Εφαρμογή από τις ΔΕΥΑ των μέτρων των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών - Προγραμματισμός της ΔΕΥΑ Λάρισας

Transcript

1 Εφαρμογή από τις ΔΕΥΑ των μέτρων των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών - Προγραμματισμός της ΔΕΥΑ Λάρισας ΑΝΝΑ ΖΑΧΙΔΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΜSc Δ/ΝΤΡΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΔΕΥΑΛ

2 Οδηγία 60/2000/ΕΚ- Σχέδια Διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών (ΣΔΛΑΠ) Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τη Διαχείριση των Υδάτων 60/2000/ΕΚ Σχέδια Διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών (ΣΔΛΑΠ) Βασικό εργαλείο προγραμματισμού Κεντρικός μηχανισμός αναφοράς της χώρας προς την ΕΕ. Καθορίζονται τα ρεαλιστικά μέτρα για να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι και οι στόχοι της Οδηγίας Πλαίσιο, αιτιολογώντας οποιαδήποτε παρέκκλιση 14 Υδατικά Διαμερίσματα 46 Λεκάνες Απορροής Ποταμών

3 1η Αναθεώρηση διαχειριστικών σχεδίων λεκανών 1η Αναθεώρηση διαχειριστικών σχεδίων λεκανών απορροής απορροής ποταμών (ΣΔΛΑΠ) ποταμών (ΣΔΛΑΠ) 3

4 Υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας (EL08) Απολήψεις Πηγή υδάτινων πόρων Υφιστάμενη Απόληψη Βιώσιμη Απόληψη Έλλειμμα Υπόγεια ΥΣ Επιφανειακά ΥΣ Υφιστάμενα Έργα Ταμίευσης Ελλειμματική Άρδευση Σύνολο Επιφανειακά ΥΣ Υπόγεια ΥΣ Υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας (Ποσοτική κατάσταση ΥΣ) 4

5 Υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας (Ποσοτική κατάσταση ΥΥΣ) Υπερεκμετάλλευση Υπογείων Υδάτων Υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας (Ποσοτική κατάσταση ΥΣ) Άντληση από μόνιμα αποθέματα x10^6m3/έτος 5

6 Υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας (Ποιοτική (Ποιοτική κατάσταση κατάσταση ΥΥΣ) ΥΣ) Υπόγεια ΥΣ 22 έχουν ήδη πετύχει τους στόχους της Οδηγίας 22 διατήρησαν την καλή κατάστασή τους 4 θα πετύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους το δεν έχουν πετύχει τους στόχους της Οδηγίας και ταξινομήθηκαν σε κακή κατάσταση σε 11 ΥΥΣ δεν παρατηρήθηκε καμία βελτίωση 7 δεν θα πετύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους το

7 Υδατικό (Ποιοτική διαμέρισμα κατάσταση Θεσσαλίας ΥΣ) Πρόγραμμα μέτρων Πρόγραμμα Μέτρων Βασικά Μέτρα Στοιχειώδεις απαιτήσεις Συμπληρωματικά Μέτρα Βασικά Μέτρα για την εφαρμογή της Κοινοτικής Νομοθεσίας στον τομέα των Υδάτων Άλλες Κατηγορίες Βασικών Μέτρων που σχετίζονται με το θεσμικό πλαίσιο στον τομέα των υδάτων, όπως ενδεικτικά: Μέτρα για προώθηση αποδοτικής και αειφόρου χρήσης νερού, μέτρα για το πόσιμο νερό, μέτρα ελέγχου απόληψης επιφανειακού και υπόγειου νερού, μέτρα για σημειακές και διάχυτες πηγές απορρίψεων 7

