DETERMINATION OF THERMAL PERFORMANCE OF GLAZED LIQUID HEATING SOLAR COLLECTORS

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ / DEMOKRITOS NATIONAL CENTER FOR SCIENTIFIC RESEARCH ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΚΙΜΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ & ΑΛΛΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ LABORATORY OF TESTIN SOLAR & OTHER ENERY SYSTEMS ΕΚΘΕΣΗ ΟΚΙΜΩΝ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΜΕ ΥΓΡΟ ΚΑΙ ΙΑΦΑΝΕΣ ΚΑΛΥΜΜΑ ΠΡΟΤΥΠA EN 12975-2 / ISO 9806-1 TEST REPORT DETERMINATION OF THERMAL PERFORMANCE OF LAZED LIQUID HEATIN SOLAR COLLECTORS STANDARDS EN 12975-2 / ISO 9806-1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ / REFERENCE 1186 DE1 Το Εργαστήριο ικανοποιεί τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025 και είναι διαπιστευµένο από το Εθνικό Συµβούλιο ιαπίστευσης (Αριθ. Πιστοπ. ιαπίστευσης 311(00)002). The Laboratory satisfies the requirements of standard ELOT EN ISO/IEC 17025 and it has accreditation from the National Accreditation Authority of reece (Accreditation Cert. No. 311(00)002). οκιµές Αρ. Πιστ. 002 153-10 Αγ. Παρασκευή, Αττική Τηλ.: (210) 6503815 Fax: (210) 6544592 E-mail: sollab@ipta.demokritos.gr R- 153 10 Ag. Paraskevi, reece Tel.: +30-210-6503815 Fax: +30-210-6544592 Web site: http://www.solar.demokritos.gr

ΕΚΘΕΣΗ ΟΚΙΜΩΝ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΜΕ ΥΓΡΟ ΚΑΙ ΙΑΦΑΝΕΣ ΚΑΛΥΜΜΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ EN 12975-2* / ISO 9806-1** TEST REPORT DETERMINATION OF THERMAL PERFORMANCE OF LAZED LIQUID HEATIN SOLAR COLLECTORS ACCORDIN TO STANDARDS EN 12975-2* / ISO 9806-1** * EN 12975-2: Thermal solar systems and components - Solar Collectors - Part 2: Test methods. ** ISO 9806-1: Test methods for solar collectors - Part 1: Thermal performance of glazed liquid heating collectors including pressure drop. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΚΙΜΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ & ΑΛΛΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΚΕΦΕ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ / NCSR DEMOKRITOS LABORATORY OF TESTIN SOLAR & OTHER ENERY SYSTEMS Χ. Κώνστας / Ch. Konstas Υπεύθυνος οκιµών / Responsible for Testing ρ. Β. Μπελεσιώτης / Dr. V. Belessiotis Προϊστάµενος / Laboratory Head Ηµεροµηνία / Date: 26/06/2009 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: 1) Τα αποτελέσµατα αφορούν µόνο τους συλλέκτες στους οποίους πραγµατοποιήθηκαν δοκιµές και οι οποίοι προσκοµίστηκαν από τον πελάτη. 2) Η παρούσα έκθεση δεν πρέπει να αναπαραχθεί παρά µόνο στο σύνολό της χωρίς την γραπτή έγκριση του Εργαστηρίου. 3) Ο µετρητικός εξοπλισµός καλύπτει τις ανάγκες ακρίβειας των προτύπων. εν δίδονται αβεβαιότητες στα αποτελέσµατα. NOTES: 1) The results are related only with the collectors on which tests were performed and which were delivered by the customer. 2) This report can be reproduced without the writen permission of the Laboratory only in full. 3) Measurement equipment conforms with the accuracy/precision requirements of the standards. Uncertainty of results is not provided. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 2 από / from 32

