e- Πόλη: Η Μεταλλαγή των Ιδιοτήτων του Αστικού Χώρου υπό την Επίδραση του ιαδικτύου και της Ψηφιακής Οικονοµίας

Transcript

1 4. e- Πόλη: Η Μεταλλαγή των Ιδιοτήτων του Αστικού Χώρου υπό την Επίδραση του ιαδικτύου και της Ψηφιακής Οικονοµίας

2 Η ενεργοποίηση του διαδικτύου για την εξυπηρέτηση των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων επιφέρει αλλαγές στον τρόπο που αυτές οι δραστηριότητες πραγµατοποιούνται και που στην συνέχεια επηρεάζουν αυτόν καθ εαυτό τον τρόπο λειτουργίας του λίκνου εγκατάστασής τους δηλ. της ίδιας της πόλης. Η σύγκλιση των τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιακών Συστηµάτων δηµιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς προσφέρει πληθώρα συγκριτικών πλεονεκτηµάτων έναντι των παραδοσιακών µεθόδων εµπορικής ανάπτυξης. Όπως προκύπτει από τον ορισµό του Οργανισµού Ηλεκτρονικού Εµπορίου 1 «το ηλεκτρονικό εµπόριο (e-commerce ή e-επιχειρείν), καλύπτει ολόκληρο το φάσµα των επιχειρηµατικών ή διοικητικών συναλλαγών, διαµέσου της χρήσης των τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών» και προσφέρει καινοτόµες επιχειρησιακές δραστηριότητες, αλλά και νέες πηγές εσόδων. Παράλληλα το «κινητό ιαδίκτυο» παρέχει ένα κρίσιµο κανάλι, µέσω του οποίου οι επιχειρήσεις συνεργάζονται, όχι µόνο µε τους πελάτες τους, αλλά και µε τους υπαλλήλους και µε τους επιχειρηµατικούς εταίρους τους. Η φιλοσοφία «επιχείρηση προς τα πάντα» 2 και οι τεχνολογικές εφαρµογές της βρίσκονται σε πορεία ανάπτυξης και επιτρέπουν στις εταιρείες να αυξήσουν την αποδοτικότητα του κεφαλαίου τους να αυξήσουν και α συντονίσουν την παραγωγικότητα και αποδοτικότητα ενός αυξανόµενα «κινητού» εργατικού δυναµικού. 1. Το Έθνος των Καταναλωτών Στην πραγµατικότητα, ζούµε σε έναν κόσµο, όπου πρωταγωνιστεί ο πελάτης, αφού σε παγκόσµιο επίπεδο 1 δισεκατοµµύριο online καταναλωτές έχουν πολλά περισσότερα κοινά µεταξύ τους, από ό,τι µε τους «µη καλωδιωµένους» γείτονές τους στην ίδια τους τη χώρα. Ο νέος αυτός κόσµος, που ονοµάζεται «Εθνος των Καταναλωτών» 3, δεν µοιάζει µε κανένα άλλο έθνος του πλανήτη. Τα σύνορα του ορίζονται από κοινά θεµατικά χαρακτηριστικά (όχι γεωγραφικά ) όπως : - την κοινή άποψη για τον κόσµο, - την πρόσβαση στην τεχνολογία, - τις αξίες της µεσαίας τάξης, - το µέσο εισοδηµατικό επίπεδο, - τη παγκοσµιοποίηση, - τον εκδηµοκρατισµό της οικονοµικής ανάπτυξης, και - τη χρήση της τεχνολογίας αποτελούν τις κινητήριες δυνάµεις για την επέκταση του Consumer Nation. Αυτή ακριβώς η αναµενόµενη ανάπτυξη του «Εθνους των Καταναλωτών» θα τροποποιήσει ριζικά κατά την ερχόµενη δεκαετία τον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών, φέρνοντας στο προσκήνιο τον καταναλωτή. Οι αλλαγές «κλειδιά» που θα λάβουν χώρα είναι οι εξής: 1 Electronic Commerce Association (ECA) 2 business-to-everything, B2E 3 «Consumer Nation»

3 1) Μετρήσεις µε βάση τον καταναλωτή και όχι το προϊόν. Ηδη, πολλές από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται µόνον µέσω του ιαδικτύου πραγµατοποιούν πελατοκεντρικές µετρήσεις. 2) Εκµετάλλευση της γνώσης για τον καταναλωτή σε πραγµατικό χρόνο. Στον κόσµο της «άµεσης ικανοποίησης», οι εταιρείες αλλά και οι κυβερνήσεις πρέπει να πληροφορούνται σε πραγµατικό χρόνο τι επιθυµούν και τι όχι οι καταναλωτές και να λαµβάνουν τις ανάλογες αποφάσεις. 