1 TEI Aναηολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιζηικής & Χρημαηοοικομικής Μάζεκα: Χξεκαηννηθνλνκηθή Λνγηζηηθή ΙΙ 4 ε εηζήγεζε Δηδάζθωλ: Αζαλάζηνο Μαλδήιαο smand@teiemt.gr
2 H Λογιστική τωμ Αποθεμάτωμ Απνζέκαηα είλαη πιηθά αγαζά πνπ αλήθνπλ ζηελ επηρείξεζε θαη πξννξίδνληαη: Να κεηαπσιεζνύλ Να αλαισζνύλ γηα ηελ παξαγσγή έηνηκσλ αγαζώλ Να ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα ηε ζπζθεπαζία-π.ρ. ησλ παξαγόκελσλ πξντόλησλ ή ησλ εκπνξεπκάησλ
3 Λειτουργικό κύκλωμα εμπορικής επιχείρησης Δηαζέζηκα Εκπνξεύκαηα Απαηηήζεηο Νέα Αγνξέο Πώιεζε κε Είζπξαμε πίζηωζε απαηηήζεωλ
4 Αγορά αποθεμάτωμ Με κεηξεηά Με βξαρππξόζεζκε ή καθξνπξόζεζκε πίζησζε Με αληαιιαγή άιινπ ζηνηρείνπ ηνπ ελεξγεηηθνύ, π.ρ. ρξεόγξαθα
5 Λογιστική αγορώμ Χπεώνοςμε Εκπνξεύκαηα Αγνξέο ρξήζεσο Πιζηώνοςμε (ζπλήζσο) Τακείν ή Πξνκεζεπηέο εζσηεξηθνύ (εμσηεξηθνύ) ή Γξακκάηηα πιεξσηέα ζε (ή $ ή θιπ) ή Επηηαγέο πιεξσηέεο (κεηαρξνλνινγεκέλεο) ή Κάπνην άιιν θαηάιιειν ινγαξηαζκό
6 Κόστος αγοράς αποθεμάτωμ Τη αςξάνει ην θόζηνο αγνξάο απνζεκάησλ Τηκνινγηαθή αμία ησλ αγαζώλ Τα εηδηθά έμνδα αγνξώλ Τη μειώνει ην θόζηνο αγνξάο απνζεκάησλ Εθπηώζεηο αγνξώλ Επηζηξνθέο αγνξώλ
7 Κόστος αγοράς αποθεμάτωμ Δεν αςξάνει/μειώνει ην θόζηνο αγνξάο απνζεκάησλ Τόθνη ρξεσζηηθνί Όηαλ ε αγνξά είλαη κε πίζησζε θαη νη ηόθνη είλαη γλσζηνί θαη ζεκαληηθνί θαηαρσξνύληαη μερσξηζηά, αθνύ ζεσξνύληαη ρξεκαηννηθνλνκηθό έμνδν ηεο ρξήζεο ΦΠΑ Γεληθά έμνδα αγνξώλ γηαηί δελ ζπζρεηίδνληαη κε ζπγθεθξηκέλεο αγνξέο Σπλαιιαγκαηηθέο δηαθνξέο
8 Σύστημα Διαρκούς Απογραφής Παξαθνινπζνύκε δηαξθώο ζηα ινγηζηηθά βηβιία θάζε είδνο απνζέκαηνο (πνζόηεηα, πνηόηεηα, ηηκή) πνπ αγνξάδεη θαη πσιεί ε επηρείξεζε Φξεζηκνπνηνύληαλ παξαδνζηαθά γηα είδε πςεινύ κνλαδηαίνπ θόζηνπο
9 Πλεομεκτήματα διαρκούς απογραφής Επηηξέπεη γξήγνξν πξνζδηνξηζκό ηνπ θόζηνπο πσιεζέλησλ θαη ηνπ δηαζέζηκνπ πξνο πώιεζε απνζέκαηνο από ηα ππόινηπα ησλ ινγαξηαζκώλ ζηα θαζνιηθά Δηεπθνιύλεη δηαρείξηζε απνζεκάησλ: Πξνγξακκαηηζκό αγνξώλ Εζσηεξηθό έιεγρν Εμππεξέηεζε πειαηώλ
10 Χρησιμοποιούμεμοι λογαριασμοί Ιζολογιζμόρ Εκπνξεύκαηα Εθπηώζεηο αγνξώλ Επηζηξνθέο Αγνξώλ Καηάζηαζη Αποηελεζμάηων Χπήζηρ Πσιήζεηο απνζεκάησλ Εθπηώζεηο πσιήζεσλ Επηζηξνθέο πσιήζεσλ Κόζηνο πσιεζέλησλ
