Η ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Πανεπιστηµίου 69 & Αιόλου 105 64 Αθήνα Τηλ. : 210-3727400 Fax : 210-3255460 E-mail : info@rae.gr Αθήνα,18.12.2003 Προς : ΥΠΟΥΡΓΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ κ. Α. Τσοχατζόπουλο Κοινοπ.: 1. ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ κ. Γ. Αγραφιώτη 2. ΙΕΥΘΥΝΟΝΤΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΕΣΜΗΕ Α.Ε. κ. Α. Παπαθανασίου Θέµα : Γνωµοδότηση ΡΑΕ επί της Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) περιόδου 2003-2007 Σχετικά : α) Σχέδιο Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) για την περίοδο 2003-2007 µε αρ. πρωτ. ΕΣΜΗΕ/2983/3-07-03 (ΡΑΕ Ι- 11028/4-07-03) β) Έγγραφο ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ. 2680/18.6.03 (ΡΑΕ Ι-10724/19.6.03) Κωδικός : Ο-5158 Σελίδες : 6 Η ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του νόµου 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286/22.12.1999) και ειδικότερα τα άρθρα 12, 15 και 18 αυτού, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν. 2. Τον Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 360/4.4.2001). 3. Την Άδεια ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 492/27.4.2001) που χορηγήθηκε στον ιαχειριστή του Συστήµατος. 4. Την Σύµβαση Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας µεταξύ ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και ΕΗ Α.Ε. που εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. Α.Π./ 5/ΗΛ/Φ1/οι.8219/03.05.2001 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. 5. Την Μελέτη Ανάπτυξης Συστήµατος περιόδου 2001-2005 που εγκρίθηκε µε την υπ αρ. πρωτ. 15-ΗΛ/Β/Φ1/οικ./10690/12.7.2002 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. 6. Το µε αρ. πρωτ. ΕΣΜΗΕ/2983/3-07-03 (ΡΑΕ Ι-11028/4-07-03) έγγραφο της ΕΣΜΗΕ Α.Ε., µε το οποίο υποβλήθηκε στη ΡΑΕ σχέδιο της Μελέτης 1

Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) για την περίοδο 2003-2007 για την έκδοση γνωµοδότησης κατά άρθρο 3 παρ. 8 περ. β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 360/4.4.2001). 7. Το µε αρ. πρωτ. 2680/18.6.03 (ΡΑΕ Ι-10724/19.6.03) έγγραφο της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. 8. Την από 1.12.2003 απόφαση της Ολοµέλειας της ΡΑΕ. Επί του σχεδίου Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ), που υποβλήθηκε από τον ιαχειριστή του Συστήµατος στη ΡΑΕ µε το µε αρ. πρωτ. ΕΣΜΗΕ/2983/3-07-03 (ΡΑΕ Ι-11028/4-07-03) έγγραφο, σύµφωνα µε το άρθρο 3 παρ. 8 περ. β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 360/4.4.2001) παρατηρούνται τα εξής: Ι. Συνεκτίµηση της αποτυχίας έγκαιρης εκτέλεσης των έργων ΜΑΣΜ Σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 15 παρ. 2 περ. ζ Ν. 2773/99, 3 παρ. 8 περ. β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 360/2001), και 7 της Άδειας ιαχείρισης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 492/2001), ο ιαχειριστής του Συστήµατος είναι αρµόδιος για τον προγραµµατισµό της ανάπτυξης του Συστήµατος, µε σκοπό τη διατήρηση ενός τεχνικά άρτιου, οικονοµικά αποδοτικού και ολοκληρωµένου Συστήµατος. Από την έως σήµερα εµπειρία σχετικά µε την εκτέλεση των έργων της προηγούµενης ΜΑΣΜ, που εγκρίθηκε µε την υπ αρ. πρωτ. 15-ΗΛ/Β/Φ1/οικ./10690/12.7.2002 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, διαπιστώνονται µεγάλες καθυστερήσεις. Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται σε σηµαντικό βαθµό στην έλλειψη σαφούς κατανοµής υποχρεώσεων και αρµοδιοτήτων µεταξύ της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και της ΕΗ Α.Ε. και στην έλλειψη σαφούς χρονοδιαγράµµατος εκτέλεσης των έργων, συχνά δε και σε απροθυµία εκτέλεσης των έργων της ΜΑΣΜ. Έτσι όµως καθίσταται δυσχερής η παρακολούθηση της εξέλιξης της διαδικασίας εκτέλεσης των έργων ΜΑΣΜ και διακινδυνεύεται η απόλαυση του δικαιώµατος της πρόσβασης τρίτων στα ηλεκτρικά δίκτυα, το οποίο αποτελεί την θεµέλιο λίθο της διαδικασίας απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας κατά το κοινοτικό δίκαιο. Ενόψει των διαπιστώσεων αυτών, κρίνονται αναγκαία τα εξής: 2

Α. Προσθήκη χρονοδιαγράµµατος Προκειµένου να καταστεί εφικτή τουλάχιστον η αποτελεσµατική παρακολούθηση της εκτέλεσης των έργων του Συστήµατος, ώστε να διασφαλίζεται η άρτια και έγκαιρη αποπεράτωση των έργων, θα πρέπει να προστεθεί στο κείµενο της ίδιας της ΜΑΣΜ για κάθε έργο ενίσχυσης του Συστήµατος, το οποίο περιλαµβάνεται στην ΜΑΣΜ, δεσµευτικό χρονοδιάγραµµα υλοποίησης, το οποίο περιλαµβάνει τουλάχιστον τα εξής χρονικά ορόσηµα µε ακρίβεια µηνός (πχ. Ιανουάριος 2007): 1. Ανάθεση του Έργου 2. Έναρξη υποέργου προετοιµασίας α. Έναρξη µελέτης β. Υποβολή για έκδοση περιβαλλοντικών όρων γ. Έναρξη διαδικασίας απαλλοτριώσεων. 3. Έναρξη υποέργου κατασκευής α. Έναρξη προµήθειας υλικού β. Έναρξη κατασκευής γ. Πέρας κατασκευής 4. Θέση σε λειτουργία του έργου Επισηµαίνεται ότι για τα έργα επέκτασης, στα οποία κατά το νόµο δύναται να συµµετέχουν και οι χρήστες, µπορεί να αναφέρεται και ο προβλεπόµενος χρόνος διαπραγµατεύσεων, ο οποίος προηγείται της ανάθεσης του έργου από τον ιαχειριστή του Συστήµατος. Το χρονοδιάγραµµα των έργων αυτών πρέπει να άρχεται από το πέρας των διαπραγµατεύσεων και να προσδιορίζεται σε αριθµό µηνών από αυτό. Β. Συµφωνία Υλοποίησης Έργου ΜΑΣΜ Προκειµένου να πληρούνται οι απαιτήσεις του άρθρου 15 Ν. 2773/1999, κατά τις οποίες ο ιαχειριστής του Συστήµατος φέρει την ευθύνη σχετικά µε τη µέριµνα για την ανάπτυξη του Συστήµατος, τον προγραµµατισµό της ανάπτυξης του Συστήµατος και ιδίως την παροχή απρόσκοπτης και χωρίς διακρίσεις πρόσβασης τρίτων στο Σύστηµα, και λαµβάνοντας υπόψη τη µέχρι σήµερα εµπειρία από την εφαρµογή της εγκεκριµένης ΜΑΣΜ, στη Μελέτη αυτή πρέπει να περιλαµβάνεται ρητή υποχρέωση του ιαχειριστή του Συστήµατος να συνάπτει Συµφωνία Υλοποίησης Έργου ΜΑΣΜ ως εξής: 3

α) Σε κάθε περίπτωση ανάθεσης έργου ΜΑΣΜ σε πρόσωπο άλλο πλην της ΕΗ Α.Ε., το οποίο καθορίζεται µετά από διαγωνισµό κατά τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος. β) Σε κάθε περίπτωση ανάθεσης έργου σύνδεσης ΜΑΣΜ σε χρήστη, στον οποίο αφορά η σύνδεση, εφόσον κατόπιν διαπραγµατεύσεων µε τη ΕΣΜΗΕ Α.Ε., ο χρήστης αυτός αναλαµβάνει την κατασκευή ορισµένης σύνδεσης. γ) Με τη ΕΗ Α.