ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΟΚΙΝΗΣΗ
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ορισμός ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αξιολόγηση της ροπής που ασκείται σε μια άρθρωση κατά την κίνησή της (περιστροφική) με σταθερή γωνιακή ταχύτητα.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ορισμός Βασική θεωρία της ισοκίνησης Όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σε ένα σύστημα είναι 0 τότε το σύστημα είτε δεν κινείται είτε κινείται με σταθερή ταχύτητα.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ορισμός Βασική θεωρία της ισοκίνησης Όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σε ένα σύστημα είναι 0 τότε το σύστημα είτε δεν κινείται είτε κινείται με σταθερή ταχύτητα. Angle (º) dt 2-1 =dt 3-2 =dt 4-3 =dt 5-4 =dt 6-5 a 1 = a 2 =a 3 = a 4 =a 5 =a 6 a 1 a 2 a 3 90º 75º t t 2 1 a 4 a 5 60º t 3 a 6 45º t 4 30º t 5 15º 0º t 7 t 6
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - Τα δυναμόμετρα έχουν τη δυνατότητα από 1 /s έως 450 /s - Στην πράξη οι ταχύτητες πάνω από 200 /s αποφεύγονται, λόγω μειωμένης εγκυρότητας των μετρήσεων. Iσοκίνηση Γωνιακή ταχύτητα ( /s) 80 70 60 50 40 30 20 10 0 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Γωνιακή θέση ( )
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ιαφορές ισοτονικής/ισοκινητικής σύσπασης F F V = V F = F V V
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ιαφορές ισοτονικής/ισοκινητικής σύσπασης
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Πρωτόκολλα ύο κατηγορίες ισοκινητικών πρωτοκόλλων: Αξιολόγηση της μέγιστης δύναμης - Μέγιστη προσπάθεια του ατόμου Αξιολόγηση της αντοχής στη δύναμη -Αξιολόγηση της ικανότητας του ατόμου να παράγει δύναμη για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Παραγωγή μέγιστης ισοκινητικής δύναμης για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. (Πτώση της δύναμης) Παραγωγή μέγιστης ισοκινητικής δύναμης μέχρι η τιμή της δύναμης φτάσει σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό της μέγιστης (πχ. 50% της μέγιστης). (Χρόνος αντοχής στη δύναμη) Παραγωγή μιας συγκεκριμένης ισοκινητικής δύναμης (πχ. 50% της μέγιστης) για όσο χρονικό διάστημα γίνεται.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Στόχος ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ; ιάγνωση της κατάστασης στην οποία βρίσκονται συγκεκριμένες μυικές ομάδες Σύγκριση της δύναμης (ροπής) μεταξύ διαφορετικών ανθρώπων Σύγκριση της δύναμης (ροπής) μεταξύ των πλευρών του σώματος στον ίδιο άνθρωπο Σύγκριση της δύναμης (ροπής) πριν κατά τη διάρκεια και μετά από μια «παρέμβαση» (πχ προπόνηση, ακινησία, αποθεραπεία, κτλ)
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 1. Σταθεροποίηση - τοποθέτηση: Το σώμα του εξετάζομενου πρέπει να σταθεροποιείται με ιμάντες.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 2. Ευθυγράμμιση του κέντρου περιστροφής του δυναμόμετρου με τον αντίστοιχο άξονα περιστροφής της άρθρωσης. (ροπή δυναμομέτρου = ροπή εξεταζόμενου) 3. Επιλογή τύπου μυϊκής ενεργοποίησης: Σύγκεντρη ή έκκεντρη. - Ολοκληρωμένο πρωτόκολλο αξιολόγησης περιλαμβάνει και τα δύο είδη. - Ένα είδος ενεργοποίησης σε διάφορες γωνιακές ταχύτητες - Και τα δύο είδη σε λιγότερες γωνιακές ταχύτητες.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 4. Επιλογή ταχύτητας: - Συνήθως επιλέγονται μία χαμηλή (1-80) /s, μία ενδιάμεση (90-150 /s) και μία υψηλή (>150 /s) - Μπορεί η ταχύτητα κάμψης να διαφέρει από την ταχύτητα έκτασης
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος 5. Εύρος κίνησης: Προσδιορισμός της θέσης της άρθρωσης στην αρχή και στο τέλος της κίνησης. - Το εύρος της κίνησης ποικίλλει από άρθρωση σε άρθρωση. Όσο πιο μικρό είναι το εύρος της κίνησης τόσο πιο μικρό είναι το διάστημα κατά το οποίο η ταχύτητα είναι σταθερή. Το εύρος κίνησης θα πρέπει να είναι το μεγάλύτερο δυνατό.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Προσδιορισμός του ανατομικού μηδέν Α Β Προσδιορισμός των ορίων της κίνησης Γ
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Ίδια τοποθέτηση των ατόμων πάνω στο ισοκινητικό δυναμόμετρο: Ίδιος μοχλοβραχίονας Ίδιο εύρος κίνησης Σταθερή γωνιακή ταχύτητα.
