ΟΔΗΓΟΣ ΒΕΛΤΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Ενημέρωση και υποστήριξη των Δημοτικών σχολείων στην υλοποίηση προγραμμάτων οικογενειακής εκπαίδευσης για την προώθηση της σχολικής συμμετοχής των οικογενειών Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.
Οδηγός: Βελτιώνοντας το σχολείο μέσω της συμμετοχής της οικογένειας και της εκπαίδευσης της. Ιούνιος 2015 Εκδόθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου EduRom: Η ενίσχυση των Ρομά στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης και στην εργασία μέσα από την εκπαίδευση της οικογένειας. Αυτή η εργασία είναι αναγνωρισμένη υπό την Creative Commons Attribution- NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License: http://creativecommons. org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Μπορείτε ελεύθερα να αναπαράγετε, να διανέμετε και να παρουσιάζετε δημοσίως την εργασία μόνο υπό τους όρους αυτής της Άδειας.Πρέπει να συμπεριλάβετε το όνομα του συγγραφέα (Romani Association of Women Drom Kotar Mestipen and Amalipe Center for Interethnic Dialogue and Tolerance, Roma Women s association of Drosero Elpida, Pavee Point Traveller and Roma Centre, Slovo 21, Association of Roma Women for Our Children, Federation of Cultural and Adult Education Associations (FACEPA), University Rovira i Virgili (URV), General Directorate of Civic and Community Action) σε κάθε αντίτυπο της εργασίας που αναπαράγετε, διανέμετε ή παρουσιάζετε δημοσίως. Δεν επιτρέπεται να κάνετε εμπορική χρήση του υλικού ή να δημιουργήσετε παράγωγη εργασία.
Το Ευρωπαϊκό Έργο Edurom προωθεί την πρόσβαση των οικογενειών των Ρομά σε προγράμματα δια βίου μάθησης, και επαγγελματικής κατάρτισης μέσω της οικογενειακής εκπαίδευσης και τη δημιουργία χώρων εκπαίδευσης εντός των δημοτικών σχολείων. Τα κύρια εθνικά και διεθνή ερευνητικά έργα καταδεικνύουν την οικογενειακή εκπαίδευση ως μια επιτυχημένη εκπαιδευτική δράση για να βελτιωθούν τα ακαδημαϊκά αποτελέσματα των παιδιών και ταυτοχρόνως, η κοινωνική και εργασιακή ενσωμάτωση των ευπαθών ομάδων. Αυτός ο οδηγός αποσκοπεί να υποστηρίξει με πρακτικά εργαλεία και συμβουλές τα δημοτικά σχολεία, τους οργανισμούς, τους συλλόγους γονέων και τους επαγγελματίες ώστε να υλοποιήσουν επιτυχημένες εκπαιδευτικές δράσεις στα σχολεία τους. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε τον ιστότοπο του έργου (www.eduromproject.eu) και να επικοινωνήσετε με τους συνεργαζόμενους οργανισμούς που συμμετέχουν στο έργο. Η οικογενειακή εκπαίδευση και η συμμετοχή στο σχολείο αποτελούν πετυχημένες πρακτικές που διευκολύνουν να ξεπεραστεί ο κοινωνικός, εργασιακός και ο ακαδημαϊκός αποκλεισμός των μη μορφωμένων ενηλίκων και των παιδιών τους.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΩ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΩΘΗΣΩ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;
8 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1. Για να βελτιώσετε τα μαθησιακά αποτελέσματα των παιδιών Ρομά Η εκπαίδευση της οικογένειας έχει αποδειχθεί ότι είναι μια πετυχημένη εκπαιδευτική πρακτική η οποία έχει σημαντική επίδραση στη βελτίωση των ακαδημαϊκών αποτελεσμάτων των παιδιών που φοιτούν σε αυτά τα κέντρα. Στην περίπτωση του Mediterrani School στην Ισπανία, παρατηρήσαμε ότι η εμπλοκή των οικογενειών και άλλων μελών της κοινότητας στην εκπαίδευση τους δίνει τις ικανότητες και τη γνώση για να βοηθήσουν τα παιδιά τους, επιδρώντας θετικά στα ακαδημαϊκά τους αποτελέσματα. Αγόρια και κορίτσια είναι περήφανα για τις οικογενειές τους όταν αυτές ξεκινούν να είναι μέρος της καθημερινότητας του σχολείου και όταν και αυτοί μελετούν και εκπαιδεύουν τους εαυτούς τους. Αυτό δίνει κίνητρο στα παιδιά να προσπαθήσουν, όπως ακριβώς και οι οικογένειές τους και ταυτόχρονα, δημιουργεί συνθήκες για μελέτη και διάβασμα και μέσα στα σπίτια τους. Carme Garcia, κεντρική ερευνήτρια του Edurom, Ισπανία 2. Για να εργαστείτε ενάντια στην πρόωρη εγκατάληψη του σχολείου από μαθητές Ρομά και να αυξήσετε την προσέλευσή τους Είναι απίστευτο να βλέπεις πως οι οικογένειες οι οποίες συμμετέχουν στα μαθήματα εκτιμούν την εκπαίδευση των παιδιών τους και πιστεύουν ότι η ποιοτική εκπαίδευση είναι η καλύτερη τους ευκαιρία. Χάρη στη συμμετοχή στο κέντρο, οι υπάρχουσες προκαταλήψεις και τα στερεότυπα μεταξύ των οικογενειών και του προσωπικού του σχολείου εξαφανίζονται ολοκληρωτικά οπότε, και οι δύο ομάδες εκτιμούν την προσπάθεια, το κίνητρο και την εργασία των άλλων, ενώνοντας τις προσπάθειές τους για μια ποιοτική εκπαίδευση. Επιπλεόν, η οικογενειακή εκπαίδευση συνέβαλε στην εξάλειψη των απουσιών στο σχολείο. Εκπληκτικό!. Vladia, εθελοντή, Ισπανία
3. Για να βελτιώσετε τις συνθήκες ένταξης των μαθητών Ρομά Στο πλαίσιο του έργου Edurom, το σχολείο μας ενεπλάκη στην υλοποίηση μαθημάτων και στην οργάνωση της γιορτής για την Παγκόσμια Ημέρα των Ρομά. Θεωρούμε ότι και οι δύο δραστηριότητες ήταν πετυχημένες. Το σχολείο μας είναι γνωστό ως ανοικτό και φιλικό ως προς τη συμμετοχή των οικογενειών στη ζωή του σχολείου. Μερικές φορές, αυτό δεν είναι εύκολο, μερικές φορές όμως τα πάει περίφημα. Προσπαθούμε να ξεπεράσουμε την δυσπιστία των γονέων στους φορείς, και ως εκ τούτου προτιμάμε ανεπίσημες συναντήσεις και δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις οικογένειες. Irena Maisnerová, Διευθύντρια Σχολείου, Τσέχικη Δημοκρατία 4. 4. Για να βελτιώσετε τις συμμετοχικές διαδικασίες και να προωθήσετε τη συνεργασία μεταξύ του προσωπικού του σχολείου και των οικογενειών Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015, σε συνεργασία με το Κέντρο Amalipe ξεκινήσαμε μαθήματα για τις οικογένειες των Ρομά στο πλαίσιο του έργου Edurom. Οι συμμετέχοντες στο μάθημα είχαν ήδη εκφράσει την επιθυμία τους να συμμετάσχουν σε αυτό, δηλώνοντας την ανάγκη να αποκτήσουν περισσότερες δεξιότητες σε διάφορα θέματα. Βοηθάει πάρα πολύ οι γονείς να συμμετέχουν στο σχολείο ώστε να το αποδέχονται ως κέντρο της κοινότητας. Θα είμαστε πολύ χαρούμενοι αν τα μαθήματα συνεχιστούν και τον επόμενο χρόνο. Μετά από ένα χρόνο παρουσίας στο σχολείο μπορούμε να δούμε μια αλλαγή στη συμπεριφορά των γονέων-δασκάλων και του σχολείου εκεί, επομένως οι γονείς χρειάζεται να είναι κοντά στα παιδιά τους και τη ζωή του σχολείου. Krisi Avramova, διευθυντής του PS St. P. Hilendarski, Βουλγαρία Η εμπλοκή των γονεών σε μαθησιακές δραστηριότητες ήταν πολύ καλή, γιατί δημιούργησε μια γέφυρα ανάμεσα στο σχολείο και τους γονείς. Κάποτε είχα να αντιμετωπίσω μια συγκεκριμένη υπόθεση. Μια κυρία Ρομά έπρεπε να φέρει κάποια δικαιολογητικά για την Κοινωνική Πρόνοια στο σχολείο, αλλά επειδή δεν μπορούσε να διαβάσει και να γράψει, της πήρε πάρα πολύ καιρό να φτιάξει το φάκελο. Σε εκείνη την περίπτωση, συνειδητοποίησα ότι το σχολείο θα πρέπει να κάνει κάτι για αυτούς τους γονείς. Το έργο Edurom μπήκε σε εφαρμογή, και οι γονείς που ήθελαν υποστήριξη μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε αυτό, δωρεάν και σε ένα σωστό μαθησιακό χώρο.. Ibolya Szilvester, Αναπληρωτής Διευθυντής, Bela Bartok School, Ρουμανία
5. Οι γονείς Ρομά γίνονται πρότυπα Η οικογένεια και οι γονείς αποτελούν τον καθρέφτη μέσα από τον οποίο τα παιδιά κοιτούν τον εαυτό τους. Το γεγονός ότι οι οικογένειες Ρομά συμμετέχουν και εκπαιδεύονται στα σχολεία των παιδιών τους είναι σημαντικό και απαραίτητο διότι με αυτόν τον τρόπο μετατρέπουν τους εαυτούς τους σε πρότυπα για τα παιδιά και τις οικογένειες τους και γιατί εκπληρώνουν το όνειρο πολλών από αυτών που είναι να υπάρχει παρουσία των Ρομά μέσα στα σχολεία. Ana Contreras, Πρόεδρος, Σύλλογος των Ρομά Γυναικών Drom Kotar Mestipen, Ισπανία. 6. Για να βελτιώσετε το επίπεδο της εκπαίδευσης των οικογενειών και να ενισχύσετε το κίνητρό τους να συνεχίσουν τις σπουδές Πραγματικά μου άρεσε η ιδέα των μαθημάτων στο σχολείο. Υπάρχουν πολλά εμφανή πλεονεκτήματα που προκύπτουν από αυτό, όπως η μείωση της απόστασης μεταξύ των οικογενειών και του σχολείου, η αύξηση της αξίας του σχολείου στην κοινότητα και φυσικά, το πιο σημαντικό η επανεμπλοκή των γονέων στη μαθησιακή διαδικασία. Σχετικά με τα μαθήματα, πραγματικά θεωρώ ότι είναι στα συν πως η κοινότητα δημιούργησε το πρόγραμμα σπουδών, ως μια απάντηση στις δικές τους πραγματικές ανάγκες. Συνήθως το σχολείο είναι κάτι που δίνεται δεδομένο, όπου δεν υπάρχει ελευθερία στη διαδικασία των αποφάσεων από αυτόν που εκπαιδεύεται. Σε αυτή την περίπτωση, η μαθησιακή διαδικασία προσαρμόστηκε στις ανάγκες των συμμετεχόντων, όλα ήταν ευέλικτα και οι εθελοντές ήταν ανοιχτοί σε οποιαδήποτε πρόταση. Καθηγητής Alex Boncu, Ρουμανία
7. Για να αυξήσετε την αυτοεκτίμηση και την αυτοβελτίωση τους Είμαι περήφανη που τα έχω καταφέρει όλο αυτό το διάστημα. Κατά τη διάρκεια της περιόδου, είχα πάρα πολλές δυσκολίες στη ζωή μου, άλλα τα μαθήματα με βοήθησαν πολύ. Η αυτοπεποίθησή μου αυξήθηκε και έχω συναντήσει εκπληκτικούς ανθρώπους. Ήθελα να μάθω εάν ήμουν ακόμα ικανή να μάθω νέα πράγματα. Είμαι ευγνώμων για τη δυνατότητα να μάθω Αγγλικά και υπολογιστές. Ελπίζω ότι θα συνεχίσουμε το σχολείο και την επόμενη χρονιά. Olga Fečová, γιαγιά, Τσέχικη Δημοκρατία 8. Για να ενισχύσετε τις δεξιότητες των γονέων να βοηθούν τα παιδιά τους στο σχολείο Αισθανόμουνα απελπισμένη όταν μου έλεγαν Μητέρα, βοήθησέ με! Έπρεπε να τους πω Δεν ξέρω πως να το κάνω. Ήταν τότε που αποφάσισα να μπω στο πρόγραμμα Δευτεροβάθμιας Υποχρωτικής Εκπαίδευσης. Josefa, μητέρα, Ισπανία
