Kυτταρική$Bιολογία$ Πολυκυτταρική+οργάνωση+και+ καρκίνος+ ΔIAΛEΞΕΙΣ19&*20! (21!&!28/5/2014)! Δρ.$Xρήστος$Παναγιωτίδης,$Τμήμα$Φαρμακευτικής$Α.Π.Θ.

Transcript

1 Kυτταρική$Bιολογία$ ΔIAΛEΞΕΙΣ*19*&*20! (21!&!28/5/2014)! Πολυκυτταρική+οργάνωση+και+ καρκίνος+

2 Ας+ξαναθυμηθούμε+για+λίγο+ τη+κυτταρική+θεωρία+

3 Η*κυτταρική*θεωρία*! OΛOI!OI!ZΩNTANOI!OPΓANIΣMOI! AΠOTEΛOYNTAI!AΠO!KYTTAPA!H!AΠO! ΠPOΪONTA!KYTTAPΩN!! TA!KAINOYPΓIA!KYTTAPA!ΔHMIOYPΓOYNTAI!AΠO!ΔIAIPEΣH!ΠPOΫΠAPXONTΩN! KYTTAPΩN!! YΠAPXOYN!BAΣIKEΣ!OMOIOTHTEΣ!METAΞY!THΣ!XHMIKHΣ!ΣYΣTAΣHΣ!KAI!TΩN! METABOΛIKΩN!ΔIEPΓAΣIΩN!OΛΩN!TΩN!KYTTAPΩN!! H!ΣYNOΛIKH!ΔPAΣTHPIOTHTA!ENOΣ!OPΓANIΣMOY!MΠOPEI!NA!KATANOHΘEI! ΣAN!TO!ΣYNOΛO!TΩN!ΔPAΣTHPIOTHTΩN!KAI!TΩN!AΛΛHΛEΠIΔPAΣEΩN! AΛΛHΛOEΞAPTΩMENΩN!KYTTAPIKΩN!MONAΔΩN!

4 Τα*κύτταρα*οργανώνονται*σε*ιστούς+ στιβάδα!επιθηλιακών! κυττάρων! ΑΥΛΟΣ!ΤΟΥ!ΕΝΤΕΡΟΥ! Επιθηλιακό!κύτταρο! λείος!! μυς! συνδετικός!! ιστός! κυκλοτερείς! ίνες! επιμήκεις!! ίνες! συνδετικός!! ιστός! στιβάδα!επιθηλιακών! κυττάρων! ινοβλάστη! Λεία!μυϊκά!κύτταρα! Επιθηλιακό!κύτταρο!

5 Το*κυτταρικό*τοίχωμα*των*φυτικών*κυττάρων+ πηκτίνη κυτταρίνη

6 Τa*ινίδια*της*κυτταρίνης*του*κυτταρικού* τοιχώματος*των*φυτικών*κυττάρων*είναι* προσανατολισμένα*προς*συγκεκριμένες* κατευθύνσεις+

7 Η*κυτταρίνη*προσδίδει*εκτατική*ισχύ*στο* κυτταρικό*τοίχωμα*των*φυτικών*κυττάρων+ Πίεση! σπαργής!

8 Δομή*του*πρωτογενούς*κυτταρικού* τοιχώματος*των*φυτικών*κυττάρων+ μεσαίος!! υμένας! πηκτίνη! πρωτογενές! κυτταρικό!! τοίχωμα! κυτταρική!! μεμβράνη! ημικυτταρίνη! κυτταρίνη!

9 Το*κυτταρικό*τοίχωμα*σχηματίζεται*με* κατευθυνομενη*σύνθεση*κυτταρίνης* στην*εξωτερική*επιφάνεια*του*κυττάρου+ Τα!εξωτερικά!άκρα!των!μικροϊνιδίων! κυτταρίνης!ενσωματώνονται!στο! προϋπάρχον!τοίχωμα! ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΟΣ! ΧΩΡΟΣ! κυτταρική! μεμβράνη! ΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑ! Αλυσίδες!κυτταρίνης!συνενώνονται! και!σχηματίζουν!μικροϊνίδια! Σύμπλοκο!της! συνθάσης!της! κυτταρίνης! Μικροσωληνίσκος!προσκολλημένος! στην!κυτταρική!μεμβράνη!