3) Μία ενιαία αγορά για το σύνολο των προϊόντων. Στο νέο αυτό περιβάλλον µεταβάλλονται οι παραδοσιακές σχέσεις Μάρκετινγκ, ο τρόπος που λειτουργεί το εµπόριο και ο τρόπος που λειτουργεί ο χώρος στον οποίο είναι αυτό εγκατεστηµένο. Ανιχνεύοντας τις προτιµήσεις των καταναλωτών µέσω των αγορών, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να αναπτύξουν δεξιότητες αντίστοιχες µε εκείνες ενός διαχειριστή χρηµατιστηριακού χαρτοφυλακίου, ο οποίος παρακολουθεί συνεχώς την πορεία των αγορών. Ήτοι: 1) Συναλλαγές λιανικού εµπορίου: Από το µοντέλο του «µοναχικού παίχτη» στο µοντέλο των «ανταγωνιστικών συνεργασιών». 2) Καµία εταιρεία δεν έχει το σύνολο των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την επιτυχία στον σηµερινό χώρο της παγκόσµιας αγοράς. Η συνεργασία µε τους ανταγωνιστές, τόσο στη δηµιουργία όσο και στη διεξαγωγή των συναλλαγών λιανικού εµπορίου, είναι εξαιρετικής σηµασίας για τη µείωση του κόστους και την κατανόηση της δυναµικής της αγοράς. 3) Η µετάβαση από το πρωτόκολλο EDI στο CDI. Χρησιµοποιώντας αντί του EDI (Electronic Data Interchange) το πρωτόκολλο CDI (Consumer Dedicated Interchange) οι εταιρείες θα µπορέσουν να αποκτήσουν µια αφοσιωµένη δια βίου πελατεία. Οι αλλαγές που συντελούνται στη δοµή των δραστηριοτήτων µιας επιχείρησης, µε την εφαρµογή πληροφοριακών λύσεων, είναι δραστικές. Οι αλλαγές που επέρχονται στους τοµείς αλληλεπιδρούν µε τον εξωτερικό κόσµο και αφορούν στις: 1) Προµήθειες, 2) Πωλήσεις, 3) Σχέσεις µε πελάτες και προµηθευτές, 4) ιαχείριση σχετικής πληροφορίας και διαπραγµατεύσεις εκτείνονται σε βάθος και αποκτούν µεγάλη αµεσότητα και ταχύτητα. ίνεται έτσι η δυνατότητα επεξεργασίας και εκπλήρωσης πολύ µεγαλύτερου αριθµού δοσοληψιών, µε οικονοµική ή άλλη υφή. Όσον αφορά στις µικροµεσαίες επιχειρήσεις έχουν επίσης ρόλο στη νέα οικονοµία, καθώς 1) ποιότητα 2) διαφοροποίηση, και 3) ευελιξία θα συνεχίσουν να αποτελούν σηµαντικά επιχειρηµατικά αγαθά.

4 ιαπιστώνουµε ήδη ευρείας κλίµακας ηλεκτρονικοποίηση, και χρήση του διαδικτύου στις παρακάτω δραστηριότητες: 2. Η Ηλεκτρονικοποιηση των ραστηριοτήτων. Α )e-business Ένας ριζικός µετασχηµατισµός πραγµατοποιείται στον επιχειρηµατικό κόσµο. - Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, - η δηµιουργία των ηλεκτρονικών αγορών (e-markets), και - οι ηλεκτρονικές επιχειρηµατικές κοινότητες (networked business communities), θα καταρρίψουν τα παραδοσιακά επιχειρηµατικά µοντέλα. Η «αποκεφαλοποίηση» 4 των επιχειρήσεων αποτελεί, ενδεχοµένως, το σηµαντικότερο στοιχείο του νέου επιχειρηµατικού µοντέλου, καθώς οι επιχειρήσεις δηµιουργούν «εξωτερικά δίκτυα», περιορίζοντας σηµαντικά τις εταιρικές λειτουργίες οι οποίες διεξάγονται στο εσωτερικό τους. Αυτό το γεγονός καθιστά χώρο πραγµάτωσης των επιχειρησιακών διεργασιών ολόκληρο το Αστικό ιστό. «Οι νέες τεχνολογίες αποτελούν τον πυρήνα του αναµενόµενου µετασχηµατισµού». Παρέχουν στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να εκµεταλλευτούν τις αλλαγές τις οποίες συνεπάγεται η τυποποίηση των επιχειρηµατικών λειτουργιών τους, η οποία επιτυγχάνεται µέσω τεχνικών όπως: - Σχεδιασµός Επιχειρήσεων, (Enterprise Resource Planning) - ιαχείριση σχέσεων Καταναλωτού, (Customer Relationship Management) - της διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας (Supply Chain Management). Με τις αλλαγές αυτές, αναδεικνύεται η έννοια του «brand-owner», των επιχειρήσεων, δηλαδή, που επικεντρώνονται αποκλειστικά στις κύριες λειτουργίες τους και στη δηµιουργία καινοτόµων προϊόντων, ακολουθώντας µία απολύτως πελατοκεντρική προσέγγιση και αναθέτοντας τις δευτερεύουσες επιχειρηµατικές λειτουργίες τους σε εξωτερικούς συνεργάτες. Με τον τρόπο αυτό, η εταιρεία µετατρέπεται σε «δηµιουργό δικτύου» (network builder) και