Εμπειρία από την αντιμετώπιση προβλημάτων στην πρωτοβάθμια φροντίδα Ποδολόγος Ειδικός ορθονυχιστής τ. Επιστημονικός συνεργάτης στο ιατρείο διαβητικού ποδιού του Γ.Ν.Παπαγεωργίου Μετεκπαίδευση στο Διαβητικό Πόδι στο UNIVERSITY HOSPITAL OF PISA, ITALY Μετεκπαίδευση στο Νευροπαθητικό Πόδι (Πόδι Charcot) στο MATHIAS-SPITAL, RHEINE Μέλος ΕΜΕΔΙΠ EΔΕ DFSG IWGDF Πιστοποιημένη Καθηγήτρια Ποδολογίας Δ.Ι.Ε.Κ
CONFLICT OF INTEREST ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣYΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΕΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΌ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΗΓΗ
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. (1983), η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι: Φιλοσοφία βασισμένη στις αρχές της ισότητας, της δικαιοσύνης και της ανάπτυξης. Στρατηγική, που έχει ως κεντρική ιδέα τον ολιστικό σχεδιασμό για την υγεία. Φάσμα φροντίδων πιο κοντά στο άτομο και στους τόπους δραστηριοποίησης του. Σύνολο δραστηριοτήτων όπου η πρόληψη και η προαγωγή της υγείας του πληθυσμού έχουν πρωταρχική θέση.
Στα πλαίσια της Π.Φ.Υ. εφαρμόζονται στρατηγικές επαρκούς πρόληψης αντιμετώπισης και φροντίδας του διαβητικού ποδιού. Κύριοι παράγοντες που οδηγούν στον ακρωτηριασμό είναι τα διαβητικά έλκη των κάτω άκρων. Ο ακρωτηριασμός μπορεί να προληφθεί με εξειδικευμένη φροντίδα εάν ληφθεί υπ όψιν το γεγονός ότι το κόστος αντιμετώπισης όλων των παραμέτρων μπορεί να αυξηθεί κατά 70% μετά τον ακρωτηριασμό.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση των ελκών στην Π.Φ.Υ. περιλαμβάνει: α. Συνεργασία πολλών ιατρικών ειδικοτήτων, β. Εξειδικευμένα Ιατρεία Διαβητικού Ποδιού, γ. Την αποτελεσματική οργάνωση, δ. Συνεχή παρακολούθηση, ε. Ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης των ασθενών με διαβήτη ώστε να αποφευχθεί περίπου το 85%των ακρωτηριασμών.
Τι γίνεται στα Ελληνικά δεδομένα; Παρόλη την αναγκαιότητα για αφύπνιση όλων των χωρών παγκοσμίως, από την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη, ώστε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις επιπλοκές της νόσου στα κάτω άκρα, με σκοπό τη μείωση των ακρωτηριασμών, η Ελλάδα δεν έχει προς το παρόν αναγνωρίσει την αναγκαιότητα αυτή
Εξαιτίας της απουσίας των στρατηγικών πρόληψης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα (κέντρα υγείας ή τοπικές μονάδες υγείας): Καλούμαστε, ως πρώτη γραμμή επαφής στην Κοινότητα μαζί με τους ιατρούς, ποδολόγους, νοσηλευτές και λοιπούς επαγγελματίες υγείας που έχουν εκπαιδευτεί στην φροντίδα του Διαβητικού Ποδιού να συμβάλουμε στην μείωση των ακρωτηριασμών των Διαβητικών ασθενών. Τα ιδιωτικά κέντρα ουσιαστικά καλύπτουν τα κενά της πρωτοβάθμιας φροντίδας.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΌ ΤΟ ΠΟΔΟΛΟΓΙΚΟ ΜΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 5ΕΤΙΑ 439 ασθενείς με Σ.Δ. (173 άνδρες 266 γυναίκες): α. 310 οικειοθελώς β. 75 μας επισκέφθηκαν από δημόσια νοσοκομεία γ. 29 από ιδιώτες ιατρούς δ. 25 από άλλους φορείς, συλλόγους
ΑΔΙΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ: 105 type 1 (12 νευροπάθεια 8 ισχαιμία) (δοκιμασίες νευροπάθειας) (Doppler αγγείων κάτω άκρων) 334 type 2 (31 νευροπάθεια 15 ισχαιμία) 4 ασθενείς με αδιάγνωστο διαβήτη 9 με πόδι Charcot 5 με οστεομυελίτιδα 8 ακρωτηριάστηκαν (2 μείζων 6 ελλάσων) 11 απεβίωσαν
Α.CASE REPORT ( Α. ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ) 10.01.2013 1 η επίσκεψη
8.7.2013 6 μήνες μετά την πρώτη επίσκεψη
Β.CASE REPORT ( Β. ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ) 21.12.2017
ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ α) Άνδρας, 54 ετών, 140 kg, 15 χρόνια διάρκεια Σ.Δ., τύπου 2, γλυκοζυλιωμένη 7%, β) βουλιμία, άγχος, ψωριασική αρθρίτιδα (2009), γ) 3 μήνες πριν ο ασθενής παρατήρησε οίδημα, κυάνωση μετά από 2 μέρες, με απουσία αντίληψης άλγους, δ) επίσκεψη σε αγροτικό ιατρό, χορηγήθηκε αντιβιοτική αγωγή, ζητήθηκε ακτινογραφία η οποία έγινε στο κέντρο υγείας, λόγω απουσίας κατάλληλων μηχανημάτων η ακτινογραφία δεν είχε διαγνωστική ευκρίνεια. Παρόλα αυτά ενημερώθηκε ότι υπάρχει μετακίνηση του σκαφοειδούς που με ειδική χειρουργική παρέμβαση δύναται να θεραπευτεί, αλλά σε περίπτωση που δεν τον ενοχλεί δεν το πειράζει, ε) από την επίσκεψή του στον ορθοπεδικό ζητήθηκε να τοποθετηθεί νάρθηκας επιστραγαλίδα στο πόδι, για σύντομο διάστημα που όμως δεν είχε κάποιο αποτέλεσμα κατά τον ασθενή, όπως επίσης και μετακίνηση με πατερίτσες που όμως δεν έκανε,
στ) Λόγω ψωριασικής αρθρίτιδας ο ορθοπεδικός του συνέστησε να κάνει ακτινογραφία και στο δεξιό άκρο πόδα (υγιές πόδι) για να διαπιστώσει αν η παραμόρφωση οφείλεται στην αρθρίτιδα ή κάποιο κληρονομικό παράγοντα. Τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά (2 ακτινογραφίες έγιναν στο καλό πόδι!!!), ζ) Παραπέμφθηκε σε αγγειοχειρουργό να κάνει triplex, η) εφόσον τον καθησύχασαν ότι δεν ήταν Charcot το πόδι του, ο ασθενής δεν ξανά ασχολήθηκε, θ) Ήρθε στο ποδολογικό μας κέντρο για να κόψει τα νύχια του, δεν είχε σκοπό να έρθει ποτέ για το πρόβλημα του: Με αυτήν την κλινική εικόνα, το υπάρχον ιατρικό ιστορικό από την συγκεκριμένη πρωτοβάθμια φροντίδα, θα συμφωνούσατε;;;;
ΤΙ ΣΥΣΤΗΘΗΚΕ ΑΠΌ ΤΟ ΠΟΔΟΛΟΓΙΚΟ ΜΑΣ ΚΕΝΤΡΟ α) Ο ασθενής επέμενε ότι ο ορθοπεδικός του είχε διαβεβαιώσει ότι δεν είναι Charcot, από την κλινική εικόνα και το συγκεκριμένο ιστορικό προβληματιστήκαμε έντονα, β) Επιμέναμε να πραγματοποιήσει μια ψηφιακή ακτινογραφία στο πόδι, γιατί δεν ήταν ευδιάκριτη η πρώτη 3 μήνες πριν, συστήθηκε η εξέταση σε παθολόγο διαβητολόγο που όμως πραγματοποίησε μετά από ένα μήνα με δικές μας τηλεφωνικές παρεμβάσεις και πίεση, γ) μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα δημιουργήθηκε μια φυσαλίδα με υγρό, χτύπησε στο κρεβάτι του και από το κέντρο υγείας του χωριού του συστήθηκαν επιθέματα, δ) στις 17.01.18 με έντονη την παρέμβαση μας και κλείνοντας του ραντεβού για ψηφιακή ακτινογραφία, ήρθε με την παρακάτω κλινική εικόνα:
17.01.201 8
17.01.201 8
ε) Ο Παθολόγος Διαβητολόγος, έχοντας πάρει επίσης το ιστορικό του ασθενούς και βλέποντας τις εξετάσεις ισχυρίζεται ότι δεν υπήρχε διάστρεμμα, Κλινική εικόνα Charcot, Διαφορά θερμοκρασίας 1,5 2 βαθμούς, Ο Παθολόγος Διαβητολόγος συστήνει πλήρης αποφόρτιση με νάρθηκα ολικής επαφής για να μην χάσει το πόδι του ο ασθενής και πατερίτσες για μερικές μετακινήσεις, Ανάπαυση μερικών μηνών στο κρεβάτι, Χορήγηση αντιβίωσης, Να γίνουν εξετάσεις αίματος,
TAKE HOME MESSAGE Οι διαβητικοί ασθενείς είναι επιρρεπείς στην ανάπτυξη δυσεπούλωτων ελκών στα κάτω άκρα εξαιτίας των συνοδών διαταραχών και επιπλοκών του διαβήτη όπως νευροπάθεια και αγγειοπάθεια. Προσοχή στην διαφορική διάγνωση: για να υποστηρίξουμε, ότι μια βλάβη του διαβητικού ποδιού οφείλεται στον διαβήτη, πρέπει να αποκλειστούν άλλες αιτίες, που εμφανίζουν παρόμοια κλινική εικόνα. Η συνεργασία πολλών ειδικοτήτων είναι απαραίτητη. Η εκπαίδευση μας και η εξειδίκευση μας θα συμβάλει στην επίλυση των προβλημάτων του διαβητικού ποδιού. Επιπρόσθετα η συντονισμένη ερευνητική δραστηριότητα η οποία δύναται να πραγματοποιηθεί ακόμα και σε ποδολογικά κέντρα συμβάλει με τον τρόπο αυτό στην ανάπτυξη και την εξέλιξη της επιστήμης του διαβητικού ποδιού, πάντα σε συνεργασία με την δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα υγείας.
ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ
ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!