Πειραματικι Ψυχολογία (ΨΧ66) Διδάςκουςα: Αλεξάνδρα Οικονόμου Παρουςίαςη διαλζξεων: Πζτροσ Ροφςςοσ Διάλεξη 1 Ειςαγωγι Αντικείμενο και τρόποσ λειτουργίασ του μακιματοσ Τι είναι επιςτιμθ;
Καλωςορίςατε ςτο μάθημα τησ Πειραματικήσ Ψυχολογίασ Στόχοι και αντικείμενο του μακιματοσ Ο ςτόχοσ του μακιματοσ είναι θ κατανόθςθ των βαςικϊν αρχϊν του ςχεδιαςμοφ και τθσ διεκπεραίωςθσ πειραμάτων ψυχολογίασ. Το μάκθμα καλφπτει τισ ακόλουκεσ ενότθτεσ: θ πειραματικι ερευνθτικι προςζγγιςθ, προςδιοριςμόσ προβλιματοσ, δεοντολογία ζρευνασ, κριτιρια αιτιότθτασ, είδθ μεταβλθτϊν, πειραματικόσ ςχεδιαςμόσ, ζλεγχοσ υποκζςεων και εξωτερικι εγκυρότθτα. Στο πλαίςιο του μακιματοσ κα παρουςιαςτοφν ψυχολογικά πειράματα και κα ςυηθτθκεί ο τρόποσ διεξαγωγισ πειραμάτων μικρισ κλίμακασ και ςυγγραφισ μιασ ερευνθτικισ αναφοράσ.
Ποιο βιβλίο θα χρηςιμοποιήςουμε; Διδακτικά εγχειρίδια Προτεινόμενο: Christensen, L. B. (2007). Η πειραματικι μζκοδοσ ςτθν επιςτθμονικι ζρευνα. Επιμζλεια Μπετίνα Ντάβου. Εκδόςεισ Παπαηιςθ. Συμπλθρωματικά: Πετρουλάκθ, Κ. (2004). Πειραματικι Ψυχολογία εν τάξει. Ελλθνικά Γράμματα. Σίμοσ, Π. & Κομίλθ, Α. (2003). Μζκοδοι ζρευνασ ςτθν ψυχολογία και τθ γνωςτικι νευροεπιςτιμθ. Εκδόςεισ Παπαηιςθ.
Πώσ θα βγει ο βαθμόσ μου; Ο βακμόσ ςτο μάκθμα κα προκφψει από τθν τελικι γραπτι εξζταςθ του Ιουνίου. Η γραπτι ερευνθτικι αναφορά είναι προαιρετικι και μπορεί να προςκζςει μζχρι 2 μονάδεσ ςτο βακμό τθσ εξζταςθσ, για τουσ καινοφριουσ φοιτθτζσ. Η γραπτι ερευνθτικι αναφορά είναι υποχρεωτικι για τουσ παλαιοφσ φοιτθτζσ και αποτελεί το 40% του βακμοφ. Δεν απαιτείται για τουσ φοιτθτζσ επί πτυχίω. Οδθγίεσ ςχετικά με τθ διεξαγωγι του πειράματοσ και τθ ςυγγραφι τθσ αναφοράσ κα δίνονται ςταδιακά κατά τθ διάρκεια των ςυναντιςεων.
τατιςτική επεξεργαςία των ερευνητικών δεδομζνων Για τθ ςτατιςτικι επεξεργαςία των δεδομζνων τθσ εργαςίασ ςασ υπάρχουν οι ακόλουκεσ εναλλακτικζσ: Να κάνετε τουσ υπολογιςμοφσ ςτο χζρι βαςιςμζνοι ςτο βιβλίο ςασ τθσ ςτατιςτικισ. Να χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό SPSS (εφόςον το ζχετε ςτον υπολογιςτι ςασ και γνωρίηετε πϊσ να το χειριςτείτε). Να χρθςιμοποιιςετε το λογιςμικό PSPP που βαςίηεται ςε ανοιχτό κϊδικα και διατίκεται ελεφκερο ςτο διαδίκτυο ςτθ διεφκυνςθ: http://www.gnu.org/software/pspp/pspp.html Αυτό το λογιςμικό ςασ επιτρζπει να χρθςιμοποιιςετε t-test, απλι ANOVA και παλινδρόμθςθ χωρίσ να ανθςυχείτε για κζματα εφρεςθσ κωδικϊν ενεργοποίθςθσ ι νόμιμθσ χριςθσ του όπωσ ςυμβαίνει με το SPSS. Στα πλαίςια των διαλζξεων κα δείξω πϊσ μπορείτε να το χρθςιμοποιιςετε για τον ζλεγχο των υποκζςεϊν ςασ.