Ε., σε περίπτωση ανάθεσης έργου ΜΑΣΜ σε αυτήν, σύµφωνα µε τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη «Σύµβαση παραχώρησης ελέγχου του Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας µεταξύ ΕΗ ΑΕ και ΕΣΜΗΕ Α.Ε.», που εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. πρωτ. Α.Π./ 5/ΗΛ/Β/Φ1/οι.8219/3.5.2001 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. Σε κάθε Συµφωνία Υλοποίησης Έργου ΜΑΣΜ, συµπεριλαµβανόµενων των συµφωνιών που συνάπτονται µε τη ΕΗ Α.Ε., πρέπει να περιλαµβάνονται χρονοδιάγραµµα, ποινικές ρήτρες, περιγραφή των υποχρεώσεων, περιπτώσεις απαλλαγής από την ευθύνη, διαδικασία και µέθοδος επίβλεψης της πορείας του έργου καθώς και της παραλαβής του από την ΕΣΜΗΕ Α.Ε., και κάθε άλλη λεπτοµέρεια µε ειδική αναφορά στο υπόψη έργο, ώστε αφενός να διασφαλίζεται η άρτια, έγκαιρη και οικονοµικά συµφέρουσα εκτέλεση του Έργου, και αφετέρου να είναι δυνατόν να απονέµονται ορθώς τυχόν ευθύνες για πληµµελή εκτέλεση ή καθυστέρηση του Έργου. Γ. Ανάθεση έργων ΜΑΣΜ στη ΕΗ Α.Ε. Ειδικά στην περίπτωση κατά την οποία η Συµφωνία Υλοποίησης Έργου ΜΑΣΜ συνάπτεται µεταξύ της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και της ΕΗ Α.Ε., πρέπει να τηρούνται οι σχετικοί όροι της «Σύµβασης παραχώρησης ελέγχου του Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας µεταξύ ΕΗ Α.Ε. και ΕΣΜΗΕ Α.Ε.», ως εξής: 1. ιαδικασία και κριτήρια παρακολούθησης της απόδοσης της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε τη διατήρηση της ασφάλειας του Συστήµατος Σύµφωνα µε την παράγραφο α του όρου 6 της Σύµβασης, ο ιαχειριστής του Συστήµατος υποχρεούται µέχρι την 3.5.2002 να συντάξει, σε συνεργασία µε τη ΕΗ Α.Ε., εισήγηση, στην οποία θα παρατίθεται η διαδικασία και τα κριτήρια µε βάση τα οποία θα παρακολουθείται η απόδοση της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε τη διατήρηση της ασφάλειας του Συστήµατος, τη διαθεσιµότητα των καταχωρισµένων παγίων και την 4

ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται. Η εισήγηση αυτή εγκρίνεται από τον Υπουργό Ανάπτυξης ύστερα από γνώµη της ΡΑΕ και αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της ως άνω Σύµβασης. Περαιτέρω, στην ίδια παράγραφο της σύµβασης, προβλέπεται η υποχρέωση του ιαχειριστή του Συστήµατος να υποβάλλει στη ΡΑΕ, εντός προθεσµίας τριών µηνών από το τέλος κάθε οικονοµικού έτους, έκθεση σχετικά µε την απόδοση της ΕΗ κατά τη διάρκεια του προηγούµενου έτους. Η πρώτη έκθεση έπρεπε να έχει υποβληθεί µέχρι την 31.3.2003 και να αφορά το οικονοµικό έτος 2002. Αµφότερες οι ανωτέρω υποχρεώσεις δεν έχουν εκπληρωθεί παρά την παρέλευση σηµαντικού χρόνου από τη λήξη των κατά τη Σύµβαση αντίστοιχων προθεσµιών. Η ΡΑΕ τονίζει ότι η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών είναι καθοριστικής σηµασίας, όχι µόνο ως συµβατικών υποχρεώσεων, αλλά κυρίως επειδή η τήρησή τους διασφαλίζει τη δυνατότητα παρακολούθησης της άρτιας, έγκαιρης και χωρίς διακρίσεις λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης των έργων του Συστήµατος (ΜΑΣΜ), που επηρεάζουν άµεσα και καταλυτικά την οµαλή λειτουργία της απελευθερωµένης αγοράς. εδοµένου ότι έως σήµερα δεν έχουν εκπληρωθεί οι υποχρεώσεις αυτές, η ΡΑΕ καλεί τον ιαχειριστή του Συστήµατος όπως υποβάλει στη ΡΑΕ την ως άνω εισήγηση