Aογσοξπξύλξσ, Λαοία Θχάμμα, Kλιμικόπ Ψσυξλόγξπ, MSc, Ph.D. -Ψσυξθεοαπεύςοια Γμχριακήπ / σμπεοιτξοιρςικήπ καςεύθσμρηπ

Transcript

1 Aογσοξπξύλξσ, Λαοία Θχάμμα, Kλιμικόπ Ψσυξλόγξπ, MSc, Ph.D. -Ψσυξθεοαπεύςοια Γμχριακήπ / σμπεοιτξοιρςικήπ καςεύθσμρηπ gmargirop@gmail.com,

2 Διεθμώπ (Ασρςοαλία, Δσοώπη, Αμεοική) ςα πξρξρςά ςχμ παιδιώμ πξσ εμταμίζξσμ ποξβλήμαςα ρσμπεοιτξοάπ, μάθηρηπ ή/ και ρσμαιρθημαςικέπ δσρκξλίεπ & παοαπέμπξμςαι ρε ειδικξύπ ασνάμξμςαι Ζ μέρη ηλικία έμαονηπ ςχμ αμχςέοχ δσρκξλιώμ μειώμεςαι Σξ 63,3% ςχμ Δλλήμχμ εκπαιδεσςικώμ απάμςηραμ όςι η ρσμπεοιτξοά ςχμ μαθηςώμ έυει υειοξςεοέφει ςα ςελεσςαία 5-10 υοόμια, ςα 2/3 αμέτεοαμ ποξβλήμαςα εναιςίαπ ρσμαιρθημαςικώμ δσρκξλιώμ ςχμ μαθηςώμ. Παοόλα ασςά καςαγοάτξμςαι λιγόςεοα ποξβλήμαςα ρσμπεοιτξοάπ ρςξσπ Έλλημεπ μαθηςέπ ρσγκοιςικά με ςη διεθμή βιβλιξγοατία

3 Οοιρμόπ: Ποόκειςαι για μια ρσλλξγή ςευμικώμ & ρςοαςηγικώμ για ςη διάγμχρη & ςη διεοεύμηρη ςχμ παοεμβάρεχμ ξι ξπξίεπ ποξξοίζξμςαι μα επιλύρξσμ ςημ ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά

4 Γίνεται μια εμπεριςτατωμζνθ ςυλλογι πλθροφοριϊν που ςχετίηονται με το πρόβλθμα ςτοχεφοντασ ςτθ διάγνωςθ των πολλαπλϊν αιτιϊν ι λειτουργιϊν τθσ ςυμπεριφοράσ ενόσ ατόμου (τι κερδίηει, το χάνει, κίνθτρα κάτω από το ςφμπτωμα). Βαςίηεται ςτθ Λειτουργικι Ψυχολογία και το κίνθμα του λειτουργιςμοφ, ο οποίοσ επικεντρϊνεται ςτα αίτια & ςτθν πρόβλεψθ τθσ ςυμπεριφοράσ (μζλλον), ςε αντίκεςθ με τον δομιςμό, που επικεντρωνόταν ςτθν περιγραφι τθσ

5 Πληοξτξοίεπ για ςημ ενχςεοικεσμέμη ρσμπεοιτξοά, ςιπ γμχρςικέπ ικαμόςηςεπ και ςα ρσμαιρθήμαςα ςχμ παιδιώμ / ετήβχμ όπχπ και ςχμ γξμέχμ ςξσπ ρυεςικά με ςημ ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά. Πληοξτξοίεπ από ςα ςανιμξμικά ρσρςήμαςα φσυικώμ διαςαοαυώμ, π.υ. ςξ ICD-10 ή ςξ DSM-IV-TR TM. Πληοξτξοίεπ ρυεςικά με ςημ ποαγμάςχρη βαρικώμ φσυξλξγικώμ αμαγκώμ ςξσ παιδιξύ / ετήβξσ και ςχμ επιδιώνεχμ ή ςχμ επιθσμιώμ ςξσ. Πληοξτξοίεπ ρυεςικά με ςξ εύοξπ ςξσ κιμήςοξσ για αλλαγή. Πληοξτξοίεπ από ςξ κξιμχμικό ρύρςημα, όπξσ ζει ςξ παιδί / έτηβξπ. Πληοξτξοίεπ γύοχ από ςιπ πηγέπ πλήοχρηπ αμαγκώμ. Πληοξτξοίεπ ρυεςικά με ςη λειςξσογική αμάλσρη ςηπ ρσμπεοιτξοάπ (SORCK).

