστές, κρατώντας αποστάσεις από αυτούς. Σεβόμαστε τις διαβάσεις πεζών. Στα στοπ παραχωρούμε την προτεραιότητα στους πεζούς. Αποφεύγουμε τις «κόντρες». Η μεγάλη ταχύτητα ανήκει στις πίστες, όχι στους δρόμους. Να ξεδίνουμε, λοιπόν, σε αυτές και μόνο. Στο βρεγμένο δρόμο οι κινήσεις μας είναι κατά το δυνατόν πιο ήπιες. Το ίδιο και στις υψηλές θερμοκρασίες, καθώς με αυτές το οδόστρωμα γίνεται πιο ολισθηρό. Το ίδιο και όταν βρέχει για πρώτη φορά μετά από καιρό, γιατί στο δρόμο έχει συσσωρευτεί πολλή σκόνη και χαλίκια, κάνοντάς τον ιδιαίτερα ολισθηρό Ένα σεμινάριο ασφαλούς οδήγησης ή οδήγηση σε πίστες καρτ αυξάνει τα περιθώρια ασφάλειάς μας, κάνοντάς μας πιο καλούς και έμπειρους οδηγούς Ένα ογκώδες SUV («τζιπ») ή μια λιμουζίνα δεν μας εξασφαλίζει την προτεραιότητα στην οδήγηση. Αυτήν μας την εξασφαλίζει ο νόμος ή την παραχωρεί ένας ευγενικός οδηγός και μόνο... Η υποχώρηση κατά την οδήγηση είναι ανδρεία, όχι δειλία...

24 ΟΜΑΔΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Ακτουδιανάκης Γεώργιος (Α1) Βολακάκη Γαρυφαλλιά (Α1) Βούρβαχης Θεόδωρος (Α1) Γαλανάκης Σπυρίδων (Α1) Διακουμάκη Φιλιώ (Α2) Ζαμπίου Ιωάννα (Α2) Καλλιτσουνάκη Μαρία (Α2) Κιαγιάς Γρηγόριος (Α3) Κοζάκη Αφροδίτη (Α3) Κωνσταντίνου Κωνσταντίνα (Α3) Λιοδάκης Πέτρος (Α3) Λουκογεωργάκης Πολύδωρος (Α3) Λυρώνη Γεωργία (Α3) Μελιδονιώτη Ευτυχία (Α4) Σινγκ Ρανζότ (Α5) Τζαγκαράκη Παρασκευή (Α5) Τζωρτζινάκη Αιμιλία (Α6) Χαλίκη Ελευθερία (Α6) Χαροκόπου Βασιλική (Α6) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τσαπαρίδης Κων/νος (ΠΕ 06)