ΠΩΣ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΡΟΩΘΕΙΤΑΙ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ;
ΠΟΥ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ; Αναγνωρίζοντας το πλαίσιο Μόλις έχετε αποφασίσει να υλοποιήσετε το έργο, πρέπει να αναγνωρίσετε το πλαίσιο που σαν ενδιαφέρει και τις ιδιαιτερότητές του. Θα μπορούσατε να οργανώσετε συναντήσεις με αντιπροσώπους της κοινότητας, το σχολείο, τους συλλόγους γονέων και άλλους συλλόγους που δραστηριοποιούνται στην περιοχή για να έχετε ως εγγύηση την υποστήριξή τους και την ανάμειξή τους στο έργο. Ένας τρόπος για να προσεγγίσετε το σχολείο είναι να οργανώσετε μια εκπαίδευση πάνω στην κοινότητα των Ρομά για το προσωπικό του σχολείο. Αυτή η εκπαίδευση θα μπορούσε να είναι χρήσιμη ώστε να μπορούν να αποκτήσουν τα μέλη του σχολείου χρήσιμες γνώσεις και να εξαλειφθούν τα στερεότυπα και οι προκαταλήξεις που ίσως να έχουν για την κοινότητα των Ρομά και να διευκολύνουν την επιτυχία του έργου. Φτάνοντας σε συμφωνία με ένα σχολείο Εάν είστε εσείς μία οργάνωση, μόλις εντοπίσετε ένα σχολείο πρόθυμο να εφαρμόσει το έργο, είναι απαραίτητο να αναπτύξετε διεξοδικά ένα συμφωνητικό συνεργασίας ώστε να προσδιορίσετε τους ρόλους, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των μερών που εμπλέκονται στο έργο. Εάν είστε ένα σχολείο, μπορεί να είναι χρήσιμο να αναπτύξετε διεξοδικά ένα έγγραφο που θα υποδεικνύει τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου και θα προσδιορίζει όπως και στα συμφωνητικά συνεργασίας, τους ρόλους, τα δικαιώματα και τα καθήκοντα όλων των μερών που εμπλέκονται στο έργο. Καίρια σημεία που θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα συμφωνητικά συνεργασίας ρόλοι, δικαιώματα και καθήκοντα όλων των εμπλεκόμενων μερών διάρκεια, ημερολόγιο, χρονοδιάγραμμα των μαθημάτων σχολικές εγκαταστάσεις που θα χρησιμοποιηθούν ποιος θα παραδίδει τα μαθήματα: εθελοντές, δάσκαλοι από το σχολείο συμμετοχή των οικογενειών, εγγραφή στα μαθήματα, κριτήρια
ΔΙΕΞΟΔΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Ικανότητες-κλειδιά Ο σκοπός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι να αποκτήσουν οι οικογένειες δεξιότητες-κλειδιά που θα τους παρέχουν αργότερα τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε Κέντρα δια Βίου Μάθησης και στην απασχόληση. Υπάρχουν 8 δεξιότητες-κλειδιά όπως έχουν προσδιοριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Επικοινωνία στη μητρική γλώσσα Επικοινωνία σε ξένες γλώσσες Μαθηματικές δεξιότητες και βασικές γνώσεις σε επιστήμη και τεχνολογία Ικανότητα στη χρήση υπολογιστών Ικανότητα να μαθαίνεις Κοινωνικές δεξιότητες και πολιτικά δικαιώματα Αίσθηση πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας Πολιτισμική συναίσθηση και έκφραση. Τα μαθήματα οικογενειακής εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι προσανατολισμένα στην απόκτηση αυτών των δεξιοτήτων-κλειδιών που είναι απαραίτητες για την προσωπική ολοκλήρωση και ανάπτυξη, την κοινωνική ένταξη, την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, και την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Προσανατολισμένα