10 Τα*ζωικά*κύτταρα*περιβάλλονται*από* εξωκυττάριο*στρώμα*

11 Το*εξωκυττάριο*στρώμα*των*ζωικών* κυττάρων*αποτελείται*κυρίως*από*κολλαγόνο* και*πρωτεογλυκάνες*

12 Οι*πρωτεογλυκάνες*αυξάνουν*την*αντοχή* των*ζωικών*ιστών*στη*συμπίεση* Πρωτεογλυκάνες+=+πρωτεΐνες!του! εξωκυτταρίου!στρώματος!που!συνδέονται! με!πολλαπλά!μόρια!γλυκοζαμινογλυκανών! (GAGs)! επαναλαμβανόμενος!δισακχαρίτης! γλυκουρονικό!οξύ! Νrακετυλογλυκοζαμίνη! συσσωμάτωμα!πρωτεογλυκανών)! κυρίως!πρωτεΐνη! μόριο! υαλουρονικού! (GAG)! συνδετικές! πρωτεΐνες! Θειική! κερατάνη! (GAG)! Θειική!χονδροϊτίνη!(GAG)!

13 Οργάνωση*και*δομή*του*κολλαγόνου* Υπάρχουν!περίπου!20!γονίδια! κολλαγόνων!στα!γονιδιώματα!των! θηλαστικών! Ποιά!κύτταρα!βιοσυνθέτουν!το! κολλαγόνο;! Η!σύνθεση!του!κολλαγόνου! γίνεται!υπό!μορφή!προδρόμου!=! Προκολλαγόνο! Ποιός!είναι!ο!ρόλος!της! κολλαγονάσσης;! Ποιοί!είναι!οι!φυσιολογικοί!και! παθολογικοί!ρόλοι!των! πρωτεασών!του!στρώματος!που! εμπλέκονται!στην!αποικοδόμηση! του!κολλαγόνου;! ίνίδια! κολλαγόνου! τρίκλωνα!μόρια! κολλαγόνου! ίνες!κολλαγόνου! Πολυπεπτιδική! αλυσίδα!κολλαγόνου!

14 Ο*ρόλος*του*κυτταρικού*φλοιού*στη* κίνηση*των*κυττάρων* Φλοιός ακτίνης Ελασµαπόδιο υπόστρωµα Φλοιός ακτίνης υπό πίεση Ο πολυµερισµός της ακτίνης προεκτείνει το ελασµαπόδιο Μετακίνηση της µη πολυµερισµένης ακτίνης απόσυρση Σηµεία αγκυροβόλησης

15 Οι*ιντεγκρίνες*προσδένουν*τα*ζωικά*κύτταρα* στο*εξωκυττάριο*στρώμα*στις* θέσεις*εστιακής*επαφής* ίνα! κολλαγόνου! (ισχυρή)! σύνδεση!με! κολλαγόνο! σύνδεση!με! τα!κύτταρα! ινωδονεκτίνη! ιντεγκρίνη! κυτταρική!! μεμβράνη!! (ασθενής)! πρωτεΐνη!! προσαρμογέας! νημάτιο! ακτίνης! (ισχυρό)! Δομή+ινωδονεκτίνης+

16 Η*δομή*και*οι*συνδέσεις*των*ιντεγκρινών* σύνδεση!με!εξωκυττάριο!στρώμα! δισθενές! κατιόν! α!υπομονάδα! β!υπομονάδα! περιοχές! πλούσιες!σε! κυστεΐνες! κυτταρική! μεμβράνη! Σύνδεση!με!ταλίνη,! φιλαμίνη!&!αrακτινίνη! Κυτταρόπλασμα!

