Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας;"

Transcript

1 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 165 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ M. Χόρτη Β. Λαχανάς Ζ. Μπέσσας Ι. Παπαγιάννης Γ. Καρατζιάς Σ. Παπουλιάκος Θ. Καφφές Ωτορινολαρυγγολογική κλινική Γενικού Νοσοκομείου Καρδίτσας, Καρδίτσα. Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας; Περίληψη Σκοπός: Πολλοί ασθενείς που πάσχουν από παλινδρόμηση παρουσιάζουν άτυπα συμπτώματα όπως φαρυγγικό κόμβο, χρόνιο βήχα, βράγχος φωνής, αναγωγές, αίσθημα πνιγμονής ή συμπτώματα άσθματος, λόγω λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης (ΛΦΠ). Οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ), οι οποίοι έρχονται πρώτοι σε επαφή με αυτούς τους ασθενείς, οφείλουν να είναι ενήμεροι για τη ΛΦΠ και τη σωστή της θεραπεία. Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να διερευνηθεί κατά πόσον οι ιατροί στην ΠΦΥ γνωρίζουν την άτυπη συμπτωματολογία της παλινδρόμησης και τις διαφορές στη θεραπεία μεταξύ ΛΦΠ και γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ). Υλικό και μέθοδος: Η μελέτη αυτή απευθύνθηκε στους ιατρούς της ΠΦΥ του Νομού Καρδίτσας. Χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με την συμπτωματολογία και τη θεραπεία της ΓΟΠ και της ΛΦΠ, το οποίο χορηγήθηκε σε 60 ιατρούς της ΠΦΥ. Αποτελέσματα: 51 (85%) ιατροί απάντησαν το ερωτηματολόγιο. Οι 23 (45%) γνώριζαν τον όρο ΛΦΠ και μόνο 8 (15,7%) τον Δείκτη Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης (ΔΣΠ). Τα συχνότερα συμπτώματα για τα οποία συνταγογραφούσαν αναστολείς αντλίας πρωτονίων (ΑΑΠ) ήταν: οπισθοστερνικός καύσος(76.5%), συνδυασμός οπισθοστερνικού καύσου με άλλα ενοχλήματα(17.6%), αναγωγές (1.96%), βράγχος φωνής (1.96%), και επεισόδια πνιγμονής (1.96%). Οι περισσότεροι ιατροί συνταγογραφούν ΑΑΠ για λιγότερο από 12 εβδομάδες (92%), μία φορά την ημέρα (70.6%), το πρωί (50%). 47 ιατροί (92%) δήλωσαν πως δίνουν συμβουλές για αλλαγή του τρόπου ζωής. Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των ιατρών που ερωτήθηκαν δεν γνώριζε την οντότητα της ΛΦΠ και την ύπαρξη του ΔΣΠ και εφάρμοζε ανεπαρκή θεραπεία. Απαιτείται μεγαλύτερη ενημέρωση των ιατρών στην ΠΦΥ ώστε αυτοί οι ασθενείς να αναγνωρίζονται έγκαιρα και να αντιμετωπίζονται σωστά. 165 Εισαγωγή Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ) αποτελεί μία από τις συχνότερες γαστρεντερικές διαταραχές. Τα συμπτώματά της προκαλούνται από την παλινδρόμηση γαστρικού υγρού και περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο, λόγω των ανεπαρκών αμυντικών μηχανισμών της καρδιοφρενικής γωνίας. Όταν η παλινδρόμηση είναι παρατεταμένη και συχνή, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα και ιστικές βλάβες, καλούμενη τότε νόσος της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΝΓΟΠ). 1 Πολλοί από τους ασθενείς που πάσχουν από παλινδρόμηση, παρουσιάζονται στον ιατρό με άτυπα συμπτώματα όπως φαρυγγικό κόμβο, συνεχή προσπάθεια καθαρισμού του λαιμού, χρόνιο βήχα, βράγχος φωνής, καταρροή, δυσφαγία, αναγωγές, επεισόδια πνιγμονής και ασθματικού τύπου συμπτωματολογία, λόγω της Λαρυγγοφαρυγγικής Παλινδρόμησης (ΛΦΠ). Η ΛΦΠ είναι το αποτέλεσμα της παλινδρόμησης του γαστρικού περιεχομένου στο φάρυγγα και το λάρυγγα, όπου έρχεται σε επαφή με το βλεννογόνο του ανώτερου πεπτικού και αναπνευστικού συστήματος. 2 Σε αυτούς τους ασθενείς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να γίνει λάθος στη διάγνωση της νόσου. Οι ιατροί της ΠΦΥ θα πρέπει αν είναι ενήμεροι για τη νοσολογική οντότητα της ΛΦΠ και τη θεραπεία της, μιας και η ΓΟΠ θεραπεύεται κυρίως στην ΠΦΥ. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να διερευνήσει κατά πόσον ιατροί που εργάζονται στην ΠΦΥ του νομού Καρδίτσας γνωρίζουν τα άτυπα συμπτώματα της παλινδρόμησης και την οντότητας της ΛΦΠ, καθώς και τις διαφορές στη θεραπεία μεταξύ της ΛΦΠ και της ΓΟΠ. Υλικό και Μέθοδος Η μελέτη μας απευθύνθηκε στους ιατρούς της ΠΦΥ στο Νομό Καρδίτσας, οι οποίοι παραπέμπουν ασθενείς στην

2 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 166 Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας; Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Καρδίτσας (δευτεροβάθμιο νοσοκομείο). Χορηγήθηκε ένα ερωτηματολόγιο σε 60 ιατρούς που εργάζονται στην ΠΦΥ. Το ερωτηματολόγιο αυτό περιείχε επτά ερωτήσεις σχε- τικά με τις οντότητες της Λαρυγγοφαρυγγικής Παλινδρόμησης και του Δείκτη Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης, την άτυπη συμπτωματολογία της παλινδρόμησης και τη θεραπεία της με Αναστολείς Αντλίας Πρωτονίων (ΑΑΠ) (πίνακας 1). Πίνακας 1. Ερωτηματολόγιο 1. Σας είναι γνωστός ο όρος Λαρυγγο-φαρυγγική (ή άτυπη ή εξωοισοφαγική) παλινδρόμηση; Ναι Όχι 2. Σας είναι γνωστός ο όρος Δείκτης Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης (RSI); Ναι Όχι 3. Ποιο είναι το συχνότερο σύμπτωμα για το οποίο συνταγογραφείτε Αναστολείς Αντλίας Πρωτονίων (ΑΑΠ); Οπισθοστερνικός καύσος/ Δυσπεπτικά ενοχλήματα Αίσθημα ξένου σώματος στο φάρυγγα Συχνός «καθαρισμός» του φάρυγγα Κακοσμία στόματος και/ή αίσθημα πικρής γεύσης Βράγχος φωνής Χρόνιος βήχας Καταρροή Δυσφαγία Αναγωγή Επεισόδια πνιγμονής Συριγμός, «ασθματικού τύπου» συμπτωματολογία Συνδυασμός οπισθοστερνικού καύσου με ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω 4. Για πόσο διάστημα συνταγογραφείτε τους Αναστολείς Αντλίας Πρωτονίων (ΑΑΠ); 4 εβδομάδες 6-8 εβδομάδες 12 εβδομάδες 6 μήνες 5. Τους ΑΑΠ τους χορηγείτε μία ή δύο φορές ημερησίως; Μία φορά το 24ωρο (1x1) Δύο φορές το 24ωρο (1x2) 6. Συμβουλεύετε τους ασθενείς σας για αλλαγή του τρόπου ζωής, πχ αποφυγή καπνίσματος, πικάντικων φαγητών, καφέ, κατάκλισης μετά τα γεύματα, πολλά και μικρά γεύματα κλπ; Ναι Όχι 7. Τους ΑΑΠ τους χορηγείτε ημέρα, νύχτα ή ημέρα και νύχτα; Ημέρα Νύχτα Και ημέρα και νύχτα 166

