Πεπτικό σύστημα Ανώτερο Πεπτικό

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πεπτικό σύστημα Ανώτερο Πεπτικό"

Transcript

1 Πεπτικό σύστημα Ανώτερο Πεπτικό Οισοφάγος, Στομάχι Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας

2 Στον πεπτικό σωλήνα επιτελούνται : - η κύρια πέψη της τροφής, - η απορρόφηση των τελικών προϊόντων της πέψης, - η απορρόφηση των προσληφθέντων υγρών ή επαναρρόφηση των εκκρινόμενων υγρών από τους αδένες.

3 Δομή του τοιχώματος

4 Προστατευτικός: πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο, στοματική κοιλότητα, φάρυγγας, οισοφάγος, πρωκτικός σωλήνας Εκκριτικός : σωληνώδεις αδένες, στομάχι Απορροφητικός : προσεκβολές (λάχνες ) και αδένες (κρύπτες), λεπτό έντερο Απορροφητικός/Προστατευτικ ός : ευθείς σωληνώδεις αδένες, παχύ έντερο Τύποι βλεννογόνου

5 Λειτουργίες βλεννογόνου διαπερατός φραγμός μεταξύ αυλού (εξωτερικού περιβάλλοντος) και ιστών του σώματος, μεταφορά τροφής, απορροφητική και εκκριτική λειτουργία με τη δημιουργία : - λαχνών ή πτυχών (προσεκβολές ή πτυχώσεις του επιθηλίου), - σωληνωδών δομών (καταδύσεις του επιθηλίου) και - σύνθετων αδένων, παραγωγή ορμονών που συμβάλλουν στην πέψη, παραγωγή βλέννης γιά λίπανση και προστασία.

6 Δομή του τοιχώματος Τέσσερεις κύριοι χιτώνες : -βλεννογόνος, - Επιθήλιο, - Χόριο ή ίδιος χιτώνας συνδετικού ιστού, - Βλεννογόνια μυική στιβάδα (λείος μυικός χιτώνας), -υποβλεννογόνιος, -μυικός χιτώνας, -εξωτερικός χιτώνας ή ορογόνος.

7 Α. Βλεννογόνος καλυπτικό εξειδικευμένο επιθήλιο, με αδένες χόριο (ίδιος χιτώνας) : στηρικτικά κύτταρα με τα προϊόντα τους, αιμοφόρα αγγεία, λεμφαγγεία, νευρικές ίνες, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, βλεννογόνια μυϊκή στιβάδα: λείες μυικές ίνες

8 Β. Υποβλεννογόνιος πυκνός ακανόνιστος ινοκολλαγονώδης συνδετικός ιστός, αιμοφόρα αγγεία, λεμφαγγεία, νεύρα, γαγγλιακά κύτταρα (πλέγμα Meissner) λεμφικά κύτταρα, τμήμα του λεμφικού ιστού που συνοδεύει το βλεννογόνο του εντέρου (GALT). παρουσία αδένων στον οισοφάγο και στο δωδεκαδάκτυλο

9 Γ. Μυϊκός χιτώνας προώθηση του περιεχομένου του αυλού κατά μήκος του σωλήνα με περισταλτισμό, - έσω κυκλοτερής μυϊκή στιβάδα (διάμετρος), μικρά αιμοφόρα αγγεία, λεμφαγγεία, νεύρα, - έξω επιμήκης μυϊκή στιβάδα (μήκος), μεταξύ τους το γαγγλιακό πλέγμα του Auerbach εξαίρεση το στομάχι με μία επιπλέον μυϊκή στιβάδα

10 Σφιγκτήρες τοπικές παχύνσεις της μυϊκής στιβάδας (του κυκλοτερού μυός), που δρούν σαν βαλβίδες, περισφίγγοντας τον αυλό και εμποδίζοντας την δίοδο του περιεχομένου : - γαστρο-οισοφαγικός σφιγκτήρας, - πυλωρικός σφιγκτήρας, - ειλεο-τυφλική βαλβίδα, - έσω σφιγκτήρας του πρωκτού.

11 Δ. Ορογόνος (εξωτερικός χιτώνας) αραιός ινοκολλαγονώδης ιστός, λιποκύτταρα, αιμοφόρα αγγεία, λεμφαγγεία, νεύρα. κατά τόπους καλύπτεται από μεσοθήλιο : στιβάδα αποπλατυσμένου μονόστιβου επιθηλίου, *όταν καλύπτεται από μεσοθήλιο και είναι αναρτημένος στο κοιλιακό τοίχωμα ορογόνος (στόμαχος, μεγαλύτερο μέρος λεπτού και παχέος εντέρου), *όταν δεν καλύπτεται από μεσοθήλιο συνενώνεται με παρακείμενους ιστούς εξωτερικός χιτώνας (τμήμα οισοφάγου, μέρος δωδεκαδακτύλου και παχέος εντέρου).

12 Μικροαγγειακό δίκτυο πεπτικού Αρτηριακά δίκτυα : -υπορογόνιο, - ενδομυικό, - υποβλεννογόνιο πλέγμα. Βλεννογόνος : θυριδωτά τριχοειδή που διευκολύνει τα διττανθρακικά στην προστασία των επιφανειακών κυττάρων, αθροιστικά φλεβίδια, σπληνική, άνω μεσεντέριος, πυλαία.

13 Λεμφικός ιστός που συνοδεύει τον πεπτικό βλεννογόνο (GALT) ανοσολογική άμυνα έναντι αντιγόνων που έχουν εισέλθει στον πεπτικό σωλήνα, Β και Τ λεμφοκύτταρα που δημιουργούν λεμφοζίδια, διάσπαρτα Τ λεμφοκύτταρα στο χόριο και ενδοεπιθηλιακά, πλασματοκύτταρα, μακροφάγα

14 Λεμφικός ιστός που συνοδεύει τον πεπτικό βλεννογόνο (GALT) λεμφοζίδια στον ειλεό : Παϋέριες πλάκες, Μ-κύτταρα : επιθηλιακά κύτταρα που καλύπτουν τα λεμφοζίδια και τις Παϋέριες πλάκες, μεταφέρουν αντιγόνα από τον αυλό.