17 Στις*θέσεις*εστιακής*επαφής*οι*ιντεγκρίνες* προσδένουν*τα*ινίδια*ακτίνης*των*ζωικών* κυττάρων*στο*εξωκυττάριο*στρώμα* αrακτινίνη! ινίδια!ακτίνης! βινκουλίνη! ταλίνη! Κυτταρική! μεμβράνη! ιντεγκρίνη! Εξωκυττάριος!χώρος!

18 Tα*επιθηλιακά*φύλλα*και* η*πολωμένη*οργάνωση*τους* ελεύθερη επιφάνεια κορυφαία+ απλό! πολύστιβο! συνδετικός!ιστός! βασικός!υμένας! βασική+ κυλιδρικό! κυβικό! πλακώδες!

19 Τα*κύρια*είδη*των*επιθηλιακών* διακυτταρίων*συνδέσμων* ονομασία+ στεγανός!! σύνδεσμος! σύνδεση! προσκόλλησης! δεσμοσωμάτιο! χασμοσύνδεσμος! ημιδεσμοσωμάτιο! λειτουργία+ Συγκολλά!γειτονικά!κύτταρα!σε!επιθηλιακή!στιβάδα! παρεμποδίζοντας!τη!διαρροή!μορίων!ανάμεσα!από! τα!κύτταρα!αυτά! Ενώνει!ένα!δεμάτιο!ακτίνης!ενός!κυττάρου!με! ένα!δεμάτιο!ακτίνης!ενός!γειτονικού!κυττάρου! Ισχυρή!σημειακή!συγκόλληση!που!προσκολλά!τα! ανθεκτικά!ενδιάμεσα!ινίδια!του!ενός!κυττάρου!με!τα! ενδιάμεσα!ινίδια!ενός!γειτονικού!κυττάρου! Ένωση!μεταξύ!δύο!κυττάρων!που!δημιουργεί!έναν! αυλό!επικοινωνίας!ανάμεσα!τους!και!επιτρέπει!τη! δίοδο!μικρών!μορίων!και!ιόντων! συγκόλληση!που!αγκυροδετεί!τα!ενδιάμεσα!ινίδια! ενός!κυττάρου!στον!βασικό!υμένα!

20 Οι*στεγανοί*σύνδεσμοι*στεγανοποιούν* τα*κυτταρικά*φύλλα* ΑΥΛΟΣ+ Μόριο! ιχνηθέτη! Κυτταρικές!μεμβράνες! που!αλληλεπιδρούν! Στεγανός! σύνδεσμος! Διακυττάριος! χώρος! Αλυσίδες!των! πρωτεϊνών!των! στεγανών! συνδέσμων! Πρωτεΐνες!των!στεγανών! συνδέσμων! (κλωντίνες!&!οκλουντίνες)! κύτταρο!! 1! κύτταρο!! 2! Κυτταροπλασματικό! ήμισυ!της!λιπιδικής! διπλοστιβάδας!

21 Τα*δεσμοσωμάτια*και*οι*σύνδεσμοι*προσκόλλησης* δομούνται*γύρω*από*διαμεμβρανικές*πρωτεΐνες* που*ονομάζονται*καντερίνες* κυτταρική! μεμβράνη! νημάτιο! κυτταροσκελετού! νημάτια!ακτίνης!στο! εσωτερικό!της! μικρολάχνης! ΑΥΛΟΣ! Μικρολάχνες!που!εκτείνονται! από!την!κορυφαία!επιφάνεια! Στεγανός!σύνδεσμος! συνδετική! πρωτεΐνη! μόριο! καντερίνης! Ζώνη! προσκόλλησης! καντερίνες! δέσμη!νηματίων! ακτίνης! πλάγειες!κυτταρικές! μεμβράνες!γειτονικών! επιθηλιακών!κυττάρων! κύτταρο!1! κύτταρο!2! βασική!επιφάνεια!