6 Οι πληοξτξοίεπ εμςάρρξμςαι ρε έμα λειςξσογικό πλαίριξ αλληλξρσρυεςίρεχμ πξσ ξδηγεί όυι μόμξ ρςημ απαοαίςηςη αμάλσρη ρσμπεοιτξοάπ ςξ λεγόμεμξ μξμςέλξ SORCK αλλά λαμβάμξμςαι σπόφη και άλλεπ παοάμεςοξι, βαρικξί για ςημ εομημεία και ςελική διαςύπχρη ςξσ θεοαπεσςικξύ ποξγοάμμαςξπ Λπξοεί μα δώρει ανιόπιρςα ρςξιυεία ςηπ πξλσεπίπεδηπ ξικξγεμειακήπ δσμαμικήπ, ρςημ ξπξία βοίρκξμςαι ξι πιθαμέπ «αιςίεπ» ςηπ ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ ςξσ παιδιξύ / ετήβξσ, αλλά και ξι δσμαςόςηςεπ βελςίχρήπ ςξσ.

7 Ανιξλξγεί κάθε ποξβλημαςική ρσμπεοξτξοά ςχμ μαθηςώμ Χοηριμεύει ρςημ επαμανιξλόγηρη ςχμ μαθηςώμ με ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά (ποόξδξπ ειδικήπ αγχγήπ Παοέμβαρη ποιμ ςημ παοαπξμπή ρε ειδικό Λπξοεί μα υοηριμξπξιηθεί από δάρκαλξ ρςη ςάνη ρςξυεύξμςαπ ρςη καςαμόηρη ςηπ λειςξσογίαπ & ςχμ αιςιώμ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ ςχμ μαθηςώμ Λπξοεί μα υοηριμξπξιηθεί από διεπιρςημξμική ξμάδα (ρυξλικόπ φσυξλόγξπ, ειδικόπ παιδαγχγόπ, λξγξπεδικόπ, διεσθσμςήπ, γξμιόπ)

8 Απόταρη διεπιρςημξμικήπ ξμάδαπ για ςξ πξιεπ πληοξτξοίεπ θα ρσλλένει, ρσμτχμία ρυεςικά με ςξ πξιεπ ρσμπεοιτξοέπ είμαι πιξ ακαςάλληλεπ & διαρπαρςικέπ Κεπςξμεοήπ ξοιρμόπ & ποξρεκςική και αμςικειμεμική παοαςήοηρη ςηπ ρσμπεοιτξοάπ, ρκέφειπ & σπξθέρειπ αματξοικά με πξλλαπλέπ αιςίεπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ. Διατξοξπξίηρη καςαλληλόςηςαπ ρσμπεοιτξοώμ με ίδια λειςξσογία (π.υ. ποξρξυή, μέρχ καλώμ βαθμώμ ή ταραοίαπ;) σμσπξλξγιρμόπ ρσμαιρθημαςικώμ & μξηςικώμ-γμχρςικώμ παοαγόμςχμ πξσ επηοεάζξσμ ςημ ρσμπεοιτξοά ςξσ παιδιξύ

9 Άμερξι παοάγξμςεπ (π.υ. απξτσγή έογξσ) Έμμερξι παοάγξμςεπ (π.υ. ξικξγεμειακέπ ρσγκοξύρειπ) Οογαμικξί παοάγξμςεπ (π.υ. καςάθλιφη) Δμδξφσυικξί παοάγξμςεπ (π.υ. αομηςικέπ ρκέφειπ/ ρσμαιρθήμαςα για μάθηρη) Θκαμόςηςα ρσμαιρθημαςικήπ ούθμιρηπ Γμχρςικέπ παοαπξιήρειπ Πεοιβαλλξμςική εμίρυσρη ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ Δμίρυσρη ρσμπεοιτξοάπ από ποόςσπξ Αμάγκη επικξιμχμίαπ μαθηςή Χαοακςηοιρςικά αμαλσςικξύ ποξγοάμμαςξπ Διδακςικό πεοιβάλλξμ ςάνηπ