15 Νεύρωση νεύρωση από το αυτόνομο (ΑΝΣ): -εξωγενές σύστημα : συμπαθητικές ίνες από θωρακική και οσφυική μοίρα νωτιαίου μυελού, παρασυμπαθητικές από τον προμήκη μυελό του εγκεφάλου, σπλαγχνικές αισθητικές από τα γάγγλια των ραχιαίων ριζών του νωτιαίου μυελού,

16 Νεύρωση ενδογενής νεύρωση : δίκτυο νεύρων και γαγγλιακών κυττάρων, από αισθητικούς και κινητικούς νευρώνες συνδεδεμένους με διάμεσους νευρώνες, - υποβλεννογόνιος πλέγμα του Meissner, - μεταξύ έσω κυκλοτερούς και έσω επιμήκους μυικής στιβάδας πλέγμα του Auerbach. Τα πλέγματα συνδέονται με το ΑΝΣ, λαμβάνοντας προγαγγλιακούς νευράξονες των παρασυμπαθητικών νευρώνων (χολινεργικές απολήξεις) και μεταγαγγλιακούς νευράξονες των συμπαθητικών νευρώνων (αδρενεργικές απολήξεις).

17 Νεύρωση Εξωγενής και ενδογενής νεύρωση ελέγχουν : -Περισταλτικές συσπάσεις μυικού χιτώνα, κινήσεις βλεννογόνιας μυικής στιβάδας, -Εκκριτική δράση βλεννογόνιων και υποβλεννογόνιων αδένων.

18 Απλές δίοδοι Πεπτικής 0δού μεταφορά τροφής και συστατικών της χωρίς μεταβολικές αλλαγές, μυικοί σωλήνες με βλεννώδεις αδένες που παράγουν λιπαντική βλέννα, φάρυγγας οισοφάγος, πρωκτικός σωλήνας

19 Φάρυγγας στοματοφάρυγγας: μη κερατινοποιημένο, πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο, μικροί βλεννώδεις αδένες λεμφικός ιστός (υπερώϊες αμυγδαλές), ρινοφάρυγγας: πολύστιβο πλακώδες και κροσσωτό κυλινδρικό επιθήλιο, λεμφικός ιστός (φαρυγγικές αμυγδαλές αδενοειδείς εκβλαστήσεις)

20 Οισοφάγος μυϊκός σωλήνας, μήκους 25cm αρχίζει από το πέρας του φάρυγγα, διαπερνά το διάφραγμα και εκβάλλει στο στομάχι, στη γαστροοισοφαγική συμβολή. μεταφέρει άπεπτη, τεμαχισμένη τροφή.

21 Βλεννογόνος μη κερατινοποιημένο, πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο, χόριο : αραιός ινοκολλαγονώδης ιστός (κολλαγόνες ίνες, ινοβλάστες), ακυτταρική θεμέλια ουσία, λίγα λεμφοκύτταρα, ηωσινόφιλα, σιτευτικά κύτταρα και πλασματοκύτταρα, Λίγοι σωληνώδεις βλεννώδεις αδένες

22 Βλεννογόνος βλεννογόνια μυϊκή στιβάδα, ανώτερα 2/3 λείες μυϊκές ίνες με τυχαίο προσανατολισμό, κατώτερο 1/3 λείες μυϊκές ίνες σε συνεχή στιβάδα επιμήκων και κυκλοτερών δεσμίδων.

23 Υποβλεννογόνιος χιτώνας Σωληνοκυψελοειδείς βλεννώδεις αδένες: λόβια και πόροι, κυλινδρικό επιθήλιο με ορώδη (λυσοζύμη) και βλεννώδη κύτταρα, όξινες βλέννες λεμφικός ιστός, αιμοφόρα αγγεία και λεμφαγγεία, νεύρα και γαγγλιακά κύτταρα, υποβλεννογόνιο φλεβικό πλέγμα συστηματικό και πυλαίο φλεβικό σύστημα

24 Μυϊκός χιτώνας Δύο μυϊκές στιβάδες : έσω κυκλοτερής, έξω επιμήκης, άνω 1/3 γραμμωτές μυϊκές ίνες, μέσο 1/3 γραμμωτές και λείες μυϊκές ίνες, κατώτερο 1/3 λείες μυϊκές ίνες.

25 Γαστροοισοφαγική συμβολή Μετάπτωση πλακώδους σε κυλινδρικό επιθήλιο, το κάτω από το διάφραγμα τμήμα του οισοφάγου (~1,5cm) καλύπτεται από κυλινδρικό επιθήλιο, οισοφαγικοί βλεννοπαραγωγοί αδένες, λεμφικές αθροίσεις, θέση παθολογικών αλλοιώσεων από έκθεση του επιθηλίου στα οξύ και τα πεπτικά ένζυμα του στομάχου.

26 Οισοφάγος Barret μετατροπή του κατώτερου τμήματος του επιθηλίου του οισοφάγου σε αδενικό γαστρικού τύπου, με αποτέλεσμα εξέλκωση, στένωση και πιθανή νεοπλασία.

27 Στομάχι διατεταμένη περιοχή του πεπτικού σωλήνα, γίνεται προσθήκη γαστρικού υγρού στην κατατεμαχισμένη τροφή και μετατροπή της σε παχύρρευστη ημιστερεή μάζα (χυμός) κύρια λειτουργία η πέψη, ελάχιστη απορρόφηση (εξαίρεση νερό, αλκοόλη, φάρμακα)

28 Στομάχι προσωρινός αποθηκευτικός χώρος: διατάσιμος, περιοριζόμενος από δύο σφιγκτήρες: ανώτερο άκρο γαστρο-οισοφαγικός σφιγκτήρας, κατώτερο άκρο πυλωρικός σφιγκτήρας.

