Στέλιος Κρασσάς, Σχολικός Σύμβουλος 32 ης Π. Δημ. Εκπ. Αττικής

Transcript

1 Στέλιος Κρασσάς, Σχολικός Σύμβουλος 32 ης Π. Δημ. Εκπ. Αττικής

2 ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ / ΝΟΜΟΙ / ΠΔ / Υ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ Ανάλυση του Λόγου, Πραγματολογία, Θεωρία των γλωσσικών πράξεων, Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία, Παραδοσιακή και Δομολειτουργική Γραμματική, Γενετική-Μετασχηματιστική Γραμματική, Φωνητική- Φωνολογία, Μορφολογία, Σημασιολογία, Διαλεκτολογία ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Αναλυτική Φιλοσοφία, Κυβερνητική, Επιστήμη της Επικοινωνίας, Γλωσσική Ανθρωπολογία, Εθνογραφία της Επικοινωνίας, Εθνογλωσσολογία, Ψυχογλωσσολογία, Κοινωνιογλωσσολογία, Κειμενολογία, Αφηγηματολογία, Υφολογία, Γνωστική Ψυχολογία, Θεωρία της Πρόσληψης, Κοινωνιολογία του Σχολείου, Παιδαγωγική Ψυχολογία, Παιδαγωγική του «λάθους», Ειδική Αγωγή, Θεωρία των Μαθησιακών Δυσκολιών

3 ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΝΟΜΟΙ / ΠΔ / ΥΑ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΠΑΚΕΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

4 ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Α.Π.Σ.) ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

5 ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

6 ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών να χειρίζονται με επάρκεια και αυτοπεποίθηση, συνειδητά, υπεύθυνα, αποτελεσματικά και δημιουργικά το γραπτό και τον προφορικό λόγο

7 επιλεκτική και συνδυαστική εφαρμογή θεωριών, με γνώμονα τις ανάγκες της διδακτικής

8 σύστημα επικοινωνίας μέσο προαγωγής της διανόησης μέσο δράσης και αλληλεπίδρασης των ανθρώπων μέσο κατανόησης, έκφρασης, περιγραφής, μετατροπής, αλλά και δημιουργίας πραγματικότητας

9 τόσο τη συγχρονική όσο και τη διαχρονική διάσταση της ελληνικής γλώσσας

10 αξιοποιείται ο ετερογενής χαρακτήρας κοινωνικές, γεωγραφικές και υφολογικές παραλλαγές μέσο ένταξης των αλλοδαπών στην κοινωνία

11 πολυεπιστημονική θεώρηση

12 Τάξη Άξονες Γνωστικού περιεχομένου Γενικοί στόχοι (γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και αξίες) Ενδεικτικές Θεμελιώδεις έννοιες Διαθεματικής προσέγγισης

13 ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

14 επιδιώκεται ο μαθητής να μάθει να χειρίζεται όσο το δυνατόν καλύτερα την ελληνική γλώσσα: να την καταλαβαίνει, να την ομιλεί, να τη διαβάζει, να τη γράφει με άνεση, ώστε να συμμετέχει ενεργά στη σχολική και την ευρύτερη κοινωνία του

15 Α - Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ λογική οργάνωση προφορικού λόγου του μαθητή, ορθή χρήση απλών δομών και απλού λεξιλογίου Γ - Δ & Ε - ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ άσκηση στην ακρόαση, βελτίωση της ποιότητας της προφορικής έκφρασης καθώς και της ταχύτητας, με την οποία διατυπώνει ένα σωστά δομημένο λόγο

16 Α - Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ βασικές δεξιότητες ανάγνωσης και κατανόησης γραπτών κειμένων αναζήτηση, ανεύρεση, κατανόηση και χρήση της πληροφορίας

17 Γ - Δ & Ε - ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ανάπτυξη της ικανότητας να διαβάζει με ευχέρεια και ακρίβεια και να κατανοεί το περιεχόμενο κειμένων

18 ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Α - Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ανάπτυξη της ικανότητας του παιδιού να γράφει και να διατυπώνει γραπτά νοήματα

19 ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Γ - Δ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ανάπτυξη της ικανότητας του παιδιού να επικοινωνεί γραπτά με ακρίβεια και αποτελεσματικότητα