ΕΚΘΕΣΗ ΟΚΙΜΩΝ / TEST REPORT Πελάτης: SOL Ε.Π.Ε. Ο ΥΣΣΕΩΣ 5 14452 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ Customer: SOL E.P.E. ODYSSEOS 5 14452 METAMORFOSI Τηλ.: 210 2843376 Fax: 210 2841650 Tel.: 210 2843376 Fax: 210 2841650 Ηµεροµηνία παραλαβής συλλέκτη (καλή κατάσταση) / Receipt date of collector (in good condition): 04/05/2009 Α.1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ / SOLAR COLLECTOR DESCRIPTION A.1.1 Βασικά Στοιχεία / Basic data - Όνοµα Κατασκευαστή:...SOL Ε.Π.Ε. (SONNE AKTION) Name of Manufacturer:... - Χαρακτηριστικά Συλλέκτη:...PHAETHON Collector model : - Κωδικός συλλέκτη(ων) δοκιµής:... 1186 Collector (s) code : A.1.2. Συλλέκτης / Collector - Τύπος: / Type : Επίπεδος / Flat plate Σωλήνων κενού / Evacuated tube Άλλος / Other:... Eµβαδόν ολικής επιφάνειας / ross area:... 1.99 m 2 - Eµβαδόν επιφάνειας παραθύρου / Aperture area:... 1.8 m 2 - Αριθµός καλυµµάτων* / Number of covers*:... 1 -- Υλικά καλυµµάτων*:...tempered glass Cover materials*:... - Πάχος καλυµµάτων*:... 3.8mm Cover thickness*: - Αριθµός σωλήνων ή καναλιών* / Number of tubes or channels*:... 9 (*) Στοιχεία που δηλώνονται από τον πελάτη (**) εν δόθηκαν στοιχεία από πελάτη Specifications supplied by customer No data were provided by the customer Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 3 από / from 32

- ιάµετρος σωλήνων (εσωτερική) ή διαστάσεις καναλιών*:... 7 mm Tube diameter (inside) or channel dimensions*: - Απόσταση σωλήνων ή καναλιών* / Tube or channel pitch*:...10 cm A.1.3 Μέσο Μεταφοράς Θερµότητας* / Heat Transfer Medium* - Τύπος: / Type : Νερό / Water Λάδι / Oil Άλλο / Other - Ιδιότητες (πρόσθετα κ.τ.λ.):...- Specifications (additives etc.) :...- A.1.4 Απορροφητής / Αbsorber - Yλικό*:...σωλήνες χαλκού ενιαίο φύλλο αλουµινίου πάχους 0.5 mm Material*:... copper tubes one piece aluminium sheet 0.5 mm thickness - Τρόπος επεξεργασίας της επιφάνειας*:...επιλεκτική βαφή Surface treatment*:... Selective coating Τύπος κατασκευής*:...συγκόλληση µε laser Construction type*:... Laser welded - Βάρος υγρού* / Fluid content*:... 1.5 kg - Εµβαδόν* / Area*:... 1.78 m 2 A.1.5 Θερµική Μόνωση και Πλαίσιο / Thermal Insulation and Casing - Πάχος θερµικής µόνωσης*:...30 mm (πλάτη) / 20 mm (πλευρικά) Thermal insulation thickness*:...30mm (back) / 20 mm (side) - Υλικό µόνωσης, πλάτη*:...πετροβάµβακας Insulation material, back* :...Rockwool - Υλικό µόνωσης, πλευρικά*:...πετροβάµβακας Insulation material, sides*:...rockwool - Yλικό πλαισίου, πλευρικά*:... 1.5 mm Αλουµίνιο Casing material, sides* :...1.5 mm Αluminium (*) Στοιχεία που δηλώνονται από τον πελάτη (**) εν δόθηκαν στοιχεία από πελάτη Specifications supplied by customer No data were provided by the customer Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 4 από / from 32