3 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 167 M. Χόρτη, Β. Λαχανάς, Ζ. Μπέσσας, Ι. Παπαγιάννης, Γ. Καρατζιάς, Σ. Παπουλιάκος, Θ. Καφφές Αποτελέσματα. Από τους 60 ιατρούς στους οποίους χορηγήθηκε το ερωτηματολόγιο, οι 51 (85%) το επέστρεψαν. Οι 23 (45%) απάντησαν πως τους ήταν γνωστός ο όρος της Λαρυγγοφαρυγγικής Παλινδρόμησης ενώ μόνο 8 (15.7%) πως γνώριζαν τον Δείκτη Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης. Τα συνηθέστερα συμπτώματα για τα οποία συνταγογραφούνται οι Αναστολείς Αντλίας Πρωτονίων είναι: οπισθοστερνικός καύσος (76.5%), συνδυασμός οπισθοστερνικού καύσου με άλλα συμπτώματα (17.6%), αναγωγή (1.96%), βράγχος φωνής (1.96%) και επεισόδια πνιγμονής (1.96%). Όσον αφορά τη διάρκεια της θεραπείας με αναστολείς αντλίας πρωτονίων, οι 29 (57%) συνταγογραφούν ΑΑΠ για 4 εβδομάδες, οι 18 (35%) για 6-8 εβδομάδες και 4 (8%) για 12 εβδομάδες. Κανένας από τους 51 ιατρούς δεν συνεχίζει τη θεραπευτική αγωγή για χρονικό διάστημα έως 6 μήνες. Η πλειοψηφία των ιατρών της ΠΦΥ (70.6%) χορηγούν τους ΑΑΠ μία φορά ημερησίως, ενώ οι υπόλοιποι 15 ιατροί (29.4%) δύο φορές την ημέρα. Η χορήγηση των ΑΑΠ γίνεται κατά προτίμηση το πρωί (50%). Εντούτοις, 15 ιατροί (30%) δήλωσαν πως προτιμούν τη χορήγησή τους και πρωί και βράδυ και 10 ιατροί (20%) επιλέγουν τη χορήγηση τους μόνο το βράδυ. Σαράντα επτά από τους ιατρούς της ΠΦΥ (92%) ανέφεραν πως δίνουν συμβουλές στους ασθενείς τους σχετικά με τις αλλαγές του τρόπου ζωής που πρέπει να ακολουθήσουν, όπως να έχουν συχνά και μικρά γεύματα, να χάσουν τυχόν επιπλέον βάρος, να μειώσουν την κατανάλωση καφέ και αλκοολούχων ποτών, να σταματήσουν το κάπνισμα, να περιορίσουν τα πικάντικα φαγητά και να αποφεύγουν την κατάκλιση μετά τα γεύματα. Συζήτηση Η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση είναι η εξωοισοφαγική παλινδρόμηση του γαστρικού περιεχομένου στο λάρυγγα, το φάρυγγα, την τραχεία και τους βρόγχους. Οι κλινικές της εκδηλώσεις και τα συμπτώματά της διαφέρουν κατά πολύ από το πρότυπο της τυπικής γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης που ακολουθείται από οισοφαγίτιδα 3. Η ΛΦΠ θεωρείται μια άτυπη μορφή της ΓΟΠ. Η τυπική ΓΟΠ εκδηλώνεται με οπισθοστερνικό καύσο, αναγωγή του γαστρικού οξέος και ενδοσκοπικά αποδεδειγμένη οισοφαγίτιδα. Το πιο συχνό και ειδικό σύμπτωμα της νόσου αποτελεί ο οπισθοστερνικός καύσος, ο οποίος εμφανίζεται στο 75% των ασθενών 4. Στον αντίποδα, η ΛΦΠ εκδηλώνεται με άτυπα συμπτώματα: βράγχος φωνής, φαρυγγικός κόμβος, αίσθημα ξένου σώματος στο φάρυγγα, επίμονη προσπάθεια καθαρισμού του φάρυγγα, υπερβολικές εκκρίσεις στο φάρυγγα, χρόνιο βήχα, άσθμα, ήπια δυσφαγία ή / και οδυνοφαγία 3,5-6. Οι περισσότεροι 167 ασθενείς δεν έχουν επίγνωση της ΛΦΠ, με μόνο το 35% να αναφέρει πως έχει οπισθοστερνικό καύσο 6. Εκτός από τη συμπτωματολογία, οι δυο νοσολογικές οντότητες διαφέρουν στην αιτιολογία, τους παθογενετικούς μηχανισμούς καθώς και τη θεραπεία. Οι ασθενείς που πάσχουν από ΛΦΠ έχουν κατά κύριο λόγο παλινδρόμηση κατά τη διάρκεια της ημέρας και φυσιολογική κινητικότητα του οισοφάγου 7. Η διαταραγμένη αισθητικοκινητική λειτουργία του ανώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα (ΑΟΣ) φαίνεται να παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην αιτιολογία της ΛΦΠ, αλλά η αιτιολογία της νόσου δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως 8. Η πλειοψηφία των ασθενών δεν έχουν οισοφαγίτιδα, που αποτελεί το παθογνωμονικό σημείο για τη διάγνωση της ΓΟΠ. Επιπλέον, το επιθήλιο του λάρυγγα και του φάρυγγα είναι πολύ πιο ευαίσθητα στην ιστική βλάβη από την παλινδρόμηση σε σχέση με το επιθήλιο του οισοφάγου. Λόγω αυτών των διαφορών, οι θεραπευτικοί αλγόριθμοι για την ΛΦΠ και την ΓΟΠ διαφέρουν επίσης 7. Στην αρχή της δεκαετίας του 1900, η ΓΟΠ ήταν μια σχεδόν άγνωστη νοσολογική οντότητα, με λιγότερα από 200 καταγεγραμμένα περιστατικά παγκοσμίως 9. Στη σημερινή εποχή, τα συμπτώματα της παλινδρόμησης είναι πολύ κοινά, με το 25-40% του πληθυσμού στη Μεγάλη Βρετανία να αναφέρει οπισθοστερνικό καύσο και δυσπεψία σε καθημερινή βάση 10 καθώς και περισσότερο από το 40% ων ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σε μηνιαία βάση 11. Υπολογίζεται πως το 44% του ενήλικου πληθυσμού των Η.Π.Α. (61 εκατομμύρια Αμερικανοί) έχουν οπισθοστερνικό καύσο, το χαρακτηριστικό γνώρισμα της αναγωγής του οξέος, τουλάχιστον μία φορά το μήνα. Περίπου 14% των Αμερικανών έχουν συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης σε εβδομαδιαία βάση και 7% σε καθημερινή βάση 12. Εκτιμάται πως περίπου % των ασθενών με ΓΟΠ έχουν συμπτώματα από την κεφαλή και τον τράχηλο χωρίς να αναφέρουν σημαντικό οπισθοστερνικό καύσο 13. Η ΛΦΠ έχει αναφερθεί ως η αιτία επίσκεψης ενός ωτορινολαρυγγολογικού ιατρείου σε ποσοστό έως 10% των ασθενών ενώ περισσότεροι από 50% των ασθενών που προσέρχονται με βράγχος φωνής βρέθηκε να πάσχει από ΛΦΠ 2. Η χρόνια λαρυγγίτιδα και η ανθεκτική στη θεραπεία φαρυγγοδυνία έχουν συνδεθεί με παλινδρόμηση οξέος στο 60% των ασθενών. Η ΓΟΠ είναι η τρίτη κατά σειρά αιτία χρόνιου βήχα, καθώς βρέθηκε να ευθύνεται για το 20% των περιστατικών. Το αίσθημα φαρυγγικού κόμβου μπορεί να έχει ως αιτία τη ΓΟΠ στο 25-50% των περιπτώσεων 14. Η ΓΟΠ είναι ένα συχνό πρόβλημα της κοινότητας και της ΠΦΥ και αποτελεί το περίπου 5% των ασθενών που προσέρχονται στην ΠΦΥ 15. Πολλοί από τους ασθενείς δεν προσέρχονται καν στον ιατρό αλλά προτιμούν να λαμβά-