29 Εκκρίσεις στομάχου - αραιό διάλυμα υδροχλωρικού οξέος, -διαλύματα πρωτεολυτικών ενζύμων (πεψίνης), - άλλα ένζυμα (ρενίνη, γαστρική λιπάση), -βλέννες (κυρίως ουδέτερες) εκκρίσεις στομάχου τροφή χυμός

30 Ιστολογικές περιοχές (μοίρες) βλεννογόνου του στομάχου: καρδία, σώμα (περιλαμβάνεται και ο ανατομικός θόλος), πυλωρός.

31 Γαστρικοί αδένες βοθρίο : επιφανειακά βλεννοπαραγωγά κύτταρα αυχένας : αυχενικά βλεννοπαραγωγά, αρχέγονα, τοιχωματικά σώμα : διαφορετικά κύτταρα γαστρικές βλεννογονικές αναδιπλώσεις στον κενό στόμαχο, Βλεννώδη κύτταρα βλεννογονικός φραγμός

32 Κυτταρικοί τύποι βλεννοπαραγωγά κύτταρα οξεοπαραγωγά (οξυντικά ή τοιχωματικά) ενζυμοπαραγωγά (κύρια ή πεπτικά) εντεροενδοκρινή κύτταρα, αρχέγονα κύτταρα.

33 Α. Βλεννοπαραγωγά κύτταρα υψηλά κυλινδρικά κύτταρα, πυρήνες στην βάση, κυτταρόπλασμα με μικρά κυστίδια βλέννης (απελευθέρωση με εξωκύτωση), καλύπτουν την επιφάνεια του αυλού και τα γαστρικά βοθρία, με στιβάδα γέλης (95% νερό, 5% βλεννίνες) που παγιδεύει διττανθρακικά, μετατρέποντας σε αλκαλικό το ph του μικροπεριβάλλοντος δύο τύποι :- επιφανειακά, - αυχενικά.

34 Β. Οξεοπαραγωγά κύτταρα (τοιχωματικά ή οξυντικά) αυχένας και άνω ήμισυ γαστρικών αδένων, πυραμιδικά κύτταρα, αραιοχρωματικό ηωσινόφιλο κυτταρόπλασμα, στρογγυλοί κεντρικοί πυρήνες, μικροσωληνίσκοι και μικρολάχνες προσαύλιας επιφάνειας, στρογγυλά ή ωοειδή κυστίδια μεταφορά ουσιών από το κυτταρόπλασμα στους μικροσωληνίσκους

35 Β. Οξεοπαραγωγά κύτταρα (τοιχωματικά ή οξυντικά) πολλά μιτοχόνδρια, ενδοκυττάριοι μικροσωληνίσκοι και μικρολάχνες, σωληνοκυστιδιακό σύστημα με αντλίες πρωτονίων, που συνέχονται με τον αυλό του αδένα. Παράγουν HCl και ενδογενή παράγοντα: γλυκοπρωτείνη που συνδέεται με τη βιταμίνη Β12 για να απορροφηθεί στο λεπτό έντερο.

36 Β. Οξεοπαραγωγά κύτταρα (τοιχωματικά ή οξυντικά) περιέχουν καρβονική ανυδράση : διάχυση από τα αιμοφόρα τριχοειδή CO 2, CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 (ανθρακικό οξύ) H + + ΗCO - 3 (διττανθρακικές ρίζες), δημιουργία H +, ενεργός μεταφορά Cl - στους μικροσωληνίσκους από τα τριχοειδή για παραγωγή HCl,

37 Β. Οξεοπαραγωγά κύτταρα Ακετυλχολίνη και γαστρίνη διεγείρουν την έκκριση HCl, H + /K + -ATPάση αντλία πρωτονίων διευκολύνει την ανταλλαγή ιόντων K + έναντι ιόντων H +. (τοιχωματικά ή οξυντικά)

38 Γ. Ενζυμοπαραγωγά κύτταρα (κύρια ή πεπτικά κύτταρα) βαθύτερη μοίρα αδένων του σώματος βασίφιλα κύτταρα, πολλά ριβοσώματα, έντονο αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο, ηωσινόφιλα διαθλαστικά ζυμογόνα κοκκία, που περιέχουν πεψινογόνο, που εκκρίνεται στο γαστρικό αυλό και μετατρέπεται από το HCl σε πεψίνη,

39 Διάχυτο νευροενδοκρινικό σύστημα (DNS) Λειτουργία πεπτικού ρυθμίζεται από : πεπτιδικές ορμόνες από εντεροενδοκρινικά κύτταρα, νευροενδοκρινικούς μεσολαβητές από τους νευρώνες. Δράσεις πεπτιδικών ορμονών : -ρύθμιση νερού, μεταβολισμός ηλεκτρολυτών, έκκριση ενζύμων, -ρύθμιση γαστρεντερικής κινητικότητας και ανάπτυξης βλεννογόνου, -διέγερση και απελευθέρωση πεπτιδικών ορμονών.

40 Πεπτιδικές ορμόνες Σεκρετίνη : εκκρίνεται από κύτταρα του 12δακτύλου, - διεγείρει την παγκρεατική και 12 δακτυλική απελευθέρωση διττανθρακικών και υγρού, ρυθμίζοντας το ρη του 12 δακτύλου, - διεγείρει την έκκριση πεψινογόνου και αναστέλλει την έκκριση γαστρίνης, με αποτέλεσμα τη ελάττωση της έκκρισης HCl στο στομάχι, Χολοκυστοκινίνη : παράγεται στο 12 δάκτυλο, - διεγείρει τη σύσπαση της χοληδόχου και τη χαλάρωση του σφιγκτήρα του Oddi.