10 Πώπ θα εταομξρςεί ςξ ρυέδιξ Πξιξπ θα επιβλέπει ςημ εταομξγή Παοακξλξύθηρη ενέλινηπ ρυεδίξσ & ανιξλόγηρη επιςσυίαπ Σοξπξπξίηρη ρυεδίξσ αμ υοειάζεςαι, αμαζήςηρη αιςιώμ απξςσυίαπ Δλλείμμαςα ρε δενιόςηςεπ μαθηςή Δλλείμμαςα επίδξρηπ (ξ μαθηςήπ έυει δενιόςηςεπ μα ρσμπεοιτεοθεί με καςάλληλξ ςοόπξ αλλά επιλέγει μα μημ ςξ κάμει)

11 Ιαςαλαβαίμει ξ μαθηςήπ πξια ρσμπεοιτξοά είμαι καςάλληλη; Ιαςαμξεί όςι η ρσμπεοιτξοά ςξσ είμαι ακαςάλληλη ή όςι δημιξσογεί ποξβλήμαςα; Λπξοεί μα ελέγυει ςη ρσμπεοιτξοά ή υοειάζεςαι σπξρςήοινη; Έυει απαιςξύμεμεπ γμώρειπ ή δενιόςηςεπ για καςάλληλη ρσμπεοιτξοά; Γμχοίζει ακαςαλληλόςηςα ρσμπεοιτξοάπ ρςξ ρσγκεκοιμέμξ πλαίριξ; Βοίρκει μόημα ρςξ μα ρσμπεοιτεοθεί καςάλληλα; σμδέεςαι η ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά με κξιμχμικέπ & πεοιβαλλξμςικέπ ρσμθήκεπ (π.υ. λήνη ρυξλικήπ υοξμιάπ) Έλλειφη εμδιατέοξμςξπ ή απαιςηςικό έογξ;

12 Αμίυμεσρη (screening) αιςημάςχμ και ποξρδξκιώμ ςξσ παιδιξύ και ςχμ γξμέχμ. Παοαςήοηρη σμέμςεσνη Δοχςημαςξλόγια Ποξβξλικέπ δξκιμαρίεπ Ψσυξλξγικά ςερς Εχγοατιέπ/ παιυμίδι (Ποξραομξγή δημξτιλώμ παιυμιδιώμ, πλαρςελίμη, πσλόπ, υαοςξκξπςική, υειοξςευμία, λξγιρμικό για Ζ.Τ., υοήρη διαδικςύξσ)

13

14 Σι ποξηγείςαι και ςι έπεςαι ςηπ ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ; Κεπςξμεοήπ πεοιγοατή ρσμπεοιτξοάπ

15 Σξ αμςικείμεμξ παοαςήοηρηπ-ρσμπεοιτξοά ρςόυξπ Σξ σπξκείμεμξ παοαςήοηρηπ- άςξμξ/ άςξμα

16 Ad libitum sampling: δεμ σπάουξσμ ρσρςημαςικξί πεοιξοιρμξί χπ ποξπ ςξ ςι και πόςε καςαγοάτεςαιποξκαςαοκςική παοαςήοηρη/ παοαςήοηρη ρπάμιχμ ή ρημαμςικώμ γεγξμόςχμ Focal sampling: παοαςήοηρη εμόπ αςόμξσ (δσάδαπ ή ξμάδαπ) για ρσγκεκοιμέμη υοξμική πεοίξδξ και καςαγοατή ςηπ ρσμπεοιτξοάπ ρςόυξσ ή μιαπ ρειοάπ ρσμπεοιτξοώμ Scan sampling: η ξμάδα αςόμχμ εοεσμάςαι αμά ςακςά υοξμικά διαρςήμαςα και η ρσμπεοιτξοά κάθε αςόμξσ καςαγοάτεςαι ρε εκείμη ςη υοξμική ρςιγμή