11 Καμόμες λειτουργίας τωμ λογαριασμώμ Τα εκπνξεύκαηα θαη νη αλαιπηηθνί ηνπ ηεξνύληαη ωο ακηγείο ινγαξηαζκνί δειαδή ρξεώλνληαη κε ην θόζηνο ηνπ αξρηθνύ απνζέκαηνο θαη ηωλ αγνξώλ θαη πηζηώλνληαη κε ην θόζηνο πωιεζέληωλ Ο ινγαξηαζκόο εκπνξεπκάηωλ ηεο ηειεπηαίαο βαζκίδαο αλάιπζεο ηεξείηαη θαη θαηά πνζόηεηα θαη θαηά αμία Οη πωιήζεηο πηζηώλνληαη κε ηελ ηηκνινγηαθή αμία ηωλ πωιήζεωλ Η παξαθνινύζεζε ηωλ απoζεκάηωλ κε ην ζύζηεκα ηεο, δηαξθνύο απνγξαθήο δελ απαιιάζζεη ηηο επηρεηξήζεηο από ηε δηελέξγεηα θπζηθήο απνγξαθήο ζην ηέινο ηεο ρξήζεο Τπρόλ δηαθνξέο κεηαμύ ηωλ απνζεκάηωλ ζηα βηβιία θαη ηωλ απνηειεζκάηωλ ηεο θπζηθήο απνγξαθήο ηαθηνπνηνύληαη ζην ινγαξηαζκό δηαθνξέο απνγξαθήο
12 Περιοδική Απογραφή Τν ινγηζηηθό ζύζηεκα ΔΕΝ παξαθνινπζεί ζπλερώο ην θόζηνο πσιεζέλησλ Σην ηέινο ηεο ρξήζεο γίλεηαη θπζηθή απνγξαθή γηα λα δηαπηζησζνύλ ηα απνζέκαηα ηέινπο θαη ε αμία ηνπο Πξνθύπηεη ην θόζηνο πσιεζέλησλ Γίλεηαη εγγξαθή πξνζαξκνγήο ηνπ θόζηνπο πσιεζέλησλ θαη ησλ απνζεκάησλ γηα ηε ζύληαμε ησλ ινγηζηηθώλ θαηαζηάζεσλ
13 Σύστημα Λογαριασμώμ στημ Περιοδική Απογραφή Σπγθεληξσηηθό ζύζηεκα Ο ινγαξηαζκόο 'Εκπνξεύκαηα' ηεξείηαη κηθηόο Υπάξρνπλ μερσξηζηνί ινγαξηαζκνί κόλν γηα ηα εκπνξεύκαηα, ηα γεληθά έμνδα αγνξώλ θαη ηα γεληθά έμνδα πσιήζεσλ Σηελ πξάμε δελ ρξεζηκνπνηείηαη θαζόινπ Απνθεληξσηηθό ζύζηεκα Ο ινγαξηαζκόο 'Εκπνξεύκαηα' ηεξείηαη ακηγήο Τεξείηαη ν ινγαξηαζκόο 'Αγνξέο'
14 Χρησιμοποιούμεμοι λογαριασμοί Ιζολογιζμόρ Καηάζηαζη Αποηελεζμάηων Χπήζηρ Αγνξέο Εκπνξεύκαηα Απόζεκα έλαξμεο Απόζεκα ιήμεο Απνκείσζε εκπνξεπκάησλ Εθπηώζεηο αγνξώλ εκπ/ησλ Επηζηξνθέο αγνξώλ εκπ/ησλ Πσιήζεηο Εθπηώζεηο πσιήζεσλ Επηζηξνθέο πσιήζεσλ Κόζηνο πσιεζέλησλ
15 Απομείωση εμπορευμάτωμ Έζησ όηη ην απόζεκα Α ζηελ απνγξαθή ιήμεο ηνπ 2015 εκθαλίδεηαη κε πνζό 1.000 επξώ, πνπ είλαη θαη ην θόζηνο θηήζεο. Σην ηέινο ηνπ 2016 εθηηκάηαη όηη ε θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία ηνπ είλαη πιένλ 900 επξώ. Φ Απνκείσζε εκπνξεπκάησλ (δεκηά) 100 Π Απνκείσζε εκπνξεπκάησλ (αληίζεηνο) 100
16 Λογιζηικός προζδιοριζμός κόζηοσς πωληθένηων LIFO (δελ επηηξέπεηαη κε ηα Ε.Λ.Π) FIFO Μέζνδνο ηνπ ζηαζκηθνύ κέζνπ όξνπ Είναι σποθέζεις ροής κόζηοσς, ότι θσζικής ροής ηοσ αποθέμαηος
17 Υπολογισμός Κόστους Πωληθέμτωμ Παξάδεηγκα: Απνζέκαηα έλαξμεο: 200.000 +Αγνξέο Εκπνξεπκάηωλ: 900.000 -Επηζηξνθέο Αγνξώλ: 20.000 - Απνζέκαηα ηέινπο: 80.000 =Κόζηος Πωληθένηων 1.000.000
18 Aπογραθή Τη είλαη ε απνγξαθή; Η ιεπηνκεξήο θαηαγξαθή θαη είδνο, πνζόηεηα θαη αμία ηωλ επηκέξνπο ζηνηρείωλ ηνπ ελεξγεηηθνύ θαη ηνπ παζεηηθνύ κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ζε δεδνκέλε ρξνληθή ζηηγκή.