41 Πεπτιδικές ορμόνες Γαστρίνη : παράγεται από τα G κύτταρα του πυλωρού, - διεγείρει τα τοιχωματικά κύτταρα για παραγωγή HCl, - ενεργοποιεί τη χολοκυστοκινίνη, - έχει τροφική δράση στο βλεννογόνο, - διεγείρει την αύξηση κυττάρων «τύπου» εντεροχρωμιόφιλων (ECL : Enterochromaffin-like cells) που παράγουν ισταμίνη, προσδενόμενη σε υποδοχείς στα τοιχωματικά κύτταρα βοηθά τη δράση της γαστρίνης για έκκριση HCl,

42 Πεπτιδικές ορμόνες Εξαρτώμενο από τη γλυκόζη ινσουλινοτροπικό πεπτίδιο (GIP) : παράγεται στο 12 δάκτυλο, - όταν υπάρχει γλυκόζη στο λεπτό διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης. Μοτιλίνη : απελευθερώνεται κυκλικά στο ανώτερο πεπτικό και διεγείρει την γαστρεντερική κινητικότητα, μέσω νευρικού μηχανισμού ελέγχου, Γκρελίνη : παράγεται στο στομάχι, - προσδένεται στον υποδοχέα της σε κύτταρα του πρόσθιου λοβού της υπόφυσης και διεγείρει την έκκριση αυξητικής ορμόνης, αυξάνεται σε νηστεία πυροδοτώντας το αίσθημα της πείνας

43 Δ. Ενδοκρινή κύτταρα μικρά, στρογγυλά κύτταρα, σε επαφή με τη βασική μεμβράνη, βαθυχρωματικός πυρήνας, διαυγές κυτταρόπλασμα με νευροεκκριτικά κοκκία,

44 Ε. Αρχέγονα κύτταρα (stem cells) πρόγονοι όλων των επιθηλιακών κυττάρων, μικρά κύτταρα, με ωοειδή παραβασικό πυρήνα, βρίσκονται στον αυχένα των αδένων, από όπου μεταναστεύουν προς την επιφάνεια και τη βάση όταν πολλαπλασιάζονται.

45 Προστατευτική κάλυψη βλεννογόνου

46 Mυϊκός χιτώνας 3 στιβάδες : - έσω λοξή, - μέση κυκλοτερή, - έξω επιμήκης, πολύπλοκη αναδευτική ικανότητα, για ανάμειξη των γαστρικών εκκρίσεων με την τροφή.

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 02/12/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Οικογένεια

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης»

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Διευθυντής ο Καθηγητής Γ.Ανωγειανάκις

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή Πεπτικό Σύστημα Πεπτικό σύστημα Περιγραφή Το γαστρεντερικό σύστημα (ΓΕΣ) αποτελείται από τα κοίλα όργανα που εκτείνονται από το στόμα έως τον πρωκτό και τους επικουρικούς αδένες που ευθύνονται για την

Διαβάστε περισσότερα

Βλέννα, υδαρές υγρό. ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα. βλέννα. ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο

Βλέννα, υδαρές υγρό. ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα. βλέννα. ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο Στόμαχος Δομή βλεννογόνου στομάχου - Γαστρικοί αδένες Βλέννα, υδαρές υγρό ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα βλέννα ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο Κύτταρα G = γαστρίνη Διάσπαρτα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ 1 Υποενότητες 1) Γενικές αρχές λειτουργίας του ΓΣ: ανατομία, αιμάτωση, νευρικός και ορμονικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠEΠTIKH O OΣ. εκκρίσεις ενζύµων που µετατρέπουν µεγάλα σε µικρά µόρια. αµινοξέα υδατάνθρακες µεταφέρονται < σάκχαρα λιπίδια. υδατανθράκων λιπιδίων

ΠEΠTIKH O OΣ. εκκρίσεις ενζύµων που µετατρέπουν µεγάλα σε µικρά µόρια. αµινοξέα υδατάνθρακες µεταφέρονται < σάκχαρα λιπίδια. υδατανθράκων λιπιδίων ΠEΠTIKH O OΣ H πεπτική οδός είναι ένας µυϊκός σωλήνας -------------------------------------------------------------- που επενδύεται από επιθήλιο & έχει µυϊκό τοίχωµα (διαφορετικό σε διαφ. θέσεις) (περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερικές εκκρίσεις. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ /11/2016

Γαστρεντερικές εκκρίσεις. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ /11/2016 Γαστρεντερικές εκκρίσεις Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 29-30/11/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Φυσιολογία του Ανθρώπου.

Διαβάστε περισσότερα

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος.

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος. ΠΕΠΤΙΚΟ 1. Α. Να γράψετε τα είδη των δοντιών Α, Β, Γ, Δ και τα μέρη του δοντιού Ε Μ. Β. Πόσα δόντια έχει ένα παιδί 3 χρόνων; Γ. Ποιοι αδένες αφήνουν το έκκριμά τους στη στοματική κοιλότητα και ποιο το

Διαβάστε περισσότερα

Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ

Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Παρασυµπαθητική Φυγόκεντρος Οδός Κεντρική Μοίρα (Εγκεφαλικό Σκέλος) Ιερή Μοίρα (Ιερό Σκέλος) Προγαγγλιακές Ίνες Τα Παρασυµπαθητικά Γάγγλια και

Διαβάστε περισσότερα

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα)

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα) Hormones and GI 15 τύποι ορμονο-εκκριτικά εντερο-ενδοκρινικά κύτταρα Στο βλεννογόνου: στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου Πολλά εξ αυτών εκκρίνουν μόνο μια ορμόνη Ταυτοποιούνται με τα γράμματα G κύτταρα,

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία ΙΙ Ενότητα 3:

Φυσιολογία ΙΙ Ενότητα 3: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Το Πεπτικό Σύστημα Ανωγειανάκις Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Πεπτικό σύστημα Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία του στομάχου Η φυσιολογία του στομάχου εξετάζει τα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ Λεπτό, παχύ έντερο, πρωκτικός σωλήνας

ΠΕΠΤΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ Λεπτό, παχύ έντερο, πρωκτικός σωλήνας ΠΕΠΤΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ Λεπτό, παχύ έντερο, πρωκτικός σωλήνας Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας Λεπτό έντερο μήκος 4-7m στον ζώντα οργανισμό,

