ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2004 INTERREG III A / CARDS ΕΛΛΑΔΑ - ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

2 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2004 INTERREG III A / CARDS ΕΛΛΑΔΑ - ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ CARDS ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή.4 1.1 Δομή της έκθεσης....4 1.2 Ταυτότητα του προγράμματος.6 2. Μεταβολές των Γενικών όρων.20 2.1 Κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις 20 2.2 Θεσμικό πλαίσιο 24 3. Πρόοδος Υλοποίησης του Προγράμματος.....28 3H3.1 Γενική εικόνα του Προγράμματος 28 4H 3.2 Ποσοτικοποίηση στόχων και καθορισμός δεικτών...29 3.3 5HΠορεία Υλοποίησης...34 4. Χρηματοδοτική εκτέλεση του προγράμματος.71 4.1 Χρηματοδοτικός Πίνακας του Προγράμματος Οικονομική Απορρόφηση..71 4.2 Ο κανόνας ν+2.. 74 4.3 Αιτήσεις πληρωμών και πληρωμές στο πρόγραμμα. 74 4.4 Προβλέψεις 2005..75 5. Μέτρα διασφάλισης της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της υλοποίησης του προγράμματος 77 5.1 Παρακολούθηση και Αξιολόγηση.. 77 5.2 6HΠροβλήματα κατά την υλοποίηση του Προγράμματος Διορθωτικές ενέργειες Προβλεπόμενες ενέργειες 2005...90 6. Συμβατότητα με τις κοινοτικές πολιτικές Παράρτημα..104 3

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Δομή της Έκθεσης Η Ετήσια Έκθεση Υλοποίησης της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG IIIA / CARDS για το Πρόγραμμα Ελλάδα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), συντάσσεται από την Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG, εγκρίνεται από την Επιτροπή Παρακολούθησης και υποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 37 του Κανονισμού 1260/1999 «Περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία» και τους κανόνες που ορίζονται στο άρθρο 4, παρ.1 του Ν. 2860/2000. Η Ετήσια Έκθεση 2004 παρουσιάζει αρχικά τις σημαντικότερες κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις που έλαβαν χώρα εντός του έτους 2004 καθώς και τις σημαντικότερες μεταβολές που πραγματοποιήθηκαν στις Εθνικές, Περιφερειακές και Τομεακές Πολιτικές επιχειρώντας τη σκιαγράφηση των μεταβολών των γενικών όρων σημαντικών για την εκτέλεση του Προγράμματος. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η πρόοδος υλοποίησης του Προγράμματος παραθέτοντας πληροφόρηση για τους αρχικώς τεθέντες στόχους και δείκτες υλοποίησης και αποτελεσματικότητας, όπως αυτοί έχουν προσδιορισθεί στο εγκεκριμένο έγγραφο του Συμπληρώματος Προγραμματισμού καθώς και οι τυχόν μεταβολές που έχουν προκύψει από την υλοποίηση του Προγράμματος κατά το έτος 2004. Παρουσιάζεται επίσης η πορεία των επιμέρους Αξόνων και Μέτρων του Προγράμματος. Ακολουθεί η παρουσίαση της χρηματοδοτικής εκτέλεσης του Προγράμματος όπου παρατίθενται χρηματοδοτικά στοιχεία και Πίνακες για το σύνολο του Προγράμματος, αλλά και για κάθε Άξονα και Μέτρο ξεχωριστά. Τα μέτρα διασφάλισης της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της υλοποίησης του Προγράμματος INTERREG IIIA / CARDS ΕΛΛΑΔΑ- Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας παρουσιάζονται στη συνέχεια, καθώς επίσης οι αρμοδιότητες και η διάρθρωση των φορέων που συμμετέχουν στη διαχείριση του Προγράμματος Κοινοτικής Πρωτοβουλίας (Π.Κ.Π.) INTERREG IIIA / CARDS ΕΛΛΑΔΑ- Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. 4

Επιπρόσθετα, παρατίθενται η πρόοδος του Προγράμματος ως προς τις διαδικασίες καθορισμού και έγκρισης των κριτηρίων ένταξης, παρακολούθησης και αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του Προγράμματος καθώς και ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2004. Σε ειδικότερο κεφάλαιο παρατίθενται τα προβλήματα που αντιμετωπίσθηκαν κατά το 2004, παρουσιάζοντας τα θέματα Τεχνικής Βοήθειας, Πληροφόρησης και Δημοσιότητας του Προγράμματος ενώ παρατίθενται οι προγραμματισμένες ενέργειες του Προγράμματος για το έτος 2005. Τέλος, εξετάζονται τόσο η συμβατότητα του Προγράμματος και των επιμέρους Αξόνων και Μέτρων με τις οριζόντιες Κοινοτικές Πολιτικές όσο και η συνάφεια αυτού με άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα που υλοποιούνται στην επιλέξιμη γεωγραφική περιοχή των εμπλεκόμενων κρατών. Συγκεκριμένα η παρούσα έκθεση διαρθρώνεται σε έξι κεφάλαια ως εξής: Στο 1ο κεφάλαιο παρουσιάζεται η δομή της Έκθεσης και η ταυτότητα του Προγράμματος. Το 2ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο γενικό πλαίσιο εφαρμογής της παρέμβασης και σε ενδεχόμενες τροποποιήσεις των γενικών όρων που επηρεάζουν σημαντικά την εκτέλεσή της. Στο 3ο κεφάλαιο καταγράφεται αναλυτικά η υλοποίηση του Προγράμματος, σε σχέση με την επίτευξη των γενικών και ειδικών του στόχων. Στο 4ο κεφάλαιο περιγράφεται η χρηματοδοτική εκτέλεση του Προγράμματος. Στο 5ο κεφάλαιο αναφέρονται τα μέτρα που λαμβάνονται για τη διασφάλιση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής του Προγράμματος. Στο 6ο κεφάλαιο περιγράφεται η συμβατότητα του Προγράμματος με τις κοινοτικές πολιτικές και τα λαμβανόμενα μέτρα για τον συντονισμό με άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα και χρηματοδοτικά μέσα. 5

1.2 Ταυτότητα του Προγράμματος INTERREG III A / CARDS Ελλάδα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα INTERREG III A / CARDS Ελλάδα - Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 2000-2006 εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με απόφαση αρ. Ε (2002) 118 / 19-03-2002. Οι συνολικοί πόροι του Προγράμματος ανέρχονται σε 103.333.333, εκ των οποίων 73.000.000 αποτελούν τη χρηματοδοτική συμμετοχή του ΕΤΠΑ, 24.333.333 αποτελούν την Εθνική συμμετοχή και το υπόλοιπο ποσό των 6.000.000 την Ιδιωτική συμμετοχή. Οι επιλέξιμες περιοχές εφαρμογής του Προγράμματος είναι: Για την Ελλάδα: Οι Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (Νομοί Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας) και Δυτικής Μακεδονίας (Νομός Φλωρίνης) Για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας : οι Δήμοι: Μπακ, Μπίστρικα, Μπίτολα, Μπόγκντανσι, Μποσίλοβο, Βαλάντοβο, Βιτόλιστε, Γευγελί, Ντεμίρ Κάπγια, Ντομπρούσεβο, Καβαρντάσι, Κονοπίστε, Κούκλις, Μιράβσι, Μούρτινο, Νόβασι, Νόβο Σέλο, Πρίλεπ, Ρέζεν, Σταρ Ντόριαν, Σταραβίνα, Τοπολκάνι, Κάπαρι, Οχρίδα, Στρουμίτσα. Στόχοι, Στρατηγική, Άξονες Προτεραιότητας Λαμβάνοντας υπόψη τις φυσικές ιδιαιτερότητες της περιοχής (μεγάλοι ορεινοί όγκοι, ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες), την ανάγκη για προστασία και αξιοποίηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της περιοχής προκειμένου να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής και τέλος την χρησιμότητα της ενδυνάμωσης των οικονομιών της επιλέξιμης διασυνοριακής περιοχής ο γενικός στόχος του Προγράμματος καθορίζεται ως εξής: "Η ανάδειξη της περιοχής σε πυρήνα και κομβικό σημείο της ειρήνης, της αειφόρου αναπτυξιακής διαδικασίας και της επέκτασης του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου στην ενδοχώρα των Βαλκανίων" Σύμφωνα με τον παραπάνω στόχο, ο επιχειρησιακός στόχος του προγράμματος είναι: 6

