ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Κίνητρα συμμετοχής σε μια αθλητική διοργάνωση Διεθνής Μαραθώνιος Μέγας Αλέξανδρος. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Κων/νος Αλεξανδρής ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: Χριστίνα Ρίζου (Α.Μ 15607) Θεσσαλονίκη, 2014 [- 1 -]
Περιεχόμενα Περίληψη.....σελ 4 Εισαγωγή.σελ 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Παρακίνηση- κίνητρα συμμετοχή... σελ 7 Ταξινοµήσεις Κινήτρων..σελ 8 Κίνητρα για συμμετοχή στα σπορ σελ 9 Ενδογενή και Εξωγενή κίνητρα σελ 10 Κίνητρα Αθλητικής ράσης... σελ 12 Παράγοντες διαμόρφωσης Κινήτρων σελ 13 Μεταβολή κινήτρων στον αθλητισµό σελ 15 ιαφορές κινήτρων ανάµεσα σε άντρες και γυναίκες..σελ 15 ιαφορές κινήτρων σε σχέση µε την ηλικία σελ 17 Τα κίνητρα άθλησης στον ελεύθερο χρόνο....σελ 17 Κίνητρα συµµετοχής.σελ 18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Ιστορική εξέλιξη Μαραθωνίου σελ 19 Ολυμπιακός Μαραθώνιος του 1896 σελ 20 Ολυμπιακός Μαραθώνιος του 1906 σελ 21 Η ιστορία του Φειδιππίδη..σελ 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Μεθοδολογία :Δείγμα/Διαδικασία Συλλογής Δεδομένων....σελ 25 Αποτελέσματα Δημογραφικά Στοιχεία..σελ 26 Συζήτηση-Εφαρμογές-Συμπεράσματα.. σελ 34 [- 2 -]
Βιβλιογραφία σελ 40 [- 3 -]
Περίληψη Η παρούσα εργασία με τίτλο «Κίνητρα παρακίνηση συμμετοχής σε μία αθλητική διοργάνωση και συγκεκριμένα στο Διεθνή Μαραθώνιο Μέγας Αλέξανδρος» εκπονήθηκε από την Χριστίνα Ρίζου, φοιτήτρια του 8 ου εξαμήνου του Τμήματος Επιστήμης, Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπό την επίβλεψη του αναπληρωτή καθηγητή Κου Κωνσταντίνου Αλεξανδρή και ολοκληρώθηκε τον μήνα Ιούνιο 2014. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η αξιολόγηση και ιεράρχηση των κινήτρων συμμετοχής από τους συμμετέχοντες, όπως και η καταγραφή του προφίλ τους. Αρχικά, έγινε ανασκόπηση στη διεθνή αλλά και στην Ελληνική βιβλιογραφία όπου αναλύονται οι βασικοί όροι των κινήτρων και της παρακίνησης του κοινού. Για τη διερεύνηση των όρων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο των «Alexandris and Carroll (1997)». Σε διάρκεια περίπου ενός μήνα με την παρουσία και καθοδήγηση του ίδιου του συγγραφέα, συλλέχθηκαν εκατό (100) ερωτηματολόγια από άτομα που είχαν προηγούμενη συμμετοχή στην υπό εξέταση αθλητική διοργάνωση. Στη συνέχεια, επιχειρήθηκε η ανάλυση του δείγματος και των αποτελεσμάτων με τη χρήση προγράμματος στατιστικής ανάλυσης SPSS με σκοπό την ιεράρχηση του εκάστοτε κινήτρου συμμετοχής στον Μαραθώνιο Μέγας Αλέξανδρος, ενώ παράλληλα παρατίθεται σχολιασμός και προτάσεις που απευθύνονται στους υπεύθυνους διοργανωτές της εκδήλωσης προς συζήτηση και υιοθέτηση στρατηγικών για την ανοδική βελτίωση της διοργάνωσης. Συμπερασματικά φαίνεται πώς η συμμετοχή των ανδρών (66%) υπερτερεί σε σχέση με τις γυναίκες (33%). Μεγάλο ποσοστό κατέχουν οι πτυχιούχοι πανεπιστημίου με 40% εκ των οποίων το 13% είναι κάτοχοι μεταπτυχιακού. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν κάτοικοι Θεσσαλονίκης σε ποσοστό 82%. Αναλύοντας τα αποτελέσματα της έρευνας έγινε κατάταξη τους σε κοινές ομάδες από το υψηλότερο σε προτίμηση κίνητρο προς το χαμηλότερο. Αυτά είναι: 1. Ευχαρίστηση, Συναισθήματα και Εμπειρίες, 2. Υγεία, Εικόνα και Καλή Φυσική Κατάσταση, 3. Ανακάλυψη, Μάθηση και Γνωριμίες, 4. Θάρρος και Πίστη. Το σπουδαιότερο κίνητρο για τους συμμετέχοντες που είχε και το μεγαλύτερο ποσοστό 93% είναι η ευχαρίστηση που νιώθει το άτομο από την συμμετοχή του σε δραστηριότητες και οι μοναδικές εμπειρίες που αποκτά. Οι συμμετέχοντες αναζητούν ψυχική ευεξία, καλή διάθεση, έλεγχο του στρες, καλή εμφάνιση του σώματος, ψυχική και σωματική δύναμη, αντοχή και την ευκινησία, για αυτό και το 78% των ερωτηθέντων πιστεύει πώς η άσκηση βοηθά στο να αισθάνεται το άτομο καλύτερα με τον εαυτό του. [- 4 -]
Κύριο κίνητρο είναι η ανάπτυξη άλλων πτυχών του εαυτού 61%.Πολλά άτομα δηλαδή συμμετέχουν, ώστε να αναπτύξουν και άλλες πλευρές δεξιότητες-ενδιαφέροντα του εαυτού τους, αλλά και της μάθησης χρήσιμων πραγμάτων μέσα από την συμμετοχή. Εν τέλει, τα άτομα τα οποία συμμετέχουν δεν πηγαίνουν απλά για να ευχαριστηθούν να αποκομίσουν εμπειρίες να περάσουν καλά, αλλά για να αποδείξουν στον εαυτό τους ότι μπορούν και ΑΥΤΟΙ να τα καταφέρουν και αυτό απαιτεί πολύ θάρρος και μεγάλη πίστη. [- 5 -]
Εισαγωγή Βασικοί όροι: Στην παρούσα εργασία θα ασχοληθούμε με την έννοια των κινήτρων συμμετοχής σε Αθλητικές Δραστηριότητες και συγκεκριμένα δρόμους μεγάλων αποστάσεων Διεθνής Μαραθώνιος Μέγας Αλέξανδρος. Σημασία της έρευνας: Η διερεύνηση και ιεράρχηση των κίνητρων που ωθούν τα άτομα να συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες αλλά και να καταγραφεί το προφίλ των συμμετεχόντων. Είναι απαραίτητο οι διοργανωτές μίας αθλητικής εκδήλωσης να έχουν γνώση σχετικά με κίνητρα αλλά και το προφίλ των ανθρώπων που συμμετέχουν, ώστε να προσπαθούν να γίνονται όλο και καλύτεροι. Σκοπός της έρευνας: Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν η αξιολόγηση-ιεράρχηση των κινήτρων συμμετοχής από τους συμμετέχοντες. [- 6 -]
Παρακίνηση-Κίνητρα Η παρακίνηση αποτελεί το θεµέλιο για κάθε επίτευγμα. Είναι η εστίαση της προσοχής και ο ενθουσιασµός να κάνει κάποιος πράγµατα για να εκπληρώσει τους στόχους που έχει θέσει και να διευθύνει οτιδήποτε τείνει να επηρεάσει την πρόοδό του. Οι πράξεις των ατόµων κυρίως κατευθύνονται από τους στόχους τους και τις προθέσεις τους (Locke & Latham, 1990. Οι στόχοι ρυθµίζουν άµεσα την προσπάθεια, ενέργεια ή δράση του ίδιου του ατόµου. Ο καθορισµός τους επηρεάζει θετικά το άτοµο να αποδίδει καλύτερα, γιατί κατευθύνει και επαυξάνει την προσοχή και την αυτοσυγκέντρωσή του σε αυτό που κάνει. Ακόµη, ενεργοποιεί και κινητοποιεί το άτοµο, το κάνει να εντείνει την προσπάθειά του, αυξάνει την επιµονή του, και του δίνει ουσιαστικό κίνητρο για προσπάθεια (Locke, Shaw, Saari, & Latham, 1981). Οι πράξεις των ατόµων, που προέρχονται από εσωτερική παρακίνηση είναι αυτές οι οποίες εκδηλώνονται για την ευχαρίστηση και για την ικανοποίηση που πηγάζει από την εκτέλεση τους και όχι για κάποιο εξωτερικό αντάλλαγµα. Αντίθετα, οι συµπεριφορές οι οποίες εκτελούνται για να επιτευχθεί κάποιο αποτέλεσµα ή για να κερδηθεί κάποια εξωτερική αµοιβή λέγεται ότι προέρχονται από εξωτερική παρακίνηση. Ως πρωτοπόροι των ερευνητικών συµπερασµάτων και θεωριών για τα κίνητρα θεωρούνται ο Freud και ο Ach. Η βάση της ερευνητικής κατεύθυνσης της ψυχολογίας των κινήτρων είναι η θεωρία της συντελεστικότητας, η οποία υποστηρίαζει την άποψη ότι η κινητήρια δύναµη για µια πράξη επηρεάζεται και από τις συνέπειες της πράξης αυτής (Heckhausen,1989). O Heckhausen χαρακτηρίζει τη ζωή κάθε ανθρώπου ως «ένα αδιάκοπο ρεύµα δραστηριοτήτων.( Heckhausen,1989,1). Έτσι η ψυχολογία των ινήτρων ασχολείται µε δραστηριότητες οι οποίες αναγνωρίζουν την επιδίωξη ενός προσδοκώµενου στόχου και από την άποψη αυτή αποτελούν µια ενότητα. ( Heckhausen,1989,1). Ο Gabler ορίζει ως ακολούθως : τα κίνητρα είναι θέσεις αξιών πέραν καταστάσεων του χρόνου, συγκεκριµένες για κάθε προσωπικότητα (Gabler 1986,72). Η έννοια κίνητρο είναι συνδυαστική έννοια. Περιλαµβάνει επίσης χαρακτηρισµούς όπως ανάγκη, κινητήρια αιτία και ορµή. Η σημασία και η σημαντικότητα της έννοιας του κινήτρου συμπεριλαμβάνονται στην προέλευση της λέξης από την λατινική γλώσσα: motere. Η λέξη motere σημαίνει <<κινώ>>, μεταφέρθηκε στην αγγλική γλώσσα ως motivation και motive, στα ελληνικά δείχνει ότι η λέξη <<κίνητρο>> αποτελεί την αρχή οποιασδήποτε κατάστασης. O Erdmann επεκτείνει τον ορισµό του Babler για το κίνητρο : Με το κίνητρο περιγράφονται σχετικά σταθερές προδιαθέσεις συµπεριφοράς,προσαρµοσµένες σε γενικές [- 7 -]
