IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ www.ophthalmica.gr Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον αμφιβληστροειδή και την ωχρά κηλίδα
Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον αμφιβληστροειδή και την ωχρά κηλίδα 01 Hλικιακή Eκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας 06 02 Eνδοϋαλοειδικές ενέσεις 12 03 Σακχαρώδης διαβήτης και μάτια 16 04 Πληροφορίες για ασθενείς που βλέπουν λάμψεις (φωταψίες) και κινούμενα σωματίδια (μυοψίες) 24
05 Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς 09 Φλουοροαγγειογραφία & Αγγεογραφία Ινδοκυανίνης ICG 26 42 06 Μετεγχειρητικές οδηγίες μετά από υαλοειδεκτομή 32 07 Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη 34 08 Οπή ώχρας 38 10 Φασματική Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) 48 11 Υπερηχογραφία 50 12 Ηλεκτροφυσιολογία 52 Πίνακας Amsler 60
www.ophthalmica.gr 01 Hλικιακή Eκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας Τι είναι εκφύλιση της ωχράς; Αν φανταστείτε το μάτι σαν μια φωτογραφική μηχανή, ο αμφιβληστροειδής είναι το φιλμ της. Το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς, που ονομάζεται ωχρά κηλίδα, είναι το σημείο στο οποίο εστιάζεται το φως, όταν κοιτούμε ένα αντικείμενο. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση και την αντίληψη των χρωμάτων. Σε περιπτώσεις εκφύλισης της ωχράς παρατηρείται βλάβη στην περιοχή της ωχράς κηλίδας και ο ασθενής βλέπει θολά στο κέντρο του οπτικού του πεδίου, με αποτέλεσμα δραστηριότητες, όπως το διάβασμα και η κοντινή εργασία, να γίνονται πιο δύσκολες. IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
08 Hλικιακή Eκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας
09 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ 01.1 Τι προκαλεί την εκφύλιση της ωχράς; Στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο είναι άγνωστο. Ωστόσο, παρατηρείται συχνότερα σε πιο ηλικιωμένα άτομα (συνήθως άνω των 60 ετών). Ο τύπος αυτός εκφύλισης ονομάζεται ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς. Αντίθετα, εκφύλιση της ωχράς σε νεαρότερα άτομα είναι συνήθως κληρονομική και ονομάζεται δυστροφία ωχράς. 01.2 Ποια είναι τα συμπτώματα της εκφύλισης της ωχράς; Στα αρχικά στάδια της πάθησης ίσως να μην υπάρχουν συμπτώματα, ιδιαίτερα εάν το ένα μάτι έχει καλή όραση. Αργότερα, το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι η παραμόρφωση της εικόνας των αντικειμένων, κατά την οποία ευθείες γραμμές εμφανίζονται στρεβλωμένες. Επίσης τα χρώματα μπορεί να φαίνονται θαμπά, ενώ ίσως να γίνει εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση υψομέτρων και αποστάσεων. Ο ασθενής σταδιακά αδυνατεί να εκτελέσει δραστηριότητες όπως το διάβασμα και το γράψιμο, ενώ συχνά όταν κοιτάει ένα πρόσωπο, βλέπει μόνο τα αυτιά του ατόμου χωρίς να μπορεί να διακρίνει τη μύτη και τα μάτια. Επειδή η εκφύλιση της ωχράς επηρεάζει μόνο την κεντρική όραση ΔΕΝ οδηγεί σε ολική τύφλωση. Παρόλο που η λειτουργικά χρήσιμη όραση ελαττώνεται σημαντικά, ωστόσο η περιφερική όραση παραμένει φυσιολογική, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μπορεί να αυτοεξυπηρετείται σε όλα τα στάδια της πάθησης. 01.3 Πως θα διαγνωστεί η εκφύλιση της ωχράς; Η εκφύλιση της ωχράς που σχετίζεται με την ηλικία έχει 2 τύπους: ä Την ξηρή μορφή που εξελίσσεται πολύ αργά και ä Την υγρή μορφή που εξελίσσεται ταχύτατα, οδηγώ-
10 Hλικιακή Eκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας ντας σε απότομη ελάττωση της κεντρικής όρασης. Η διάγνωση και των δύο τύπων απαιτεί βυθοσκόπηση, κατά την οποία μετά από ενστάλαξη σταγόνων που μεγαλώνουν τις κόρες των ματιών, εκτιμάται η κατάσταση της ωχράς κηλίδας. Συχνά, για την πιο αποτελεσματική διάγνωση και παρακολούθηση της πάθησης είναι δυνατό να χρειαστούν και πρόσθετες εξετάσεις, όπως φωτογράφηση του βυθού, φλουοροαγγειογραφία ή OCT. 01.4 Πως θεραπεύεται η εκφύλιση της ωχράς; Για τον ξηρό τύπο της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία. Ωστόσο, για την υγρή μορφή υπάρχει ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών σχημάτων που περιλαμβάνουν θερμικό laser, φωτοδυναμική θεραπεία, ή έγχυση φαρμάκων μέσα στο μάτι. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξαρτάται από το είδος και τον εντόπισμό της βλάβης. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει η εφαρ-