σε «ενοποιητή συστηµάτων» (system integrator) που αποτελούν επίσης καινοτόµες έννοιες και στόχους. Β )e-commerce Πρέπει να επισηµανθεί, ότι το πραγµατικό ηλεκτρονικό εµπόριο είναι κάτι περισσότερο από απλή πώληση προϊόντων στο web. Μπορεί να διακρίνει κανείς δύο βασικές κατηγορίες δραστηριοποίησης, οι οποίες δηµιουργούν και διαφορετικές επιχειρηµατικές διαδικασίες. α)το ηλεκτρονικό εµπόριο που απευθύνεται στον καταναλωτή απαιτεί στην απλούστερη µορφή µία 1)παρουσίαση των προϊόντων και υπηρεσιών της επιχείρησης στο web, 2) ένα σύστηµα λήψης παραγγελιών και στοιχείων του αγοραστή, και 3) ένα σύστηµα online πληρωµής και εκτέλεσης της συναλλαγής. Αυτή είναι η αρχική φάση του ηλεκτρονικού εµπορίου, η οποία δεν επιβάλλει ουσιαστικές παρεµβάσεις στον επιχειρηµατικό πυρήνα, επιτρέπει µεν την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών µέσα στο ιαδίκτυο, αλλά δεν αξιοποιεί ακόµη το πραγµατικό ηλεκτρονικό επειχειρείν. 4 decapitalization

5 β) Το ηλεκτρονικού εµπορίου που επεκτείνεται σε επιχειρηµατικούς πόρους και διαδικασίες - όπως 1) η αποθήκη, 2) το πελατολόγιο, 3) η τιµολόγηση, για να φτάσει έως και 4) τις εφαρµογές διαχείρισης της σχέσης µε τον πελάτη, και 5) την υλοποίηση στρατηγικών marketing. Στην περίπτωση αυτή η επιχείρηση αρχίζει να µετασχηµατίζεται από το «παραδοσιακό business» στο µοντέλο «e-business», οπότε η επιχειρηµατική αναδιάρθρωση είναι δεδοµένη. Το βασικό συστατικό της επιτυχίας στο ηλεκτρονικό λιανεµπόριο, µέσα στο υπό διαµόρφωση παγκοσµιοποιηµένο περιβάλλον των online καταναλωτών 5 συνοψίζεται στο αξίωµα «Εµφαση στον πελάτη και όχι στο προϊόν». Γ) e-procurement Η ιαχείριση προµηθειών µέσω Internet, είναι ένα από τα βασικά συστατικά του ηλεκτρονικού «επιχειρείν». Η ηλεκτρονική διαχείριση προµηθειών παρέχει σηµαντικές δυνατότητες µείωσης των δαπανών, και προσφέρει νέες ευκαιρίες κερδοφορίας, στοιχεία που την καθιστούν βασικό κοµµάτι του στρατηγικού σχεδιασµού των επιχειρήσεων στη Νέα Οικονοµία. Οι επιχειρήσεις ανακαλύπτουν ότι η διαδικασία του e- procurement µειώνει δραστικά τα κόστη δηµιουργίας συντήρησης, και λειτουργίας της εφοδιαστικής τους αλυσίδας. και αλλάζει δραστικά τον τρόπο λειτουργίας της και την επίδρασή της στο χώρο. ) e-government Αλλάζει τον τρόπο που οι κυβερνήσεις και οι Οργανισµοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξυπηρετούν τους πολίτες. Η εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης έχει ήδη ξεκινήσει. Στην απλή της έκφραση αφορά στη χρήση τεχνολογίας ούτως ώστε να εµπλουτιστούν τα µέσα πρόσβασης και παροχής υπηρεσιών στους πολίτες, και επιχειρήσεις στο πλαίσιο της γενικότερης του τρόπου λειτουργίας µε στόχο µία «πελατο-κεντρική» προσέγγιση. Στα θέµατα αυτά περιλαµβάνονται: Ηλεκτρονική ιασύνδεση Κρατικών Υπηρεσιών, ηµιουργία Κεντρικών Ηλεκτρονικών Βάσεων εδοµένων, ηµιουργία ηλεκτρονικών Κόµβων Πληροφοριών για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, Βελτίωση της τεχνολογικής υποδοµής διαφόρων κρατικών υπηρεσιών µε στόχο τη µείωση της γραφειοκρατίας και του κόστους υπηρεσιών, Ηλεκτρονική Παροχή Υπηρεσιών π.χ. µέσα από WEB, IVR, και ασύρµατα µέσα, Ηλεκτρονική διεκπεραίωση κρατικών προµηθειών, 5 έκθεση της Price Waterhouse Coopers