- Yλικό πλαισίου, πλάτη*:... 0.5 mm Αλουµίνιου Casing material, back*:...0.5 mm Αluminium - Ολικό βάρος συλλέκτη χωρίς υγρό / Τοtal mass of collector without fluid*:... 39 kg - Ολικές διαστάσεις / ross dimensions:...(2000 x 995 x 86) mm - ιαστάσεις παραθύρου / Aperture dimensions:... (1933 x 934) mm - Στεγανοποιητικά υλικά*:... EPDM Sealing material*:... EPDM A.1.6 Περιορισµοί* / Liminations* - Μέγιστη θερµοκρασία λειτουργίας / Maximum temperature of operation:... 100 C - Μέγιστη πίεση λειτουργίας / Maximum operating pressure:... 1 MPa A.1.7 Σχηµατική Παράσταση του Συλλέκτη* / Schematic Diagram of the Collector* (*) Στοιχεία που δηλώνονται από τον πελάτη (**) εν δόθηκαν στοιχεία από πελάτη Specifications supplied by customer No data were provided by the customer Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 5 από / from 32

Α.1.8 Φωτογραφία Συλλέκτη / Photo of the Collector (*) Στοιχεία που δηλώνονται από τον πελάτη (**) εν δόθηκαν στοιχεία από πελάτη Specifications supplied by customer No data were provided by the customer Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 6 από / from 32

Α.2 ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΑΠΟ ΟΣΗ / INSTANTANEOUS EFFICIENCY A.2.1 Μέθοδος / Method Συνθήκες µόνιµης κατάστασης στο ύπαιθρο / Outdoor steady-state conditions A.2.2 Σχηµατική Παράσταση του Κυκλώµατος οκιµής (1 η εγκατάσταση) Schematic Diagram of the Test Loop (1 st Installation) C Επίπεδος συλλέκτης Flat-plate solar collector HE Εναλλάκτης θερµότητας Heat exchanger CM Ψυκτική µονάδα Cooling machine DV ιαφορική βάνα Differential valve EC Ηλεκτρικός σταθεροποιητής θερµοκρασίας νερού Electrical stabilizer of water temperature PT Θερµόµετρο Pt100 Pt100 temperature sensor P ιαφορικό πιεσόµετρο Differential pressure meter T Μετρητής διαφοράς θερµοκρασίας Temperature difference meter Ti Θερµόµετρο Pt100 (είσοδος συλλέκτη) Pt100 temperature sensor (collector inlet) Te Θερµόµετρο Pt100 (έξοδος συλλέκτη) Pt100 temperature sensor (collector outlet) m Ροόµετρο Flow meter F Φίλτρο Filter P Κυκλοφορητής Circulating pump PR Ρυθµιστής πίεσης Pressure controller SV Βαλβίδα ασφάλειας Safety valve BD οχείο διαστολής Expansion vessel ST οχείο σταθερής θερµοκρασίας Steady temperature vessel R Θερµική αντίσταση Thermal resistance V Βάνα ρύθµισης παροχής νερού ψύξης Valve for the control of cooling water flow SM Πυρανόµετρο Pyranometer AT Αισθητήριο θερµοκρασίας περιβάλλοντος Ambient air temperature sensor AS Μετρητής ταχύτητας ανέµου Anemometer DR Σύστηµα συλλογής δεδοµένων Data acquisition system - recorder A Ηλ. Υπολογιστής Computer Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 7 από / from 32

A.2.3 Σχηµατική Παράσταση του Κυκλώµατος οκιµής (2 η εγκατάσταση) / Schematic Diagram of the Test Loop (2 nd Installation) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 8 από / from 32