19 Απνγξαθή απνζεκάηωλ Οη επηρεηξήζεηο είλαη ππνρξεωκέλεο λα πξαγκαηνπνηνύλ ηηο απνγξαθέο ηωλ απνζεκάηωλ ηνπο, ηνπιάρηζηνλ κηα θνξά θαη ηδηαίηεξα ζην ηέινο ηεο ρξήζεο. Η απνγξαθή πεξηιακβάλεη δύν ζηάδηα: Καηακέηξεζε θαη θαηαγξαθή όιωλ ηωλ απνζεκάηωλ θαη θαηάηαμε ζε θαηεγνξίεο. Απνηίκεζε
Η ζημαζία ηης αποηίμηζης ηων αποθεμάηων 20 Πξαγκαηηθή εηθόλα ζηνλ ηζνινγηζκό Αθξηβήο πξνζδηνξηζκόο ηνπ θόζηνπο πωιεζέληωλ θαη επνκέλωο ηωλ απνηειεζκάηωλ ρξήζεωο. Η αμία ηωλ κελόληωλ θαζνξίδεη άκεζα ην θόζηνο ηωλ πωιεζέληωλ. Αλ ηα κέλνληα απνηηκεζνύλ ζε αμία κεγαιύηεξε από ηελ πξαγκαηηθή ηόηε κεηώλεηαη ην θόζηνο ηωλ πωιεζέληωλ.
21 Κανόνες αποηίμηζης Οη θαλόλεο απνηίκεζεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο πεξηνπζίαο γηα ηελ θαηάξηηζε ηνπ εηήζηνπ ηζνινγηζκνύ, ζεζπίδνληαη από ην θξάηνο θαη απνηεινύλ δηαηάμεηο ηεο θνξνινγηθήο λνκνζεζίαο ηωλ εηαηξεηώλ
22 Τιμή κηήζεως Τηκνινγηαθή αμία είλαη ε αμία αγνξάο πνπ αλαγξάθεηαη ζηα ηηκνιόγηα κεηωκέλε κε ηηο εθπηώζεηο πνπ θάζε θνξά ρνξεγνύληαη από ηνπο πξνκεζεπηέο θαη απαιιαγκέλε από ηνπο θόξνπο θαη ηα ηέιε πνπ δε βαξύλνπλ ηειηθά ηελ επηρείξεζε. Τηκή θηήζεωο είλαη ε ηηκνινγηαθή αμία αγνξάο ηωλ απνζεκάηωλ απμεκέλε κε ηα εηδηθά έμνδα αγνξάο θαη κεηωκέλε κε ηηο εθπηώζεηο.
23 Ιζηορικό κόζηος παραγωγής Αλ πξόθεηηαη γηα αγαζά πνπ παξάγεη ή θαηαζθεπάδεη ε επηρείξεζε, ωο ηηκή θηήζεωο ιακβάλεηαη ην ηζηνξηθό θόζηνο, πνπ απνηειείηαη από ην άζξνηζκα: i) Τνπ θόζηνπο αγνξάο ηωλ πξώηωλ πιώλ θαη ηωλ δηαθόξωλ πιηθώλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ. ii) Τωλ εμόδωλ παξαγωγήο.
24 Πως σπολογίζοσμε ηην ηιμή κηήζεως; Η ηηκή θηήζεωο ππνινγίδεηαη κε νπνηαδήπνηε από ηηο παξαθάηω κεζόδνπο κε ηελ πξνϋπόζεζε όηη ε κέζνδνο πνπ ζα επηιερζεί ζα εθαξκόδεηαη θαηά πάγην ηξόπν.