11 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ μογή των ενδοϋαλοειδικών εγχύσεων, η οποία συνήθως συνοδεύεται και από τα καλύτερα αποτελέσματα (βλέπε επόμενη ενότητα). Η θεραπεία αυτή περιλαμβάνει αρχικά 3 ενέσεις (μία κάθε μήνα) και στη συνέχεια, επανάλληψη των εγχύσεων σε περίπτωση υποτροπής της νόσου. Έχοντας πάντα σαν στόχο την διατήρηση της καλύτερης δυνατής όρασης, κατά μέσο όρο απαιτούνται 6-7 ενέσεις τον πρώτο χρόνο, ενώ συνήθως ο αριθμός τους ελαττώνεται στα επόμενα έτη. 01.5 Υπάρχει κάτι άλλο που να με βοηθήσει να δω καλύτερα; Ναι. Για να αξιοποιηθεί στο μέγιστο η περιφερική όραση που έχει μείνει ανεπηρέαστη από την πάθηση, ο ασθενής πρέπει να μάθει να εστιάζει δίπλα και όχι πάνω στα αντικείμενα που θέλει να δει. Επίσης, σημαντική βοήθεια μπορούν να προσφέρουν τα βοηθήματα χαμηλής όρασης που περιλαμβάνουν ειδικούς μεγεθυντικούς φακούς, τηλεσκοπικά γυαλιά ή άλλες πιο πολύπλοκες ηλεκτρονικές συσκευές. Με τα βοηθήματα αυτά είναι δυνατό ο ασθενής να διατηρήσει καθημερινές δραστηριότητες, όπως το διάβασμα. Άλλες απλές συμβουλές που μπορεί να βοηθήσουν άτομα με εκφύλιση της ωχράς είναι οι παρακάτω: ä Όταν διαβάζετε, θα πρέπει να κάθεστε σε θέση, ώστε το φως από το παράθυρο να είναι πίσω ή στο πλάι σας. Επίσης, το φως του ηλεκτρικού λαμπτήρα θα πρέπει να κατευθύνεται πάνω στη σελίδα. ä Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες με άλλους ισχυρότερους. ä Εάν νομίζετε ότι το φως του ήλιου επιδεινώνει την όραση, δοκιμάστε φωτοχρωματικούς φακούς στα γυαλιά σας. Το καλύτερο χρώμα είναι το κοκκινωπό-καφέ. ä Γράφετε κάνοντας μεγαλύτερα γράμματα στο χαρτί ή χρησιμοποιώντας μεγαλύτερη γραμματοσειρά στον υπολογιστή.
www.ophthalmica.gr 02 Eνδοϋαλοειδικές ενέσεις Οι παθήσεις του αμφιβληστροειδή και ιδιαίτερα της ωχράς κηλίδας, συχνά συνοδεύονται από μικρή ή μεγάλη επιδείνωση της όρασης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα καθημερινές δραστηριότητες όπως διάβασμα, οδήγηση, μαγείρεμα, να γίνονται δύσκολες έως αδύνατες. Ωστόσο, πρόσφατες εξελίξεις έχουν κάνει διαθέσιμες νέες, πιο αποτελεσματικές θεραπείες για την αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών. IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
14 Eνδοϋαλοειδικές ενέσεις 02.1 Τι είναι οι ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις; Πρόκειται για μια μικροεπέμβαση, η οποία περιλαμβάνει την έγχυση στο εσωτερικό του ματιού (υαλοειδές) μιας ουσίας, που ανάλογα με την υποκείμενη πάθηση μπορεί να είναι μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τα αντι-αγγειογενετικά φάρμακα είτε λιγότερο συχνά κορτιζόνη. Οι ενέσεις γίνονται από εξειδικευμένους στις παθήσεις του αμφιβληστροειδούς και της ωχράς κηλίδας Οφθαλμιάτρους, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Κατά την εφαρμογή τους ακολουθούνται αυστηροί κανόνες ασηψίας και χρησιμοποιούνται ειδικά σχεδιασμένα εργαλεία που κάθιστούν την όλη διαδικασία ταχύτατη (διαρκεί περίπου 10 λεπτά) και ανώδυνη. 02.2 Ποιές είναι οι ενδείξεις και πως λειτουργούν οι ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις; Παθήσεις όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και σε μικρότερη έκταση άλλες αγγειακές και φλεγμονώδεις παθήσεις του οφθαλμού αποτελούν τις συχνότερες ενδείξεις για εφαρμογή ενδοϋαλοειδικών ενέσεων. Οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν με θρεπτικά συστατικά τον οφθαλμό. Συχνά επίσης αναπτύσσονται αδύναμα και παθολογικά αγγεία που έχουν την τάση να αιμορραγούν και να επιτρέπουν τη διαρροή υγρού στην περιοχή της ωχράς κηλίδας. Με τις ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις των κατάλληλων φαρμάκων, προκαλείται αναστολή της ανάπτυξης των παθολογικών αιμοφόρων αγγείων και περιορισμός της αιμορραγίας και της διαρροής.