A.2.4 Aποτελέσµατα δοκιµών, µετρήσεις και προκύπτοντα αποτελέσµατα / Test results, measurements and derived data Γεωγραφικό πλάτος / Latitude :... 37 o 58 Γεωγραφικό µήκος / Longitude:...23 o 43 Κλίση συλλέκτη / Collector tilt:... 43 µοίρες / deg. Προσανατολισµός συλλέκτη:...παρακoλουθεί τον ήλιο Collector azimuth...sun tracking Toπική ώρα στο Ηλιακό µεσηµέρι:... 12:20 1 η Εγκατάσταση / 1 st installation... Local time at the solar:.. 2 η Εγκατάσταση / 2 nd installation... Πίνακας Α.1 / Table A.1 Αποτελέσµατα οκιµών - εδοµένα Μερήσεων / Test Results - Measured Data Hµ/νία / Date LT d / t a u t in (t e -t in ) m ) H-M-E D-M-Y Ωρες-Λεπτά h-min W/m 2 % o C m/s o C K kg/s 18/Jun/2009 11:41-11:51 933 14 30.0 2 26.2 7.62 0.0393 18/Jun/2009 11:27-11:38 945 14 29.5 2 26.2 7.71 0.0393 18/Jun/2009 11:13-11:23 950 14 29.2 2 26.2 7.68 0.0393 18/Jun/2009 11:00-11:10 950 14 29.2 2 26.2 7.69 0.0394 17/Jun/2009 15:01-15:11 995 11 35.5 2 37.8 7.79 0.0395 17/Jun/2009 15:15-15:25 996 10 35.4 2 37.7 7.82 0.0394 18/Jun/2009 12:56-13:06 880 17 30.3 2 37.2 6.60 0.0394 18/Jun/2009 12:44-12:54 888 17 29.6 2 37.1 6.68 0.0394 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 9 από / from 32

Πίνακας Α.1 / Table A.1 Αποτελέσµατα οκιµών - εδοµένα Μερήσεων / Test Results - Measured Data (συνέχεια / continued) Hµ/νία / Date LT d / t a u t in (t e -t in ) m ) H-M-E D-M-Y Ωρες-Λεπτά h-min W/m 2 % o C m/s o C K kg/s 17/Jun/2009 13:41-13:51 940 11 34.7 2 56.6 6.29 0.0391 17/Jun/2009 13:29-13:39 898 12 34.6 2 56.7 5.97 0.0389 18/Jun/2009 14:40-14:50 946 15 31.0 2 57.3 6.21 0.0389 18/Jun/2009 14:28-14:38 944 15 30.9 2 57.3 6.16 0.0391 17/Jun/2009 12:03-12:13 945 11 33.9 2 80.9 5.14 0.0382 17/Jun/2009 12:15-12:26 937 11 33.8 2 80.9 5.05 0.0381 18/Jun/2009 15:47-15:57 962 14 30.4 2 78.9 5.16 0.0386 18/Jun/2009 16:09-16:19 948 14 29.6 2 78.8 4.98 0.0384 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 10 από / from 32

Πίνακας Α.2 / Table A.2 Αποτελέσµατα οκιµών - Υπολογιζόµενα Μεγέθη / Test Results - Derived Data Hµ/νία / Date LT t m c f Q ) (t m - t a ) / (t in - t a ) / ) Q/(A ) ) Q/(A C ) ) Q/(A A ) H-M-E D-M-Y Ωρες-Λεπτά h-min o C J/kg K W m 2 K/W m 2 K/W - - - 18/Jun/2009 11:41-11:51 30.0 4178 1251 0.000-0.004 0.67 0.75 0.75 18/Jun/2009 11:27-11:38 30.0 4178 1267 0.001-0.003 0.67 0.74 0.75 18/Jun/2009 11:13-11:23 30.0 4178 1262 0.001-0.003 0.67 0.74 0.75 18/Jun/2009 11:00-11:10 30.1 4178 1264 0.001-0.003 0.67 0.74 0.75 17/Jun/2009 15:01-15:11 41.7 4178 1287 0.006 0.002 0.65 0.72 0.73 17/Jun/2009 15:15-15:25 41.7 4178 1286 0.006 0.002 0.65 0.72 0.73 18/Jun/2009 12:56-13:06 40.5 4178 1087 0.012 0.008 0.62 0.69 0.69 18/Jun/2009 12:44-12:54 40.5 4178 1098 0.012 0.009 0.62 0.69 0.69 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 11 από / from 32

Πίνακας Α.2 / Table A.2 Αποτελέσµατα οκιµών - Υπολογιζόµενα Μεγέθη / Test Results - Derived Data (συνέχεια / continued) Hµ/νία / Date LT t m c f Q ) ) (t m - t a ) / (t in - t a ) / Q/(A ) Q/(A ) Q/(A ) C ) A ) H-M-E D-M-Y Ωρες-Λεπτά h-min o C J/kg K W m 2 K/W m 2 K/W - - - 17/Jun/2009 13:41-13:51 59.8 4183 1030 0.027 0.023 0.55 0.61 0.62 17/Jun/2009 13:29-13:39 59.7 4183 972 0.028 0.025 0.54 0.60 0.61 18/Jun/2009 14:40-14:50 60.4 4184 1011 0.031 0.028 0.54 0.59 0.60 18/Jun/2009 14:28-14:38 60.4 4184 1006 0.031 0.028 0.54 0.59 0.60 17/Jun/2009 12:03-12:13 83.4 4198 824 0.052 0.050 0.44 0.48 0.49 17/Jun/2009 12:15-12:26 83.4 4198 808 0.053 0.050 0.43 0.48 0.48 18/Jun/2009 15:47-15:57 81.5 4197 835 0.053 0.050 0.44 0.48 0.49 18/Jun/2009 16:09-16:19 81.2 4196 802 0.054 0.052 0.43 0.47 0.48 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 12 από / from 32

A.2.5 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην ολική επιφάνεια και στην µέση θερµοκρασία του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on gross area and mean temperature of heat transfer fluid. A.2.5.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / ( A ) η Συνολική επιφάνεια που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.99 m 2 ross area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική: Linear fit to data: m η η U t = t 0 η 0 =...0.67 a U =... 4.54 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 13 από / from 32

A.2.5.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / (A ) η Συνολική επιφάνεια που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.99 m 2 ross area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού: η = η t m t a α α 0 1 2 ( t t ) Second order fit to data : η 0 =...0.67 α 1 =... 4.52 W/(m 2 K) α 2 =... 0.0002 W/(m 2 K 2 ) m a 2 Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 14 από / from 32

A.2.6 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην επιφάνεια παραθύρου και στην µέση θερµοκρασία του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on aperture area and mean temperature of heat transfer fluid. A.2.6.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / (A C ) η C Επιφάνεια παραθύρου που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.8 m 2 Aperture area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική: Linear fit to data: m η η U t = t C 0C C η 0 C =...0.75 a U C =... 5.01 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 15 από / from 32

A.2.6.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / (A C ) η C Επιφάνεια παραθύρου που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.8 m 2 Aperture area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού : η Second order fit to data : t t = η α α t m a m a 2 C 0C 1C 2C ( ) η 0 C =...0.75 α 1 C =... 5.0 W/(m 2 K) α 2 C =... 0.0003 W/(m 2 K 2 ) t Tυπική απόκλιση / Standard deviation: σ( η 0c ) = 0.001 σ( α 1c ) = 0.14 W/(m 2 K) σ( α 2c ) =.0.0026 W/(m 2 K 2 ) Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m 2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 16 από / from 32

A.2.7 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην επιφάνεια απορροφητή και στην µέση θερµοκρασία του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on absorber area and mean temperature of heat transfer fluid. A.2.7.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / (A A ) η A Επιφάνεια απορροφητή που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.78 m 2 Absorber area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική: Linear fit to data: m η η U t = t A 0A A η 0 A =...0.75 a U A =... 5.07 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 17 από / from 32

A.2.7.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : = Q ) / (A A ) η A Επιφάνεια απορροφητή που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.78 m 2 Absorber area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t m -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού : η η α t t α Second order fit to data : A 0A 1A m a 2A η 0 A =...0.75 α 1 A =... 5.06 W/(m 2 K) α 2 A =... 0.0003 W/(m 2 K 2 ) ( t t ) m a 2 Tυπική απόκλιση / Standard deviation: σ(η 0 A ) = 0.001 σ(α 1 A ) = 0.14 W/(m 2 K) σ(α 2 A ) =.0.0026 W/(m 2 K 2 ) Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m 2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 18 από / from 32