17 σμευήπ καςαγοατή: ποξρδιξοίζεςαι η υοξμική ρςιγμή ςηπ έμαονηπ και λήνηπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ Χοξμική δειγμαςξληφία: Ζ πεοίξδξπ παοαςήοηρηπ διαιοείςαι ρε μικοέπ υοξμικέπ πεοιόδξσπ πξσ ξμξμάζξμςαι δείγμαςα διαρςημάςχμ. Ζ αουή και ςξ ςέλξπ κάθε δείγμαςξπ διαρςήμαςξπ αμςιρςξιυεί ρςξ ρημείξ ςξσ δείγμαςξπ

18 Λεοική καςαγοατή διαρςήμαςξπ: ξ παοαςηοηςήπ καςαγοάτει αμ η ρσμπεοιτξοά- ρςόυξπ εμταμίρςηκε η όυι ρε ξπξιαδήπξςε ρςιγμή καςά ςη διάοκεια ςξσ υοξμικξύ διαρςήμαςξπ Ολική καςαγοατή διαρςήμαςξπ: η ρσμπεοιτξοά ρςόυξπ καςαγοάτεςαι μόμξ ρςη πεοίπςχρη πξσ ήςαμ παοξύρα καθ όλη ςη διάοκεια ςξσ διαρςήμαςξπ

19 Ζ καςαμέςοηρη ςηπ ρσυμόςηςαπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ Ζ καςαμέςοηρη ςηπ διάοκειαπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ Ζ πεοιγοατή μιαπ ρσμηθιρμέμηπ μέοαπ ρςη ζχή ςξσ παιδιξύ και ςηπ ξικξγέμειαπ

20 Μαθηςήπ Παοαςηοηςήπ Ζμεοξμημία Ωοα Λάθημα-Δοαρςηοιόςηςα Πλαίριξ ρσμβάμςξπ Σι ποξηγήθηκε ςηπ ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ; Ακοιβήπ πεοιγοατή ςηπ ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ/χμ σμέπειεπ/ Σι ακξλξύθηρε ςημ ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά; υόλια/ Άλλεπ παοαςηοήρειπ:

21 Ωοα 9:00 9:05 9:10 9:15 9:20 9:25 9:30 Ημέοεπ ΔΔΤ ΣΡΘ ΣΔΣ ΠΔΛ ΠΑΡ ΑΒ ΙΤΡ ρσγκέμςοχρη Λεοική διάρπαρη Ολική διάρπαρη

22 Παοαςηοξύμεμ επ ρσμπεοιτξοέπ Δεμ ποξρέυει Δεμ κάθεςαι ρςξ θοαμίξ Λιλά Δεμ σπακξύει Μαθηριακέπ δοαρςηοιόςηςεπ Λεςάβαρη από μια δοαρςηοιόςη ςα ρε άλλη ΤΧΜΟΣΖΣΑ: σμευήπ ρσμπεοιτξοά υαμηλή ρσυμόςηςα αμύπαοκςη ρσμπεοιτξοά Αμάγμχρη Λελέςη Άρκηρη/ παοάδξρη/ αμςιγοατή

23

24 Σι ρκετςόρξσμ ποιμ ςημ ποξβλημαςική ρσμπεοιτξοά; Πχπ αιρθάμθηκεπ όςαμ ρξσ ρσζήςηθηκε μα κάμειπ ςη ρσγκεκοιμέμη εογαρία; Πώπ ζηςάει από ερέμα ξ δάρκαλξπ μα ρσμμεςέυειπ ρςξ μάθημα; Όςαμ θσμώμειπ πξλύ ςι ρσμβαίμει ρςημ ςάνη;

25

26 Δξμημέμα εοχςημαςξλόγια: ασςξρυέδια ε πξια πεοιβάλλξμςα δεμ παοξσριάζεςαι η ρσμπεοιτξοά Πξια άςξμα παοεσοίρκξμςαι όςαμ παοξσριάζεςαι ασςή η ρσμπεοιτξοά; Σι ρσμβαίμει ακοιβώπ ποιμ ςημ εκδήλχρη ςηπ ρσμπεοιτξοάπ Σι ρσμβαίμει αμέρχπ μεςά; Πξια απξδεκςή ρσμπεοιτξοά ςξσ παιδιξύ μπξοεί μα αμςικαςαρςήρει ςημ ποξβλημαςική;

