Μέγας Κωνσταντίνος:Ισχυροποίηση και Εκχριστιανισμός της Ρωμαϊκής Ανατολής

Μέγας Κωνσταντίνος:Ισχυροποίηση και Εκχριστιανισμός της Ρωμαϊκής Ανατολής Βέλτιστο Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΔΕ) Δημιουργός: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Σημείωση Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν αυτόματης δημιουργίας και εκτύπωσης του Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου με Τίτλο: «Μέγας Κωνσταντίνος:Ισχυροποίηση και Εκχριστιανισμός της Ρωμαϊκής Ανατολής». Δημιουργήθηκε στις 04/12/2018 12:55:33 και έχει υποστηρικτικό ρόλο στο έργο του εκπαιδευτικού. Δεν αντικαθιστά το Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο, το οποίο περιέχει όλο το Διαδραστικό Περιεχόμενο και αξιοποιεί τις ψηφιακές δυνατότητες της Πλατφόρμας «Αίσωπος». Το σενάριο αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως «Βέλτιστο» ύστερα από αξιολόγηση από δύο αξιολογητές και είναι αναρτημένο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του στην Πλατφόρμα «Αίσωπος». Το Διαδραστικό Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του βρίσκεται στον σύνδεσμο: http://aesop.iep.edu.gr/node/13636 Επισημαίνεται ότι τα σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος» διακρίνονται σε: Υποδειγματικά Σενάρια: Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια που έχουν προκύψει από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικοί Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλη ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Βέλτιστα Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία άνω των 70 μονάδων. Επαρκή Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία από 50 έως 70 μονάδες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Ανάπτυξη Mεθοδολογίας και Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων για τα Γνωστικά Αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» - MIS: 479325, ΣΑΕ: 2014ΣΕ24580051. Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 και υλοποιείται σε σύμπραξη από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Η Πλατφόρμα Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Υποβολής, Αξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του Υποέργου 2: «Ψηφιακό Σύστημα Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής, Αξιολόγησης, Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ψηφιακών Σεναρίων καθώς και καθοδήγησης και Υποστήριξης των Εκπαιδευτικών» της Πράξης. Ομάδα Επιστημονικής και Διοικητικής Εποπτείας της Πράξης: Επιστημονικός Υπεύθυνος Πράξης για τις Δράσεις που αφορούν το Ι.Ε.Π: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 1: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 2: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Υπεύθυνος Υποέργου 3: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Επιστημονική Συντονίστρια των ειδικών επιστημόνων του Υποέργου 1: Βασιλική Καραμπέτσου, Φιλόλογος, Εισηγήτρια Ι.Ε.Π. Σελίδα 2/15

Φύλλα Εργασίας Σεναρίου Το παρόν ψηφιακό σενάριο περιέχει φύλλα εργασίας, τα οποία είναι συννημένα στο αρχείο «PDF» και μπορείτε να τα ανοίξετε κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο. 1η Φάση: 2η Φάση: 3η Φάση: Σελίδα 3/15