A.2.8 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην ολική επιφάνεια και στην θερµοκρασία εισόδου του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on gross area and inlet temperature of heat transfer fluid. A.2.8.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : η = Q ) / (A ) Συνολική επιφάνεια που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.99 m 2 ross area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική : Linear fit to data: in η η0 U t = t η 0 =...0.66 a U =... 4.42 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 19 από / from 32

A.2.8.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : η = Q ) / (A ) Συνολική επιφάνεια που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.99 m 2 ross area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού : η = η t in t a 0 α1 α Second order fit to data : 2 ( t t ) in a 2 η 0 =...0.66 α 1 =... 4.41 W/(m 2 K) α 2 =... 0.0003 W/(m 2 K 2 ) Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 20 από / from 32

A.2.9 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην επιφάνεια παραθύρου και στην θερµοκρασία εισόδου του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on aperture area and inlet temperature of heat transfer fluid. A.2.9.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by η C = Q ) / (A C ) Επιφάνεια παραθύρου που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.8 m 2 Aperture area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική: Linear fit to data : in ηc η0c U t = t C η 0 C =...0.73 a U C =... 4.89 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 21 από / from 32

A.2.9.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : η C = Q ) / (A C ) Επιφάνεια παραθύρου που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.8 m 2 Aperture area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού : η = C η t in t 0C α1c Second order fit to data : a α 2C ( t t ) in a 2 η 0 C =...0.73 α 1 C =... 4.87 W/(m 2 K) α 2 C =... 0.0004 W/(m 2 K 2 ) Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m 2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 22 από / from 32

A.2.10 ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΤΙΓΜΙΑΙΑΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ, βασιζόµενη στην επιφάνεια απορροφητή και στην θερµοκρασία εισόδου του ρευστού µεταφοράς θερµότητας. INSTANTANEOUS EFFICIENCY CURVE, based on absorber area and inlet temperature of heat transfer fluid. A.2.10.1 Εξίσωση γραµµική / Lineal fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : η A = Q ) / (A A ) Επιφάνεια απορροφητή που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.78 m 2 Absorber area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση γραµµική : Linear fit to data : in ηa η0a U t = t A η 0 A =...0.73 a U A =... 4.94 W/(m 2 K) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 23 από / from 32

A.2.10.2 Εξίσωση δευτεροβάθµια / Second order fit to data Η στιγµιαία απόδοση ορίζεται από τη σχέση / The instantaneous efficiency η is defined by : η A = Q ) / (A A ) Επιφάνεια απορροφητή που χρησιµοποιείται για την καµπύλη:... 1.78 m 2 Absorber area used for curve Παροχή ρευστού που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές:...0.039 kg/s Fluid flowrate used for the tests 0.9 0.8 0.7 Στιγµιαία απόδοση Instantaneous Efficiency 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1 (t ιn -t a )/ [m 2 K/W] Εξίσωση δευτέρου βαθµού : η = A η t in t 0A α1a Second order fit to data : a α 2A ( t t ) in a 2 η 0 A =...0.73 α 1 A =... 4.92 W/(m 2 K) α 2 A =... 0.0004 W/(m 2 K 2 ) Σηµείωση / Note: Η τιµή του που πρέπει να χρησιµοποιηθεί στην εξίσωση δευτέρου βαθµού είναι 800 W/m 2 Τhe value of to be used for a second order fit is 800 W/m 2. Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 24 από / from 32

