Προβλήματα Υγείας των ζώων στις βιολογικές εκτροφές

Transcript

1 Προβλήματα Υγείας των ζώων στις βιολογικές εκτροφές Ευτυχία Ξυλούρη Επ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Ανατομίας & Φυσιολογίας Αγροτικών Ζώων Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διατροφικά σκάνδαλα (BSE- "τρελές αγελάδες", οι διοξίνες κ.ά.) κλόνισαν την εμπιστοσύνη του καταναλωτή Αμφισβήτηση εντατικού τρόπος παραγωγής των τροφίμων. Διέξοδο στην σύγχυση που δημιουργήθηκε ήρθε να δώσει ο «βιολογικός τρόπος παραγωγής τροφίμων», φυτικής και ζωικής προέλευσης.

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Βιολογική κτηνοτροφία νέα αντίληψη στην άσκηση της κτηνοτροφίας. Στοχος: ευζωία των ζώων. προστασία του καταναλωτή και προστασία του περιβάλλοντος Εφαρμογή κανονισμού 2092/91 της Ε.Ε. o Αναγκαία και απαραίτητη συνθήκη η συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή όλων των σταδίων παραγωγής, από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Έλεγχος, ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορεί να αποδειχτεί στον καταναλωτή ο βιολογικός χαρακτήρας του προϊόντος (πιστοποίηση). Έχουν επικρατήσει για το λόγο εκφράσεις όπως «από το στάβλο στο τραπέζι», που στο αγγλικό λεξιλόγιο είναι λαϊκές εκφράσεις και δημιουργούν ομοιοκαταληξία όπως «from stable to table», «from pork to fork», «from ground to mouth», αποτελούν δε μερικές φορές επικεφαλίδες σχετικών άρθρων.

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ o IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements) ο οποίος ιδρύθηκε το 1972 από πέντε μικρότερες οργανώσεις. Μέλη IFOAM πάνω από 650 οργανισμοί σε περισσότερες από 105 χώρες του κόσμου. o Αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ηευρωπαϊκήένωση(ε.ε.)-1992 Δημιουργία νομοθετικού πλαισίουγια την ενίσχυσητωννέωντάσεωνστηναγροτική παραγωγή

6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ευρώπη οι εκτάσεις της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας έχουν από το 1985 εικοσαπλασιαστεί 1991 κανονισμός 2092/91 (Ε.Ο.Κ) ρύθμιση του βιολογικού τρόπου παραγωγής ευρωπαϊκός κανονισμός 1804/99 για τα κτηνοτροφικά προϊόντα.

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι οργανισμοί πιστοποίησης που δρουν σε τοπικό επίπεδο, συμμορφώνονται και με τους δύο κανονισμούς, οι οποίοι βρίσκονται σε συμφωνία με τις βασικές αρχές του IFOAM. Επιμέρους εξειδικεύσεις ανά χώρα εναρμονισμένες όμως με τους κανονισμούς.

8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην Ελλάδα η βιολογική γεωργία άρχισε να αναπτύσσεται από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980 και έκτοτε παρουσιάζει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Σημαντικό μέρος της αποτελεί: καλλιέργεια οπωροκυπευτικών. καλλιέργεια ελιάς. καλλιέργεια φυτών για ζωοτροφές.

9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ανάπτυξη βιολογικής κτηνοτροφία στην Ελλάδα Αιγοπροβατοτροφία ισχυρότερος κλάδος της βιολογικής κτηνοτροφίας για τη χώρα μας διότι: αγνή παραδοσιακή μορφή. δεν παράγονται εντατικά. οι εκτάσεις που χρησιμοποιούνται ως βοσκότοποι είναι σχεδόν παρθένες τόσο από πλευράς μόλυνσης όσο και από καλλιεργητικής τακτικής.