Γενική Περιγραφή Σεναρίου Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία (ΔΕ) Θεματική ταξινομία: Ιστορία (ΔΕ) -> Αρχαιότητα (1100 π.χ.- 4ος μ.χ. αι.) -> Ηγετικές προσωπικότητες Εκπαιδευτικό πρόβλημα: Το παρόν σενάριο στοχεύει στην ιστορική διερεύνηση από τους μαθητές της μετεξέλιξης του ρωμαϊκού κράτους κατά την Ύστερη Αρχαιότητα και κυρίως κατά τον 4ο αι.μ.χ. Με την παροχή ποικίλων πηγών,πρωτογενών και δευτερογενών, γραπτών και μή, οι μαθητές καλούνται να συνεργαστούν σε ομάδες, να επεξεργαστουν της αυτοκρατορίας του Κωνσταντίνου Α. Οι μαθητές καλούνται ν κριτικά και να ερμηνεύσουν την περίοδο α οικοδομήσουν την ιστορική γνώση και να διατυπώσουν τα δικά τους συμπεράσματα, μελετώντας τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, εμβαθύνοντας στην πολιτική και στρατιωτική δράση του, κατανοώντας τους τρόπους που επέλεξε, για να ισχυροποιήσει και να εκχριστιανίσει το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που έμελε να γίνει η αρχή της πορείας της Βυζαντινής Αυτορατορίας. Γενική περιγραφή περιεχομένου: Το σενάριο στοχεύει στο να διερευνήσουν οι ίδιοι οι μαθητές το ρόλο που διαδραμάτισε ο Κωνσταντίνος Α,για να ισχυροποιήσει τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία μεταφέροντας το κέντρο της πρωτεύουσας στην Ανατολή και δίνοντας χριστιανικό χαρακτήρα στο κράτος. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες τριμελείς.τα μέλη αναλαμβάνουν και ένα διαφορετικό ρόλο (χειριστής του Η/Υ,γραμματέας, ιστορικός), ο οποίος μπορεί να εναλλάσσεται κατά τη μετάβαση από τη μία φάση στην άλλη. Ο διδάσκων εμψυχώνει και υποβοηθεί όλες τις ομάδες, οι οποίες επεξεργάζονται κοινά φύλλα εργασίας, προκειμένου ταυτόχρονα να διερευνήσουν ποικίλες ιστορικές πηγές και να οικοδομήσουν οι ίδιοι τη γνώση τους σχετικά με την περίοδο της μονοκρατορίας του Κωνσταντίνου Α (4ος αι. μ.χ.). Με αυτό τον τρόπο, μέσα από την ενεργητική μάθηση, τίθενται στόχος του διδάσκοντα οι μαθητές να κατανοήσουν το ρόλο μια ηγετικής προσωπικότητας, το βαθμό που αυτή διαμορφώνει την ιστορική πορεία μιας αυτοκρατορίας, να ερμηνεύσουν γιατί η μεταφορά της πρωτεύουσας χαρακτηρίστηκε κοσμοϊστορικό γεγονός και να αναλύσουν τους λόγους που οδήγησαν τον Κωνσταντίνο Α να σταφεί προς το χριστιανισμό.τέλος, κάθε φύλλο εργασίας που ολοκληρώνεται από την ομάδα αποστέλλεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση του διδάσκοντος προς μελέτη, ενώ παράλληλα οι εργασίες όλων των ομάδων μπορούν να αναρτηθούν στο σχολικό ιστολόγιο. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ- ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ Ιστορία Ελληνικού Εθνους, τόμος Ζ Στ. Ράνσιμαν, Βυζαντινός Πολιτισμός,εκδ. Γαλαξία G.Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους,τ. 1 Αικ. Χριστοφιλοπούλου, Βυζαντινή Ιστορία,Α Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα Wikipedia Διδακτικοί Στόχοι: Σελίδα 4/15

Να Να Να Να καλλιεργήσουν δεξιότητες συνεργασίας, δημιουργίας, κριτικής έρευνας διάφορων πηγών. μελετήσουν την προσωπικότητα του Κωνσταντίνου Α και τους λόγους ανάδειξής του σε "Μέγα" κατανοήσουν τα αίτια και τις συνέπειες της μεταφοράς της πρωτεύουσας. εμβαθύνουν στην πολιτική του Κων/νου Α έναντι των χριστιανών Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου: Μέγας Κωνσταντίνος Μαξέντιος Λικίνιος μονοκρατορία Νέα Ρώμη ανεξιθρησκεία Διάταγμα Μεδιολάνων Υλικοτεχνική υποδομή: Εργαστήριο πληροφορικής, Φυλλομετρητής Τυπικός χρόνος αλληλεπίδρασης με το εκπαιδευτικό σενάριο σε διδακτικές ώρες για δουλειά εντός του σχολείου: 3 ώρες Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: κανένας Εκτιμώμενο Επίπεδο Δυσκολίας: Δύσκολο Τύπος διαδραστικότητας : Ενεργός μάθηση Επίπεδο διαδραστικότητας : Υψηλό Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα του τελικού χρήστη: 15-18 Εκπαιδευτική βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο: Γενικό Λύκειο Σελίδα 5/15

Σύνοψη φάσεων σεναρίου: 1η Φάση: Η προσωπικότητα του Μεγάλου Κωνσταντίνου Χρονική Διάρκεια: 40 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο πληροφορικής Αριθμός φύλλων εργασίας: 3 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 2η Φάση: Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής Αριθμός φύλλων εργασίας: 3 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ 2. Η ΝΕΑ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ 3η Φάση: Ο χριστιανικός χαρακτήρας της νέας πρωτεύουσας Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. ΑΣΚΗΣΗ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ 2. ΑΣΚΗΣΗ Σελίδα 6/15

1η Φάση: Η προσωπικότητα του Μεγάλου Κωνσταντίνου Σελίδα 7/15

1η Φάση: Η προσωπικότητα του Μεγάλου Κωνσταντίνου Χρονική Διάρκεια: 40 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο πληροφορικής Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_1_30.docx Φύλλο Εργασίας 2 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_2_19.docx Φύλλο Εργασίας 3 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_3_8.docx Στη διάρκεια της πρώτης διδακτικής ώρας, οι μαθητές, βιώνοντας την ιστορική εμπειρία, καλούνται να μελετήσουν ποικίλες πηγές (γραπτές και μη) με σκοπό να ανασυνθέσουν την προσωπικότητα του Κωνσταντίνου Α, να και στρατιωτική δράση του κρίνουν την πολιτική,να κατανοήσουν τους λόγους που η Ιστορία τον ονόμασε "Μέγα" προβληματιστούν για το ρόλο που διαδραματίζει μία ηγετική μορφή στην ιστορική εξέλιξη μιας αυτοκρατορίας. και να Σελίδα 8/15