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της λειτουργίας

Ρύθμιση της λειτουργίας Ρύθμιση της λειτουργίας Ρύθμιση λειτουργίας ΓΕΣ Νευρική Υποβλεννογόνιο πλέγμα (πλέγμα Meissner) ΛΕ, ΠΕ Μυεντερικό πλέγμα (πλέγμα Auerbach) Από τον οισοφάγο μέχρι το ορθό Ορμονική Ρύθμιση της λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Στον πεπτικό σωλήνα πραγματοποιείται ο τεμαχισμός της τροφής

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας Κυκλοφορικό Σύστηµα Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ Κυκλοφορικό Σύστηµα Αιµοφόροκυκλοφορικό σύστηµα Λεµφoφόροκυκλοφορικό σύστηµα Αιµοφόρο Κυκλοφορικό Σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση. ΙΣΤΟΙ 1. Τα κύτταρα που αποτελούν τον οργανισµό µας, διακρίνονται σε διάφορους τύπους, παρά το γεγονός ότι όλα, τελικώς, προέρχονται από το ζυγωτό, δηλαδή το πρώτο κύτταρο µε το οποίο ξεκίνησε η ζωή µας.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος Ελληνικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις στη. Εργαστήριο Φυσιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ευάγγελος Κωλέττας Επικουρος Καθηγητής Ιούνιος 2010 Ιωάννινα

Σημειώσεις στη. Εργαστήριο Φυσιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ευάγγελος Κωλέττας Επικουρος Καθηγητής Ιούνιος 2010 Ιωάννινα Σημειώσεις στη ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Φυσιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ευάγγελος Κωλέττας Επικουρος Καθηγητής Ιούνιος 2010 Ιωάννινα 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ Hράκλειο, εκέμβριος 2011 ΤΥΠΟΙ ΙΣΤΩΝ 1. Eπιθηλιακός Πολυεδρικά κύτταρα που είναι πάρα πολύ στενά συνδεδεμένα και φέρουν ελάχιστη μεσοκυττάρια ουσία 2. Συνδετικός Κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή

Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή ΑΝΣ ρυθµίζει τη λειτουργία οργάνων & ιστών Συµβάλλει στην προσαρµογή λειτουργιών διατήρηση της οµοιστασίας σε συνεργασία µε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1

Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Το πεπτικό σύστημα αποτελείται Από όργανα (Γαστρεντερικός σωλήνας) Αρχίζει από το σώμα και καταλήγει στον πρωκτό Χωρίζεται σε: Στοματική

Διαβάστε περισσότερα

Μυικός ιστός Συσταλτά κύτταρα. Κυκλοφορικό Σύστημα. Αθανάσιος Κοτσίνας, Επικ. Καθηγητής. Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Μυικός ιστός Συσταλτά κύτταρα. Κυκλοφορικό Σύστημα. Αθανάσιος Κοτσίνας, Επικ. Καθηγητής. Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ Μυικός ιστός Συσταλτά κύτταρα Κυκλοφορικό Σύστημα Αθανάσιος Κοτσίνας, Επικ. Καθηγητής Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΣΤΑΛΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. Μυϊκά 2. Μυοεπιθηλιακά 3. Περικύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

EΠIΘHΛIAKA KYTTAPA. Tα επιθηλιακά κύτταρα > σχηµατίζουν στρώµατα κυττάρων που συνδέονται στενά µεταξύ τους > & ονοµάζονται επιθήλια

EΠIΘHΛIAKA KYTTAPA. Tα επιθηλιακά κύτταρα > σχηµατίζουν στρώµατα κυττάρων που συνδέονται στενά µεταξύ τους > & ονοµάζονται επιθήλια EΠIΘHΛIAKA KYTTAPA Tα επιθηλιακά κύτταρα > σχηµατίζουν στρώµατα κυττάρων που συνδέονται στενά µεταξύ τους > & ονοµάζονται επιθήλια λειτουργίες κάλυψη επένδυση > εσωτερικών εξωτερικών επιφανειών & αυλών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ Ο ανθρώπινος οργανισμός συνίσταται α- πό τρισεκατομμύρια κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά εμφανίζουν σημαντική ποικιλομορφία, που αφορά το μέγεθος,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Να προσλαμβάνουν με την τροφή τους ένα μικρό θερμιδικό πλεόνασμα, δηλαδή λίγο περισσότερες θερμίδες από αυτές που είναι απαραίτητες για τη συντήρηση του σωματικού τους βάρους. Να προτιμούν τα φυτικά (ακόρεστα)

Διαβάστε περισσότερα

Λεπτό Εντερο. Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017

Λεπτό Εντερο. Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017 Λεπτό Εντερο Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 Φυσιολογία του Ανθρώπου. 8 η Εκδοση.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το Νευρικό Σύστημα έχει δύο μοίρες Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός) Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (Σωματικό και Αυτόνομο τμήμα) ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Επιθήλιο. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας

Επιθήλιο. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας Επιθήλιο Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας Γνώση Πληροφορίες ή ;;;;;; Τι χρειάζεστε στη σημερινή κοινωνία; Να βγάζετε νόημα από την πληροφορία

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων Κύτταρα και ιστοί: Πλήθος κυττάρων ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:././2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Από το κύτταρο στον οργανισμό ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2016 2 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Πέψη Μηχανική πέψη Χημική πέψη Απορρόφηση Γαστρεντερικός σωλήνας Όργανα του πεπτικού συστήματος: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Τέσσερα είδη ιστών

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ανοσοποιητικό σύστημα Λεμφικά όργανα. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD, PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας

Εργαστήριο Ανοσοποιητικό σύστημα Λεμφικά όργανα. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD, PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Εργαστήριο Ανοσοποιητικό σύστημα Λεμφικά όργανα Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD, PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Λειτουργία ανοσοποιητικού λεμφικού συστήματος Προστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Οφθαλμός Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΧΙΤΩΝΕΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ 1. Σκληρός: εξωτερικός ινοκολλαγονώδης χιτώνας 2. Ραγοειδήςήμέσοςήαγγειώδης:

Διαβάστε περισσότερα

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Δυνάμεις Starling Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2017-2018 Πιέσεις σε όλο το μήκος της συστημικής

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα. Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας

Πεπτικό σύστημα. Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Πεπτικό σύστημα Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας Πεπτικοί αδένες Μικροί πεπτικοί αδένες που βρίσκονται διάσπαρτοι σε όλο το τοίχωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ ΤΟΜΕΑΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ 2 ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ 3 4 5 ΒΑΣΗ ΚΡΑΝΙΟΥ 6 ΚΡΟΤΑΦΟΓΝΑΘΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ 7 ΠΑΡΑΡΡΙΝΙΟΙ ΚΟΛΠΟΙ 8 9 10 11 ΑΤΛΑΝΤΟΑΞΟΝΙΚΗ ΑΡΘΡΩΣΗ 12 13 14 15 ΑΡΘΡΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1 ΚΥΤΤΑΡΑ ΖΥΓΩΤΟ: Το πρώτο κύτταρο του οργανισμού από το οποίο με συνεχείς κυτταρικές διαιρέσεις προκύπτουν όλα. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ: Διαδικασία με την οποία τα κύτταρα αποκτούν διαφορετικά μορφολογικά και λειτουργικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΛΙΑ ΚΟΙΛΙΑ. Ροβίθης Μιχαήλ Καθηγητής Εφαρμογών ΤΕΙ 2006

ΚΟΙΛΙΑ ΚΟΙΛΙΑ. Ροβίθης Μιχαήλ Καθηγητής Εφαρμογών ΤΕΙ 2006 ΚΟΙΛΙΑ Ροβίθης Μιχαήλ Καθηγητής Εφαρμογών ΤΕΙ 2006 ΚΟΙΛΙΑ Η κοιλιά είναι το τμήμα του κορμού που βρίσκεται μεταξύ του θώρακα & της πυέλου & πιο συγκεκριμένα μεταξύ του διαφράγματος & του άνω στομίου της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1

ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Η νήστιδα Ξεκινά από την νηστιδοδωδεκαδακτυλική καμπή Στο εσωτερικό της παρουσιάζει : κυκλικές πτυχές λεπτές προσεκβολές του βλεννογόνου - τις λάχνες Λεμφοζίδια (αθροίσματα λεμφοκυττάρων) και Πλάκες Payer,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα οστά είναι μια στερεά μορφή συνδετικού ιστού, σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Η µήτρα (εικόνα 1) είναι κοίλο µυώδες όργανο µήκους περίπου 8 cm που προέρχεται από την συνένωση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ Φωτεινή Μάλλη 2 3 Ωοειδής, ιώδης, μαλακός ΣΠΛΗΝΑΣ Μεγεθος και σχημα γροθιάς Το πιο ευαισθητο κοιλιακό όργανο Ανω και εξω μοίρα αριστερού

Διαβάστε περισσότερα

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Οφρύς Βλέφαρα Βλεφαρίδες Βλεφαρικοί και Σμηγματογόνοι αδένες των βλεφάρων Ανελκτήρας μυς του άνω βλεφάρου Σφιγκτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ανατομία

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ανατομία ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 28-11-05 Μάθημα 8ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ανατομία Στόμα Φάρυγγας Επιγλωττίδα Οισοφάγος Στομάχι Ήπαρ Πάγκρεας Λεπτό Έντερο Παχύ Έντερο Ορθό Απευθυσμένο 1 ΟΙΣΟΦΑΓΟΣ Σωλήνας 22 25 εκ. & διάμετρο

Διαβάστε περισσότερα

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί:

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από τα λεμφαγγεία, τη λέμφο και τους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι δομές που αποτελούνται από εξειδικευμένη μορφή συνδετικού ιστού, το λεμφικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Διακρίνονται σε: - Πρωτογενή και - Δευτερογενή Πρωτογενή είναι τα όργανα στα οποία γίνεται η ωρίμανση των κυττάρων του ανοσοποιητικού: - Θύμος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός Πεπτικό Σύστημα Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας Σπλήνας Σιελογόνοι αδένες ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΞΩΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΞΩΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΜΕΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ ` ΠΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Α.Π.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Σ. ΝΟΥΣΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΩΝΑΣ ( νευρικό κύτταρο ) x40 x40 Χρώση αιµατοξυλίνης-ηωσίνης Χρώση αργύρου

ΝΕΥΡΩΝΑΣ ( νευρικό κύτταρο ) x40 x40 Χρώση αιµατοξυλίνης-ηωσίνης Χρώση αργύρου ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ντίνα Τηνιακού Aν. Καθηγήτρια Ιστολογίας-Εµβρυολογίας Mαρίνα Παλαιολόγου Βιολόγος Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα (ΚΝΣ) Εγκέφαλος και νωτιαίος µυελός νευρικά κύτταρα µε τις αποφυάδες τους εξειδικευµένα

Διαβάστε περισσότερα

Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος

Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας AΡΧΕΓΟΝΟ ΕΝΤΕΡΟ : - πρόσθιο έντερο, - μέσο έντερο, - οπίσθιο έντερο. `σχηματίζεται την 4η εβδομάδα (από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 75 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 76 ΟΙ ΙΣΤΟΙ Όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα εμφανίζουν την ίδια βασική αρχιτεκτονική: εξωτερικά βρίσκεται η πλασματική μεμβράνη, η οποία περιβάλλει το

Διαβάστε περισσότερα

my-smd.gr Ηλεκτρονικό Βοήθημα Πλακιδίων Ιστολογίας Εμβρυολογίας ΙΙ

my-smd.gr Ηλεκτρονικό Βοήθημα Πλακιδίων Ιστολογίας Εμβρυολογίας ΙΙ my-smd.gr Ηλεκτρονικό Βοήθημα Πλακιδίων Ιστολογίας Εμβρυολογίας ΙΙ Σχετικα με το ηλεκτρονικο βοηθημα Δημιουργός: Νίκος Θεοδωράκης Έκδοση: 1 η Αυτό το βοήθημα αποτελεί την 1 η έκδοση του Ηλεκτρονικού Βοηθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Από τι αποτελείται ο ανθρώπινος οργανισμός; Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από περίπου 10 τρισεκατομμύρια κύτταρα, που οργανώνονται σε ιστούς, οι ιστοί σε όργανα και τα όργανα

