Θέµατα της παρουσίασης. O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο. Βοηθητικός ρόλος

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θέµατα της παρουσίασης. O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο. Βοηθητικός ρόλος"

Νέφθυς Μεσσηνέζης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Θέµατα της παρουσίασης O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο Σακελλαρίου Κίµων Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Tι είναι µαθητοκεντρικό σχολείο. ιαστάσεις του ρόλου του δασκάλου στο εκσυγχρονισµένο σχολείο. Μαθητοκεντρικό σχολείο είναι το σχολείο όπου καλλιεργείται η κριτική σκέψη, η ελεύθερη προσωπικότητα, η δηµιουργικότητα και η αυτοβουλία του µαθητή µέσα από µία συνεργατική σχέση του καθοδηγητικού και συµβουλευτικού εκπαιδευτικού και του µαθητή. ιαστάσεις του ρόλου του δασκάλου στο µαθητοκεντρικό σχολείο Βοηθητικός Συµβουλευτικός Συνεργατικός Καθοδηγητικός ηµιουργικός Αντιαυταρχικός Αντιδιδακτικός Κοινωνικός Πολιτικός Βοηθητικός ρόλος (Ασκείται µόνο όταν οι µαθητές το ζητήσουν) Στο εκσυγχρονισµένο σχολείο ο δάσκαλος βοηθά τους µαθητές: Να κατακτήσουν τη γνώση. Να αποκτήσουν δεξιότητες. Να καλλιεργήσουν και να αναπτύξουν τη φαντασία και τις δηµιουργικές τους ικανότητες. Να µάθουν πώς να µαθαίνουν και γενικότερα να γίνουν ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες. 1

2 Συµβουλευτικός ρόλος Στο νέο σχολείο ο συµβουλευτικός ρόλος: εν αφήνει περιθώρια σε δογµατικές θέσεις και σε µηχανιστικούς προσανατολισµούς. Εµπεριέχει a priori το στοιχείο της αµφισβήτησης της παιδαγωγικής αυθεντίας. Λειτουργεί ανασταλτικά στη συγκλίνουσα σκέψη των µαθητών. Ενισχύει την ενεργητική µάθηση. Οδηγεί τον µαθητή στην έρευνα και στην ανακάλυψη. Ο συνεργατικός ρόλος: Συνεργατικός ρόλος Καταργεί το χάσµα έδρας και µαθητών. Αντικαθιστά την µετωπική διδασκαλία µε την οµαδική εργασία. Οδηγεί σε διαλογοκεντρικές µαθησιακές στρατηγικές. Ακόµη, η συνεργασία οδηγεί... Στη λύση συγκεκριµένων προβληµάτων του γνωστικού τοµέα. Στην οργάνωση του ελεύθερου χρόνου ή άλλων δραστηριοτήτων. Στην αντιµετώπιση προβληµάτων αυτοδιοίκησης και συνύπαρξης στο σχολικό περιβάλλον. Καθοδηγητικός ρόλος 2

3 Ο καθοδηγητικός ρόλος Περιλαµβάνει διαδικασίες που οδηγούν το µαθητή να µαθαίνει πώς να µαθαίνει. Αυξάνει την ερευνητική διάθεση των µαθητών. Προϋποθέσεις του καθοδηγητικού ρόλου: Οδάσκαλος πρέπει να είναι απαλλαγµένος από τον κοµφορµισµό και την εξουσιαστικότητα. Να υπάρχει σύνδεση µεταξύ των µαθητών και του δασκάλου χωρίς τον κίνδυνο της εξάρτησης, αλλά µόνο µε την αµοιβαιότητα της αλληλεπίδρασης. ηµιουργικός ρόλος Χαρακτηριστικά του δηµιουργικού εκπαιδευτικού: Παιδαγωγική επικοινωνία µε τα παιδιά. Να διαθέτει φαντασία, πρωτοτυπία, συναισθηµατικότητα, πηγαιότητα και κριτική σκέψη. Να έχει καλλιτεχνικές δηµιουργικές ικανότητες στα µέσα και στην επικοινωνία. Να µελετά την προσωπική του συµπεριφορά και να ασκεί κριτική στις επιπτώσεις της συµπεριφοράς του πάνω στην οµαδική διαδικασία. Επίσης Να µπορεί να συνεργάζεται µε τους ενήλικους παιδαγωγικά. Να έχει γνώσεις στην παιδαγωγική των οµάδων, στην κοινωνιολογία, στην ψυχολογία του βάθους και της µάθησης, όπως επίσης και στην καλλιτεχνική αγωγή. Οφείλει να γνωρίζει την κοινωνική σηµασία και τη λειτουργία της οµαδικής ενεργητικότητας. Ηέλλειψη δηµιουργικών ατόµων στην κοινωνία οφείλεται: Στον κοµφορµιστικό και στερεότυπο χαρακτήρα της αγωγής και της µάθησης στο σχολείο. Στην ανικανότητα ή δυσκολία των περισσότερων ανθρώπων να οργανώσουν ενεργητικά τον ελεύθερο χρόνο τους. 3

