1ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ (Θνπθπδίδνπ 2, 88-89) ΠΑΡΑΣΗΡΗ ΔΙ Γ1. Γ2.

Transcript

1 1ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ὁ δέ Φνξκίσλ ὁξῶλ ηνύο ζηξαηηώηαο ἀζπκνῦληαο ἐβνύιεην ὑπόκλεζηλ πνηήζαζζαη ηνῦ ζαξζεῖλ θαη μπγθαιέζαο ηνύο Ἀζελαίνπο ἒιεμε ηνηάδε. «Ὁξῶλ ὑκᾶο, ὦ ἂλδξεο ζηξαηηῶηαη, πεθνβεκέλνπο ηό πιῆζνο ηῶλ ἐλαληίσλ μπλεθάιεζα, νὐθ ἀμηῶλ ηά κε δεηλά ἐλ ὀξξσδίᾳ ἒρεηλ. Οὗηνη γάξ πξῶηνλ κέλ δηά ηό πξνλεληθῆζζαη θαί κήδ αὐηνί νἲεζζαη ὁκνῖνη ἡκῖλ εἶλαη ηό πιῆζνο ηῶλ λεῶλ θαί νὐθ ἀπό ηνῦ ἲζνπ παξεζθεπάζαλην ἒπεηηα, ᾧ κάιηζηα πηζηεύνληεο πξνζέξρνληαη, ὡο πξνζῆθνλ ζθίζηλ ἀλδξείνπο εἶλαη, νὐ δη ἂιιν ηη ζαξζνῦζηλ ἢ δηά ηήλ ἐλ ηῷ πεδῷ ἐκπεηξίαλ ηά πιείσ θαηνξζνῦληεο θαί νἲνληαη ζθίζη θαί ἐλ ηῷ λαπηηθῷ πνηήζεηλ ηό αὐηό.σό δέ ἐθ ηνῦ δηθαίνπ ἡκῖλ κᾶιινλ λῦλ πεξηέζηαη, εἲπεξ θαί ηνύηνηο ἐλ ἐθείλῳ, ἐπεί εὐςπρίᾳ γε νὐδέλ πξνζθέξνπζη, ηῷ δέ ἐθάηεξνη ηη ἐκπεηξόηεξνη εἶλαη ζξαζύηεξνη ἐζκέλ. Λαθεδαηκόληνη ηε ἡγνύκελνη ηῶλ ζπκκάρσλ δηά ηήλ ζθεηέξαλ δόμαλ ἂθνληαο πξνζάγνπζη ηνύο πνιινύο ἐο ηόλ θίλδπλνλ, ἐπεί νὐθ ἂλ πνηε ἐπερείξεζαλ ἡζζεζέληεο παξά πνιύ αὖζηο λαπκαρεῖλ». (Θνπθπδίδνπ 2, 88-89) Α. Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ. Β. Να γξάςεηε ηνπο δεηνύκελνπο ηύπνπο: μπλεθάιεζα: β εληθ. πξνζη. παζ. ανξ. πξνζέξρνληαη: β εληθ. πξνζη. ίδηνπ ρξόλνπ ηῶλ ἐλαληίσλ: ίδηνο ηύπνο ζηνπο άιινπο βαζκνύο νἲνληαη: γ πιεζ. επθη.παξαθ. ἀλδξείνπο:παξαζεηηθά επηξξήκαηνο πξνζθέξνπζη : δνη. πιεζ. αξηζκνύ αξζεληθόπ γέλνπο κεηνρήο ανξ. ἡκῖλ: ίδηνο ηύπνο ζηνλ εληθό γ πξόζσπν ζαξζνῦζηλ:ίδηνο ηύπνο ζηνλ παξαθείκελν. ἡζζεζέληεο : β εληθ. πξνζη. ελεζηώηα. πεξηέζηαη:β εληθ. πξνζηαθηηθήο ελεζηώηα. Γ1. «ἀζπκνῦληαο», «πξνζῆθνλ» : Να αλαγλσξηζηνύλ ζπληαθηηθά νη κεηνρέο θαη λα αλαιπζνύλ ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. Γ2. Να κεηαθεξζεί ν επζύο ιόγνο ζε πιάγην κε όινπο ηνπο δπλαηνύο ηξόπνπο κε εμάξηεζε «Ὁ Φνξκίσλ ἒιεμε» «Ὁξῶλ ὑκᾶο, ὦ ἂλδξεο ζηξαηηῶηαη, πεθνβεκέλνπο ηό πιῆζνο ηῶλ ἐλαληίσλ μπλεθάιεζα, νὐθ ἀμηῶλ ηά κε δεηλά ἐλ ὀξξσδίᾳ ἒρεηλ». Γ3. «νἲνληαη ζθίζη θαί ἐλ ηῷ λαπηηθῷ πνηήζεηλ ην απηό»: Να κεηαθεξζεί ν πιάγηνο ιόγνο ζε επζύ. Γ4. Να αλαγλσξηζηνύλ ζπληαθηηθά νη ππνγξακκηζκέλνη όξνη ηνπ θεηκέλνπ. Α. Ο Φνξκίσλ επεηδή έβιεπε όηη νη ζηξαηηώηεο δελ είραλ ζάξξνο, ήζειε λα ηνπο ππελζπκίζεη ην ζάξξνο ηνπο θαη γη απηό αθνύ ζπγθέληξσζε ηνπο Αζελαίνπο είπε ηα εμήο πεξίπνπ. «Δπεηδή βιέπσ, άλδξεο ζηξαηηώηεο όηη έρεηε θνβεζεί εμαηηίαο ηνπ πιήζνπο ησλ αληηπάισλ, ζαο ζπγθάιεζα, δηόηη θξίλσ αλάμην λα θνβάζηε ηα κε επίθνβα. Γηόηη απηνί θαηά πξώηνλ κέλ, επεηδή έρνπλ ληθεζεί ζην παξειζόλ θαη επεηδή νύηε θαη νη ίδηνη λνκίδνπλ όηη είλαη ηζόπαινη πξνο εκάο, πξνεηνίκαζαλ γηα ηνλ εαπηό ηνπο ην πιήζνο ησλ πινίσλ θαη όρη ίζν αξηζκό έπεηηα θαη απηό ζην νπνίν έρνληαο εκπηζηνζύλε επηηίζεληαη ( ζε εκάο) επεηδή ηάρα αξκόδεη ζε απηνύο λα είλαη αλδξείνη, θαη έρνπλ ζάξξνο όρη γηα θάπνηα άιιε αηηία, παξά δηόηη πεηπραίλνπλ ζηα πεξηζζόηεξα ( έρνπλ πνιιέο επηηπρίεο) εμαηηίαο ηεο εκπεηξίαο ηνπο ζηνλ πόιεκν ηεο μεξάο θαη λνκίδνπλ όηη ( ε εκπεηξία ) ζα θάλεη ην ίδην γη απηνύο θαη ζηε ζάιαζζα. Αιιά απηό δίθαηα ζα ππεξηεξεί ζε εκάο πεξηζζόηεξν ηώξα, αλ βέβαηα ( ζα ππεξηεξνύλ) θαη απηνί σο πξνο απηό, επεηδή όζνλ αθνξά ηελ ηόικε δελ ππεξέρνπλ θαζόινπ αιιά θαη νη δύν έρνπκε κεγάιν ζάξξνο επεηδή είκαζηε εκπεηξόηεξνη σο πξνο θάηη. Καη νη Λαθεδαηκόληνη νη νπνίνη έρνπλ ηελ εγεζία ησλ ζπκκάρσλ, εμαηηίαο ηεο δόμαο ηνπο, παξαζύξνπλ ηνπο πεξηζζόηεξνπο ζηνλ θίλδπλν παξά ηε ζέιεζή ηνπο, δηόηη νπδέπνηε δελ ζα ην επηρεηξνύζαλ( νη ζύκκαρνη), αλ θαη ληθήζεθαλ ππεξβνιηθά, λα λαπκαρνύλ θαη πάιη. Με, ινηπόλ, θνβεζείηε ηελ ηόικε απηώλ». Β. μπγθιήζεηη, πξόζηζη, ἐλαληησηέξσλ - ἐλαληησηάησλ, λελνκίθνηελ λελνκηθόηεο εἶελ, ἀλδξείσο- ἀλδξεηόηεξνλ-ἀλδξεηόηαηα, πξνζελεγθνῦζη, νἷ, ηεζαξζήθαζη, ἡζζῶ, πεξίηζζη.

2 Γ1. «ἀζπκνῦληαο»: θαηεγνξεκαηηθή κεηνρή ζπλεκκέλε ζην αληηθείκελν «ηνύο ζηξαηηώηαο» ηεο κηρ ὁξῶλ. ΑΝΑΛΤΖ : ὃηη νἱ ζηξαηηῶηαη ἠζύκνπλ «πξνζῆθνλ» : αηηηνινγηθή κεηνρή ππνθεηκεληθήο αηηηνινγίαο, σο επηξξεκαηηθόο πξνζδηνξηζκόο ηεο αηηίαο ζην ξήκα πξνζέξρνληαη, κε ππνθείκελν ηεο ην «εἶλαη», αηηηαηηθή απόιπηνο. ΑΝΑΛΤΖ: ἐπεί πξνζήθεη Γ2. εηδηθή πξόηαζε: Φνξκίσλ ἒιεμε ηνῖο ζηξαηηώηαηο ὃηη ὃξῶλ ηνύηνπο πεθνβεκέλνπο ην πιῆζνο ηῶλ ἐλαληίσλ μπγθαιέζαη, νὐθ ἀμηῶλ ηά κε δεηλά ἐλ ὀξξσδίᾳ ερεηλ. εηδηθό απαξέκθαην: Φνξκίσλ ἒιεμε ηνῖο ζηξαηηώηαηο ὁξῶλ ηνύηνπο πεθνβεκέλνπο ην πιῆζνο ηῶλ ἐλαληίσλ μπγθαιέζαη, νὐθ ἀμηῶλ ηά κε δεηλά ἐλ ὀξξσδίᾳ ἒρεηλ. Γ3. «ἡκῖλ θαί ἐλ ηῷ λαπηηθῷ πνηήζνκελ ηό αὐηό». Γ4. ᾦ : αληηθείκελν ζηε κεηνρή πηζηεύνληεο ζθίζηλ : δνηηθή πξνζσπηθή από ην «πξνζῆθνλ» εὐςπρίᾳ : δνηηθή ηεο αλαθνξάο ζην «πξνζθέξνπζη» ἂθνληαο : επηξξεκαηηθό θαηεγνξνύκελν ηνπ ηξόπνπ ζην «πνιινύο» ἡζζεζέληεο : ελαληησκαηηθή κεηνρή ζπλεκκέλε ζην ππνθείκελν ηνπ ξήκαηνο 2ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ὦ παῖδεο, θαί πξῶηνλ θαί ὓζηαηνλ θαί δηά παληόο πᾶζαλ πάλησο πξνζπκίαλ πεηξᾶζζε ἒρεηλ, ὃπσο κάιηζηα κέλ ὑπεξβαιεῖζζε θαί ἡκᾶο ( ηνύο λῦλ) θαί ηνύο πξόζζελ εὐθιείᾳ εἰ δέ κή, ἲζηε, ὡο ἡκῖλ, ἂλ κέλ ληθῶκελ ὑκᾶο ἀξεηῇ, ἡ λίθε αἰζρύλελ θέξεη, ἡ δέ ἧηηα, ἐάλ ἡηηώκεζα, εύδαηκνλίαλ. Μάιηζηα δ ἂλ ληθῲκεζα θαί ὑκεῖο ληθῲεηε, εἰ παξαζθεπάζαηζζε ηῇ ηῶλ πξνγόλσλ δόμῃ κή θαηαρξεζόκελνη κεδ ἀλαιώζνληεο αὐηήλ γλόληεο, ὃηη ἀλδξί νἰνκέλῳ ηη εἶλαη νὐθ ἒζηηλ αἲζρηνλ νὐδέλ ἢ παξέρεηλ ἑαπηόλ ηηκώκελνλ κή δη ἑαπηόλ ἀιιά δηά δόμαλ πξνγόλσλ. Δἶλαη κέλ γάξ ηηκάο γνλέσλ ἐθγόλνηο θαιόο ζεζαπξόο θαί κεγαινπξεπήο ρξῆζζαη δέ θαί ρξεκάησλ θαί ηηκῶλ ζεζαπξῷ θαί κή ἐθγόλνηο παξαδηδόλαη αἰζρξόλ θαί ἂλαλδξνλ, ἀπνξίᾳ ἰδίσλ αὑηνῦ θηεκάησλ ηε θαί εὐδνμηῶλ. Καί ἐάλ κέλ ηαῦηα ἐπηηεδεύζεηε, θίινη παξά θίινπο ἡκᾶο ἀθίμεζζε, ὃηαλ ὑκᾶο ἡ πξνζήθνπζα κνῖξα θνκίζῃ ἀκειήζαληαο δέ ὑκᾶο θαί θαθηζζέληαο νὐδείο εὐκελῶο ὑπνδέμεηαη. (Πιάησλνο Μελεμέλνο 247 Α- C) 1. Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ. 2. Να γξάςεηε ηνπο δεηνύκελνπο ηύπνπο γηα θάζε κηα από ηηο παξαθάησ ιέμεηο ηνπ θεηκέλνπ. ἲζηε : απαξέκθαην ἰδηνπ ρξόλνπ θέξεη: ππνηαθηηθή ανξίζηνπ β ίδην πξόζσπν ἡηηώκεζα: επθηηθή γ εληθό πξόζσπν Δλεζηώηα γλόληεο : πξνζηαθηηθή β πιεζπληηθό πξόζσπν ίδηνπ ρξόλνπ αἲζρηνλ :ίδηνο ηύπνο ζηνπο ἀιινπο βαζκνύο παξαδηδόλαη: ππνηαθηηθή γ εληθό ίδηνπ ρξόλνπ παξέρεηλ : πξνζηαθηηθή β εληθό πξόζσπν ανξίζηνπ β γνλέσλ : δνηηθή πιεζπληηθνύ ἀθίμεζζε :ίδην πξόζσπν νξηζηηθήο Παξαθεηκέλνπ εὐκελῶο :ίδηνο ηύπνο ζηνπο ἀιινπο βαζκνύο 3. (α) ἀλαιώζνληεο, ἀκειήζαληαο : Να αλαιπζνύλ νη κεηνρέο ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. (β) Να βξεζνύλ θαη λα αλαγλσξηζηνύλ νη ππνζεηηθνί ιόγνη ηνπ θεηκέλνπ από «εἰ δέ κή... πξνγόλσλ».( ζε όιεο νη κνξθέο ) (γ) «Καί ἐάλ κέλ ηαῦηα... ἀθίμεζζε»:να αλαγλσξηζηεί ν ππάξρσλ ππνζεηηθόο ιόγνο θαη λα κεηαηξαπεί ζην είδνο πνπ δειώλεη ηελ απλή σκέψη του λέγοντος. (δ) «Ὦ παῖδεο... πεηξᾶζζε ἒρεηλ» : Να εμαξηεζεί ε θξάζε από «ὁ ῥήησξ παξαηλεῖ».

