ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 7196/14 (OR. en) ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΥΠΟΥ 3305η σύνοδος του Συμβουλίου Εξωτερικές Υποθέσεις Βρυξέλλες, 3 Μαρτίου 2014 PRESSE 114 PR CO 13 Πρόεδρος Catherine Ashton Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας ΤΥΠΟΣ Rue de la Loi, 175 B 1048 ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Τηλ.: +32 (0)2 281 6319 Φαξ: +32 (0)2 281 8026 press.office@consilium.europa.eu http://www.consilium.europa.eu/press 7196/14 1
Κυριότερα αποτελέσματα της συνόδου του Συμβουλίου Το Συμβούλιο συνήλθε σε έκτακτη σύνοδο για να συζητήσει τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία. Η ΕΕ καταδίκασε κατηγορηματικά την παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Το Συμβούλιο κάλεσε επιμόνως τη Ρωσία να αποσύρει αμέσως τις ένοπλες δυνάμεις της στους τόπους της μόνιμης στάθμευσής τους και ζήτησε τη διεξαγωγή διαλόγου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Ελλείψει ενεργειών αποκλιμάκωσης από τη Ρωσία, το Συμβούλιο συμφώνησε ότι θα αποφασίσει για τις συνέπειες όπως η αναστολή των διμερών συνομιλιών σε θέματα θεωρήσεων καθώς και για τη Νέα Συμφωνία, και θα εξετάσει το ενδεχόμενο να λάβει περαιτέρω στοχευμένα μέτρα. «Είμαστε βαθιά πεπεισμένοι για την ανάγκη να εξευρεθεί ειρηνική λύση στην κρίση, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου», δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος Ashton μετά τη σύνοδο. 7196/14 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ... 4 ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Ουκρανία... 6 ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ουδέν 1 Όταν δηλώσεις, συμπεράσματα ή ψηφίσματα έχουν εγκριθεί τυπικά από το Συμβούλιο, αυτό επισημαίνεται στον τίτλο του σχετικού σημείου και το κείμενο τίθεται εντός εισαγωγικών. Τα έγγραφα των οποίων τα στοιχεία δίδονται μέσα στο κείμενο είναι διαθέσιμα στις ιστοσελίδες του Συμβουλίου: http://www.consilium.europa.eu. Οι πράξεις οι οποίες θεσπίζονται με δημοσιοποιήσιμες δηλώσεις στα πρακτικά του Συμβουλίου σημειώνονται με αστερίσκο. Οι δηλώσεις αυτές είναι διαθέσιμες στις προαναφερόμενες ιστοσελίδες του Συμβουλίου ή μπορούν να ληφθούν από την Υπηρεσία Τύπου. 7196/14 3
ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ Ύπατη Εκπρόσωπος κα Catherine ASHTON Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Βέλγιο: κ. Didier REYNDERS Αντιπρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών, Εξωτερικού Εμπορίου και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Βουλγαρία: κ. Kristian VIGENIN Υπουργός Εξωτερικών Τσεχική Δημοκρατία: κ. Lubomir ZAORÁLEK Υπουργός Εξωτερικών Δανία: κ. Martin LIDEGAARD Υπουργός Εξωτερικών Γερμανία: κ. Frank-Walter STEINMEIER Ομοσπονδιακός Υπουργός Εξωτερικών Εσθονία: κ. Urmas PAET Υπουργός Εξωτερικών Ιρλανδία: κ. Eamon GILMORE Tánaiste (Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης) και Υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου Ελλάδα: κ. Ευάγγελος ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Ισπανία: κ. José Manuel GARCÍA-MARGALLO MARFIL Υπουργός Εξωτερικών και Συνεργασίας Γαλλία: κ. Laurent FABIUS Υπουργός Εξωτερικών Κροατία: κα Vesna PUSIĆ Ιταλία: κα Federica MOGHERINI Πρώτη Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Υπουργός Εξωτερικών Κύπρος: κ. Κορνήλιος ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ Μόνιμος Αντιπρόσωπος Λετονία: κ. Edgars RINKĒVIČS Υπουργός Εξωτερικών Λιθουανία: κ. Linas A. LINKEVIČIUS Υπουργός Εξωτερικών Λουξεμβούργο: κ. Jean ASSBORN Υπουργός Εξωτερικών Ουγγαρία: κ. János MARTONYI Υπουργός Εξωτερικών Μάλτα: κ. George VLA Υπουργός Εξωτερικών Κάτω Χώρες: κ. Frans TIMMERMANS Υπουργός Εξωτερικών Αυστρία: Κ. Sebastian KURZ Ομοσπονδιακός Υπουργός Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων Πολωνία: κ. Radosław SIKORSKI Υπουργός Εξωτερικών Πορτογαλία: κ. Rui MACHETE Υπουργός Επικρατείας, Υπουργός Εξωτερικών 7196/14 4