22 Τα*δεσμοσωμάτια*διασυνδέουν* ενδιάμεσα*ινίδια*γειτονικών*κυττάρων* Ινίδια! κερατίνη ς! Δεσμοσωμάτιο! που!διασυνδέει! δύο!κύτταρα! Ανοιχτό! κανάλι!

23 Τα*δεσμοσωμάτια*διασυνδέουν*έμμεσα*τα* ενδιάμεσα*ινίδια*γειτονικών*κυττάρων* καντερίνες*! κυτταροπλασματική!πλάκα! αποτελούμενη!από!πρωτεΐνες! προσκόλλησης!(π.χ.!δεσμοπλακίνη,! πλακογλοβίνη,!πλακοφιλλίνη!κλπ))! Ινίδια!κερατίνης! αγκυροβολημένα!σε! κυτταροπλασματική!πλάκα! Διακυττάριος! χώρος! Αλληλεπιδρούσες! κυτταρικές!μεμβράνες! *++Καντερίνες:+Οικογένεια!διαμεμβρανικών!πρωτεϊνών!(π.χ.!δεσμογλεΐνες,!δεσμοκολίνες!κλπ)!που!γεφυρώνουν! τον!χώρο!μεταξύ!γειτονικών!επιθηλιακών!κυττάρων!τα!οποία!και!διασυνδέουν!μέσω!ομοφίλων!αλληλεπιδράσεων! (καντερίνη!με!καντερίνη)!των!εξωκυτταρικών!περιοχών!τους.!η!παρουσία!ιόντων!ασβεστίου,!τα!οποία!συν δεονται! στις!καντερίνες,!είναι!απαραίτητη!για!να!λάβουν!χώρα!οι!παραπάνω!συνδέσεις.!

24 Τα*ημιδεσμοσωμάτια*προσδένουν*τα* νημάτια*κερατίνης*στο*βασικό*υμένα* ινίδια!κερατίνης! μόρια! ιντεγκρίνης! Pro Βασική!μεμβράνη!του! επιθηλιακού!κυττάρου! βασικός!υμένας! (κολλαγόνο!iv!&λαμινίνη)! ΠΡΟΣΟΧΗ:+Η+ιντεγκρίνη+δεν+προσδένεται+άμεσα+στο+ κολλαγόνο+αλλά+έμμεσα,+δηλ.+προδένεται+στην+λαμινίνη+η+ οποία+αλληλεπιδρά+με+το+κολλαγόνο++

25 Οι*χασμοσύνδεσμοι*επιτρέπουν*την* ανταλλαγή*ιόντων*και*μικρών*μορίων* μεταξύ*γειτονικών*κυττάρων* μεγάλος! χασμοσύνδεσμος! μεμβράνες! μικρός! χασμοσύνδεσμος! κυτταρικές!μεμβράνες!που! αλληλεπιδρούν! δίαυλος! διαμέτρου!1.5!nm! χάσμα! 2r4!nm! δύο!κοννεξόνια!στη!σειρά! σχηματίζουν!έναν!ανοιχτό! διακυτταρικό!δίαυλο! κοννεξόνιο! αποτελούμενο!από! έξι!υπομονάδες!

26 Τα*πλασμοδέσματα*επιτρέπουν*την* επικοινωνία*των*κυτταροπλασμάτων* γειτονικών*φυτικών*κυττάρων* ενδοπλασματικό!δίκτυο! κυτταρική! μεμβράνη! δεσμοσωληνάριο! κύτταρο!1! κύτταρο!2! κυτταρικό!τοίχωμα! Διάμετρος!! 60!nm! πλασμόδεσμα!