µέχρι την 1.3.2004. Ειδικότερα, και αναφορικά µε την παρακολούθηση της απόδοσης της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε την κατασκευή έργων εγκεκριµένης Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος (ΜΑΣΜ) που της ανατίθενται από τον ιαχειριστή του Συστήµατος, η εν λόγω εισήγηση θα πρέπει να περιλαµβάνει για κάθε ανατιθέµενο έργο ή οµάδα οµοειδών έργων τουλάχιστον τα εξής: i) Εντός προθεσµίας ενός µηνός από την έγκριση της ΜΑΣΜ από τον Υπουργό Ανάπτυξης, και εφαρµόζοντας τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος, ο ιαχειριστής του Συστήµατος γνωστοποιεί εγγράφως στη ΕΗ Α.Ε., εφόσον συντρέχει περίπτωση ανάθεσης στη ΕΗ, Πράξη Ανάθεσης Έργων ΜΑΣΜ, σύµφωνα µε τα στοιχεία (τεχνική περιγραφή και χρονοδιαγράµµατα) που έχουν περιληφθεί στην εγκεκριµένη ΜΑΣΜ. ii) Ο ιαχειριστής του Συστήµατος αποστέλλει προς τη ΕΗ Α.Ε. σχέδιο Συµφωνίας Υλοποίησης για κάθε έργο ΜΑΣΜ και συνάπτεται η σχετική Συµφωνία. Στην εισήγηση θα πρέπει να περιληφθεί και πρότυπο τέτοιας Συµφωνίας. 5

iii) Στο πλαίσιο της Συµφωνίας Υλοποίησης, Έργου η ΕΗ Α.Ε. οφείλει να υποβάλλει στον ιαχειριστή του Συστήµατος, τριµηνιαίες εκθέσεις για την πορεία υλοποίησης των έργων που της έχουν ανατεθεί, προκειµένου να διαπιστώνεται ότι τηρούνται τα τεχνικά χαρακτηριστικά και το χρονοδιάγραµµα όπως έχουν εγκριθεί ως τµήµατα της ΜΑΣΜ, καθώς και οι ειδικότερες οδηγίες του ιαχειριστή του Συστήµατος. Στις εκθέσεις αυτές παρουσιάζεται η πορεία υλοποίησης κάθε Έργου και αναφέρονται ενδεικτικά: οι εργασίες που πραγµατοποιήθηκαν κατά το προηγούµενο τρίµηνο, το ποσοστό κατασκευής του Έργου (σε έργα και κόστος), οι προγραµµατισµένες για το επόµενο τρίµηνο εργασίες και το κόστος, καθώς και αντίγραφα από τυχόν ληφθείσες άδειες και εγκρίσεις. iv) Ο ιαχειριστής του Συστήµατος, κατά την υποβολή στη ΡΑΕ της ετήσιας έκθεσης κατά τον όρο 6 παρ. β της Σύµβασης Παραχώρησης Ελέγχου, αξιολογεί την απόδοση της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε την εκτέλεση των έργων ανάπτυξης του Συστήµατος, εφαρµόζοντας κριτήρια ως προς την ποιότητα των υπηρεσιών τις οποίες παρέχει η ΕΗ Α.Ε., όπως αναλύεται στην επόµενη παράγραφο. Τυχόν παράβαση, εκ µέρους της ΕΗ Α.Ε., της ως άνω διαδικασίας επάγεται τη µη ικανοποίηση των κριτηρίων, εγείρει θέµα παράβασης της άδειας αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος την οποία κατέχει, και κατά συνέπεια θέτει θέµα επιβολής διοικητικών κυρώσεων κατά το άρθρο 33 Ν. 2773/1999. v) Ως κριτήρια µε τα οποία θα αξιολογείται η απόδοση της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε την εκτέλεση των έργων ανάπτυξης του Συστήµατος, πρέπει να τεθούν τουλάχιστον τα κάτωθι: Η άρτια ποιοτικά υλοποίηση των έργων ανάπτυξης του Συστήµατος, σύµφωνα µε την εγκεκριµένη ΜΑΣΜ και τις ειδικότερες οδηγίες του ιαχειριστή του Συστήµατος, όπως προκύπτει από τις υποβαλλόµενες εκθέσεις και τις επιτόπιες αυτοψίες, στις οποίες ο ιαχειριστής του Συστήµατος προβαίνει σύµφωνα µε το άρθρο 9 της Σύµβασης Παραχώρησης Ελέγχου. Η τήρηση των εγκεκριµένων κατά τη ΜΑΣΜ χρονοδιαγραµµάτων.. 2. Βιβλίο Παγίων Σύµφωνα µε τον όρο 4 της Σύµβασης, τα επιµέρους στοιχεία του Συστήµατος καταχωρίζονται στο Βιβλίο Παγίων το οποίο τηρεί και ενηµερώνει ανελλιπώς ο 6