A.3 IΣΧΥΣ ΕΞΟ ΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ / COLLECTOR OUTPUT Η ισχύος εξόδου ανα συλλέκτη ορίζεται από την σχέση/ The collector output Q is defined by: Q. t t t t A η C C A η α α C = = Μέγιστη ισχύς εξόδου / The peak collector output Q : m a m a 2 ( 0C 1C 2C ( ) )) W peak A η C 0C = = 1343 W Πίνακας Α.3 / Table A.3 Ισχύς εξόδου ανά µονάδα συλλέκτη / Power Output per collector unit ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ / RADIATION Τm-Ta 400 700 1000 {K} {W/m2} {W/m2} {W/m2} 10 447 850 1253 30 267 669 1072 50 86 489 891 10000 Ισχύς εξόδου ανα µονάδα συλλέκτη Power output per collector unit [W] 8000 6000 4000 2000 0 0 20 40 60 80 100 Tm - Ta [K] Ισχύς εξόδου ανα συλλέκτη (για =1000 W/m 2 ) / Power output per collector unit (for =1000W/m 2 ) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 25 από / from 32

A.4 ΠΤΩΣΗ ΠΙΕΣΗΣ / PRESSURE DROP Υγρό / Fluid :...Νερό / Water Θερµoκρασία υγρού / Fluid Temperature :... 20 0 C 1400 1200 1000 Πτώση πίεσης [Pa] Pressure drop 800 600 400 200 0 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.10 0.11 0.12 0.13 Παροχή µάζας [kg/s] Mass flowrate Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 26 από / from 32

A.5 ΣΤΑΘΕΡΑ ΧΡΟΝΟΥ / TIME CONSTANT τ c =...51 s 8 7 0 20 40 60 80 100 120 140 (t e - t a ) fin Χρόνος / Time, [s] 6 te - ta, [K] 5 4 3 0.632 [(t e - t a ) fin - (t e - t a ) in ] 2 1 (t e - t a ) in 0 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 27 από / from 32

Α.6 ΕΝΕΡΓΟΣ ΘΕΡΜΟΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ / EFFECTIVE THERMAL CAPACITY C =...19.28 KJ/K Καθορισµός µε / Determination:... οκιµή εξωτερικά / Outdoors Σηµείωση: Η ενεργός θερµοχωρητικότητα υπολογίζεται από τις µετρούµενες τιµές των µεγεθών t in, Τ, t a, µε την ακόλουθη εξίσωση για δοκιµή σε εξωτερικό χώρο : Note: The effective thermal capacity is calculated from or from the measurement records of t in, Τ, t a, and by the following relation for outdoor testing : C= A η t. 2 t2 t2 1 t2 dt m c Tdt A U (t t ) dt Tdt 0 t f t t in a + 1 1 1 2 t1 t t m2 m1 Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 28 από / from 32

A.7 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ ΠΡΟΣΠΤΩΣΗΣ / INCIDENCE ANLE MODIFIER Γωνία Angle 0 0 30 0 45 0 50 0 60 0 K θ 1.00 0.98 0.83 0.78 0.70 1.1 Συντελεστής γωνίας πρόσπτωσης Κθ Incidence angle modifier 1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0 10 20 30 40 50 60 70 Γωνία Πρόσπτωσης (µοίρες) Angle of incidence (degrees) Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 29 από / from 32