6 Επένδυση σε τεχνολογίες και οργανισµούς που θα έχουν ρόλο στήριξης των επιχειρήσεων στη σύγχρονη οικονοµία. Σε αυτή την κατηγορία µπορούν να ενταχθούν εθνικά Trusted Third Parties Σε αυτό το πλαίσιο µια ευρύτερη πολιτική e-government συνήθως περιλαµβάνει τους εξής απώτερους στόχους: Την ισχυροποίηση στη διεθνή κοινότητα, Την αναδιάρθρωση των διαδικασιών, µε τη µεταβολή της υφιστάµενης λειτουργικής κουλτούρας Την επίτευξη αποκέντρωσης µε τη µεταφορά αρµοδιοτήτων σε τοπικούς φορείς. Η λήψη αποφάσεων των τελευταίων µπορεί να στηριχθεί σε σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας και ανταλλαγής δεδοµένων µε τους κεντρικούς φορείς. Τη µείωση της λεγόµενης ψηφιακής διαίρεσης 6 δηλαδή της διαφοράς σε εκπαίδευση και πρόσβαση στις σύγχρονες τεχνολογίες µεταξύ διαφόρων κατηγοριών πολιτών. Το digital divide ουσιαστικά αποτελεί την κοινωνική διάσταση της «ανισότητας ευκαιριών» που αναπτύσσονται στην ψηφιακή κοινωνία. Σ αυτές τις δραστηριότητες εµφανίζεται τόσο η ποιοτική όσον και η χωρική επιρροή του διαδικτύου επιτυγχάνοντας λύσεις µε κοινωνικές ανθρώπινες διαστάσεις. Ε) e-marketplaces. Με τον όρο e-marketplaces εννοούµε ηλεκτρονικές αγορές δοµηµένες για να εξυπηρετήσουν διεπιχειρησιακές συναλλαγές. 7 Τα e-marketplaces χωρίζονται σε δύο κατηγορίες : 1) Τα οριζόντια (horizontal), όπου οι αγοραστές και οι πωλητές προέρχονται από όλο το φάσµα της επιχειρηµατικής δραστηριότητας και, 2) Τα κάθετα (vertical), όπου οι συµµετέχουσες εταιρείες δραστηριοποιούνται σ έναν συγκεκριµένο κλάδο. Οι δοµικές αυτές οι αλλαγές επιδρούν στην εξάπλωση των επιχειρήσεων στον χώρο. 3. Οι Παράγοντες ιαµόρφωσης του Πολεοδοµικού Γίγνεσθαι Οι µέχρι σήµερα εκφρασµένες θεωρίες του χώρου εξηγούν τις γενικότερες και ειδικότερες χωροθετήσεις µε βάση: 1. Τις αποστάσεις από τα σηµεία των αγορών 2. Τα διαθετιµένα µέσα µεταφοράς 3. Τη ταυτόχρονη διατύπωση θεµατικών και χωρικών ιεραρχιών των υπηρεσιών για την δηµιουργία των αγορών, και 4. Τη λειτουργική θεώρηση του χώρου, Οι χωρικές αυτές θεωρίες προκύπτουν ευθέως από την εφαρµογή των διαφόρων τύπων των οικονοµιών (αγροτική, βιοµηχανική, Υπηρεσιών...) στον χώρο. Αυτό σηµαίνει; ότι η χωροθέτηση των «ιδρυµάτων εγκαταστάσεων» τόσο στο κτιριακό όσο 6 digital divide 7 Β2Β emarketplaces

7 και κυρίως στο πολεοδοµικό επίπεδο µιας οικονοµίας επηρεάζεται άµεσα από τους λειτουργικούς παράγοντες τους. Τέτοιοι παράγοντες, πέραν των πολιτικών, κοινωνικών, και φορολογικών είναι συνήθως: 1. υνατότητες µετακίνησης ατόµων 2. υνατότητες επικοινωνιών 3. υνατότητες Πληροφόρησης 4. υνατότητες µεταφοράς προϊόντων 5. υνατότητες διανοµής προϊόντων 6. υνατότητες αποθήκευσης 7. υνατότητες Επεξεργασίας προϊόντων 8. ίκτυα κ. τ. λ. Ο εντοπισµός του είδους, της θέσης και του τρόπου λειτουργίας των συστατικών στοιχείων της Αστικής πολεοδοµικής δοµής ανοίγει θεωρητικά το δρόµο για την ερµηνεία της φύσης και του τρόπου λειτουργίας των πόλεων. Τα βασικά συστατικά στοιχεία αφορούν κυρίως στις ανθρώπινες δραστηριότητες που λαµβάνουν κατά καιρούς χώρα µέσα στον αστικό ιστό. Η ειδολογική διαφοροποίηση στη «βάση της φύσης των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων» έχει επιπτώσεις στην «βασική φύση των πόλεων» µέσα στις οποίες πραγµατοποιούνται. Η διαφοροποίηση αυτή εκδηλώνεται τόσο στη λειτουργία όσο και στη µορφή τους. α) Οι κλασικοί παράγοντες χωροθέτησης των δραστηριοτήτων ήταν µέχρι σήµερα κυρίως «υλικής άποψης» Και ειδικότερα: η προσπελασιµότητα, το κόστος ενέργειας, το κόστος εργασίας, η θέση των αγορών διάθεσης, η καταλληλότητα των φυσικών υποδοµών κλπ. β) Η θεώρηση αυτή συµπληρώνεται σταδιακά µε αντίστοιχους παράγοντες χωροθέτησης «άϋλης άποψης» του χώρου, όπως οι πόροι γνώσης, οι πόροι πολιτισµού, η υποδοµή γνώσης, η δηµιουργία κέντρων, τα δίκτυα πληροφοριών. Αυτοί οι άυλοι παράγοντες αποτελούν τον νέον γενετικό κώδικα