Σ.Μ.Ε σε 10-ετές Ομόλογο Ελληνικού Δημοσίου

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σ.Μ.Ε σε 10-ετές Ομόλογο Ελληνικού Δημοσίου"

Λευίς Ζάππας
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Σ.Μ.Ε σε 10-ετές Ομόλογο Ελληνικού Δημοσίου Ορισμός και Χαρακτηριστικά Τα ΣΜΕ στο 10-ετές ομόλογο του Ελληνικού Δημοσίου είναι μια συμφωνία μεταξύ δύο αντισυμβαλλομένων. Ο πωλητής συμφωνεί να παραδώσει και ο αγοραστής να δεχθεί την παράδοση, συγκεκριμένης ποσότητας του υποκείμενου τίτλου του συμβολαίου, σε μια μελλοντική ημερομηνία, στην τιμή που διαπραγματεύτηκε το συμβόλαιο. Υπάρχει φυσική παράδοση του υποκείμενου τίτλου. Ο υποκείμενος τίτλος είναι ένα συνθετικό ομόλογο και όχι απλά ένα ομόλογο. Μπορεί να προσομοιαστεί με ορισμένα από τα ομόλογα που διαπραγματεύονται στην υποκείμενη αγορά, καθώς κανένα ομόλογο με αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά του υποκείμενου ομολόγου δεν διαπραγματεύεται στην αγορά. 1

2 Το ΧΑ προσδιορίζει έναν αριθμό συμβολαίων που είναι παραδοτέα εκ των οποίων ο πωλητής του συμβολαίου μπορεί να διαλέξει και να παραδώσει. Το ΧΑ επίσης δημοσιεύει συντελεστές τιμής που προσδιορίζουν την αξία των παραδοτέων ομολόγων σε σχέση με την αξία του συνθετικού υποκείμενου ομολόγου. Η επιλογή των παραδοτέων ομολόγων γίνεται έτσι ώστε η εναπομένουσα διάρκεια ζωής τους από τη στιγμή λήξης του ΣΜΕ να προσομοιάζει τη διάρκεια ζωής του συνθετικού ομολόγου. Επίσης, θα πρέπει το συνολικό ποσό έκδοσης αυτών των ομολόγων να είναι τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο ευρώ. 2

3 Βασικά χαρακτηριστικά του ΣΜΕ στο ομόλογο Υποκείμενος τίτλος Μέγεθος Συμβολαίου Τιμή διαπραγμάτευσης συμβολαίου Ελάχιστο μέγεθος μεταβολής τιμής (Tick) Μέγεθος Tick Συνθετικό ομόλογο με διάρκεια 10 έτη και τοκομερίδιο 6% Η ονομαστική αξία του συνθετικού ομολόγου είναι ευρώ. Η τιμή του συμβολαίου εκφράζεται ως ποσοστό επί της ονομαστικής αξίας του συνθετικού ομολόγου με ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων. 0,01% 10 ευρώ Αγορές Απλή αγορά: πολλαπλάσια του ενός συμβολαίου Ώρες συναλλαγής 10:00-17:00 Μήνες λήξης Ημέρα τελικής εκκαθάρισης Ημέρα λήξης και ημέρα τελικής συναλλαγής Ημερήσια τιμή εκκαθάρισης Τελική τιμή Αγορά πακέτων: πολλαπλάσια των 10 συμβολαίων Όλες οι σειρές ακολουθούν τον τριμηνιαίο κύκλο εκπνοής, Μαρ-Ιουν-Σεπτ-Δεκ Είναι η δέκατη ημερολογιακή ημέρα του μήνα λήξης συμβολαίου. Η ημέρα λήξης είναι η Πέμπτη εργάσιμη ημέρα, πριν την ημέρα τελικής εκκαθάρισης. Η ημέρα λήξης είναι επίσης η τελευταία ημέρα συναλλαγής. Υπάρχει καθημερινή εκκαθάριση βασισμένη στην ημερήσια τιμή εκκαθάρισης που υπολογίζεται με βάση τον κατάλληλο αλγόριθμο. Είναι η τελευταία τιμή συναλλαγής κατά 3