3 1. Παηδηά θαη ζηελ αξρή θαη ζην ηέινο θαη αδηαιείπησο λα πξνζπαζείηε ζε θάζε πεξίπησζε λα δείμεηε θάζε δήιν πώο ζα μεπεξάζεηε πάξα πνιύ ζηε δόμα θαη εκάο θαη ηνπο πξνεγνπκέλνπο αιιηώο, λα μέξεηε όηη ε λίθε καο θέξλεη ληξνπή, αλ ζαο ληθάκε ζηελ αξεηή, ελώ αλ ληθηόκαζηε, ε ήηηα καο θέξλεη επηπρία. Καη θπξίσο ζα ήηαλ δπλαηόλ λα ληθεζνύκε θαη εζείο λα ληθάηε, εάλ είραηε πξνεηνηκαζηεί λα κελ θάλεηε θαηάρξεζε ηεο δόμαο ησλ πξνγόλσλ νύηε γηα λα ηελ ζπαηαιήζεηε, αθνύ θαηαλνήζεηε όηη γηα έλαλ άλδξα πνπ πηζηεύεη (έρεη ηελ ηδέα) όηη είλαη θάηη (ην ζπνπδαίν) δελ ππάξρεη κεγαιύηεξε ληξνπή από ην λα παξνπζηάδεη ηνλ εαπηό ηνπ (λα εκθαλίδεηαη) λα ηηκάηαη όρη εμαηηίαο ηνπ εαπηνύ ηνπ αιιά εμαηηίαο ηεο δόμαο ησλ πξνγόλσλ. Γηαηί ην λα ππάξρνπλ ηηκέο ησλ γνλέσλ είλαη σξαίνο θαη κεγαινπξεπήο ζεζαπξόο γηα ηνπο απνγόλνπο ην λα θάλεη όκσο ρξήζε ηνπ ζεζαπξνύ θαη ησλ ρξεκάησλ θαη ησλ ηηκώλ θαη λα κελ ηνλ θιεξνδνηεί ζηνπο απνγόλνπο είλαη ληξνπή θαη αλαλδξία, από έιιεηςε πξνζσπηθώλ ηνπ απνθηεκάησλ θαη θαιήο θήκεο. Καη αλ εθαξκόζεηε απηά ζηε δσή ζαο ζα έξζεηε θίινη ζε καο ζαλ θίινπο, όηαλ ζαο θέξεη (ζηνλ Άδε) ε νξηζκέλε γηα ηνλ θαζέλα κνίξα. Αλ όκσο αδηαθνξήζεηε θαη θαλείηε δεηινί, θαλείο δε ζα ζαο ππνδερηεί θηιηθά (κε εύλνηα). 2. εἰδέλαη, ἐλέγθῃ, ἡηηῷην, γλῶηε, αἰζρξόλ αἲζρηζηνλ, παξαδηδῷ, παξάζρεο, γνλεῦζη, ἀθῖρζε, εὐκελέζηεξνλ εὐκελέζηαηα. 3α. Αλάιπζε κεηνρώλ: ἳλα ἀλαιώζεηε / ἐάλ ἀκειήζεηε 3β. Τπνζεηηθνί ιόγνη: 1. εἰ δέ κή (ὑπεξβαιεῖζζε) - ἲζηε (πξαγκαηηθό) 2.ἂλ ληθῷκελ - ὡο θέξεη (αόξηζηε επαλάιεςε παξόλ) ἐάλ ἡηηῲκεζα - (ὡο) θέξεη (αόξηζηε επαλάιεςε παξόλ) 3.εἰ παξαζθεπάζαηζζε - ἂλ ληθῲκεζα θαί ληθῲεηε (απιή ζθέςε) 3γ. Απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο : εἰ ἐπηηεδεύζαηηε - ἂλ ἀθίθνηζζε 3δ. Δπζύο ζε πιάγην ιόγν : Ὁ ῥήησξ παξαηλεῖ ηνύο παίδαο θαί πξῶηνλ θαί ὓζηαηνλ θαί δηά παληόο πᾶζαλ πάλησο πξνζπκίαλ πεηξᾶζζαη ἒρεηλ. 3ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ἐγὼ κὲλ νὐθ νἴνκαη, ἀιιὰ θαὶ εἴ ηηζη κᾶιινλ ἀπηζηνῦζηλ ἢ ἡκῖλ, θαὶ ηνύηνπο εἰζθξήζεζζαη κᾶιινλ ἢ θείλῳ παξαδώζεηλ ηὴλ πόιηλ, ἄλ πεξ κὴ θζάζῃ ιαβὼλ αὐηνύο. νὐθνῦλ ἡκῶλ κὲλ κὴ δπλακέλσλ ἐλζέλδ ἀλαπιεῦζαη, ἐθεῖ δὲ κεδεκηᾶο ὑπαξρνύζεο ἑηνίκνπ βνεζείαο, νὐδὲλ αὐηνὺο ἀπνισιέλαη θσιύζεη. λὴ Γία, θαθνδαηκνλῶζη γὰξ ἅλζξσπνη θαὶ ὑπεξβάιινπζηλ ἀλνίᾳ. πάλπ γε, ἀιι ὅκσο αὐηνὺο δεῖ ζῶο εἶλαη ζπκθέξεη γὰξ ηῇ πόιεη. θαὶ κὴλ νὐδ ἐθεῖλό γε δῆιόλ ἐζηηλ ἡκῖλ, ὡο ἐπὶ Υεξξόλεζνλ νὐρ ἥμεη ἀιι εἴ γ ἐθ ηῆο ἐπηζηνιῆο δεῖ ζθνπεῖλ ἧο ἔπεκςε πξὸο ὑκᾶο, ἀκπλεῖζζαί θεζη ηνὺο ἐλ Υεξξνλήζῳ. ἂλ κὲλ ηνίλπλ ᾖ ηὸ ζπλεζηεθὸο ζηξάηεπκα, θαὶ ηῇ ρώξᾳ βνεζῆζαη δπλήζεηαη θαὶ ηῶλ ἐθείλνπ ηη θαθῶο πνηῆζαη εἰ δ ἅπαμ δηαιπζήζεηαη, ηί πνηήζνκελ, ἂλ ἐπὶ Υεξξόλεζνλ ἴῃ; θξηλνῦκελ Γηνπείζε λὴ Γία. θαὶ ηί ηὰ πξάγκαη ἔζηαη βειηίσ; ἀιι ἐλζέλδ ἂλ βνεζήζαηκελ αὐηνί. ἂλ δ ὑπὸ ηῶλ πλεπκάησλ κὴ δπλώκεζα; ἀιιὰ κὰ Γί νὐρ ἥμεη. Γεκνζζέλεο ΠΔΡΙ ΣΩΝ ΔΝ ΥΔΡΡΟΝΗΩ Να κεηαθξαζηεί ην θείκελν. 2. Να γξαθνύλ νη ηύπνη πνπ δεηνύληαη ἀπηζηνῦζηλ: β εληθό πξνζηαθηηθήο ελεζηώηα εἰζθξήζεζζαη: ίδηνο ηύπνο ελεζηώηα παξαδώζεηλ: β εληθό πξνζηαθηηθήο ελεζηώηα θαη ανξίζηνπ β θζάζῃ: επθηηθή ανξ β θαη κει ἀλαπιεῦζαη: γ πιεζπληηθό νξ ελεζηώηα θαη κεηνρή κειι δνη. πιεζ. αξο. ἀπνισιέλαη: γ εληθό ππνηαθηηθήο ελεζη. θαη επθηηθήο κειι θαθνδαηκνλῶζη: ίδην πξόζσπν επθηηθεο ελεζη ζῶο: ίδηα πηώζε νπδεηέξνπ εληθνύ ἀκπλεῖζζαί: β εληθό επθηηθήο ανξ α ζπλεζηεθὸο: ίδηνο ηύπνο ελεζη. θαθῶο: ίδηνο ηύπνο ζπγθξηηηθνύ βαζκνύ