δηµιουργίας του νέου αστικού περιβάλλοντος. Ο νέος αυτός γενετικός κώδικας έρχεται να επιδράσει στο πολεοδοµικό γίγνεσθαι δρώντας παράλληλα αλλά και συµπληρωµατικά µε τους παράγοντες υλικής άποψης, µε αποτέλεσµα τη χωρική ανακατανοµή των δραστηριοτήτων. Είναι σηµαντικό να διερευνηθεί ο τρόπος επιρροής των άϋλων παραγόντων. Και τούτο διότι η άϋλη άποψη τους αναφέρεται κυρίως στο γεγονός ότι, αυτοί οι άυλοι παράγοντες, «παρουσιάζονται ανεξάρτητοι από τον χώρο» κατά την επιρροή τους στο πολεοδοµικό γίγνεσθαι. Έτσι ενώ µέχρι σήµερα το γίγνεσθαι των πόλεων εξηρτάτο από τους παράγοντες διττής φύσης χώρος και κόστος, εις το εξής η διαµόρφωση του ανθρωπογενούς αστικού περιβάλλοντος παρουσιάζεται

8 εξαϋλωµένη και συνεπώς ανεξαρτητοποιούµενη από τον χώρο, και τις µέχρι τώρα ενεργές ιδιότητές του. Συνοψίζοντας µπορούµε να θεωρήσουµε ότι: «η Γνώση, η Επιστήµη και η Τεχνολογία είναι κύριες δυνάµεις ανάπτυξης, οι οποίες ενεργοποιούνται σε περιοχές Αστικής συγκέντρωσης». γ)τα «δίκτυα» αποτελούν τη βασική προϋπόθεση, για την ολοκλήρωση αυτή των πολλαπλών υβριδικών άϋλων δραστηριοτήτων, και τη διάχυση προς τα µέσα αλλά και προς τα έξω υλικών και άϋλων εισαγωγών. Οι αστικές συγκεντρώσεις καλύπτουν αυτή την ανάγκη ανάπτυξης και σύγκλισης των δικτύων γεγονός που συνιστά την κύρια ιδιότητα βάσης τους. Και τούτο διότι τα δίκτυα απλωνόµενα (βαθµιαία) στον πολεοδοµούµενο χώρο τείνουν να ενοποιήσουν, διαφοροποιήσουν και να βελτιώσουν επί το λειτουργικότερο τις τρεις βασικές ιδιότητες του χώρου. Ήτοι τη συνέχεια, την ανισοµορφία και την ανισοτροπία του. Η επέκταση και το άπλωµα λοιπόν των δικτύων στον «ανθρωπογενή χώρο» στοχεύει στο να καταστήσει όλες τις θέσεις του εξίσου κεντρικές - ενεργές 8. Και αυτό συνιστά πρόθεση και στόχο ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα του. Έτσι το αναπτυξιακό και πολιτισµικό δυναµικό µιας πόλης καθορίζεται και εξαρτάται από τη δυνατότητα, ποιότητα και ταχύτητα των επικοινωνιών, δηλ. τη δυνατότητα δηµιουργίας δικτύων, και ειδικότερα: την άνεση ένταξης νέων στοιχείων στα δίκτυα, και την δυνατότητα συνδυασµού των δικτύων. Στοιχεία, που αποτελούν και τις δύο βασικές ιδιότητες των δικτύων 4. υνάµεις & ιαδικασία Αστικής Μεταλλαγής. Οι πόλεις µε την ιοικητική αλλά και λειτουργική ενοποίηση του χώρου (επικοινωνίες - δίκτυα) προσαρµόζονται στις ανάγκες µιας προηγµένης µετάβιοµηχανικής ολιστικής κοινωνίας. Έτσι αναγκαστικά πρέπει να συµβιβάσουν την ωρίµανση του «τοµέα παραγωγής» και την αναπόφευκτη ανάπτυξη του «τοµέα γνώσης» σε µια «νέα συνολική παραγωγική διάσταση», µε την βοήθεια της υποδοµής του ιαδικτύου. Το γεγονός ότι οι βιοµηχανίες σταδιακά µετατρέπονται από υψηλής οργανικής σύνθεσης κεφαλαίου σε υψηλής οργανικής σύνθεσης - επιστηµονικής εργασίας και άρα "έντασης γνώσης" αποτελεί τη βασική αλλαγή στη φύση της Αστικής Ανάπτυξης και διαµορφώνεται από παράγοντες διαφορετικής φύσεως. Αυτή η πολυπλοκότητα των επιρροών δίδει στο φαινόµενο υβριδική διάσταση. ιαπιστώνουµε τις παρακάτω επιρροές : α.- η εντατικοποίηση των ανταγωνιστικών δυνάµεων της αγοράς λόγω κλίµακος. β.- ο αναπτυσσόµενος ρόλος της επιστήµης τεχνολογίας, και η επακόλουθη βιοµηχανική διαφοροποίηση, γ.- οι νέες κλίµακες λόγω των αυξανόµενων ποσοστών ανάπτυξης, ε. -η ανάπτυξη νέων αστικών λειτουργικών προτύπων. 8 Καλύπτεται έτσι η ανάγκη, µέσω της εξάπλωσης των δικτύων, αλλά και του τρόπου διαχείρισής των), η οποία δηµιούργησε τους ουρανοξύστες λόγω της εύκολης καθ ύψος κινησής τους δηλ. το να βρίσκεσαι πάντοτε εκεί που βρίσκονται όλοι.