15 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ 02.3 Τι να περιμένω από την θεραπεία; Παραδοσιακές μορφές θεραπείας όπως το λέιζερ στοχεύουν κυρίως στην σταθεροποίηση και όχι στη βελτίωση της όρασης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε ασθενείς στους οποίους εφαρμόζεται επιτυχώς κάποια από τις ισχύουσες θεραπείες, η όραση στην καλύτερη περίπτωση παραμένει σταθερή ή επιδεινώνεται βραδύτερα. Με τις ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις των νέων φαρμάκων επιτυγχάνεται σημαντική βελτίωση της όρασης στους μισούς περίπου ασθενείς ενώ αποτρέπεται η περαιτέρω επιδείνωση της όρασης σε ποσοστό που ξεπερνάει το 90%. Τα παραπάνω αποτελέσματα εξαρτώνται από το μέγεθος αλλά και την παλαιότητα της αρχικής βλάβης, ενώ σε πολλές περιπτώσεις απαιτούνται επανειλλημένες εγχύσεις για να διατηρηθεί το επιτυχές αποτέλεσμα. 02.4 Τι πρέπει να κάνω πριν την ένεση; ä Χρησιμοποιήστε τις αντιβιοτικές σταγόνες ή τα αντιβιοτικά χάπια που σας έδωσε ο γιατρός σας για 3 μέρες πριν από την ένεση. ä Διατηρήστε τις φυσιολογικές διαιτητικές σας συνήθειες. ä Πάρετε τα φάρμακά σας κανονικά την ημέρα τις ένεσης ä Αναφέρετε στον γιατρό σας τυχόν αλλεργίες σε φάρμακα ή ιατρικά προβλήματα που πιθανώς να έχετε ΠΡΟΣΟΧΗ: Είναι πιθανό να υπάρχουν μικρές διαφοροποιήσεις στις παραπάνω οδηγίες ανάλογα με τις προτιμήσεις του ιατρού σας. 02.5 Οδηγίες για μετά την ένεση Είναι πιθανό η όραση να θολώσει προσωρινά και να βλέπετε κινούμενα σωματίδια ( μυγάκια ) για μερικές μέρες μετά την έγχυση. Είναι φυσιολογικό το μάτι να κοκκινίσει ελαφρώς και να νιώθετε μια μικρή ενόχληση για 1-2 μέρες. Συνεχίστε τις αντιβιοτικές σταγόνες ή τα χάπια για 3 μέρες και αποφεύγετε να τρίβετε το μάτι σας. Επιτρέπεται να πάρετε αναλγητικά όπως Depon. ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην σπάνια περίπτωση (1 στα 2000) που το μάτι σας κοκκινίσει υπερβολικά, μαζί με έντονο πόνο και πτώση της όρασης, θα πρέπει να επικοινωνίσετε αμέσως με το κέντρο μας ώστε να οργανωθεί επείγον ραντεβού.
www.ophthalmica.gr 03 Σακχαρώδης διαβήτης και μάτια Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να επηρεάσει τα μάτια με διάφορους τρόπους. Οι πιο συχνές παθήσεις που προκαλεί είναι η Παροδική θόλωση της όρασης, ο Καταρράκτης και η Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
18 Σακχαρώδης διαβήτης και μάτια
19 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ 03.1 Πως επηρεάζει τα μάτια ο σακχαρώδης διαβήτης; Το μάτι λειτουργεί όπως μία φωτογραφική μηχανή. Ο αμφιβληστροειδής που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού είναι ένας χιτώνας από κύτταρα, τα οποία όπως και το φωτογραφικό φιλμ, είναι ευαίσθητα στο φως. Τα κύτταρα αυτά στέλνουν μέσω του οπτικού νεύρου ερεθίσματα στον εγκέφαλο, ώστε να αναγνωρίζουμε την εικόνα που βλέπουμε. Στο κέντρο του αμφιβληστροειδή βρίσκεται μια περιοχή μεγέθους κεφαλής καρφίτσας, η οποία ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Η περιοχή αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική για την όραση, αφού σε βλάβη της χάνουμε την ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε τα χρώματα και να διαβάζουμε. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να επηρεάσει τα μάτια με διάφορους τρόπους. Οι πιο συχνές παθήσεις και συμπτώματα που προκαλεί είναι τα ακόλουθα: Παροδική θόλωση της όρασης Η όραση μπορεί να επιδεινωθεί παροδικά για μερικές μέρες ή εβδομάδες, όταν η τιμή του σακχάρου στο αίμα είναι υψηλή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο φακός του ματιού αλλάζει σχήμα. Η θόλωση της όρασης συνήθως βελτιώνεται με την καλή ρύθμιση του σακχάρου. Καταρράκτης Ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη έχουν την τάση να αναπτύσσουν καταρράκτη γρηγορότερα από το φυσιολογικό. Η κατάσταση αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί με χειρουργική αφαίρεση του θολωμένου φακού και αντικατάσταση του από ένα τεχνητό ενδοφακό. Θα πρέπει να τονιστεί ότι, η αφαίρεση του καταρράκτη πρέπει να γίνεται μετά από καλό έλεγχο του αμφιβληστροειδούς και θεραπεία τυχόν υπάρχουσας διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Σε αντίθετη περίπτωση, η αμφιβληστοειδοπάθεια συχνά χειροτερεύει ραγδαία μετά την εγχείρηση, επιφέροντας περαιτέρω επιδείνωση της όρασης. Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια Η πιο σοβαρή από τις διαβητικές οφθαλμικές παθήσεις αφορά τον αμφιβληστροειδή, στο πίσω μέρος του ματιού και ονομάζεται διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Οι ασθενείς αυτοί εμφανίζουν βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν με θρεπτικά συστατικά τον αμφιβληστροειδή. Τέτοιες βλάβες μπορεί να οδηγήσουν σε
20 Σακχαρώδης διαβήτης και μάτια διαρροή από τα αγγεία, η οποία, όταν αφορά την ωχρά, έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση της κεντρικής όρασης (διαβητικό οίδημα της ωχράς). Άλλες φορές η απόφραξη των αγγείων του αμφιβληστροειδή συνοδεύεται από εμφάνιση νέων ανώμαλων αγγείων, τα οποία έχουν την τάση να αιμορραγούν, προκαλώντας μείωση της όρασης. 03.2 Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια εμφανίζεται σε όλους τους τύπους σακχαρώδη διαβήτη; Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε διαβητικούς ασθενείς που είναι μόνο σε δίαιτα, όσο και σε ασθενείς που χρησιμοποιούν υπογλυκαιμικά χάπια ή κάνουν ενέσεις ινσουλίνης. 03.3 Υπάρχει τρόπος να εμποδίσουμε την ανάπτυξη της διαβητικής αμφιβληστρο-ειδοπάθειας; Όχι. Ωστόσο καλή ρύθμιση του σακχάρου μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη και να ελαττώσει τις επιπλοκές της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Ιδιαίτερη προσοχή επίσης θα πρέπει να δίνεται: ä Στην ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. ä Στον έλεγχο της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων. ä Στην αποφυγή του καπνίσματος και του αλκοόλ. 03.4 Πότε θα πρέπει να επισκεφτώ οφθαλμίατρο; Η καλύτερη προστασία από τη διαβητική αμφιβληστρο-
21 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ ειδοπάθεια σχετίζεται με τον έγκαιρο και λεπτομερειακό οφθαλμολογικό έλεγχο. Αυτός θα πρέπει να γίνεται αρχικά αμέσως μετά την διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη και στη συνέχεια περιοδικά, σε διαστήματα που εξαρτώνται από την βαρύτητα των διαβητικών βλαβών. 03.5 Τι περιλαμβάνει η οφθαλμολογική εξέταση; Κατά την οφθαλμολογική εξέταση θα μετρηθεί η όραση σε κάθε μάτι και στη συνέχεια αφού ενσταλαχθούν σταγόνες για να μεγαλώσει το μέγεθος της κόρης του ματιού, θα ακολουθήσει ο έλεγχος του αμφιβληστροειδούς. Οι σταγόνες θολώνουν προσωρινά την όραση και δυσκολεύουν το διάβασμα και την οδήγηση. Ωστόσο, η δράση τους υποχωρεί μέσα σε μερικές ώρες. 03.6 Θα χρειαστώ άλλες εξετάσεις; Ορισμένες φορές απαιτούνται πρόσθετες εξετάσεις, όπως έγχρωμες φωτογραφίες, φλουοροαγγειογραφία ή οπτική τομογραφία συνοχής (OCT). Ο ρόλος τους είναι: ä Να δώσουν απαντήσεις σχετικά με το αίτιο της μειωμένης όρασης. ä Να καθορίσουν την καταλληλοτερη θεραπεία και να δείξουν την ακριβή περιοχή όπου θα πρέπει να εφαρμοστεί laser. 03.7 Πως αντιμετωπίζεται η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια; Εάν κατά τον οφθαλμολογικό έλεγχο διαπιστωθούν αλλοιώσεις όπως η παρουσία ανώμαλων αγγείων (νεοαγγεία), τότε θα χρειαστεί θεραπεία με laser. Στην περίπτωση που υπάρχει διαρροή στην περιοχή της ωχράς κηλίδας (οίδημα) τότε το laser θα πρέπει να συνδιαστεί με ενέσεις (βλέπε ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις). Ο στόχος της θεραπείας είναι να καταστρέψει τα ανώμαλα αγγεία και να στεγανοποιήσει τα αγγεία που διαρρέουν. Η θεραπεία περιλαμβάνει την ενστάλαξη αναισθητικών σταγόνων στο μάτι, ενώ στη συνέχεια εφαρμόζεται ένας ειδικός φακός επαφής ο οποίος βοηθάει τον γιατρό να δει καλύτερα την περιοχή όπου θα γίνει το laser. Η
22 Σακχαρώδης διαβήτης και μάτια διάρκεια της θεραπείας ποικίλει από μερικά έως αρκετά λεπτά. Συχνά το laser θα πρέπει να επαναληφθεί σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. 03.8 Θα πονέσω κατά τη διάρκεια της θεραπείας με laser; Η εφαρμογή του laser σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να προκαλέσει ένα ήπιο, δυσάρεστο αίσθημα. Ωστόσο, με την χρήση της νέας τεχνολογίας που φέρει το laser PASCAL (διαθέσιμο στο OPHTHALMICA), η θεραπεία ολοκληρώνεται ανώδυνα, ταχύτερα και ατραυματικά. Στην σπάνια περίπτωση που εμφανιστεί πονοκέφαλος μετά την θεραπεία, τότε συνίστανται αναλγητικά χάπια και ξεκούραση. Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε 24 ώρες. 03.9 Τι θα συμβεί στην όραση μου αμέσως μετά το laser; Αμέσως μετά το laser η όραση θολώνει παροδικά λόγω του ισχυρού φωτός που χρησιμοποιείται κατά την