10 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

11 Προβλήματα που εμφανίζονται κατά το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην βιολογική κατάσταση Βιολογική κτηνοτροφία δεν σημαίνει παραίτηση μπροστά στην ασθένεια και από τη θεραπευτική πρακτική. Στα πλαίσια της ευζωίας των ζώων, είναι υποχρεωτική η απαλλαγή τους από: πόνο. ασθένεια. τραυματισμούς.

12 Προβλήματα που εμφανίζονται κατά το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην βιολογική κατάσταση o Παθογόνοι παράγοντες και νοσηρές καταστάσεις παραμένουν οι ίδιες τόσο στα συμβατικά όσο και στα βιολογικά εκτρεφόμενα ζώα. o Διαφορά συμβατικών και βιολογικά εκτρεφόμενων άσκησης ελεγχόμενης θεραπευτικής τακτικής που τελικά διασφαλίζει την προστασία των ζώων, του περιβάλλοντος αλλά και του καταναλωτή.

13 Προβλήματα που εμφανίζονται κατά το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην βιολογική κατάσταση Σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι οι παραγωγοί θεωρούν ότι δεν πρέπει να κάνουν καμία θεραπεία και έτσι αφήνουν τα ζώα να υποφέρουν, χωρίς να εφαρμόζουν τις απαραίτητες θεραπευτικές αγωγές. Συχνόφαινόμενοοιπαραγωγοίπουείναιπρος τη διαδικασία για πιστοποίηση αλλά και πολλοί που είναι ήδη πιστοποιημένοι, δεν διατηρούν αρχείο με τις ήδη εφαρμοσμένες φαρμακευτικές αγωγές στα ζώα τους.

14 Προβλήματα που εμφανίζονται κατά το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην βιολογική κατάσταση Το γεγονός αυτό είναι αντίθετο με βασικούς κανόνες της βιολογικής εκτροφής: όπως πχ. την μη θεραπεία των ζώων, τα οποία υποφέρουν και έτσι παραβιάζεται η ευζωία τους.

15 Προβλήματα που εμφανίζονται κατά το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην βιολογική κατάσταση Μη εφαρμογή κατάλληλης θεραπείας υποβαθμίζει τα παραγόμενα προϊόντα και μπορεί ακόμη να στοιχίσει και τη ζωή των πασχόντων ζώων. Όμως: Σε περίπτωση που εφαρμόζεται θεραπεία και δεν αναφέρεται, παραβιάζεται η νομοθεσία. Υποχρεωτική καταγραφή θεραπειών και του χρόνου αναμονής του φαρμάκου στο συγκεκριμένο ζώο που εφαρμόσθηκε. Απαιτείται ειδικευμένο προσωπικό.

16 Διαχείριση Υγείας Η υγεία των ζώων (και των καταναλωτών - ανθρώπων) βρίσκεται σε συνεχή δυναμική ισορροπία έλεγχος ζώων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, από εξειδικευμένους κτηνιάτρους κλινικά αλλά κυρίως εργαστηριακά. Στόχος πιστοποίηση «απουσίας» νόσου και καταγραφή. Ωστόσο, η προσπάθεια υγειονομικής φροντίδας ξεκινά από την ικανότητα αναγνώρισης των ζώων της εκτροφής. Αν και φαίνεται αυτονόητη σε θεωρητική βάση, στην καθημερινή ζωοτεχνική πρακτική είναι ανεπαρκώς εφαρμόσιμη.

17 Διαχείριση Υγείας Αποτελεσματικής άσκησης της βιολογικής κτηνοτροφίας: σήμανση των ζώων. συστηματική παρακολούθηση. καταγραφή της κίνησης στην εκτροφή. o Στη ελληνική συμβατική αιγοπροβατοτροφία είναι κατά κανόνα ουτοπική και ασύμβατη με τη νοοτροπία του παραγωγού ενώ είναι διαδεδομένη στο τομέα της συμβατικής χοιροτροφίας- βοοτροφίας. o ΣΤΟΧΟΣ: Βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης.