Θαλής ο Μιλήσιος. «Χαλεπόν Εαυτόν Γνώναι» ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΑΘΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θαλής ο Μιλήσιος. «Χαλεπόν Εαυτόν Γνώναι» ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΑΘΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ"

Κύμα Καραβίας
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Εργάστηκαν οι παρακάτω μαθητές της ομάδας «ΜΑΣΕ» της Γ' Γυμνασίου του 2 ου Γυμνασίου Πειραιά: ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΑΘΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΖΑΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ Θαλής ο Μιλήσιος «Χαλεπόν Εαυτόν Γνώναι»

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Θαλής ο Μιλήσιος, υιός του Εξαμύου και της Κλεοβουλίνης, γεννήθηκε μεταξύ π.χ. αιώνα και πέθανε στα μέσα του 6ου. Η σκέψη του ουσιαστικά σηματοδοτεί την αφετηρία της οργανωμένης Ελληνικής Φιλοσοφίας και ο ίδιος - θεμελιωτής της λεγομένης «Ιωνικής Σχολής»- απεκλήθη ορθώς από τους σύγχρονους ελληνιστές μελετητές, «Πατέρας Της Φιλοσοφίας»: «πρώτος την περί φύσεως ιστορίαν τοις Έλλησιν εκφήναι» (όπως έγραψε και ο Σιμπλίκιος).

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μια αληθινά πολυεπίπεδη προσωπικότητα ο Θαλής, πολιτικός, φιλόσοφος, χωρομέτρης, φυσικός, μηχανικός και αστρονόμος που προέβλεψε και προείπε την ηλιακή έκλειψη του 585 π.α.χ.χ. (Ηρόδοτος Ι, 74), που εδίδαξε τον προσανατολισμό από τον αστερισμό της Μικράς Άρκτου και κατασκεύασε το περίφημο «διαστημόμετρον» για τον υπολογισμό των αποστάσεων των πλοίων από την ξηρά -υπήρξε πάνω απ' όλα βαθύς μελετητής και διδάσκαλος στο κατ' εξοχήν «ιωνικό» φιλοσοφικό ζήτημα, εκείνο δηλαδή της φυσικής συστάσεως του Συμ- Παντός Κόσμου.

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η διδασκαλία του παρουσιάζει το Ύδωρ ως πρωταρχική ουσία, από το οποίο Ύδωρ παρουσιάζει τα πάντα να προέρχονται. «Των πάντων τα σπέρματα έχουν την φύση τους υγρή, το δε ύδωρ είναι η φυσική αρχή των υγρών πραγμάτων».

5 ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Η γη επιπλέει στο νερό (Αριστοτέλης, Μετά τα Φυσικά, Α, 3,983 β 21, Περί Ουρανού, Β, 13, 294 α 28) καιτονερόείναιηαρχήτωνπάντων, (Αριστοτέλης, Μετά τα Φυσικά, Α, 983 β 6 επ.). Αξίζει να σταθεί κανείς στις κεφαλαιώδεις αυτές αποφάνσεις. Πρώτος ο Θαλής αναζήτησε την αρχή των όντων όχι στο Θεό, αλλά σε κάποιο φυσικό είδος. Απέδωσε τη βάση όλων των πραγμάτων στο νερό, επειδή, ίσως,παρατήρησε ότι η ζωή όλων των όντων εξαρτάται από αυτό είτε επειδή προέρχονται από αυτό είτε επειδή ζουν και αναπτύσσονται σε υγρό περιβάλλονκαι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλες οι ουσίες θα μεταβληθούν σε νερό.

6 Απέδωσε στη φύση μια γενεσιουργό δύναμη,γιατί (σύμφωνα με την θεωρία του) από αυτή γεννιούνται και βλασταίνουν τα όντα. Βέβαια η θεωρητική του προσέγγιση στη φύση δεν αποτέλεσε μια υλιστική θεώρηση των πραγμάτων, αλλά απλά μια συμβολική ερμηνεία της κοσμογονικής αρχής.

7 Η ψυχή στο Θαλή διακατέχεται από μια <<αυτοκινητική» και «αεικίνητη» δύναμη ιδιότητα και βρίσκει υπόσταση σε όλα τα όντα, ακόμα και τα άψυχα. Όπως μας παραδίδει ο Αριστοτέλης στο Περί Ψυχής Α5 και Α3 ο Θαλήςπίστευεπωςοκόσμοςείναι γεμάτος θεούς (πάντα πλήρη θεών είναι). Πρόκειται ουσιαστικά για μια αρχαϊκή διατύπωση της θεωρίας του υλοζωισμού, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος είναι ζωντανός και έμψυχος, γεγονός που πιστοποιείται από την κινητικότητά του.

8 ΦΥΣΙΚΗ Με την παρατήρηση ότι το ήλεκτρο (κεχριμπάρι) όταν τρίβεται σπάνω σε μάλλινο ρούχο, αποκτά την ιδιότητα να έλκει τρίχες μικρά φτερά κ.λ.π, ο Θαλής έθεσε τα θεμέλια του ηλεκτρισμού. Αρκετούς αιώνες μετά η παραγωγή ηλεκτρισμού με τη χρήση της τριβής πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια των ηλεκτροστατικών μηχανών.

9 Στο Θαλή οφείλετε και η ανακάλυψη του μαγνητισμού. Είναι ο πρώτος που παρατήρησε ότι ο μαγνήτης (Fe 0 ) ή επιτεταρτοξέιδιο του σιδήρου ασκεί ελκτικές δυνάμεις σε σιδερένια αντικείμενα. Οι ανακαλύψεις των ηλεκτρικών και μαγνητικών ιδιοτήτων ορισμένων υλικών, ώθησαν το Θαλή στη διατύπωση της θεωρίας ότι καθετί που υπάρχει στην φύση έχει ψυχή.