23 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ θεραπεία. Αργότερα μπορεί επίσης να παρατηρηθούν μεταβολές στην αντίληψη των χρωμάτων, στην όραση κατά την διάρκεια της νύχτας καθώς και στο οπτικό πεδίο του ασθενούς. 03.10 To laser θα βελτιώσει την όραση μου; Η θεραπεία με laser έχει ως στόχο να ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΕΙ και όχι να βελτιώσει την όραση. Ωστόσο, στην περίπτωση που το laser συνδυάζεται με ενδοϋαλοειδικές ενέσεις για την θεραπεία του διαβητικού οιδήματος ωχράς, επιτυγχάνεται βελτίωση της όρασης στους περισσότερους ασθενείς. Γενικά η θεραπεία με laser, με ή χωρίς ενέσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολύ αποτελεσματική, αποτρέποντας την τύφλωση σε ποσοστό 80-90%. 03.11 Υπάρχει περίπτωση να χρειαστώ εγχείρηση; Ναι. Σε διαβητικούς ασθενείς που δεν έγινε ή καθυστέρησε η εφαρμογή του laser ή σε περιπτώσεις μη καλής ρύθμισης του σακχάρου μπορεί να προκληθούν βλάβες, οι οποίες δεν θεραπεύονται με laser. Τέτοιες βλάβες είναι μεγάλες αιμορραγίες ή αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται μια πολύπλοκη μικροχειρουργική επέμβαση, η οποία ονομάζεται υαλοϋδεκτομή. Εάν χρειαστεί περισσότερο laser, εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της επέμβασης ενώ σε ορισμένους ασθενείς είναι απαραίτητο το μάτι να πληρωθεί με ειδικό αέριο ή λάδι σιλικόνης. 03.12 Θα μπορέσω να δω καλύτερα μετά την εγχείρηση; Αυτό συνήθως εξαρτάται από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο αμφιβληστροειδής. Όταν η επέμβαση πραγματοποιείται για να καθαριστεί μια μεγάλη αιμορραγία, τότε μετά το πέρας της, το φως μπορεί και πάλι να φτάσει το πίσω μέρος του ματιού, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται σημαντικά η ποιότητα της όρασης. Σε πιο βαριές περιπτώσεις διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας επιτυχής είναι η επέμβαση που σταθεροποιεί την όραση, σταματώντας περαιτέρω επιδείνωση της.
www.ophthalmica.gr 04 Πληροφορίες για ασθενείς που βλέπουν λάμψεις (φωταψίες) και κινούμενα σωματίδια (μυοψίες) Ο χώρος ανάμεσα στο φακό του ματιού και τον αμφιβληστροειδή (φωτοευαίσθητος χιτώνας στο πίσω μέρος του ματιού) είναι γεμάτος με ένα υλικό που μοιάζει με διαφανές ζελέ και ονομάζεται υαλοειδές. Το υαλοειδές φυσιολογικά είναι κολλημένο στον αμφιβληστροειδή. «Λάμψεις» σαν αστραπές και κινούμενα σωματίδια που μοιάζουν με «αράχνες» εμφανίζονται συχνά σε άτομα με φυσιολογικά μάτια. Οφείλονται σε αλλαγές που συμβαίνουν με τα χρόνια στην δομή του υαλοειδούς και οι οποίες οδηγούν σε αποκόλλησή του από τον αμφιβληστροειδή. IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
25 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ αποκόλληση του υαλοειδούς από τον αμφιβληστροειδή είναι συχνό φαινόμενο, ιδιαίτερα σε άτομα με Η ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών ή σε άτομα με υψηλή μυωπία. Σε ένα ποσοστό 90% αυτές οι μεταβολές είναι αθώες και δε συνοδεύονται από βλάβες στον αμφιβληστροειδή. Συμβαίνουν μία φορά κατά τη διάρκεια της ζωής και τα συμπτώματα που προκαλούν συνήθως βελτιώνονται με τον καιρό. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, η ενόχληση που προξενούν ελαττώνεται με το να φοράμε σκούρα γυαλιά (γυαλιά ηλίου). Όταν ο οφθαλμολογικός έλεγχος δε δείξει την παρουσία κάποιας βλάβης, τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Στην περίπτωση, όμως, πού οι λάμψεις και τα μυγάκια αυξηθούν ή διαπιστωθεί από το άτομο ότι ένα τμήμα του οπτικού του πεδίου καλύπτεται από μια σκιά, τότε θα πρέπει να επικοινωνήσει αμέσως με τον οφθαλμίατρο του. Σε ορισμένες περιπτώσεις η αποκόλληση του υαλοειδούς μπορεί να συνοδευτεί από σοβαρές καταστάσεις, όπως ρωγμές (σχίσιμο) στον αμφιβληστροειδή ή υαλοειδική αιμορραγία. Αυτό συμβαίνει, όταν το υαλοειδές κατά την αποκόλληση του από τον αμφιβληστροειδή σχίσει κάποιο κομμάτι του τελευταίου ή κόψει ένα από τα αγγεία του. Εάν διαπιστωθεί η ύπαρξη κάποιας ρωγμής, τότε απαιτείται άμεση εφαρμογή θεραπείας με laser, προκειμένου να προληφθούν σοβαρότερες επιπλοκές, όπως η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
www.ophthalmica.gr 05 Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς Τι είναι ο αμφιβληστροειδής; Αν φανταστείτε το μάτι σαν μια φωτογραφική μηχανή, ο αμφιβληστροειδούς είναι το φιλμ της. Ανατομικά αποτελεί μια λεπτή μεμβράνη που επενδύει το εσωτερικό τοίχωμα του οφθαλμού. Ο ρόλος του είναι να δέχεται τις ακτίνες του φωτός που εισέρχονται στον οφθαλμό και να στέλνει την οπτική πληροφορία με την μορφή εικόνας στον εγκέφαλο. IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