4 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 168 Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας; νουν φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή για προσωρινή ανακούφιση από τα συμπτώματά τους, αλλά οι περισσότεροι αντιμετωπίζονται στην ΠΦΥ. Λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλία των συμπτωμάτων και την μεγάλη συχνότητα της ΓΟΠ, οι οικογενειακοί ιατροί θα πρέπει να κατανοήσουν και να γνωρίζουν τις εκδηλώσεις, τη διάγνωση και τη θεραπεία αυτής της νόσου. Η ΛΦΠ δεν θα πρέπει να υποεκτιμάται πλέον λόγω της αρνητικής της επίπτωσης στη ζωή των ασθενών και των δυνητικά επικίνδυνων επιπλοκών της, από έλκη επαφής και κοκκιώματα μέχρι την υπογλωττιδική στένωση, το καρκίνωμα του λάρυγγα και την πνευμονική νόσο 2,6,13. Επιπλέον, τα συμπτώματα της ΛΦΠ αποδεικνύονται καλύτερος δείκτης της ανάπτυξης οισοφάγου Barrett 16 και αδενοκαρκινώματος του οισοφάγου 17 συγκρινόμενα με τα συμπτώματα της ΓΟΠ. Από την άλλη πλευρά, η υπερδιάγνωση της ΛΦΠ μπορεί να οδηγήσει σε αστοχία της διάγνωσης και περιττά έξοδα. Οι εκδηλώσεις της ΓΟΠ από την κεφαλή και τον τράχηλο μπορεί να ποικίλλουν και να μας αποπροσανατολίσουν από τη σωστή διάγνωση στην αρχική προσέγγιση του ασθενούς. Θα πρέπει λοιπόν να υποπτευθούμε την ΛΦΠ όταν το ιστορικό και τα λαρυγγοσκοπικά ευρήματα είναι υποδηλωτικά της διάγνωσης 2. Λαρυγγοσκοπικά ευρήματα που υποδηλώνουν λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση είναι τα εξής: ερύθημα των αρυταινοειδών, του μεσαρυταινοειδούς διαστήματος ή της λαρυγγικής επιφάνειας της επιγλωττίδας, εμφάνιση δίκην πλακόστρωτου του μεσαρυταινοειδούς διαστήματος, οίδημα των γνήσιων φωνητικών χορδών, φλεγμονώδεις βλάβες των γνήσιων φωνητικών χορδών - όπως κοκκιώματα και έλκη επαφής- και εκκρίσεις στον υποφάρυγγα 13. Η έμμεση λαρυγγοσκόπηση βρέθηκε να είναι ανώτερη της ενδοσκόπησης όσον αφορά τη διάγνωση της ΛΦΠ 18. Ένα ιδιαιτέρα χρήσιμο εργαλείο για τους ιατρούς της ΠΦΥ όσον αφορά τη διάγνωση της ΛΦΠ είναι ο Δείκτης Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης (ΔΣΠ). Πρόκειται για ένα ερωτηματολόγιο 9 ερωτήσεων που συμπληρώνεται από τον ίδιο τον ασθενή, και το οποίο έχει αποδειχτεί πως έχει υψηλή εγκυρότητα, αξιοπιστία και επαναληψιμότητα 19. Επιπλέον εξετάσεις που μπορεί να απαιτηθούν είναι το οισοφαγογράφημα, η μανομετρία, η ενδοσκόπηση, η τροποποιημένη δοκιμασία Berstein, η ph-μετρία. Η εξεταστική μέθοδος εκλογής για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της ΛΦΠ και την εκτίμηση της σοβαρότητας του προβλήματος είναι η 24ωρη ph-μετρία με δύο δέκτες, οισοφαγικό και φαρυγγικό 2,13,14,21. Αν το ιστορικό και η φυσική εξέταση αποτύχουν να αποκαλύψουν κάποια προειδοποιητικά συμπτώματα (δυσφαγία, αιμορραγία πεπτικού, αναιμία, απώλεια σωματικού 168 βάρους) ή κάποια σοβαρή παθολογία, οι τρέχουσες συστάσεις για την αντιμετώπιση ασθενών με ΛΦΠ είναι η εμπειρική θεραπεία, η οποία αποτελείται κυρίως από αλλαγές του τρόπου ζωής και τη φαρμακευτική αγωγή 4,12. Για την ΛΦΠ απαιτείται πιο επιθετική αγωγή και για μεγαλύτερη διάρκεια σε σύγκριση με τη ΓΟΠ 2. Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων είναι η θεραπεία εκλογής και πρέπει χορηγούνται δυο φορές ημερησίως για 2-4 μήνες 14,20. Στους ασθενείς που ανταποκρίνονται στη θεραπεία, το επόμενο βήμα είναι η σταδιακή μείωση του βαθμού της καταστολής του γαστρικού οξέος ενώ σε εκείνους που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες αιτίες εκτός της ΓΟΠ. Χειρουργική παρέμβαση μπορεί να απαιτηθεί σε κάποιους ασθενείς αλλά είναι συνήθως λιγότερο αποτελεσματική σε ασθενείς με ΛΦΠ από ότι σε ασθενείς με τυπική ΓΟΠ 14. Σε αυτή τη μελέτη, η πλειοψηφία των ιατρών της ΠΦΥ του νομού μας, δεν γνώριζαν επαρκώς τις οντότητες της ΛΦΠ και του ΔΣΠ, ενώ υπήρχε σύγχυση σχετικά με τα συμπτώματα και τη διάγνωση της ΛΦΠ και της ΓΟΠ. Το κυρίαρχο σύμπτωμα για το οποίο συνταγογραφούνταν ΑΑΠ είναι ο οπισθοστερνικός καύσος σε ποσοστό 76,5%, ενώ συμπτώματα από το λάρυγγα ή το φάρυγγα σε ποσοστό λιγότερο του 6%. Αυτό πιστεύουμε ότι δεν αποδεικνύει πως οι ιατροί στην ΠΦΥ δεν γνωρίζουν τα συμπτώματα της ΛΦΠ, καθώς μπορεί να επιλέξουν να παραπέμψουν αυτούς τους ασθενείς στον πιο ειδικό, αλλά αποκαλύπτει ένα συγκεκριμένο πρότυπο θεραπείας στην ΠΦΥ. Επιπλέον, τόσο η δοσολογία όσο και η διάρκεια της θεραπείας για την ΛΦΠ αποδείχτηκε ανεπαρκής. Οι περισσότεροι ιατροί που συμμετείχαν στη μελέτη δεν φαίνεται ότι κατανοούσαν πως η ΛΦΠ είναι διαφορετική από τη ΓΟΠ και κατά συνέπεια απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση. Παρόμοια αποτελέσματα αναφέρθηκαν και σε μία πρόσφατη μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με το πόσο ενημερωμένοι είναι οι γενικοί ιατροί για τη θεραπεία της ΛΦΠ. Οι συγγραφείς της μελέτης αυτής, δεν εκπλήσσονται που οι ιατροί της ΠΦΥ δεν γνώριζαν επαρκώς για την οντότητα της ΛΦΠ και τη θεραπεία της, καθώς η ΛΦΠ αποτελεί μια σχετικά καινούρια νοσολογική οντότητα που δεν είναι πλήρως ακόμη κατανοητή. Επιπλέον προτείνουν αφενός την παραπομπή των ασθενών με άτυπη συμπτωματολογία για ΩΡΛ εκτίμηση, και αφετέρου τη χρήση του ΔΣΠ από τους γενικούς ιατρούς για την παρακολούθηση των ασθενών αυτών 10. Συμπέρασμα Η ΛΦΠ είναι μια νέα οντότητα η οποία θα πρέπει να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο από τη ΓΟΠ. Εξαιτίας της υψηλής της συχνότητας