27 Οι*ιστοί*αποτελούνται*από*διαφορετικούς* τύπους*κυττάρων*επακριβώς*οργανωμένων* επιδερμίδα! επιδερμίδα! αισθητήρια!νεύρα! αιμοφόρο!αγγείο! χαλαρός!συνδετικός! ιστός!της!δερμίδας! πυκνός!συνδετικός! ιστός!της!δερμίδας! λιπώδηςσυνδετικός! ιστός!της! υποδερμίδας! χαλαρός!συνδετικός!ιστός!της!δερμίδας! πυκνός!συνδετικός!ιστός!της!δερμίδας! κερατινοκύτταρα! μακροφάγα!κύτταρα! (τουlangerhans)! χρωμοφόρο!κύτταρο! (μελανοκύτταρο)! Βασικός!υμένας! ινοβλάστη! λεμφοκύτταρο! ίνα! κολλαγόνου! μακροφάγο! ενδοθηλιακό!κύτταρο!που! σχηματίζει!τριχοειδές! σιτευτικό!κύτταρο! ινοβλάστη! ίνα! κολλαγόνου! ελαστική!ίνα!

28 Παράγοντες*που*συντηρούν*την*κυτταρική* οργάνωση*των*ιστών* ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ! ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ! ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ! ΔΙΑΚΥΤΤΑΡΙΑ! ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ! ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ! ΜΝΗΜΗ!

29 Τα*διαφοροποιημένα*κύτταρα*παράγονται* από*πρόδρομα*κύτταρα,*τα*αρχέγονα*ή* στελεχιαία*κύτταρα* αρχέγονο!κύτταρο! ΑΥΤΟΑΝΑΝΕΩΣΗ! διαιρούμενα! πρόδρομα! κύτταρα! τελικώς! διαφοροποιημένο! κύτταρο!

30 Τα*κύτταρα*του*αίματος*προέρχονται*από* έναν*κοινό*πρόγονο* Τ!λεμφοκύτταρο! Β!λεμφοκύτταρο! ηωσινόφιλο! βασεόφιλο! αρχέγονο! αιμοποιητικό! κύτταρο! ουδετερόφιλο! μονοκύτταρο! οστεοκλάστη! μακροφάγο! αιμοπετάλια! μεγακαρυοκύτταρο! ερυθρό!αιμοσφαίριο!

31 Η*κυτταρική*ανανέωση*στην*επιδερμίδα* Νεκρά!πεπλατυσμένα!κύτταρα! γεμάτα!με!κερατίνη! ΤΑ+ΚΥΤΤΑΡΑ+ ΑΠΟΠΙΠΤΟΥΝ+ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ! (επιθήλιο)! ΔΕΡΜΙΔΑ! (συνδετικός! ιστός)! ΤΑ+ΚΥΤΤΑΡΑ+ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ+ βασικός!υμένας! διαιρούμενο!βασικό! κύτταρο!

32 Οι*καρκινικοί*ιστοί*έχουν*διαφορετική* μορφολογία*από*τους*φυσιολογικούς* Εντερικός!πολύποδας! Φυσιολογικό! εντερικό!τοίχωμα!

33 Η*μορφολογία*των*καρκινικών*κυττάρων* διαφέρει*από*αυτήν*των*φυσιολογικών* Genes$VIII$F$Ακαδημαϊκές$Εκδόσεις$2004$

34 Καρκίνος*&*Μετάσταση* Φυσιολογικός! ηπατικός!ιστός! Μεταστάσεις! (καρκινικά! κύτταρα)! καρκινικά! κύτταρα Φυσιολογικά! ηπατικά! κύτταρα

35 Μετάσταση* Απόδραση!από! αρχικό!ιστό! Μετανάστευση!μέσω!της! κυκλοφορίας!του!αίματος! Εγκατάσταση!αποικίας!σε! μακρινή!θέση!(μετάσταση)! Είσοδος!στη! κυκλοφορία!ή! στο!λεμφικό! Επιβίωση!στη! κυκλοφορία! Σταμάτημα!σε! τριχοειδές!ή! άλλο!στενό! αγγείο! Έξοδος!σε! απομακρυσμένο! ιστό!ή!όργανο! Επιβίωση!των! κυτάρων!σε! ξένο!ιστό! Αρχική!ανάπτυξη! των!κυτάρων! στον!ξένο!ιστό! Συνέχιση!της! ανάπτυξης! ΔΥΣΚΟΛΟ! ΕΥΚΟΛΟ! ΔΥΣΚΟΛΟ!