παρουσιάσεις στόχων (π.χ συντροφικότητα, απόδοση, δύναµη) (Erdmann,1987,35). Εδώ γίνεται διαχωρισµός µεταξύ προσωπικών κινήτρων (π.χ κίνητρο απόδοσης ) και κοινωνικών κινήτρων (κίνητρο ένταξης). Η έννοια κίνητρο είναι χαρακτηριστική µιας κατάστασης έντασης, η οποία προκαλεί, συντηρεί και κατευθύνει µία πράξη για την επίτευξη ενός στόχου. Εδώ η πράξη µπορεί να εξυπηρετεί την ικανοποίηση βιολογικών και ψυχικών αναγκών. Ολόκληρο το εύρος της έννοιας του κινήτρου δείχνει την έλλειψη ορισµών γενικής ισχύος στην ψυχολογία των κινήτρων. Ο Gabler αποδίδει αυτό το πρόβληµα ορισµών στην εξάρτηση κάθε ακριβούς προσδιορισµού µίας έννοιας από τη θεωρητική θέση (Gabler 1986,86). Κατά τον Erdmann η γένεση του κινήτρου είναι γενικό ψυχολογικό πρόβληµα, γιατί πρόκειται για την ανάπτυξη συστηµάτων αναφοράς. Σε αυτήν την εξελικτική διεργασία κυρίως η οικογένεια παίζει αποφασιστικό ρόλο, γιατί η πρώτη εµπειρία του ανθρώπου µε τον εαυτό του και ο περιβάλλον (σχέση ατόµου περιβάλλοντος) αρχικά περιορίζεται στον οικογενειακό χώρο (Erdmann,1983,1987). Η πολυπλοκότητα των συστηµάτων αναφοράς αυξάνεται µε την εξέλιξη του ανθρώπου. Όταν έχει κανείς να αντιµετωπίσει νέες καταστάσεις που προκαλούν τα ενδιαφέροντα του, προκύπτουν περαιτέρω κίνητρα. Αυτό όµως δεν σηµαίνει ότι µπορεί κανείς να απαλλαγεί από τα κίνητρα του παρελθόντος (Erdmann,1987). Ταξινοµήσεις Κινήτρων Το ιεραρχικό µοντέλο του MASLOW, µε την αρχή της σχετικής υπεροχής στη χρήση κινήτρων, είναι το βασικό µοντέλο των σύγχρονων εργασιών στην ψυχολογία των κινήτρων. Σύμφωνα με αυτή την αρχή πρέπει να ικανοποιηθούν βασικές ανάγκες,όπως η δίψα, η πείνα, κτλ., για να µείνει στη συνέχεια χώρος για άλλου είδους ανάγκες. Αυτές κατά τον Heckhausen, είναι : 1.βιολογικές ανάγκες, 2.ασφάλεια, 3.κοινωνικοί δεσµοί, 4.αυτοσεβασµός, και 5. αυτοπραγµάτωση. Κατά τον Maslow η υπεροχή των οµάδων κινήτρων βρίσκεται σε στενή αλληλεξάρτηση µε την ανάπτυξη της συµπεριφοράς του ατόµου ( Heckhausen,1989). [- 8 -]
Βιολογικές Ανάγκες Αυτοπραγμάτωση Ασφάλεια Αυτοσεβασμός Κοινωνικοί Δεσμοί Ο Maslow υποστήριξε ότι ο βαθμός παρακίνησης του ανθρώπου επηρεάζεται από τον βαθμό μη ικανοποίησης των αναγκών, και ότι παρακινητικές είναι οι ανάγκες όταν δεν ικανοποιούνται. Άρα κριτήριο υποκίνηση είναι η ανικανοποίητη ανάγκη. Το μοντέλο του Maslow δεν παραμένει σταθερό αλλά μεταβάλλεται,εξελίσσεται μέσα στον χρόνο και επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως ο πολιτισμός, η ανάπτυξη, η τεχνολογία, οι προσδοκίες, οι μεταβολές αξιών κ.α. ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΑ ΣΠΟΡ Σύμφωνα με σχετικές έρευνες ΤΕΦΑΑ ΠΘ Μάριος Γούδας Βελτίωση δεξιοτεχνίας Μάθηση νέων δεξιοτήτων Ευχαρίστηση Διασκέδαση Νέοι φίλοι Πρόκληση Συναγωνισμός [- 9 -]
Ενδογενή και Εξωγενή κίνητρα Η ύπαρξη κινήτρων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις ανθρώπινες πράξεις. Ο Gabler διαχωρίζει τη χρήση των κινήτρων από την παρακίνηση: Η διεργασία της παρότρυνσης των κινήτρων καλείται παρακίνηση, το δε αποτέλεσµα αυτής της παρακίνησης, η χρήση των κινήτρων.(gabler,1986,72). Έτσι λοιπόν διακρίνει την εξωτερική και εσωτερική παρακίνηση. Τα µεγέθη των κινήτρων της εξωτερικής παρακίνησης είναι στοιχεία που δεν σχετίζονται µε το αντικείµενο, όπως η αποφυγή της τιµωρίας. Αντίθετα σε περίπτωση εσωτερικής παρακίνησης η πρόταση προκαλείται από το εσωτερικό του ατόµου και το λόγο αυτό σχετίζεται µε το αντικείµενο. Τα περισσότερα µοντέλα βασίζονται στα εξωγενή κίνητρα µε κύριο εκπρόσωπο τους τον Heckhausen, τα οποία παρόλο που έχουν µεγάλη επιρροή στο γερµανόφωνο χώρο, δέχονται κάποιες κριτικές. Ο Heckhausen χαρακτηρίζει ως εξωτερικά όλα όσα επιδιώκουν καταστάσεις η στόχους, (Heckhausen, 1989). Ο διαχωρισµός της υπηρεσίας(π.χ εργασία, κόπος) και του κέρδους (πχ. Ικανοποίηση της ανάγκης) από τις εξωτερικές ανταµοιβές (χρήµα) µε διαβιβαστικές λειτουργίες είναι προσδιοριστικός για αυτό το είδος ικανοποίησης της ανάγκης. Χρήσεις κινήτρων που επιφέρουν τέτοια ικανοποίηση είναι χρήσεις εξωτερικών κινήτρων. Η εξωτερική παρακίνηση εδώ σηµαίνει ότι η ικανοποίηση της ανάγκης που πραγµατοποιείται τελικά από την συµπεριφορά που οφείλεται σε εξωτερικό χώρο δεν συνάγεται άµεσα από την ίδια την συµπεριφορά, αλλά επιτυγχάνεται µε την βοήθεια εναλλακτικών µέσων. Η πραγµατικήικανοποίηση της ανάγκης συνδέεται µόνο άµεσα µε την αρχική συµπεριφορά. Ανταµοιβές, οι οποίες τις περισσότερες φορές αποφασίζουν αποκλειστικά την παροχή εργασίας, δεν έχουν αξία από µόνες τους, γιατί µε αυτές δεν είναι δυνατή η άµεση ικανοποίηση καµίας ανάγκης. Για τον λόγο αυτό, οι εξωγενείς ανταµοιβές πρέπει να µετατραπούν σε ικανοποιήσεις αναγκών για να επιδράσουν θετικά. Σύµφωνα µε τον Heckler, ένας άνθρωπος έχει ενδογενή κίνητρα αν είναι σε θέση να αυτοεπιβεβαιώνεται µέσα από διεργασίες άσκησης και µάθησης. Ο άνθρωπος πρέπει να έχει την ικανότητα να διατυπώνει στόχους και να επιτυγχάνει.(heckler,1984). Ο Deci υποστηρίζει ότι η ένταση της χρήσης ενδογενών κινήτρων για µια ενέργεια εξαρτάται 21από το πόσο έντονα είναι διαµορφωµένο το αίσθηµα του αυτοπροσδιορισµού σε αυτόν που εκτελεί την ενέργεια (Deci,1972). Οι χρήσεις ενδογενών κινήτρων δεν καθορίζονται από τρίτους, δηλαδή η ικανοποίηση µιας ενέργειας που έχει ενδογενές κίνητρο προκύπτει από την ίδια την συµπεριφορά. Η συµπεριφορά και η ικανοποίηση της ανάγκης συµβαίνουν ταυτόχρονα. Λόγω του ότι η ικανοποίηση της ανάγκης πραγµατοποιείται ανεξάρτητα από εξωτερικές ανταµοιβές, µε την ενδογενή [- 10 -]