8 Κατηγορίες Βασικών Μέτρων Εφαρμογής της Κοινοτικής Νομοθεσίας (Ι) 1.Ύδατα Κολύμβησης (Οδηγία 2006/7/ΕΚ) 2. Προστασία των άγριων πτηνών (Οδηγία 2009/147/ΕΚ), και οικοτόπων (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ) 3. Πόσιμο Νερό (Οδηγίες 98/83/ΕΚ, 2015/1787/ΕΕ) 4. Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από Έργα/ Δραστηριότητες (Οδηγίες 2011/92/ΕΕ, 2014/52/ΕΕ) 5. Πρόληψη - Έλεγχος ρύπανσης (Οδηγία 2010/75/ΕΕ) 6. Προστασία από Νιτρορρύπανση (Οδηγίες 91/676/ΕΟΚ) 7. Προϊόντα Φυτοπροστασίας (Οδηγία 2009/128/ΕΚ, Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 652/2014) 8. Αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων (Οδηγία 2012/18/EE) 9. Ιλύς σταθμών καθαρισμού (Οδηγία 86/278/ΕΟΚ) 10. Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων (Οδηγία 91/271/ΕΟΚ, 98/15/ΕΚ) Φορείς υλοποίησης Υ.ΠΕ.ΕΝ(Ειδική γραμματεία υδάτων) Υπουργείο Εσωτερικών/ Υπουργείο Υγείας/ ΥΠΑΑΤ ΥΠΟΜΕΔΙ Περιφέρεια Αποκ. Διοίκηση (Δ/νση Υδάτων) Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΔΕΥΑ /Δήμοι ΓΟΕΒ/ ΤΟΕΒ Πάροχοι ύδατος άρδευσης Φορείς λειτουργίας ΧΥΤΑ Ιδιώτες 8

9 Άλλες Κατηγορίες Βασικών Μέτρων (ΙΙ) 1. Μέτρα για την εφαρμογή της αρχής ανάκτησης του κόστους των Υπηρεσιών ΔΕΥΑΛ Ύδατος (Άρθρο 9) 2. Μέτρα για την προώθηση της αποδοτικής και αειφόρου χρήσης του Μ08Β0202 νερού ώστε να μην διακυβεύεται η επίτευξη των στόχων της Οδηγίας (Άρθρο 4) Μ08Β Μέτρα για την προστασία των υδάτων που προορίζονται για ανθρώπινη Μ08Β0302 κατανάλωση (Άρθρο 7) Μ08Β Μέτρα ελέγχου απόληψης επιφανειακού και υπόγειου νερού και Μ08Β0306 αποθήκευσης επιφανειακού νερού Μ08Β Μέτρα για τον έλεγχο και την αδειοδότηση του τεχνητού εμπλουτισμού των ΥΥΣ Μ08Β Μέτρα για τις σημειακές πηγές απορρίψεων 7. Μέτρα για τις διάχυτες πηγές απορρίψεων 8. Μέτρα για την αντιμετώπιση αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση επιφανειακών υδατικών συστημάτων ιδίως από υδρομορφολογικες αλλοιώσεις 9. Μέτρα για την αποτροπή της απόρριψης ρύπων απευθείας στα υπόγεια ύδατα 10. Μέτρα για τις ουσίες προτεραιότητας και άλλες ουσίες 11. Μέτρα για πρόληψη ρύπανσης από διαρροές τεχνικών εγκαταστάσεων, ατυχήματα/ακραία φυσικά φαινόμενα

10 ( (Ομάδα II Βασικών Μέτρων)(1) Μ08Β0202 Αναβάθμιση οργανωτικής λειτουργίας των ΔΕΥΑ (ΝΕΟ ΜΕΤΡΟ) Μ08Β0301 Σύνταξη / Επικαιροποίηση Γενικών Σχεδίων Ύδρευσης (Masterplan) Μ08Β0302 Δράσεις ενίσχυσης, αποκατάστασης, εκσυγχρονισμού δικτύων ύδρευσης και έλεγχος διαρροών Μ08Β0304 Επενδύσεις για εξοικονόμηση ύδατος στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις 10

11 (Ομάδα II Βασικών Μέτρων)(2) Μ08Β0306 Ενίσχυση δράσεων περιορισμού απωλειών στα συλλογικά δίκτυα άρδευσης Μ08Β0401 Καθορισμός και οριοθέτηση ζωνών ή/και μέτρων προστασίας σημείων υδροληψίας ύδατος, που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση από υπόγεια υδατικά συστήματα Μ08Β0403 Προστασία υδροληπτικών έργων επιφανειακών υδάτων για ύδρευση Μ08Β0404 Υλοποίηση Σχεδίων Ασφάλειας Νερού 11