2η Φάση: Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Σελίδα 9/15

2η Φάση: Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_1_32.docx Φύλλο Εργασίας 2 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_2_20.docx Φύλλο Εργασίας 3 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_3_1.docx Σε αυτή τη φάση οι μαθητές καλούνται να αναλύσουν τους λόγους ( πολιτικούς, στρατιωτικούς, γεωγραφικούς,οικονομικούς) που ώθησαν τον Κωνσταντίνο Α να μεταφέρει το κέντρο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από τη Δύση στην Ανατολή. Μελετώντας χάρτες και ιστορικές γραπτές πηγές, ζητείται επίσης να κρίνουν την απόφαση του αυτοκράτορα να αφήσει στη νέα πόλη οικοδομήματα της παλαιάς θρησκείας πλάι στα νέα χριστιανικά. Τέλος, οι μαθητές καλούνται να εξηγήσουν γιατί η ίδρυση της Κωνσταντινούπολης (11 Μαίου 330 μ.χ.) θεωρείται γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας. 1. ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ερώτηση επιλογής λέξεων Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/13636/3481/#question14186 Περιγραφή Εργασίας: Επιλέχτε τα μειονεκτήματα της Ρώμης ως πρωτεύουσας Κείμενο Εργασίας: α. Διωγμοί χριστιανών β. Προνομιακή γεωγραφικά θέση γ. Συγκρούσεις τετραρχών δ. Κέντρο ειδωλολατρείας ε. Μακριά από τους εχθρούς του Δούναβη και της Ανατολής 2. Η ΝΕΑ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/13636/3481/#question14187 Σελίδα 10/15

1η Ερώτηση: Γιατί ο Μ. Κωνσταντίνος επέλεξε της περιοχή της αρχαίας αποικίας για να ιδρύσει τη νέα πρωτεύουσα; Η Κωνσταντινούπολη είχε προνομιακή γεωγραφική θέση. Το είχε δει στο όνειρό του σύμφωνα με τη μαρτυρία του Ευσέβιου. 2η Ερώτηση: Πότε έγιναν τα επίσημα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας; 29 Μαϊου 330 μ.χ. 11 Μαϊου 330 μ.χ. Σελίδα 11/15

3η Φάση: Ο χριστιανικός χαρακτήρας της νέας πρωτεύουσας Σελίδα 12/15

3η Φάση: Ο χριστιανικός χαρακτήρας της νέας πρωτεύουσας Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_20.docx Κατά τη διάρκεια της τρίτης διδακτικής ώρας, οι μαθητές καλούνται να καταγράψουν τις ενέργειες και να διερευνήσουν τους λόγους που ώθησαν τον Μεγάλο Κωνσταντίνο να δώσει στην Κωνσταντινούπολη χριστιανικό χαρακτήρα. Παράλληλα, μελετώντας τις θέσεις σύγχρονων ιστορικών, καλούνται να ερμηνεύσουν τη σκοπιμότητα "μεταστροφής" του αυτοκράτορα προς το χριστιανισμό. 1. ΑΣΚΗΣΗ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Σειρά ερωτήσεων μοναδικής επιλογής Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/13636/3482/#question14190 1η Ερώτηση: Το Διάταγμα των Μεδιολάνων υπογράφηκε το 313 μ.χ. 323 μ.χ. Σελίδα 13/15

2η Ερώτηση: Το Διάταγμα των Μεδιολάνων συνυπέγραψε ο Μ.Κωνσταντίνος και ο Μαξέντιος Λικίνιος 3η Ερώτηση: Η Εκκλησία ονόμασε τον Κωνσταντίνο Ισαπόστολο Μέγα 4η Ερώτηση: Η θεμελίωση της νέας πρωτεύουσας έγινε το 330 μ.χ. 324 μ.χ. Σελίδα 14/15

5η Ερώτηση: Βιογράφος του Μ. Κωνσταντίνου είναι ο Λακτάντιος Ευσέβιος 6η Ερώτηση: Η Σύνοδος της Νίκαιας (325) θέσπισε το Σύμβολο της Πίστεως την ανεξιθρησκεια 2. ΑΣΚΗΣΗ : Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κείμενο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/13636/3482/#question14191 (α) Όλες οι ομάδες να συζητήσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους κατά τη διάρκεια των τριών φάσεων (συζήτηση 8 λεπτών). (β) Τα αποτελέσματα των εργασιών να αναρτηθούν στο σχολικό ιστολόγιο. Σελίδα 15/15 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)