4 ἴῃ: ίδην πξόζσπν πξνζηαθηηθήο βειηίσ: ίδηα πηώζε ζεηηθνύ βαζκνύ ηῶλ πλεπκάησλ: αηηηαηηθή εληθνύ ἅπαμ: δνηηθή εληθνύ απόιπηνπ θαη πνι/θνύ αξηζκεηηθνύ επηζέηνπ Γία: θιεηηθή εληθνύ 3. Nα βξεζνύλ θαη λα αλαγλσξηζηνύλ νη ππνζεηηθνί ιόγνη. 4. Να βξεζεί ν β όξνο ζύγθξηζεο. 5. δπλακέλσλ, ὑπαξρνύζεο: Να αλαιπζνύλ νη κεηνρέο ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. 6. ἂλ κὲλ ηνίλπλ ᾖ ηὸ ζπλεζηεθὸο ζηξάηεπκα, θαὶ ηῇ ρώξᾳ βνεζῆζαη δπλήζεηαη θαὶ ηῶλ ἐθείλνπ ηη θαθῶο πνηῆζαη: Να κεηαηξαπεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο ώζηε λα δειώλεη ηελ απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο. 1. Δγώ βέβαηα δελ ην πηζηεύσ, θαη αλ αθόκα δπζπηζηνύλ πεξηζζόηεξν ζε άιινπο παξά ζε καο, λνκίδσ όηη θη απηνύο ζα βάινπλ κέζα ζηελ πόιε ηνπο κάιινλ παξά όηη ζα ηελ παξαδώζνπλ ζε θείλνλ, αλ βέβαηα πξνιάβεη λα ηνπο θπξηεύζεη. Αλ ινηπόλ δελ κπνξνύκε λα απνπιεύζνπκε από εδώ θαη εθεί δελ ππάξρεη θακηά δύλακε έηνηκε, ηίπνηα δε ζα εκπνδίζεη απηνύο λα θαηαζηξαθνύλ. Μα ην Γία, απηνί νη άλζξσπνη είλαη αλόεηνη θαη καο μεπεξλνύλ ζηελ αλνεζία. Πνιύ βέβαηα, αιιά πξέπεη απηνί λα ζσζνύλ, γηαηί ζπκθέξεη ζηελ πόιε. Δπηπιένλ νύηε εθείλν καο είλαη βέβαηα θαλεξό, όηη δειαδή δε ζα θηάζεη ζηε Υεξξόλεζν. Αιιά αλ πξέπεη λα θξίλνπκε από ηελ επηζηνιή πνπ ζαο έζηεηιε, ηζρπξίδεηαη όηη ζα εθδηθεζεί όζνπο βξίζθνληαη ζηε Υεξξόλεζν. Αλ ινηπόλ βξίζθεηαη εθεί ν ζηξαηόο πνπ νξγαλώζακε, θαη ηε ρώξα ζα κπνξέζεη λα βνεζήζεη θαη λα θαθνπνηήζεη θάπνηα από ηηο θηήζεηο ηνπ. Αλ όκσο δηαιπζεί νξηζηηθά (ν ζηξαηόο), ηη ζα θάλνπκε, αλ επηηεζεί ζηε Υεξξόλεζν; Θα δηθάζνπκε ην Γηνπείζε, κα ην Γία. Καη ζε ηη ζα θαιπηεξεύζεη ε θαηάζηαζή καο; Αιιά από εδώ ζα κπνξνύζακε λα βνεζήζνπκε νη ίδηνη. Αλ όκσο δελ κπνξνύκε εμαηηίαο ησλ αλέκσλ; Αιιά κα ην Γία δε ζα επηηεζεί. 2. ἀπίζηεη, εἰζθξνῦληαη, παξαδίδνπ, παξάδνο, θζαίε, θζήζνηην, ἀλαπιένληαη, ἀλαπιεπζνκέλνηο, ἀλαπιεπζνπκέλνηο, ἀπνιιύεηαη, ἀπνινῖην, θαθνδαηκνλῷελ, ζῶλ, ἀκύλαην, ζπληζηάκελνλ, θάθηνλ, ρεῖξνλ, ἴησ, ἀγαζά, πλεῦκα, ἑλί, ἁπιῷ, Εεῦ. 3. θαὶ ηνύηνπο εἰζθξήζεζζαη κᾶιινλ ἢ θείλῳ παξαδώζεηλ ηὴλ πόιηλ, ἄλ πεξ κὴ θζάζῃ ιαβὼλ αὐηνύο : πξνζδνθώκελν ἀιι εἴ γ ἐθ ηῆο ἐπηζηνιῆο δεῖ ζθνπεῖλ, ἀκπλεῖζζαί θεζη ηνὺο ἐλ Υεξξνλήζῳ: πξαγκαηηθό ἂλ κὲλ ηνίλπλ ᾖ ηὸ ζπλεζηεθὸο ζηξάηεπκα, θαὶ ηῇ ρώξᾳ βνεζῆζαη δπλήζεηαη θαὶ ηῶλ ἐθείλνπ ηη θαθῶο πνηῆζαη: πξνζδνθώκελν εἰ δ ἅπαμ δηαιπζήζεηαη, ηί πνηήζνκελ: πξαγκαηηθό ζην κέιινλ ἂλ ἐπὶ Υεξξόλεζνλ ἴῃ, ηί πνηήζνκελ: πξνζδνθώκελν 4. ἢ ἡκῖλ: β όξνο ζύγθξηζεο θαη αληηθείκελν ηνπ ξεκ. από ην κᾶιινλ. ἢ παξαδώζεηλ: β όξνο ζύγθξηζεο θαη αληηθείκελν ηνπ ξεκ. από ην κᾶιινλ θαη εηδ. απαξέκθαην. 5. ἂλ κε δπλώκεζα, ἂλ κε ὑπάξρῃ απόδνζε: θσιύζεη. Γειώλεη ην πξνζδνθώκελν (ιαλζάλσλ ππνζεηηθόο ιόγνο). 6. εἰ εἴε, ἂλ δπλεζείε. Απιή ζθέςε. 4ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ο δὲ Ἀγεζίιανο ρξόλῳ πνηὲ εἶπελ: Ἀιι' νἶκαη κέλ ζε, ὦ Φαξλάβαδε, εἰδέλαη ὅηη θαὶ ἐλ ηαῖο ιιεληθαῖο πόιεζη μέλνη ἀιιήινηο γίγλνληαη ἄλζξσπνη. νὗηνη δέ, ὅηαλ αἱ πόιεηο πνιέκηαη γέλσληαη, ζὺλ ηαῖο παηξίζη θαὶ ηνῖο ἐμελσκέλνηο πνιεκνῦζη θαί, ἂλ νὕησ ηύρσζηλ, ἔζηηλ ὅηε θαὶ ἀπέθηεηλαλ ἀιιήινπο. θαὶ ἡκεῖο νὖλ λῦλ βαζηιεῖ ηῷ ὑκεηέξῳ πνιεκνῦληεο πάληα ἠλαγθάζκεζα ηὰ ἐθείλνπ πνιέκηα λνκίδεηλ. νί γε κέληνη θίινη γελέζζαη πεξὶ παληὸο ἂλ πνηεζαίκεζα. Καὶ εἰ κὲλ ἀιιάμαζζαί ζε ἔδεη ἀληὶ δεζπόηνπ βαζηιέσο ἡκᾶο δεζπόηαο, νὐθ ἂλ ἔγσγέ ζνη ζπλεβνύιεπνλ.νῦλ δὲ ἔμεζηί ζνη κεζ'κῶλ γελνκέλῳ κεδέλα πξνζθπλνῦληα κεδέ δεζπόηελ ἔρνληα δῆλ θαξπνύκελνλ ηὰ ζαπηνῦ. Καίηνη ἐιεύζεξνλ εἶλαη ἐγὼ κὲλ νἶκαη ἀληάμηνλ εἶλαη ηῶλ πάλησλ ρξεκάησλ. (Ξελνθῶλ, Ἑιιεληθά Γ ) Λεμηιόγην: μελόνκαη-νῦκαη= γίλνκαη θίινο από θηινμελία

5 1. Να κεηαθξαζηεί ην θείκελν. 2. Να γξαθνύλ νη ηύπνη πνπ δεηνύληαη: εἰδέλαη: β εληθό νξηζηηθήο θαη πξνζηαθηηθήο ελεζηώηα γ πιεζπληηθό επθηηθήο κέιινληα απαξέκθαην ανξίζηνπ β ἐμελσκέλνηο:β πιεζπληηθό νξηζηηθήο ελεζηώηα ηύρσζηλ: απαξέκθαην κέιινληα ἀπέθηεηλαλ:γ εληθό επθηηθήο ίδηνπ ρξόλνπ ἀιιάμαζζαί:β εληθό πξνζηαθηηθήο ανξίζηνπ Α θαη παξαθεηκέλνπ ἔμεζηί: ίδην πξόζσπν νξηζηηθήο παξαηαηηθνύ 3. Α. Να γίλεη ζύκπηπμε ησλ δεπηεξεπνπζώλ πξνηάζεσλ ζηηο αληίζηνηρεο κεηνρέο: ὅηη θαὶ ἐλ ηαῖο ιιεληθαῖο πόιεζη μέλνη ἀιιήινηο γίγλνληαη ἄλζξσπνη ὅηαλ αἱ πόιεηο πνιέκηαη γέλσληαη Β. Να αλαγλσξηζηνύλ νη παξαθάησ ππνζεηηθνί ιόγνη: ἂλ νὕησ ηύρσζηλ, ἔζηηλ ὅηε θαὶ ἀπέθηεηλαλ ἀιιήινπο θαὶ εἰ κὲλ ἀιιάμαζζαί ζε ἔδεη ἀληὶ δεζπόηνπ βαζηιέσο ἡκᾶο δεζπόηαο, νὐθ ἂλ ἔγσγέ ζνη ζπλεβνύιεπνλ. 1. Ο Αγεζίιανο είπε ζε θάπνηα ζηηγκή. Αιιά λνκίδσ όηη εζύ Φαξλάβαδε γλσξίδεηο όηη ζηηο ειιεληθέο πόιεηο νη άλζξσπνη γίλνληαη κεηαμύ ηνπο θίινη από θηινμελία. Απηνί,όηαλ νη πόιεηο γίλνπλ ερζξηθέο, πνιεκνύλ καδί κε ηελ παηξίδα ηνπο αθόκα θαη ελάληηα ζε απηνύο πνπ έρνπλ γίλεη θίινη από θηινμελία θαη, αλ έηζη ηύρνπλ, κεξηθέο θνξέο θαη ζθνηώλεη ν έλαο ηνλ άιιν. Καη εκείο ηώξα ινηπόλ επεηδή πνιεκνύκε ελάληηα ζην δηθό ζαο βαζηιηά, έρνπκε αλαγθαζηεί λα ζεσξνύκε ερζξηθά όια όζα αλήθνπλ ζε θείλνλ. Σν λα γίλνπκε όκσο θίινη ζνπ ζα ην ζεσξνύζακε ζπνπδαηόηεξν από θάζε ηη άιιν. Καη αλ έπξεπε λα αιιάμεηο εζύ αληί γηα αθέληε βαζηιηά εκάο ζαλ αθέληεο, δελ ζα ζε ζπκβνύιεπα εγώ ηνπιάρηζηνλ. Σώξα όκσο είλαη δπλαηόλ ζε ζέλα, αλ έξζεηο καδί καο, ρσξίο λα πξνζθπλάο θαλέλα θαη ρσξίο λα έρεηο αθέληε λα δεηο απνιακβάλνληαο ηα δηθά ζνπ. Καη όκσο ην λα είλαη θάπνηνο ειεύζεξνο εγώ ηνπιάρηζηνλ λνκίδσ όηη αμίδεη όζν όια ηα πξάγκαηα. 2.νἶζζα, ἲζζη εἲζνηλην,εἰδήζνηελ γλῶλαη μελνῦζζε ηεύμεζζαη ἀπνθηείλαη/εηελ ἄιιαμαη, ἢιιαμν ἐμῆλ 3.Α. Γηγλνκέλνπο μέλνπο ἀλζξώπνπο. Γελνκέλσλ ηῶλ πόιεσλ πνιεκίσλ. 3.Β. ἂλ ηύρσζηλ, ἀπέθηεηλαλ (γλσκηθόο αόξηζηνο). Αόξηζηε επαλάιεςε ζην παξόλ-κέιινλ. εἰ ἔδεη, νὐθ ἂλ ζπλεβνύιεπνλ.με πξαγκαηηθό.