36 Η*πιθανότητα*εμφάνισης*καρκίνου* αυξάνεται*με*την*ηλικία*

37 Η*συσσώρευση*πολλαπλών*μεταλλάξεων* οδηγεί*σε*καρκίνο* Γενετική! τροποποίηση! Απώλεια! APC! Ενεργοποίηση! γενετικής!αστάθειας,! απώλεια!p53;! Ενεργοποίηση! ογκογονιδίου! ras! Απώλεια! ογκοκατασταλτικού! γονιδίου!dcc! απώλεια! p53; Ταχεία!συσσώρευση! μεταλλάξεων! Φυσιολογικό! επιθήλιο! Υπερπλαστικό! επιθήλιο! Μικρός! καλοήθης! όγκος! ενδιάμεσος! καλοήθης! όγκος! Μεγάλος! καλοήθης! όγκος! Διηθητικός! όγκος! μετάσταση!

38 Ο*καρκίνος*προκαλείται*από*μεταλλάξεις* και*αναδιατάξεις*του*γενετικού*υλικού* Η!μετάλλαξη!ενός!γονιδίουr μεταλλάκτη!προκαλεί!αυξημένο! ρυθμό!συσσώρευσης!μεταλλάξεων! στα!καρκινικά!κύτταρα.!! Επιπλέον,!τα!καρκινικά!κύτταρα! υπόκεινται!σε!αλλαγές!της! χρωμοσωμικής!τους!σύστασης.!

39 Ο*καρυότυπος*των*καρκινικών*κυττάρων* δείχνει*γενικευμένη*γενετική*αστάθεια* Copyright 2002, Bruce Alberts, Alexander Johnson, Julian Lewis, Martin Raff, Keith Roberts, and Peter Walter; Copyright 1983, 1989, 1994 by Bruce Alberts, Dennis Bray, Julian Lewis, Martin Raff, Keith Roberts, and James D. Watson

40 Ο*καρκίνος*αναπτύσσεται*με*επιλογή*κλώνου* Όταν!συμβαίνει!μια!μετάλλαξη!η! οποία!προσδίδει!πλεονέκτημα!στον! πολλαπλασιασμό,!οι!απόγονοι!του! μεταλλαγμένου!κυττάρου! επικρατούν!στον!πληθυσμό.!! Ο!καρκίνος!εξελίσσεται!σε!κάθε! στάδιο!με!επιλογή!κλώνων!από!όλο! και!περισσότερο!κακοήθη!κύτταρα.! Genes$VIII$F$Ακαδημαϊκές$Εκδόσεις$2004$

41 Ορισμένοι*ιοί*μπορούν*να*προκαλέσουν* καρκίνο* Ιικές!πρωτεΐνες! αναγκαίες!για!τον! έλεγχο!της! αναπαραγωγής!του!ιού! Χρωμόσωμα! ξενιστή! ΤΥΧΑΙΑ!ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ! ΘΡΑΥΣΜΑΤΟΣ!ΙΙΚΟΥ!DNA!ΣΤΟ! ΧΡΩΜΟΣΩΜΑ!ΤΟΥ!ΞΕΝΙΣΤΗ! Χρωμόσωμα!ιού! ανθρωπίνων! θηλωμάτωn!(hpv)! Απορυθμισμένη!έκφραση! ρυθμιστικών!ιικών!πρωτεϊνών! Ενσωματωμένο!γονίδιο! που!κωδικοποιεί! ρυθμιστική!ιική!πρωτεΐνη! ΚΑΛΟΗΘΗΣ!ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ! (ΚΟΝΔΥΛΩΜΑ)! ΚΑΚΟΗΘΗΣ!ΟΓΚΟΣ!