4 Προϋποθέσεις ενεργητικής δηµιουργικότητας Ψυχολογική ασφάλεια (αποφυγή αξιολόγησης µε πνεύµα αρνητικής κριτικής και κατανόηση από το οικείο περιβάλλον του ανθρώπου). Ψυχολογική ελευθερία (η ελευθερία και η υπευθυνότητα του ατόµου απέναντι στον εαυτό του και στους άλλους ανθρώπους). Οδηµιουργικός δάσκαλος: Αποφεύγει την κριτική στους µαθητές του. Ενισχύει την νοητική σταθερότητα του παιδιού. Ενθαρρύνει τον µαθητή στην αυτοαξιολόγηση των ατοµικών του βηµάτων και της απόδοσής του. Βοηθά τον µαθητή ν αποκτήσει ευαισθησία έναντι των άλλων ατόµων σε ατοµικά, σχολικά και κοινωνικά προβλήµατα. Κάνει ερωτήσεις. Κάνει χρήση του χιούµορ. Ακόµη. ηµιουργεί προϋποθέσεις για να µπορέσουν οι µαθητές να εργαστούν µε διάφορα µέσα, ιδέες και δοµές. Βοηθά τον µαθητή να ενεργοποιηθεί και να αντιληφθεί καλύτερα τις διαδικασίες µάθησης µέσα από την ενασχόληση και χρήση των πραγµάτων. Βοηθά τους µαθητές στην απόκτηση ανεκτικότητας. Βοηθά τους µαθητές να συλλάβουν τη συνολική δοµή των προβληµάτων. Αντιαυταρχικός ρόλος Οεκπαιδευτικός στον αντιαυταρχικό ρόλο: Απορρίπτει τις λεκτικές και σωµατικές ποινές. ε διδάσκει από την έδρα αλλά κινητοποιεί και ενεργοποιεί την τάξη. εν οµιλεί περισσότερο από 8 λεπτά. Αντικαθιστά την ερώτησή του µε την ερώτηση του µαθητή. Γνωρίζει καλά τι είναι χαµένος και τι κερδισµένος χρόνος στην επικοινωνία του µε την τάξη. Επιπλέον Εξετάζει τα κίνητρα της κάθε πράξης των µαθητών και δεν επιβάλλει κυρώσεις. Πιστεύει στη διαλογοκεντρική µορφή της διδασκαλίας. ε συγχέει την επιστηµονική µε την επαγγελµατική αυθεντία. Μεταπλάθει τη σκέψη του µέσω της σκέψης των µαθητών µε διάθεση επιστηµονικού πλουραλισµού. 4

5 Αντιδιδακτικός ρόλος Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο εκσυγχρονισµένο σχολείο είναι όχι το πώς θα διδάξει αλλά το πώς να µη διδάξει. Κατακτιέται µε την αυτενεργό συµµετοχή του παιδιού. Ο αντιδιδακτικός ρόλος του εκπαιδευτικού συνίσταται: Στην κινητοποίηση και στη δραστηριοποίηση της τάξης του. Στη διερευνητική, ανακαλυπτική και επανακαλυπτική εργασία των µαθητών του για την κατάκτηση της γνώσης. Στην οµαδική εργασία, µε σεβασµό του ατοµικού ρυθµού εργασίας του µαθητή στην οµάδα. Στη συµµετοχική διαδικασία. Στο σχολείο εργαστήρι, όπου ο εκπαιδευτικός έχει ρόλο βοηθητικό, συνεργατικό, συµβουλευτικό, καθοδηγητικό, δηµιουργικό, αντιαυταρχικό. Κοινωνικός ρόλος Οεκπαιδευτικός στον κοινωνικό ρόλο. καταβάλλει προσπάθεια µέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας να κάνει ένα φιλτράρισµα µια ανδιαπαιδαγώγηση στην αξιολογική και κοινωνική συµπεριφορά του παιδιού µε συναινετική συµµετοχή των ίδιων των µαθητών που οικοδοµούν και κατακτούν τις γνώσεις. Ο κοινωνικός ρόλος του εκπαιδευτικού δε δίνει το δικαίωµα στον ίδιο ή στις διαδικασίες της εκπαίδευσης να θεωρήσει την αγωγή σα δαµασµό και να επικαλεστεί το επαγγελµατικό του κύρος στο όνοµα της κοινωνικοποίησης. 5

6 Στόχοι του κοινωνικοκεντρικού σχολείου είναι: Φιλτράρισµα µέσω της αγωγής όλων των περιβαλλοντικών µηνυµάτων και των επιδράσεων πάνω στο παιδί. Εµµονή στην παράδοση και µια υπέρµετρη τάση για προστασία και η ετοιµασία του παιδιού για το µέλλον. Περιορισµός των αποκλίσεων του παιδιού για ένταξη στην οµάδα και χειραφέτηση από την οικογενειακή εξάρτηση. Η κοινωνικοκεντρική παιδαγωγική κατευθύνει και καθοδηγεί το παιδί σε προκαθορισµένες συµπεριφοριστικές διαδικασίες και αξίες, που η οριοθέτησή τους έχει γίνει a priori και χωρίς τη συµµετοχή του ίδιου του παιδιού. Πολιτικός ρόλος Οεκπαιδευτικός στον πολιτικό ρόλο του: εν πρέπει να µεταβάλλει το µάθηµα σε πολιτική προπαγάνδα. Θα πρέπει να χρησιµοποιεί επιχειρήµατα και όχι συνθήµατα. Θα πρέπει να είναι αµερόληπτος σε όλες τις πολιτικές θέσεις. Θα πρέπει να διδάσκει την πολιτική αγωγή µε διάλογο και όχι µε µονόλογο. Βιβλιογραφία Σακελλαρίου, Κ. & Μπεκιάρη, Α. (2001). Εισαγωγή στην επιστήµη της αγωγής. Αθήνα, Εκδόσεις Leader Books. Παπάς, Α. (1994). Σύγχρονη θεωρία και πράξη της αγωγής, τ. Α & Β. Αθήνα, Εκδόσεις ελφοί. Ξωχέλλης, Π. (1997). Εισαγωγή στην παιδαγωγική. Θεµελιώδη προβλήµατα της παιδαγωγικής επιστήµης. Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Κυριακίδη. 6

Σχετικά έγγραφα

Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Σακελλαρίου Κίμων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