6 5ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Καη πεξί κέλ ηνύησλ ἱθαλά κνη ηά εἰξεκέλα πεξί δέ ηῶλ ἐμαηηεζνκέλσλ βξαρέα πξόο ὑκᾶο εἰπεῖλ βνύινκαη. Παξεζθεπαζκέλνη γάξ ηηλέο εἰζη θαί ηῶλ θίισλ θαί ηῶλ ηά ηῆο πόιεσο πξαηηόλησλ δεῖζζαη ὑπέξ αὐηνῦ ὧλ ἐγώ ἡγνῦκαη ἐλίνηο πξνζήθεηλ ὑπέξ ηῶλ ἑαπηνῖο πεπξαγκέλσλ ἀπνινγεῖζζαη πνιύ κᾶιινλ ἢ ηνύο ἀδηθνῦληαο ζῲδεηλ πξναηξεῖζζαη. Γεηλόλ δέ κνη δνθεῖ εἶλαη, ὦ ἂλδξεο δηθαζηαί, εἰ ηνύηνπ κέλ ἑλόο ὂληνο θαί νὐδέλ ὑπό ηῆο πόιεσο ἠδηθεκέλνπ νὐθ ἐπερείξεζαλ δεῖζζαη ὡο ρξή παύζαζζαη εἰο ὑκᾶο ἐμακαξηάλνληα, ὑκᾶο δέ ηνζνύηνπο ὂληαο θαί ἠδηθεκέλνπο ὑπό ηνύηνπ πείζεηλ δεηήζνπζηλ ὡο νὐ ρξή δίθελ παξ αύηνῦ ιακβάλεηλ. Υξή ηνίλπλ, ὣζπεξ δή ηνύηνπο ὁξᾶηε πξνζύκσο ζῲδνληαο ηνύο θίινπο, νὓησο θαί ὑκᾶο ηνύο ἐρζξνύο ηηκσξεῖζζαη, εὖ εἰδόηαο ὃηη ηνύηνηο πξώηνηο ἂλδξεο ἀκείλνπο δόμεηε εἶλαη, ἐάλ παξά ηῶλ ἀδηθνύλησλ δίθελ ιακβάλεηε. [ΛΤΙΟΤ ΚΑΣΑ ΝΙΚΟΜΑΥΟΤ 31 33] 1. Να κεηαθξαζηεί ην θείκελν. 2. Να γξαθνύλ νη ηύπνη πνπ δεηνύληαη: βξαρέα: επίξξεκα ζεηηθνύ βαζκνύ. δεῖζζαη: β εληθό νξηζηηθήο ελεζηώηα. ἑαπηνῖο: ίδην πξόζσπν ζηνλ άιιν αξηζκό. πξναηξεῖζζαη: απαξέκθαην παξαθεηκέλνπ. ἐμακαξηάλνληα: απαξέκθαην κέιινληα. ηνζνύηνπο: νλνκαζηηθή πιεζπληηθνύ νπδεηέξνπ. ὁξᾶηε: επθηηθή ίδηνπ ρξόλνπ θαη πξνζώπνπ. ηηκσξεῖζζαη: β εληθό πξνζη. ελεζηώηα. εἰδόηαο: γ πιεζπληηθό νξηζηηθήο ίδηνπ ρξόλνπ. ἀκείλνπο: νλνκαζηηθή νπδεηέξνπ πιεζπληηθνύ ίδηνπ βαζκνύ. 3. Να αλαγλσξηζηνύλ ζπληαθηηθά νη όξνη: κνη, ὧλ, πξναηξεῖζζαη, ἠδηθεκέλνπ, ἐμακαξηάλνληα. 4. Υξή ηνίλπλ, ὣζπεξ δή ηνύηνπο ὁξᾶηε πξνζύκσο ζῲδνληαο ηνύο θίινπο, νὓησο θαί ὑκᾶο ηνύο ἐρζξνύο ηηκσξεῖζζαη, εὖ εἰδόηαο ὃηη ηνύηνηο πξώηνηο ἂλδξεο ἀκείλνπο δόμεηε εἶλαη, ἐάλ παξά ηῶλ ἀδηθνύλησλ δίθελ ιακβάλεηε. Να αλαγλσξηζηεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο ηνπ απνζπάζκαηνο θαη λα κεηαηξαπεί ζηελ απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο. 1.Καη γη απηά είλαη αξθεηά όζα έρνπλ ιερζεί από εκέλα. Γηα εθείλνπο όκσο πνπ ζα ζαο ηθεηεύζνπλ γηα ηελ αζώσζε (ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ), επηζπκώ λα ζαο πσ ιίγα. Γηαηί έρνπλ εηνηκαζηεί κεξηθνί θαη από ηνπο θίινπο θαη από ηνπο πνιηηεπνκέλνπο λα ζαο παξαθαιέζνπλ γη απηόλ. ε κεξηθνύο από απηνύο εγώ λνκίδσ όηη επηβάιιεηαη πνιύ πεξηζζόηεξν λα απνινγνύληαη γηα όζα έρνπλ πξαρζεί από απηνύο παξά λα επηδηώθνπλ λα ζώδνπλ απηνύο πνπ δηαπξάηηνπλ αδηθήκαηα. Μνπ θαίλεηαη όηη είλαη θνβεξό πξάγκα, θύξηνη δηθαζηέο, δηόηη απηόλ, αλ θαη είλαη έλαο θαη θαζόινπ δελ έρεη αδηθεζεί από ηελ πόιε, δελ επηρείξεζαλ λα ζπκβνπιεύζνπλ όηη πξέπεη λα παύζεη λα ζαο αδηθεί, εζάο όκσο, αλ θαη είζηε ηόζν πνιινί θη έρεηε αδηθεζεί από απηόλ, ζα δεηήζνπλ λα πείζνπλ όηη δελ πξέπεη λα ηνλ ηηκσξήζεηε. Πξέπεη ινηπόλ, όπσο αθξηβώο βιέπεηε θαη απηνύο λα ζώδνπλ κε πξνζπκία ηνπο θίινπο ηνπο, έηζη θαη ζεηο λα ηηκσξείηε ηνπο ερζξνύο, έρνληαο ππόςε όηη ζε απηνύο πξώηνπο ζα θαλείηε όηη είζηε αλώηεξνη άλδξεο, όηαλ ηηκσξείηε εθείλνπο, πνπ αδηθνύλ. 2. βξαρέσο, δέεη, ζθίζηλ αὐηνύο, πξνῃξῆζζαη, ἐμακαξηήζεζζαη, ηνζαῦηα, ὁξῷηε, ηηκσξνῦ, ἲζαζηλ, ἀκείλνλα- ἀκείλσ.

7 3. δνη. πνηεηηθνύ αηηίνπ, γελ.δηαηξ., ππνθείκελν ζην πξνζήθεηλ, ηει. απαξ, ελαληησκαηηθή κηρ γεληθή απόιπηε, θαηεγνξεκαηηθή κηρ από ην παύζαζζαη. 4. ὃηη ηνύηνηο πξώηνηο ἂλδξεο ἀκείλνπο δόμεηε εἶλαη, ἐάλ παξά ηῶλ ἀδηθνύλησλ δίθελ ιακβάλεηε. εμαξηεκέλνο ππνζ. ιόγνο πξνζδνθώκελν. απιή ζθέςε: εἰ ιακβάλνηηε, δόμαηηε. 6ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Πνιιά δ ἂλ ηηο ἒρνη ιέγεηλ ἒηη θαί δηεμηέλαη πεξί ηνῦ κεδακῇ κεδέ θαζ ἓλ ηνῦηνλ ἒρεηλ θαιῶο ηνλ λόκνλ κεδέ ζπκθέξεηλ ὑκῖλ ἀιι ἳλ ἐλ θεθαιαίῳ ηνῦην κάζεηε θἀγώ παύζσκαη ιέγσλ, ηάδε πνηήζαηε ζθέςαζζε γάξ παξ ἂιιεια θαί ινγίζαζζε πξόο ὑκᾶο αὐηνύο ηί ζπκβήζεηαη θαηαςεθηζακέλνηο ὑκῖλ ηνῦ λόκνπ θαί ηί κε εἶηα θπιάηηεηε θαη κέκλεζζ ἂλ ὑκῖλ ἐμ ἑθαηέξνπ θαλῇ, ἳλ ἓιεζζε ηά θξείηησ. Ἂλ κέλ ηνίλπλ θαηαςεθίζεζζε, ὣζπεξ ἡκεῖο θειεύνκελ, νἱ κέλ ἂμηνη παξ ὑκῶλ ηά δίθαηα ἓμνπζηλ, εἰ δέ ηηο ἒζη ἀλάμηνο, ὡο ἒζησ, πξόο ηῷ ηήλ δσξεηάλ ἀθαηξεζῆλαη δίθελ ἣλ ἂλ ὑκῖλ δνθῇ δώζεη θαηά ηῶλ παξεηζελελεγκέλνλ λόκνλ ἡ δε πόιηο πηζηή, δηθαία, πξόο ἃπαληαο ἀςεπδήο θαλήζεηαη. άλ δ ἀπνςεθίζεζζε, ὃ κή πνηήζαηηε, νἱ κέλ ρξεζηνί δηά ηνύο θαύινπο ἀδηθήζνληαη, νἱ δ ἀλάμηνη ζπκθνξᾶο ἑηέξνηο αἲηηνη γελήζνληαη. (Γεκνζζέλνπο, Πξνο Λεπηίλελ 163) 1. Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ. 2. Να γξάςεηε ηνπο δεηνύκελνπο ηύπνπο: ζπκθέξεηλ: απαξ. παξαθεηκέλνπ ζηελ άιιε θσλή δηεμηέλαη : ίδηνο ηύπνο ζηνλ κέιινληα θαη αόξηζην θαιῶο :λα γξαθνύλ νη άιινη βαζκνί ζθέςαζζε: β εληθ. πξνζη. παξαθεηκέλνπ θαηαςεθηζακέλνηο :ίδηνο ηύπνο ζην κέιινληα ἀθαηξεζήλαη :ίδηνο ηύπνο ζηνλ αόξηζην θαη ζηνλ παξαθείκελν ἀςεπδήο :δνηηθή πιεζπληηθνύ ζε όινπο ηνπο βαζκνύο ηά θξείηησ :ίδηνο ηύπνο ζηνπο άιινπο βαζκνύο ηνῦηνλ :γεληθή πιεζπληηθνύ ζειπθνύ γέλνπο παξεηζελελεγκέλνλ: δνηηθή πιεζπληηθνύ αξζεληθνύ γέλνπο ηεο κεηνρήο ηνπ παζ. ανξ. 3. α. Να αλαγλσξίζεηε ηηο κεηνρέο θαη λα ηηο αλαιύζεηε ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο : «θαηαςεθηζακέλνηο», «ηόλ παξεηζελελεγκέλνλ». β. Να ζπκπηύμεηε ηηο πξνηάζεηο ζε κεηνρέο: «ἂλ κέλ ηνίλπλ θαηαςεθίζεζζε», «ἳλ ἐλ θεθαιαίῳ ηνῦην κάζεηε» γ. Να κεηαηξέςεηε ηνλ επζύ ιόγν ζε όιεο ηηο δπλαηέο κνξθέο ηνπ πιαγίνπ ιόγνπ κε εμάξηεζε ην «ἒιεγε» «ἐάλ δ ἀπνςεθίζεζζε... γελήζνληαη» δ. Να αλαγλσξίζεηε ην ζπληαθηηθό ξόιν ησλ ππνγξακκηζκέλσλ όξσλ δηεμηέλαη, ιέγσλ, ηνῦ λόκνπ, ὑκῖλ, ἑηέξνηο. 1. Πνιιά αθόκε ζα κπνξνύζε λα πεη θάπνηνο θαη λα δηεγεζεί κε ιεπηνκέξεηεο γηα ην όηη απηόο ν λόκνο κε θαλέλαλ ηξόπν νύηε ζ έλα ηνπ ζεκείν, δελ είλαη ζσζηόο νύηε ζαο ζπκθέξεη. Αιιά γηα λα ην θαηαλνήζεηε απηό κε ζπληνκία θαη εγώ λα ζηακαηήζσ λα κηιώ, θάλεηε ηα εμήο. Κξίλεηε θαη ηηο δπν απόςεηο ζπγθξίλνληάο ηεο κεηαμύ ηνπο θαη αλαινγηζηείηε ηη ζα ζπκβεί ζε εζάο, αλ θαηαςεθίζεηε απηό ην λόκν θαη ηη αλ δελ ( θαηαςεθίζεηε απηό ην λόκν). Έπεηηα δηαθπιάμηε θαη θξαηήζηε ζηε κλήκε ζαο αλ θξηζνύλ από εζάο νξζά θαη ζηε κία θαη ζηελ άιιε πεξίπησζε, γηα λα επηιέμεηε ηα θαιύηεξα ( γηα λα πάξεηε ηελ θαιύηεξε απόθαζε). Αλ, ινηπόλ, θαηαςεθίζεηε ( ην λόκν), όπσο εκείο ζαο πξνηξέπνπκε, νη άμηνη πνιίηεο αθελόο ζα βξνπλ ην δίθην ηνπο από εζάο, αλ όκσο θάπνηνο είλαη αλάμηνο, έζησ όηη ππάξρεη, εθηόο ηνπ όηη ζα ζηεξεζεί ηε δσξεά, ζα ππνζηεί ηηκσξία, ε νπνία ζα απνθαζηζηεί από εζάο ζύκθσλα κε ηνλ πξνηεηλόκελν λόκν. Καη ε πόιε ζα θαλεί αμηόπηζηε, δίθαηε θαη εηιηθξηλήο πξνο όινπο. Δάλ όκσο ηνλ επηθπξώζεηε, πξάγκα πνπ καθάξη λα κελ ην θάλεηε, νη έληηκνη πνιίηεο αθελόο ζα αδηθεζνύλ εμαηηίαο ησλ θαθώλ, ελώ νη αλάμηνη ζα γίλνπλ αίηηνη ζπκθνξάο γηα ηνπο άιινπο.