5 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 169 M. Χόρτη, Β. Λαχανάς, Ζ. Μπέσσας, Ι. Παπαγιάννης, Γ. Καρατζιάς, Σ. Παπουλιάκος, Θ. Καφφές και των δυνητικά επικίνδυνων επιπλοκών της αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, οι γενικοί ιατροί θα πρέπει να είναι σε θέση να διαγνώσουν και να αντιμετωπίσουν ασθενείς με ΛΦΠ, παραπέμποντας τους στον πιο ειδικό ιατρό μόνο όταν απαιτείται. Η πλειοψηφία των ιατρών που συμμετείχαν στη μελέτη αυτή δεν ήταν πλήρως ενήμεροι για την οντότητα της Λαρυγγοφαρυγγικής Παλινδρόμησης και του Δείκτη Συμπτωματολογίας Παλινδρόμησης. Είναι αδιαμφισβήτητο πως απαιτείται μεγαλύτερη ενημέρωση των ιατρών που εργάζονται στην ΠΦΥ υγείας με σκοπό την έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών που πάσχουν από ΛΦΠ και τη σωστή θεραπεία τους. Εν κατακλείδι, αν και έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μελέτες σχετικά με τη ΓΟΠ στην ΠΦΥ, η ΛΦΠ στην ΠΦΥ δεν έχει μελετηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Πιστεύουμε λοιπόν πως απαιτούνται περισσότερες μελέτες με σκοπό να προσδιορίσουν τη στάση των γενικών ιατρών προς την ΛΦΠ. Summary Purpose: Many of the patients suffering from reflux disease present with atypical symptoms such as globus pharyngeus, constant throat clearing, chronic cough, hoarseness, catarrh, dysphagia, halitosis, choking episodes or asthma-like symptoms, due to Laryngopharyngeal Reflux (LPR). Such patients can be easily misdiagnosed. Doctors in primary care should be aware of the LPR entity and its proper treatment. The aim of this study was to determine whether doctors working in the primary care setting are aware of the atypical manifestations of reflux and the differences in treatment between LPR and gastroesophageal reflux(gerd). Material and Methods: A study was conducted in the Karditsa prefecture (Greece) primary care doctors referring to the ENT department of Karditsa General Hospital (secondary medical centre). A questionnaire regarding clinical manifestation and treatment of gastroesophangeal reflux and LPR was supplied to 60 doctors working in the primary care setting. Results: 51 doctors returned the questionnaire (85% response rate). 23 were acquainted with the entity of LPR (45%) and only 8 of them with the Reflux Symptom Index (RSI) (15.7%). The commonest symptoms, for which proton pump inhibitors were prescribed, were: heartburn (76.5%), combination of heartburn and other symptoms (17.6%), halitosis (1.96%), hoarseness (1.96%), and choking episodes (1.96%). Most of the doctors prescribe PPis for less than 12 weeks (92%), once daily (70.6%), preferably in the morning (50%). Forty seven (92%) give advice on lifestyle modifications. 169 Conclusion: The majority of the doctors surveyed are unaware of the entity Laryngopharyngeal Reflux disease or Reflux Symptom Index. More awareness is required in the primary care setting for early recognition of patients with LPR and their proper treatment. μπμ π ƒ ºπ 1. Harrison's Principles of Internal Medicine, 16th edition. Gastroesophageal reflux disease, pg CN Ford. Evaluation and Management of Laryngopharyngeal Reflux. JAMA, 2005 Sep 28; 294 (12): R Pribui_ien_, V Uloza, L Jonaitis. Typical and atypical symptoms of laryngopharyngeal reflux disease. Medicina (2002) Vol. 38, No J Dent, J Brun, AM Fendrick, MB Fennerty, J Janssens, PJ Kahrilas, K Lauritsen, JC Reynolds, M Shaw and NJ Talley. An evidence-based appraisal of reflux disease management - the Genval Workshop Report. Gut 1999;44; CF Everett, AH Morice. Gastroesophageal reflux and chronic cough. Minerva Gastroenterol Dietol 2004; 50: RA Franco. Laryngopharyngeal reflux. Allergy Asthma Proc Jan-Feb;27(1): JA Koufman. Laryngopharyngeal reflux is different from classic gastroesophageal reflux disease. Ear Nose Throat J Sep;81(9 Suppl 2): LG Close. Laryngopharyngeal manifestations of reflux: diagnosis and therapy. Eur J Gastroenterol Hepatol, 2002 Sep;14 Suppl 1:S Modlin I, Kidd M. GERD 2004: issues from the past and a consensus for the future. Best Pract Res Clin Gastroenterol. 2004;18 Suppl: P.D. Karkos, L. Thomas, R.H. Temple, W.J. Issing. Awareness of General Practitioners Towards Treatment of Laryngopharyngeal Reflux: a British Survey Otolaryngology. Head and Neck Surgery (2005) 133, ) 11. Lacy BE, Crowell MD, Riesett RP, Mitchell A. Age, specialty, and practice setting predict gastroesophageal reflux disease prescribing behavior. J Clin Gastroenterol Jul;39(6): Harley Liker, MD, MBA, Pali Hungin, MD, and Ingela Wiklund, MSc, PhD. Managing Gastroesophageal Reflux Disease in Primary Care: The Patient Perspective. J Am Board Fam Pract 2005;18: V Ahuja, MW Yencha, LF Lassen. Head and Neck Manifestations of Gastroesophageal Reflux Disease. Am Fam Physician 1999;60: MF Vaezi. Atypical Manifestations of Gastroesophageal Reflux Disease. MedGenMed Oct 27;7(4): JJ. Heidelbaugh, TT Nostrant, C Kim, R. Van Harrison. Management of Gastroesophageal Reflux Disease.Am Fam Physician 2003;68:1311-8, V Divi, MS Benninger. Diagnosis and Management of laryngopharyngeal reflux disease. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 2006 Jun;14(3):124-7