9 ζ.- Η ουσιαστική συλλειτουργία όλων των δραστηριοτήτων µέσω διαδικτύου. Αυτές οι αλλαγές, που προέρχονται από την Αγορά, επιδρούν στο πολεοδοµικό γίγνεσθαι διαµορφώνοντας : α.- νέες χωρικές µορφές ανάπτυξης σε κατοικία, και παραγωγικές δραστηριότητες, β.- αλλαγή τρόπου λειτουργίας των κεντρικών περιοχών λόγω διαφοροποίησης του ρόλου τους, γ.- ανάπτυξη λειτουργιών κλίµακος (πχ. µεγάλες καθηµερινές µετακινήσεις, µεγάλα εµπορικά κέντρα,...) δ.- εντατικοποίησης χρήσεων γης µε συνακόλουθη αύξηση τιµών γης, ε. - Ηλεκτρονικό τρόπο λειτουργίας όλων των Αστικών δραστηριοτήτων. Τα οποία έχουν συνέπειες στην Αναδόµηση των Αστικών περιοχών σε νέες λειτουργικές διατάξεις, µέσω ανάπτυξης πυρήνων µε εξελιγµένες εξειδικευµένες λειτουργίες. Αυτό ήδη φαίνεται από τις µεταβολές στο σύστηµα απασχόλησης και στην κλαδική εξειδίκευση και εξέλιξή του. ΚΩ ΙΚΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ D_22 D_ ΕΚ ΟΣΕΙΣ, ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΜΕΣΩΝ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑΣ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΗΧΑΝΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ D_72 D_73 ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΝΟΛΟ Η διαδικασία µεταλλαγής συνίσταται στην ένταξη του νέου λειτουργικού υλικού, δηλ. τις νέες λειτουργίες σε νέες πολεοδοµικές διατάξεις που θα αναδοµήσουν τις πόλεις προσαρµοζόµενες και εξυπηρετώντας τις νέες ανθρώπινες απαιτήσεις. Πρέπει να διευκρινίσουµε ότι η αναφερόµενη «διαφοροποίηση της φύσης» λαµβάνει χώρα σε διακεκριµένα τµήµατα των πόλεων, η λειτουργική φύση των οποίων κυρίως µεταβάλλεται. Οι µεταβολές αυτές γίνονται στο λειτουργικό τµήµα της πόλης που έχει διατηρήσει κάποιες µεταβολικές ιδιότητες και επεκτείνεται στην αδρανή µάζα της πόλης καταλαµβάνοντας όσο χώρο της είναι απαραίτητος. Πρόκειται δηλαδή για «εσωτερική µεταβολή» χωρική µε θεµατική - κλαδική διαφοροποίηση. 5. Η Εξέλιξη της Θεώρησης του Χώρου.

10 Στο τέλος του 18 ου αιώνα ο Von Thunen διατυπώνει τη θεωρία του αναφερόµενος σ ένα περιβάλλον Αγροτικής οικονοµίας, και αξιολογεί τις αποστάσεις σε χρόνο πεζοπόρου, κινούµενου µε άµαξα ή πλέοντος σε ποταµό. Οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί από τότε εξηγούν γιατί η ονοµαστή του ζωνοποιήση δεν αντιστοιχεί πια στη σύγχρονη λογική µας. Αντίστοιχα o Alfred Weber αναρωτιέται πάνω στην λογική χωροθέτηση των βιοµηχανιών µετατροπής των πρώτων υλών, µε στόχο τη µείωση των ανώφελων µεταφορών προς τις αγορές κατανάλωσης. Το γεγονός όµως ότι η πολιτική, κοινωνική και φορολογική διάσταση δεν εµπλέκονται στις αναλύσεις του,διατηρεί την θεωρία του στην σκέψη του 19 ο αιώνα. Και τούτο διότι οι πολυεθνικές κοινωνίες του σηµερινού κόσµου έχουν λιγότερα προβλήµατα µεταφορών παρά προσαρµογής σ ένα παγκόσµιο σύστηµα πληροφοριών, όπου η ροή των πληροφοριών είναι σηµαντικότερη από τις πραγµατικές ροές. Παρά ταύτα ο Weber λαµβάνει υπ όψιν του κάποιους παράγοντες της εποχής του όπως οι οικονοµίες κλίµακος που συνοδεύουν την συγκέντρωση των βιοµηχανιών, και που ονοµάζει «τα αποτελέσµατα της συγκέντρωσης». Το γεγονός αυτό αποκαλύπτει το ήδη υπάρχον κλίµα διόγκωσης των Αστικών συγκεντρώσεων το οποίο λαµβάνει υπ όψιν του. Ο Morrill καταδεικνύει την τεχνολογική εξειδίκευση αυτών καθ αυτών των βιοµηχανιών και την εξάρτηση τους από τις µεταφορές και τον κοινωνικό παράγοντα. Αυτή η τάση προσαρµογής των βιοµηχανιών στο οικονοµικό τους περιβάλλον επεκτείνεται και στο σύνολο των οικονοµικών δραστηριοτήτων, οι οποίες ενεργοποιούνται πλέον µέσα σ ένα έντονο και καθοριστικό γι αυτές αστικό