8 2. ζπλελελέρζαη, δηεμηέλαη-δηεμειζεῖλ, θάιιηνλ θάιιηζηα, ἒζθεςν, θαηαςεθηνπκέλνηο, ἀθειέζζαη - ἀθῃξῆζζαη, ἀςεπδέζη-ἀςεπδεζηέξνηο -ἀςεπδεζηάηνηο, ηά ἀγαζά-ηά θξάηηζηα, ηνύησλ, παξεηζελερζεῖζη 3α. θαηαςεθηζακέλνηο: ππνζεηηθή κεηνρή ΑΝΑΛΤΖ: ἂλ θαηαςεθίζεζζε = πξνζδνθώκελν κε απόδνζε ην «ζπκβήζεηαη» ηόλ παξεηζελελεγκέλνλ : επηζεηηθή κεηνρή σο επηζεηηθόο πξνζδηνξηζκόο ζην «λόκνλ» ΑΝΑΛΤΖ: ηνῦηνλ ὃο παξεηζελήλεθηαη β. ΤΜΠΣΤΞΖ : ὑκῶλ θαηαςεθηζακέλσλ καζεζόκελνη γ. ΔΤΘΤ Δ ΠΛΑΓΗΟ Ἐιεγελ ὃηη εἰ δ ἀπνςεθίζαηλην, ὃ κή πνηήζαηελ, νἱ κέλ ρξεζηνί δηά ηνπο θαύινπο ἀδηθήζνηλην, νἱ δ ἀλάμηνη ζπκθνξᾶο ἑηέξνηο αἲηηνη γελήζνηλην. Ἐιεγελ εἰ δ ἀπνςεθίζαηλην, ὃ κή πνηήζαηελ, ηνύο κέλ ρξεζηνύο δηά ηνπο θαύινπο ἀδηθήζεζζαη, ηνύο δ ἀλάμηνπο ζπκθνξᾶο ἑηέξνηο αἰηίνπο γελήζεζζαη. δ. δηεμηέλαη : αληηθείκελν ζην ἂλ ἒρνη ιέγσλ : θαηεγνξεκαηηθή κεηνρή ζπλεκκέλε ζην ππνθ. ηνπ ξ. ἐγώ κε ξήκα εμάξηεζεο παύζσκαη ηνῦ λόκνπ :αληηθείκελν ζηε κεηνρή θαηαςεθηζακέλνηο ὑκῖλ : δνηηθή πξνζσπηθή ηνπ θξίλνληνο πξνζώπνπ από ην δνθῇ ἑηέξνηο : δνηηθή πξνζσπηθή αληηραξηζηηθή 7ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ πεί δέ πξνζῆιζελ, εἶπε Ξελνθῶλ Ἡκεῖο πνξεπόκεζα ὃπνπ κέιιεη ἓμεηλ ηό ζηξάηεπκα ηξνθήλ ἐθεῖ δ ἀθνύνληεο θαί ζνῦ θαί ηῶλ ηνῦ Λαθσληθνῦ αἱξεζόκεζα ἃ ἂλ θξάηηζηα δνθῇ εἶλαη. Ἢλ νὖλ ἡκῖλ ἡγήζῃ ὃπνπ πιεῖζηα ἐζηηλ ἐπηηήδεηα, ὑπό ζνῦ λνκηνῦκελ μελίδεζζαη, θαί ὁ εύζεο ἒθε ἀιιά νἶδα θώκαο πνιιάο ἁζξόαο θαί πάληα ἐρνύζαο ηά ἐπηηήδεηα ἀπερνύζαο ἡκῶλ ὃζνλ δηειζόληεο ἂλ ἡδέσο ἀξηζηῲεηε. Ἡγνῦ ηνίλπλ, ἒθε ὁ Ξελνθῶλ. πεί δ ἀθίθνλην εἰο αὐηάο ηῆο δείιεο, ζπλῆιζνλ νἱ ζηξαηηῶηαη, θαί εἶπε εύζεο ηνηάδε. γώ, ὦ ἂλδξεο, δένκαη ὑκῶλ ζηξαηεύεζζαη ζύλ ἐκνί, θαί ὑπηζρλνῦκαη ὑκῖλ δώζεηλ ηνῖο ζηαξηηώηαηο θπδηλεθόλ, ινραγνῖο δέ θαί ζηξαηεγνῖο ηά λνκηδόκελα ἒμσ δέ ηνύησλ ηόλ ἂμηνλ ηηκήζσ. ζῖηα δέ θαη πνηά ὣζπεξ θαί λῦλ ἐθ ηῆο ρῶξαο ιακβάλνληεο ἓμεηε. Ξελνθῶληνο Κῦξνπ Ἀλάβαζηο 7,3, Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ. 2. Να γξαθνύλ νη δεηνύκελνη ηύπνη: πξνζῆιζελ: β εληθ. πξνζη. ελεζηώηα ἓμεηλ: β εληθ. πξνζη. ανξ. ἀπερνύζαο :ίδηνο ηύπνο ζηνλ κέιινληα δνθῇ : γ εληθ νξηζη. παξαθεηκέλνπ ἡδέσο : λα γξαθνύλ νη άιινη βαζκνί ὑπηζρλνῦκαη : α πιεζπληηθν ππνηαθηηθή ανξίζηνπ ἀξηζηῲεηε: δνηηθή πιεζπληηθνύ αξζεληθνύ γέλνπο κεηνρήο ίδηνπ ρξόλνπ ζῖηα: νλνκαζηηθή εληθνύ θαη πιεζπληηθνύ νἶδα : γ εληθό επθηηθή κέιινληα θαη απαξέκθαην ανξ. ηά λνκηδόκελα : απαξ. κέιινληα θαη παξαθεηκέλνπ 3. α) «Ἡκεῖο πνξεπόκεζα ὃπνπ κέιιεη ἓμεηλ ηό ζηξάηεπκα ηξνθήλ ἐθεῖ δ ἀθνύνληεο θαί ζνῦ θαί ηῶλ ηνῦ Λαθσληθνῦ αἱξεζόκεζα ἃ ἂλ θξάηηζηα δνθῇ εἶλαη.»: Να κεηαηξαπεί ν επζύο ιόγνο ζε όιεο ηηο κνξθέο ηνπ πιαγίνπ ιόγνπ, κε εμάξηεζε ὁ Ξενουῶν εἶπε β) «ἀιιά νἶδα θώκαο πνιιάο ἁζξόαο θαί πάληα ἐρνύζαο ηά ἐπηηήδεηα ἀπερνύζαο ἡκῶλ ὃζνλ δηειζόληεο ἂλ ἡδέσο ἀξηζηῲεηε.»να κεηαηξαπεί ν πιάγηνο ιόγνο ζε επζύ. γ) «δηειζόληεο», «ἀθνύνληεο», «ηά λνκηδόκελα»: Να αλαιπζνύλ νη κεηνρέο ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. δ) «ἢλ νὖλ ἡκῖλ ἡγήζῃ»: Να ζπκπηπρζεί ε πξόηαζε ζε κεηνρή.

9 1. Όηαλ πιεζίαζε (ν εύζεο), ηνπ είπε ν Ξελνθώλ. «Δκείο πεγαίλνπκε όπνπ ην ζηξάηεπκα πξόθεηηαη λα έρεη ηξόθηκα εθεί όηαλ αθνύζνπκε θαη εζέλα θαη ηα όζα (ζα καο πεη) ν Λαθεδαηκόληνο, ζα απνθαζίζνπκε όζα ηπρόλ λνκίδνπκε όηη είλαη ηα θαιύηεξα( απηά πνπ ζπκθέξνπλ πάξα πνιύ). Αλ ινηπόλ καο νδεγήζεηο (εθεί) όπνπ ππάξρνπλ πεξηζζόηεξα ηξόθηκα, ζα ζεσξήζνπκε όηη καο θηινμελείο.» Καη ν εύζεο είπε «Όκσο μέξσ πνιιά ρσξηά ζπγθεληξσκέλα θαη πνπ έρνπλ όια ηα απαξαίηεηα, λα απέρνπλ από εκάο (ηόζε απόζηαζε) ηελ νπνία αλ δηαλύζεηε ζα γεπκαηίζεηε πινύζηα. Οδήγεζέ καο ινηπόλ, είπε ν Ξελνθώλ. Καη όηαλ έθηαζαλ ζ απηά ηα ρσξηά ην απόγεπκα ζπγθεληξώζεθαλ νη ζηξαηηώηεο θαη ν εύζεο ηνπο είπε πεξίπνπ ηα εμήο: «Δγώ ζηξαηηώηεο ζαο δεηώ λα εθζηξαηεύζεηε καδί κνπ, θαη ππόζρνκαη όηη ζα δώζσ ζηνπο ζηξαηηώηεο κνπ έλα θπδηλεθό, ελώ ζηνπο ινραγνύο θαη ηνπο ζηξαηεγνύο ηα ζπλεζηζκέλα εθηόο από απηά ζα ηηκήζσ θαη ηνλ άμην. Σξόθηκα θαη πνηά, όπσο θαη κέρξη ηώξα ζα ηα έρεηε αλ ηα πάξεηε από ηε ρώξα. 2. πξόζηζη, ζρέο, ἀθεμνύζαο θαη ἀπνζρεζνύζαο, δέδνθηαη, ἣδηνλ-ἣδηζηα, ὑπνζρώκεζα, ἀξηζηῶζη, ὁ ζῖηνο νἱ ζῖηνη θαη ηα ζῖηα, εἲζνηην θαη είδήζνη-γλῶλαη, λνκηεῖζζαη-λελνκίζζαη 3. α) Ὁ Ξελνθῶλ εἶπε ὃηη νὗηνη πνξεύνηλην, ὃπνπ κέιινη ἓμεηλ ην ζηξάηεπκα ηξνθήλ ἐθεῖ δ ἀθνύνληεο θαί ηνύηνπ θαί ηῶλ ηνπ Λαθσληθνῦ (ὃηη) αἱξήζνηλην ἃ θξάηηζηα δνθνίε εἶλαη. Ὁ Ξελνθῶλ εἶπε ηνύηνπο πνξεύεζζαη ὃπνπ κέιινη ἓμεηλ ην ζηξάηεπκα ηξνθήλ ἐθεῖ δ ἀθνύνληαο (ηνύηνπο) θαί ηνύηνπ θαί ηῶλ ηνπ Λαθσληθνῦ αἱξήζεζζαη ἃ θξάηηζηα δνθνίε εἶλαη. β) Κῶκαη πνιιαί ἁζξόαη θαί πάληα ἒρνπζαη ηά ἐπηηήδεηα ἀπέρνπζη ἡκῶλ ὃζνλ δηειζόληεο ἂλ ἡδέσο ἂξηζηῲεηε. γ) δηειζόληεο :ππνζεηηθή κεηνρή : ΤΠΟΘΔΖ: εἰ δηέιζνηηε ΑΠΟΓΟΖ :ἂλ ἀξηζηῲεηε:απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο ἀθνύνληεο: ρξνληθνϋπνζεηηθή κεηνρή ὃηαλ ἀθνύσκελ ΑΠΟΓΟΖ : αἱξεζνκεζα :πξνζδνθώκελν ηά λνκηδόκελα : επηζεηηθή κεηνρή ηαῦηα ἃ λνκίδεηαη δ) «ἢλ νὖλ ἡκῖλ ἡγήζῃ»: ζνῦ ἡγεζακέλνπ 8ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ἔρσ ἐο ἐιπίδα ηνῦ πεξηέζεζζαη, ἢλ ἐζέιεηε ἀξρήλ ηε κὴ ἐπηθηᾶζζαη ἅκα πνιεκνῦληεο θαὶ θηλδύλνπο αὐζαηξέηνπο κὴ πξνζηίζεζζαη κᾶιινλ γὰξ πεθόβεκαη ηὰο νἰθείαο ἡκῶλ ἁκαξηίαο ἢ ηὰο ηῶλ ἐλαληίσλ δηαλνίαο. ἀιι' ἐθεῖλα κὲλ θαὶ ἐλ ἄιιῳ ιόγῳ ἅκα ηνῖο ἔξγνηο δεισζήζεηαη λῦλ δὲ ηνύηνηο ἀπνθξηλάκελνη ἀπνπέκςσκελ, Μεγαξέαο κὲλ ὅηη ἐάζνκελ ἀγνξᾷ θαὶ ιηκέζη ρξῆζζαη, ἢλ θαὶ Λαθεδαηκόληνη μελειαζίαο κὴ πνηῶζη κήηε ἡκῶλ κήηε ηῶλ ἡκεηέξσλ μπκκάρσλ (νὔηε γὰξ ἐθεῖλν θσιύεη ἐλ ηαῖο ζπνλδαῖο νὔηε ηόδε), ηὰο δὲ πόιεηο ὅηη αὐηνλόκνπο ἀθήζνκελ, εἰ θαὶ αὐηνλόκνπο ἔρνληεο ἐζπεηζάκεζα, θαὶ ὅηαλ θἀθεῖλνη ηαῖο ἑαπηῶλ ἀπνδῶζη πόιεζη κὴ ζθίζη [ηνῖο Λαθεδαηκνλίνηο] ἐπηηεδείσο αὐηνλνκεῖζζαη, ἀιι' αὐηνῖο ἑθάζηνηο ὡο βνύινληαη. (Θνπθπδίδνπ Ιζηνξία Α, 144, 1-2) 1. Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ. 2. Να γξάςεηε ηνπο δεηνύκελνπο ηύπνπο: πεξηέζεζζαη : β εληθ. πξνζη. ελεζη. ἐπηθηᾶζζαη : β εληθ. πξνζη. ελεζη. πξνζηηζέζζαη: γ πιεζ. νξηζη. ανξ β β εληθ. πξνζη. ανξ. β δεισζήζεηαη : β εληθ. ππνη. ελεζη. ἀπνπέκςσκελ: β εληθ. πξνζη. παξαθ. ζηελ άιιε θσλή ρξῆζζαη: γ εληθ. παξαηαηηθνύ ἀθήζνκελ: γ πιεζ. επθη. ανξ β β εληθ. πξνζη. ανξ β ἀπνδῶζη: β πιεζ. νξηζη ανξ β