6 _ XORTI 22/1/ :54 ÂÏ 170 Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Πόσο ενήμεροι είναι οι ιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας; 17. KM Reavis, CD Morris, DV Gopal, JG Hunter, BA Jobe. Laryngopharyngeal Reflux Symptoms Better Predict the Presence of Esophageal Adenocarcinoma Than Typical Gastroesophageal Reflux Symptoms. Ann Surg 2004;239: L Jonaitis, R Pribuisiene, L Kupcinskas, V Uloza. Laryngeal examination is superior to endoscopy in the diagnosis of the laryngopharyngeal form of gastroesophageal reflux disease. Scand J Gastroenterol 2006 Feb;41(2): PC Belafsky, GN Postma, JA Koufman. Validity and Reliability of the Reflux Symptom Index (RSI). Journal of Voice 2002;16(2): Vaezi MF. Reflux-induced laryngitis (laryngopharyngeal reflux). Curr Treat Options Gastroenterol Feb;9(1): MJ Bove, C Rosen. Diagnosis and Management of laryngopharyngeal reflux disease [In Process Citation]. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 2006 Jun;14(3):

11η Ηπατογαστρεντερολογική Εκδήλωση, Λευκάδα 2019 Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: πότε δίνω θεραπεία και πότε τη διερευνώ και πώς;

11η Ηπατογαστρεντερολογική Εκδήλωση, Λευκάδα 2019 Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: πότε δίνω θεραπεία και πότε τη διερευνώ και πώς; 11η Ηπατογαστρεντερολογική Εκδήλωση, Λευκάδα 2019 Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: πότε δίνω θεραπεία και πότε τη διερευνώ και πώς; Γεώργιος Π. Καραμανώλης Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστρεντερολογίας Αρεταίειο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Αίτιο Χαλάρωση σφιγκτήρα κατώτερου οισοφάγου Συχνή παλινδρόμηση (μετακίνηση προς τα πάνω) υγρών του

Διαβάστε περισσότερα

Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση. Γιώργος Σ. Ποταμίτης Γαστρεντερολόγος-Παθολόγος Ηπατολόγος

Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση. Γιώργος Σ. Ποταμίτης Γαστρεντερολόγος-Παθολόγος Ηπατολόγος Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Από την διάγνωση στην θεραπεία Γιώργος Σ. Ποταμίτης Γαστρεντερολόγος-Παθολόγος Ηπατολόγος Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση φυσιολογική ΓΟΠ ένα φυσιολογικό φαινόμενο, που κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ. Δημήτριος Θεοδώρου Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργικής. Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ. Δημήτριος Θεοδώρου Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργικής. Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ Δημήτριος Θεοδώρου Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργικής Μονάδα Χειρουργικής Ανωτέρου Πεπτικού Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. «Καούρα» «Ξινίλες» ΑΘΗΝΑΙ 2008

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. «Καούρα» «Ξινίλες» ΑΘΗΝΑΙ 2008 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & «Καούρα» «Ξινίλες» ΑΘΗΝΑΙ 2008 Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος Απλό κάψιμο στο στήθος και ξινίλα ή κάτι περισσότερο; Τι είναι και πως εκδηλώνεται η

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Οι "καούρες" (οπισθοστερικός καύσος) μετά από ένα πλούσιο γεύμα, η παλινδρόμηση και οι αναγωγές μετά από κατανάλωση οινοπνεύματος ή εσπεριδοειδών, είναι συμπτώματα

Διαβάστε περισσότερα

Ατρησία Οισοφάγου και Τραχειοοισοφαγικό Συρίγγιο : Επιπλοκές

Ατρησία Οισοφάγου και Τραχειοοισοφαγικό Συρίγγιο : Επιπλοκές Ατρησία Οισοφάγου και Τραχειοοισοφαγικό Συρίγγιο : Επιπλοκές Δημήτρης Χ. Αντωνίου Χειρουργός Παίδων Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» Αθήνα Μετεκπαιδευτικά μαθήματα ΕΕΧΠ 28-05-14 Χειρουργική αποκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση 5 ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2016 «Βρογχικό άσθμα: μύθοι και πραγματικότητες» Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Δημήτριος Ζ. Λάτσιος, MD, PhD Βόλος, 20-22 Μαΐου 2016 Μύθοι

Διαβάστε περισσότερα

Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών

Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών Καλοήθεις Καταστάσεις Φωνητικών Χορδών Oξύ τραύμα ή χρόνιος ερεθισμός προκαλεί αλλαγές στον βλεννογόνο των φωνητικών χορδών που μπορεί να οδηγήσει σε πολύποδες, όζους, κοκκιώματα ή κύστες. Ο ασθενής παραπονιέται

Διαβάστε περισσότερα

Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες για την διάγνωση και αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης στα παιδιά: ESPGHAN/NASPGHAN 2018

Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες για την διάγνωση και αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης στα παιδιά: ESPGHAN/NASPGHAN 2018 Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες για την διάγνωση και αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης στα παιδιά: ESPGHAN/NASPGHAN 2018 Γιώργος Χουλιάρας, Παιδογαστρεντερολόγος Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Β

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά

Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά 2012 Ελπίδα Χατζηαγόρου Παιδοπνευµονολογική Μονάδα Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Χρόνια πνευµονοπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Αλλεργία και άσθμα; Αν πάσχετε από αυτές τις παθήσεις, θα υποφέρετε για όλη σας τη ζωή ; ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΛΕΝΕ ΟΧΙ. Η Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του Λάρυγγα

Καρκίνος του Λάρυγγα Καρκίνος του Λάρυγγα Ο λάρυγγας βρίσκεται ανατομικά σε συνέχεια με τη ρινική / στοματική κοιλότητα και αποτελεί την είσοδο της αεραγωγού. Η τραχεία και οι πνευμόνες βρίσκονται προς τα κάτω ενώ προς τα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο Get to the point It s 2:30 a.m. You re paged to the ED to see this

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ

ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α ( Centers for Disease Control and Prevention CDC), περίπου 40 Αμερικανοί

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci)

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci) Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci) Clinical & Experimental Allergy 2010(40):1116-1129 Παρουσίαση : Αντιγόνη Μαυρουδή, Λέκτορας Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, Γ ΠΔ Α.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΤΥΠΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 395 396 ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 397 398 399 400 401 402 3 ο Εθνικό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας 9 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νοσοκομειακών Λοιμώξεων & Υγιεινής,

Διαβάστε περισσότερα

Η αποκάλυψη της διάγνωσης: ελληνικές και ευρωπαϊκές απόψεις και πρακτικές

Η αποκάλυψη της διάγνωσης: ελληνικές και ευρωπαϊκές απόψεις και πρακτικές Η αποκάλυψη της διάγνωσης: ελληνικές και ευρωπαϊκές απόψεις και πρακτικές Δρ. Παρασκευή Σακκά Νευρολόγος - Ψυχίατρος Πρόεδρος Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών Διευθύντρια Τµήµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ

ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Κωνσταντίνος Β. Βασιλειάδης Επιμελητής Γαστρεντερολογικής Κλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών 1 ποιο μανομετρικό εύρημα αποκλείει τη διάγνωση της αχαλασίας σε

Διαβάστε περισσότερα

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ «Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Κωδικός MIS: 464637 Νόσημα: Άσθμα Ομάδα εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ALTE ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ;

ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ALTE ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ; ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ALTE ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ; Χρυσή Μικέλη, Μαρία Ρογαλίδου, Λεμονιά Βέσση, Γιώτα Καφρίτσα, Δάφνη Μαργώνη, Κωνσταντίνα Δημάκου, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου A Παιδιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΟΙΖΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρόλος της Μανομετρίας στην Χειρουργική της Γαστροοισοφαγικής Συμβολής Δημήτριος Θεοδώρου Χειρουργός Μονάδα Χειρουργικής Ανώτερου Πεπτικού Ά Προπ. Χειρουργική Κλιν. Πανεπιστημίου Αθηνών Χειρουργική της

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ

ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ Σηµαντικό ποσοστό Ελλήνων ταλαιπωρείται σήµερα από χρόνιες κεφαλαλγίες (δηλαδή χρόνιους πονοκεφάλους) και ηµικρανίες,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Τι είναι η τροφική αλλεργία; Τροφική αλλεργία είναι η αναπάντεχη και μη κανονική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού εναντίον ενός τμήματος μιας τροφής (συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ-ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ 2 Ιουνίου 2014 / 14 O Δημοτικό Σχολείο Ιλίου ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΜΑ & ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικές αντιμετώπισης της δυσπεψίας βασισμένες στο Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Στρατηγικές αντιμετώπισης της δυσπεψίας βασισμένες στο Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ΣτρατηγικΕς αντιμετωπισης ÐÑÁÊÔÉÊÁ της 11ïõ δυσπεψιας ÅËËÇÍÉÊÏÕ βασισμενες ÓÕÍÅÄÑÉÏÕ στο ÃÉÁ ΕλικοβακτηρΙδιο ÔÏ ÅËÉÊÏÂÁÊÔÇÑÉÄÉÏ του πυλωρου ÔÏÕ ÐÕËÙÑÏÕ ÁèÞíá, 2006 Στρατηγικές αντιμετώπισης της δυσπεψίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Γνώση και στάση νοσηλευτών στη διαχείριση του πόνου καρκινοπαθών που νοσηλεύονται Παναγιώτης Χαραλάμπους Λεμεσός, 2014 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα

Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα Γκιόκα Χ. Σπυράτος Δ. Γκιουλέκας Δ. Ιακωβίδης Δ. Κοντακιώτης Θ. Χλωρός Δ. Σιχλετίδης Λ. Πνευμονολογική Κλινική ΑΠΘ Παρουσίαση περιστατικού Ασθενής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΩΝΙΔΟΥ Λεμεσός, 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση της κατάποσης στον ογκολογικό ασθενή ΚΥΝΗΓΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΤΣΙΜΑΝΗ ΘΕΑΝΩ

Η αξιολόγηση της κατάποσης στον ογκολογικό ασθενή ΚΥΝΗΓΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΤΣΙΜΑΝΗ ΘΕΑΝΩ Η αξιολόγηση της κατάποσης στον ογκολογικό ασθενή ΚΥΝΗΓΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΤΣΙΜΑΝΗ ΘΕΑΝΩ ΚΥΝΗΓΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΥΝΗΓΟΥ ΜΑΡΙΑ, MD, PhD, ΕΠΙΜΕΛ. Α «ΘΕΑΓΕΝΕΙΟΥ» A.Ν.Θ. ΙΔΡΥΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΟΣ Δ.Σ. ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΙΠΗ 2010-2011 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο ΓΡΙΠΗΣ 2010-2011 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗΣ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ Κατά την περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Είναι Άσθμα; Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού Ενοχλητικός Βήχας κατά την νύχτα Βήχας ή αναπνευστικός

Διαβάστε περισσότερα

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure.

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure. Otorhinolaryngologia - Head and Neck Surgery Issue 50, October - November - December 2012, pages 18-22 ORIGINAL REVIEW ARITCLE Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Το ανώτερο τμήμα του γαστρεντερικού μας συστήματος αποτελείται από τον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο (εικ.1). Τα όργανα αυτά, και ιδιαίτερα ο οισοφάγος

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Δυσπεψία στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην Ελλάδα: Δεδομένα από δύο διδακτορικές διατριβές

Δυσπεψία στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην Ελλάδα: Δεδομένα από δύο διδακτορικές διατριβές ΘεραπευτικΑ προβληματα ÐÑÁÊÔÉÊÁ συσχετιζομενα 12ïõ ÅËËÇÍÉÊÏÕ με ÓÕÍÅÄÑÉÏÕ το ΕλικοβακτηρΙδιο ÃÉÁ ÔÏ ÅËÉÊÏÂÁÊÔÇÑÉÄÉÏ του πυλωρου ÔÏÕ ÐÕËÙÑÏÕ ÁèÞíá, 2007 Δυσπεψία στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην Ελλάδα:

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση του φαρμάκου στην πρακτική του disease management στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Η θέση του φαρμάκου στην πρακτική του disease management στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Η θέση του φαρμάκου στην πρακτική του disease management στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Κώστας Αθανασάκης Οικονομολόγος Υγείας, ΕΣΔΥ BCBSM 2010 Χρόνια νοσηρότητα, ζήτηση και δαπάνη υγείας Χρόνια νοσηρότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΦΑΓΙΑΣ ΜΕ ΕΥΚΑΜΠΤΟ ΡΙΝΟΦΑΡΥΓΓΟΛΑΡΥΓΓΟΣΚΟΠΙΟ. By Dr. KYRIAKIDES Y. 09-Oct-13 1

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΦΑΓΙΑΣ ΜΕ ΕΥΚΑΜΠΤΟ ΡΙΝΟΦΑΡΥΓΓΟΛΑΡΥΓΓΟΣΚΟΠΙΟ. By Dr. KYRIAKIDES Y. 09-Oct-13 1 By Dr. KYRIAKIDES Y. 09-Oct-13 1 ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΠΟΣΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΦΑΡΥΓΓΙΚΗ ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ 09-Oct-13 2 ΑΙΤΙΑ ΔΥΣΦΑΓΙΑΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΤΟΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΕΣ ΝΟΣΟΙ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΥ ΙΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΓΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φώτιος Ν. Κοθώνας Γαστρεντερολόγος

Φώτιος Ν. Κοθώνας Γαστρεντερολόγος Φώτιος Ν. Κοθώνας Γαστρεντερολόγος Αιτιολογία πεπτικού έλκους Σχάση του βλεννογόνου που επεκτείνεται έως τη βλεννογόνια μυική στιβάδα Δύο κύριες αιτίες: -Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού -ΜΣΑΦ και ασπιρίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΠΟΣ. Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία.