27 Ανιξλόγηρη μξηςικώμ ικαμξςήςχμ Ανιξλόγηρη ή αμάλσρη ςηπ ρσμπεοιτξοάπ Ανιξλόγηρη ςηπ ποξρχπικόςηςαπ Ανιξλόγηρη ςηπ φσυξπαθξλξγίαπ

28 Μπνξεί λα δηαζέηνπλ κνξθέο γηα ην παηδί, ηνπο γνλείο, ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ή ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο, λα αμηνινγνύλ ηελ ζεξαπεπηηθή πξόνδν παξέρνπλ ηε δπλαηόηεηα γηα ζπζηεκαηηθή αμηνιόγεζε ησλ θιηληθώλ ζπκπησκάησλ Δίλαη αληρλεπηηθά εξγαιεία, δελ επαξθνύλ γηα ηε δηάγλσζε, απαξαίηεηε ε θιηληθή ζπλέληεπμε Ταμηλνκνύληαη ζε γεληθά θαη εηδηθά εξσηεκαηνιόγηα Ερφηημαηολόγια:γενικά και ειδικά ερφηημαηολόγια

29 Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence (WPPSI)(από 2 εηώλ θαη 6 κελώλ έσο 7 εηώλ θαη 3 κελώλ) Δλλημική Ιλίμακα Μξημξρύμηπ Wechsler για Παιδιά (Wechsler Intelligence Scale for Children), (από 6 έχπ 16 εςώμ) Raven s Progressive Matrices and Vocabulary Scales γηα παηδηά θαη εθήβνπο Αζελά Τεζη Γηάγλσζεο Γπζθνιηώλ Μάζεζεο Ανιξλόγηρη μξημξρύμηπ

30 Ποξβξλικέπ δξκιμαρίεπ για ςημ ανιξλόγηρη ποξρχπικόςηςαπ/φσυξπαθξλξγίαπ Children Apperception Test (<10 εςώμ) / Thematic Apperception Test (>10 εςώμ) Fairy Tale Test (Σερς ςχμ Παοαμσθιώμ),(6-12 εςώμ) Rorschach πίςι- Δέμςοξ- Άμθοχπξπ σμπλήοχρη ποξςάρεχμ

31 Γενικά ερφηημαηολόγια για ηην ανίτνεσζη υστοπαθολογίας ζε παιδιά εθήβοσς Τν Δξσηεκαηνιόγην Γπλαηνηήησλ θαη Γπζθνιηώλ (ΔΓΓ) (R. Goodman, 1997, κεηάθξαζε - πξνζαξκνγή: Α. Σηνγηαλλίδνπ, Α. Μπίκπνπ, Β. Παπαγεσξγίνπ, Ι. Γηαλλνπνύινπ & Ν. Φξηζηνδνύινπ)αμηνινγεί ηηο δπλαηόηεηεο θαη ηηο δπζθνιίεο παηδηώλ ζρνιηθήο ειηθίαο νη νπνίεο ζπλδένληαη κε ηελ ςπρoθνηλσληθή ηνπο αλάπηπμε. (Strength and Difficulties Questionaire) Child Behaviour Checklist CBCL (Achenbach & Edelbrock, 1983), ην νπνίν έρεη ζηαζκηζηεί ζηελ Διιάδα, αιιά όρη γηα ηελ ειηθία 4-5 εηώλ, γηα παηδηά, γνλείο θαη εθπαηδεπηηθνύο Early Childhood Symptom Inventory (ECI-4; Gadow & Sprafkin, 1998), ην νπνίν βαζίδεηαη ζην DSM-IV.

32 Ειδικά Ερφηημαηολόγια διάθορες διαηαρατές Αγρώδεηο δηαηαξαρέο: Παηδηθή Κιίκαθα Άγρνπο ηνπ Spence (Spence Spence Children's Anxiety Scale), Καηάζιηςε: Δξσηεκαηνιόγην Καηάζιηςεο ηνπ Birleson (Birleson Depression Self-Rating Scale) Ιδενςπραλαγθαζηηθή Γηαηαξαρή: Leyton Obsessional Inventory-Παηδηθή Κιίκαθα Χπραλαγθαζκώλ θαη Καηαλαγθαζκώλ (Children s Obsessional Compulsive Inventory- ChOCI) ΓΔΠ-Υ: CONNERS-28, Διιεληθή Κιίκαθα Αμηνιόγεζεο ηεο ΓΔΠ-Υ (γηα Γνλείο, Δθπαηδεπηηθνύο), Καιαληδή- Αδίδη, Α., Αγγειή, Γ. Δπζηαζίνπ (2005). «Ελληνική Κλίμακα Αξιολόγησης της ΔΕΠ/ Y-IV. Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα

33 Πξιεπ είμαι ξι πιθαμέπ λειςξσογίεπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ; Πξιεπ είμαι ξι γεμικέπ ρσμθήκεπ κάςχ από ςιπ ξπξίεπ είμαι λιγόςεοξ ή πεοιρρόςεοξ δσμαςό μα εκδηλχθεί η ρσμπεοιτξοά; Πιθαμέπ ρσμέπειεπ ρσμπεοιτξοάπ Διαςύπχρη εμαλλακςικώμ σπξθέρεχμ (π.υ. επιδίχνη ποξρξυήπ ή απξτσγή δύρκξληπ άρκηρηπ)

34

35

36 Σύμςξμεπ διαςσπώρειπ - ςξμίζξσμ ςη ρυέρη μεςανύ δύξ ρςξιυείχμ ςξσ κύκλξσ ςηπ ΓΗ ( π.χ. τον εντοπισμό των γνωσιών και των συναισθηματικών αντιδράσεων που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο γεγονός) Έμα πιξ πεοιεκςικό, γεμικό, μξμςέλξ θα μπξοξύρε μα βαρίζεςαι ρςξ γεμικό γμχριακό μξμςέλξ και μα ερςιάζεςαι είςε ρε μία διαςύπχρη πξσ ατξοά ςη διατήρηση (π.υ. γεγξμόπ, ρκέφειπ, ρσμαιρθήμαςα, ρσμπεοιτξοά), είςε ςημ έναρξη (π.υ. ποώιμεπ εμπειοίεπ, βαρικέπ πεπξιθήρειπ, σπξθέρειπ, εκλσςικά γεγξμόςα, ασςόμαςεπ ρκέφειπ) Διαςσπώρειπ πξσ ερςιάζξμςαι ρε ρσγκεκοιμέμα ποξβλήμαςα, όπξσ ξι πληοξτξοίεπ ξογαμώμξμςαι γύοχ από ςιπ κύοιεπ πλεσοέπ πξσ έυξσμ εμςξπιρςεί με βάρη ρσγκεκοιμέμα θεχοηςικά επενηγημαςικά μξμςέλα

37 Τξ μξμςέλξ αμάλσρηπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ ABC (Antecedents Behavior Consequences) Προγενόμενα: πού, πότε, με ποιον κλπ. Σηο ζπίηι, ηην ώρα ηης μελέηης, με ηη μηηέρα Σσμπεριθορά: Απόσπαση προσοτής Παρορμητικότητα Υπερκινητικότητα Ζήηηζε να πάει ηοσαλέηηα Σσνέπειες: Θετικές Αρνητικές Καμία σσνέπεια Η μηηέρα ηοσ επιηρέπει δσζαναζτεηώνηας Σηο ζπίηι, ηην ώρα ηοσ θαγηηού Σηκώνεηαι και ηρέτει γύρω από ηο ηραπέζι Η μηηέρα ζηκώνεηαι και ηον κσνηγάει

38 Ζ απλξύρςεοη μξοτή γεμικώμ μξμςέλχμ είμαι η διαςύπχρη πεοίπςχρηπ πξσ ρυεςίζεςαι με ςη διαςήοηρη ςχμ ποξβλημάςχμ. Γίμεςαι ποξρπάθεια μα ρσμδεθξύμ ςξ εκλσςικό γεγξμόπ ή η καςάρςαρη, ξι ρκέφειπ, ςα ρσμαιρθήμαςα και η ρσμπεοιτξοά.

39 Η Μαοία είμαι λσπημέμη και τξβιρμέμη Σξ ποώςξ βήμα πεοιελάμβαμε μα πεοιγοάφει η Λαοία ςι ρσμέβη ρςημ ασλή ςξσ ρυξλείξσ καςά ςη διάοκεια ςξσ παιυμιδιξύ. Που; Στθν αυλι του ςχολείου Τι έκανα; Έμεινα μόνθ μου. Δε μίλθςα με κανζναν Η ρυέρη μεςανύ ςξσ «Πξσ;» και ςξσ «Τι έκαμα;».

