Πποκλήζειρ καηά ηην ένηαξή ηοςρ Από τη Χρυςϊνθη Σταύρου Β.Δ.Σχολόσ Κωφών Συντονύςτρια Προγρϊμματοσ Στόριξησ Παιδιών με Απώλεια Ακοόσ ςτη Μϋςη Εκπαύδευςη
Ειςαγωγό Βαρόκοα παιδιϊ, παιδιϊ με κοχλιακϊ εμφυτεύματα και μονόπλευρη Απώλεια Ακοόσ Ιδιαιτερότητεσ Εκπαιδευτικϋσ προκλόςεισ Προςωπικότητα, εικόνα, αυτοεκτύμηςη, ςχϋςεισ Σύγχρονα ερευνητικϊ δεδομϋνα ςτην Κύπρο Απόψεισ μαθητών
Έρευνεσ ϋδειξαν ότι: Τα ακουςτικϊ και τα κοχλιακϊ εμφυτεύματα δεν θεραπεύουν Το παιδύ με ακουςτικϊ, όπωσ και το παιδύ με Κ.Ε δε γύνεται ακούον παιδύ μπορεύ όμωσ να ακούςει όπωσ ϋνα ακούον παιδύ κϊτω από ςυγκεκριμϋνεσ ςυνθόκεσ Με ςυςτηματικό ςτόριξη μπορεύ να ςημειώςει ςημαντικό πρόοδο ςε τομεύσ που ϋχουν ςχϋςη με την αντύληψη τησ ομιλύασ, την επεξεργαςύα και την παραγωγό λόγου Αποκτϊ ευδιϊκριτη ομιλύα μϋςω ακοόσ Φοιτϊ ςε πλαύςια ενςωμϊτωςησ Ενώ μερικϊ κατανοούν τη ςυνομιλύα χωρύσ χειλεανϊγνωςη
Το επικρατϋςτερο ποςοςτό για τα παιδιϊ ςχολικόσ ηλικύασ με μονόπλευρη απώλεια ακοόσ, εύναι 3% (Bess et al 1998) Έρευνεσ κατϊ τη δεκαετύα 1980-90 ειςηγούνται ότι τα παιδιϊ με μονόπλευρη απώλεια ακοόσ(μ.α.α) διατρϋχουν πιθανότητεσ να εμφανύςουν επικοινωνιακϋσ δυςκολύεσ ςτην κοινωνικοπούηςη και την εκπαύδευςό τουσ. Χρειϊζονται εξειδικευμϋνεσ υπηρεςύεσ για να εντοπύςουν και να ικανοποιόςουν τισ ανϊγκεσ τουσ. ( Binbero 1982, Stein 1983, Bovo et al 1988) Υςτερούν ςτον ακαδημαώκό τομϋα ςε ςχϋςη με ακούοντεσ ςυμμαθητϋσ τουσ(most 2006, Most and Tsach 2010)
Η Μ.Α.Α επηρεϊζει: την ικανότητα του ατόμου να εντοπύςει από πού ϋρχεται ο όχοσ Να κατανοόςει την ομιλύα όταν ο ομιλητόσ μιλϊ από την πλευρϊ που το αυτύ δεν ακούει Να ϋχει ευκρύνεια τησ ομιλύασ ςε θορυβώδεσ περιβϊλλον Να ϋχει ποιοτικό όφελοσ από τουσ όχουσ-φυςικότητα και ςαφόνεια τησ αντύληψησ του όχου
Έρευνεσ ϋδειξαν ότι: Bess and Tharpe 1984 32% αποτυχύα τουλϊχιςτον ςε μια τϊξη ςτο ςχολεύο 22% πϊνω από το μϋςο όρο επύδοςησ ςε αντύθεςη με 47,3% ακουόντων ςυμμαθητών ςτην ύδια ϋρευνα Ανταποκρύνονται λιγότερο ςτην αναγνώριςη ςυλλαβών ςε ςύγκριςη με τουσ ακούοντεσ(localisation and speech recognition of nonsense syllables) ακόμα και όταν το ερϋθιςμα γινόταν απευθεύασ ςτο αυτύ που ακούει φυςιολογικϊ όχι μόνο ςε θορυβόδεσ περιβϊλλον αλλϊ και ςε όςυχο Culbertson & Gilbert 1986 Φτωχότερεσ ακαδημαώκϋσ επιδόςεισ από τουσ ακούοντεσ Φτωχότερεσ γλωςςικϋσ δεξιότητεσ Μεγαλύτερο ποςοςτό ςυμπεριφορικών δυςκολιών μϋςα ςτην τϊξη Bovo και ςυνεργϊτεσ 1988 12% όταν ςε προγρϊμματα μαθηςιακών δυςκολιών 22% επαναλϊμβαναν τουλϊχιςτον μια τϊξη
Most 2004-εξετϊςτηκε η ςχολικό επύδοςη 47 μαθητών από 7,2-9,3 χρονών με διαφορετικό τύπο και βαθμό απώλειασ ακοόσ και τα παιδιϊ φοιτούςαν ςε γενικϊ ςχολεύα. Τα αποτελϋςματα τησ ϋρευνασ ϋδειξαν ότι: Τα παιδιϊ με μονόπλευρη απώλεια ακοόσ καθώσ και παιδιϊ με ελαφριϋσ βαρηκοώεσ εύχαν χαμηλότερεσ επιδόςεισ ςε ςύγκριςη με τα παιδιϊ με πιο ςοβαρό απώλεια ακοόσ ςτουσ πιο κϊτω τομεύσ: Ακαδημαώκό, ςτην προςοχό, ςτην επικοινωνύα, ςτη ςυμμετοχό ςτην τϊξη και ςυμπεριφορϊ ςτο ςχολεύο Όςτόςο η ςοβαρότητα τησ απώλειασ ακοόσ φϊνηκε να επηρεϊζει ϊμεςα την ανϊπτυξη γλώςςασ. Τα παιδιϊ με απώλεια ακοόσ ϊνω των 60 db αποδύδουν πιο φτωχϊ αποτελϋςματα ςτουσ δεύχτεσ ανϊπτυξησ γλώςςασ
Ιδιαιτερότητεσ ωσ προσ την ανϊπτυξη γλώςςασ
Με ελϊχιςτουσ φθόγγουσ δηλώνουμε τισ χιλιϊδεσ των ςημαςιών που υπϊρχουν ςε κϊθε γλώςςα για αντύςτοιχεσ ϋννοιεσ (Μπαμπινιώτησ). Λαμβϊνοντασ υπόψη τη ςειρϊ των φθόγγων. πχ ε, α, ν παρϊγονται οι λϋξεισ εϊν, νϋα, ϋνα Αντικατϊςταςη ενόσ φθόγγου πχ τόποσ, τόνοσ, τόκοσ, τόμοσ Τονιςμόσ πχ τζϊμι, τζαμύ
Ανηίληψη και πποζωδία Στα ακούοντα παιδιϊ τα χαρακτηριςτικϊ τησ προςωδύασ ςτην ομιλύα ολοκληρώνονται γύρω ςτα 5, ςτα παιδιϊ με Κ.Ε. το ρεπερτόριο τησ προςωδύασ μπορεύ να ολοκληρωθεύ μϋχρι την ηλικύα των 13 χρόνων. Αλλαγϋσ ςτην ομιλύα μασ όπωσ αύξηςη του ρυθμού μπορούν να προκαλϋςουν δυςκολύα ςτην κατανόηςη. Ο ψύθυροσ μπορεύ να δυςκολϋψει την κατανόηςη γιατύ δεν υπϊρχουν αλλαγϋσ ςτη ςυχνότητα τησ ομιλύασ μασ. Δυςκολύα ςτην διϊκριςη ερωτόςεων κατϊ τη διϊρκεια ομιλύασ και τραγουδιού. Η ποιότητα τησ φωνόσ εύναι καλύτερη ςε ςύγκριςη με αυτό των παιδιών με ςοβαρό απώλεια ακοόσ, όχι όμωσ ιςότιμη με αυτό των ακουόντων.
Μοπθολογία ζύνηαξη, γπαμμαηική Τα παιδιϊ με Κ.Ε Παρουςιϊζουν καθυςτϋρηςη ςτην ολοκλόρωςη των γραμματικών κανόνων και μορφολογύασ Τα ςτϊδια ανϊπτυξησ τουσ δεν διαφϋρουν από αυτϊ των ακουόντων παιδιών Δυςκολεύονται ςε θορυβώδη περιβϊλλοντα ςε αντύθεςη με τα ακούοντα, με αποτϋλεςμα να μην αντιλαμβϊνονται όλεσ τισ μορφϋσ του λόγου. Παρουςιϊζουν δυςκολύεσ ςτην αποθόκευςη και ανϊκληςη ακουςτικών πληροφοριών.
Ππαγμαηολογία Παρουςιϊζουν δυςκολύεσ με την πραγματολογύα. Κϊνουν καλύτερη χρόςη και ϋχουν καλύτερη αντύληψη τησ κυριολεκτικόσ γλώςςασ Συγκεκριμϋνα παρουςιϊζουν δυςκολύεσ με: Επαγωγικϋσ δυνατότητεσ - ςυναγωγό γενικού ςυμπερϊςματοσ μϋςα από πολλϋσ κρύςεισ. Δομό διαλόγου Μεταφορϋσ, ειρωνεύεσ Δύνουν πληροφορύεσ και να περιγρϊφουν δραςτηριότητεσ και αντικεύμενα. Εύναι «καλού» ςτη χρόςη και κατανόηςη των εξωγλωςςολογικών εννοιών που χρηςιμοποιούμε ςτην καθημερινότητα μασ
Προςωπικότητα, εικόνα, αυτοεκτύμηςη, ςχϋςεισ
Πύεςη να μην εύναι διαφορετικού, να μην φορούν ακουςτικό Η εικόνα του Κ.Ε και η γενικό εμφϊνιςη μπορεύ να τουσ προκαλεύ αμηχανύα. Η ανϊγκη να μην ξεχωρύζει μπορεύ να εύναι εισ βϊροσ τησ χρόςησ FM. Κοινωνικϊ δυςκολεύονται να κϊνουν φύλουσ, εφόςον η αλληλεπύδραςη ςτηρύζεται ςτη ςυζότηςη κουβϋντα. Νιώθουν διαφορετικού από τουσ ϊλλουσ, χρειϊζονται κϊποιον που να κατανοεύ τισ ανϊγκεσ τουσ όπωσ ο ειδικόσ δϊςκαλοσ, ο καθηγητόσ ςτόριξησ ϋχουν ανϊγκη να μϊθουν τρόπουσ να διαχειρύζονται την ιδιαιτερότητϊ τουσ Η αυτογνωςύα, όπωσ διαμορφώνεται ςτα παιδιϊ με Κ.Ε, μπορεύ να επηρεϊςει την αυτοεκτύμηςη, την ικανότητα να επιςυνϊψουν ςχϋςεισ, ιδιαύτερα με το αντύθετο φύλο.