"Η ενίσχυση της συνεργασίας της περιοχής στους κοινωνικοοικονομικούς τομείς κοινού ενδιαφέροντος για να καταστεί ανταγωνιστική στο νέο Περιβάλλον που διαμορφώνεται στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής χερσονήσου" Από τα παραπάνω προκύπτουν οι ακόλουθοι ειδικοί στόχοι: Άρση της γεωγραφικής και επικοινωνιακής απομόνωσης της περιοχής. Βελτίωση της ασφάλειας των συνόρων. Οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και προώθηση της απασχόλησης. Λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών επιδράσεων / επιπτώσεων. Οι προαναφερθέντες στόχοι θα υλοποιηθούν μέσω παρεμβάσεων που περιέχονται στους εξής άξονες προτεραιότητας: Διασυνοριακές υποδομές Οικονομική Ανάπτυξη & Απασχόληση Ποιότητα Ζωής / Περιβάλλον Τεχνική Βοήθεια Η δομή του προγράμματος INTERREG III Α /CARDS Ελλάδα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας αναλυμένη σε Άξονες Προτεραιότητας και Μέτρα παρουσιάζεται στους Πίνακες 1 και 2 που ακολουθούν. 7

Πίνακας 1. Δομή του αρχικού προγράμματος INTERREG III A Ελλάδα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας Άξονας Προτεραιότητας 1. Διασυνοριακές Υποδομές. 2. Οικονομική Ανάπτυξη & Απασχόληση 3. Ποιότητα Ζωής / Περιβάλλον 4. Τεχνική Βοήθεια Μέτρα 1.1. Υποδομές μεταφορών & διασυνοριακών δικτύων 1.2 Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων 2.1. Ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.2.2 Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού / Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων 2.3 Ανθρώπινοι Πόροι και προώθηση της απασχόλησης 3.1. Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής 3.2. Προστασία της υγείας.3.3 Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος.3.4 Συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας 4.1. Διαχείριση του προγράμματος 4.2. Τεχνική Υποστήριξη Στον Άξονα Προτεραιότητας 1 - Διασυνοριακές Υποδομές, το Μέτρο 1.1 το Μέτρο 1.1 Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Εθνικές Οδοί» (κωδ. 3121). Το Μέτρο 1.2 Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» συμβάλει στους τομείς παρέμβασης «Μεθοριακοί σταθμοί» (κωδ.320) και «Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ασφάλεια και την ασφαλή διαβίβαση» (κωδ. 322). Στον Άξονα Προτεραιότητας 2 - Οικονομική Ανάπτυξη & Απασχόληση, το Μέτρο 2.1 Ενίσχυση Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων συμβάλλει στους τομείς παρέμβασης «Επενδύσεις σε φυσικό κεφάλαιο (μηχανήματα και εξοπλισμός, συγχρηματοδότηση κρατικών ενισχύσεων)» (κωδ. 161) και «Επιμεριζόμενες επιχειρηματικές υπηρεσίες» (164). 8

Ανάλογα το Μέτρο 2.2 Ανάπτυξη Εναλλακτικών μορφών τουρισμού /Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων συμβάλλει στους τομείς παρέμβασης «Φυσικές επενδύσεις (τουριστικά καταλύματα, εστίαση, εγκαταστάσεις)» (κωδ. 171), «Επιμεριζόμενες υπηρεσίες στον τουριστικό τομέα» (κωδ. 173) και «Διατήρηση, Αποκατάσταση και Ανάδειξη Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (κωδ. 354). Επίσης, το Μέτρο 2.3 Ανθρώπινοι Πόροι και Προώθηση της Απασχόλησης συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Ανάπτυξη παιδαγωγικής και επαγγελματικής κατάρτισης μη συνδεόμενη με ιδιαίτερο τομέα» (κωδ. 23). Στον Άξονα Προτεραιότητας 3 - Ποιότητα Ζωής / Περιβάλλον, το Μέτρο 3.1 Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής συμβάλλει στους τομείς παρέμβασης «Αστικά και Βιομηχανικά Απόβλητα» (κωδ. 343), «Πόσιμο Νερό (συγκέντρωση, αποθήκευση, επεξεργασία και διανομή)» (κωδ. 344), «Αποχέτευση και καθαρισμός λυμάτων» (κωδ. 345) και «Σχεδιασμός και αποκατάσταση» (κωδ. 353). Αντίστοιχα το Μέτρο 3.2 Προστασία της Δημόσιας Υγείας συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Κοινωνική Υποδομή και Δημόσια Υγεία» (κωδ.36), ενώ το Μέτρο 3.3 Προστασία, Ανάδειξη και Διαχείριση Φυσικού Περιβάλλοντος συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Προστασία, βελτίωση και ανάπλαση φυσικού περιβάλλοντος» (κωδ. 353) και το Μέτρο 3.4 Συνεργασία Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων για την Προώθηση της Διασυνοριακής Συνεργασίας συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Ερευνητικά Έργα βασιζόμενα σε Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα» (κωδ. 181). Τέλος, στον Άξονα 4 - Τεχνική Βοήθεια, το Μέτρο 4.1 Διαχείριση του Προγράμματος συμβάλλει στους τομείς παρέμβασης «Προετοιμασία, Υλοποίηση, Παρακολούθηση, Δημοσιότητα» (κωδ.411), «Αξιολόγηση» (κωδ.412), και «Εκπόνηση Μελετών» (κωδ. 413). Το Μέτρο 4.2 «Τεχνική υποστήριξη» συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Ενημέρωση των πολιτών» (κωδ. 415). O προϋπολογισμός του αρχικού προγράμματος INTERREG III Α Ελλάδα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας παρουσιάζεται στον Πίνακα 2 που ακολουθεί. 9

Πίνακας 2 Προϋπολογισμός (ΕΥΡΩ) του αρχικού προγράμματος INTERREG III A ΕΛΛΑΔΑ Π.Γ.Δ.Μ. ΕΤΗ ΑΞΟΝΑΣ 1 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΑΞΟΝΑΣ 2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΞΟΝΑΣ 3 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ /ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΞΟΝΑΣ 4 ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣ ΜΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΠΑ ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΑΤΙΚΗ ΛΟΙΠΟΙ 55.900.000 55.900.000 41.925.000 41.925.000 13.975.000 13.975.000 0 0 ΙΔIΩΤΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟ ΔΟΤΗΣΗ 21.280.000 15.280.000 11.460.000 11.460.000 3.820.000 3.820.000 0 6.000.000 23.213.333 23.213.333 17.410.000 17.410.000 5.803.333 3.993.333 1.810.000 0 2.940.000 2.940.000 2.205.000 2.205.000 735.000 735.000 0 0 ΣΥΝΟΛΟ 103.333.333 97.333.333 73.000.000 73.000.000 24.333.333 22.523.333 1.810.000 6.000.000 10

Εξετάζοντας τον χρηματοδοτικό Πίνακα του Προγράμματος, διαπιστώνεται ότι ο Άξονας Προτεραιότητας 1- ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ συγκεντρώνει το 54,10% του συνολικού προϋπολογισμού. Ακολουθεί ο Άξονας Προτεραιότητας 3- ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ο οποίος δεσμεύει το 22,46% των Δημοσίων Δαπανών του Προγράμματος, ο Άξονας Προτεραιότητας 2 που συγκεντρώνει το 20,59% του συνολικού προϋπολογισμού ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται ο Άξονας Προτεραιότητας 4- ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ο οποίος και συγκεντρώνει το 2,85% του προϋπολογισμού του Προγράμματος. Ειδικότερα, σε επίπεδο Μέτρου του Προγράμματος, μόνο το Μέτρο 1.1. «Υποδομές μεταφορών» δεσμεύει το 42,60% του Προγράμματος. Με μεγάλη διαφορά χρηματοδοτικής βαρύτητας ακολουθούν τα Μέτρα 3.3. «Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος»,1.2 «Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων» και 2.2 «Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού / Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων» δεσμεύοντας 13,48%, 11,50% και 10,26% αντίστοιχα. Τέλος, τα Μέτρα 2.1.«Ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων», 3.1.«Βελτίωση της ποιότητας ζωής», 2.3.«Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης», 4.1. «Διαχείριση του Προγράμματος», 3.2 «Προστασία της Υγείας», 3.4 «Συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας» και 4.2 «Τεχνική Υποστήριξη» ακολουθούν με 6,58%, 5,17%, 3,75%, 2,28%, 2,25%, 1,57% και 0,57% αντίστοιχα. Πίνακας 3: Χρηματοδοτικός Πίνακας Π.Κ.Π. INTERREG IIIA/ CARDS ΕΛΛΑΔΑ- Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 18