ιαχειριστής του Συστήµατος, ο οποίος φέρει και την ευθύνη της ακρίβειας των στοιχείων των καταχωρήσεων αυτών. Επειδή η τήρηση του Βιβλίου Παγίων αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διαφανή, αξιόπιστη και εύρυθµη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η ΡΑΕ, στο πλαίσιο των εκ του άρθρου 5 του νόµου 2773/1999 αρµοδιοτήτων της και βάση της παραγράφου β του όρου 7 της Σύµβασης, καλεί τον ιαχειριστή του Συστήµατος, όπως µέχρι την 1.3.2004 υποβάλει στη ΡΑΕ αντίγραφο του Βιβλίου Παγίων ενηµερωµένο σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον όρο 4 της Σύµβασης. 3. Επιχειρησιακά Πρωτόκολλα Σύµφωνα µε τον όρο 2 ΣΤ της ίδιας σύµβασης, ο ιαχειριστής του Συστήµατος συντάσσει τα επιχειρησιακά πρωτόκολλα που θεωρεί αναγκαία για την εξασφάλιση της ασφαλούς, οικονοµικά αποδοτικής και διαφανούς λειτουργίας του Συστήµατος καθώς και της διασφάλισης της συντήρησης και της ανάπτυξης του Συστήµατος και των διασυνδέσεων. Επειδή τα Επιχειρησιακά αυτά Πρωτόκολλα έχουν ουσιώδη σηµασία καθώς ρυθµίζουν τις σχέσεις της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. µε τους χρήστες του Συστήµατος και τη ΕΗ Α.Ε., θα πρέπει η ΡΑΕ να λάβει γνώση αυτών και για το σκοπό αυτό η ΡΑΕ καλεί τον ιαχειριστή του Συστήµατος να τα υποβάλλει έως την 1.3.2004. ΙΙ. Ως προς το περιεχόµενο του υποβληθέντος σχεδίου ΜΑΣΜ Α. Έργα που δεν έχουν περιληφθεί στο υποβληθέν σχέδιο ΜΑΣΜ 1. Προγραµµατισµένα έργα Το υποβληθέν σχέδιο ΜΑΣΜ δεν περιλαµβάνει ορισµένα σηµαντικά έργα ανάπτυξης του Συστήµατος, τα οποία είναι ήδη προγραµµατισµένα, όπως για παράδειγµα τη νέα γραµµή Φίλιπποι-Θεσσαλονίκη. Όπως η ΡΑΕ έχει και στο παρελθόν επισηµάνει, η ΜΑΣΜ επιβάλλεται να περιλαµβάνει όλα τα προγραµµατισµένα έργα ανάπτυξης του Συστήµατος των οποίων η κατασκευή αρχίζει εντός της περιόδου στην οποία αναφέρεται η ΜΑΣΜ, ανεξάρτητα από το εάν ο χρόνος ολοκλήρωσής τους είναι πέραν της περιόδου αυτής. Εξάλλου, κατά τη ρητή πρόβλεψη του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης του Συστήµατος, ο χρονικός ορίζοντας της πενταετίας αφορά µόνον στην ετησίως από το ΕΣΜΗΕ εκπονούµενη µελέτη σχετικά µε την παραγωγική ισχύ που θα συνδεθεί µε το Σύστηµα, τις ανάγκες διασύνδεσης µε άλλα συστήµατα κλπ. 7

Η παράλειψη της νέας γραµµής Φίλιπποι-Θεσσαλονίκη και η µη ολοκληρωµένη αναφορά του συνολικού έργου Αν. Μακεδονίας και Θράκης, το οποίο σηµειωτέον περιλαµβανόταν στις σχετικές εισηγήσεις της ΡΑΕ και τις Αποφάσεις του Υπουργού Ανάπτυξης, και έχει εξαγγελθεί επανειληµµένα, ισοδυναµεί στην ουσία µε εγκατάλειψη του µεγάλου αυτού έργου από τη νέα ΜΑΣΜ, πράγµα που για πολλούς λόγους (πρόσβαση τρίτων στο Σύστηµα, αξιοπιστία ηλεκτρικής παροχής σε µεγάλη και αναπτυσσόµενη περιφέρεια της χώρας, νέες διασυνδέσεις) δεν είναι δυνατόν να εγκριθεί από τη ΡΑΕ. Αντίθετα προς τη µη ενσωµάτωση του πλήρους έργου Α. Μακεδονίας-Θράκης, η νέα ΜΑΣΜ ενσωµατώνει έργο για το βρόχο Πελοποννήσου, στην ουσία δηλαδή εισάγει διαφοροποιηµένες προτεραιότητες σε σχέση µε την ήδη εγκεκριµένη ΜΑΣΜ. Η ΡΑΕ κρίνει ότι η ολοκλήρωση βρόχου Πελοποννήσου δεν είναι πρώτης προτεραιότητας και µάλιστα συγκριτικά µε το έργο Α. Μακεδονίας-Θράκης για λόγους που αναφέρονται στην περιφερειακή οικονοµική ανάπτυξη, τη βιοµηχανική δραστηριότητα και τις αναµενόµενες επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή. Στην παρούσα ΜΑΣΜ πρέπει να περιληφθεί µόνο το σκέλος της γραµµής 400 KV µέχρι την Κόρινθο. 