συµπεριφορά συνεπάγεται ένα θετικό αίσθηµα ελευθερίας. Με αυτό τον τρόπο δύναται η ίδια εργασία από την πίεση της εξωγενούς ανταµοιβής να βιωθεί ως δύσκολη και συγκεχυµένη, ενώ αντίστοιχα µια συµπεριφορά που θα οφείλεται σε ενδογενή κίνητρα ως εύκολη και ικανοποιητική. Για τον λόγο αυτό, ο Csikszentmihaly στην έρευνα του για µορφές συµπεριφοράς, που οφείλονται σε ενδογενή κίνητρα, καταλήγει στο συµπέρασµα ότι «η κάθε δραστηριότητα µπορεί να προσφέρει εσωτερική ανταµοιβή µε την προϋπόθεση ότι είναι κατάλληλα δοµηµένη και ότι οι απαιτήσεις της είναι προσαρµοσµένες στις ικανότητες µας» (Csikszentmihaly,1991). Εποµένως κατά τον Csikszentmihaly, η χρήσης ενδογενών κινήτρων εξαρτάται από τη βέλτιστη ισορροπία µεταξύ της απαίτησης της απόδοσης και της ικανότητας για απόδοση. Επίσης κατά την άποψη του ιδίου, η ικανοποίηση που νοιώθει κανείς από µια δραστηριότητα που έγινε µε ενδογενές κίνητρο είναι σε θέση να µεταδώσει αυτοπεποίθηση και ένα αίσθηµα αλληλεγγύης. (Csikszentmihaly,1991). Σε πολλούς τοµείς της ζωής παρατηρείται ότι τα άτοµα ξεφεύγουν από τους διάφορους εξαναγκασµούς της αναπτυγµένης βιοµηχανικής κοινωνίας και αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους ζωής, έχοντας ήδη βρειτην έκφρασή τους σε πολλές επιχειρήσεις και κινήµατα και συµβολίζουν την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Τα κινήµατα αυτά είναι συστήµατα αντίθετης κουλτούρας, τα οποία συχνά αποµακρύνουν από τις εξωγενείς και υλικές ανταµοιβές της αναπτυγµένης κοινωνίας. Σε αρκετούς κλάδους προσφέρονται συχνά, αντί οικονοµικών ανταµοιβών, άλλα κίνητρα η κύρος, όπως είναι τα ταξίδια. Αυτό είναι σηµαντικό, όσον αφορά στο ότι µετά την επίτευξη ενός ορισµένου βαθµού κορεσµού τα υλικά κίνητρα χάνουν την ισχύ τους. Το αποτέλεσµα αυτό όμως εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από το επίπεδο ανάπτυξης του εκάστοτε οικονοµικού συστήµατος. Έτσι οι εξωγενείς ανταµοιβές σε λιγότερο αναπτυγµένα οικονοµικά συστήµατα µε χαµηλότερο επίπεδο µισθών σίγουρα είναιεπικερδείς και αποτελούν δέλεαρ για περισσότερη εργασία. Αυτό µας επιτρέπει να υποθέσουµε ότι οι άνθρωποι προσανατολίζονται σε µη υλικές αξίες µόνο αν έχουνήδη ικανοποιηθεί σηµαντικές βασικές τους ανάγκες. Έτσι ο Maslow καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι χρήσεις ενδογενών κινήτρων µπορούν να αναπτύξουν πλήρως το δυναµικό προτροπής τους, αν βασικές εξωγενείς ανάγκες έχουν ήδη ικανοποιηθεί σε µεγάλο βαθµό. Για το λόγο αυτό ο Maslow βάζει τον στόχο της αυτοπραγµάτωσης στην κορυφή του ιεραρχικού µοντέλου των πέντε βασικών αναγκών, τις οποίες ο άνθρωπος καλύπτει τη µία µετά την άλλη. (Maslow,1981) [- 11 -]
Κίνητρα Αθλητικής ράσης Κίνητρα στην άθληση µπορούν να αποτελέσουν η απόδοση,κοινωνική ένταξη, κοινωνικότητα κ.α. Ο Brackhane αναφέρει ότι τα κίνητρα τα οποία οδήγησαν σε µία σωµατική δραστηριότητα, παίζουν ρόλο και στο ίδιο το άθληµα. (Brackhane,1982). Η επιθυµία για ένταξη µπορεί να είναι το πρωταρχικό κίνητρο για την έναρξη αθλητικών δραστηριοτήτων λόγω του ότι το άτοµο αναζητά κοινωνική επαφή µε άτοµα που σκέπτονται το ίδιο µε αυτόν. Στην περίπτωση αυτή το κίνητρο ένταξης θα ήταν χρήση κινήτρου για άθληση. Από την άλλη πλευρά, η συντροφικότητα που αναπτύσσεται κατά την άθληση σε µία οµάδα ή µε µία οµάδα είναι για πολλούς αθλούµενους ένα µέρος των κινήτρων για άθληση. Οι Abbele- Brehm & Brehm ανέπτυξαν 10 αποδόσεις νοηµάτων µε 22 επιµέρους κίνητρα αθλητικών ενεργειών στον ελεύθερο χρόνο, βασιζόµενοι στα όσα αναφέρει ο Kenyon(Kenyon,1968): Απόδοση Προτροπή για την κατάσταση: προσπάθεια και σκληρή επιβάρυνση Προτροπή για την κατάσταση: ανάµειξη µε άλλους και σύγκριση Προτροπή για τον σκοπό: βελτίωση 23 Υγεία Προτροπή για τον σκοπό: να προσπαθεί κανείς για καλή σωµατική κατάσταση Προτροπή για τον σκοπό: πρόληψη σωµατικών παθήσεων Προτροπή για τον σκοπό: θεραπεία σωµατικών παθήσεων Ευεξία Προτροπή για την κατάσταση: να ψυχαγωγείται κανείς και να νιώθει καλά Προτροπή για τον σκοπό: αποµάκρυνση του άγχους, σωµατική ψυχική ισορροπία Σωµατική εµπειρία Προτροπή για την κατάσταση: να χαίρεται κανείς το σώµα του Προτροπή για τον σκοπό: να γνωρίζει καλύτερα το σώµα του [- 12 -]
Εµφάνιση Προτροπή για τον σκοπό: απόκτηση αθλητικού σώµατος Προτροπή για τον σκοπό: διατήρηση αθλητικού σώµατος Προτροπή για τον σκοπό: αδυνάτισµα Παρουσίαση του αθλήµατος Προτροπή για τον σκοπό: να φανεί πόσο γοητευτικό είναι το άθληµα αυτό Προβολή Προτροπή για την κατάσταση: να παρουσιάσει κάποιος τη δική του επίδοση Ένταση Προτροπή για την κατάσταση: να ζήσει κάποιος την ένταση, τις νέες εµπειρίες 24 Παρέα Προτροπή για την κατάσταση: να είναι κανείς µαζί µε ανθρώπους που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Επαφές Προτροπή για την κατάσταση: φροντίδα κοινωνικών συναναστροφών κατά την άθληση Προτροπή για τον σκοπό: δηµιουργία επαφών Παράγοντες διαμόρφωσης Κινήτρων Οι παράγοντες προκειμένου να διαμορφωθούν κίνητρα είναι πολλοί, αναφέρεται ωστόσο, ότι υπάρχουν τέσσερις βασικές έννοιες για την ανάπτυξη κινήτρων ( κυρίως εσωτερικών) κυρίως σε μικρές ηλικίες. Στην ξένη βιβλιογραφία αναφέρονται ως 4C s. Επιλογή (Choise): Το παιδί έχει την δυνατότητα να επιλέξει το άθλημα το οποίο επιθυμεί. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται από τους γονείς των παιδιών όπου τους προσφέρουν ένα σύνολο αθλημάτων και έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν αυτό που τους αρέσει-ταιριάζει περισσότερο. Η αρχική επιλογή του νεαρού αθλητή δεν είναι απαραίτητα και η σωστή, οπότε έχει την δυνατότητα με την βοήθεια των προπονητών να επιλέξει μέσα από ένα πρόγραμμα ποικίλων ασκήσεων κάτι το οποίο θα είναι πιο [- 13 -]
ενδιαφέρον. Η επιλογή, ως έννοια διαμορφώνει στους αθλητές αίσθηση αυτονομία, ανεξαρτησίας και προσωπικής ασφάλειας. Συμβάλλει στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και κατανόηση της έννοιας υπευθυνότητα.<<προσπαθώ περισσότερο για κάτι το οποίο επέλεξα εγω!>> Έλεγχος (Control): Ως έλεγχος ορίζεται η δυνατότητα του αθλητή να ξέρει τα βασικά στοιχεία που έχουν άμεση σχέση με την αθλητική του δραστηριότητα, όπως το πότε έχει προπόνηση, με ποιόν, ποιες ημέρες και τι στόχους έχει θέσει. Ο <<μερικός>> έλεγχος σε αθλητές μικρής ηλικίας, δίνει την αίσθηση προσωπικής δύναμης και προσωπικής εμπλοκής στην διαδικασία. Είναι η βάση σε συνδιασμό με πολλούς άλλους παράγοντες ώστε να αναπτυχθεί στο μέλλον η έννοια του προσωπικού αυτοελέγχου. Συναγωνισμος(Competence): Τα παιδιά μικρής ηλικίας αναζητούν μέσα από το παιχνίδι την διασκέδαση, την εκτόνωση, τη χαρά, την βίωση έντονων συναισθημάτων. Τα παιδιά αρέσκονται στο να συναγωνίζονται, να κερδίζουν, να αισθάνονται ότι είναι οι καλύτεροι. Δίνει την δυνατότητα να αναπτυχθεί στο μέλλον η αυτοπεποίθηση του αθλητή όπου είναι μία δύσκολη κατάσταση στο να την διαχειριστεί από έναν προπονητή νεαρών αθλητών. Σύνδεση(Connection): Ορίζεται η κοινωνικότητα που προσπαθεί να αναπτύξει ο νεαρός αθλητής στον κύκλο του αθλητισμού. Δημιουργεί νέες παρέες, κάνουν πράγματα από κοινού προσπαθούν για την επίτευξη ενός κοινού στόχου και αλληλουποστηρίζονται. Ο νεαρός αθλητής αποδέχεται την προσωπική του αξία στο κοινωνικό σύνολο και διαμορφώνει σταδιακά την αυτοεκτίμηση του. Επίτευξη: Εκτός των άλλων είναι απαραίτητο να προστεθεί η έννοια της επίτευξης, διότι για να παραμείνει ένα παιδί σε μία αθλητική δραστηριότητα είναι απαραίτητη η προσωπική του επίτευξη σε ορισμένες δραστηριότητες. Προκειμένου να αισθανθεί πως είναι <<καλός>>, ότι μπορεί να τα καταφέρει και να ικανοποιηθεί. Καλό θα ήταν τα προγράμματα δραστηριοτήτων οι προπονητές να τα διαμορφώσουν με τέτοιο τρόπο ώστε όλα τα παιδιά να μπορούν να πετύχουν. Γιατί έτσι είναι πιθανότερο να συνεχίσουν να επιμένουν αν ήδη έχουν επιτύχει μία φορά, καθώς θα έχουν την αίσθηση της προσωπικής επιτυχίας. [- 14 -]