Πώσ θα επικοινωνήςω με τον διδάςκοντα; Email: aoikono@psych.uoa.gr Γραφείο: Κυψζλθ 521 (Ημζρεσ και ϊρεσ γραφείου: Δευτζρα 11:00-12:00 και Παραςκευι 15:00-16:00)
Μζροσ 2 ο Τι είναι επιςτιμθ;
Πώσ αποκτάται η γνώςη; Εμμονι: μια μζκοδοσ που βαςίηεται ςτθν πρόλθψθ ι τθ ςυνικεια Απλι ζκκεςθ: θ ανάπτυξθ κετικισ ςτάςθσ απζναντι ςε κάτι ωσ ςυνάρτθςθ τθσ εξοικείωςθσ μαηί του. Διαίςκθςθ: μια προςζγγιςθ που δε βαςίηεται ςτθ ςκζψθ ι ςτθ ςυνεπαγωγι, αλλά ςε ζνα «προαίςκθμα» Αυκεντία: θ αποδοχι μιασ πλθροφορίασ επειδι προζρχεται από εξαιρετικά αξιόπιςτθ πθγι. Ορκολογιςμόσ: θ απόκτθςθ γνϊςθσ μζςω τθσ ςκζψθσ Εμπειριςμόσ: θ απόκτθςθ γνϊςεων μζςω τθσ εμπειρίασ
Επιςτήμη Μια διαδικαςία ι μζκοδοσ δθμιουργίασ ενόσ ςυνόλου γνϊςεων, θ οποία μπορεί να χωριςτεί ςε πζντε ςτάδια: Προςδιοριςμόσ του προβλιματοσ και διατφπωςθ τθσ ερευνθτικισ υπόκεςθσ Σχεδιαςμόσ του πειράματοσ Διεξαγωγι του πειράματοσ Εξζταςθ τθσ υπόκεςθσ Δθμοςίευςθ των αποτελεςμάτων τθσ ζρευνασ
Πλεονεκτήματα ζναντι των άλλων μεθόδων; Συςτθματικότθτα Αντικειμενικότθτα Αιτιότθτα
Χαρακτηριςτικά τησ επιςτημονικήσ προςζγγιςησ Ζλεγχοσ: εξάλειψθ τθσ επιρροισ εξωτερικϊν μεταβλθτϊν που κα μποροφςαν να επθρεάςουν τισ παρατθριςεισ. Λειτουργικόσ οριςμόσ: ο προςδιοριςμόσ των εννοιϊν βάςει των ςταδίων ι των λειτουργιϊν που χρθςιμοποιοφνται για τθ μζτρθςι τουσ. Επαναλθψιμότθτα: θ αναπαραγωγι των αποτελεςμάτων μιασ μελζτθσ
τόχοι τησ επιςτήμησ Περιγραφι: θ ακριβισ απεικόνιςθ του ψυχολογικοφ φαινομζνου, θ αναγνϊριςθ των παραμζτρων που το χαρακτθρίηουν και ο κακοριςμόσ του μεγζκουσ κάκε παραμζτρου (μεταβλθτισ) Ερμθνεία: ο κακοριςμόσ των αιτίων ενόσ ςυγκεκριμζνου φαινομζνου Προβλεψιμότθτα: θ δυνατότθτα πρόβλεψθσ ενόσ επικείμενου ςυμβάντοσ ι φαινομζνου Ζλεγχοσ: ο χειριςμόσ των ςυνκθκϊν που προςδιορίηουν ζνα φαινόμενο ϊςτε να προκφψει μετατροπι τθσ ςυμπεριφοράσ θ εξάλειψθ τθσ επίδραςθσ των εξωγενϊν μεταβλθτϊν μια ομάδα ςφγκριςθσ
Βαςικζσ επιςτημονικζσ παραδοχζσ Αιτιοκρατία: θ πεποίκθςθ ότι θ ςυμπεριφορά προκαλείται από ςυγκεκριμζνα γεγονότα Η πραγματικότθτα ςτθ φφςθ: θ υπόκεςθ ότι τα προϊόντα των αιςκιςεϊν μασ είναι πραγματικά και ζχουν ουςία Ορκολογικότθτα: θ υπόκεςθ ότι υπάρχει μια λογικι βάςθ για τα γεγονότα που παρατθροφνται ςτθ φφςθ και ότι τα γεγονότα αυτά μποροφν να κατανοθκοφν με λογικι ςκζψθ Κανονικότθτα: θ υπόκεςθ ότι τα γεγονότα τθσ φφςθσ ακολουκοφν τουσ ίδιουσ νόμουσ και εμφανίηονται με τον ίδιο τρόπο ςε κάκε χρόνο και τόπο Δυνατότθτα ανακάλυψθσ: θ υπόκεςθ ότι είναι δυνατό να ανακαλφψουμε τισ ομοιομορφίεσ που υπάρχουν ςτθ φφςθ
Ο ρόλοσ τησ θεωρίασ ςτην επιςτήμη
Ο ρόλοσ του επιςτήμονα Περιζργεια Υπομονι Αντικειμενικότθτα Αλλαγι
Στθν επόμενθ διάλεξθ Ειςαγωγι ςτθν πειραματικι ερευνθτικι διερεφνθςθ