Σύγχρονα ερευνητικϊ δεδομϋνα ςτην Κύπρο ϋδειξαν, Καλό γλωςςικό ανϊπτυξη και καταληπτικό ομιλύα ανϊμεςα ςτα παιδιϊ με ΚΕ (Οκαλύδου, 2010) Προκλόςεισ κατϊ τη διαμόρφωςη τησ ταυτότητϊσ τουσ (Hadjikakou & Nikolaraizi, 2008).
Απόψεισ μαθητών (Έρευνα ςτο Nottingham Ear foundation)
«Ο καθηγητόσ ςτο τϋλοσ γρϊφει ςτον πύνακα την κατ ούκον εργαςύα, εύμαι εντϊξει μ αυτό, το κϊνει ϋνασ, δύο καθηγητϋσ, το τελευταύο λεπτό όλοι βιϊζονται να βγουν ϋξω, εγώ προςπαθώ να μη χαθώ και ταυτόχρονα να βγω ϋγκαιρα για φαγητό». «Όλοι το γνωρύζουν, όμωσ μόνο ϋνασ καθηγητόσ θυμϊται πϊντα να με βλϋπει όταν μιλϊ ςε όλη τη διϊρκεια του μαθόματοσ». «Όταν ςυνϋβαινε, να προηγεύται ό να ϋπεται ατομικό μϊθημα, όταν πολύ χρόςιμο». «Η ομαδικό εργαςύα εύναι ο μεγαλύτεροσ πονοκϋφαλοσ, μικρό ομϊδα εύναι εντϊξει, όμωσ μεγϊλη ομϊδα ό ςυζότηςη ςε όλη τη τϊξη εύναι το χειρότερο». «Χρειϊζομαι ϋνα ϊτομο κϊθε φορϊ να μιλϊ, απλϊ ϋνα, όχι όλοι μαζύ την ύδια ώρα πϊνω από το κεφϊλι μου, χϊνω τον ϋλεγχο, εύναι δύςκολο να δουλϋψω». «Προςπαθώ να ακούω ϋνα κϊθε φορϊ, αλλϊ μιλούν γρόγορα, παρακαλώ κϊποιον να μου εξηγόςει ξανϊ μετϊ τη ςυζότηςη».
Η επικοινωνύα μϋςα ςτη τϊξη μπορεύ να παρουςιϊςει τισ πιο κϊτω προκλόςεισ: Αδυναμύα να ςυμμετϋχει ςε ομαδικό ςυζότηςη, τόςο λόγω δυςκολύασ ςε ςχϋςη με τη γλώςςα, όςο και με το θϋμα. Το παιδύ θα πρϋπει να προετοιμϊζεται ςτο ατομικό μϊθημα για βαςικϋσ ϋννοιεσ που θα διδαχθούν ςτην τϊξη, ςε όλα τα αντικεύμενα Να δύνεται η ευκαιρύα ςτο μαθητό να ςυμμετϋχει ςε μη γλωςςικϋσ δραςτηριότητεσ ϋτςι ώςτε να νιώςει ότι πετυγχαύνει. Να γύνεται ςωςτό χρόςη τησ τεχνολογύασ και οπτικοποιημϋνων μεςων διδαςκαλύασ Εν κατακλεύδι, τα βαρόκοα παιδιϊ, τα παιδιϊ με κοχλιακϊ εμφυτεύματα και τα παιδιϊ με μονόπλευρη Απώλεια ακοόσ φοιτούν ςόμερα ςτα γενικϊ ςχολεύα. Οι Ακαδημαικϋσ τουσ επιτυχύεσ οφεύλονται ςτην ςυνεργαςύα του δαςκϊλου τησ τϊξησ με τουσ γονεύσ και τουσ ϊλλουσ ειδικούσ που εμπλϋκονται ςτο πρόγραμμα ϋνταξησ τουσ.
Τέλορ Ευχαριςτώ για την προςοχή ςασ