Μεταβολή κινήτρων στον αθλητισµό Η γενική µεταβολή των αξιών και προτύπων στη σηµερινή κοινωνία έχει επιφέρει αλλαγές και στον αθλητισµό. Η αλλαγή στον αθλητισµό παρατηρείται συχνά µε τις διαφορετικές αντιλήψεις και µορφές άθλησης. Σύµφωνα µε τον Mrazek, τα κύρια κίνητρα για άθληση ήταν η απόδοση, ο ανταγωνισµός και η επιβεβαίωση. Σήµερα κυριαρχούν η υγεία, ψυχαγωγία, η ευεξία, η εµφάνιση, το καλοσχηµατισµένο σώµα και η µετρίαση του άγχους.(mrazek,1988). Ο Wieland υποστηρίζει την άποψη ότι τα κίνητρα για την άθληση το ανώτερο χρονικό διάστηµα «υπέστησαν µια βασική µεταβολή» (Wieland,1995). Τα παραδοσιακά κίνητρα απόδοση και προσωπική βελτίωση, καθώς και ο ανταγωνισµός και επιτυχία έχασαν τη σηµασία τους συγκριτικά µε αυτά των κινήτρων υγεία, διασκέδαση και αναψυχή και σήµερα κατατάσσονται στο τέλος της λίστας κατάταξης των κινήτρων(wieland,1995). Την αθλητική δραστηριότητα καθορίζουν οι παράγοντες εξαρτήσεις και οι οµάδες στόχοι. Μία εµπειρική έρευνα παρουσιάζει τη γενική χρήση αθλητικών κινήτρων στον πληθυσµό. Σε ένα αντιπροσωπευτικό γκάλοπ για τα σηµαντικότερα κίνητρα άθλησης διαπιστώθηκε σχετικά µε τους ερωτηθέντες ηλικίας µεγαλύτερης των 14 ετών η ακόλουθη ιεραρχία κινήτρων : 1.διασκέδαση (7,1 %), 2. υγεία (60%), 3.καλή σωµατική κατάσταση(48,8 %), 4.αντιστάθµιση έλλειψης κίνησης (37%), 5. αποµάκρυνση άγχους (30%), 6.συντροφικότητα (23%), 7.Ευεξία (21%) (Opaschowski,1995). Αυτό σηµαίνει ότι η υγεία, η διασκέδαση και η χαρά είναι οι πιο αποφασιστικοί λόγοι άθλησης, ενώ η απόδοση,ο ανταγωνισµός και η αθλητική επιτυχία έµειναν στο περιθώριο. ιαφορές κινήτρων ανάµεσα σε άντρες και γυναίκες. Όσον αφορά την επίδραση των ανδρών και των γυναικών στα αθλητικά κίνητρα, έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθµες µελέτες, όπου έχουν προκύψει και διαφορές. Κατά τον Biener, οι γυναίκες κατευθύνονται συχνότερα µόνες τους προς άθληση. Σε αντίθεση µε τους άντρες οι οποίοι υποκινούνται από εξωγενείς λόγους. Οι γυναίκες λοιπόν παρακινούνται από ενδογενή κίνητρα. Επίσης οι άνδρες δεν παρακινούνται σχεδόν καθόλου από τις γυναίκες να αθληθούν ενώ το αντίθετο συµβαίνει πολύ συχνότερα (Biener,1990). Καλή φυσική κατάσταση Υγεία. Σύµφωνα µε τον Meyer, η υγεία βρίσκεται στην πρώτη θέση της κλίµακας τω κινήτρων για τις γυναίκες. (Meyer,1992). O Heuwinkel από την πλευρά του, διαπιστώνει µία [- 15 -]
σηµαντικά µεγαλύτερη εκτίµηση του κινήτρου «ευεξία» στις γυναίκες (85%) απ ότι στους άνδρες (55%) (Heuwinkel, 1990). Εµφάνιση, καλοσχηµατισµένο σώµα, βάρος Κατά τον Opaschowski, το κίνητρο βελτίωση της εικόνας του σώµατος έχει µεγαλύτερη σηµασία για τις γυναίκες. Το ποσοστό των γυναικών είναι 26%, πολύ υψηλότερο από των ανδρών που είναι µόνο το 6%. (Opaschowski, 1987) Εξισορρόπηση Σε µία έρευνα του Bloss, επάνω στη δοµή των κινήτρων, για αθλητική δραστηριότητα µαθητών σε επαγγελµατικά σχολεία, δείχνει ότι εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από το φύλλο. Στις γυναίκες το ποσοστό φθάνει το 20 %, ενώ στους άνδρες µόλις το 11%. (Bloss, 1973). Το ίδιο προκύπτει από µία έρευνα του Meyer, στην οποία οι γυναίκες σε σύγκριση µε τους άνδρες, βλέπουν την άθληση ως µια καλή ευκαιρία να πετύχουν εξισορρόπηση της εργασίας ή των οικιακών εργασιών. Εδώ τα ποσοστά ήταν 78,3 για τις γυναίκες και 70,5 για τους άνδρες.( Meyer,1992). Χαλάρωση και ευεξία 26 O Kroener διαπιστώνει πώς στις γυναίκες η οµάδα κινήτρων χαλάρωση και ευεξία είναι πολύ πιο σηµαντική σε σχέση µε τους άνδρες (Kroener,1976) Γνωστικό και κινητικό κίνητρο Γυναίκες οι οποίες έχουν αποκτήσει ελάχιστα προσόντα, ελκύονται στην άθληση λιγότερο από την αύξηση της αποτελεσµατικότητας των κινητικών ενεργειών, αλλά περισσότερο από την αύξηση της ποιότητας µορφών ατοµικής κίνησης και µε την έννοια δηµιουργικής κινητικής δράσης. (Kroener,1976) Συντροφικότητα, επαφή, ένταξη Τα κοινωνικά κίνητρα στις γυναίκες εκφράζονται κυρίως µε την επιθυµία για κοινωνική διαµόρφωση του ελεύθερου χρόνου στον αθλητισµό και έχουν µεγαλύτερη σηµασία απ ότι για τους άνδρες. (Heitmann,1986). Οι Brehm και Kurz παρατηρούν µεγαλύτερο ενδιαφέρον για κοινωνική επαφή στου άνδρες απ ότι στις γυναίκες. Αυτό το αποδίδουν στη µεγαλύτερη αφοσίωση που δείχνουν οι άντρες στις κοινωνικές τους σχέσεις στον αθλητικό όµιλο. (Brehm και Kurz,1988) Κίνητρο Απόδοσης [- 16 -]
Σύµφωνα µε την έρευνα του Artus για τα αγόρια και τα κορίτσια προκύπτει ότι τα αγόρια αξιολογούν υψηλότερα τις επιδόσεις από την συντροφικότητα, ενώ τα κορίτσια εκτιµούν περισσότερο την συντροφικότητα από τις επιδόσεις (Artus,1974). Έρευνες των Mrazek και Rittner έδειξαν ότι η διασκέδαση, η ευεξία και η καλή εµφάνιση είναι η σηµαντικότεροι λόγοι άθλησης για τις γυναίκες, ενώ για τους άνδρες µετράει η επίδοση, η καλή σωµατική κατάσταση και η υγεία. (Mrazek & Rittner) ιαφορές κινήτρων σε σχέση µε την ηλικία Ψυχολογικές και κοινωνιολογικές έρευνες έδειξαν ότι η χρήση κινήτρων από ηλικία σε ηλικία παρουσιάζει διαφορετικές τιµές. Ο Heuwinkel στις έρευνες του διαπιστώνει τη σηµαντική κυριαρχία του κινήτρου της υγείας σε σχέση µε το κίνητρο της διασκέδασης και το αποδίδει αυτό στην ιατρική παρότρυνση για περισσότερη σωµατική δραστηριότητα (Heuwinkel,1990). Τα αποτελέσµατα των Artus, G (1971) & Bloss, G (1973) παρουσιάζουν τους νέους να βλέπουν τα αθλήµατα ως αυτοσκοπό. Αντίθετα οι ενήλικες επιδιώκουν την αθλητική δραστηριότητα για την διατήρηση της υγείας η του σωµατικού βάρους. (Juetting,1976) O Almer (1985,1988a) υποστηρίζει ότι η χρήση κινήτρου ενασχόλησης µπορεί να ποικίλει έντονα στο ίδιο το άτοµο, έτσι π.χ µετά από αδράνεια για πολύ καιρό η µετάβαση στο άθληµα γίνεται τυχαία ή για κάλυψη του κενού. Η ανάπτυξη προγραµµάτων παροχής κινήτρων πρέπει να λάβει υπόψη της η ετερογένεια της αθλητικής δραστηριότητας, γιατί οι επακόλουθες επιθυµίες, προσµονές και αξίες παρακίνησης µπορεί να είναι πολύ διαφορετικές. Τα κίνητρα άθλησης στον ελεύθερο χρόνο Όσον αφορά στην αθλητική δράση στον ελεύθερο χρόνο υπάρχουν µελέτες εκ των οποίων µπορεί να δηµιουργηθεί µια σειρά κατάταξης κινήτρων. Σύµφωνα µε γκάλοπ του Emnid, το κίνητρο υγεία αναφέρεται συχνότερα, ως δεύτερο ακολουθεί η καλή σωµατική κατάσταση µαζί µε την εµφάνιση και την τρίτη θέση καταλαµβάνει η εξισορρόπηση του άγχους(juetting,1976). Ο Neumann βρίσκει µία κάπως διαφορετική σειρά κατάταξης σε σχέση µε την µελέτη του Emnid. Υποστηρίζει ότι η υγεία είναι το σηµαντικότερο κίνητρο αλλά η εξισορρόπηση του άγχους βρίσκεται στη δεύτερη θέση,ενώ το κίνητρο κοινωνική επαφή ένταξη,στην Τρίτη (Neumann,1976). O Schickeiser, θεωρεί την αντιµετώπιση της άθλησης ως ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας το οποίο έχει αποφασιστική επιρροή στη συµπεριφορά ως προς τον ελεύθερο χρόνο. Ένας λόγος αθλητικής ενασχόλησης που αναφέρεται συχνά στη µελέτη του Schickeiser είναι η χαρά από την άθληση. Δεύτερο λόγο αποτελεί το κίνητρο για υγεία και τρίτος λόγος είναι η εξισορρόπηση του άγχους. Οι Brehm & Kruz στη µελέτη τους κάνουν µία [- 17 -]