10 3. α) «λῦλ δὲ ηνύηνηο ἀπνθξηλάκελνη... ἀιι' αὐηνῖο ἑθάζηνηο ὡο βνύινληαη» : Να αλαγλσξίζεηε ηνπο ππνζεηηθνύο ιόγνπο ηνπ απνζπάζκαηνο. β) «πνιεκνῦληεο», «ἀπνθξηλάκελνη» :Να αλαιπζνύλ νη κεηνρέο ζηηο αληίζηνηρεο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. γ) «ἢλ ἐζέιεηε ἀξρήλ ηε κὴ ἐπηθηᾶζζαη ἅκα πνιεκνῦληεο θαὶ θηλδύλνπο αὐζαηξέηνπο κὴ πξνζηίζεζζαη»: Να ζπκπηύμεηε ηελ πξόηαζε ζε κεηνρή δ) «Πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ἔρσ ἐο ἐιπίδα ηνῦ πεξηέζεζζαη, ἢλ ἐζέιεηε ἀξρήλ ηε κὴ ἐπηθηᾶζζαη ἅκα πνιεκνῦληεο θαὶ θηλδύλνπο αὐζαηξέηνπο κὴ πξνζηίζεζζαη»να κεηαηξαπεί ν επζύο ιόγνο ζε πιάγην κε εμάξηεζε : Πεξηθῆο εἶπε Έρσ θαη πνιινύο άιινπο ιόγνπο γηα λα ειπίδσ όηη ζα ληθήζνπκε, αλ ζειήζεηε λα κελ επεθηείλεηε ηελ θπξηαξρία ζαο, ελώ ζπγρξόλσο ζα πνιεκάηε θαη λα κελ αλαιάβεηε κε δηθή ζαο πξσηνβνπιία πξόζζεηνπο θηλδύλνπο δηόηη πεξηζζόηεξν θνβάκαη( έρσ θνβεζεί) ηα δηθά καο ζθάικαηα παξά ηηο ζθέςεηο ( ζρέδηα) ησλ ερζξώλ. Αιιά εθείλα ζα ζαο δεισζνύλ θαη κε άιιε νκηιία ηαπηόρξνλα κε ηα έξγα ( κε ηηο πνιεκηθέο επηρεηξήζεηο) ηώξα όκσο αο ηνπο δηώμνπκε απηνύο, αθνύ ηνπο απαληήζνπκε όηη ζα επηηξέςνπκε αθελόο ζηνπο Μεγαξείο λα ρξεζηκνπνηνύλ ηελ αγνξά θαη ηα ιηκάληα, αλ θαη νη Λαθεδαηκόληνη δελ θάλνπλ απειάζεηο νύηε εηο βάξνο καο νύηε εηο βάξνο ησλ ζπκκάρσλ καο ( δηόηη νύηε εθείλν εκπνδίδεη ζηα πιαίζηα ηεο ζπλζήθεο νύηε ην άιιν), ελώ όηη ζα αθήζνπκε ηηο πόιεηο απηόλνκεο, αλ ζπλζεθνινγήζακε έρνληάο ηεο απηόλνκεο θαη όηαλ θαη εθείλνη επηηξέςνπλ ζηηο δηθέο ηνπο πόιεηο λα είλαη απηόλνκεο όρη κε ηνλ ηξόπν πνπ ηνπο ζπκθέξεη ( ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο), αιιά όπσο ζέινπλ νη ίδηεο μερσξηζηά. 2. πεξίηζζη, ἐπηθηῶ, πξνζέζελην πξνζζνῦ, δεινῖ, ἀπνπέπεκςν, ἐρξῆην, ἀθεῖελ-ἂθεο, ἀπέδνηε. 3. α) Τπόζεζε :ἢλ θαη Λαθεδαηκόληνη μελειαζίαο κε πνηῶζη Απόδνζε : ὃηη ἐάζνκελ...ρξῆζζαη (εμαξηεκέλνο ππνζεηηθόο ιόγνο : επζύο ιόγνο ἐάζνκελ Γειώλεη : ην πξνζδνθώκελν Τπόζεζε : εἰ... ἐζπεηζάκεζα Απόδνζε: ὃηη αὐηνλόκνπο ἀθήζνκελ ( εμαξηεκέλνο ππνζεηηθόε ιόγνο :επζύο ιόγνο : ἀθήζνκελ Γειώλεη : ην πξαγκαηηθό Τπόζεζε : ὃηαλ θἀθεῖλνη ἀπνδῶζη ( ιαλζάλσλ ππνζεηηθόο ιόγνο : ἂλ... ἀπνδῶζη) Απόδνζε: ὃηη αὐηνλόκνπο ἀθήζνκελ ( εμαξηεκέλνο ππνζεηηθόο ιόγνο :επζύο ιόγνο : ἀθήζνκελ Γειώλεη : ην πξνζδνθώκελν β) ΑΝΑΛΤΖ ΜΔΣΟΥΩΝ: πνιεκνῦληεο :ρξνληθή κεηνρή : ἐλ ᾧ πνιεκεῖηε ἀπνθξηλάκελνη : ρξνληθνϋπνζεηηθή κεηνρή : ἐπεηδάλ ἀπνθξηλώκεζα γ) ΤΜΠΣΤΞΖ ΜΔΣΟΥΖ Δ ΠΡΟΣΑΖ : ὑκῶλ ἐζειόλησλ δ) ΔΤΘΤ ΛΟΓΟ Δ ΠΛΑΓΗΟ ΛΟΓΟ Πεξηθιήο εἶπε ὃηη πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ἔρνη ἐο ἐιπίδα ηνῦ πεξηέζεζζαη, εἰ ἐζέινηελ ἀξρήλ ηε κὴ ἐπηθηᾶζζαη ἅκα πνιεκνῦληεο θαὶ θηλδύλνπο αὐζαηξέηνπο κὴ πξνζηίζεζζαη. Πεξηθιήο εἶπε πνιιὰ δὲ θαὶ ἄιια ἔρεηλ ἐο ἐιπίδα ηνῦ πεξηέζεζζαη, εἰ ἐζέινηελ ἀξρήλ ηε κὴ ἐπηθηᾶζζαη ἅκα πνιεκνῦληεο θαὶ θηλδύλνπο αὐζαηξέηνπο κὴ πξνζηίζεζζαη 9ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ἀμηῶ δέ, ὦ ἂλδξεο Ἀζελαῖνη, ἂλ ηη ηῶλ ἀιεζῶλ κεηά παξξεζίαο ιέγσ, κεδεκίαλ κνη δηά ηνῦην παξ ὑκῶλ ὀξγήλ γελέζζαη. θνπεῖηε γάξ ὡδί. κεῖο ηήλ παξξεζίαλ ἐπί κέλ ηῶλ ἂιισλ νὓησ θνηλήλ νἲεζζε δεῖλ εἶλαη πᾶζη ηνῖο ἐλ ηῇ πόιεη, ὣζηε θαί ηνῖο μέλνηο θαί ηνῖο δνύινηο αὐηῆο κεηαδεδώθαηε, θαί πνιινύο ἂλ ηηο νἰθέηαο ἰδνη παξ ὑκῖλ κεηά πιείνλνο ἐμνπζίαο ὃ, ηη βνύινληαη ιέγνληαο ἢ πνιίηαο ἐλ ἐλίαηο ηῶλ ἂιισλ πόιεσλ ἐθ δέ ηνῦ ζπκβνπιεύεηλ παληάπαζηλ ἐμειειάθαηε. Δἶζ ὑκῖλ ζπκβέβεθελ ἐθ ηνύηνπ ἐλ κέλ ηαῖο ἐθθιεζίαηο ηξπθᾶλ θαί θνιαθεύεζζαη πάληα πξόο ἡδνλήλ ἀθνύνπζηλ, ἐλ δέ ηνῖο πξάγκαζη θαί ηνῖο γηγλνκέλνηο πεξί ηῶλ ἐζράησλ ἢδε θηλδπλεύεηλ.δἰ κέλ νὖλ θαί λῦλ νὓησ δηάθεηζζε, νὐθ ἒρσ ηί ιέγσ εἰ δ ἃ ζπκθέξεη ρσξίο θνιαθείαο ἐζειήζεη ἀθνύεηλ, ἓηνηκνο ιέγεηλ. Καί γάξ εἰ πάλπ θαύισο ηά πξάγκαη ἒρεη θαί πνιιά πξνεῖηαη, ὃκσο ἒζηηλ, ἐάλ ὑκεῖο ηά δένληα πνηεῖλ βνύιεζζε, ἒηη πάληα ηαῦηα ἐπαλνξζώζαζζαη. ΓΗΜΟΘΔΝΟΤ ΚΑΣΑ ΦΙΛΙΠΠΟΤ Γ 3 4

11 1. Να γίλεη ε κεηάθξαζε. 2. πᾶζη : λα γξαθεί ε θιεηηθή ζην αξζεληθό γέλνο ηη : δνηηθή εληθ. πιείνλνο: αηηηαηηθή εληθ. ζεηηθνύ βαζκνύ αξζεληθνύ γέλνπο νἲεζζε:β εληθ. παξαηαηηθνύ ἐμειειάθαηε: β εληθ. επθη. κέιινληα. ζθνπεῖηε:β εληθ. πξνζηαθηηθή κέζε θσλή ίδηνπ ρξόλνπ κεηαδεδώθαηε:ίδηνο ηύπνο ζηνλ αόξηζην πξνεῖηαη: ίδηνο ηύπνο ζηνλ αόξηζην ἐπαλνξζώζαζζαη: β εληθ παξαηαηηθνύ ζπκθέξεη: δνηηθή πιεζπληηθνύ αξζεληθνύ γέλνπο ανξίζηνπ. 3. α) Να αλαγλσξηζηνύλ ζπληαθηηθά νη ππνγξακκηζκέλεο ιέμεηο ηνπ θεηκέλνπ ηνῖο ἐλ ηῇ πόιεη, ιέγνληαο, ὑκῦλ, ιέγεηλ, ἐπαλνξζώζαζζαη. β) Να κεηαθεξζεί ζηνλ πιάγην ιόγν ην παξαθάησ απόζπαζκα κε εμάξηεζε «Γεκνζζέλεο ἒθε» «Πνιινύο ἂλ ηηο νἰθέηαο ἲδνη παξ ὑκῖλ κεηά πιείνλνο ἐμνπζίαο ὃ, ηη βνύινληαη ιέγνληαο ἢ πνιίηαο ἐλ ἐλίαηο ηῶλ ἂιισλ πόιεσλ» γ) Να βξεζεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο ζηελ πξώηε πεξίνδν θαη λα δεισζεί ην είδνο ηνπ. 1. Αζελαίνη πνιίηεο, έρσ ηελ αμίσζε, αλ ιέσ θάηη από ηα αιεζηλά( θάπνηα αιήζεηα) κε ειεπζεξνζηνκία, λα κελ ππάξμεη θακία νξγή ελαληίνλ κνπ γη απηό από εζάο( λα κελ νξγηζζείηε). θεθηείηε δειαδή σο εμήο. Δζείο γηα ηα άιια δεηήκαηα ζεσξείηε όηη ε ειεπζεξία ιόγνπ πξέπεη λα είλαη ηόζν θνηλή ( θνηλό δηθαίσκα) ζε όινπο όζνπο δνπλ ζηελ πόιε καο, ώζηε ηελ έρεηε παξαρσξήζεη ( έρεηε δώζεη ην δηθαίσκα απηήο) αθόκα θαη ζηνπο μέλνπο θαη ζηνπο δνύινπο, θαη ζα κπνξνύζε λα δεη θαλείο όηη ζε ζαο ( ζηελ πόιε ζαο) πνιινί δνύινη κε πεξηζζόηεξε ειεπζεξία ιέλε ό, ηη ζέινπλ απ όηη νη πνιίηεο ζε κεξηθέο από ηηο άιιεο πόιεηο ελώ ηελ ( παξξεζία) έρεηε δηώμεη ( απνκαθξύλεη) εληειώο από ην λα ζπκβνπιεύνπλ. Καη έπεηηα ζαο έρεη ζπκβεί εμαηηίαο απηνύ, ζηηο ζπλειεύζεηο ηνπ δήκνπ λα θαινπεξλάηε θαη λα θνιαθεύεζηε αθνύγνληαο όια πξνο επραξίζηεζή ζαο, αιιά ηελ ώξα ησλ πεξηζηάζεσλ θαη ησλ γεγνλόησλ ήδε λα δηαθηλδπλεύεηε ηνλ έζραην θίλδπλν. Λνηπόλ, εάλ θαη ηώξα έρεηε απηέο ηηο δηαζέζεηο, δελ μέξσ ηη λα ιέσ αλ όκσο ζα ζειήζεηε λα αθνύζεηε ρσξίο θνιαθείεο απηά ηα νπνία ζαο ζπκθέξνπλ, είκαη έηνηκνο ( πξόζπκνο) λα κηιήζσ. Γηόηη θαη αλ αθόκε ε θαηάζηαζε είλαη πνιύ δύζθνιε θαη πνιιά έρνπλ παξακειεζεί, όκσο είλαη δπλαηόλ, εάλ εζείο ζέιεηε λα θάλεηε απηά πνπ πξέπεη, αθόκε θαη ηώξα λα επαλνξζώζεηε όια απηά. 2. πᾶο, ηηλί/ηῳ, πνιύλ, ᾢνπ, ἐμειῷο, ζθνπνῦ, κεηέδνηε, πξνεῖην, ἐπῃλσξζνῦ, ζπλελεγθνῦζη 3. α) ηνῖο ἐλ ηῇ πόιεη : δνηηθή αληηθεηκεληθή ζην «θνηλήλ», ιέγνληαο : θαηεγνξεκαηηθή κεηνρή ζπλεκκέλε ζην αληηθείκελν ηνπ ξήκαηνο «ἂλ ἲδνη» ( νἰθέηαο), ὑκῖλ :δνηηθή πξνζσπηθή ζην «ζπκβέβεθελ», ιέγεηλ: απαξέκθαην ηεο αλαθνξάο από ην «ἒηνηκνο», ἐπαλνξζώζαζζαη : ηειηθό απαξέκθαην ππνθείκελν ζην απξόζσπν ξήκα «ἒζηηλ». β) Γεκνζζέλεο ἒθε πνιινύο ἂλ ηηλά νἰθέηαο ἰδεῖλ παξά ηνύηνηο κεηά πιείνλνο ἐμνπζίαο, ὃ, ηη βνύινηλην ιέγνληαο ἢ πνιίηαο ἐλ ἐλίαηο ηῶλ ἂιισλ πόιεσλ. γ) Τπόζεζε : «ἂλ... ιέγσ» Απόδνζε: γελέζζαη ( ηειηθό απαξέκθαην) Δμαξηεκέλνο ππνζεηηθόο ιόγνο κε απόδνζε «γελέζζαη», ηειηθό απαξέκθαην (κειινληηθή έθθξαζε), ηζνδπλακεί κε πξνζηαθηηθή γελέζζσ. Γειώλεη ην πξνζδνθώκελν. 10ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ὡο ηνίλπλ νὐδ ἐπηηήδεηνλ λόκνλ ὑκῖλ νὐδὲ ζπκθέξνλη εἰζελήλνρελ, ηνῦη ἤδε πεηξάζνκαη λπλὶ δεηθλύεηλ. Οἶκαη δὴ πάληαο ἂλ ὑκᾶο ὁκνινγῆζαη, δεῖλ ηὸλ ὀξζῶο ἔρνληα λόκνλ θαὶ ζπλνίζεηλ κέιινληα ηῷ πιήζεη πξῶηνλ κὲλ ἁπιῶο θαὶ πᾶζη γλσξίκσο γεγξάθζαη, θαὶ κὴ ηῷ κὲλ εἶλαη ηαπηὶ πεξὶ αὐηνῦ λνκίδεηλ, ηῷ δὲ ηαπηί. Ἔπεηη εἶλαη δπλαηὰο ηὰο πξάμεηο ἃο δεῖ γίγλεζζαη δηὰ ηνῦ λόκνπ εἰ γὰξ αὖ θαιῶο κὲλ ἔρνη, κὴ