28 Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς
29 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ 05.1 Τι είναι η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς; Ο αμφιβληστροειδής στηρίζεται στο τοίχωμα του οφθαλμού. Αν υπάρξει κάποιο ρήγμα σ αυτόν, τότε υγρό μπορεί να εισέλθει, προκαλώντας αρχικά χαλάρωση της στήριξης του και στην συνέχεια αποκόλληση του (ξεκόλλημα), όπως ακριβώς ξεκολλά μία ταπετσαρία από έναν τοίχο. Πρακτικά αυτό σημαίνει διαταραχή στη λειτουργία του αμφιβληστροειδούς, ο οποίος αδυνατεί να δημιουργήσει καθαρή εικόνα, κάνοντας την όραση θολερή. 05.2 Ποια είναι τα συμπτώματα της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς; Το πιο συχνό σύμπτωμα της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδή είναι μια σκιά που απλώνεται εμπρός από το προσβαλλόμενο μάτι σαν κουρτίνα και μπορεί να εμφανισθεί από οποιαδήποτε κατεύθυνση (από πάνω προς τα κάτω ή αντίθετα, από δεξιά προς τα αριστερά ή αντίθετα). Στην περίπτωση που η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή προχωρήσει τόσο ώστε να περιλαμβάνει την ωχρά κηλίδα, ελαττώνεται σημαντικά και η κεντρική όραση του ασθενή. Πριν την εμφάνιση της αποκόλλησης, συχνά εμφανίζονται λάμψεις με την μορφή αστραπών ή μαύρα σημαδάκια σαν μυγάκια, που παίρνουν την μορφή διαφόρων σχημάτων ή μοιάζουν με ιστό αράχνης. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε, πως όλα τα παραπάνω συμπτώματα ΔΕΝ προκαλούν σε καμία περίπτωση αίσθημα πόνου. Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι οι λάμψεις και τα μυγάκια είναι συνήθη συμπτώματα και δεν σημαίνουν απαραίτητα πως συνυπάρχει αποκόλληση του αμφιβληστρο-ειδούς. Ωστόσο, η παρουσία τους επιβάλλει σχολαστική οφθαλμολογική εξέταση, με χρήση σταγόνων που διαστέλουν την κόρη του ματιού, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα ύπαρξης ρωγμών ή αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς. 05.3 Ποια είναι η θεραπεία; Αν προβείτε σε άμεση εξέταση και διαπιστωθεί η ύπαρξη ρήγματος στον αμφιβληστροειδή, η θεραπεία συνήθως
30 Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς αφορά την εφαρμογή laser. Με αυτόν τον γρήγορο τρόπο κλείνει το άνοιγμα και αποτρέπεται η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή. Ωστόσο, στην περίπτωση που έχει ήδη προκληθεί αποκόλληση του αμφιβληστροειδή, απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την αποκατάστασή της. Μία τέτοια εγχείρηση γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία από ειδικά εκπαιδευμένο χειρουργό οφθαλμίατρο, που ασχολείται με την χειρουργική των παθήσεων του οπίσθιου τμήματος του οφθαλμού. Οι πιθανότητες να διορθωθεί η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή με μία μόνο επέμβαση είναι περίπου 90%. 05.4 Πόση από την όραση που έχασα θα επιστρέψει εάν η εγχείρηση πετύχει; Αυτό εξαρτάται από την έκταση και την διάρκεια της αποκόλλησης. Σε όλες τις περιπτώσεις που θα επανακολληθεί επιτυχώς ο αμφιβληστροειδής, η σκιά που προκαλείται από την αποκόλληση θα εξαφανιστεί. Ωστόσο, εάν στην αποκόλληση συμμετείχε και η ωχρά κηλίδα, δηλαδή το τμήμα του αμφιβληστροειδούς που είναι υπεύθυνο για την κεντρική όραση, αυτή σπάνια διορθώνεται πλήρως. Όσο περισσότερο διάστημα έμεινε ελαττωμένη η κεντρική όραση πριν την εγχείρηση, τόσο λιγότερη από αυτή θα ανακάμψει στο επίπεδο που ήταν πριν να εμφανιστεί η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. 05.5 Τι θα συμβεί αμέσως μετά την εγχείρηση; Συνήθως μπορείτε να επιστρέψετε στο σπίτι την ίδια ημέρα χωρίς να χρειαστεί διανυκτέρευση στην κλινική. Το μάτι που χειρουργήθηκε θα είναι κόκκινο και ίσως χρειαστεί η λήψη ήπιων αναλγητικών (π.χ. Depon) για μερικές μέρες. Σε περίπτωση που γίνει έγχυση αερίου μέσα στο μάτι θα πρέπει να γνωρίζετε τα ακόλουθα: ä Θα πρέπει να τοποθετήσετε το κεφάλι σε συγκεκριμένη θέση για 5-10 μέρες μετεγχειρητικά ä Η όραση σας θα είναι ελαττωμένη μέχρι την απορρό-
31 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ φηση του σε μερικές εβδομάδες (1-6 ανάλογα με τον τύπο του αερίου) ä Θα επιταχυνθεί η ανάπτυξη καταρράκτη στο χειρουργημένο μάτι ä Απαγορεύονται οι μετακινήσεις σε υψηλά υψόμετρα ή η χρήση αεροπλάνου μέχρι την πλήρη απορρόφηση του αερίου ä Θα πρέπει να ενημερώσετε τον χειρουργό σε περίπτωση που απαιτηθεί γενική αναισθησία πριν από την πλήρη απορρόφηση του αερίου.