2. υνατότητες επίσπευσης χρόνου εκτέλεσης έργων ΜΑΣΜ Περαιτέρω, µε τις διατάξεις του Ν. 3175/2003 (ΦΕΚ Α 207/29.8.03) «Αξιοποίηση του γεωθερµικού δυναµικού, τηλεθέρµανση και άλλες διατάξεις» αναγνωρίζονται στον ιαχειριστή του Συστήµατος αρµοδιότητες επίσπευσης των απαλλοτριώσεων για έργα του Συστήµατος (άρθρο 15 Ν. 3175/2003),και επιπλέον προβλέπεται σύµφωνα µε το άρθρο 19 του Ν. 3175/2003 η δυνατότητα έναρξης της κατασκευής ακόµα και πριν από τον προσδιορισµό και την καταβολή αποζηµίωσης για έργα που έχουν χαρακτηρισθεί ως γενικότερης σηµασίας για την οικονοµία της χώρας (πχ. το έργο ανάπτυξης του βρόχου 400 kv στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και το έργο Ν. Μάκρη Πολυπόταµος για την απορρόφηση αιολικής ισχύος στην περιοχή της νότιας Εύβοιας),. H ΡΑΕ κρίνει ότι ο ιαχειριστής του Συστήµατος όφειλε να εξαντλήσει τις δυνατότητες που δίδονται µε την πιο πάνω νοµοθετική ρύθµιση και ειδικότερα, να επανεξετάσει τους χρόνους ένταξης των σηµαντικών έργων ανάπτυξης του Συστήµατος που περιλαµβάνονται στην υποβληθείσα ΜΑΣΜ, µε σκοπό την κατά το δυνατό σµίκρυνση του χρόνου αυτού. Αυτή η παρατήρηση ισχύει τόσο για το έργο Α. 8

Μακεδονίας-Θράκης όσο και για το έργο της Εύβοιας. Για το λόγο αυτό, καλείται ο ΕΣΜΗΕ να αναθεωρήσει τους χρόνους, τον τρόπο αναφοράς των έργων και τη χρονική κατανοµή του κόστους ώστε, σε συνδυασµό µε τις αντίστοιχες Συµφωνίες Υλοποίησης, η νέα ΜΑΣΜ να αποτελεί πειστικό και ολοκληρωµένο πρόγραµµα ταχείας κατασκευής και ολοκλήρωσης των δύο αυτών µεγάλων έργων. 3. Κόστος έργων ΜΑΣΜ Στο σχετικό συνοδευτικό σηµείωµα υποβολής της ΜΑΣΜ αναφέρεται ο συνολικός προϋπολογισµός των έργων που περιλαµβάνονται σε αυτήν, χωρίς όµως να αναφέρεται η ανάλυση του κόστους αυτού ανά Έργο. Το εκτιµούµενο κόστος κάθε Έργου πρέπει να περιλαµβάνεται στη ΜΑΣΜ και να επιµερίζεται σε τρία τουλάχιστον βασικά κονδύλια: το κόστος µελέτης, το κόστος απαλλοτριώσεων και το κόστος κατασκευής. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται σαφήνεια και καθίσταται εφικτή η παρακολούθηση της εκτέλεσης των έργων. Επιπλέον, στη ΜΑΣΜ πρέπει να περιλαµβάνεται υπόµνηµα στο οποίο θα αναφέρονται οι βασικές παραδοχές του ιαχειριστή του Συστήµατος µε βάση τις οποίες εκτίµησε το κόστος των έργων, π.χ. κόστος ανά km συγκεκριµένου τύπου γραµµής, ανά τυποποιηµένο υποσταθµό κ.α. 4. Ασυµφωνίες χρόνου ολοκλήρωσης έργων Στο υποβληθέν σχέδιο ΜΑΣΜ, για τα έργα του πίνακα που ακολουθεί, οι προβλεπόµενες ηµεροµηνίες αποπεράτωσης δεν συµπίπτουν µε τις εκτιµήσεις της ΕΗ Α.Ε. στην οποία έχει ανατεθεί η υλοποίηση των έργων αυτών βάσει της εγκεκριµένης ΜΑΣΜ. Η ΡΑΕ κρίνει ότι, η εν λόγω ασυµφωνία ως προς το χρόνο ένταξης των έργων της ΜΑΣΜ και µάλιστα άνευ οποιαδήποτε αιτιολογίας, θέτει υπό αµφισβήτηση τον χρόνο ένταξης που δηλώνεται στην υποβληθείσα ΜΑΣΜ και συνεπώς απαιτείται η αιτιολογηµένη οριστικοποίηση των χρόνων αυτών. 9