σύγκριση µεταξύ γυµναστικής, δηµοτικού χορού, κλασικού και οµάδας τρεξίµατος, που απευθύνονται σε ηλικιωµένους από τη µία και κινητικών προσφορών όπως ενόργανη γυµναστική, παιχνίδια µε µπάλα, στίβος που απευθύνονται σε ηλικιωµένους σε ένα σύλλογο από την άλλη. Από τη σύγκριση τους προκύπτει η ακόλουθη σειρά κατάταξης των κινήτρων : 1. Υγεία - σωµατική κατάσταση 2. συντροφικότητα 3. χαλάρωση Οι συγγραφείς παρατήρησαν ότι τα µέλη της οµάδας χορού αξιολογούν το κίνητρο της συντροφικότητας στην υψηλότερη θέση, σε αντίθεση με τις άλλες ομάδες όπου θεωρούν ώς σημαντικότερο λόγο το κίνητρο της υγείας και της καλής σωματικής κατάστασης. Επίσης προκύπτει ότι οι ερωτηθέντες από τον αθλητικό σύλλογο στον τοµέα παιχνιδιού µε µπάλα εκτιµούν πολύ περισσότερο τη συντροφικότητα από αυτούς που συµµετέχουν σε προγράµµατα γυµναστικής και ενόργανης γυµναστικής. Τα κίνητρα στον αθλητισµό κατά τον ελεύθερο χρόνο δεν είναι µεµονωµένα φαινόµενα, καθώς ενδέχεται να βασίζονται σε µία δοµη πολλαπλών κινήτρων φυσικής, κοινωνικής και ιστορικής προέλευσης. Εκτός των ατοµικών διαφορών υπάρχει και οι ενδοατοµική εξελίξη. Παρατηρείται όταν γίνεται σύγκριση για τους λόγους και τα κίνητρα εξάσκησης. Φαίνεται καθαρά πώς η υγεία/καλή φυσική κατάσταση που ακολουθούνται από χαρά, εξισορρόπηση άγχους, ευηµερία, συντροφικότητα, απόδοση και εµφάνιση είναι τα κίνητρα τα οποία κυριαρχούν. Κίνητρα συµµετοχής Οι McIntosh and Goeldner (1990) διαχώρισαν τα κίνητρα σε: 1) Φυσικά: είναι αυτά που έχουν να κάνουν με την ψυχαγωγία και την αναψυχήμειώνοντας το στρές και την ένταση. 2) Πολιτιστικά: Αφορά την επιθυμία για γνώση πολιτισμού, ιστορίας, ηθών και εθίμων του τόπου. 3) Συναναστροφής: Επιθυμία και ανάγκη στο να γνωρίσει άλλους ανθρώπους, να δει φίλους συγγενείς. 4) Γοήτρου: Περιλαµβάνει την επιθυµία για προσωπική καταξίωση µέσα από την ενασχόληση µε κάποιο σπορ ή χόµπι στις διακοπές, προκαλώντας την προσοχή των άλλων. [- 18 -]
Ιστορική εξέλιξη Μαραθωνίου Ο Μαραθώνιος Δρόμος είναι αγώνας αντοχής δρόμου κάλυψης επίσημης απόστασης 42,195 χιλιομέτρων (26 μίλια 385 γιάρδες), που περιλαμβάνεται στα σύγχρονα ολυμπιακά αθλήματα. Ο αγώνας ονομάζεται έτσι από την ιστορική διαδρομή του Έλληνα στρατιώτη ημεροδρόμου Φειδιππίδη που μετά τη μάχη του Μαραθώνα (490 π.χ) έτρεξε από το πεδίο της μάχης στην Αθήνα για να μεταφέρει τα νικητήρια νέα με τη λέξη "νενικήκαμεν". Η ιστορική ακρίβεια αυτού του γεγονότος επιβεβαιώνεται από τον Φιλόστρατο που αναφέρεται στο θεσμό των στρατιωτών ημεροδρόμων αγγελιαφόρων, τον Ηρόδοτο, τον Πλούταρχο και τον Λουκιανό. Σημειώνεται ότι στην αρχαιότητα δεν υπήρχε ως άθλημα "μαραθώνιος δρόμος", αλλά και ούτε είχε θεσμοθετηθεί κάτι παρόμοιο. Η ιδέα της γέννησης αυτού του αθλήματος και η ένταξή του στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες οφείλεται στον Γάλλο γλωσσολόγο και ελληνιστή Michel Breal φίλο του Πιέρ ντε Κουμπερτέν που πρότεινε κατά την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων του 1896ν στην Αθήνα "την επανάληψη του διάσημου εκείνου δρόμου που εξετέλεσε ο στρατιώτης του Μαραθώνος". Μάλιστα λέγεται για τον Μ. Breal, πως αν και είχε ασχοληθεί με τη συγγραφή βιβλίων με θέματα από την Ελληνική Μυθολογία και την αρχαία ελληνική ιστορία, αρχικά όταν έκανε την παραπάνω πρόταση δεν γνώριζε πόση ήταν στην πραγματικότητα η απόσταση αυτή. Όταν όμως ενημερώθηκε ότι αυτήήταν περίπου 40 χλμ. προσπάθησε να υπαναχωρήσει πλην όμως ήταν αργά, το αγώνισμα είχε ήδη συμπεριληφθεί στο επίσημο πρόγραμμα των αγώνων εκείνων και είχε σταλεί σε διάφορες χώρες. Τελικά προσφέρθηκε να αθλοθετήσει ο ίδιος το νέο αυτό αγώνισμα, για το οποίο και ο εθνικός ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ αθλοθέτησε κύπελλο. Έτσι ο Μαραθώνιος κατέστη ένα από τα πρώτα σύγχρονα ολυμπιακά αθλήματα των αγώνων του 1896, του οποίου η συναρπαστική ιστορία ξεκινά στις 10 Μαρτίου του 1896(π.η.) όπου στην Αθήνα διεξάχθηκαν οι πανελλήνιοι προκριματικοί του αγωνίσματος για τον καθορισμό των πρώτων έξι αθλητών που θα λάμβαναν μέρος στου επίσημους Ολυμπιακούς τον επόμενο μήνα Η επιτροπή παρατηρώντας πως οι προβλεπόμενοι έξι αθλητέςθα ήταν πολύ λίγοι έναντι του αριθμού των συμμετοχών των ξένων χωρών αποφασίστηκε την επόμενη ημέρα να αυξηθούν σε 16 και να γίνουν σχετικές ανακοινώσεις για συμμετοχή και άλλων αθλητών, αναρτώντας έντυπα στην Αθήνα και στην επαρχία. Έτσι οι νέες εγγραφές αθλητών έφθασαν τις 85. Στους δεύτερους προκριματικούς που ακολούθησαν, στις 25 Μαρτίου (την ημέρα έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων) έλαβαν μέρος οι 38 από τους 85 όπου και προκρίθηκαν οι: Πρώτος ο Δ. Δεληγιάννης με χρόνο 3 ώρες και 3 λεπτά [- 19 -]
Δεύτερος ο Αυστραλός Έντγουϊν Φλακ Τρίτος ο Ν. Μπελόκας,...7ος ο Χ. Βασιλάκος και 17ος ο Σπύρος Λούης με 3 ώρες και 22. Αν και η Ελλανόδικος Επιτροπή είχε αποφασίσει την πρόκριση μόνο των πρώτων 16 μετά από απαίτηση του Τ/ρχη Παπαδιαμαντόπουλου έγινε δεκτή η συμμετοχή του Σ. Λούη, αν και ο χρόνος του υστερούσε κατά 4 από εκείνον του Βασιλάκου στους Πανελληνίους, επειδή ο 2ος μαραθώνιος έγινε σε λασπώδες έδαφος εξαιτίας της προηγηθείσας βροχής. Ολυμπιακός Μαραθώνιος του 1896 Ο Πρώτος επίσημος Ολυμπιακός Μαραθώνιος διεξήχθη την 5η ημέρα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, των πρώτων από της αναβίωσής τους, στις 29 Μαρτίου του 1896 ημέρα Παρασκευή. Αφετηρία ήταν ο Τύμβος του Μαραθώνα και ακολουθώντας την πιθανότερη και ασφαλή κατά τους ιστορικούς διαδρομή, δηλαδή διαδρομή Βρανά - Εκάλη - Κηφισιά - Ψυχικό - Αθήνα (λεωφόρο Κηφισίας) - Ηρώδου Αττικού, τερμάτισε εντός του Παναθηναϊκού Σταδίου, η ανέγερση του οποίου είχε σχεδόν ολοκληρωθεί, που ήταν κατάμεστο από κόσμο. Κατά τη διαδρομή υπήρξαν πολλές αλλαγές στη θέση των πρώτων δρομέων. Στα πρώτα 10 χιλιόμετρα προηγούνταν σαφώς οι ξένοι