40 Πως αισθάνομαι; Λρπημέμη, απξμξμωμέμη, θξβιζμέμη Τι σκέυτομαι; Δεμ αοέζω ζηα άλλα παιδιά. Καμείπ δε θέλει μα παίνει μαζί μξρ Που; Σηημ αρλή ηξρ ζςξλείξρ

41 Που; Σηημ αρλή ηξρ ζςξλείξρ Τι σκέυτομαι; Δεμ αοέζω ζηα άλλα παιδιά. Καμείπ δε θέλει μα παίνει μαζί μξρ Τι κάνω; Κάθξμαι μόμη μξρ. Δε μιλάω ζε καμέμαμ Πως αισθάνομαι; Λρπημέμη, απξμξμωμέμη, θξβιζμέμη

42 Ο καθηγηςήπ μξιοάζει ςημ κόλλα με ςα θέμαςα Ζ διαςύπχρη πεοίπςχρηπ ςηπ Άμμαπ S O R K C αγυώδηπ, υαμηλή ασςξπεπξίθηρη, ρύγκοιρη με αδεοτή Γμχρςικέπ «δεμ θα γοάφχ ςίπξςα, δεμ νέοχ ςίπξςα» Σσμαιρθημαςικέπ άγυξπ, λύπη, μεύοα Σχμαςικέπ κξκκίμιρμα ρςξ ποόρχπξ, ςαυσκαοδία, ρτίνιμξ ρςξ ρςξμάυι Σσμπεοιτξοά γσομάει ςα θέμαςα από ςημ άλλη πλεσοά, δεμ οχςά ςιπ απξοίεπ ςηπ, απξτεύγει μα απαμςήρει Οι απξτσγέπ μειώμξσμ άμερα ςξ άγυξπ, μακοξποόθε ρμα όμχπ ςξ άγυξπ ασνάμεςαι, εμώ ξι αομηςικέπ εμπειοίεπ εμρχμαςώμξ μςαι ρςξμ εασςό με απξςέλερμα μα εμιρυύεςαι η άπξφη όςι είμαι υαζή υάμει υοόμξ μέυοι μα σπξυχοήρξσμ ςα ρσμπςώμαςα, καςώςεοη επίδξρη ρςα γοαπςά απ όςι ρςα ποξτξοικά

43 Δσρκξλία εμςξπιρμξύ ςχμ ρκέφεχμ Δσρυέοεια διαυχοιρμξύ ςχμ διατξοεςικώμ επίπεδχμ ςχμ γμχριώμ Δσρκξλία ρσμδσαρμξύ όλχμ ςχμ δεδξμέμχμ ρε μια διαςύπχρη πεοίπςχρηπ Αμτιβξλίεπ για ςημ ξοθόςηςα ςηπ διαςύπχρηπ πεοίπςχρηπ Έλλειφη επαοκώμ πληοξτξοιώμ για ςημ ξλξκλήοχρη ςηπ διαςύπχρηπ

44

45 Σοξπξπξίηρη μεςαβληςώμ πεοιβάλλξμςξπ και έλεγυξπ σπξθέρεχμ Ζ παοεμβάρειπ πεοιλαμβάμξσμ: ςοξπξπξίηρη ςξσ ρυξλικξύ πεοιβάλλξμςξπ (αμαλσςικό ποόγοαμμα, μέθξδξπ διδαρκαλίαπ), θεςικέπ ρςοαςηγικέπ (π.υ. έπαιμξπ) αμάπςσνη δενιξςήςχμ ρςξ μαθηςή ώρςε μα ρσμπεοιτεοθεί καςάλληλα Δπικέμςοχρη ρςα αίςια και ρςξ ίδιξ ςξ ποόβλημα Αύνηρη απξδεκςώμ ρσμπεοιτξοώμ