www.ophthalmica.gr 06 Μετεγχειρητικές οδηγίες μετά από υαλοειδεκτομή IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
33 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ ενστάλλαξη των σταγόνων ξεκινά μετά την εγχείρηση και διαρκεί για 1 μήνα σύμφωνα με τις οδη- Η γίες που αναγράφονται στο συνοδευτικό φυλλάδιο. Σε περίπτωση που έχει γίνει ενδοϋαλοειδική χρήση αερίου: ä Απαγορεύονται οι μετακινήσεις σε υψηλά υψόμετρα ή η χρήση αεροπλάνου μέχρι την πλήρη απορρόφηση του αερίου. ä Θα πρέπει να τοποθετήσετε το κεφάλι σε συγκεκριμένη θέση για 10 ημέρες μετεγχειρητικά. ä Θα πρέπει να ενημερώσετε τον χειρουργό σε περίπτωση που απαιτηθεί γενική αναισθησία πριν από την πλήρη απορρόφηση του αερίου. ä Η όρασή σας θα είναι ελαττωμένη μέχρι την απορρόφησή του σε μερικές εβδομάδες. Απαγορεύεται για ένα μήνα να τρίβετε το μάτι σας καθώς και κάθε έντονη φυσική δραστηριότητα όπως κολύμπι ή αθλοπαιδίες. Όταν πλένετε το πρόσωπό σας αποφύγετε την περιοχή του χειρουργημένου ματιού. Εάν είναι απαραίτητο να το καθαρίσετε μπορείτε να το κάνετε χρησιμοποιώντας γάζα που έχει προηγουμένως εμποτιστεί σε βρασμένο νερό, αφού πρώτα το αφήσετε να κρυώσει. Η κόρη του χειρουργημένου ματιού σας θα είναι μεγαλύτερη συγκριτικά με το άλλο μάτι για περίπου 2 εβδομάδες. Ίσως να χρειαστεί η χρήση κάποιου αναλγητικού τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες. Στην περίπτωση αυτή αποφύγετε την ασπιρίνη, ενώ μπορείτε να χρησιμοποιήσετε Depon ή Lonarid. Τις πρώτες εβδομάδες ίσως να βρείτε ενοχλητικό το έντονο φως. Για το λόγο αυτό συστήνεται η χρήση γυαλιών ηλίου στους εξωτερικούς χώρους. Σε περίπτωση που παρατηρήσετε απότομη θόλωση της όρασης, έντονο πόνο ή την εμφάνιση σκιάς, που απλώνεται εμπρός από τον χειρουργημένο οφθαλμό σαν κουρτίνα θα πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με τον γιατρό σας.
www.ophthalmica.gr 07 Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
36 Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη 07.1 Τι είναι η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη; Φανταστείτε ότι το μάτι είναι μια κάμερα και το φιλμ είναι ο αμφιβληστροειδής. Η κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς ονομάζεται ωχρά κηλίδα και όταν η λειτουργία της διαταραχθεί, εργασίες που απαιτούν υψηλή ευκρίνεια, όπως η ανάγνωση, η αναγνώριση προσώπων ή η παρακολούθηση τηλεόρασης, γίνονται πολύ δύσκολες ή αδύνατες. Σε μερικούς ανθρώπους, συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών, μπορεί να αναπτυχθεί μια μεμβράνη σαν ζελατίνη, η οποία επικάθεται πάνω στην ωχρά και ονομάζεται ιδιοπαθής επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Αν και αρχικά δεν προκαλεί συμπτώματα, με την πάροδο του χρόνου η μεμβράνη αυτή, σταδιακά συρρικνώνεται και επηρεάζει την μικροσκοπική αρχιτεκτονική της επιφάνειας της ωχράς. Έτσι η όραση βαθμιαία επιδεινώνεται ενώ ταυτόχρονα τα αντικείμενα εμφανίζονται παραμορφωμένα και οι ευθείες γραμμές παρουσιάζονται τεθλασμένες. Μεμβράνες μπορούν επίσης να αναπτυχθούν και σε μάτια που παρουσιάζουν ρωγμές του αμφιβληστροειδούς ή σε μάτια που έχουν προσβληθεί από αγγειακές παθήσεις, ενδοφθάλμιες φλεγμονές ή τραύματα. Η διάγνωση γίνεται κυρίως με βυθοσκόπηση από εξειδικευμένους οφθαλμιάτρους. Τελευταία έχει αναπτυχθεί ειδική τεχνολογία, η εξέταση OCT (οπτική τομογραφία συνοχής), η οποία με ακρίβεια καταγράφει τις αλλοιώσεις που επιφέρει η μεμβράνη στην υποκείμενη ωχρά κηλίδα. 07.2 Ποια είναι η θεραπεία της; Η θεραπεία της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης είναι χειρουργική. Ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση της μεμβράνης αποτελούν οι παρακάτω περιπτώσεις: ä Μείωση της όράσης εξαιτίας της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης σε επίπεδο 7/10 ή λιγότερο. ä Βαθμιαία ελάττωση της όράσης στην ανά τρίμηνο εξέταση από ειδικό οφθαλμίατρο. ä Ανάπτυξη παραμορφωμένης όρασης σε επίπεδο που να εμποδίζει πρακτικά τη ζωή του ασθενούς.