προς την απόκτηση ενός επίσημου διπλώματος Τα μαθήματα θα πρέπει να οδηγούν όσο το δυνατόν γίνεται στην απόκτηση ενός επίσημου διπλώματος. Σε πολλές χώρες, υπάρχει η δυνατότητα να περάσουν μια επίσημη εξέταση προκειμένου να πάρουν ένα δίπλωμα υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Ισπανία, Ελλάδα ή Τσέχικη Δημοκρατία για παράδειγμα). Στο πλαίσιο του έργου Edurom, 2 συμμετέχοντες στην Ισπανία και 23 γυναίκες στην Ελλάδα έδωσαν εξετάσεις και απέκτησαν το δίπλωμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μπορείτε να έρθετε σε συμφωνία με έναν επίσημο οργανισμό ή σχολείο ώστε να μπορείτε να επικυρώνετε τις δεξιότητες και τη γνώση που αποκτήθηκε από τους συμμετέχοντες. Όταν δεν είναι δυνατό να αποκτήσουν το δίπλωμα (μη ύπαρξη εξετάσεων, αδυναμία να έρθετε σε συμφωνία με έναν επίσημο οργανισμό), τα οικογενειακά μαθήματα μπορούν να γίνουν το πρώτο βήμα για τον συμμετέχοντα να ενταχθεί σε πιο επίσημες εκπαιδευτκές διαδικασίες. Πολλές φορές, αυτές οι διαδικασίες όμως δεν είναι σχεδιασμένες για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των οικογενειών των Ρομά ή άλλων ευπαθών ομάδων. Χάρη στα οικογενειακά εκπαιδευτικά προγράμματα οι οικογένειες Ρομά θα βελτιώσουν την αυτο-εκτιμησή τους, θα αναπτύξουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους και με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσουν να έχουν πρόσβαση στην επίσημη εκπαίδευση.
Βασισμένα στις ανάγκες και το συμφέρον των οικογενειών Το στοιχείο κλειδί ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχία ενός έργου είναι να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των οικογενειών σε κάθε βήμα του έργου και ειδικά στο σχεδιασμό των περιεχομένων των μαθημάτων. Το περιεχόμενο των μαθημάτων θα πρέπει να βασίζεται στις ανάγκες και στα μαθησιακά ενδιαφέροντα των οικογενειών. Η πρακτική οργάνωση των μαθημάτων θα πρέπει να λάβει υπόψιν της τις ανάγκες των οικογενειών (πρόγραμμα, χρονοδιάγραμμα λαμβάνοντας υπόψη εποχική εργασία, χώρο ή δραστηριότητες για τα μικρά παιδιά στην τάξη κοκ.) Πολλές συγκεντρώσεις ή συναντήσεις με τις οικογένειες θα πρέπει να οργανώνονται καθόλη τη διάρκεια του έργου ώστε να εξασφαλιστεί η ενεργή συμμετοχή της κοινότητας και η εμπλοκή της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων (αρχικές συγκεντρώσεις για να προσδιοριστεί η οργάνωση των μαθημάτων και των περιεχομένων, συμπληρωματικές επακόλουθες συγκεντρώσεις κατά τη διάρκεια των μαθημάτων). Τα μαθήματα και τα προγράμματα θα πρέπει να είναι ευέλικτα και να μπορούν να αλλάζουν ή να εξελίσσονται σύμφωνα με τις αποφάσεις και τις επιθυμίες των οικογενειών. Κατά τη διάρκεια του έργου Edurom, οι οικογένειες βρίσκουν τα μαθήματα πολύ ενδιαφέροντα ειδικά όταν οι νέες δεξιότητες και γνώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα στην καθημερινή τους ζωή (προσωπική ζωή, εργασία, επιχείρηση, κοκ.). Να σημειωθεί ότι οι δεξιότητες αυτές μπορούν να διδαχθούν με διάφορους τρόπους (μαθήματα μαγειρικής για να εργαστούν επί της γραφής και των μαθηματικών, Άδεια οδήγησης για να αναπτύξουν ικανότητα στη χρήση υπολογιστών και ανάγνωση, κοκ.)
ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΑΔΩΣΟΥΝ ΤΑ ΜΑΘΉΜΑΤΑ Η εμπλοκή εθελοντών από την κοινότητα και το σχολικό περιβάλλον για να παραδώσουν τα μαθήματα εγγυάται την επιτυχία και τη συμμετοχή της κοινότητας στο έργο καθώς και τη βιωσιμότητά του χρησιμοποιώντας πόρους από το ίδιο το πλαίσιο στο οποίο υλοποιείται. Διάφορα προφίλ εθελοντών Γονείς Μέλη της κοινότητας Συνταξιούχοι που ζουν στη γειτονιά Φοιτητές Στο έργο Edurom, βρήκαμε ότι η ανάμειξη των Ρομά ανθρώπων ως εθελοντές αυξάνει την συμμετοχή και την κινητοποίηση των οικογενειών Ρομά και των παιδιών. Πώς να βρείτε εθελοντές Η καλύτερη επιλογή είναι να προσελκύσετε μέλη της κοινότητας ως εθελοντές. Μπορείτε όμως επίσης να βρείτε εθελοντές μέσω άλλων μέσων, όπως από συλλόγους εθελοντών, από ιστοστελίδες για εθελοντές, ή αν υπάρχει δυνατότητα να ρθείτε σε συμφωνία με ένα Πανεπιστήμιο για να προσελκύσετε φοιτητές. Ένας καλός τρόπος για να εξασφαλιστεί η συνέχεια των μαθημάτων και να αυξήσετε την κινητοποίηση των εθελοντών είναι να οργανώσετε ομάδες των 2-3 εθελοντών για κάθε μάθημα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ Μόλις έχετε την ομάδα των εθελοντών σας, μπορείτε να τους εκπαιδεύσετε για να παραδώσουν τα μαθήματα στις οικογένειες. Ο στόχος της εκπαίδευσης είναι να μπορέσουν αποκτήσουν οι εθελοντές τη γνώση για το έργο, να έχουν μια πρώτη επαφή με την εκπαίδευση ενηλίκων και τη μεθοδολογία των μαθημάτων και να γνωρίσουν το ρόλο τους. Η εκπαίδευση θα πρέπει επίσης να συμπεριλαμβάνει πληροφορίες για την κοινότητα των Ρομά ώστε να ξεπεραστούν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που πιθανόν να έχουν οι εθελοντές. Πρόταση για το περιεχόμενο των μαθημάτων Παρουσίαση του Έργου: υπόβαθρο του έργου, στόχοι, γιατί εκπαιδεύονται οι οικογένειες και πως το έργο θα εφαρμοστεί στα σχολεία. Κοινότητα Ρομά: συνθήκες, η προσφορά της στον πολιτσμό και πάγια αιτήματα της, θετικές αναφορές από την ίδια την κοινότητα που δρούνε ως φορείς αλλαγής. Εκπαίδευση ενηλίκων: μεθοδολογία, ρόλος των εθελοντών, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, ημερολόγιο των μαθημάτων, χώροι εκπαίδευσης και συντονισμός κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Επιβλέποντας τις συναντήσεις Προκειμένου να επιβλέψετε την εργασία των εθελοντών είναι σημαντικό να διοργανώνετε συχνές συναντήσεις μαζί τους για να συζητάτε και να παρακολουθείτε την πρόοδο των μαθημάτων.
ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Προκειμένου να δημιουργήσετε ένα πλαίσιο συμμετοχικότητας στο σχολείο, είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη τα εξής: - Εμπόδια στους υπάρχοντες χώρους για συμμετοχή - Προκλήσεις που αφορούν στη συμμετοχική διαδικασία - Προτάσεις για να προωθηθεί η συμμετοχή μέσω νέων ή βελτιωμένων πλαισίων Στο πλαίσιο του έργου Edurom διάφορες ομάδες συζητήσεων οργανώθηκαν για να αποκτηθούν αυτού του είδους οι πληροφορίες και να αναπτυχθούν διεξοδικά τα «σχέδια συμμετοχής» ώστε να προωθηθεί η εμπλοκή των οικογενειών στο σχολείο με τη σύμφωνη γνώμη τόσο των οικογενειών όσο και του προσωπικού των σχολείων. Μόλις έχετε συγκεντρώσει και έχετε επικυρώσει τις προτάσεις, είναι απαραίτητο να έρθετε σε συμφωνία για το «σχέδιο συμμετοχής» μεταξύ των οικογενειών και του προσωπικού και να γνωστοποιήσετε ένα χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του. Στο πλαίσιο του έργου Edurom, η διοργάνωση της Παγκόσμια Ημέρας των Ρομά ήταν ένα παράδειγμα εφαρμογής των νέων πρακτικών που αφορούν στην από κοινού συμμετοχή των σχολείων και των οικογενειών Ρομά.
ΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΔΥΝΑΤΗ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Λίγους μήνες πριν το τέλος των μαθημάτων, είναι πολύ σημαντικό να πάρετε χρόνο για να συζητήσετε και να στοχαστείτε πάνω στο πως μπορεί να δοθεί συνέχεια σε αυτή την αρχική εκπαίδευση. Αυτή η φάση είναι πολύ σημαντική προκειμένου να ενθαρρύνετε και να υποστηρίξετε τους συμμετέχοντες στα να συνεχίσουν το εκπαιδευτική και επαγγελματική σταδιοδρομία τους. Οι συμμετέχοντες ήδη έχουν περάσει από το πιο δύσκολο στάδιο, το να πάρουν δηλαδή την απόφαση να εκπαιδεύτουν και να πάνε στα μαθήματα, τώρα είναι ευκολότερο να συνεχίσουν και είναι σημαντικό να τους ενημερώσετε για τις διαφορετικές επιλογές που έχουν μετά την αρχική εκπαίδευση και να τους ενθαρρύνετε.
Πληροφορίες για πιθανή σταδιοδρομία Μια ενημερωτική συγκέντρωση θα μπορούσε να οργανωθεί προκειμένου να εξηγήσετε στους συμμετέχοντες τις διαφορετικές δυνατότητες που έχουν μετά από τα οικογενειακά μαθήματα (εκπαιδευτικές, ευκαιρίες κατάρτισης και απασχόλησης) ώστε να μπορούν να αποφασίσουν τι θα κάνουν σύμφωνα με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Πιθανές Επιλογές Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας Προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης Εξετάσεις που μπορούν να περάσουν Ευκαρίες απασχόλησης σύμφωνα με τη συγκεκριμένη αγορά εργασίας Πιστοποίηση των δεξιοτήτων τους (αναγωρισμένες ή Συμβουλευτική και υποστήριξη Μετά τις συναντήσεις, ατομικές συνεδρίες θα μπορούσαν να οργανωθούν προκειμένου να να υποστηριχθούν και να συνοδεύτουν οι συμμετέχοντες στη δική τους προσωπική διαδρομή. Υπάρχουν τόσες πολλές δυνατότητες όσοι και συμμετέχοντες, και είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσετε από τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του καθενός ώστε να σχεδιάσετε μαζί τους την προσωπική τους διαδρομή.
Τι μας είπαν οι οικογένειες των Ρομά για το πρόγραμμα Θέλουμε να είμαστε παράδειγμα για τα παιδιά μας, να δουν ότι μπορούν να περάσουν τις εξετάσεις, να πάνε στο σχολείο. María Jiménez López, Ισπανία Θέλω να βελτιώσω τις γνώσεις μου και έτσι να βρω μια αξιοπρεπή εργασία. Svetla, Βουλγαρία Η συμμετοχή μου στο έργο είναι ένα παράδειγμα που προσπαθώ να δώσω στα παιδιά μου και στην κοινότητά μου. Δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να μάθεις. Todor Schein, Ρουμανία Εκπαιδεύομαι για να είμαι πιο προετοιμασμένος στη ζωή, μπορείς να καταφέρεις τα πάντα αν προσπαθείς. Θα ήθελα να συνεχίσω να μελετάω. Έπρεπε να αφήσω το σχολείο όταν ήμουνα στην πέμπτη τάξη προκειμένου να φροντίσω τον αδερφό μου. Τώρα ήταν η ευκαιρία μου να συμμετάσχω σε αυτά τα μαθήματα, να δώσω εξετάσεις και να πάρω το πτυχίο που έχασα όταν ήμουνα παιδί. Θέλω να πάω στο Λύκειο! Resmegul Salioglou, Ελλάδα José Gabarri, Ισπανία Είμαι περήφανος που έδειξα ότι μπορώ να αντιμετωπίσω τις νέες προκλήσεις. Δεν ήταν τόσο εύκολο, αλλά είμαι χαρούμενη που το έχω αποδείξει στο περιβάλλον μου και στον εαυτό μου. Θα ήθελα να αποφοιτήσω από το πανεπιστήμιο και να εργαστώ στους τομείς της διοίκησης και των ανθρωπίνων πόρων. Patrik Grundza, Τσέχικη Δημοκρατία