δρομείς Λερμουσό (Lermusiau), Φλακ (Flack) και Μπλαίηκ (Blake), μετά όμως από τα 20 χλμ. Που αποτελούσε το μέσο της διαδρομής άρχισαν οι Έλληνες δρομείς Βασιλάκος, Λούης και Μπελόκας να αναπτύσσουν την ταχύτητά τους. Στο 23ο χλμ. Ο Μπλαίηκ δεν αντέχει άλλο και εγκαταλείπει τον αγώνα. Στο 32ο χλμ ο Λερμουζό παράπεσε χάνοντας πολύτιμο χρόνο, ενώ λίγο μετά εγκαταλείπει και ο Φλακ, οπότε και τέθηκαν στην αρχή του αγώνα ο Λούης ακολουθούμενος από τον Βασιλάκο. Σύμφωνα με αφήγηση του Βασιλάκου, ως το Σταυρό της Αγ. Παρασκευής έτρεχαν μαζί με το Λούη, αλλά εκεί τους εγκατέλειψαν οι συνοδοί αξιωματικοί και έσπευσαν στον Στάδιο. Τότε πολλοί χωρικοί, συντοπίτες του Λούη, οι οποίοι παρακολουθούσαν άρχισαν να τον επευφημούν και στη συνέχεια τον ακολούθησαν με άλογα, κάρα και ποδήλατα εμποδίζοντας τον Βασιλάκο να προσπεράσει: "οι παριστάμενοι χωρικοί ηκολούθησαν τον Λούη ενθαρρύνοντεςαυτόν. Κατόπιν τον ηκολούθησαν άμαξαι, κάρρα, ποδήλατα, ίπποι κτλ. Εγώ δεν έσπευσα να διασχίσω το πλήθος δια να τον νικήσω ή να τον συναγωνισθώ και κατ' ανάγκην παρέμεινα όπισθεν του πλήθους." Όταν ιππέας αγγελιαφόρος φτάνει στο Στάδιο και αναγγέλλει «προηγείται Έλλην» ακολούθησε παραλήρημα. Ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος σπεύδει και αναμένει τον πρώτο δρομέα στη συμβολή των οδών Λ. Κηφισίας (όπως λέγονταν τότε τη Βασιλίσσης Σοφίας) και Ηρώδου Αττικού όπου καταφθάνει ο Σπύρος Λούης τον οποίο και συνοδεύει τιμητικά μέχρι το τέρμα εντός του [- 20 -]
Σταδίου.Η είσοδος του Λούη στο Στάδιο ξεσήκωσε όλους τους θεατές που όρθιοι παραληρούσαν και ζητωκραύγαζαν ρυθμικά το επίθετό του όπου και τερματίζει με χρόνο 2 ώρες, 58 και 50, ενώ δεύτερος εισήλθε στο Στάδιο, μόλις μετά επτά λεπτά, ο Χαρίλαος Βασιλάκος τερματίζοντας σε χρόνο 3 ώρες, 06 και 30. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896 έζησαν εκείνη την ημέρα την σπουδαιότερη στιγμή. Απευθυνόμενος ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν στο Σπύρο Λούη του είπε «Σήμερα έγραψες ιστορία». Ολυμπιακός Μαραθώνιος του 1906 Ιστορία Ο Μαραθώνιος προέρχεται από την ιστορία του Φειδιππίδη, ενός Έλληνα αγγελιοφόρου. Σύμφωνα μ αυτή ο Μιλτιάδης αμέσως μετά την περίφημη εκείνη μάχη απέστειλε τον Φειδιππίδη, που θεωρούνταν ο ταχύτερος τότε ημεροδρόμος του αθηναϊκού στρατού, από το πεδίο του Μαραθώνα στην Αθήνα για να αναγγείλει τη νίκη κατά των Περσών. Λέγεται ότι έτρεξε όλη την απόσταση χωρίς διακοπή και μπήκε στην Συνέλευση της Βουλής, όπου αναφώνησε "Νενικήκαμεν" (νικήσαμε) πριν καταρρεύσει και πεθάνει.. Η ιστορία της πορείας από το Μαραθώνα στην Αθήνα εμφανίζεται αρχικά στον Πλούταρχο στη στην Δόξα της Αθήνας του 1ου αιώνα π.χ που αναφέρει την χαμένη εργασία του Ηρακλείδη Ποντικού. Αυτός δίνει το όνομα του δρομέα ως είτε Θέρσιπος ή Ευκλής. Ο Λουκιανός (2ος αιώνας πχ) επίσης δίνει την ιστορία αλλά ονομάζει το δρομέα Φειλιππίδη (εκ παραφθοράς του ονόματος Φειδιππίδη). Η ιστορική ακρίβεια ίσως του ονόματος δεν είναι εξακριβωμένη. Ο Ηρόδοτος, η κύρια πηγή για τους ελληνο-περσικούς πολέμους, αναφέρει τον Φειδιππίδη ως τον αγγελιοφόρο που έτρεξε από την Αθήνα στη Σπάρτη ζητώντας βοήθεια, και έτρεξε έπειτα πίσω, μια απόσταση πάνω από 240 χιλιομέτρων. Σε μερικά χειρόγραφα το όνομα του δρομέα μεταξύ της Αθήνας και Σπάρτης δίνεται ως Φειλιππίδης. Ο Ηρόδοτος δεν κάνει καμία αναφορά για κανένα αγγελιοφόρο που στέλνεται από το Μαραθώνα στην Αθήνα. Αναφέρει ότι το κύριο μέρος του αθηναϊκού στρατού, που έχει αγωνίστηκε ήδη και κέρδισε την εξαντλητική μάχη, φοβάται μια ναυτική επιδρομή από τον Περσικό στόλο ενάντια σε μια ανυπεράσπιστη Αθήνα, και βάδισε γρήγορα πίσω από τη μάχη στην Αθήνα, φθάνοντας την ίδια μέρα. Διαδρομή Μεταξύ του Μαραθώνα και της Αθήνας υπάρχει η Πεντέλη,έτσι αυτό σημαίνει ότι, εάν ο Φειδιππίδης έκανε πραγματικά το διάσημο τρέξιμό του μετά από τη μάχη, έπρεπε να [- 21 -]
τρέξει γύρω από το βουνό. Η προφανέστερη διαδρομή ταιριάζει σχεδόν ακριβώς με τη σύγχρονη εθνική οδό Μαραθώνα-Αθήνας, που ακολουθεί την εθνική οδό προς τα νότια από τον κόλπο Μαραθώνα και κατά μήκος της ακτής, κατόπιν ένας ομαλός αλλά παρατεταμένος ανήφορος δυτικά προς την ανατολική προσέγγιση στην Αθήνα, μεταξύ Υμηττού και Πεντέλης, και κατηφορικά προς την Αθήνα. Αυτή η διαδρομή είναι περίπου 42 χιλιόμετρα και καθορίζει τα πρότυπα για την απόσταση. Εντούτοις υπάρχει μια άλλη προταση, ότι ο Φειδιππίδης να είχε ακολουθήσει μια άλλη διαδρομή: μια δυτική ανάβαση κατά μήκος των ανατολικών και βόρειων προπόδων της Πεντέλης, στο πέρασμα Διόνυσος, και έπειτα μια ευθεία νότια πορεία προς τα κάτω στην Αθήνα. Αυτή η διαδρομή είναι αρκετά μικρότερη, περίπου 35 χιλιόμετρα, αλλά είναι πολύ απότομη. Η ιστορία του Φειδιππίδη Συχνά η προσωπικότητα του Φειδιππίδη ταυτίζεται με τον στρατιώτη ο οποίος, σύμφωνα με τον τότε θεσμό, μετά το πέρας της μάχης έτρεξε πάνοπλος ως την πόλη της Αθήνας καλύπτοντας σε μερικές ώρες την απόσταση των 40 χιλιομέτρων και όταν έφθασε αναφώνησε «Χαίρετε! Νενικήκαμεν!». Στην πραγματικότητα όμως το όνομα του στρατιώτη αυτού παραμένει άγνωστο. Το όνομα του Φειδιππίδη το γνωρίζουμε χάρη στον Ηρόδοτο, ο οποίος αναφέρει ότι ήταν ο ημεροδρόμος που απέστειλαν οι Αθηναίοι στη Σπάρτη προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βοήθειά της κατά των Περσών. Σύμφωνα με τον «πατέρα της Ιστορίας», ο Φειδιππίδης κάλυψε την απόσταση των 240 χιλιομέτρων που χωρίζει τις δύο πόλεις σε δύο ημέρες, ωστόσο η απάντηση των Σπαρτιατών υπήρξε αποκαρδιωτική, λόγω αυστηρού εθίμου. Όταν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν πραγματικότητα στο τέλος του 19ου αιώνα, οι ιδρυτές και οι διοργανωτές έψαχναν ένα μεγάλο γεγονός, που να υπενθυμίζει την αρχαία δόξα της Ελλάδας. Η ιδέα της οργάνωσης του αγώνα του μαραθωνίου προήλθε από τον Μισέλ Μπρεάλ (Michel Bréal). Αυτή η ιδέα υποστηρίχθηκε και από τον Πιερ ντε Κουμπερτέν (Pierre de Coubertin), τον ιδρυτή των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς επίσης και τους Έλληνες. Οι Έλληνες οργάνωσαν ένα αγώνα επιλογής και αυτός ο πρώτος μαραθώνιος κερδήθηκε από το Χαρίλαο Βασιλάκο σε 3 ώρες και 18 λεπτά (με το Σπύρο Λούη να έρχεται πέμπτος). Ο νικητής του πρώτου ολυμπιακού μαραθωνίου το 1896 (μόνο για άνδρες) ήταν ο Σπύρος Λούης, ένας Έλληνας μεταφορέας νερού. Νίκησε Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες [- 22 -]