ΣΚΟΠΟΣ. Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία. ΣΚΟΠΟΣ Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ανασκοπήθηκαν όλες οι υπάρχουσες κατευθυντήριες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ Κοτσικόρος Νικόλαος Ειδικευόµενος Β Γαστρεντερολογικής Κλινικής ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισµός» ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ 1. Ιδιοπαθής αχαλασία 2. Ιδιοπαθής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ SHOCK

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ SHOCK ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ SHOCK Η αναφυλαξία είναι μια δυνητικά θανατηφόρος κατάσταση που χρήζει άμεσης και σωστής αντιμετώπισης Η συχνότητα της έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια στις αναπτυγμένες χώρες

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 2 Μαΐου η οποία καθιερώθηκε το 1998 από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το άσθμα» και την υποστήριξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, θα θέλαμε να ενημερώσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΕ ΑΦΗΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ Της Δρ. Καραφώκα Μαύρου Ελένη Γιατρέ μου δεν αντέχω άλλο Θέλω να βγω, να διασκεδάσω, να φάω και να πιω χωρίς άγχος, να μην φοβάμαι

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές του στομάχου.

Διαταραχές του στομάχου. Διαταραχές του στομάχου. Δυσπεψία Η δυσπεψία δεν είναι μια ασθένεια αλλά ένα σύνολο συμπτωμάτων. Πρόκειται για κατάσταση κακής λειτουργίας του πεπτικού συστήματος που δημιουργεί δυσχέρειες κατά την πέψη.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΚΗΛΗ

ΓΑΣΤΡΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΚΗΛΗ ΓΑΣΤΡΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΚΗΛΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΚΗΛΗΣ ΚΑΙ ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ GERD (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) Montreal consensus: Kατάσταση που αναπτύσσεται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΖΗΣΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ- Α ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΖΗΣΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ- Α ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΣΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΖΗΣΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ- Α ΩΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟΝ ΙΑΤΡΟ ΧΡΟΝΟΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΕΚΛΥΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά.

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά. Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του στα παιδιά. Φώτης Β. Κυρβασίλης Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Γ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ www.pd3.gr Η αντιμετώπιση του βρογχικού στα παιδιά κατευθύνεται

Διαβάστε περισσότερα

Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn

Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn Κατηγορία και δοσολογία στην επαγωγή και διατήρηση της ύφεσης Σταυρούλα Β. Κοιλάκου Γαστρεντερολόγος Η χρήση των αμινοσαλικυλικών ως θεραπεία επίτευξης της ύφεσης στην νόσο

Διαβάστε περισσότερα

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ΕΝΟΤΗΤΑ IV: ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Κυριάκος Σουλιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας. Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας. Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Εισαγωγή Ως ένα νόσημα με σοβαρό και υψηλό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Εισαγωγή Ως ένα νόσημα με σοβαρό και υψηλό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV Στυλιανού Στυλιανή Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΙ ΣΤΗΝ ΙΠΙ

ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΙ ΣΤΗΝ ΙΠΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΙ ΣΤΗΝ ΙΠΙ Για τους ασθενείς που διαγνώστηκαν με ΙΠΙ: Ένας οδηγός που θα σας βοηθήσει να συζητήσετε την πάθησή σας και τις διαθέσιμες επιλογές διαχείρισης με τον γιατρό

Διαβάστε περισσότερα

Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009

Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009 Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009 Kόστος για τον ασθενή και το σύστημα υγείας από τη Γεωργία Παυλάκου Αντωνίου Πνευμονολόγο 2007: 300

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη με τον Γαστρεντερολόγο Δημήτρη Καραγιάννη, ενδοσκοπικού τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Συνέντευξη με τον Γαστρεντερολόγο Δημήτρη Καραγιάννη, ενδοσκοπικού τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών 10 ερωτήσεις στον γαστρεντερολόγο για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση - Ο Δρόμος για την Συνέντευξη με τον Γαστρεντερολόγο Δημήτρη Καραγιάννη, ενδοσκοπικού τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών Διευθυντή

Διαβάστε περισσότερα

Εάν απαντήσατε "ναι" σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το έντυπο αυτό, το οποίο περιέχει πληροφορίες που μπορούν να σας βοηθήσουν.

Εάν απαντήσατε ναι σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το έντυπο αυτό, το οποίο περιέχει πληροφορίες που μπορούν να σας βοηθήσουν. Βήχετε μερικές φορές τις περισσότερες μέρες; Έχετε συχνά πτύελα (φλέματα) όταν βήχετε; Είστε άνω των 40 ετών; Αναπνέετε με δυσκολία σε σύγκριση με τους συνομήλικους σας; Καπνίζετε ή είστε πρώην καπνιστής/καπνίστρια;

Διαβάστε περισσότερα

Προαγωγή Υγείας. Προγράμματα άσκησης

Προαγωγή Υγείας. Προγράμματα άσκησης Προαγωγή Υγείας Προγράμματα άσκησης Σύσταση 13: Συστήνεται οι Γενικοί Ιατροί, άλλοι Ιατροί, καθώς και επαγγελματίες υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας να ενθαρρύνουν τους ασθενείς με κατάθλιψη (κυρίως

Διαβάστε περισσότερα

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ «Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Κωδικός MIS: 464637 Νόσημα: Άσθμα Ομάδα εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

GI Motility online (May 2006) doi:10.1038/gimo20

GI Motility online (May 2006) doi:10.1038/gimo20 ΑΧΑΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ Δημήτριος Θεοδώρου Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργικής Μονάδα Χειρουργικής Ανωτέρου Πεπτικού Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ. Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

Υπνική άπνοια : η άποψη του ωτορινολαρυγγολόγου. Λεωνίδας Μανωλόπουλος Αν. καθηγητής Α ΩΡΛ Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

Υπνική άπνοια : η άποψη του ωτορινολαρυγγολόγου. Λεωνίδας Μανωλόπουλος Αν. καθηγητής Α ΩΡΛ Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Υπνική άπνοια : η άποψη του ωτορινολαρυγγολόγου Λεωνίδας Μανωλόπουλος Αν. καθηγητής Α ΩΡΛ Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Μελέτη ύπνου Ορισμόςαποφρακτικήςυπνικής άπνοιας RDI>5 RDI

Διαβάστε περισσότερα

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας.

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. Αν από το τρέξιμο, τη γυμναστική ή άλλη εργασία, δυσκολεύεται η αναπνοή, αυτό λέγεται άσθμα. Αρεταίος Καππαδόκης, 100 μχ Οι γυναίκες ήταν

Διαβάστε περισσότερα

Υπερ- και Υπολειτουργικές διαταραχές του λάρυγγα

Υπερ- και Υπολειτουργικές διαταραχές του λάρυγγα Υπερ- και Υπολειτουργικές διαταραχές του λάρυγγα Δρ. Κων. Λαμπρόπουλος Χειρουργός ΩΡΛ Φωνίατρος Επιστημονικός Υπεύθυνος Κέντρου Φωνιατρικής & Εφαρμοσμένης Λαρυγγολογίας Ιπποκράτειο 26/06/2015 Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΠΟΛΥΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ:

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΠΟΛΥΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΠΟΛΥΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η πολυανθεκτική φυματίωση (MDR-TB); Eίναι μία ειδική μορφή φυματίωσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ

ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ Το δεύτερο αιώνα ο Γαληνός τόνιζε τη συσχέτιση ρινικών συμπτωμάτων και άσθματος συνιστώντας