10 Από την εξήγηση που έδωσε ότι οι ετήσιες (μελτέμια) προκαλούν τις πλημμύρες του ποταμού Νείλου, πιθανολογείται ότι πρέπει να ασχολήθηκε και με τη μελέτη μετεωρολογικών φαινομένων, χωρίς όμως να σωθούν οι παρατηρήσεις και οι μελέτες που έκανε.

11 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Οι μαθηματικές του γνώσεις θα πρέπει να προέρχονταν από τους ιερείς της Αιγύπτου και μάλισταοίδιοςθαπρέπειναήτανοεισηγητήςτης γεωμετρίας στην Ελλάδα. Η κυριότερη προσφορά του Θαλή στην επιστήμη αυτή ήταν η εισαγωγή της αποδείξεως, γεγονός που έφερε αλλαγή στον τρόπο του «σκέπτεσθαι» μέχρι εκείνη την εποχή.

12 Μερικά θεωρήματα τα οποία απέδειξε ο Θαλής στη γεωμετρία είναι τα εξής Η διάμετρος ενός κύκλου τον χωρίζει σε δύο ίσα μέρη. Στα ισοσκελή τρίγωνα οι παρά τη βάση γωνίες είναι ίσες Οι κατά κορυφήν γωνίες είναι ίσες. Η εγγεγραμμένη γωνία που βαίνει σε ημικύκλιο είναι ορθή. ύο τρίγωνα είναι ίσα, όταν έχουν μια πλευρά και τις προσκείμενες σε αυτήν γωνίες ίσες. ιάφοραθεωρήματαγιαταόμοιατρίγωνα. Χρησιμοποιώντας την αναλογία που ισχύει μεταξύ των πλευρών δύο όμοιων τριγώνων, κατόρθωσε να υπολογίσει το ύψος των πυραμίδων από τομήκοςτηςσκιάςτουςκαιτηςσκιάςμιαςράβδουπουέμπηγεσε έδαφος, κερδίζοντας έτσι τον θαυμασμό του βασιλιά της Αιγύπτου Άμασι

13 ΘΕΩΡΗΜΑ ΘΑΛΗ Όταν οι παράλληλες ευθείες τέμνουν δύο άλλες ευθείες, τότε τα τμήματα που ορίζονται στη μία είναι ανάλογα προς τα αντίστοιχα τμήματα της άλλης. Κάθε παράλληλη προς μια πλευρά τριγώνου χωρίζει τις άλλες πλευρές του, σε ίσους λόγους. Όμως ισχύει και το αντίστροφο αν σε ένα τρίγωνο χωρίζει σε ίσους λόγους τις δυο πλευρές, τότε είναι παράλληλη στην τρίτη πλευρά

14 ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Από τον Ηρόδοτο γνωρίζουμε πως ο Θαλής είχε προβλέψει την έκλειψη ηλίου που έθεσε τέρμα στον πόλεμο Λυδών και Μήδων η έκλειψη αυτή εντοπίζεται, συνήθως, στις 28 Μαΐου 585 π.χ. Παρατήρησε ακόμα πως η Μεγάλη Άρκτος, την οποία ακολουθούσαν συνήθως οι Φοίνικες, αποτελούσε για τους ναυτικούς καλύτερο μέσο προσανατολισμού, ώστε να βρίσκουν τον πόλο, παρά η Μικρή Άρκτος, με την οποία εντόπιζαν το στίγμα τους οι Έλληνες θαλασσοπόροι. Του αποδίδεται μάλιστα και μια Ναυτική Αστρολογία, αν και πιθανότερο είναι να μην έγραψε τίποτα. μια άλλη παράδοση πάλι τον φέρει να έχει διαιρέσει πρώτος αυτός το έτος σε 365 ημέρες, κατανέμοντας τες σε 30 ανά μήνα. Υπολόγισε το λόγο της διαμέτρου του Ήλιου προς την φαινόμενη τροχιά του γύρω από τη Γη, καθώς και της διαμέτρου της Σελήνης προς την τροχιά της γύρω από την Γη και τους βρήκε 1/720. ιατύπωσε επίσης την άποψη ότι το σχήμα της Γης είναι σφαιρικό, καθώς και ότι τα άστρα αποτελούνται από τα ίδια συστατικά με τη Γη. Ο Θαλής ο Μιλήσιος ανακάλυψε επίσης τις τροπές (ηλιοστάσια).

15 ΓΝΩΣΤΕΣ ΡΗΣΕΙΣ Ας αναφερθεί, τέλος, πως του αποδίδεται η πατρότητα της περίφημης ρήσης «γνώθι σαυτόν» όπως και τα γνωμικά «Μη πάσι πίστευε» («Μη πιστεύειςτουςπάντες»), «Ειρήνην αγάπα» («Αγάπα την ειρήνη»), «Χαλεπόν εαυτόν γνώναι» («Είναι δύσκολο να γνωρίσεις τον εαυτό σου») και «Ουδέν τον Θάνατον διαφέρειν του Ζειν» («Σε τίποτα δεν διαφέρει ο θάνατος από την ζωή»).

16 Θαλής ο Μιλήσιος Πηγές: BB%CE%AE%CF%82 tm lis.php mes/ancient_greek_mathematicians/thales_milesi os.php

Σχετικά έγγραφα

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Τμήμα 5 ης -6 ης Δημοτικού Σάββατο, 27 Οκτωβρίου 2012 Θαλής ο Μιλήσιος 630/635 π.χ. 543 π.χ. Ο πρώτος φιλόσοφος! Ο Θαλής ο Μιλήσιος ανήκει στους προσωκρατικούς