ΜΕΘΟ ΟΣ Πρωτόκολλο ανάλυσης της μυικής δύναμης Ίδια ενεργοποίηση του μυ Μέγιστη εκούσια προσπάθεια Όταν συγκρίνουμε διαφορετικά άτομα μεταξύ τους πρέπει να κάνουμε σχετικοποίηση της δύναμης ως προς το βάρος.
ΜΕΘΟ ΟΣ Πρωτόκολλο ανάλυσης της μυικής δύναμης Πάντα πρέπει να ακολουθείται μια συγκεκριμένη διαδικασία (πρωτόκολλο). Καλό θα ήταν οι μετρήσεις να γίνονται πάντα την ίδια ώρα της ημέρας.
ΙΣΟKINHTIKH ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μέθοδος Εργαστηριακό μάθημα:......... Ημερομηνία:........... Σκοπός: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΝΑΜΗΣ ιαδικασία: Θέση οκιμαζόμενου: Γωνιακές Θέσεις άρθρωσης/ Ταχύτητα/ Σύγκεντρη - Έκκεντρη: Αριθμός δοκιμαστικών προσπαθειών: ιάρκεια προσπάθειας: Αξιολόγηση Oι παράμετροι που θα αξιολογηθούν είναι:
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΥΙΚΗΣ ΥΝΑΜΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Λήδα Μαδεμλή
ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Μέγιστη ροπή: Το μέγιστο σημείο της καμπύλης ροπής χρόνου Χρόνος επίτευξης μέγιστης δύναμης: Ο χρόνος που απαιτείται για να επιτευχθεί η μέγιστη τιμή της δύναμης Ρυθμός ανάπτυξης της δύναμης: Η κλίση της καμπύλης ροπής-χρόνου μέχρι την επίτευξη της μέγιστης τιμής. Ρυθμός χαλάρωσης: Η κλίση της καμπύλης ροπής χρόνου από τη στιγμή που η ροπή αρχίζει να μειώνεται σταδιακά μέχρι την ηρεμία. [Nm] 250 M meas. 200 150 100 50 0 M knee Χ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 [sec]
ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τετρακέφαλος μηριαίος Ροπή έκτασης γονάτου Max. moment [Nm] 300 250 200 150 100 50 0 slow fast 170/95 170/110 170/140 160/125 160/140 140/125 140/140 110/95 110/125 80/95 80/125 Knee/Hip joint angle [ ] Knie-Hüftgelenk Konfiguration [ ]
ΙΣΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τρικέφαλος κνημιαίος Πελματιαία κάμψη Ρόπη 160 140 120 slow fast 100 80 60 40 Max. Momentt [Nm] 20 120/75 120/110 110/100 0 120/140 100/110 110/150 90/130 100/170 80/130 90/170 80/170 Fuss-Knie Angle/Knee Gelenk joint Konfiguration angle [ ] [ ]
ΜΕΘΟ ΟΣ Ισοκινητική αξιολόγηση ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ b 180 160 Στο ισοκινητικό δυναμόμετρο καταγράφεται η ροπή που ασκεί το άτομο και η γωνιακή θέση στη διάρκεια του χρόνου. Moment [Nm] Knee Angle [ ] 140 120 100 80 240 200 160 120 80 40 Hip Angle Moment 160 140 120 Hip Angle [ ] 0 100 2 4 6 8 10 12 Time [s]
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ b 180 160 Μέγιστη ροπή Μέση ροπή Γωνία που παρουσιάστηκε η μέγιστη ροπή Έργο Ισχύς Moment [Nm] Knee Angle [ ] 140 120 100 80 240 200 160 120 80 40 Hip Angle Moment χ χ χ χ 160 140 120 Hip Angle [ ] 0 100 2 4 6 8 10 12 Time [s]
ΜΕΘΟ ΟΣ - ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Ισοκινητική αξιολόγηση 140 ΣΧΕΣΗ ΡΟΠΗΣ-ΓΩΝΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ροπή [Νμ] 120 100 80 60 40 20 0 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Γωνιακή θέση [ ] ΓΩΝΙΑΚΗ ΘΕΣΗ ( )
ΜΕΘΟ ΟΣ - ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Ισοκινητική αξιολόγηση ΣΧΕΣΗ ΡΟΠΗΣ-ΓΩΝΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ροπή [Νμ] 140 120 100 80 60 0 Tmax 40 20 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Γωνιακή θέση [ ] ΓΩΝΙΑΚΗ ΘΕΣΗ ( )
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Σχέση γωνιακής ταχύτητας - Ροπής