12 Κατηγορίες Συμπληρωματικών μέτρων i. Νομοθετικά μέτρα ii. Διοικητικά μέτρα iii. Οικονομικά ή φορολογικά μέτρα iv. Περιβαλλοντικές συμφωνίες μετά από διαπραγμάτευση v. Έλεγχοι εκπομπής ρύπων vi. Κώδικες Ορθών Πρακτικών vii. Ανασύσταση και αποκατάσταση περιοχών υγροτόπων viii. Έλεγχος άντλησης ix. Mέτρα διαχείρισης της ζήτησης x. Μέτρα αποτελεσματικότητας και επαναχρησιμοποίησης xi. Έργα δομικών κατασκευών xii. Εγκαταστάσεις αφαλάτωσης xiii. Έργα αποκατάστασης xiv. Τεχνητός εμπλουτισμός ΥΥΣ xv. Εκπαιδευτικά μέτρα xvi. Έργα έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης xvii. Λοιπά μέτρα

13 Συμπληρωματικά μέτρα δομικών κατασκευών(δρομολογημένα) Έργα μεταφοράς και διανομής νερού λίμνης Κάρλας Φράγμα Αγιονερίου Φράγμα Ληθαίου Έργα ταμίευσης χειμερινών απορροών τοπικής σημασίας (Ναρθάκι, Κακλιτζόρεμα, Δελέρια), Θυρόφραγμα Γυρτώνης, Φράγμα Μαυρομάτι) Ταμιευτήρες Λιβαδότοπου Αμπελακίων, Αγιόκαμπου, Κοιλάδας, Αγίων Αναργύρων Φράγμα Μπελμά, Λιμνοδεξαμενή Ξεριά Ταμιευτήρες Καστριού -Γλαύκης Φορέας υλοποίησης ΥΠΑΑΤ ΥΠΥΜΕΔΙ ΥΜΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 13

14 Συμπληρωματικά μέτρα δομικών κατασκευών (Πρόσθετα νέα έργα ταμίευσης) Φράγμα Πύλης, N. Τρικάλων Φράγμα Καλούδα ο Χαμηλό Φράγμα Ταμίευσης Μουζακίου Φράγμα Παλαιοδερλί Ταμιευτήρες Καλού Νερού Φράγμα Νεοχωρίτη, N. Τρικάλων Αγίου Αντωνίου Ταμιευτήρας Κερασούλας Τρικάλων Ρουφράκτης Τιτάνου Φορείς υλοποίησης ΥΠΑΑΤ ΥΠΥΜΕΔΙ ΥΜΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 14

15 Συμπληρωματικά μέτρα Φορέας υλοποίησης ΔΕΥΑ Μ08Σ0401 Προώθηση εθελοντικών συμφωνιών με ΔΕΥΑ, συλλογικά αρδευτικά δίκτυα, για υιοθέτηση πρωτοβουλιών και κωδίκων ορθής συμπεριφοράς Μ08Σ0501 Έλεγχοι στις εκβολές αγωγών ομβρίων και λοιπών σημειακών πηγών ρύπανσης οι οποίες καταλήγουν σε Επιφανειακά Υδατικά Συστήματα (ΝΈΟ ΜΕΤΡΟ) M08Σ1001 Εκπόνηση μελετών επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για όλες τις υφιστάμενες ΕΕΛ τριτοβάθμιας επεξεργασίας (ΑΠΟΚΕΝΤΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ) Μ08Σ1502 Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα νερού 15

16 ΔΕΥΑ Λάρισας 16

17 Παραγωγή και διαχείριση νερού 17 Ετήσια παραγωγή νερού κ.μ (ύδρευση) κ.μ. (άρδευση). Ετήσιο ποσοστό μη καταγεγραμμένου νερού 21,17% (στην πόλη της Λάρισας) Κάλυψη αναγκών ύδρευσης 100% Γεωτρήσεις ύδρευσης 30 Γεωτρήσεις άρδευσης χλμ. δίκτυο ύδρευσης 36 χλμ. δίκτυο άρδευσης