Α.Π. 1 Διασυνοριακές Υποδομές 1.1: Υποδομές μεταφορών & διασυνοριακών δικτύων 1.2: Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων Α.Π. 2 Οικονομική Ανάπτυξη & Απασχόληση 2.1: Ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων 2.2: Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού / Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων 2.3: Ανθρώπινοι Πόροι και προώθηση της απασχόλησης Α.Π. 3 Ποιότητα Ζωής / Περιβάλλον Συνολικό κόστος (ΕΥΡΩ) Βαρύτητα Μέτρου στον Αξονα (%) Βαρύτητα μέτρου στο Πρόγραμμα (%) Βαρύτητα άξονα στο Πρόγραμμα (%) 55.900.000 54,1 44.020.543 78,75 42,6 11.879.457 21,25 11,5 21.280.000 20,59 6.800.000 31,95 6,58 10.600.000 49,81 10,26 3.880.000 18,23 3,75 23.213.333 22,46 3.1: Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής 5.339.067 23 5,17 3.2: Προστασία της υγείας 2.321.333 10 2,25 3.3: Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος 13.928.000 60 13,48 3.4: Συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας Α.Π. 4 Τεχνική Βοήθεια 1.624.933 7 1,57 2.940.000 2,85 4.1: Διαχείριση του προγράμματος 2.352.000 80 2,28 4.2: Τεχνική Υποστήριξη 588.000 20 0,57 ΣΥΝΟΛΟ Προγράμματος 103.333.333 Τέλος σημειώνεται ότι η ΔΑ του INTERREG, κάνοντας χρήση του Κανονισμού 1260/99 (άρθρο 14, παρ.2), σε συνεργασία με τους ΤΔ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προχώρησε κατά το έτος 2004 στην επεξεργασία της αναθεώρησης του προγράμματος. Η διαδικασία επεξεργασίας του ΚΠΕ έχει ολοκληρωθεί, αλλά το αναθεωρημένο ΚΠΕ Interreg IIIA / CARDS ΕΛΛΑΔΑ Π.Γ.Δ.Μ. δεν έχει εγκριθεί. 19

2. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 2.1 Κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις Εθνικό περιβάλλον Οι εμπλεκόμενες ελληνικές περιοχές στο Πρόγραμμα, ήτοι oι Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης (Νομοί Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου) και Κεντρικής Μακεδονίας (Νομοί Θεσσαλονίκης και Σερρών), συνέχισαν να λειτουργούν στο νέο πλαίσιο άσκησης της οικονομικής πολιτικής η οποία είχε ως επιστέγασμα την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος. Η Περιφερειακή Πολιτική καθ όλο το 2004 συνέχισε να διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο ενισχύοντας τις υποδομές και τις επενδύσεις στις πιο μειονεκτικές περιοχές, παρά το γεγονός ότι όλο και μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών ασκούνταν σε συντονισμένο επίπεδο μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2004 έκλεισε για τις οικονομίες των μεγάλων κρατών-μελών με ιδιαίτερα χαμηλούς ή και με μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης των Εθνικών Οικονομιών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε σε 4,53% παρουσιάζοντας μία όχι ιδιαίτερα υψηλή απόδοση αλλά σαφέστατα αρκετά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του έτους 2003. Ο αντίστοιχος ρυθμός ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας για το 2004 ανήλθε σε 7%. Ωστόσο, σημαντικό πρόβλημα συνεχίζει να αποτελεί ο υψηλός πληθωρισμός καθώς και η διατήρηση της ανεργίας σε υψηλά επίπεδα που άγγιξαν το τέταρτο τρίμηνο του 2004 το 10,4% από 10,1 % το τρίτο τρίμηνο του ίδιου χρόνου. Το άλμα της ανεργίας στη χώρα μας επιμένει σε σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από το μέσο ευρωπαϊκό όρο δηλ. γύρω στο 9%. Ελλάδα Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας, σε σχέση με το 2003, σημείωσε άνοδο και κυμάνθηκε στο 7% έναντι 4,3% το 2003 ενώ το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα της Ελλάδας παρουσίασε αύξηση από 13.940 σε 14.986 εκατ. ΕΥΡΩ. Σημειώνεται ότι το ποσοστό αύξησης του πληθωρισμού παρουσίασε πτώση φθάνοντας το 2,9% το έτος 2004, όταν το 2003 ανέρχονταν σε 3,5%. Εξετάζοντας τις συμμετέχουσες Περιφέρειες στο Πρόγραμμα διαπιστώνονται σημαντικά συμπεράσματα για τις οικονομικές εξελίξεις που έλαβαν χώρα κατά το έτος 2004. Πιο 20

συγκεκριμένα, όσον αφορά στην απασχόληση, το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε μικρή αύξηση τόσο στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όσο και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και μάλιστα σε αρκετές περιοχές κινείται σε ποσοστά υψηλότερα του εθνικού μέσου όρου (10,4%). Σε κάποιους μάλιστα νομούς της Βόρειας Ελλάδας η ανεργία αγγίζει ή και ξεπερνά το 20%. Όπως έδειξαν και τα στοιχεία του τέταρτου τριμήνου η ανεργία εξακολουθεί να πλήττει σε υψηλά ποσοστά το πιο δυναμικό κομμάτι του πληθυσμού, τους νέους. Το ποσοστό των «νέων ανέργων» διαμορφώθηκε στο 40,7% του συνόλου των ανέργων. Τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στην ομάδα των 15-19 ετών (20,4%) και στην ομάδα των 30-44 (9,1%). Τέλος να τονίσουμε ότι η ανεργία των γυναικών διαμορφώθηκε στο 16,1% του συνολικά ενεργού πληθυσμού ενώ σημαντικά χαμηλότερο, 6,4% ήταν το ποσοστό ανεργίας των ανδρών. 21

Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας Η Π.Γ.Δ.Μ. συνεχίζει να προσπαθεί να εδραιώσει την οικονομική σταθερότητα μετά την κρίση του 2001 μέσω μιας μέτριας οικονομικής ανάπτυξης και ενός πληθωρισμού που διατηρείται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Στον τομέα του επιχειρησιακού ανασχηματισμού, οι αρχές προχώρησαν στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας ηλεκτρισμού και ενέκριναν ένα μεγάλο αριθμό μέτρων για την ενίσχυση των ξένων επενδυτών. Η θετική ανάπτυξη της οικονομίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας συνεχίστηκε το 2004, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι η αρχικά επιταχυνόμενη μεγέθυνση αρχίζει να επιβραδύνεται. Συγκεκριμένα το ποσοστό οικονομικής ανάπτυξης για το 2003 έφθασε στο 3,2% ενώ το 2004 δεν φαίνεται να ξεπερνά το 2%. Σε ορισμένους κλάδους καταγράφεται θετική δυναμική, όπως στον τουρισμό, την υψηλή τεχνολογία, τον τραπεζικό τομέα και την κεφαλαιαγορά. Το 2003 το ΑΕΠ της χώρας έφθασε τα 4,1 δισεκ., αντιπροσωπεύοντας το 12% του συνολικού ΑΕΠ των Δυτικών Βαλκανίων (μη συμπεριλαμβανομένου της Κροατίας) και το 2004, το ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 2%. Σύμφωνα με το State Statistical Office, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν παρουσίασε πτωτικές τάσεις κατά το πρώτο μισό του 2004 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του έτους 2003 και ως κύρια αιτία αυτού παρουσιάζεται η μεγάλη πτώση της βιομηχανικής παραγωγής. Ο πληθωρισμός βρίσκεται υπό έλεγχο και συγκεκριμένα στους πρώτους 10 μήνες του 2004 το επίπεδο τιμών παραμένει κατά μεγάλο ποσοστό αμετάβλητο συγκρινόμενο με την αντίστοιχη περίοδο το 2003 και έτσι από 1,2% το 2003 ο πληθωρισμός θεωρείται ότι θα αγγίξει το 0,5% το 2004, κυρίως λόγω της μείωσης της τιμής των τροφίμων0f1. Παρά την όλη δυναμική οικονομική ανάπτυξη και τα ειδικά μέτρα που ελήφθησαν με σκοπό την ενίσχυση των νέων προσλήψεων (ο γνωστός ως Νόμος του Branko, Απρίλιος 2003) η κατάσταση στην αγορά εργασίας χειροτέρεψε μέσα στο 2003. Ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε κατά 3% (16 χιλιάδες άτομα) οδηγώντας σε μια αύξηση του ποσοστού ανεργίας από 32% το 2002 σε 36,7% το 2003. Παρόλα αυτά ο δείκτης ανεργίας θα πρέπει να εξετάζεται με ιδιαίτερη προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο μέγεθος της παραοικονομίας και το γεγονός ότι πολλοί είναι αυτοί που εγγράφονται ως άνεργοι με σκοπό να αποκτήσουν πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και όποια άλλη κοινωνική βοήθεια, ενώ την ίδια στιγμή εργάζονται στον τομέα της παραοικονομίας. 1 The Western Balkans in transition, European Economy, European Commission, Enlargement Parer, December 2004 22

Κάποιες τροπολογίες που αφορούν την εργασία και οι οποίες κατακυρώθηκαν μέσα στο 2004 περιόρισαν τα κριτήρια εγγραφής στους καταλόγους ανέργων με απώτερο στόχο την μείωση της ανεργίας. Τελικά το 2004 από το σύνολο του εργατικού δυναμικού δηλαδή 522.995 άτομα το 37,2% (δηλ 309.286 άτομα) παραμένουν άνεργα εκ των οποίων το 37,4% είναι άντρες και το 39% γυναίκες. Το κομμάτι του πληθυσμού που πλήττεται κυρίως από την μάστιγα της ανεργίας, είναι και σ αυτή τη χώρα το πιο δυναμικό της δηλ. οι νέοι 20-29 ετών με ποσοστά για τους μέν 20-24 ετών 66,1% και για τους δε 25-29 ετών 51,0%1F2. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας το δημόσιο έλλειμμα παρουσίασε μικρή αύξηση μέσα στο 2004 της τάξεως του 0,3% του ΑΕΠ με αποτέλεσμα να φθάσει στο 1,9% του ΑΕΠ, σαν αποτέλεσμα της αύξησης των δαπανών. Η παγίωση των δημόσιων οικονομικών οφείλεται κυρίως στην μείωση του ποσοστού του ακαθάριστου εθνικού χρέους στο ΑΕΠ, το οποίο έπεσε από το 57% το 1999 στο 46,6% μέσα στο 2003 και τελικά άγγιξε το 45% το 2004. 2 State Statistical Office, Republic of Macedonia 23

2.2 Θεσμικό πλαίσιο Ελλάδα Στα πλαίσια εναρμόνισης της Εθνικής Πολιτικής αλλά και του εκσυγχρονισμού του κράτους, κατά το έτος 2004 πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω τροποποιήσεις Νόμων και, ψηφίσθηκε μία σειρά νόμων που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την υλοποίηση του Προγράμματος, οι οποίοι παρατίθενται στη συνέχεια: Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις νομοθετικών διατάξεων νέες διατάξεις Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του Ν. 1418/84 ν. 3212/2003 Εντός του 2004 δεν υπήρξαν τροποποιήσεις ή/και συμπληρώσεις του N. 3212/2003 Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του Π.Δ. 609/85 Το άρθρο 18 που αφορά την διαδικασία εξέτασης προσφορών και εισηγήσεις για ανάθεση καταργήθηκε με την περ. στ) της παρ. 3 του άρθρου 12 του ν. 3263/2004(Α 179/28.09.2004) Άρθρο 23, ορίζεται η εγγύηση συμμετοχής ο χρόνος ισχύος προσφορών, εγγύηση συμμετοχής ύψος, προθεσμία ισχύος προσφορών, απόδοση εγγυήσεως Καταργήθηκε το άρθρο 47 που αφορά την έκπτωση του αναδόχου, αντικαταστάθηκε από τον ν. 3263/2004, περ. η) της παρ. 3 του άρθρου 12 Με το άρθρο 36 του παρόντος νόμου πραγματοποιούνται μεταβολές που αφορούν ποινικές ρήτρες προθεσμίες και παρατάσεις δημοσίων έργων. 24

Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του ν. 2576/1998 Κατάργηση των άρθρων 1 και 2 που αφορούσαν στην Διασφάλιση υγιούς ανταγωνισμού κατά τις δημοπρασίες και στην Διασφάλιση αντικειμενικότητας στη διαδικασία ανάθεσης έργου που αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 12 του 3263/2004 Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του ν. 3164/2003 Με το άρθρο 36 η ισχύς του παρόντος νόμου αναστέλλεται μέχρι την 31.12.2004, με εξαίρεση τα άρθρα 31 έως 35, των οποίων η ισχύς αρχίζει από τις 2.7.2003, παρατεινόμενης αντίστοιχα της ισχύος του Ν 716/1977 και των λοιπών σχετικών, με την ανάθεση και εκπόνηση των μελετών, διατάξεων. Καταργείται το άρθρο 18 που αφορά στη διαδικασία εξέτασης προσφορών και εισηγήσεις για ανάθεση και αντικαθίσταται από την περ.στ) της παρ. 3 του άρθρου 12 του ν3236/2004 Ν., Π.Δ. Νέες διατάξεις ΠΔ 267/2004 Ν. 3299/2004 Ν. 3236/2004 Τροποποίηση του Π. Διατάγματος 352/2003 «Τροποποίηση των διατάξεων που αφορούν την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων (ΕΥΔΕ) για τη μελέτη και κατασκευή Οδικών Σηράγγων & Λοιπών Υπογείων Έργων (ΕΥΔΕ/ΟΣΥΕ)» Κίνητρα Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική και την Περιφερειακή Σύγκληση Μειοδοτικό σύστημα ανάθεσης των δημοσίων έργων και άλλες διατάξεις 25

Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας Στον τομέα της αγοράς εργασίας, κατά το 2003, παρουσιάστηκε σημαντικό νομοθετικό έργο (Νόμος περί Εργασιακών Σχέσεων και Νόμος περί Εργασίας και Αποζημιώσεως λόγω Ανεργίας, Νόμος Ενίσχυσης της Απασχόλησης), ενώ παράλληλα εφαρμόστηκαν μέτρα που επέτρεψαν τους θεσμούς της ολιγόωρης εργασίας (part-time), προσωρινής απασχόλησης και εργασίας από το σπίτι. Σύμφωνα με δήλωση του Υπουργού Εργασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ο νέος νόμος περί εργασιακών σχέσεων είναι ακόμα σε προπαρασκευαστικό στάδιο και συγκαταλέγεται σε έναν από τους καλύτερους εργασιακούς νόμους της περιφέρειας και το νομοσχέδιο αυτού προβλέπεται να υποβληθεί στην Βουλή έως τις 15 Ιουλίου 2005. Στον τομέα του περιβάλλοντος, κατά το 2004, ολοκληρώθηκε η σχεδίαση νόμου που αφορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της Π.Γ.Δ.Μ. προκειμένου για την προστασία και βελτίωσή του, ο όποιος προβλέπεται να αρχίσει να εφαρμόζεται από 01.01.2005. Στόχος του συγκεκριμένου νόμου είναι η προστασία και η βελτίωση στοιχείων του περιβάλλοντος όπως: το έδαφος, ο αέρας, οι φυσικοί πόροι καθώς και η προστασία του στρώματος του όζοντος2f3. Στον τομέα του τουρισμού και συναφών υπηρεσιών, το νομοθετικό έργο έγκειται σε ένα Σχέδιο Νόμου περί Τουριστικών Δραστηριοτήτων (Draft Law on Tourism Activity), που αφορά τον τρόπο και τις προϋποθέσεις για την εκτέλεση τουριστικών δραστηριοτήτων. To Υπουργείο Οικονομικών της Π.Γ.Δ.Μ πέρα των κανονισμών περί κρατικών ενισχύσεων Regulation on the procedure and forms of notification to the state aid commission and for assessment of state aid, Δεκέμβριος 2003, Regulation on establishing conditions and procedure doe granting regional aid, Δεκέμβριος 2003, στις 09 Μαρτίου 2004 εξεδόθη από το Υπουργείο Οικονομικών σχέδιο νόμου που αφορούσε την προστασία των βασικών δικαιωμάτων των καταναλωτών, τις συνθήκες και τον τρόπο προστασίας των καταναλωτών καθώς και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες λειτουργεί το εμπόριο και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους τελευταίους 3F4. To Υπουργείο Οικονομίας της χώρας τροποποίησε/ ψήφισε τους κάτωθι νόμους: 3 «Strengthening the capacity of the Ministry of Environment and Physical Planning», Law on Environment 4 Ministry of Economy official site 26

«Νόμος περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας», (Law on Value Added Tax), ΦΕΚ 19/2004. Προηγούμενες τροποποιήσεις του εν λόγω νόμου είναι ΦΕΚ Νο 44/99, 59/99, 86/99, 11/2000, 8/2001, 21/2003, 19/2004. «Νόμος περί Δημόσιων Προμηθειών» (Public Procurement Law), ΦΕΚ Νο 19/2004. «Νόμος ειδικού φόρου», (Law on Excise), ΦΕΚ 96/2004. Προηγούμενες τροποποιήσεις του εν λόγω νόμου είναι ΦΕΚ Νο 2/01, 50/01, 52/01, 45/02, 98/02, 24/03. «Νόμος περί εσωτερικού ελέγχου του Δημόσιου τομέα», (Law on internal Audit of Public Sector), ΦΕΚ 69/2004. Στόχος του εν λόγω νόμου είναι ο εσωτερικός έλεγχος με βάση τα διεθνή πρότυπα οργανισμών του δημόσιου τομέα της χώρας όπως του Ταμείου Ιατρικής Ασφάλισης, Συνταξιοδοτικού Ταμείο Ασφάλισης, του Ταμείου Οδικών Έργων, της Επιθεώρηση Εργασίας καθώς και των Δήμων4F5. 5 Ministry of Finance, official site 27

3. ΠΡΟΟΔΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3.1 Γενική εικόνα του Προγράμματος Στην παρούσα παράγραφο παρατίθεται συνοπτικά η γενική εικόνα του Προγράμματος, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο τέλος του 2004. Κατά την διάρκεια των ετών 2002 και 2003 το πρόγραμμα βρισκόταν σε πρώιμη φάση υλοποίησης, χωρίς να υπάρχει ικανοποιητικός βαθμός ενεργοποίησης των Μέτρων του και κατ επέκταση δεν είχε να επιδείξει αποτελέσματα σχετικά με οικονομική απορρόφηση και φυσική πρόοδο, με εξαίρεση την προκαταβολή (7%) της κοινοτικής συνδρομής. Το 2004 το πρόγραμμα παρουσίασε πρόοδο στην ενεργοποίηση, τις εντάξεις έργων, την φυσική υλοποίηση, την οικονομική απορρόφηση και στην οργάνωση των Μηχανισμών Διαχείρισης και παρακολούθησής του καθώς η Υπηρεσία Διαχείρισης προσπάθησε να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα που επηρέασαν αρνητικά την πρόοδο του προγράμματος. Η πρόοδος όσον αφορά την ενεργοποίηση, τις εντάξεις έργων, την φυσική υλοποίηση & οικονομική απορρόφηση αφορά κατά κύριο λόγο τα μέτρα 1.1 (υποδομές μεταφορών), 3.2 (προστασία της υγείας) και 3.3 (προστασία, ανάδειξη κα διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος). Η Γενική εικόνα του Προγράμματος για το 2004, σε επίπεδο πορείας υλοποίησης, αποτυπώνεται στον πίνακα που ακολουθεί, όπου συνοψίζονται οι βασικοί δείκτες για την αποτίμηση του Προγράμματος στις 31/12/2002, στις 31/12/2003 και στις 31/12/2004. Στο παράρτημα παρουσιάζονται αναλυτικά οι δείκτες του πίνακα που ακολουθεί. Δείκτης Τιμή Τιμή Τιμή (31.12.2002) (31.12.2003) (31.12.2004) Δείκτης ενεργοποίησης 0,00% 5,13% 65% Δείκτης προόδου απορρόφησης 0,00% 0,00% 23,75% Δείκτης προόδου πραγματοποίησης 0,00% 0,00% 23,75% Δείκτης αποτελεσματικότητας 0,00% 0,00% 41,94% Δείκτης αποδοτικότητας 0,00% 0,00% 100% 28

3.2 Ποσοτικοποίηση στόχων και καθορισμός δεικτών Στην παρούσα παράγραφο παρουσιάζονται οι τιμές βάσης και στόχων των δεικτών του Προγράμματος, όπως αυτοί καθορίζονται στο Συμπλήρωμα Προγραμματισμού. Μέσω των δεικτών αυτών θα γίνει η παρακολούθηση της υλοποίησης του Προγράμματος και η αξιολόγηση των επιπτώσεων. 29

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2006 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ ΩΣ 31/12/04 1.ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ & ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ Μήκος οδικού δικτύου συμπλήρωση (km) (κατασκευή 1 km οδογέφυρας) Μήκος οδικού δικτύου νέα χάραξη (km) 1,45 2,45 km - - 14,6 km - I. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Κτίρια που βελτιώνονται (τ.μ.) - 3.029-2. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ Νέα κτίρια που κατασκευάζονται (τ.μ.) - 2.994 - Προμήθεια εξοπλισμού (σετ) - 16-30

1 : ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Αριθμός επενδύσεων 17 37 - Αριθμός επενδύσεων 20 365 - II: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 2 : ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ/ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριθμός κλινών - 280 - Αριθμός Μελετών - 7 - Αριθμός παρεμβάσεων σε διατηρητέα κτίσματα, ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους 4 7-3 : ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Αριθμός εκπαιδευόμενων Αριθμός Προγραμμάτων 1.295 600-42 12-31

Μήκος αποχετευτικού δικτύου - 20 - ΙΙΙ: ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ/ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ 2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ 3: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Μήκος δικτύου ύδρευσης Αριθμός μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων Αριθμός πιλοτικών έργων - 15-19 21 - - 2 - Κατασκευή ΔΙΚΕΔΥ 1 2 50% Αριθμός μελετών - 4 - Αριθμός μελετών 1 5 - Αριθμός μελετών - 3 - Έκταση περιοχών Natura 2000 στις οποίες θα γίνουν παρεμβάσεις διαχείρισης (τ.χλμ.) - 31.278-4: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Αριθμός εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Αριθμός Προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών - 4 - - 2-32

IV: ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ 1: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ενέργειες εξωτερικής αξιολόγησης (πλήθος υπογεγραμμένων συμβάσεων) - 1 75% 2: ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Επικοινωνιακό Σχέδιο Δράσης - 1-33

3.3 Πορεία Υλοποίησης του Προγράμματος Η παρουσίαση της πορείας υλοποίησης του προγράμματος αποτελεί βασικό στοιχείο της Ετήσιας Έκθεσης στο πλαίσιο της οποίας αποτυπώνεται η πρόοδος που σημειώθηκε κατά το εξεταζόμενο έτος τόσο στο σύνολο του Προγράμματος όσο και σε επιμέρους Άξονες Προτεραιότητας και Μέτρα. 34