περιβάλλον µε όλες τις τεχνολογικές- κοινωνικές-φορολογικές του υποδοµές που τις υπερκαθορίζει. Ο Christaller το 1933 δεν εξαρτά την θεωρία του, της χωροθέτησης των τόπων ανταλλαγής, από αποστάσεις χωρικές αλλά από τις δυνάµεις της αγοράς, οι οποίες και προκαλούν την εµφάνιση µιας χωρικής τριγωνικής δοµής. Και τούτο διότι η αγορά, δηλ. οι υπηρεσίες και τα αγαθά που προσφέρονται από τα κέντρα δεν έχουν όλα µία ίδια σηµασία αλλά είναι ιεραρχηµένα. Η ιεράρχηση αυτή στηρίζεται στην χρονική ανάγκη χρήσης των υπηρεσιών ή των αγαθών η οποία και δηµιουργεί αντίστοιχες κλίµακες απόστασης από τα κέντρα που τις διαθέτουν. Ο γράφων, διακρίνει µέσα στον αστικό ιστό βιοµηχανικές δραστηριότητες κατευθυνόµενες και εξυπηρετούσες που θεωρεί ότι λαµβάνουν µία «οργανική διάσταση» στο σύνολο της Αστικής συγκέντρωσης. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την εξειδίκευση πλέον των βιοµηχανικών δραστηριοτήτων για την εξυπηρέτηση του αστικού πλαισίου µέσα στο οποίο λειτουργούν, και ειδικότερα, 1. τον κοινωνικό τοµέα της πόλης 2. το σκληρό κέλυφος της πόλης 3. το µηχανικό κέλυφος της πόλης. Ενώ το 1995 διαπιστώνει µέσα στον αστικό ιστό µια διατύπωση των εξαγώνων του Cristaller, και αναπτύσσει µία αντίστοιχη ιεραρχία των αστικών βιοµηχανιών. 6. Η Λειτουργική Μετάλλαξη του Χώρου.

11 Οι παραπάνω εκτεθείσες θεωρίες διατυπώνουν και τον τρόπο µε τον οποίο αντιλαµβανόµαστε των χώρο. ιότι έτσι λειτουργούµε µέσα σε αυτόν. Με την ανάπτυξη του διαδικτύου, της ψηφιακής τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών, οι περισσότερες επιχειρηµατικές λειτουργίες σήµερα τείνουν να µετατραπούν σε ηλεκτρονικές. Τα γεωγραφικά και τα χρονικά όρια λειτουργίας των επιχειρήσεων εκµηδενίζονται, καινούργιες αγορές δηµιουργούνται, νέα υβριδικά προϊόντα δηµιουργούνται, ενώ ταυτόχρονα γίνεται ολοένα και πιο δυσδιάκριτα η φύση των αγαθών από τις υπηρεσίες. οι ιεραρχίες της σηµασίας των προϊόντων αλλάζουν. νέες δυναµικές σχέσεις αναπτύσσονται µεταξύ πελατών και εταιρειών. Σε ένα τέτοιο, έντονα ανταγωνιστικό, περιβάλλον οι σύγχρονες επιχειρήσεις καλούνται να υιοθετήσουν νέα, περισσότερα ευέλικτα και ολοκληρωµένα επιχειρηµατικά µοντέλα. Μοντέλα που θα βασίζονται ολοένα και περισσότερο, στην αφοµοίωση και τη χρήση των νέων αυτών τεχνολογιών και θα υποστηρίζουν τη νέα επιχειρηµατική προσέγγιση που επιβάλλει η µετάβαση από το «επιχειρείν» στο «ηλεκτρονικό επιχειρείν». Η διαµόρφωση νέων πρακτικών σε όλες τις βασικές ανθρώπινες δραστηριότητες µε την εισαγωγή και εξάπλωση του διαδικτύου και ουσιαστικά την ηλεκτρονικοποίηση τους, άρχισε να επηρεάζει και να µεταλλάσσει τον τρόπο λειτουργίας του αστικού χώρου ο οποίος έχει δοµηθεί µε βάση τις λειτουργικές ιδιότητες των µη ηλεκτρονικοποιηµένων ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η βάση της ηλεκτρονικοποίησης των δραστηριοτήτων στηρίζεται στην δυνατότητα εξ αποστάσεως αναγνώρισης και παραγγελίας των προϊόντων, οργανωµένης µαζικής κεντρικής αποστολής τους στους καταναλωτές υπηρεσιών µε άµεση επίπτωση στη µείωση των κυκλοφοριακών φόρτων και των χωροστάθµευση. ιαφοροποίησης της φύσης των προϊόντων σε υλικά και άϋλα µε δυσανάλογη απαίτηση εµβαδών και επιρροή στη λειτουργία του πολεοδοµηµένου χώρου. επέκτασης των δυνατοτήτων εξαϋλωµένων διαχειριστικών λύσεων των υλικών προϊόντων. Οι παραπάνω περιγραφείσες µεταβολές στην φύση και τον τρόπο λειτουργίας αλλά και συλλειτουργίας των επιχειρήσεων ήδη δείχνουν µία καθοριστική επίδραση στον τρόπο έκφρασης τους (των επιχειρήσεων) στο χώρο αλλά και λόγω της συλλειτουργίας τους στην ίδια την πόλη που τις φιλοξενεί. Οι µικρές πιθανόν χωρικές επιπτώσεις που η αλλαγή τρόπου λειτουργίας επιφέρει µέσα στο ίδιο οικόπεδο µετατρέπεται σε έντονες και καθοριστικές στο σύνολο της πόλης, ιδιαίτερα λόγω της ηλεκτρονικής παρέµβασης στον τρόπο συλλειτουργίας τους και την επίπτωσή τους στο τρόπο έκφρασης των ιδιοτήτων του χώρου. Το διαδίκτυο απλωνόµενο στο σύνολο του Αστικού χώρου καθιστά τις καθοριστικές ιδιότητες της επισκεψιµότητος και προσβασιµότητας κτήµα όλων των περιοχών. Η πολύ-διαλαληθείσα κεντρικότητα αµβλύνεται δεδοµένου ότι το διαδίκτυο προσδίδει