ΕΡΓΟ (όπως περιγράφεται στο έγγραφο ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ. 2680/18.6.03) ΠΙΝΑΚΑΣ Ι ΕΡΓΑΣΙΕΣ (όπως περιγράφονται στο έγγραφο ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ. 2680/18.6.03) ΜΑΣΜ 2001-2005 Εκτίµηση ΕΗ ΑΕ Υποβληθεί σα ΜΑΣΜ ΚΥΤ Αργυρούπολης Κατασκευή 2004Α 2006 2004Α ΚΥΤ Λαγκαδά Κατασκευή 2005Β 2007 2005Β Υ/Σ 150/20 kv Άνδρος Κατασκευή 2002Β 2006 2004Β Υ/Σ 150/20 kv στο ΚΥΤ Αργυρούπολης Κατασκευή 2004Α 2006 2005Α Υ/Σ 150/20 kv Αξιούπολη Κατασκευή 2004Α 2005 2006Α Γ.Μ. 150 kv ΚΥΤ Θεσ/κης-Μουδιανά Αποξήλωση/αναβάθµιση και κατασκευή 6 km ΓΜ 2002Α 2004 2003Α Β Γ.Μ. 150 kv ΘΗΣ Κοµοτηνής-Κοµοτηνή Κατασκευή 13 km ΓΜ Β 2002Α? 2003Α Γ.Μ. 150 kv Πύργος-Πάτρα ΙΙ Κατασκευή 68 km ΓΜ 2Β 2002Α 2004 2003Α Γ.Μ. 150 kv ΚΥΤ Αράχθου-ΤΑΠ ΒΙΠΕ Αναβάθµιση 75 km από Ε Πρέβεζας-Μούρτος σε 2Β 2003Α 2004 2003Β Γ.Μ. 150 kv Αγ. Βασίλειος-Ηγουµενίτσα Κατασκευή ΓΜ Β, ΥΒ.Κ και ΥΠ.Κ 48 km 2003Α 2004 2003Β Γ.Μ. 150 kv Ελευσίνα-Κόρινθος Αναβάθµιση 57 km από Ε σε 2Β 2003Β 2004 2003Β Γ.Μ. 150 kv Αξιούπολη-Σύστηµα Κατασκευή ΓΜ 2Β 5 km 2004Α 2005 2006Α Γ.Μ. 150 kv Αγιά Λάρισας-Λάρισα ΙΙ Κατασκευή ΓΜ Β 23 km 2004Β 2006 2004Β Γ.Μ. 150 kv Μεγαλόπολη Ι-Καλαµάτα Ι Αναβάθµιση 45 km ΓΜ από Ε σε 2Β 2005Α 2006 2007Β ΧΡΟΝΟΣ ΕΝΤΑΞΗΣ Επισηµαίνεται περαιτέρω, ότι είναι σηµαντικός ο αριθµός των έργων της υποβληθείσας ΜΑΣΜ για τα οποία έχει οριστεί χρόνος αποπεράτωσης που αποκλίνει από εκείνον που εγκρίθηκε µε την ΜΑΣΜ 2001-2005 και µάλιστα χωρίς αιτιολόγηση. Ενδεικτικά και µόνον, αναφέρονται: ΓΜ 150 kv Αµφίπολη-Στάγειρα (από 2003Β σε 2005Β), ΓΜ 150 kv ΚΥΤ Αµυνταίου-ΚΥΤ Καρδιάς (από 2004Α σε 2005Β), ΓΜ 150 kv Πτολεµαϊδα ΙΙ-Πτολεµαϊδα Ι (από 2004Α σε 2005Β), ΓΜ 150 kv Σχηµατάρι-Αλιβέρι (από 2006Α σε 2006Β), ΓΜ 150 kv Μεγαλόπολη Ι- Καλαµάτα Ι (από 2005Α σε 20076Β), ΓΜ 150 kv ΘΗΣ Κοµοτηνής-Κοµοτηνή (από 2002Α σε 2003Α), υποσταθµός 150kV/ΜΤ Ολυµπιακού χωριού (από 2003Β σε 2004Α), υποσταθµός 150kV/ΜΤ Αξιούπολης (από 2004Α σε 2006Α). Η ΡΑΕ κρίνει ότι οι άνευ σοβαρού και επαρκώς αιτιολογηµένου λόγου αποκλίσεις έναντι του χρονοδιαγράµµατος Έργου όπως έχει περιληφθεί σε ήδη εγκεκριµένη ΜΑΣΜ, οι οποίες επιφέρουν καθυστέρηση στην αποπεράτωση του έργου, δεν πρέπει να εγκριθούν, παρά µόνον εφόσον τεκµηριωθεί προηγουµένως πλήρως ο σοβαρός λόγος που καθιστά αναγκαία την απόκλιση περιλαµβανόµενων και ενεργειών για την αντιµετώπιση της καθυστέρησης. 5. Ταξινόµηση έργων Στον Πίνακα 5 της υποβληθείσας ΜΑΣΜ Εντάξεις νέων Γ.Μ. 150 kv για εξυπηρέτηση χρηστών του Συστήµατος περιλαµβάνονται έργα ανάπτυξης του 10

Συστήµατος (π.χ. αναβαθµίσεις γραµµών), τα οποία σύµφωνα µε το άρθρο 161 παρ. 3 του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος (Κ Σ) αποτελούν έργα ενίσχυσης του Συστήµατος. Κατά τα οριζόµενα στον Κ Σ είναι απαραίτητο τα έργα να διακρίνονται στη ΜΑΣΜ σε έργα επέκτασης για σύνδεση νέων χρηστών και σε έργα ενίσχυσης λόγω της σύνδεσης νέων χρηστών. Επίσης, η καλή ταξινόµηση και παρακολούθηση των έργων της ΜΑΣΜ, επιβάλλει την αναγραφή σε ιδιαίτερο πίνακα των µεγάλων έργων, όπως το Έργο ανάπτυξης του βρόχου 400 