37 OΣΑ ΠΡEΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡIΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔH ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΧΡA ΚΗΛIΔΑ Η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται υαλοειδεκτομή (βιτρεκτομή). Περιλαμβάνει αρχικά την αφαίρεση του υαλοειδούς (του ζελέ που γεμίζει το πίσω τμήμα του ματιού) και στη συνέχεια αφαίρεση της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης. Σε λίγες περιπτώσεις η εγχείρηση συμπληρώνεται με ένθεση αερίου και χρήση Laser, εάν διαπιστωθεί παρουσία ρωγμής του αμφιβληστροειδή κατά την εγχείρηση. Η ένθεση αερίου γίνεται για πρόληψη της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδή. Μετεγχειρητικά η όραση βελτιώνεται στο 85% των περιπτώσεων. Στο 10% των περιπτώσεων η όραση παραμένει στα προεγχειρητικά επίπεδα, ωστόσο ελαττώνεται σημαντικά η παραμόρφωση, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγεται η επιδείνωση, αφού σχεδόν όλες οι περιπτώσεις επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης προκαλούν τελικά σημαντική απώλεια οράσεως εάν δε χειρουργηθούν. 07.3 Υπάρχουν κίνδυνοι κατά την εγχείρηση; Υπάρχει ένα τοις χιλίοις (1 ) κίνδυνος μόλυνσης και 3% κίνδυνος αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς, που εφόσον γίνουν αντιληπτά έγκαιρα, συνήθως αντιμετωπίζονται επιτυχώς. Επίσης μπορεί να επιταχυνθεί η ανάπτυξη καταρράκτη, που συχνά χρειάζεται θεραπεία εντός 18 μηνών από την υαλοειδεκτομή.
www.ophthalmica.gr 08 Οπή ωχράς Τί είναι η οπή της ωχράς; Το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή, που ονομάζεται ωχρά κηλίδα, είναι το σημείο στο οποίο εστιάζεται το φως, όταν κοιτούμε ένα αντικείμενο. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την κεντρική, ευκρινή μας όραση καθώς και για την αντίληψη των χρωμάτων. Η οπή της ωχράς είναι ένα μικρό σχίσιμο στην περιοχή της ωχράς κηλίδος. Όταν αυτό συμβεί, η όραση γίνεται θολή και παραμορφωμένη στο κέντρο. IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
40 Οπή ώχρας 08.1 Τι προκαλεί την οπή ωχράς; Η οπή της ωχράς σχετίζεται με την εκφύλιση του υαλοειδούς, που είναι το ζελέ που γεμίζει το 80% του εσωτερικού του ματιού. Το υαλοειδές φυσιολογικά είναι κολλημένο στον αμφιβληστροειδή, ωστόσο καθώς μεγαλώνουμε συσπάται, έλκει την επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς και μερικές φορές προκαλεί μία ρωγμή στην ωχρά κηλίδα, που ονομάζεται οπή ωχράς. Σπανιότερα οπή ωχράς μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με υψηλή μυωπία, μετά από τραύμα, ή σε ασθενείς με χρόνιες οφθαλμικές παθήσεις, όπως η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. 08.2 Ποιος είναι πιο πιθανό να αποκτήσει οπή ωχράς; Η οπή ωχράς εμφανίζεται περισσότερο σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Περίπου 70% των ατόμων αυτών είναι γυναίκες. 08.3 Ποια είναι η θεραπεία; Η οπή ωχράς θεραπεύεται με μια χειρουργική επέμβαση η οποία ονομάζεται Υαλοειδεκτομή. Η τεχνική περιλαμβάνει την αφαίρεση του υαλοειδούς, σε συνδυασμό με την ένεση μιας μεγάλης φυσαλίδας αερίου στο εσωτερικό του ματιού. Η εγχείρηση δεν είναι επώδυνη και συνήθως εκτελείται υπό τοπική αναισθησία. 08.4 Τί πρέπει να κάνω μετά την εγχείρηση; Είναι πιθανό αμέσως μετά την εγχείρηση και για 3-5 μέρες να χρειαστεί να τοποθετείται το κεφάλι σε συγκεκριμένη θέση ώστε το πρόσωπο να κοιτάει προς τα κάτω. Αυτό θα αυξήσει τις πιθανότητες να κλείσει η οπή της ωχράς. βληστροειδοπάθεια.