12 σε όλες τις περιοχές την κεντρική διάσταση από την άποψη της ροής της πληροφόρησης. Παράλληλα είδαµε ότι ο ηλεκτρονικός έλεγχος των προµηθειών ορθολογικοποιεί τη διαχείριση τους και µειώνει την κυκλοφοριακή επιβάρυνση για την πραγµατοποίησή τους. Την αυτή επίπτωση είναι προφανές ότι έχει και η νοµιµοποίηση των ηλεκτρονικών υπογραφών. Γεγονός που βέβαια εξασφαλίζει αυτό που τα τελευταία χρόνια πραγµατοποιούµε µε την διπλή χρήση του fax. Η τελική επίπτωση οµοίως της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην λειτουργίας της πόλης είναι καθοριστική δεδοµένου ότι η µέχρι τώρα διακίνηση πολιτών δια των οδικών αξόνων από και προς τα διάφορα κυβερνητικά κτίρια, τώρα γίνεται ηλεκτρονικά µε την διακίνηση των πολιτών και ιοικητικών πράξεων τους διαµέσου των Λεωφόρων της πληροφορικής. Οι παράγοντες και οι επιρροές αυτές διαµορφώνουν τις σχέσεις µεταξύ χωροθετήσεων της παραγωγής, του κόστους µεταφοράς, και των θέσεων διάθεσης των προϊόντων και υπηρεσιών οι οποίες είναι φανερό ότι επηρεάζονται από τις εκάστοτε διαθέσιµες αρµόδιες τεχνολογίες. Η συνεχής διόγκωση-µεγέθυνση φέρει νοµοτελειακά και την εσωτερική διαφοροποίηση. Έτσι οι νέες οντότητες παρουσιάζουν κατά τµήµατα διαφορετικά κοινωνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά. Και διαµορφώνουν τα ειδικότερα λειτουργικά χαρακτηριστικά, που εξυπηρετούν τον στόχο της κάθε πόλης ο οποίος διευρύνεται συνεχώς σε µια συνολική πολυκεντρική αστική συγκέντρωση. Πράγµατι, οι πόλεις αναπτυσσόµενες, υπό την επίδραση των αναφερθέντων υβριδικών παραγόντων, µεταλλάσσονται σταδιακά σε νέες "οντότητες" δηλ. σε "πολυκεντρικές αστικές συγκεντρώσεις" που θα µπορούσαµε να τις καθορίσουµε ως "αστικοποιηµένες περιφέρειες". Η µείωση της επίδρασης της «κεντρικότητας» των τόπων απαλλάσσει τον ιδιώτηκαταναλωτή από την ανάγκη να προσφύγει σ αυτούς τους κεντρικούς τόπους για να προµηθευτεί αγαθά και υπηρεσίες. Έτσι η κεντρικότητα παύει να αποτελεί απαραίτητη ιδιότητα και πλεονέκτηµα των τόπων οι οποίοι πλέον εξισούνται λειτουργικά ενώ ταυτόχρονα αµβλύνεται σταδιακά και η συµπληρωµατικότητα του χώρου. Οπότε νέες ιδιότητες θα αναπτυχθούν σε κυρίαρχα στοιχεία και κριτήρια για την χωροθέτηση των δραστηριοτήτων οι οποίες είναι δυσδιάκριτες Είναι προφανές ότι αυτό δεν θα συµβεί αυτόµατα σε όλες τις δραστηριότητες, αλλά θα υπάρξει µία θεµατική ιεραρχία η οποία θα επηρεάζεται σταδιακά και βαθµιδωτά, δηλ. σε διαφορετικό βαθµό το κάθε στάδιο, εξαρτωµένου τούτου από την δυνατότητα ηλεκτρονικοποίησης της κάθε δραστηριότητας. Η αλλαγή αυτή του τρόπου λειτουργίας των ιδιωτών, των υπηρεσιών και των επιχειρήσεων µέσα στον χώρο, δια του διαδικτύου το οποίο στην ουσία αποτελεί νέα τεχνολογία πληροφόρησης-επικοινωνίας αλλά και δράσεων, θα διαφοροποιήσει σταδιακά και την φύση του ανθρωπογενούς χώρου. Τουλάχιστον την φύση που αντιλαµβανόµαστε. Η διαφοροποίηση αυτή θα γίνει κατ αρχήν µε την άµβλυνση της κεντρικότητας, και αργότερα µε την απελευθέρωση των τοπικών κέντρων σε όσο βαθµό θα επιτρέπει και καθορίζει η νέα αυτή τεχνολογία επικοινωνίας.