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

Από το Κύτταρο στον Οργανισµό

Από το Κύτταρο στον Οργανισµό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Από το Κύτταρο στον Οργανισµό Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Να βάλετε σε κύκλο το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ή στη φράση που συµπληρώνει σωστά την πρόταση: 1. Στον ανθρώπινο οργανισµό

Διαβάστε περισσότερα

ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η επιφάνεια για την ανταλλαγή των αερίων είναι περίπου 140m 2! Το ΑBC της επείγουσας Ιατρικής A: Airway B: Breathing C: Circulation D: Disability E: Exposure Τι παρατηρείται? Αλλεργική

Διαβάστε περισσότερα

ANAΠNEYΣTIKO ΣYΣTHMA

ANAΠNEYΣTIKO ΣYΣTHMA ANAΠNEYΣTIKO ΣYΣTHMA Λειτουργίες οξυγόνωση αίµατος - αποµάκρυνση CO 2 συµµετέχει στις αισθήσεις > όσφρησης & γεύσης παραγωγή του λόγου Tο αίµα από. καρδιά > πτωχό σε O 2 πλούσιο σε CO 2 > εισέρχεται στους

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαία αντανακλαστικά

Νωτιαία αντανακλαστικά Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα Ανώτερο πεπτικό. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας

Πεπτικό σύστημα Ανώτερο πεπτικό. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας Πεπτικό σύστημα Ανώτερο πεπτικό Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας Πεπτική οδός Μυώδης σωλήνας ο οποίος αρχίζει από την στοματική κοιλότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος. 21/5/18 Ε. Παρασκευά, Εργ. Φυσιολογίας, Τµήµα Ιατρικής Π.Θ.

Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος. 21/5/18 Ε. Παρασκευά, Εργ. Φυσιολογίας, Τµήµα Ιατρικής Π.Θ. Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος 1 Εξωκρινής µοίρα: πέψη 80% του όγκου του οργάνου Ενδοκρινής µοίρα (νησίδια Langerhans): µεταβολισµός της γλυκόζης 2% του όγκου του οργάνου 1-2 εκατ. νησίδια 2 Κύτταρα &

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ & ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΒΙΟΨΙΑΣ. Ιωάννα Γκικόντη Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα, Π.Γ.Ν.Ν. Ιωνίας «Η Αγία Όλγα»

ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ & ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΒΙΟΨΙΑΣ. Ιωάννα Γκικόντη Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα, Π.Γ.Ν.Ν. Ιωνίας «Η Αγία Όλγα» ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ & ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΒΙΟΨΙΑΣ Ιωάννα Γκικόντη Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα, Π.Γ.Ν.Ν. Ιωνίας «Η Αγία Όλγα» ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ Ολοκλήρωση διεργασίας πέψης (έκκριση ενζύµων)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘ.:... / 25 ΒΑΘ.:../ 20 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 2011 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Στο πεπτικό σύστημα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς η μετατροπή ς σε απλούστερες. Η λειργία πεπτικού συστήματος μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις: (α) πέψη,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ. Παύλος Μακρίδης, επίκουρος καθηγητής

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ. Παύλος Μακρίδης, επίκουρος καθηγητής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ Παύλος Μακρίδης, επίκουρος καθηγητής Ιστός : ομάδα παρόμοιων κυττάρων που μαζί με την εξωκυτταρική μήτρα εκτελούν μια συγκεκριμένη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Ευάγγελος Κωλέττας Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας με έμφαση στη Μοριακή Φυσιολογία Εργαστήριο Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Συμβεβλημένο Μέλος

Διαβάστε περισσότερα

Ευστάθιος Ράλλης. Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας

Ευστάθιος Ράλλης. Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας Ευστάθιος Ράλλης Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας Το δέρμα ενός ανθρώπου: Έκταση: 2 τετραγωνικών μέτρων Βάρος: Ζυγίζει: 4 κιλά Αιμοφόρα αγγεία: Το συνολικό μήκος ξεπερνάει τα 17 χιλιόμετρα Σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαία αντανακλαστικά

Νωτιαία αντανακλαστικά Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις 1 Πόσα λίτρα πρόουρο σχηματίζονται ημερησίως; α) 15-18 L β) 1,5-1,7 L γ) 170-180 L δ) 1700-1800 L ε) 100-120 L 2. Ποιο τμήμα του νεφρού ανήκει στον μυελό του νεφρού; α) Τα νεφρικά σωμάτια β) Η κάψα του

Διαβάστε περισσότερα

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό.

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. 1 ΓENIKA ΣTOIXEIA Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. ΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Η βασική ζώσα μονάδα του σώματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας...

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας... ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας... Κύτταρο Η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. Πρώτος ο Βρετανός Robert Hooke το 1665 παρατηρώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ Γεράσιμος Π. Βανδώρος ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ

ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ Γεράσιμος Π. Βανδώρος ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ Γεράσιμος Π. Βανδώρος ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΣΥΧΝΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΕΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Από το κύτταρο στον οργανισμό

1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Από το κύτταρο στον οργανισμό 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Από το κύτταρο στον οργανισμό ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ Τα κύτταρα του ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ είναι μερικά τρισεκατομμύρια (περίπου 10 13 ) ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ Τα κύτταρα του ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ είναι

Διαβάστε περισσότερα

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 2013 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Σ πεπτικό σύστημα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς η μετατροπή ς σε απλούστερες. Η λειργία πεπτικού συστήμας μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις: (α) πέψη,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ...

ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ... ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ... ...ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΙΣΤΟΥΣ ΟΜΑΔΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ιστοί όργανα συστήματα οργάνων αδένας Νευρικός Επιθηλιακός επιδερμίδα ΙΣΤΟΙ καρδιά αίμα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ A. ΕΝΤΕΡΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ A. ΕΝΤΕΡΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ 1 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Είναι το σύστημα που εξυπηρετεί την διατροφή του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτελείται: 1. Εντερικό σωλήνα Ι. Κοίλο του στόματος ΙΙ. Φάρυγγας ΙΙΙ. Οισοφάγος ΙV. Στόμαχος V. Λεπτό έντερο

Διαβάστε περισσότερα

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Συνδετικός Ιστός - Ορισμός Παρέχει το: Υποστηρικτικό και Συνδετικό πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από την καρδιά και τα αγγεία( αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία). Η καρδιά με τους παλμικούς ρυθμούς στέλνει το αίμα στο σώμα. Οι αρτηρίες παίρνουν το αίμα από την καρδιά

Διαβάστε περισσότερα

Από το κύτταρο στον οργανισμό. Κεφάλαιο 1ο

Από το κύτταρο στον οργανισμό. Κεφάλαιο 1ο Από το κύτταρο στον οργανισμό Κεφάλαιο 1ο Ι. Ανάμεσα στους μεικτούς αδένες του ανθρώπινου οργανισμού περιλαμβάνεται και το πάγκρεας. α) Ποια είναι τα προϊόντα που παράγει το πάγκρεας (παγκρεατικό υγρό,

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΛΕΜΦΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΙΜΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Καρδιά Αρτηρίες Φλέβες 2 Λεμφικό Σύστημα Το δίκτυο αγγείων του οργανισμού που άγει το επιπλέον υγρό των ιστών, από

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ουροποιητικό Σύστημα Νεφροί Αποχετευτικό Σύστημα Καλυκοπυελικό Σύστημα Ουρητήρες, Ουροδόχος κύστη, Ουρήθρα Παραγωγή Μεταφορά Αποθήκευση Ποιοτικός έλεγχος ούρων Παροχέτευση Λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού

Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού Η Λευκή Ουσία του Νωτιαίου Μυελού λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Ανιόντα Δεµάτια του Νωτιαίου Μυελού Ανιόντα Δεµάτια της Πρόσθιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Πλάγιας Δέσµης Ανιόντα Δεµάτια της Οπίσθιας Δέσµης Κατιόντα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ

ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. 1 ΚΥΤΤΑΡΟ Τα μικροσκοπικά στοιχεία (οικοδομικοί λίθοι) από τα οποία αποτελούνται όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Τεράστιο χημικό εργοστάσιο! ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ. σύνθεση μεγάλων μορίων από μικρομοριακές μ ρ ενώσεις. αποδόμηση η τοξικών ουσιών

Τεράστιο χημικό εργοστάσιο! ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ. σύνθεση μεγάλων μορίων από μικρομοριακές μ ρ ενώσεις. αποδόμηση η τοξικών ουσιών ΗΠΑΡ ΗΠΑΡ Τεράστιο χημικό εργοστάσιο! ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ σύνθεση μεγάλων μορίων από μικρομοριακές μ ρ ενώσεις αποδόμηση η τοξικών ουσιών μεταφορά με πυλαίο αιμοφόρο σύστημα ηπατικής αρτηρίας μεταφορά

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση του Αυτόνοµου Νευρικού Συστήµατος. λκλλκλκλλκκκκ. Εισαγωγή. Διαφορές Μεταξύ Αυτόνοµου και Εγκεφαλονωτιαίου Νευρικού Συστήµατος

Οργάνωση του Αυτόνοµου Νευρικού Συστήµατος. λκλλκλκλλκκκκ. Εισαγωγή. Διαφορές Μεταξύ Αυτόνοµου και Εγκεφαλονωτιαίου Νευρικού Συστήµατος Οργάνωση του Αυτόνοµου Νευρικού Συστήµατος λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Διαφορές Μεταξύ Αυτόνοµου και Εγκεφαλονωτιαίου Νευρικού Συστήµατος Οργάνωση του Αυτόνοµου Νευρικού Συστήµατος Συµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Με βάση τη θέση στο ανθρώπινο σώμα Με βάση την ιδιότητα για γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Εξωτερικοί εσωτερικοί μη ειδικοί μηχανισμοί ειδικοί

Διαβάστε περισσότερα

Λουκάς Νικολάου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Λουκάς Νικολάου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2007 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Στο πεπτικό σύστηµα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς και η µετατροπή τους σε απλούστερες. Η λειτουργία του πεπτικού

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΔΟΘΗΛΙΑΚΗΣ ΣΥΝΘΕΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ(eNOS) ΣΤΟ ΓΑΣΤΡΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΔΟΘΗΛΙΑΚΗΣ ΣΥΝΘΕΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ(eNOS) ΣΤΟ ΓΑΣΤΡΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Π.Ν.Θ ΑΧΕΠΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Δ. ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ ===============================================

Διαβάστε περισσότερα

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Συνδετικός Ιστός - Ορισμός Παρέχει το: Υποστηρικτικό και Συνδετικό πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α.Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ Σ.Ε.Υ.Π. ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α.Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ Σ.Ε.Υ.Π. ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Α.Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ Σ.Ε.Υ.Π. ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙ Α ΣΤΗΝ ΠΑΙ ΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ (30 ΗΜΕΡΩΝ - 14 ΕΤΩΝ) ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΕΣ: ΣΤΑΜΑΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙ Η ΙΟΥΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Έξω Ους, Μέσω Ους, Έσω Ους Έξω Ους, Μέσω Ους: μετάδοση ηχητικών κυμάτων Έσω Ους: Όργανο Ακοής και Ισορροπίας ΕΞΩ ΟΥΣ α) Πτερύγιο β) Έξω ακουστικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΚΝΣ: πολυσύνθετο σύστηµα πολλές από τις λειτουργίες του αδιευκρίνιστες Πρώτες ανατοµικές µελέτες Αριστοτέλης και Γαληνός

Διαβάστε περισσότερα