kv στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, το έργο ανάπτυξης βρόχου 400 kv στην Πελοπόννησο και το έργο σύνδεσης των νέων αιολικών σταθµών της Εύβοιας (γραµµή Ν. Μάκρη-Πολυπόταµος και γραµµές 150 kv και υποσταθµοί 150/20 kv επί της Εύβοιας). Επιπλέον, κάθε υποέργο αυτών πρέπει να χαρακτηρίζεται ως έργο επέκτασης ή ενίσχυσης του Συστήµατος. Τα λοιπά έργα κρίνεται σκόπιµο να ταξινοµούνται ανά Περιφέρεια και όχι ανά έτος ένταξής τους, διατηρώντας όµως τον διαχωρισµό τους σε έργα επέκτασης και έργα ενίσχυσης του Συστήµατος. 6. Λοιπές ελλείψεις Το υποβληθέν σχέδιο ΜΑΣΜ δεν περιλαµβάνει τον σχεδιασµό για την ανάπτυξη του εξοπλισµού και των εγκαταστάσεων ελέγχου του Συστήµατος, που, απαιτούνται κατά το άρθρο 2 του νόµου 2773/1999, για την οµαλή, ασφαλή και αδιάλειπτη διακίνηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Επισηµαίνεται ότι όσον αφορά στα συστήµατα ελέγχου, τα οποία περιλαµβάνονται και αποτελούν υποέργα έργου αναφερόµενου στη ΜΑΣΜ, δεν είναι απαραίτητη η εκ νέου περιγραφή τους και σύνταξη αυτοτελούς χρονοδιαγράµµατος. Επειδή σύµφωνα µε το ανωτέρω σκεπτικό, το υποβληθέν σχέδιο ΜΑΣΜ δεν πρέπει να εγκριθεί, καθώς δεν έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τις προϋποθέσεις που προβλέπονται από την ισχύουσα νοµοθεσία και δεν εξασφαλίζεται η δυνατότητα παρακολούθησης και ελέγχου της υλοποίησης των έργων µε αποτέλεσµα να καθίσταται επισφαλής η έγκαιρη ένταξή τους στο Σύστηµα. Επειδή για την τήρηση του νόµου θα πρέπει να υποβληθεί εκ νέου σχέδιο Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) για την περίοδο 2003-2007 σύµφωνα µε όσα ανωτέρω αναφέρονται. 11

Για τους λόγους αυτούς Γνωµοδοτεί να µην εγκριθεί το σχέδιο Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) για την περίοδο 2003-2007, που υποβλήθηκε µε το υπ αρ. πρωτ. ΕΣΜΗΕ/2983/3-07-03 (ΡΑΕ Ι-11028/4-07-03) έγγραφο της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και να κληθεί η ΕΣΜΗΕ Α.Ε. να ενσωµατώσει τις ανωτέρω παρατηρήσεις και να υποβάλει το ταχύτερο δυνατό νέο σχέδιο ΜΑΣΜ σύµφωνα µε το νόµο για έγκριση. Καλείται η ΕΣΜΗΕ Α.Ε. στην άµεση εφαρµογή παρακολούθησης των έργων ΜΑΣΜ µέσω Συµφωνιών Υλοποίησης στις οποίες πρέπει να συµπεριληφθούν και τα έργα που είναι σε εξέλιξη, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στην παρούσα. Καλείται η ΕΣΜΗΕ Α.Ε., στο πλαίσιο των εκ του άρθρου 5 του νόµου 2773/1999 αρµοδιοτήτων της ΡΑΕ και βάσει των όρων της Σύµβασης Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος, να υποβάλει στην ΡΑΕ µέχρι την 1.3.2004 (α) εισήγηση, στην οποία θα παρατίθεται η διαδικασία και τα κριτήρια µε βάση τα οποία θα παρακολουθείται η απόδοση της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση µε τη διατήρηση της ασφάλειας του Συστήµατος, τη διαθεσιµότητα των καταχωρισµένων παγίων και την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται, (β) αντίγραφο του Βιβλίου Παγίων ενηµερωµένο σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον όρο 4 της Σύµβασης, καθώς και (γ) τα ισχύοντα Επιχειρησιακά Πρωτόκολλα και τυχόν έτερα και συνταχθέντα προς έγκριση Επιχειρησιακά Πρωτόκολλα. Με τιµή, Καθ. Π. Κάπρος Πρόεδρος ΡΑΕ 12