12 δπλαηὸλ δέ ηη θξάδνη, εὐρῆο, νὐ λόκνπ δηαπξάηηνηη ἂλ ἔξγνλ. Πξὸο δὲ ηνύηνηο κεδελὶ ηῶλ ἀδηθνύλησλ θαίλεζζαη κεδεκίαλ δηδόληα ῥᾳζηώλελ. (Γεκνζζέλνπο θαηά Σηκνθξάηνπο 68) 1. Να κεηαθξαζηεί ην θείκελν. 2. Να γξαθνύλ νη ηύπνη πνπ δεηνύληαη: εἰζελήλνρελ: ίδηνο ηύπνο ζηνλ αόξηζην θαη κέιινληα. ὁκνινγῆζαη: β εληθό πξνζηαθηηθήο ίδηνπ ρξόλνπ ζηελ άιιε θσλή. ηῷ πιήζεη: αληίζεηνο αξηζκόο. ἁπιῶο: παξαζεηηθή αληηθαηάζηαζε. ηαπηί: γεληθή εληθνύ. ἔρνη: ίδηνο ηύπνο ζηνλ αόξηζην β. ηνύηνηο: γελ. πιεζ. ζειπθνύ γέλνπο. δηδόληα: νλνκαζηηθή εληθνύ. θαίλεζζαη: απαξέκθαην παξαθεηκέλνπ. 3. Οἶκαη δὴ πάληαο ἂλ ὑκᾶο ὁκνινγῆζαη, δεῖλ ηὸλ ὀξζῶο ἔρνληα λόκνλ θαὶ ζπλνίζεηλ κέιινληα ηῷ πιήζεη πξῶηνλ κὲλ ἁπιῶο θαὶ πᾶζη γλσξίκσο γεγξάθζαη, θαὶ κὴ ηῷ κὲλ εἶλαη ηαπηὶ πεξὶ αὐηνῦ λνκίδεηλ, ηῷ δὲ ηαπηί. Να κεηαθεξζεί ζηνλ επζύ ιόγν. 4. Να βξεζεί θαη λα αλαγλσξηζηεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο θαη λα κεηαηξαπεί ζην πξνζδνθώκελν. 1. Όηη ινηπόλ έρεη εηζαγάγεη λόκν πξνο ςήθηζε όρη θαηάιιειν γηα ζαο νύηε ζπκθέξνληα, απηό ακέζσο ηώξα ζα πξνζπαζήζσ λα απνδείμσ. Ννκίδσ όηη όινη εζείο ζα νκνινγνύζαηε όηη είλαη αλάγθε ν νξζόο λόκνο θαη ν νπνίνο πξόθεηηαη λα είλαη ζπκθέξσλ ζην ιαό πξώηνλ κελ πξέπεη λα έρεη ζπληαρζεί κε ζαθήλεηα θαη ηξόπν επλόεην ζε όινπο θαη λα κελ έρεη ηε δπλαηόηεηα άιινο λα λνκίδεη γη απηόλ απηά, άιινο άιια. Έπεηηα λα είλαη δπλαηέο νη πξάμεηο πνπ πξέπεη λα γίλνληαη κέζσ ηνπ λόκνπ. Γηόηη πάιη αλ ν λόκνο είλαη νξζόο, παξαγγέιιεη όκσο θάηη ην αδύλαην, ζα ήηαλ δπλαηόλ λα δηαπξάηηεη έξγν επρήο, όρη λόκνπ. Δπηπιένλ (ζα νκνινγνύζαηε όηη πξέπεη) λα θαίλεηαη όηη ζε θαλέλα από ηνπο αδηθνύληεο δελ παξέρεη θακηά επρέξεηα ππεθθπγήο. 2. εἰζήλεγθελ, εἰζνίζεη, ὁκνιόγεζαη, πιήζεζη, ἁπινύζηεξνλ-ἁπινύζηαηα, ηνπηνπί, ζρνίε, ηνύησλ, δηδνύο, πεθάλζαη. 3. Πάληεο ἄλ ὁκνινγήζαηηε.. 4. εἰ γὰξ αὖ θαιῶο κὲλ ἔρνη, κὴ δπλαηὸλ δέ ηη θξάδνη: ππόζεζε εὐρῆο, νὐ λόκνπ δηαπξάηηνηη ἂλ ἔξγνλ: απόδνζε. Απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο. Μεηαηξνπή ζε πξνζδνθώκελν: ἄλ κέλ ἔρῃ..δέ θξάδῃ, δηαπξάμεηαη. 11ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ γώ δέ, ὦ ἂλδξεο Ἀζελαῖνη, πξόζζελ κέλ ἀθνύσλ ἐδήινπλ ηήλδε ηήλ πόιηλ ὃηη πάληαο θαί ηνύο ἀδηθνπκέλνπο θαί ηνύο θνβνπκέλνπο ἐλζάδε θαηαθεύγνληαο ἐπηθνπξίαο ἢθνπνλ ηπγράλεηλ λῦλ δ νὐθέη ἀθνύσ, ἀιι αὐηόο ἢδε παξώλ ὁξῶ Λαθεδαηκνλίνπο ηε ηνύο ὀλνκαζηνηάηνπο θαί κεη αὐηῶλ πηζηνηάηνπο θίινπο αὐηῶλ πξόο ὑκᾶο ηε ἣθνληαο θαί δενκέλνπο αὖ ὑκῶλ ἐπηθνπξῆζαη. Ὁξῶ δέ θαί Θεβαίνπο, νἳ ηόηε νὐθ ἒπεηζαλ Λαθεδαηκνλίνπο ἐμαλδξαπνδίζαζζαη ὑκᾶο, λῦλ δενκέλνπο ὑκῶλ κή πεξηηδεῖλ ἀπνινκέλνπο ηνύο ζώζαληαο ὑκᾶο.σῶλ κέλ νὖλ ὑκεηέξσλ πξνγόλσλ θαιόλ ιέγεηαη, ὃηε ηνύο Ἀξγείσλ ηειεπηήζαληαο ἐπί ηῇ Καδκείᾳ νὐθ εἲαζαλ ἀηάθνπο γελέζζαη ὑκῖλ δέ πνιύ θάιιηνλ ἂλ γέλνηην, εἰ ηνύο ἒηη δῶληαο Λαθεδαηκνλίσλ κήηε ὑβξηζζῆλαη κήηε ἀπνιέζζαη ἐάζαηηε. (Ξελνθ., Ἑιι., 6,5,45-46) 1. Να γίλεη ε κεηάθξαζε ηνπ θεηκέλνπ 2. Να γξάςεηε ηνπο δεηνύκελνπο ηύπνπο ἀθνύσλ: απαξέκθαην κέιινληα