20 ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Ε - ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ανάπτυξη της ικανότητας να οργανώνει τη σκέψη του και να συστηματοποιεί τη βιωματική και σχολική γνώση με όργανο το γραπτό λόγο ανάπτυξη αυτοπεποίθησης για τις συγγραφικές του δυνατότητες απόλαυση της διαδικασίας σύνθεσης κειμένου και γενικότερα της γραπτής επικοινωνίας

21 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α - Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ επαφή του παιδιού με καταξιωμένα από άποψη αισθητική κείμενα κυρίως της ελληνικής, έντεχνης και λαϊκής λογοτεχνίας, η εξοικείωσή του με το εξωσχολικό βιβλίο και η ενθάρρυνσή του να αναπτύξει τη δημιουργική του φαντασία

22 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ - Δ & Ε - ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ σταδιακή εξοικείωση του μαθητή των μεγαλύτερων τάξεων με την εθνική, αλλά και την παγκόσμια λογοτεχνία καθώς και με πιο επεξεργασμένες και διευρυμένες δυνατότητες της γλώσσας

23 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Α - Β αποσαφήνιση, σταθεροποίηση, εμπλουτισμός και χρήση

24 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Γ - Δ & Ε - ΣΤ εμπλουτισμός διεύρυνση ενεργοποίηση του ατομικού λεξιλογίου

25 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Α - Β βασικά στοιχεία της δομής και της λειτουργίας της γλώσσας διαίσθηση πρακτική εφαρμογή κανόνων

26 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Γ - Δ & Ε - ΣΤ πρακτική συνειδητοποίηση της δομής και της λειτουργίας της γλώσσας, στην επικοινωνία σε επίπεδο κειμένου, πρότασης και λέξης.

27 Α - Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ κατάκτηση δεξιοτήτων αναζήτησης πληροφοριών και η αποκωδικοποίηση οπτικών και ακουστικών σημάτων

28 Γ - Δ & Ε - ΣΤ κατάκτηση δεξιοτήτων αναζήτησης αξιολόγησης, επεξεργασίας αποκωδικοποίησης πληροφοριών στις διάφορες πηγές πληροφόρησης, γλωσσικές και μη

29 Α Τάξη: 250 ώρες περίπου Β Τάξη: 250 ώρες περίπου Γ Τάξη: 240 ώρες περίπου Δ Τάξη: 240 ώρες περίπου Ε Τάξη: 210 ώρες περίπου ΣΤ Τάξη: 210 ώρες περίπου

30 Εφημερίδα Θέατρο Τουριστικός οδηγός Λεξικό (βαπτιστικών) ονομάτων Λέξεις και φράσεις σε διαφορετικές γλώσσες

31 Στόχοι και δραστηριότητες δια μέσου των υπόλοιπων μαθημάτων Διδακτική μεθοδολογία Αξιολόγηση Διδακτικό Υλικό

32 ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ Ανάλυση του Λόγου, Πραγματολογία, Θεωρία των γλωσσικών πράξεων, Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία, Παραδοσιακή και Δομολειτουργική Γραμματική, Γενετική-Μετασχηματιστική Γραμματική, Φωνητική- Φωνολογία, Μορφολογία, Σημασιολογία, Διαλεκτολογία ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Αναλυτική Φιλοσοφία, Κυβερνητική, Επιστήμη της Επικοινωνίας, Γλωσσική Ανθρωπολογία, Εθνογραφία της Επικοινωνίας, Εθνογλωσσολογία, Ψυχογλωσσολογία, Κοινωνιογλωσσολογία, Κειμενολογία, Αφηγηματολογία, Υφολογία, Γνωστική Ψυχολογία, Θεωρία της Πρόσληψης, Κοινωνιολογία του Σχολείου, Παιδαγωγική Ψυχολογία, Παιδαγωγική του «λάθους», Ειδική Αγωγή, Θεωρία των Μαθησιακών Δυσκολιών

33 Η γλώσσα ορίζεται σήμερα ως το κατ εξοχήν όργανο και μέσο της επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους και ως ο κύριος χώρος πραγμάτωσης της ανθρώπινης νόησης

34 ΕΠΙΠΕΔΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Η φυσική γλώσσα Η βάση της ομιλίας [Ολοκληρώνε ται μέχρι τα 6,5 χρόνια] [Δια βίου μάθηση] Φωνητικό Η προφορά / το εξωτερικό τυπικό της γλώσσας Αντιμετώπιση κατά επίπεδο Φωνολογικό Μορφολογικό Συντακτικό Το ελάχιστο στοιχείο που επιφέρει αλλαγή της σημασίας Οι καταλήξεις Συνταγματικός άξονας της λώσσας Λεξιλογικό Το λεξιλόγιο Συνολική αντιμετώπιση Σημασιολογικό Η σημασία Υφολογικό Πραγματολογικό Το ύψος Η λεξική αξία (αναγνωρίζεται λόγω των περιστάσεων)

35 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Αναφορική: Η τυποποιημένη επίσημη χρήση της γλώσσας Φατική (Επαφική): Ανατροφοδότηση του καναλιού επικοινωνίας Βουλητική: Εκφράζεται η βούληση (θέλω / επιθυμώ κάτι) / Εκφράζεται η προσταγή Ποιητική: Υπέρτατη συγκινησιακή χρήση της γλώσσας γλώσσα) [Ρυθμοτονική Μνημοτεχνική] (γλώσσα μέσα στη Μεταγλωσσική: Μελέτη λειτουργίας Αλλοτριωτική: Η γλώσσα της απάτης / της παραπλάνησης (πολιτική / διαφήμιση)

36 ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΕ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ Λειτουργίες διακήρυξης Ό,τι λέμε είναι γεγονός «Κυρία ο Γιώργος μου πήρε το μολύβι» Λεκτικές πράξεις Κατευθυντικές πράξεις Εκφραστικές πράξεις Υποσχετικές πράξεις Λέω πώς έχουν τα πράγματα «Το κτήριο αυτό χρησιμοποιείται για Δημαρχείο» Προσπαθώ να κατευθύνω [εντολή παράκληση] Έκφραση συναισθήματος (η κατάσταση δεν επηρεάζεται) Υπόσχεση για κάτι [επιτελεστικά ρήματα (ορκίζομαι, τάζω)]. Η πραγματοποίηση δεν είναι κάτι δεδομένο

37 ΜΑΘΗΤΗΣ ενδιαφέρον, επιθυμίες & κίνητρα για διάβασμα & γράψιμο προφορικός λόγος συμβολική ή σημειωτική λειτουργία μεταγλωσσική & μεταφωνολογική συνείδηση ικανότητα ακουστικής και οπτικής διάκρισης ικανότητα οργάνωσης χώρου, χρόνου, χωροχρόνου οφθαλμοκινητικότητα ακουστική & οπτική μνήμη ικανότητα γραφοκινητική ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ γλωσσική αναγνωσιμότητα τυπογραφική αναγνωσιμότητα

38 σχέσεις συνομιλητών κοινωνικά δεδομένα της κατάστασης επικοινωνίας προθέσεις σκοπός και στόχοι

39 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΥΛΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΑΛΛΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΣΤΙΞΗ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΛΩΔΙΑ

40 Οδυσσέας Ελύτης από το Άξιον Εστί ΤΗ γλώσσα μου έδωσαν ελληνική. το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου. Εκεί σπάροι και πέρκες ανεμόδαρτα ρήματα ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια όσα είδα στα σπλάχνα μου ν' ανάβουνε σφουγγάρια, μέδουσες με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μαύρα ρίγη. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα μαύρα ρίγη. Εκεί ρόδια, κυδώνια θεοί μελαχρινοί, θείοι κι εξάδελφοι το λάδι αδειάζοντας μες στα πελώρια κιούπια. και πνοές από τη ρεματιά ευωδιάζοντας λυγαριά και σχίνο σπάρτο και πιπερόριζα με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων, ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι! Εκεί δάφνες και βάγια θυμιατό και λιβάνισμα τις πάλες ευλογώντας και τα καριοφίλια. Στο χώμα το στρωμένο με τ' αμπελομάντιλα κνίσες, τσουγκρίσματα και Χριστός Ανέστη με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Ύμνου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Ύμνου!