18 Υπόγεια Υδατικά Συστήματα υδροδότησης περιοχής ευθύνησ ΔΕΥΑΛ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΩΝΟΥ ΤΙΤΑΡΗΣΙΟΥ ΟΜΑΔΑ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ Α,Β,Ζ ( μ3 ) (καλής χημικής κατάστασης και κακής ποσοτικής κατάστασης) ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΑΜΑΣΙΟΥ ΤΙΤΑΝΟΥ ΟΜΑΔΑ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ Γ & ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ Ε1, Ε3 & Ε8 ( μ3) (καλής χημικής και ποσοτικής κατάστασης) ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΑΟΥΣΑΝΗΣ ΚΑΛΟΥ ΝΕΡΟΥ ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ Ε2, Ε4, Ε6 & Ε7 και Άρδευση ( μ3) (κακής χημικής και ποσοτικής κατάστασης) 18

19 Νέες γεωτρήσεις στο ΥΣ Δαμασίου - Τιτάνου ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΑΜΑΣΙΟΥ ΤΙΤΑΝΟΥ 5 νέες γεωτρήσεις κ.μ. νερό Δυνατότητα υδροδότησης 22 Τοπικών Κοινοτήτων του δήμου Κιλελέρ 19

20 Υδροδότηση Τ.Κ. δήμου Κιλελέρ 20

21 Εφαρμογή (Ομάδα μέτρων II Βασικών από Μέτρων)(1) τη ΔΕΥΑΛ Καθορισμός και οριοθέτηση ζωνών ή/και μέτρων προστασίας σημείων υδροληψίας ύδατος ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ Σχέδια Ασφάλειας Νερού (ΣΑΝ) Σύνταξη Γενικών Σχεδίων Ύδρευσης (Masterplan)

22 Μ08Β0301 Γενικά σχέδια ύδρευσης (masterplans) Μ08Β0401 Καθορισμός και οριοθέτηση ζωνών προστασίας των γεωτρήσεων (1) ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Α Στάδιο Ανάλυση Υφιστάμενης Κατάστασης Συλλογή και καταγραφή πρωτογενών δεδομένων, συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων υφιστάμενων μελετών και υλοποίηση συστήματος διαχείρισης υδατικών πόρων σε περιβάλλον Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών και βάσεων δεδομένων. Β Στάδιο Διαμόρφωση Προτάσεων Οριοθέτηση ζωνών προστασίας υδροληψιών από ΥΥΣ νερού που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση Γ Στάδιο Προκαταρκτικές Μελέτες και ΣΜΠΕ Εναλλακτικές λύσεις υδροδότησης από ταμιευτήρες 22

23 Γενικά σχέδια ύδρευσης (masterplans) (Αποτελέσματα) Διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων (μέτρα ή/και έργα) για την κάλυψη των ελλειμμάτων Τεχνικοοικονομική και περιβαλλοντική συγκριτική ανάλυση εναλλακτικών λύσεων Πρόταση δράσεων/μέτρων και έργων ανάπτυξης υδατικών πόρων. Ιεράρχηση μέτρων και έργων και προγραμματισμός δράσεων 23

24 Μ08Β0404 Σχέδια ασφάλειας νερού (ΣΑΝ) Στάδια μελέτης Φάση Ι: Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης και προετοιμασία οδηγού εφαρμογής Σχεδίου Ασφάλειας Νερού. Φάση ΙΙ: Εφαρμογή οδηγού Σχεδίου Ασφάλειας Νερού Φάση ΙΙΙ: Αξιολόγηση Σχεδίου Ασφάλειας Νερού ΒΑΣΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ 24

25 Μ08Β0404 Σχέδια ασφάλειας νερού ΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ (ΚΥΑ Γ1(δ)/ ΓΠ οικ.67322/ ) (Eγκύκλιος Δ1(δ)/Γ.Π.οικ / 2 /2018) 1.Δοκιμαστική παρακολούθηση 2. Ελεγκτική παρακολούθηση Μικροβιολογικές παράμετροι Χημικές παράμετροι Ενδεικτικές παράμετροι 3. Συμπληρωματική παρακολούθηση 25