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Σχέση γωνιακής ταχύτητας - Ροπής
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Η διαταραχή της ισορροπίας δύναμης μεταξύ ανταγωνιστώναγωνιστών πάντοτε συγκέντρωνε υποψίες ως πιθανό αίτιο τραυματισμού. Η αναλογία ορίζεται ως: Λόγος= (Τ ανταγωνιστών / Τ αγωνιστών )*100
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Η αναλογία μπορεί να υπολογίστει με τους εξής τρόπους: 1. Ως το πηλίκο της μέγιστης ροπής των ανταγωνιστών μυών προς την αντίστοιχη των αγωνιστών. 2. Ως το πηλίκο της ροπής των δύο μυϊκών ομάδων σε μια συγκεκριμένη γωνία της άρθρωσης 3. Ως το πηλίκο της μέσης ροπής των δύο μυϊκων ομάδων Χρησιμοποείται πιο συχνά: (α) υπολογίζεται αυτομάτα από τα δυναμόμετρα (β) η ικανότητα παραγωγής μέγιστης δύναμης θεωρήθηκε επαρκής για τη διάγνωση μυϊκών ισορροπιών γύρω από μία άρθρωση.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Η αναλογία μπορεί να υπολογίστει με τους εξής τρόπους: 1. Ως το πηλίκο της μέγιστης ροπής των ανταγωνιστών μυών προς την αντίστοιχη των αγωνιστών. 2. Ως το πηλίκο της ροπής των δύο μυϊκών ομάδων σε μια συγκεκριμένη γωνία της άρθρωσης 3. Ως το πηλίκο της μέσης ροπής των δύο μυϊκων ομάδων Προτιμότερος γιατί οι τραυματισμοί λαμβάνουν χώρα σε συγκεκριμένες γωνίες μιας άρθρωσης.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Ο λόγος σύγκεντρης ροπής καμπτήρων/εκτεινόντων του γονάτου κυμαίνεται από 0.41 έως 0.80, 0.60 φυσιολογική τιμή. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ισοτονική Ισομετρική Ισοκιν. 60 Ισοκ 180 Ισοκ 300
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Λόγος ροπής καμπτήρων/εκτεινόντων μυών Εργασία είγμα Ταχύτητα ( /s) Λόγος Alexander & Molnar Κορίτσια 7-11 ετών 30 0.41 Molnar & Alexander 25 αγόρια 20 κορίτσια 30 0.49 0.40 Morris κ.α. ρομείς μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων 30 60 240 0.63 0.65 0.83 280 0.76 300 0.87 Stafford κ.α. 60 παίκτες αμερικάνικου ποδοσφαίρου 90 180 300 0.67 0.73 0.83 Parker κ.α. 84 παίκτες αμερικάνικου ποδοσφαίρου 50 0.57
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Επειδή η ροπή μπορεί να είναι έκκεντρη ή σύγκεντρη, διακρίνονται οι παρακάτω περιπτώσεις: 1. Σύγκεντρη ροπή ανταγωνιστών/σύγκεντρη ροπή αγωνιστών 2. Έκκεντρη ροπή ανταγωνιστών/έκκεντρη ροπή αγωνιστών 3. Έκκεντρη ροπή ανταγωνιστών/σύγκεντρη ροπή αγωνιστών
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία (λόγος) ροπής ανταγωνιστών/αγωνιστών Μπορεί να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές γωνιακές ταχύτητες. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα να υπολογίσουμε τυχόν ανισορροπίες σε δίαφορες ταχύτητες, τύπους ενεργοποίησης και γωνιακές θέσεις
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάλυση παραμέτρων Αναλογία ροπής δεξιάς αριστερής πλευράς (Αμφίπλευρο έλλειμμα δύναμης) Το αμφίπλευρο έλλειμμα δύναμης ορίζεται ως: ί ή ά ή ά ή ά 100 Η παράμετρος αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν επιδιώκεται η παρακολούθηση αθλητών ή ασκούμενων για μεγάλο χρονικό διάστημα.
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΙΣΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Αμφίπλευρο έλλειμμα δύναμης ([1-ΑΠ/ Π]*100)
ΜΕΘΟ ΟΣ - ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Ισοκινητική αξιολόγηση ΕΡΓΟ 120 100 0 Ροπή [Νμ] 80 60 40 20 0 0 20 30 40 50 60 70 80 90 Γωνιακή θέση [ ]