4 εκκαθάρισης (EDSP) Παράδοση την ημέρα λήξης της κάθε σειράς. Δύο εβδομάδες πριν την τελευταία ημέρα συναλλαγής το ΧΑ εκδίδει λίστα των ομολόγων που είναι παραδοτέα προς εκκαθάριση του συμβολαίου. Κατά την ημέρα παράδοσης, ο πωλητής υποχρεούται να παραδώσει για κάθε συμβόλαιο ονομαστική αξία ευρώ σε παραδοτέο ομόλογο της εκλογής του. Ο αγοραστής υποχρεούται να καταβάλλει το πληρωτέο ποσό που υπολογίζεται ως εξής: πληρωτέο ποσό =F x ΡF x ΑΙ όπου: F: Τελική τιμή εκκαθάρισης ΑΙ: Δεδουλευμένοι τόκοι ΡF: Συντελεστής τιμής για να προσαρμόσει τα διάφορα παραδοτέα ομόλογα σε κοινή βάση και υπολογίζεται από τον ακόλουθο τύπο: ΡF = 1 f 1,06 C 1 1,06 6 1, ,06 n: ο αριθμός ετών έως τη λήξη n n C(1- f) 100 f: είναι ένα κλάσμα με αριθμητή τον αριθμό των ημερών από την ημέρα παράδοσης μέχρι το επόμενο τοκομερίδιο, και παρονομαστή τον αριθμό των ημερών από το τελευταίο τοκομερίδιο ή αν δεν έχει ακόμα πληρωθεί τοκομερίδιο, από την ημέρα έκδοσης μέχρι το επόμενο τοκομερίδιο. C: το τοκομερίδιο της έκδοσης σε ποσοστό 4

5 (δηλ εάν το ποσοστό τοκομεριδίου είναι 6,5%, τότε C=6,5). Παραδοτέα ομόλογα Το ΧΑ καθορίζει ποια ομόλογα θα είναι παραδοτέα για κάθε σειρά, πέντε εργάσιμες ημέρες πριν από την πρώτη ημέρα συναλλαγής κάθε καινούριας σειράς συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης. Δύο εβδομάδες πριν από την τελευταία ημέρα συναλλαγής του μηνός που θα γίνει η παράδοση, το ΧΑ εκδίδει μια τελική λίστα των ομολόγων που είναι παραδοτέα προς εκκαθάριση του συμβολαίου και με τους αντίστοιχους συντελεστές τιμής. 5

6 Αναλυτική Παρουσίαση Καθημερινή αποτίμηση Καθημερινά γίνεται η αποτίμηση των θέσεων και καταγράφονται κέρδη και ζημίες. Όταν η τιμή του συμβολαίου αυξάνεται, ο αγοραστής έχει κέρδη και ο πωλητής ζημία. Όταν η τιμή του συμβολαίου μειώνεται, ο αγοραστής έχει ζημία και ο πωλητής κέρδος. Για παράδειγμα έστω ένας επενδυτής αγόρασε πέντε ΣΜΕ στο 10-ετές ομόλογο του Ελληνικού δημοσίου στα 101,15 και η τιμή εκκαθάρισης την ίδια ημέρα καθορίζεται στα 101,25. Ο αγοραστής πραγματοποιεί κέρδη και ο λογαριασμός του θα πιστωθεί με 500 ευρώ (=5χ0,10χ1.000). 6

7 Κλείσιμο θέσεων Οι θέσεις αγοράς και πώλησης μπορούν να κλεισθούν ανά πάσα στιγμή με μια αντίθετη συναλλαγή ίσου αριθμού συμβολαίων. Ο επενδυτής, για παράδειγμα, που έχει θέση αγοράς πέντε συμβολαίων μπορεί να κλείσει τη θέση του πουλώντας τα πέντε ΣΜΕ. Εάν η πώληση γίνεται στα 101,20 και η τιμή την προηγούμενη ημέρα ήταν 101,18, τότε ο λογαριασμός το ίδιο βράδυ θα πιστωθεί με 100 ευρώ (=5χ0,02χ1.000) και η θέση του θα κλείσει. 7