13 θαηαθεύγνληαο :α πιεζπληηθό ππνηαθηηθήο ανξίζηνπ ὁξῶ : β εληθό πξνζηαθηηθήο ανξίζηνπ ζηελ ίδηα θσλή ἒπεηζαλ: απαξέκθαην παξαθεηκέλνπ ζηε κέζε θσλή γελέζζαη :β πιεζπληηθό επθηηθήο ανξίζηνπ ηειεπηήζαληαο:απαξέκθαην ζηνλ ίδην ρξόλν πάληαο:δνηηθή πιεζπληηθνύ αξηζκνύ ζην ζειπθό γέλνο θαιόλ :δνηηθή εληθνύ αξζεληθνύ γέλνπο ζην ζπγθξηηηθό βαζκό ἂλδξεο :δνηηθή πιεζπληηθνύ ὑκῶλ:δνηηθή εληθνύ ζην α πξόζσπν 3. α) Να πξνζδηνξίζεηε ηε ζπληαθηηθή ζέζε ησλ παξαθάησ ιέμεσλ: ηνύο ἀδηθνύκέλνπο, ηνύο ὀλνκαζηνηάηνπο, αὐηῶλ, δενκέλνπο, ἐμαλδξαπνδίζαζζαη. β) Να βξεζεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο ηνπ θεηκέλνπ, λα αλαγλσξηζηεί ην είδνο ηνπ θαη λα κεηαηξαπεί ζε ππνζεηηθό ιόγν πνπ λα δειώλεη ην πξνζδνθώκελν θαη ηελ αόξηζηε επαλάιεςε ζην παξειζόλ. γ) ηνύο ζώζαληαο, δενκέλνπο : Να γίλεη αλάιπζε ησλ κεηνρώλ ζηηο αληίζηνηρεο πξνηάζεηο. δ) Να ζπκπηπρζνύλ νη πξνηάζεηο ζηηο αληίζηνηρεο κεηνρέο : «εἰ ηνύο ἒηη δῶληαο Λαθεδαηκνλίσλ κήηε ὑβξηζζῆλαη κήηε ἀπνιέζζαη ἐάζαηηε.» «ὃηη πάληαο θαί ηνύο ἀδηθνπκέλνπο θαί ηνύο θνβνπκέλνπο ἐλζάδε θαηαθεύγνληαο ἐπηθνπξίαο ἢθνπνλ ηπγράλεηλ» 1. Άλδξεο Αζελαίνη, εγώ ινηπόλ, όηαλ άθνπγα ζην παξειζόλ (γηα ηελ πόιε ζαο), ζαύκαδα απηήλ εδώ ηελ πόιε, επεηδή άθνπγα όηη όινη θαη απηνί πνπ αδηθνύληαλ θαη απηνί πνπ θνβνύληαλ θαηαθεύγνληαο (όηαλ θαηέθεπγαλ) εδώ πεηύραηλαλ βνήζεηα ηώξα δελ αθνύσ πιένλ (απηό), αιιά ν ίδηνο πιένλ παξώλ βιέπσ όηη θαη νη Λαθεδαηκόληνη νη πην νλνκαζηνί θαη καδί κε απηνύο θαη νη πην πηζηνί θίινη ηνπο έρνπλ έξζεη πξνο εζάο θαη ζαο παξαθαινύλ πάιη λα ηνπο βνεζήζεηε.αθόκε βιέπσ όηη θαη νη Θεβαίνη πνπ δελ έπεηζαλ ηόηε ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο λα ζαο πνπιήζνπλ σο δνύινπο ηώξα ζαο παξαθαινύλ λα κελ αλερζείηε λα θαηαζηξαθνύλ απηνί πνπ έζσζαλ εζάο.ωο θαιό ησλ πξνγόλσλ ζαο ιέγεηαη (απηό) όηαλ δελ επέηξεςαλ λα κείλνπλ άηαθνη απηνί πνπ ζθνηώζεθαλ από ηνπο Αξγείνπο ζηελ Καδκεία πνιύ θαιύηεξν όκσο ζα ήηαλ γηα εζάο αλ δε ζα επηηξέπαηε νύηε λα ππνζηνύλ ηαπείλσζε νύηε λα θνλεπηνύλ απηνί πνπ αθόκε είλαη δσληαλνί από ηνπ Λαθεδαηκνλίνπο. 2. ἀθνύζεζζαη, θαηαθύγσκελ, ἰδέ, πεπεῖζζαη, γέλνηζζε, ηειεπηῆζαη, πάζαηο, θαιιίνλη, ἀλδξάζη, ἐκνί. 3. α) ηνύο ἀδηθνπκέλνπο :επηζεηηθή κεηνρή πνπ ιεηηνπξγεί σο ππνθείκελν ζην απαξέκθαην «ηπγράλεηλ». ηνύο ὀλνκαζηνηάηνπο :επηζεηηθόο πξνζδηνξηζκόο ζην «Λαθεδαηκνλίνπο» αὐηῶλ :γεληθή θηεηηθή ζην «θίινπο» δενκέλνπο:θαηεγνξεκαηηθή κεηνρή πνπ εμαξηάηαη από ην ξήκα «ὁξῶ» ἐμαλδξαπνδίζαζζαη:ηειηθό απαξέκθαην σο αληηθείκελν ζην ξήκα «νὐθ ἒπεηζαλ» β) Τπόζεζε: εἰ... ἐάζαηηε Τπόζεζε: εἰ... ἐάζαηηε Απόδνζε : ἂλ γέλνηην Δίδνο : απιή ζθέςε ηνπ ιέγνληνο Απόδνζε :( ἂλ) ἐγέλεην Δίδνο : αόξηζηε επαλάιεςε ζην παξειζόλ. Τπόζεζε:ἐάλ... ἐάζεηε Απόδνζε : γελήζεηαη Δίδνο :πξνζδνθώκελν γ) δενκέλνπο :θαηεγνξεκαηηθή κεηνρή ὃηη νἱ Θεβαῖνη δένληαη: εηδηθή πξόηαζε ηνπο ζώζαληαο :επηζεηηθή κεηνρή ηνύηνπο νἳ ἒζσζαλ: αλαθνξηθή πξόηαζε δ) εἰ ηνύο ἒηη δῶληαο Λαθεδαηκνλίσλ κήηε ὑβξηζζῆλαη κήηε ἀπνιέζζαη ἐάζαηηε. :ππνζεηηθή πξόηαζε ἐάζαζη(λ) :ππνζεηηθή κεηνρή ὃηη πάληαο θαί ηνύο ἀδηθνπκέλνπο θαί ηνύο θνβνπκέλνπο ἐλζάδε θαηαθεύγνληαο ἐπηθνπξίαο ἢθνπνλ ηπγράλεηλ : αηηηνινγηθή πξόηαζε ἀθνύσλ : αηηηνινγηθή κεηνρή

14 12ν ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ Ὁξῶ κέλ, ὦ ἄλδξεο Ἀζελαῖνη, ηὰ παξόληα πξάγκαηα πνιιὴλ δπζθνιίαλ ἔρνληα θαὶ ηαξαρὴλ, νὐ κόλνλ ηῷ πνιιὰ πξνεῖζζαη θαὶ κεδὲλ εἶλαη πξνὔξγνπ πεξὶ αὐηῶλ εὖ ιέγεηλ, ἀιιὰ θαὶ πεξὶ ηῶλ ὑπνινίπσλ θαηὰ ηαὐηὰ κεδὲ θαζ ἓλ ηὸ ζπκθέξνλ πάληαο ἡγεῖζζαη, ἀιιὰ ηνῖο κὲλ ὡδί, ηνῖο δ ἑηέξσο δνθεῖλ. Γπζθόινπ δ ὄληνο θύζεη θαὶ ραιεπνῦ ηνῦ βνπιεύεζζαη, ἔηη πνιιῷ ραιεπώηεξνλ ὑκεῖο αὐηὸ πεπνηήθαηε. Οἱ κὲλ γὰξ ἄιινη πάληεο ἄλζξσπνη πξὸ ηῶλ πξαγκάησλ εἰώζαζη ρξῆζζαη ηῷ βνπιεύεζζαη, ὑκεῖο δὲ κεηὰ ηὰ πξάγκαηα. ἐθ δὲ ηνύηνπ ζπκβαίλεη παξὰ πάληα ηὸλ ρξόλνλ ὃλ νἶδ ἐγώ, ηὸλ κὲλ νἷο ἂλ ἁκάξηεη ἐπηηηκῶληα εὐδνθηκεῖλ θαὶ δνθεῖλ εὖ ιέγεηλ, ηὰ δὲ πξάγκαηα θαὶ πεξὶ ὧλ βνπιεύεζζ ἐθθεύγεηλ ὑκᾶο. Οὐ κὴλ ἀιιὰ θαίπεξ ηνύησλ νὕησο ἐρόλησλ νἴνκαη θαὶ πεπεηθὼο ἐκαπηὸλ ἀλέζηεθα, ἂλ ἐζειήζεηε ηνῦ ζνξπβεῖλ θαὶ θηινληθεῖλ ἀπνζηάληεο ἀθνύεηλ, ὡο ὑπὲξ πόιεσο βνπιεπνκέλνηο θαὶ ηειηθνύησλ πξαγκάησλ πξνζήθεη, ἕμεηλ θαὶ ιέγεηλ θαὶ ζπκβνπιεύεηλ δη ὧλ θαὶ ηὰ παξόλη ἔζηαη βειηίσ θαὶ ηὰ πξνεηκέλα ζσζήζεηαη. Γεκνζζέλεο, Πεξί ηῆο Δἰξήλεο, Να κεηαθξαζηεί ην θείκελν. 2. Να γξαθνύλ νη ηύπνη πνπ δεηνύληαη: πξνεῖζζαη: β εληθό πξόζσπν πξνζηαθηηθήο ανξίζηνπ β. πνιιῷ: αηηηαηηθή πιεζπληηθνύ νπδεηέξνπ γέλνπο. ρξῆζζαη: γ εληθό πξόζσπν επθηηθήο ελεζηώηα. νἶδ : β πιεζπληηθό πξόζσπν νξηζηηθήο ελεζηώηα. δνηηθή πιεζπληηθνύ αξζεληθνύ γέλνπο κεηνρήο ελεζηώηα. ἁκάξηεη : απαξέκθαην κέιινληα. ἐθθεύγεηλ: β εληθό πξόζσπν πξνζηαθηηθήο ανξίζηνπ β. ἀπνζηάληεο: γ εληθό ππνηαθηηθήο ελεζηώηα. ηειηθνύησλ: νλνκαζηηθή πιεζπληηθνύ νπδεηέξνπ γέλνπο. βειηίσ: ίδηνο ηύπνο ζηνλ άιιν αξηζκό. 3. α. Να αλαγλσξηζηνύλ ζπληαθηηθά νη όξνη: ηῷ πξνεῖζζαη, ὄληνο, εὐδνθηκεῖλ, βνπιεπνκέλνηο, βειηίσ. 3. β. ἀπνζηάληεο: Να αλαιπζεί ε κεηνρή ζε δεπηεξεύνπζα πξόηαζε. 3. γ. Να βξεζεί θαη λα αλαγλσξηζηεί ν ππνζεηηθόο ιόγνο ηεο ηειεπηαίαο πεξηόδνπ. 4. Γπζθόινπ δ ὄληνο θύζεη θαὶ ραιεπνῦ ηνῦ βνπιεύεζζαη, ἔηη πνιιῷ ραιεπώηεξνλ ὑκεῖο αὐηὸ πεπνηήθαηε. Να κεηαθεξζεί ε θξάζε ζηνλ πιάγην ιόγν κε εμάξηεζε: Γεκνζζέλεο ἒθε. 1. Βιέπσ κελ, άλδξεο Αζελαίνη, όηη ε παξνύζα θαηάζηαζε ησλ πξαγκάησλ είλαη πνιύ δπζρεξήο θαη ηαξαγκέλε, όρη κόλνλ, δηόηη πνιιά έρνπλ παξακειεζεί θαη δηόηη δηόινπ δελ σθειεί λα ιέεη θαλείο σξαίνπο ιόγνπο πεξί απηώλ, αιιά θαη δηόηη, σο πξνο ηα ππόινηπα νύηε ζε έλα ζεκείνλ δελ έρνπλ όινη ηελ ηδίαλ γλώκελ γηα ην ζπκθέξνλ, αιι' άιινη κελ έρνπλ απηήλ ηελ γλώκελ, άιινη δε δηαθνξεηηθή. Δλώ δε ην λα ιακβάλεη θαλείο απνθάζεηο είλαη εθ θύζεσο δπζρεξέο θαη δύζθνινλ, ζεηο έρεηε θάλεη απηό αθόκε πεξηζζόηεξνλ δύζθνινλ δηόηη όινη κελ νη άιινη άλζξσπνη ζπλεζίδνπλ λα απνθαζίδνπλ πξν ησλ γεγνλόησλ, ζεηο δε κεηά ηα γεγνλόηα. Eμαηηίαο απηνύ ζπκβαίλεη θαζ' όινλ ηνλ ρξόλνλ, όζνλ εγώ ελζπκνύκαη, απηόο ν νπνίνο επηηηκά όζα ηπρόλ ζθάικαηα δηαπξάμαηε λα έρεη θαιή θήκε θαη λα ζεσξείηαη δεηλόο ξήησξ, απηά δε ηα πξάγκαηα θαη εθείλα πεξί ησλ νπνίσλ ζπζθέπηεζζε, λα ζαο δηαθεύγνπλ. Δλ ηνύηνηο, αλ θαη ε θαηάζηαζηο ησλ πξαγκάησλ είλαη ηέηνηα, λνκίδσ, θαη αθνύ έρσ πείζεη ηνλ εαπηό κνπ έρσ εγεξζή δηά λα νκηιήζσ, όηη, αλ ζειήζεηε λα κε αθνύζεηε, αθνύ αθήζεηε θαηά κέξνο ηηο ζνξπβώδεηο απνδνθηκαζίεο θαη θηινληθίεο, όπσο αξκόδεη ζε πνιίηεο, νη νπνίνη ζπζθέπηνληαη γηα ηε ζσηεξία ηεο πόιεο θαη γηα ηόζν ζεκαληηθά δεηήκαηα, όηη ζα κπνξώ θαη λα πξνηείλσ θαη λα ζπκβνπιεύζσ εθείλα ηα κέζα δηά ησλ νπνίσλ θαη ε παξνύζα θαηάζηαζε ησλ πξαγκάησλ ζα βειηησζή θαη ζα αλαθηεζνύλ απηά πνπ έρνπλ ραζεί από ακέιεηα. 2. πξννῦ, πιείνλα-πιείσ, ρξῷην, ἴζηε, εἰδόζη, ἁκαξηήζεζζαη, ἒθθπγε, ἀθηζηῆηαη, ηειηθαῦηα, βέιηηνλ. 3. α. έλαξζξν απαξέκθαην δνηηθή ηεο αηηίαο ζην ἔρνληα. Δλαληησκαηηθή κεηνρή γεληθή απόιπηε κε ππνθείκελν ηνῦ βνπιεύεζζαη.

15 Σειηθό απαξέκθαην ππνθείκελν ηνπ απξόζσπνπ ξήκαηνο ζπκβαίλεη. Αλαθνξηθή κεηνρή δνηηθή πξνζσπηθή από ην πξνζήθεη. Καηεγνξνύκελν ηνπ ππνθεηκέλνπ ηνπ ξήκαηνο ἔζηαη, ηά παξόληα. 3.β. ρξνληθνππνζεηηθή κεηνρή. ἐπάλ ἀπνζηῆηε. 3.γ. Τπόζεζε: ἂλ ἐζειήζεηε ηνῦ ζνξπβεῖλ θαὶ θηινληθεῖλ ἀπνζηάληεο ἀθνύεηλ απόδνζε: ἕμεηλ θαὶ ιέγεηλ θαὶ ζπκβνπιεύεηλ.(εηδηθό απαξέκθαην κειι.) Γειώλεη ην πξνζδνθώκελν. 4. Γεκνζζέλεο ἒθε ζθᾶο πεπνηεθέλαη.