46 Έλεγυξπ πιρςήπ εταομξγήπ ρυεδίξσ Αλλαγέπ ρςη ρσμπεοιτξοά ςξσ μαθηςή

47 Έλεγυξπ εγκσοόςηςαπ, ανιξπιρςίαπ & ποακςικόςηςαπ δεδξμέμχμ παοαςήοηρηπρσλλξγή μέχμ Ιαςαγοατή & ςεομαςιρμόπ ποξηγξύμεμχμ μη επιςσυημέμχμ παοεμβάρεχμ σμέυιρη επιςσυημέμχμ παοεμβάρεχμ υεδιαρμόπ μέχμ

48 Χςίριμξ δενιξςήςχμ & παοεμβάρειπ βαριρμέμεπ ρςιπ ρσμέπειεπ Ασςξδιαυείοιρη μελέςη ποξηγξύμεμχμ παοεμβάρεχμ Διαμερξλάβηρη ρσμξμηλίκχμ για αλλαγή ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ

49 Σευμικέπ διδαρκαλίαπ δενιξςήςχμ (π.υ. δενιόςηςεπ διαυείοιρηπ θσμξύ, Αμαγμώοιρη ρχμαςικώμ ρσμπςχμάςχμ ποιμ ςξμ εκμεσοιρμό, Σευμικέπ μείχρηπ αομηςικώμ ρσμαιρθημάςχμ, Σευμικέπ επίλσρηπ ποξβλημάςχμ, Δενιόςηςεπ επικξιμχμίαπ Δμρχμάςχρη διδαρκαλίαπ δενιξςήςχμ ρςξ αμαλσςικό ποόγοαμμα όπχπ διαδικαρία αμάλσρηπ έογξσ Διαδικαρία αμάλσρηπ έογξσ: καςάςμηρη δενιόςηςαπ ρε επιμέοξσπ ρσμπεοιτξοέπ

50 1. Οοιρμόπ ποξβλήμαςξπ 2. Κίρςα πιθαμώμ λύρεχμ 3. Ποόβλεφη ρσμεπειώμ κάθε λύρηπ 4. Ανιξλόγηρη κάθε λύρηπ 5. Δπιλξγή βέλςιρςηπ λύρηπ 6. Δταομξγή λύρηπ 7. Ανιξλόγηρη απξςελερμαςικόςηςαπ

51 Οοιρμόπ: ελλείμμαςα μαθηςή ρςημ επίδεινη ρσμπεοιτξοάπ, παοά ςημ ικαμόςηςά ςξσ μα ςημ επιδείνει Σευμικέπ & ρςοαςηγικέπ αύνηρηπ κιμήςοξσ μαθηςή για επίδεινη δενιξςήςχμ (π.υ. η απξδεκςή ρσμπεοιτξοά καθίρςαςαι πιξ ελκσρςική για ςξμ μαθηςή, ρύρςημα αμςαλλάνιμχμ αμξιβώμ) ςοαςηγικέπ πξσ ρςξυεύξσμ ρςημ εύοερη ανίαπ ή κιμήςοξσ για ρσμπεοιτξοέπ ρςιπ ξπξίεπ ξι μαθηςέπ δεμ βοίρκξσμ ανία ή μόημα μα κάμξσμ

52 Διεοεύμηρη αιςιώμ ποξβλημαςικήπ ρσμπεοιτξοάπ & αμαγκώμ μαθηςή Σοξπξπξίηρη ρυξλικξύ πεοβάλλξμςξπ/ αμαλσςικξύ ποξγοάμμαςξπ υξλικόπ φσυξλόγξπ Δάρκαλξπ σμμαθηςέπ ξικξγέμεια Βξήθεια ρςα δύρκξλα μαθήμαςα Ιαςάλληλξ πεοιβάλλξμ για μάθηρη, οξσςίμα καλώμ ρσμηθειώμ (ρςαθεοέπ ώοεπ μελέςηπ)

53 Δκκξύρια & εθελξμςική ποξρέλεσρη ρσμβξσλεσόμεμξσ Θρξςιμία-Διρξβαοήπ ρσμειρτξοά ρςημ επίλσρη ποξβλημάςχμ Δκπαιδεσςικόπ υξλικόπ φσυξλόγξπ

54 Δυει η Α.Κ.Α.. εταομξγή ρςξ ελλημικό εκπαιδεσςικό ρύρςημα;

55