8 Τελική εκκαθάριση Οι θέσεις στο ΣΜΕ που παραμένουν ανοιχτές κατά τη λήξη του συμβολαίου, υπόκεινται στη διαδικασία της τελικής εκκαθάρισης η οποία γίνεται με φυσική παράδοση. Ο πωλητής είναι υποχρεωμένος, την ημέρα της παράδοσης, να παραδώσει για κάθε συμβόλαιο, ονομαστική αξία ευρώ σε παραδοτέα ομόλογα της εκλογής του. Ποσό τιμολογίου είναι το ποσό που εισπράττει ο πωλητής και προσδιορίζεται από το συντελεστή τιμής σε συνδυασμό με την τιμή διακανονισμού χρηματιστηριακής παράδοσης (Exchange Delivery Settlement Price, EDSP), η οποία μπορεί να είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος διαφόρων τιμών ΣΜΕ που επικράτησαν κατά την τελευταία ημέρα των συναλλαγών. Το ποσό τιμολογίου υπολογίζεται με τον ακόλουθο τύπο και ισχύει για κάθε 100 ονομαστικής αξίας του υποκείμενου συνθετικού ομολόγου. Ποσό τιμολογίου = (Τιμή Διακανονισμού x Συντελεστής Τιμής) + Δεδουλευμένος Τόκος, ή Ποσό τιμολογίου = (EDSPxPF)+AI Παράδοση και πληρωμή γίνεται πάντοτε για ονομαστική αξία του επιλεγόμενου ομολόγου. Παράδειγμα Τιμή Διακανονισμού (EDSP) ΣΜΕ = 101,5 8

9 Παραδοτέο ομόλογο Συντελεστής τιμής (PF) = 1, Δεδουλευμένος τόκος (AI) = 4,50 (ανά 100 ονομαστικής αξίας). Ποσό τιμολογίου = = ,55 Το φθηνότερο για παράδοση ομόλογο (101,5 x 1, ,50) x Ο πωλητής ενός ΣΜΕ έχει το δικαίωμα να επιλέξει ποιο από τα διαθέσιμα ομόλογα με διάρκεια οκτώ έως δέκα έτη να παραδώσει στη λήξη του συμβολαίου. Θα επιλέξει εκείνο το ομόλογο που του αποφέρει την μεγαλύτερη απόδοση. Αναγνώριση του φθηνότερου ομόλογου για παράδοση Από την παράδοση του ομολόγου ο πωλητής του ΣΜΕ εισπράττει το ποσό τιμολογίου, ενώ για την αγορά του ομολόγου πληρώνει την καθαρή τιμή και τους δεδουλευμένους τόκους που αντιστοιχούν. Συνεπώς, ο επενδυτής έχει σκοπό να βγάλει το μέγιστο δυνατό κέρδος ή να υποστεί την ελάχιστη ζημία. Ήτοι: Ποσό Τιμολογίου (Καθαρή τιμή ομολόγου + ΑΙ) (EDSP x PF + ΑΙ) (καθαρή τιμή + ΑΙ) ή EDSP x PF καθαρή τιμή > το μέγιστο Παράδειγμα 9

10 Έστω ότι η τιμή διακανονισμού χρηματιστηριακής παράδοσης είναι 93,15 και τα ακόλουθα δύο ομόλογα έχουν οριστεί ως παραδοτέα κατά την ημέρα λήξης του ΣΜΕ. Ομόλογο 1 Ομόλογο 2 Καθαρή τιμή 94,75 109,25 Δεδουλευμένος τόκος 3,70 4,15 Τοκομερίδιο 4,20 5,30 Συντελεστής τιμής 1, , Ποιο από τα δύο ομόλογα θα παραδωθεί από τον πωλητή; 10

11 Για να απαντήσουμε βρισκουμε τα έσοδα και έξοδα για κάθε ομόλογο τα οποία έχουν ως εξής: Ομόλογο 1 Ομόλογο 2 Ποσό Τιμολογίου (έσοδα) (93,15χ1, ,70)χ =98.839,2 (93,15χ1, ,15)χ = Ακαθάριστη τιμή ομολόγου (έξοδα) (94,75+3,70)χ1.000 = (109,25+4,15)χ Συνεπώς, θα επιλεγεί το ομόλογο 1 για παράδοση. Καθαρό αποτέλεσμα , =389, =-48 11

Σχετικά έγγραφα

ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗΣ ΣΕ 10-ΕΤΕΣ ΟΜΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ

ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗΣ ΣΕ 10-ΕΤΕΣ ΟΜΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗΣ ΣΕ 10-ΕΤΕΣ ΟΜΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 6.1 Γενικά Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζουµε τα Συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης στο 10-ετές οµόλογο του Ελληνικού ηµοσίου.