Άξονας Προτεραιότητας 1 και Μέτρα 1.1 και 1.2 Στόχοι Οι βασικοί στόχοι του Άξονα προτεραιότητας 1 είναι οι ακόλουθοι 1. άρση της απομόνωσης της διασυνοριακής περιοχής και τη βελτίωση των συνθηκών ασφαλούς μετακίνησης ανθρώπων και αγαθών 2. ανάδειξη των παραμεθόριων περιοχών ως πύλες εξόδου-εισόδου προς την ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο 3. αντιμετώπιση φαινομένων λαθρομετανάστευσης, λαθρεμπορίου και παράνομων δραστηριοτήτων που εμποδίζουν την ανάπτυξή της επιλέξιμης περιοχής. Περιεχόμενο Ο Άξονας προτεραιότητας 1 περιλαμβάνει τα μέτρα 1.1 και 1.2. Το μέτρο 1.1 αφορά στις Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων και το μέτρο 1.2 αφορά στην Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 1 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 55.900.000 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 55.900.000 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 41.925.000 Εθνική Συμμετοχή 13.974.729 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 35

Πορεία Υλοποίησης Άξονα Προτεραιότητας 1 Η πορεία υλοποίησης του Άξονα Προτεραιότητα για την περίοδο 2000 2004 δίνεται στο Διάγραμμα Δ1 Δ1 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1 100.000.000 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 55.900.000 44.020.543 40.000.000 30.000.000 24.000.000 24.000.000 20.000.000 10.000.000 0 Π/Υ Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ 36

Μέτρο 1.1 (Υποδομές μεταφορών) Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρου 1.1 (Υποδομές μεταφορών) είναι η βελτίωση των υποδομών μεταφορών μέσω παρεμβάσεων που αφορούν έργα οδοποιίας όπως μελέτες, διανοίξεις, κατασκευές ανισόπεδων κόμβων, κατασκευές σηράγγων, βελτιώσεις υφιστάμενης χάραξης δρόμων, παρακάμψεις, διαπλατύνσεις, κατασκευές γεφυρών, καθώς και στην κατασκευή νέας χάραξης δρόμου. Επιπλέον θα δοθεί έμφαση στη βελτίωση / εκσυγχρονισμό των σιδηροδρομικών υποδομών (μελέτες, βελτίωση και εκσυγχρονισμός υφιστάμενων γραμμών) Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 1.1 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 44.020.543 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 44.020.543 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 33.015.407 Εθνική Δημόσια Συμμετοχή 11.005.136 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 1.1 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου 1.1 κατά το έτος 2004, αναφέρονται τα ακόλουθα: Η ενεργοποίηση του Μέτρου 1.1 έγινε με τη δημοσίευση της 1ης πρόσκλησης (Ιανουάριος 2004) για την «Βελτίωση Οδικών Υποδομών». Ο συνολικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανερχόταν σε 44.020.543. 37

Η 2η πρόσκληση του μέτρου έγινε στις 25 Νοεμβρίου 2004 και αφορούσε στις κατηγορίες πράξεων: 1. «Βελτίωση και Αναβάθμιση των σιδηροδρομικών υποδομών», για ποσό ύψους 16.000.000 2. «Βελτίωση Οδικών Υποδομών», για ποσό ύψους 28.020.543 Οι δυνητικοί τελικοί δικαιούχοι ήταν ο ΟΣΕ και το ΥΠΕΧΩΔΕ. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την πρόσκληση ανερχόταν σε 44.020.543. Με την απόφαση 50023/ΥΔ3693 της 20 ης Δεκεμβρίου του 2004 εγκρίθηκε η ένταξη στο μέτρο 1.1 του έργου: «Γενική ανακαίνιση της Σ/Γ Θεσσαλονίκης Ειδομένης και επεμβάσεις σε εντοπισμένα τμήματα γραμμής της Δ.Π.Μ.Θ.», (προϋπολογισμού 24.00.000 ) Το έργο αφορά στην αναβάθμιση 65,9 χλμ σιδηροδρομικής γραμμής και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 31/03/2005. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 31.693.741,42 ενώ ο επιλέξιμος προϋπολογισμός είναι 24.000.000. Η διαφορά μεταξύ συνολικού και επιλέξιμου προϋπολογισμού θα καλυφθεί από εθνικούς πόρους. Όσον αφορά τις απορροφήσεις του έργου σημειώνεται ότι ως το τέλος του έτους 2004 καταβλήθηκε το σύνολο των 24.000.000 του επιλέξιμου προϋπολογισμού του έργου. Η πορεία υλοποίησης του Μέτρου 1.1 για την περίοδο 2000-2004 δίνεται στο Διάγραμμα Δ 1.1. Δ1.1 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 1.1 100.000.000 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 44.020.543 44.020.543 40.000.000 30.000.000 24.000.000 24.000.000 20.000.000 10.000.000 0 Π/Υ Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ 38

Όπως φαίνεται και από το διάγραμμα Δ 1.1, το Μέτρο 1.1 έχει προκηρυχθεί στο σύνολό του (44.020.543 ), ενώ το ποσοστό συμβασιοποίησης ανέρχεται σε 54,51% (24.000.000 ). Τέλος σημειώνεται ότι προγραμματίζεται η ένταξη στο μέτρο του έργου «Νέα χάραξη στο τμήμα Φλώρινα Νίκη». Το έργο αφορά στην κατασκευή του οδικού τμήματος από τον κόμβο Φλώρινας έως τον συνοριακό σταθμό της Νίκης και ο προβλεπόμενος προυπολογισμός εκτιμάται στα 32.000.000 περίπου. Για το εν λόγω έργο είχε υποβληθεί πρόταση με την 1 η δημοπράτηση από μέρους των ΤΔ, αλλά με απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ της 12 ης Νοεμβρίου 2004 (Δ1β/ο/5/81) ακυρώθηκε ο διαγωνισμός και προγραμματίζεται νέος για τις αρχές του 2005. 39

Μέτρο 1.2 Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρο 1.2 (βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων) είναι η βελτίωση αναβάθμιση συστημάτων παρακολούθησης και διοικητικών διαδικασιών που θα συνδράμουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζονται στη διασυνοριακή περιοχή από τις παράνομες δραστηριότητες, έτσι ώστε τα σύνορα να λειτουργήσουν ως πύλες επικοινωνίας για την ελεύθερη ροή πολιτών και προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η κατασκευή νέων μεθοριακών σταθμών, η βελτίωση υφισταμένων μεθοριακών σταθμών, ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού των αρμόδιων αστυνομικών και τελωνειακών παραμεθόριων υπηρεσιών και η δημιουργία δικτύων συνεργασίας για την ασφαλή διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 1.2 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 11.879.457 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 11.879.457 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 8.909.593 Εθνική Δημόσια Συμμετοχή 2.969.593 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 1.2 Στα πλαίσια του μέτρου προβλέπεται η υλοποίηση των εξής έργων : Μεθοριακός σταθμός Νίκης Μεθοριακός σταθμός Ευζώνων 40

Μεθοριακός σταθμός Δοϊράνης Προμήθεια εξοπλισμού για τους παραπάνω ΜΣ Κατά το έτος 2004 το μέτρο παρουσίασε μηδενική ενεργοποίηση, δεδομένου ότι δεν δημοσιεύτηκε καμία πρόσκληση για το Μέτρο 1.2. Σημειώνεται ότι η απόφαση ένταξης έργων που αφορούν στην κατασκευή / βελτίωση μεθοριακών σταθμών απαιτεί την σύμπραξη και άλλων φορέων (όπως το Υπουργείο Εξωτερικών) γεγονός που καθιστά τις διαδικασίες ένταξης έργων στο μέτρο εξαιρετικά χρονοβόρες. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, αναμένεται ότι η ενεργοποίηση του Μέτρου θα πραγματοποιηθεί εντός του 2005. 41