στους Ολυμπιακούς Αγώνες με χρόνο 2 ώρες 58 λεπτά και 50 δευτερόλεπτα. Ο μαραθώνιος των γυναικών εισήχθη στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 (Λος Άντζελες, ΗΠΑ) και κερδήθηκε από την Joan Benoit των Ηνωμένων Πολιτειών με χρόνο 2 ωρών 24 λεπτά και 52 δευτερόλεπτα. Έχει γίνει παράδοση ο μαραθώνιος των ανδρών να είναι το τελευταίο αγώνισμα με τερματισμό στο Ολυμπιακό Στάδιο, και συχνά ώρες αργότερα, η τελετή λήξης. Ο μαραθώνιος των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 αναβίωσε στην παραδοσιακή διαδρομή από το Μαραθώνα στην Αθήνα που τερματίζει στο Παναθηναϊκό στάδιο Το ολυμπιακό ρεκόρ είναι 2:06:32, από το 2008, από τον Κενυάτη Samuel Kamau Wanjiru. Απόσταση Χρονιά Απόσταση (km) Απόσταση (μίλι) 1896 40 24.85 1900 40.26 25.02 1904 40 24.85 1906 41.86 26.01 1908 42.195 26.22 1912 40.2 24.98 1920 42.75 26.56 1924+ 42.195 26.22 Η απόσταση των 42,195 μέτρων καθορίστηκε αρχικά κατά τους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου του 1908. Η απόσταση των 42 χιλιομέτρων είναι η απόσταση μεταξύ των ανακτόρων του Ουίνδσορ και του Ολυμπιακού σταδίου στο Shepherd s Bush στα δυτικά του Λονδίνου. Η απόσταση καθορίστηκε στα 42 χιλιόμετρα και επίσης ένα γύρο του σταδίου το οποίο κατέληξε να είναι 42,195 μέτρα, παίρνοντας υπόψη και την καλύτερη θέση για την βασιλική οικογένεια. Στον αγώνα ο Dorando Pietri μπήκε πρώτος στο Στάδιο για τον τελευταίο γύρο αλλά παραπαίοντας, έπεσε 7 φορές μέσα στο στάδιο και τελικά υποβοηθήθηκε από τους διαιτητές να [- 23 -]
περάσει τη γραμμή του τερματισμού πριν τον Αμερικανό Johnny Hayes, ο οποίος πλησίασε στα λίγα μέτρα. Τελικα ο Pietri αποκλείστηκε αλλά η κούρσα πήρε το όνομα η Kούρσα του Aιώνα και ο Pietri πήρε ένα αναμνηστικό κύπελλο από την Βασίλισσα Αλεξάνδρα της Δανίας. Για τους επόμενους Ολυμπιακούς η απόσταση καθορίστηκε στα 40,2 χλμ και μετά στα 42.75 χλμ για τους ολυμπιακούς του 1920. Αλλά έγινε ξανά τα 42,195 το 1924 έπειτα από την απόφαση της Ολυμπιακής επιτροπής το 1921. Ένας μεγάλος λόγος ίσως να είναι η θρυλική κούρσα του 1908 στο Λονδίνο. Ρεκόρ Τα παγκόσμια ρεκόρ δεν αναγνωρίζονταν επισήμως από την IAAF έως την 1 η Ιανουαρίου του 2004. Οι καλύτεροι χρόνοι έως τότε αναφέρονταν ως "παγκοσμίως βέλτιστες επιδόσεις". Οι διαδρομές πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές της IAAF προκειμένου να αναγνωριστεί κάποιο ρεκόρ. Ωστόσο, οι συγκρίσεις σε χρόνους μαραθωνίου εξακολουθούν να είναι πολύ δύσκολες αφού οι διαδρομές διαφέρουν κατά πολύ όσον αφορά τις υψομετρικές εναλλαγές, την επιφάνεια, τις καιρικές συνθήκες κτλ. Συνήθως, οι γρηγορότεροι χρόνοι καταγράφονται σε σχετικά επίπεδες διαδρομές, κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, με καλές καιρικές συνθήκες και συνήθως με την βοήθεια "λαγών" (δρομείς που δίνουν έναν καθορισμένο ρυθμό). Το παγκόσμιο ρεκόρ ανδρών για τον Μαραθώνιο είναι 2 ώρες, 3 λεπτά και 38 δευτερόλεπτα. Σημειώθηκε στον Μαραθώνιο του Βερολίνου από Πάτρικ Μακάου από την Κένυα, στις 25 Σεπτεμβρίου του 2011, βελτιώνοντας κατά 21 δευτερόλεπτα το προηγούμενο ρεκόρ που είχε σημειώσει στην ίδια διαδρομή στις 28 Σεπτεμβρίου του 2008, ο Αιθίοπας Χαιλέ Γκεμπρεσελασιέ. Για τις γυναίκες, η παγκοσμίως βέλτιστη επίδοση (υποβιβασμένη από κύρος παγκοσμίου ρεκόρ από την IAAF)έχει σημειωθεί από την Βρετανή Πώλα Ράντκλίφ στον Μαραθώνιο του Λονδίνου στις 13 Απριλίου του 2003, με 2 ώρες, 15 λεπτά και 25 δευτερόλεπτα. Ο λόγος για αυτόν τον υποβιβασμό, είναι ότι κατά την επίτευξη του εν λόγω χρόνου, χρησιμοποιήθηκαν άνδρες "λαγοί". Ο καλύτερος χρόνος χωρίς την χρήση ανδρών "λαγών" έχει σημειωθεί πάλι από την Πώλα Ράντκλιφ στον Μαραθώνιο του Λονδίνου, με χρόνο 2 ώρες 17 λεπτά και 42 δευτερόλεπτα, στις 17 Απριλίου του 2005. Στις 18 Απριλίου του 2011, ο Τζέφρυ Μουτάι από την Κένυα έτρεξε τον Μαραθώνιο της Βοστόνης με τον καλύτερο χρόνο όλων των εποχών, σε 2 ώρες, 3 λεπτά και 2 δευτερόλεπτα. Η επίδοση αυτή όμως δεν αναγνωρίστηκε ως παγκόσμιο ρεκόρ, επειδή η διαδρομή της Βοστόνης δεν πληροί τα κριτήρια της IAAF για την εγκυρότητα παγκοσμίου ρεκόρ. [- 24 -]
Μεθοδολογία Δείγμα/Διαδικασία Συλλογής Δεδομένων: Για την διερεύνηση των σχέσεων που ορίστηκαν παραπάνω συλλέχθηκαν εκατό ερωτηματολόγια σε διάρκεια περίπου ενός μήνα και με την παρουσία και καθοδήγηση του ίδιου του συγγραφέα. Στην έρευνα συμμετείχαν 100 άτομα (33% γυναίκες-66% άντρες) ηλικίας από 15-65 M.O 28,9%. Διαδικασία Συλλογής Δεδομένων πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία της διοργάνωσης ΜΕΑΣ ΤΡΙΤΩΝ (όπου πραγματοποιούνταν και οι εγγραφές των συμμετεχόντων) με την άδεια του υπευθύνου διοργανωτή του Διεθνούς Μαραθωνίου Μέγας Αλέξανδρος. Η επιλογή του δείγματος έγινε σε άτομα τα οποία είχαν συμμετάσχει σε άλλη διοργάνωση τέτοιου είδους και αθλητές στίβου. Στην συνέχεια ακολούθησε η λήψη δείγματος κατά την διάρκεια παραλαβής εξοπλισμού των αθλητών δύο ημέρες πριν τον αγώνα στον Λευκό Πύργο όπου πραγματοποιούνταν τα registrations. Η δειγματοληψία ολοκληρώθηκε την ημέρα διεξαγωγής του Διεθνή Μαραθωνίου Μέγας Αλέξανδρος ( 6 Απριλίου 2014). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ανώνυμα και εθελοντικά ερωτηματολόγια, αφού προηγουμένως τους δόθηκαν πληροφορίες και εξηγήσεις. Όργανα μέτρησης: Για την καταγραφή των κριτηρίων συμμετοχής σε μία αθλητική εκδήλωση χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο των Alexandris and Carroll (1997). [- 25 -]
Αποτελέσματα Δημογραφικά Στοιχεία Γενικός τύπος Φύλο Γενικός τύπος Άντρες Γυναίκες Στο παραπάνω διάγραμμα απεικονίζεται η υπεροχή συμμετοχής των ανδρών (66) έναντι των γυναικών (33) σε Μαραθώνιο-Ημιμαραθώνιο δρόμο. Οικογενειακή Κατάσταση Ελεύθερος Παντρεμένος Χήρος 1% 27% 72% Σύμφωνα με το παραπάνω διάγραμμα το 72% των ερωτηθέντων-συμμετεχόντων είναι ελεύθεροι ενώ το 27% είναι παντρεμένοι. [- 26 -]
Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Κανένα παιδί Αριθμός Παιδιών 1 παιδί 2 παιδιά 3 παιδιά 4 παιδιά Σειρά1 Γενικός τύ Γενικός τύ Γενικός τύ Γενικός τύ Γενικός τύ Στο παραπάνω διάγραμμα φαίνεται πως το 77% των ερωτηθέντων δεν έχει κανένα παιδί. Το υπόλοιπο 23% έχει από ένα έως τέσσερα παιδιά. Εκπαίδευση 13% 2% 5% 34% Απόφοιτος Δημοτικού Απόφοιτος Γυμνασίου - Λυκείου Απόφοιτος ΙΕΚ Πτυχιούχος Πανεπιστημίου 40% 6% Κάτοχος Μεταπτυχιακού ΤΕΙ Στο παραπάνω διάγραμμα απεικονίζεται η εκπαιδευτική κατάρτιση των ερωτηθέντων. Το 5% είναι απόφοιτοι Δημοτικού ενώ το 34% απόφοιτοι Γυμνασίου-Λυκείου. Οι απόφοιτοι ΙΕΚ-ΤΕΙ ανέρχονται στο 8%. Μεγάλο ποσοστό κατέχουν οι πτυχιούχοι Πανεπιστημίου οι οποίοι αγγίζουν το 40% εκ των οποίων το μεταπτυχιακού τίτλου. 13% είναι κάτοχοι [- 27 -]
Επαγγελματική Κατάσταση Άλλο Νοικοκυρά Άνεργος Επιχειρηματίας Δημόσιος Υπάλληλος Μαθητής Ιδιωτικός Υπάλληλος Φοιτητής Άλλο; Γενικός τύπος Νοικοκυρά; Γενικός τύπος Άνεργος; Γενικός τύπος Επιχειρηματίας; Γενικός Δημόσιος τύπος Υπάλληλος; Μαθητής; Γενικός Γενικός τύπος τύπος Ιδιωτικός Υπάλληλος; Γενικός τύπος Φοιτητής; Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Στο παραπάνω διάγραμμα απεικονίζεται η επαγγελματική κατάσταση των συμμετεχόντων. Σημαντική θέση κατέχουν οι φοιτητές καθώς έρχονται πρώτοι στην κατάταξη με 39% ενώ δεύτεροι με 21% ακολουθούν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι. Τόπος Διαμονής Εύβοια Σειρά1; Γενικός τύπος Κατερίνη Αθήνα Ταγαράδες Λαγκαδας Θεσσαλονίκη Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Γενικός τύπος Στην παραπάνω γραφική παράσταση παρατηρείται ο τόπος διαμονής των συμμετεχόντων. Όπως φαίνεται το 82% κατοικεί στην Θεσσαλονίκη. Δεύτερη ακολουθεί η Αθήνα με 4%. [- 28 -]