Διαβάστε περισσότερα

PP S... 14

PP S... 14 Α Α Α Α Α Α 1, / 0 / /.. Ω Ω Ω Ω Ω σ σ σ σ σ σ - σ σ Έ ς 2018 Α Α Α Α Α Α 1 Α Α Α Α Α Α 2 Α... 2... 4.... 5... 6... 7 - - - - Έ... 7... 7... 8... 10... 13... 14 PP S... 14... 15 Α Α Α Α Α Α 2 Α Α Α Α Α

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης; Γιατί απαιτήθηκε η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI

Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης; Γιατί απαιτήθηκε η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI Αυτή είναι μια σύνοψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, η οποία είναι ένας σπάνιος τύπος νόσου των πνευμόνων. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που

Διαβάστε περισσότερα

Όλγα Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ

Όλγα Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ Όλγα Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ παραμένει σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας αφορά 20-50% του πληθυσμού βιομηχανικών 80% αναπτυσσόμενων χωρών αποτελεί κύριο αιτιολογικό παράγοντα

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Σε τι αναφέρεται αυτή η μελέτη; Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI

Σε τι αναφέρεται αυτή η μελέτη; Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI Αυτή είναι μια περίληψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, ένας σπάνιος τύπος πνευμονικής νόσου. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που είναι εύκολα

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας

Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας Τι είναι η Αλλεργική Ρινίτιδα; Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια πάθηση της μύτης που εκδηλώνεται με συμπτώματα μετά την έκθεση του ασθενή σε συγκεκριμένες ουσίες (αλλεργιογόνα).

Διαβάστε περισσότερα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

MSM Men who have Sex with Men HIV - ,**, The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research HIV,0 + + + + +,,, +, : HIV : +322,*** HIV,0,, :., n,0,,. + 2 2, CD. +3-ml n,, AIDS 3 ARC 3 +* 1. A, MSM Men who have Sex with Men

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγμα: Αυτοθεραπεία

Παράδειγμα: Αυτοθεραπεία Παράδειγμα: Αυτοθεραπεία Μέρος Γ: Πράξη Θα ήθελα 1 κουτάκι από αυτό που διαφημίζει η τηλεόραση το... πως το λένε να δεις Παναντόλ Κολντ εντ φλού Ο φαρμακοποιός έχει ενσωματώσει στην σκέψη του και στην

Διαβάστε περισσότερα

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών Στρογγυλό Τραπέζι Σωματική άσκηση και Άνοια. Από τη Γενική Ιατρική και την κοινότητα στο νοσοκομείο και στις εξειδικευμένες υπηρεσίες: Παρέμβαση στην Ελλάδα του σήμερα 9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα «Μελέτη αναπνευστικής λειτουργίας σε παιδιά με βρογχικό άσθμα κατά τη διάρκεια της άσκησης» Janneke C van Leeuren, Frans H C de Jongh, Win M C van Aalderen, Boony J Thio Department of Pediatric Pulmonology

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα.

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Μαρία Φωτουλάκη Επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Βήχας: Προβληµατισµοί στη διάγνωση και αντιµετώπιση. Θεοφάνης Τσιλιγιάννης Παιδίατρος - Παιδοπνευµονολόγος

Βήχας: Προβληµατισµοί στη διάγνωση και αντιµετώπιση. Θεοφάνης Τσιλιγιάννης Παιδίατρος - Παιδοπνευµονολόγος Βήχας: Προβληµατισµοί στη διάγνωση και αντιµετώπιση Θεοφάνης Τσιλιγιάννης Παιδίατρος - Παιδοπνευµονολόγος Τι είναι ο βήχας (ένα ή δύο παρόµοια πράγµατα;) Widdicombe J Fonata G: Cough: What s in a name?

Διαβάστε περισσότερα

PPIs ΣΤΗΝ ΒΡΕΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Ασπασία Αγγελακοπούλου-Πολυζώη Παιδίατρος-Γαστρεντερολόγος

PPIs ΣΤΗΝ ΒΡΕΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Ασπασία Αγγελακοπούλου-Πολυζώη Παιδίατρος-Γαστρεντερολόγος PPIs ΣΤΗΝ ΒΡΕΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Ασπασία Αγγελακοπούλου-Πολυζώη Παιδίατρος-Γαστρεντερολόγος 1.ΑΝΑΤΟΜΙΑ 2.ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 3.ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 4.ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ 5.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Conflicts of interest: None to declare

Διαβάστε περισσότερα

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους. Βρογχικό Άσθμα Το άσθμα είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια κυτταρική φλεγμονή των αεραγωγών και βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Έτσι προκαλείται μια μεταβλητή απόφραξη των αεροφόρων οδών που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΗΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΓΝΛσιας

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΗΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΓΝΛσιας ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΗΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΓΝΛσιας Φροντίδα και χειρισμός ασθενούς με τραχειοστομία: (Ι) Κατευθυντήριες οδηγίες (ΙΙ) Εκπαιδευτικό υλικό (ΙΙΙ) Δείκτες μέτρησης αποτελέσματος

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ ΛΟΙΜΩΞΕΙ ΑΝΑΠΝΕΤΣΙΚΟΤ ΣΑΞΙΝΟΜΗΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες. Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού Ρινίτιδα Ωτίτιδα Υαρυγγίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική Διατροφικό πρόγραμμα Η σωστή ακολουθία με την οποία ο ειδικός πρέπει να βοηθήσει τους ασθενείς να βελτιώσουν την κατάστασή τους είναι η εξής: 1. a. b. c. d. Πρώτη επίσκεψη

Διαβάστε περισσότερα

Εκρίζωση Η.pylori το Χρήστος Λιάτσος, MD, PhD, FEBGH Γαστρεντερολόγος Αν.Δντης Γαστρεντερολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ

Εκρίζωση Η.pylori το Χρήστος Λιάτσος, MD, PhD, FEBGH Γαστρεντερολόγος Αν.Δντης Γαστρεντερολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Εκρίζωση Η.pylori το 2017 Χρήστος Λιάτσος, MD, PhD, FEBGH Γαστρεντερολόγος Αν.Δντης Γαστρεντερολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ & ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Η.PYLORI ΛΟΙΜΩΞΗΣ 2017 Νόσος πεπτικού έλκους Δυσπεψία

Διαβάστε περισσότερα

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332 ,**1 The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research +,, +,, +,, + -. / 0 1 +, -. / 0 1 : :,**- +,**. 1..+ - : +** 22 HIV AIDS HIV HIV AIDS : HIV AIDS HIV :HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 HIV

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ Παρακαλούμε συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο για να συνεισφέρετε κι εσείς στη βελτίωση του βαθμού που οι υπηρεσίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Ι. Κυριόπουλος

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Ι. Κυριόπουλος ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΠΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α- ΕΝΟΤΗΤΑ 2 η : ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ

ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΡΙΑ Θ. ΠΑΠΑΦΥΛΑΚΤΟΥ ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκελετικές ανωμαλίες παρατηρούνται συχνά σε ασθενείς με συγγενή καρδιοπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

Μέρα Νταλαντύσε Αχµέτι Φλούτουρα

Μέρα Νταλαντύσε Αχµέτι Φλούτουρα Μέρα Νταλαντύσε Αχµέτι Φλούτουρα πολυσύνθετο εξελισσόµενο θέµα Τέλη 90 ο ιό ήταν θανατηφόρο Σύνδροµο επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια (AIDS) 1998 πρώτε αποτελεσµατικέ θεραπείε Χρόνιο νόσηµα Ο φορέα συνεχίζει

Διαβάστε περισσότερα