Άξονας Προτεραιότητας 2 και Μέτρα 2.1, 2.2 και 2.3 Στόχοι Στόχοι του Άξονα Προτεραιότητας 2 είναι η : α) υποστήριξη διασυνοριακών επιχειρηματικών συνεργασιών για την ενίσχυση του οικονομικού ιστού της επιλέξιμης περιοχής, β) υποστήριξη των διασυνοριακών δομών για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με σκοπό την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη δημιουργία κοινών συστημάτων αειφορικής διαχείρισης, γ) ανάδειξη της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής και ενίσχυση των πολιτιστικών ανταλλαγών, και δ) προώθηση της απασχόλησης και των ίσων ευκαιριών μα την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και έρευνας στη διασυνοριακή περιοχή Περιεχόμενο Ο Άξονας προτεραιότητας 2 περιλαμβάνει τα μέτρα 2.1, 2.2 και 2.3. Το μέτρο 2.1 αφορά στην ενίσχυση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, το μέτρο 2.2 αφορά στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και τη ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων και το μέτρο 2.3 αφορά στους ανθρώπινους πόρους και την προώθηση της απασχόλησης. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 2 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 21.280.000 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 15.280.000 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 11.460.000 Εθνική Συμμετοχή 3.820.000 Ιδιωτική Συμμετοχή 6.000.000 42

Πορεία Υλοποίησης Άξονα Προτεραιότητας 2 Όσον αφορά την ενεργοποίηση των μέτρων του Άξονα Προτεραιότητας 2 σημειώνεται ότι καθ όλη την διάρκεια του 2004 ενεργοποιήθηκε μόνο το μέτρο 2.2, που αφορά δράσεις εναλλακτικών μορφών τουρισμού και την ανάδειξη / προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων. Για τα μέτρα 2.1 και 2.3 δεν δημοσιεύθηκε καμία πρόσκληση. Η πορεία υλοποίησης του Άξονα Προτεραιότητας 2 για την περίοδο 2000-2004 δίνεται στο Διάγραμμα Δ2. Δ2 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2 100.000.000 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 21.280.000 5.350.000 0 0 0 Π/Υ Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ 43

Μέτρο 2.1 Ενίσχυση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρου 2.1 (Ενίσχυση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων) είναι: (α) η τόνωση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας, (β) η διαμόρφωση κοινών αντιλήψεων και δομών, (γ) η ανάληψη κοινών δράσεων από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους κοινού ενδιαφέροντος (δ) η ανάπτυξη διασυνοριακών δικτύων οικονομικών σχέσεων. Οι προτεραιότητες του Μέτρου ιεραρχούνται ως εξής: (α) υλοποίηση επενδύσεων στους τομείς της μεταποίησης (βιομηχανία, βιοτεχνία, οικοτεχνία) και των υπηρεσιών, (β) Ενίσχυση δράσεων για την ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας και μεταφοράς τεχνογνωσίας, (γ) Ενίσχυση συλλογικών φορέων για την υποστήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 2.1 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 6.800.000 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 3.400.000 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 2.550.000 Εθνική Δημόσια Συμμετοχή 850.000 Ιδιωτική Συμμετοχή 3.400.000 44

Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 2.1 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου σημειώνεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε ενεργοποίηση του, αφού καθ όλη την διάρκεια του 2004 δεν δημοσιεύθηκε καμία σχετική πρόσκληση. Η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του παρόντος μέτρου οφείλεται κυρίως στην έλλειψη του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για την εφαρμογή των κρατικών ενισχύσεων για τις ΜΜΕ, καθώς και στην αναγκαιότητα προσδιορισμού των επιλέξιμων επιχειρηματικών κλάδων ώστε να εξασφαλιστεί ο διασυνοριακός χαρακτήρας των επενδύσεων. Στα πλαίσια αυτά το μέτρο αναμένεται να ενεργοποιηθεί εντός του 2005. 45

Μέτρο 2.2 Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού/ Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρο 2.2 (Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού/ Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων) είναι: (α) η ανάδειξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού ως οικονομικής βάσης διασυνοριακής συνεργασίας, ειδικότερα στο πεδίο της ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε ζητήματα προώθησης-προβολής του τουριστικού προϊόντος, καθώς και (β) η ανάδειξη και αξιοποίηση των κοινών ιστορικών και πολιτισμικών στοιχείων της διασυνοριακής περιοχής και η προώθηση σύγχρονων μορφών πολιτισμού, κυρίως όσων μπορούν να συγκροτηθούν ως πολιτιστικό προϊόν, συμβάλλοντας στην τουριστική ανάπτυξη. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 2.2 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 10.600.000 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 8.000.000 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 6.000.000 Εθνική Δημόσια Συμμετοχή 2.000.000 Ιδιωτική Συμμετοχή 2.600.000 Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 2.2 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου κατά το έτος 2004 σημειώνονται τα ακόλουθα: Η ενεργοποίηση του Μέτρο 2.2 έγινε με την δημοσίευση της 1ης πρόσκλησης (Ιανουάριος 2004) που αφορούσε δράσεις αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος και ανάδειξης 46

της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανήλθε στα 4.000.000. Η 2η πρόσκληση του Μέτρου 2.2 έγινε τον Μάρτιο 2004 και αφορούσε δράσεις για την ανάδειξη και προβολή στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς, με έμφαση στη βυζαντινή κληρονομιά. Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανήλθε στα 1.350.000. Κατά τη διάρκεια του 2004 δεν υπήρξαν νομικές δεσμεύσεις για κανένα έργο, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι έχουν εγκριθεί 7 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 3.984.951. (απόφαση της 10/12/2004 γραπτή διαδικασία έγκρισης έργων). Τα έργα που εγκρίθηκαν είναι τα ακόλουθα : ΜΕΤΡΟ 2.2 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ / ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ 1 2 3 4 5 6 7 Δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής και ανάδειξη μνημείων του Δήμου Πεσπών Επανάχρηση σιδηροδρομικού σταθμού Φλώρινας ως πινακοθήκης και δράσεις στήριξης καλλιτεχνικής δημιουργίας Αποκατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού των υδρόμυλων στην Έδεσσα και αναπαραγωγή Μπατανιου Διαδρομές στον παραδοσιακό πολιτισμό της Φλώρινας Ανάδειξη διαμόρφωση αρχαιολογικού χώρου Έδεσσας Συντήρηση διακόσμου παλαιός μητρόπολης Έδεσσας Ανάπλαση μνημείων στο «γκάζι» για στέγαση φορέα πολιτιστικών δραστηριοτήτων βαλκανικής μουσικής παράδοσης 550.000,00 624.951,25 393.429,58 799.800,00 450.000,00 366.900,00 799.870,00 47

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα Δ 2.2, από τον συνολικό προϋπολογισμό του Μέτρου 2.2 έχει προκηρυχθεί ποσοστό 50,47% (5.350.000 ), αλλά το ποσοστό συμβασιοποίησης και απορρόφησης είναι μηδενικό. Δ2.2 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 2.2 100.000.000 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 10.600.000 5.350.000 0 0 0 Π/Υ Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Δεδομένης της καθυστέρησης που παρουσιάζει το Μέτρο στην ενεργοποίησή του, η Υπηρεσία Διαχείρισης του INTERREG ανέθεσε σε τεχνικό σύμβουλο (Ιούνιος 2004) εμπειρογνωμοσύνη για την εξειδίκευση των δράσεων κρατικών ενισχύσεων στους τομείς τουρισμού και μεταποίησης, ώστε να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των χωρών και να εξασφαλιστεί ο διασυνοριακός χαρακτήρας των δράσεων. Η εμπειρογνωμοσύνη εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί στις 25/05/2005. 48