Πρώτα, όταν έμαθα για τα μαθήματα, σκεφτόμουνα ότι δεν τα χρειάζομαι. Είμαι μητέρα και δεν έχω τόσο πολύ ελεύθερο χρόνο. Μετά από τις πρώτες βδομάδες, συνειδητοποίησα ότι δεν είναι τόσο δύσκολο όσο σκεφτόμουνα και ότι είμαι ικανή για πολλά πράγματα. Αισθάνομαι καλά στην τάξη και στο σχολείο. Πριν συνήθιζα να πηγαίνω εκεί μόνο για να μαζέψω το παιδί μου, αλλά τώρα μπορώ να μείνω περισσότερο σε αυτό το κτίριο. Peggy, Ρουμανία Εάν πάρω το πτυχίο μου, θα μπορώ να κάνω πιο πολλά πράγματα στη ζωή και αυτό είναι καλό και για τα παιδιά μου επίσης. Βλέπουν ότι και εγώ επίσης πηγαίνω στο σχολείο και θέλουν και αυτά να πάνε. Λένε, Κοίτα, και η μαμά πηγαίνει στο σχολείο να διαβάσει Soraya Moreno Sánchez, Ισπανία Προχωράμε μπροστά... πηγαίνουμε στα μαθήματα, κάνουμε μια προσπάθεια, μαζευόμαστε μαζί και μας αρέσει αυτό. Josefa Jiménez Jiménez, Ισπανία Θέλω να μάθω πως να διαβάζω και να γράφω Αγγλικά ώστε να μπορώ να βρω μια καλύτερη εργασία. Narcis Constantin, Ιρλανδία Θέλω να γίνω κοινωνικός λειτουργός και έτσι να βοηθάω τους ανθρώπους να έχουν μια καλύτερη ζωή. Ginka, Βουλγαρία Το να έχουμε τα παιδιά μαζί μας και ταυτόχρονα να κάνουμε μαθήματα είναι θαυμάσιο. Είμαι πολύ χαρούμενη για αυτή την ευκαιρία. Alina, mother, Ρουμανία Η ατμόσφαιρα είναι πολύ φιλική, και έχω συναντήσει σπουδαίους ανθρώπους. Όλοι κάνουνε το καλύτερο που μπορούν. Ελπίζω ότι θα συνεχίσουμε, ακόμα και μετά από το τέλος των μαθημάτων στο τέλος του Μάρτη. Jolana Vlkova, Τσέχικη Δημοκρατία
ΑΡΙΘΜΟΙ ΚΛΕΙΔΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ EDUROM 150 οικογένειες συμμετείχαν σε μαθήματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους και τις απαιτήσεις της 55 εθελοντές εκπαιδεύτηκαν για να παραδώσουν τα μαθήματα 5 Ευρωπαϊκά περιοδικά δημιουργημένα από τις οικογένειες Ρομά 1975 ώρες μαθημάτων 1 EDUROM Δίκτυο δημιουργήθηκε από τα σχολεία και τους συλλόγους που επιθυμούσαν να υλοποιήσουν προγράμματα οικογενειακής εκπαίδευσης και να προωθήσουν την συμμετοχή των οικογενειών Ρομά. 6 εθνικά σεμινάρια για να διαδοθούν τα αποτελέσματα του έργου 6 κέντρα εκπαίδευσης σε Βουλγαρία, Τσέχικη Δημοκρατία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ρουμανία και Ισπανία 32 συγκεντρώσεις με οικογένειες Ρομά και εθελοντές για να αποφασίσουν, να αξιολογήσουν, να πιστοποιήσουν και να μοιραστούν εμπειρίες 6 εκδηλώσεις που οργανώθηκαν για να γιορταστεί η Παγκόσμια Μέρα των Ρομά
ΓΙΝΕ ΜΕΛΟΣ ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΔΙΚΤΥΟ EDUROM Το δίκτυο Edurom συγκεντρώνει επαγγελματίες και άλλες μη ακαδημαϊκές ομάδες οι οποίοι θέλουν να παίξουν ενεργό ρόλο στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αφορούν σε οικογένειες Ρομά και στην προώθηση της συμμετοχής τους στη σχολική ζωή. Σχολεία Σύλλογοι Επαγγελματίες Ανταλλάσσω Μοιράζομαι εμπειρίες Επικοινωνώ Συνδέω σχολεία Εγγραφείτε στον ιστότοπο: www.eduromproject.eu
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΤΑΙΡΟΙ Romani Association of Women Drom Kotar Mestipen Association of Roma Women for Our Children ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