Α.8 ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑ ΕΣ / SYMBOLS AND UNITS Σύµβολο Symbol α 1 α 1 α 2 α 2 A A A C A c f C d K θ LT ) m ) Q Σηµασία Meaning Aλγεβρική σταθερά, ως προς την T* i Algebraic constant, reference to T* i Aλγεβρική σταθερά, ως προς την T* m Algebraic constant, reference to T* m Aλγεβρική σταθερά, ως προς την T* i Algebraic constant, reference to T* i Aλγεβρική σταθερά, ως προς την T* m Algebraic constant, reference to T* m Eµβαδόν απορροφητή του συλλέκτη Absorber area of collector Eµβαδόν παραθύρου του συλλέκτη Aperture area of collector Ολικό εµβαδόν του συλλέκτη ross area of collector Ειδική θερµότητα του υγρού µέσου µεταφ. θερµότητας Specific heat capacity of heat transfer fluid Ενεργός θερµοχωρητικότητα του συλλέκτη Effective thermal capacity of collector 'Ενταση ολικής ηλιακής ακτινοβολίας lobal solar irradiance 'Ενταση διάχυτης ηλιακής ακτινοβολίας Diffuse solar irradiance Συντελεστής γωνίας πρόσπτωσης Incidence angle modifier Τοπική ώρα Local time Παροχή µάζας του υγρού µεταφοράς θερµότητας Mass flow rate of heat transfer fluid Ωφέλιµη ισχύς αποδιδόµενη από το συλλέκτη Useful power extracted from collector Μονάδες Units W/(m 2 K) W/(m 2 K) W/(m 2 K 2 ) W/(m 2 K 2 ) m 2 m 2 m 2 J/(kg K) J/K W/ m 2 W/ m 2 --- --- kg/s W Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 30 από / from 32

Σύµβολο Symbol t t a t e t in t m T Σηµασία Meaning Χρόνος Time Θερµοκρασία περιβάλλοντος αέρα Ambient or surrounding air temperature Θερµοκρασία εξόδου από συλλέκτη Collector outlet (exit) temperature Θερµοκρασία εισόδου στο συλλέκτη Collector inlet temperature Μέση θερµοκρασία του υγρού µεταφοράς θερµότητας Mean temperature of heat transfer fluid Απόλυτη θερµοκρασία Absolute temperature T* i Αναγώµενη θερµοκρασιακή διαφορά, Τ* ι =(t in -t a )/ Reduced temperature difference T* m Αναγώµενη θερµοκρασιακή διαφορά, Τ* m =(t m -t a )/ U U u V f p t Reduced temperature difference Πειραµατικά προσδιοριζόµενος ολικός συντελεστής απωλειών συλλέκτη, ως προς την T* i Measured overall heat loss coefficient of collector, with reference to T* i Πειραµατικά προσδιοριζόµενος ολικός συντελεστής απωλειών συλλέκτη, ως προς την T* m Measured overall heat loss coefficient of collector, with reference to T* m Ταχύτητα περιβάλλοντος αέρα Surrounding air speed Χωρητικότητα του συλλέκτη Fluid capacity of collector Πτώση πίεσης µεταξύ εισόδου και εξόδου του ρευστού Pressure difference between fluid inlet and outlet Χρονικό διάστηµα Time interval Μονάδες Units s C C C C C m 2 K/W m 2 K/W W/(m 2 K) W/(m 2 K) m/s m 3 Pa s Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 31 από / from 32

Σύµβολο Symbol Τ Σηµασία Meaning Θερµοκρασιακή διαφορά µεταξύ εξόδου και εισόδου, Τ=t e - t in Temperature difference between fluid outlet and inlet Μονάδες Units K η Θερµική απόδοση του συλλέκτη, ως προς την T* i --- Collector thermal efficiency, with reference to T* i η Θερµική απόδοση του συλλέκτη, ως προς την T* m Collector thermal efficiency, with reference to T* m η 0 Μέγιστη απόδοση του συλλέκτη (σε T* i =0) Eta zero (η at T* i = 0), reference to T* i η Μέγιστη απόδοση του συλλέκτη (σε T* m =0) 0 --- --- --- ρ τ c Q peak Eta zero (η at Τ * m = 0), reference to T* m Πυκνότητα του ρευστού µεταφοράς θερµότητας Density of heat transfer fluid Σταθερά χρόνου του συλλέκτη Collector time constant Μέγιστη ισχύς εξόδου Collector peak output kg/m 3 s W είκτες / Subscripts A C Αναφορά στην επιφάνεια του απορροφητή Reference to absorber area Αναφορά στην επιφάνεια του παραθύρου Reference to aperture area Αναφορά στην ολική επιφάνεια του συλλέκτη Reference to gross collector area Ε Κ06.1-2 / 4.0 Σελίδα / Page 32 από / from 32