Προηγούμενη συμμετοχή σε Μαραθώνιο-Ημιμαραθώνιο 22% 78% Ναι Όχι Στο παραπάνω διάγραμμα απεικονίζεται η προηγούμενη συμμετοχή σε Μαραθώνιο- Ημιμαραθώνιο. Το 78% έχει συμμετάσχει προηγούμενη φορά ενώ το υπόλοιπο 22% απάντησε ΟΧΙ τον τελευταίο χρόνο. [- 29 -]
Συμμετέχω στο Μαραθώνιο...: Συμφωνώ Ουδέτερο Διαφωνώ 1) Για την ευχαρίστηση που νιώθω όταν ζω συναρπαστικές εμπειρίες. 93% 6% 1% 2) Για την διέγερση που νιώθω όταν συμμετέχω ολοκληρωτικά σε έναν αγώνα (αθλητική διοργάνωση -μαραθώνιο). 85% 7% 8% 3) Γιατί νιώθω προσωπική ικανοποίηση όταν καταφέρνω να ανταπεξέλθω στις συνθήκες του αγώνα και να τερματίσω. 82% 11% 7% 4) Για την ικανοποίηση που νιώθω όταν τελειοποιώ τις ικανότητες μου. 81% 4% 15% 5) Γιατί πρέπει να ασκούμαι για να αισθάνομαι καλά με τον εαυτό μου. 78% 10% 12% 6) Για την ικανοποίηση που νιώθω όταν βελτιώνω κάποια απο τις αδυναμίες μου. 76% 11% 13% 7) Γιατί ευχαριστιέμαι όταν εκτελώ συγκεκριμένες επίπονες δοκιμασίες. 75% 10% 15% 8) Για τα μοναδικά συναισθήματα που αποκτώ με τη συμμετοχή μου. 70% 18% 12% 9) Είναι ένας τρόπος που επέλεξα για να αναπτύξω άλλες πτυχές του εαυτού μου. 61% 17% 22% 10) Γιατί είναι ένας καλός τρόπος να μάθω πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα σε άλλους τομείς της ζωής μου. 58% 19% 23% 11) Γιατί ευχαριστιέμαι όταν γνωρίζω περισσότερα για το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων (μαραθώνιους δρόμους). 54% 22% 24% 12) Γιατί είναι απολύτως απαραίτητο να συμμετέχει κάποιος αν θέλει να διατήρει την φυσική του κατάσταση. 53% 19% 28% 13) Γιατί μου αρέσει το συναίσθημα να είμαι εντελώς απορροφημένος απο μια αθλητική δραστηριότητα. 52% 18% 30% 14) Γιατί ευχαριστιέμαι όταν μαθαίνω νέες τεχνικές στις ασκήσεις, τις οποίες δεν είχα δοκιμάσει ποτέ πριν. 47% 17% 36% 15) Γιατί πιστεύω πως είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να γνωρίσω καινούργιους, ενδιαφέροντες ανθρώπους. 46% 17% 37% 16) Γιατί πρέπει να ασκούμαι τακτικά για να μπορέσω να διακριθώ τη μέρα του μαραθωνίου. 45% 20% 35% [- 30 -]
17) Γιατί οι άνθρωποι γύρω μου πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να έχεις καλή φυσική κατάσταση. 27% 22% 51% 18) Γιατί είναι ένας καλός τρόπος να διατηρώ καλές σχέσεις με τους φίλους μου. 25% 27% 48% 19) Για την αναγνώριση που θα αποκτήσω από τη συμμετοχή μου. 24% 18% 58% 20) Συχνά αναρωτιέμαι. Δε φαίνεται να πετυχαίνω τους στόχους που θέτω για τον εαυτό μου. 21% 18% 61% 21) Γιατί θα αισθανόμουν άσχημα αν δεν δήλωνα συμμετοχή. 21% 19% 60% 22)Για την ευχαρίστηση του να περνώ το νήμα του τερματισμού. 15% 10% 75% 23) Για να δείξω στους άλλους πόσο καλός είμαι στους δρόμους μεγάλων αποστάσεων (Μαραθώνιος Μέγας Αλέξανδρος). 14% 14% 72% 24) Γιατί έτσι με εκτιμούν οι άνθρωποι που γνωρίζω. 11% 22% 67% 25) Είχα σοβαρούς λόγους να συμμετέχω σε δρόμους μεγάλων αποστάσεων (μαραθώνιο δρόμο) αλλά τώρα αναρωτιέμαι αν πρέπει να συνεχίσω. 10% 22% 68% 26) Δεν ξέρω πια. Νομίζω πως είμαι ανίκανος να συμμετέχω σε δρόμους μεγάλων αποστάσεων. 7% 17% 76% 27) Δεν βρίσκω πλέον το λόγο. Δε νομίζω πραγματικά, πως μπορώ να συμμετέχω σε δρόμους μεγάλων αποστάσεων (Μαραθώνιος Μέγας Αλέξανδρος). 6% 12% 82% Ευχαρίστηση-Συναισθήματα-Εμπειρίες: Στη συγκεκριμένη κατηγορία ανήκουν τα κίνητρα που αφορούν την ευχαρίστηση απόκτηση εμπειριών κλπ. Αναλυτικά το κίνητρο που έρχεται στην πρώτη θέση είναι η ευχαρίστηση που νιώθει το άτομο από την συμμετοχή του σε δραστηριότητες και οι μοναδικές εμπειρίες που αποκτά με ποσοστό 93%. Αυτό εξηγείται καθώς για τους περισσότερους από εμάς η ευχαρίστηση έχει τεράστια σημασία και όλες μας οι επιθυμίες, αξίες, αναζητήσεις, είναι για περισσότερη ευχαρίστηση. Έπειτα το 85% των ερωτηθέντων συμμετέχει για την διέγερση-ξεσήκωμα που νιώθει όταν παίρνει μέρος ολοκληρωτικά σε έναν αγώνα. Ακολουθεί το κίνητρο της ικανοποίησης τερματισμού με 82% καθώς και της ικανοποίησης για την τελειοποίηση των ικανοτήτων με 81%.Τα παραπάνω κίνητρα είχαν ως στόχο την ικανοποίηση του τερματισμού και όχι κάποιο [- 31 -]
ιδιαίτερο χρόνο η διάκριση. Η ικανοποίηση σε κάθε τερματισμό είναι μεγάλη. Έτσι λοιπόν θα ωθεί τα άτομα σε μεγαλύτερη προσμονή για επόμενη συμμετοχή σε παρόμοιους αγώνες. Το 70% συμφωνεί πως με την συμμετοχή του αποκτά μοναδικά συναισθήματα τα οποία αποκομίζει από την διοργάνωση. Το 52% συμμετέχει διότι του αρέσει το συναίσθημα της απορρόφησης κατά την διάρκεια της δραστηριότητας. Επιλέγει να συμμετάσχει για να ξεφύγει από την καθημερινότητα-ρουτίνα, να αφοσιωθεί στον αγώνα και να τον απολαύσει. Τέλος το 15% συμφωνεί πως συμμετέχει λόγω του ότι ευχαριστιέται να περνά το νήμα του τερματισμού. Υγεία-Εικόνα-Καλή Φυσική Κατάσταση: Στη συγκεκριμένη κατηγορία ανήκουν τα κίνητρα με σειρά προτίμησης από τους συμμετέχοντες τα οποία έχουν να κάνουν με την Βελτίωση Υγεία τους, Εικόνας, και Φυσικής τους Κατάστασης. Το κίνητρο σε αυτή την κατηγορία με το υψηλότερο ποσοστό 78% είναι η άσκηση βοηθά στο να αισθάνεται το άτομο καλύτερα με τον εαυτό του. Το παραπάνω κίνητρο βοηθάει στην ψυχική ευεξία, στην καλή διάθεση, στον έλεγχο του στρες, στην καλή εμφάνιση του σώματος, στην ψυχική και σωματική δύναμη, την αντοχή και την ευκινησία. Ακολουθεί η ικανοποίηση για την βελτίωση αδυναμιών με 76%. Το 75% συμμετέχει σε δραστηριότητες διότι ικανοποιείται με το να εκτελεί επίπονες δοκιμασίες. Με την συμμετοχή του λοιπόν σε επίπονες δοκιμασίες προσπαθεί να δείξει στον εαυτό του ότι μπορεί να τα καταφέρει. Το 53% συμφωνεί πως το κίνητρο για να συμμετέχει είναι η διατήρηση της καλής φυσική του κατάστασης. 45% των ερωτηθέντων πιστεύει πως πρέπει να ασκείται τακτικά για να πετύχει την ημέρα του αγώνα. Λίγα είναι τα άτομα 27% τα οποία συμμετέχουν λόγω επηρεασμού από τον κοινωνικό τους περίγυρο. 25% συμφωνεί πως συμμετέχει για να διατηρεί καλές σχέσεις με τους φίλους του. Η αναγνώριση που θα αποκτήσουν με τη συμμετοχή στην διοργάνωση δεν απασχολεί και τόσο τους ερωτηθέντες αφού αυτό το κίνητρο απασχολεί μόνο το 24%. 21% δηλώνει πως θα αισθανόταν άσχημα αν δεν δήλωνε συμμετοχή-λόγω εικόνας στους γύρω. Απ το παραπάνω κίνητρο φαίνεται πώς τα άτομα αυτά δεν συμμετέχουν επειδή το επιθυμούν, αλλά επειδή αισθάνονται άσχημα για τυχόν σχολιασμούς. Στο τέλος της κατάταξης έρχεται και το κίνητρο της συμμετοχής για να εκτιμηθεί ο συμμετέχον από τον κόσμο 11%. Τέλος 10% είχε σοβαρούς λόγους ως κίνητρο για να συμμετάσχει. [- 32 -]