25 Μέθοδοι σπολογιζμού ηης ηιμής κηήζεως Τν θόζηνο ηωλ απνζεκάηωλ πξέπεη λα πξνζδηνξίδεηαη κε κηα από ηηο παξαθάηω κεζόδνπο: Μέζνδνο εμαηνκηθεπκέλνπ θόζηνπο Μέζνδνο F.I.F.O. Mέζνδνο ηνπ κέζνπ ζηαζκηθνύ θόζηνπο Λνηπέο κέζνδνη
26 Παράδειγμα Η Eκπνξεπκαηηθή Α.Ε αλαθέξεη ηηο παξαθάησ ζπλαιιαγέο γηα ην 2016: Ηκεξνκελία Αγνξέο Κόζηνο αγνξάο Μάηνο 12 100 κνλάδεο 1,000 Αύγνπζηνο 14 200 κνλάδεο 2,200 Σεπη. 18 120 κνλάδεο 1,800 Σηηο 31 Δεθεκβξίνπ, ε εηαηξία είρε δηαζέζηκεο 20 κνλάδεο. Να πποζδιοπιζθεί ηο κόζηορ πωληθένηων και ηο κόζηορ ηων ηελικών αποθεμάηων
27 Mέθοδος του μέσου σταθμικού κόστους Ηκεξνκελία Αγνξέο Κόζηνο Αγνξώλ Μαηνο 12 100 κνλάδεο 1,000 Απγ. 14 200 κνλάδεο 2,200 Σεπη. 8 120 κνλάδεο 1,800 Κόζηορ αγαθών 420 κνλάδεο 5,000 Κόζηνο κνλάδαο = 5,000/ 420 = 11.91 5,000 Κόζηορ πωληθένηων 400 * 11.91 = 4,762 Τελικά Αποθέμαηα 20 * 11.91 = 238
28 FIFO (First-in, First-out method) Ηκεξνκ. Αγνξέο Κόζηνο Αγνξάο Μαηνο12 100 κνλάδεο @ 10 1,000 Απγ. 14 200 κνλάδεο @ 11 2,200 Σεπη. 18 120 κνλάδεο @ 15 1,800 420 κνλάδεο 5,000 Κόζηνο πσιεζέλησλ (FIFO) 1,000 2,200 1,500 (100 πσιεζ., 20 ηειηθά) 4,700 Κόζηορ διαθ. αγαθών 5,000 Κόζηορ πωληθένηων Tελικά αποθέμαηα 4,700 20 * 15 = 300
29 LIFO (Last-in, First-out) Ηκεξνκ. Αγνξέο Κόζηνο αγνξώλ Μάηνο12 100 κνλάδεο@ 10 1,000 Απγ. 14 200 κνλάδεο @ 11 2,200 Σεπη.18 120 κνλάδεο @ 15 1,800 420 κνλάδεο 5,000 Κόζηνο πσιεζέλησλ (LIFO) 1, 800 2,200 800 4,800 Κόζηορ διαθ. αγαθών 5,000 Κόζηορ πωληθένηων Tελικά αποθέμαηα 4,800 20 * 10 = 200
Αξρηθό Απόζεκα Παξάδεηγκα 2 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΠΕ Μνλάδεο Μνλάδεο Πωιεζέληωλ Κόζηνο/κνλάδα ( ) Σπλνιηθό θόζηνο ( ) 100 -- 2.10 210 Πωιήζεηο -- 75 -- -- Αγνξέο 150 -- 2.80 420 Πωιήζεηο -- 100 -- -- Αγνξέο 50 -- 3.00 150 Σύλνιν 300 175 -- 780 Υπνινγίζηε ην θόζηνο πσιεζέλησλ θαη ην θόζηνο ηνπ ηειηθνύ απνζέκαηνο κε βάζε FIFO θαη Μέζν Σηαζκηζκέλν 30
Παράδειγμα 2 Αποθεματική ΕΠΕ - FIFO Μνλάδεο Κόζηνο/Μνλάδα Σπλνιηθό θόζηνο Κόζηνο Πωιεζέληωλ 100 2.10 210 75 2.80 210 175 420 Κόζηνο Τειηθνύ Απνζέκαηνο 50 3.00 150 75 2.80 210 125 360 31
Παξάδεηγκα 2-Απνζεκαηηθή ΕΠΕ Μέζνο Σηαζκηζκέλνο 32 Μέζν Κόζηνο 780/300 = 2.60. Κόζηνο Πωιεζέληωλ = 175 * 2.60 = 455 Τειηθό Απόζεκα = 125 * 2.60 = 325 Σύγθξηζε Μεζόδωλ FIFO ΜΣΚ Κόζηνο Πωιεζέληωλ 420 455 Τειηθό Απόζεκα 360 325