42 Απορρύθμιση*του*κυτταρικού* πολλαπλασιασμού*από*ιικές*πρωτεΐνεςz ογκογονίδια*ιογενούς*προέλευσης* Η!πρωτεΐνη!Rb!συνδέεται!στον!παράγοντα! που!επάγει!κυτταρικό!πολλαπλασιασμό! Απενεργοποίηση!του!ενεργοποιητή!του!κυτταρικού! πολλαπλασιασμoύ!(ρυθμιστής!της!μεταγραφής)! Ιικές!πρωτεΐνες! αδρανοποιούν!το!rb! και!το!p53! Eνεργοποίηση!του!ενεργοποιητή! του!κυτταρικού!πολλαπλασιασμoύ! Eνεργοποίηση!μεταγραφής! Η!πρωτεΐνη!p53!ενεργοποιεί!άλλο!φρένο!ασφαλείας!στον! κυτταρικό!πολλαπλασιασμό! ΑΝΑΣΤΟΛΗ!ΤΟΥ!ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ!ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ! Ο!ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ!ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ! ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΤΑΙ!ΑΠΟ!ΤΟΝ!DNA!ΙΟ!(HPV)!

43 Ιικά*ογκογονίδια! Genes$VIII$F$Ακαδημαϊκές$Εκδόσεις$2004$ Τα!ογκογονίδια!των!μετασχηματιστικών!DNA!ιών!επιτελούν!βασικές!ιικές! λειτουργίες,!ενώ!τα!ογκογονίδια!των!ρετροϊών!έχουν!προέλθει!από!την! τροποποίηση!κυτταρικών!γονιδίων,!των!πρωτοrογκονοδίων!που!έχουν! μετατραπεί!σε!ογκογονίδια.!

44 ΠρωτοZογκογονίδια*και*ογκογονίδια* Μια!σωματική!μετάλλαξη!μπορεί! να!μετατρέψει!ένα!πρωτοr ογκογονίδιο!σε!ογκογονίδιο,! μετασχηματίζοντας!έτσι!ένα! φυσιολογικό!κύτταρο.!

45 Μεταλλαγμένες*μορφές*υποδοχέων* αυξητικών*παραγόντων*δρουν*ως*ογκογονίδια* Η!ενεργοποίηση!ενός!υποδοχέα! αυξητικού!παράγοντα!πυροδοτείται! από!τη!δέσμευση!του!προσδέτη,! γεγονός!που!ακολουθείται!από!το! διμερισμό!και!την! αυτοφωσφορυλίωση!του!υποδοχέα.! Ένας!ελλειμματικός!ογκογόνος! υποδοχέας!που!στερείται!τόσο!την! περιοχή!δέσμευσης!του!προσδέτη! όσο!και!την!crτελική!επικράτεια! αρνητικής!ρύθμισης!είναι!ιδιοστατικά! ενεργός,!επειδή!δεν!υπόκειται!στον! ενδομοριακό!μηχανισμό! αυτοκαταστολής.! Genes$VIII$F$Ακαδημαϊκές$Εκδόσεις$2004$

46 Αναστολείς*της*δράσης*ογκογονιδίων*στη* θεραπεία*του*καρκίνου* Gleevec!(ιματινίβη!ή!STI571)! ΕΝΕΡΓΟΣ!ΟΓΚΟΓΟΝΟΣ!ΚΙΝΑΣΗ!(BCRrABL)! Σήμα!κυτταρικού! πολλαπλασιασμού! και!επιβίωσης! ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ! ΑΝΑΣΤΟΛΗ!ΟΓΚΟΓΟΝΟΥ!ΚΙΝΑΣΗΣ!ΜΕ!GLEEVEC! όχι!σήμα!! ΟΧΙ!! ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ!

47 * Σας*Ευχαριστώ*για*την* Προσοχή*σας*