Ρουμανία: κ. Titus CORLĂȚEAN Υπουργός Εξωτερικών Σλοβενία: κ. Karl ERJAVEC Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Υπουργός Εξωτερικών Σλοβακία: κ. Miroslav LAJČÁK Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Φινλανδία: κ. Erkki TUOMIOJA Υπουργός Εξωτερικών Σουηδία: κ. Carl BILDT Υπουργός Εξωτερικών Ηνωμένο Βασίλειο: κ. David LIDINGTON Αναπληρωτής Υπουργός, Υπουργείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Επιτροπή: κ. Štefan FÜLE Μέλος 7196/14 5
ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Ουκρανία Το Συμβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συμπεράσματα: «1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει εντόνως τη σαφή παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας με τις επιθετικές ενέργειες των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, καθώς και την έγκριση που δόθηκε από το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Ρωσίας την 1η Μαρτίου για χρήση των ενόπλων δυνάμεων στο έδαφος της Ουκρανίας. Οι εν λόγω ενέργειες συνιστούν σαφή παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι του ΟΑΣΕ, καθώς και των ειδικών δεσμεύσεων της Ρωσίας για σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας δυνάμει του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994 και της διμερούς Συνθήκης Φιλίας, Συνεργασίας και Εταιρικής Σχέσης του 1997. Οι ενέργειες αυτές συνιστούν επίσης σαφή παραβίαση του ουκρανικού συντάγματος το οποίο αναγνωρίζει συγκεκριμένα την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και ορίζει ότι η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας μπορεί να διοργανώνει δημοψηφίσματα για θέματα τοπικού ενδιαφέροντος αλλά όχι για την τροποποίηση της εδαφικής σύνθεσης της Ουκρανίας. 2. Η ΕΕ καλεί τη Ρωσία να αποσύρει άμεσα τις ένοπλες δυνάμεις της προς τις ζώνες μόνιμης στάθμευσής τους, σύμφωνα με τη Συμφωνία περί του Καθεστώτος και των Όρων Στάθμευσης του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας εντός της Ουκρανικής Επικράτειας του 1997. Επίσης, η Ρωσία θα πρέπει να συναινέσει χωρίς καθυστέρηση στο αίτημα της Ουκρανίας για διεξαγωγή διαβουλεύσεων, όπως προβλέπεται στη διμερή Συνθήκη Φιλίας, Συνεργασίας και Εταιρικής Σχέσης του 1997, και να συμμετάσχει σε επείγουσες διαβουλεύσεις μεταξύ όλων των υπογραφόντων και υποστηρικτών του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994. 3. Η ΕΕ απευθύνει έκκληση για ειρηνική επίλυση της τρέχουσας κρίσης, με πλήρη σεβασμό στις αρχές και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο. Η ΕΕ παραμένει διατεθειμένη να ξεκινήσει και να προωθήσει κάθε εποικοδομητικό διάλογο με όλα τα μέρη με σκοπό την επίτευξη ειρηνικής λύσης και θα συνεχίσει να συμμετέχει ενεργά στις διεθνείς μεσολαβητικές προσπάθειες, από κοινού με τον ΟΗΕ, τον ΟΑΣΕ και άλλους διεθνείς παράγοντες, καθώς και σε προτάσεις για διεθνή επιτήρηση και διαμεσολάβηση, ενώ επικροτεί το ενδεχόμενο διερευνητικής αποστολής του ΟΑΣΕ στο πλαίσιο αυτό. 7196/14 6
4. Το Συμβούλιο υπενθυμίζει τις προσδοκίες και την προθυμία της ΕΕ για μια σχέση με τη Ρωσία η οποία θα βασίζεται στο αμοιβαίο συμφέρον και τον αμοιβαίο σεβασμό και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι οι εν λόγω κοινοί στόχοι τίθενται πλέον υπό αμφισβήτηση. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ομάδα των Οκτώ (G8) αποφάσισαν να αναστείλουν προς το παρόν τη συμμετοχή τους στις προετοιμασίες της συνόδου κορυφής της G8 που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στο Σότσι, έως ότου το περιβάλλον γίνει και πάλι θετικό για εποικοδομητικές συζητήσεις στο πλαίσιο της G8. Ελλείψει ενεργειών αποκλιμάκωσης από τη Ρωσία, η ΕΕ θα αποφασίσει τις συνέπειες για τις διμερείς σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας, αναστέλλοντας π.