Μέτρο 2.3 Ανθρώπινοι Πόροι και την Προώθηση της Απασχόλησης Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρου 2.3 (Ανθρώπινοι Πόροι και την Προώθηση της Απασχόλησης) είναι να υποστηριχθεί το ανθρώπινο δυναμικό, στο πλαίσιο της διασυνοριακής συνεργασίας για τη δημιουργία τοπικής αγοράς εργασίας που θα προωθεί ίσες ευκαιρίες για νέους και γυναίκες, ώστε να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα μείωσης του υψηλού ποσοστού ανεργίας. Προτεραιότητες του Μέτρου είναι: (α) η υλοποίηση δράσεων επαγγελματικής κατάρτισης και εξειδίκευσης του εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα σε νέες τεχνολογίες, (β) η ανάπτυξη της τοπικής αγοράς εργασίας (γ) η υλοποίηση υποστηρικτικών δράσεων για την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 2.3 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 3.880.000 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 3.880.000 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 2.910.000 Εθνική Δημόσια Συμμετοχή 970.000 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 2.3 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου 2.3 σημειώνεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε ενεργοποίηση του, αφού καθ όλη την διάρκεια του 2004 δεν δημοσιεύθηκε καμία πρόσκληση. 49

Η Υπηρεσία Διαχείρισης αναγνωρίζοντας την ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης του μέτρου ανέθεσε σε τεχνικό σύμβουλο (Άυγουστος 2004) την ανάπτυξη ενός συστήματος διαχείρισης δράσεων κατάρτισης στις επιλέξιμες περιοχές του προγράμματος, ώστε να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των χωρών και να εξασφαλιστεί ο διασυνοριακός χαρακτήρας των δράσεων. Η ανάπτυξη του εν λόγω συστήματος εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί στις 10/03/2005. Στα πλαίσια αυτά το μέτρο αναμένεται να ενεργοποιηθεί εντός του 2005. 50

Άξονας Προτεραιότητας 3 και Μέτρα 3.1, 3.2, 3.3 και 3.4 Στόχοι Οι βασικοί στόχοι του Άξονα προτεραιότητας 3 είναι α) η υπέρβαση αναπτυξιακών προβλημάτων και ανάπτυξη της κοινωνικής δυναμικής της διασυνοριακής περιοχής καθώς και β) η υπέρβαση προβλημάτων που προκύπτουν από την ιδιαίτερη γεωγραφική θέση και επηρεάζουν ευαίσθητους τομείς κοινωνικο-οικονομικής υπόστασης της περιοχής Περιεχόμενο Ο Άξονας προτεραιότητας 3 αφορά στην Ποιότητα Ζωής και το Περιβάλλον και περιλαμβάνει τα μέτρα 3.1, 3.2, 3.3 και 3.4. Το μέτρο 3.1 αφορά στην βελτίωση της ποιότητας ζωής, το μέτρο 3.2 αφορά στην προστασία της υγείας, το μέτρο 3.3 αφορά στην προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος και το μέτρο 3.4 αφορά στην συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 3 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 23.213.333 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 23.213.333 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 17.410.000 Εθνική Συμμετοχή 11.026.333 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 51

Πορεία Υλοποίησης Άξονα Προτεραιότητας 3 Η πορεία υλοποίησης του Άξονα Προτεραιότητας 3 για την περίοδο 2000-2004 δίνεται στο Διάγραμμα Δ3. Δ3 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3 100.000.000 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 23.313.333 17.246.266 20.000.000 10.000.000 2.605.000 514.000 0 Π/Υ Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ 52

Μέτρο 3.1 Βελτίωση Ποιότητας Ζωής Στόχοι Ο βασικός στόχος του Μέτρου 3.1 (Βελτίωση της ποιότητας ζωής) είναι: (α) η ανάληψη δράσεων στο πεδίο της βελτίωσης των υποδομών υδρεύσεων, αποχετευτικών δικτύων, διαχείρισης αποβλήτων, κ.λπ., (β) η ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διάθεσης λυμάτων, καθώς και επεξεργασίας /διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Η επίτευξη του στόχου θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, ταυτοχρόνως, στο αστικό και το αγροτικό περιβάλλον. Οι παρεμβάσεις του Μέτρου ιεραρχούνται ως εξής: (α) βελτίωση των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης (β) επεξεργασία λυμάτων και επεξεργασία /διαχείριση αποβλήτων μέσω διασυνοριακών συνεργασιών. Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 3.1 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 5.339.067 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 5.339.067 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 4.004.300 Εθνική Συμμετοχή 1.334.767 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 53

Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 3.1 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου 3.1 σημειώνεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε ενεργοποίηση του, αφού καθ όλη την διάρκεια του 2004 δεν δημοσιεύθηκε καμία πρόσκληση. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι μέσω των προγραμματισμένων για το έτος 2005 επαφών με τους τελικούς δικαιούχους για την διερεύνηση του βαθμού ωρίμανσης των έργων αυτών, διαπιστώθηκε ότι ο βαθμός ωρίμανσης τους δεν ήταν αυτός που θα επέτρεπε την ενεργοποίηση του Μέτρου. Στα πλαίσια αυτά το μέτρο αναμένεται να ενεργοποιηθεί εντός του 2005. 54

Μέτρο 3.2 Προστασία της Υγείας Στόχοι Το Μέτρο 3.2 Προστασία της Υγείας αποσκοπεί στη βελτίωση του ευαίσθητου τομέα της υγείας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας υψηλού επιπέδου υποδομών που θα επιτρέψουν την αντιμετώπιση υγειονομικών προβλημάτων σε τοπικό επίπεδο, χωρίς ανάγκη μετακίνησης του πληθυσμού προς μητροπολιτικά κέντρα. Η ιεράρχηση των παρεμβάσεων του Μέτρου είναι η εξής: (α) Ανάπτυξη βελτίωση υποδομών υγείας, (β) Διασυνοριακή συνεργασία νοσηλευτικών ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων (γ) Ανάληψη κοινών διασυνοριακών δράσεων ενημέρωσης για την πρόληψη και τον έλεγχο των μεταδιδόμενων νοσημάτων, ανθρώπων και ζώων Χρηματοδοτικό Σχήμα Το χρηματοδοτικό σχήμα του Μέτρου 3.2 έχει ως εξής: Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 2.321.333 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 2.321.333 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 1.741.000 Εθνική Συμμετοχή 5.803.333 Ιδιωτική Συμμετοχή 0 Πορεία Υλοποίησης Μέτρου 3.2 Σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου 3.2, αναφέρονται τα ακόλουθα: 55

Η ενεργοποίηση του Μέτρου έγινε με τη δημοσίευση της πρόσκλησης 25421/ΚΠ857/11-04-2003, προϋπολογισμού 1.690.000, για τις κατηγορίες ενεργειών / πράξεων ανάπτυξης βελτίωσης υποδομών Υγείας, διασυνοριακής συνεργασίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων και κοινών διασυνοριακών ενεργειών ενημέρωσης. Κατά την 1η Συνάντηση της Επιτροπής Καθοδήγησης του Προγράμματος στις 4/09/03, εγκρίθηκε το έργο «Ίδρυση και λειτουργίας Διασυνοριακού Κέντρου Δημόσιας Υγείας (ΔΙΚΕΔΥ) στο Νομό Κιλκίς», προϋπολογισμού 1.390.000. Η δεύτερη πρόσκληση δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2004 και αφορούσε στις ακόλουθες ομάδες πράξεων : 1. «Ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ νοσηλευτικών ιδρυμάτων των δύο χωρών με σκοπό την από κοινού αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας» και 2. «Ανάληψη κοινών διασυνοριακών δράσεων ενημέρωσης για την αντιμετώπιση μεταδιδόμενων νοσημάτων ανθρώπων και ζώων». Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανήλθε στα 931.000. Από τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στα πλαίσια της 2 ης πρόσκλησης εγκρίθηκαν προς ένταξη τρεις προτάσεις. (απόφαση της 10 ης Δεκεμβρίου 2004 γραπτή διαδικασία ένταξης έργων). Τα έργα που εγκρίθηκαν είναι τα ακόλουθα: ΜΕΤΡΟ 3.2 : ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ 1 2 3 Δίκτυο συνεργασίας για την από κοινού αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας - Fyrom Προμήθεια ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού γενικού νοσοκομείου Έδεσσας Διασυνοριακές δράσεις για τον έλεγχο των τροφίμων ζωικής προέλευσης και την πρόληψη των νοσημάτων που μεταδίδονται με αυτά στις περιοχές Φλώρινας και μοναστηρίου (Μπιτολα) 344.000,00 350.000,00 130.000,00 56