26 Μ08Β0302 Δράσεις ενίσχυσης, αποκατάστασης, εκσυγχρονισμού δικτύων ύδρευσης και έλεγχος διαρροών (1) Αντικατάσταση παλαιού δικτύου ύδρευσης από χυτοσίδηρο, αμίαντο και χάλυβα(50% παλαιού δικτύου) Προϋπολογισμός έργων (Ίδιοι πόροι ) Αποτελέσματα Μείωση διαρροών και θραύσεων Μείωση των απωλειών 80,00 24,44% 21,17% 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 ΕΤΟΣ

27 Μ08Β0302 Δράσεις ενίσχυσης, αποκατάστασης, εκσυγχρονισμού δικτύων ύδρευσης και έλεγχος διαρροών (2) Τηλεμετρία Λάρισας Κεντρικός Σταθμός Ελέγχου 27 ΤΣ ύδρευσης 60 ΣΜΔ εσωτερικού δικτύου 15 ΤΣ αποχέτευσης Σύστημα αυτοματισμού στην ΕΕΛ Τηλεμετρία Γιάννουλης Κοιλάδας προϋπ Τοπικοί Σταθμοί Ελέγχου 10 Τοπικοί Σταθμοί Διαρροών Χρηματοδότηση ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ

28 Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων (Οδηγία 91/271/ΕΟΚ, 98/15/ΕΚ) Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων σε οικισμούς με πληθυσμό > 2000 κατοίκων Αποκεντρωμένη διαχείριση λυμάτων σε οικισμούς με πληθυσμό < 2000 κατοίκων 28

29 Μ08Β0202 Οικονομική ανάλυση χρήσεων ύδατος ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ Άρθρο 7 1. Η Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, γνωστοποιεί, έως 31 Οκτωβρίου κάθε έτους, στους παρόχους υπηρεσιών ύδατος καθώς και στους οικείους ΟΤΑ Α βαθμού, το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου ανά κυβικό μέτρο που αντιστοιχεί στους τελικούς χρήστες. 2. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, από το 2018 και μετά, εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους, προσδιορίζουν τα τιμολόγιά τους και κοινοποιούν τη σχετική απόφαση στη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδει συστάσεις, εφόσον απαιτείται και ενημερώνει σχετικά την Ειδική Γραμματεία Υδάτων. 4. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος υποχρεούνται να γνωστοποιούν μέχρι τις 30/6 κάθε έτους, από το 2019 και μετά, στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, το ύψος του εισπραχθέντος ποσού των αποδιδόμενων τελών στον Ειδικό Λογαριασμό του Πρά σινου Ταμείου. Η οικονομική ανάλυση των χρήσεων ύδατος γίνεται σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. οικ /ΦΕΚ Β 1751/ «Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.» - Επικαιροποίηση του κόστους των υπηρεσιών ύδατος Επικαιροποίηση του βαθμού ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος 29

30 Μ08Β0302 Επενδύσεις για εξοικονόμηση ύδατος στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις Συντήρηση εγκαταστάσεων και Η/Μ εξοπλισμού Τοποθέτηση μετρητών παροχής. Ένταξη άρδευσης στην λογική εξοικονόμησης υδρευτικού πόρου Υπογείωση δικτύων Τοποθέτηση συστήματος ελέγχου πρόσβασης ωρομέτρησης (έξυπνες κάρτες) 30

31 Ενημερωτικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης των Μ08Σ1502 Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε πολιτών θέματα νερού Για να διαμορφωθεί νέα «υδατική» κουλτούρα Εστιάζουμε στην ευρεία ενημέρωση των πολιτών και ιδιαίτερα των μαθητών για την εξοικονόμηση νερού Εντείνουμε τις ενημερωτικές καμπάνιες για ευαισθητοποίηση του κοινού Συμβάλλουμε στις δράσεις της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης 31

32 Από τη θεωρία στην πράξη... Υλοποίηση δράσεων ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων της Οδηγίας Αποδοτική και αειφόρος χρήση του νερού 32