χ. τις διμερείς συνομιλίες με τη Ρωσία όσον αφορά τις θεωρήσεις καθώς και τη Νέα Συμφωνία και θα εξετάσει το ενδεχόμενο να λάβει περαιτέρω συγκεκριμένα μέτρα. Το Συμβούλιο αποφασίζει να παρακολουθεί αδιάλειπτα το θέμα, προκειμένου να είναι σε θέση να λάβει εγκαίρως όλα τα αναγκαία μέτρα. 5. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαίρει τη συγκρατημένη αντίδραση που έχει επιδείξει έως τώρα η Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει τις προσπάθειες της νέας ουκρανικής κυβέρνησης να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να συνεχίσει τη μεταρρυθμιστική πορεία. Η ΕΕ επιβεβαιώνει την ανάγκη περαιτέρω συνταγματικών μεταρρυθμίσεων στην Ουκρανία και τη διεξαγωγή ελεύθερων, αδιάβλητων και διαφανών προεδρικών εκλογών υπό την επίβλεψη του ΟΑΣΕ και του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η ΕΕ επαναβεβαιώνει την ύψιστη σημασία της διασφάλισης συμμετοχικότητας σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα από τις ουκρανικές αρχές, μεταξύ άλλων μέσω της λήψης μέτρων προσέγγισης όλων των ουκρανικών περιφερειών, πληθυσμιακών ομάδων και της διασφάλισης πλήρους προστασίας των εθνικών μειονοτήτων σύμφωνα με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ουκρανίας. Υπό το πρίσμα αυτό, ενθαρρύνει την Ουκρανία να αξιοποιήσει την εμπειρογνωσία του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ. 6. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να συνεχίσει περαιτέρω τις προσπάθειές της σε συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα και με διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, ιδίως το ΔΝΤ, προκειμένου να συνδράμει την Ουκρανία. Προς το σκοπό αυτόν, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα παράσχουν την πλήρη στήριξή τους σε μια διεθνή δέσμη μέτρων συνδρομής, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι άμεσες ανάγκες της Ουκρανίας, βάσει σαφούς δέσμευσης για μεταρρυθμίσεις. Το Συμβούλιο χαιρετίζει τις προσπάθειες που έχουν ήδη αναληφθεί από την Επιτροπή, η οποία έχει θέσει σε εφαρμογή διερευνητική αποστολή στο Κίεβο, παράλληλα με την αποστολή του ΔΝΤ. Επίσης, το Συμβούλιο προτρέπει τις ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες να συμμετάσχουν στην εν λόγω διεθνή δέσμη μέτρων συνδρομής. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 20ής Φεβρουαρίου 2014, το Συμβούλιο συμφώνησε να προβεί ταχέως στις αναγκαίες εργασίες με σκοπό τη λήψη περιοριστικών μέτρων για τη δέσμευση και την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων ατόμων που θεωρούνται υπεύθυνα για την υπεξαίρεση κρατικών κονδυλίων και τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων όσων ευθύνονται για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 7. Το Συμβούλιο επιβεβαιώνει εκ νέου την πρότασή του για Συμφωνία Σύνδεσης, περιλαμβανομένης μιας Εκτενούς και Ολοκληρωμένης Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών. Η Συμφωνία θα δημιουργήσει ευκαιρίες βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας σε όλες τις περιφέρειες της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης της Κριμαίας, καθώς και στις γειτονικές χώρες. Η Συμφωνία δεν συνιστά τον τελικό στόχο της συνεργασίας ΕΕ - Ουκρανίας. Η ΕΕ επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να ενισχύσει τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων μέσω της διαδικασίας απελευθέρωσης του καθεστώτος θεωρήσεων, παράλληλα με τις συμπεφωνημένες προϋποθέσεις στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για την Απελευθέρωση των Θεωρήσεων. 8. Το Συμβούλιο καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο, κα Catherine Ashton, να συνεχίσει τις επαφές της με όλα τα μέρη, αποβλέποντας στην ειρηνική επίλυση της κρίσης αυτής». 7196/14 7
ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ 7196/14 8