Γνωρίζοντας το νόμισμα της Ευρώπης

Γνωρίζοντας το νόμισμα της Ευρώπης Ακριβή Ηλιοπούλου, Εκπαιδευτικός ΠΕ70 Μίχαλου Αιμιλία, Εκπαιδευτικός ΠΕ70 Δαββέτα Έλενα, Εκπαιδευτικός ΠΕ70 Υπεύθυνος Ambassador: Θεόδωρος Μπαρής Teachers for Europe 2017-2018

Περιεχόμενα Περίληψη... 2 Προφίλ εργασίας... 2 ΣΚΟΠΟΣ... 2 ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΙ... 3 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ... 4 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ... 5 ΕΠΙΛΟΓΟΣ... 7 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ... 8 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ... 9 1

Περίληψη Με αφορμή τη συμμετοχή στο πρόγραμμα Teachers4europe οι μαθητές της Β τάξης του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Οβρυάς πραγματοποίησαν ένα ταξίδι προσπαθώντας να γνωρίσουν το νόμισμα του ευρώ. Το θέμα που επιλέγει είχε τίτλο «Γνωρίζοντας το νόμισμα της Ευρώπης» και σχεδιάστηκε με βάση την ηλικία και τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τις υπερκαταναλωτικές συνήθειες θέτει την κατανόηση και την επανεξέταση της προσωπικής στάσης του ατόμου (εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων) απέναντι στα χρήματα, το ευρώ, τη διαχείρισή τους, την αναγκαιότητά τους και τη σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μαθητές μέσα από την ενεργό εμπλοκή τους στο πρόγραμμα αυτό είχαν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τη σχέση του ανθρώπου με το χρήμα και τη σημασία των οικονομικών συναλλαγών. Προφίλ εργασίας Σχολείο: 2 ο Δημοτικό Οβρυάς Τάξη : Β Δημοτικού Αριθμός μαθητών: 18 Εκπαιδευτικοί: Ηλιοπούλου Ακριβή, Μίχαλου Αιμιλία, Δαββέτα Ελένη ΣΚΟΠΟΣ Βασικός σκοπός του προγράμματος ήταν μέσα από παιχνίδια και βιωματικές δραστηριότητες, να διερευνήσουν οι μαθητές την οικονομική ζωή των κατοίκων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και των παραγόντων που συντέλεσαν στη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. 2

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΙ Γνωστικοί στόχοι Να μάθουν ποια είναι η θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη. Να αναγνωρίσουν τα σύμβολα της Ευρωπαϊκής Ένωσής. Να γνωρίσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις χώρες που την αποτελούν και το κοινό νόμισμα. Να γνωρίσουν στοιχεία των χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης, τις σημαίες τους, τις πρωτεύουσές τους. Να γνωρίσουν την ελληνική εθνική όψη των κερμάτων. Να κατανοήσουν την ανάγκη των λαών για τις πρώτες συναλλαγές που πραγματοποιούνταν με ανταλλαγή προϊόντων. Να γνωρίσουν πότε ξεκίνησε η χρήση των πρώτων νομισμάτων και για ποιο λόγο χρησιμοποιήθηκαν. Να ενημερωθούν ότι πριν από την εισαγωγή του ευρώ, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είχαν δικά τους κέρματα και χαρτονομίσματα. Να κατανοήσουν τη σχέση του ανθρώπου με το χρήμα. Στόχοι δεξιοτήτων Να μάθουν να εντοπίζουν τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη. Να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και διαχείρισης πληροφορίας. Να αναζητήσουν κέρματα (1 ευρώ) των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών και να βρουν πληροφορίες για την εθνική τους όψη. Να αντιληφθούν την αξία της αποταμίευσης. Να συνδέσουν τις νέες πληροφορίες με τα βιώματα και τις προσωπικές τους εμπειρίες. Να προβληματιστούν για τη χρήση ενός κοινού νομίσματος, και κατά πόσο θα βοηθούσε τους κατοίκους των χωρών. Να αναπτύξουν την ερευνητική τους διάθεση. 3

Να αναπτύξουν ικανότητες δημιουργικής και κριτικής σκέψης. Στόχοι στάσεων Να συνεργαστούν, να παίξουν και να εκφραστούν ελεύθερα και δημιουργικά, να ανταλλάξουν απόψεις. Στόχοι ως προς την αξιοποίηση Τ.Π.Ε. Να χρησιμοποιούν την Η/Υ ως εργαλείο αναζήτησης και παρουσίασης πληροφοριών. Να εξοικειωθούν με τη χρήση του Google Earth και του power point. Να εξασκηθούν στην ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο επιλέγοντας τις κατάλληλες σελίδες. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Σύμφωνα με τη θεωρία του Vygotsky η μάθηση και ανάπτυξη των παιδιών ενισχύεται όταν τα παιδιά αλληλεπιδρούν ενεργά με το περιβάλλον τους. Έχουν την ικανότητα να οικοδομήσουν γνώση για τον κόσμο τους, μέσω του διαλόγου και της επικοινωνίας με τους ενήλικές και τα άλλα παιδιά. Μέσα στο πλαίσιο της παιδαγωγικής της αλληλεπίδρασης, τα παιδιά ενθαρρύνονται να εκφράζουν, να ανταλλάσσουν και να αντιπαραθέτουν τις ιδέες τους, να εντοπίζουν προβλήματα, να θέτουν ερωτήσεις, να κάνουν προβλέψεις, να αναζητούν απαντήσεις και να τις ελέγχουν καθώς δουλεύουν ομαδοσυνεργατικά και σε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο βασιζόμενο στον κοινωνικό εποικοδομητισμό, στη διερευνητική-ανακαλυπτική μάθηση και στην εμπειρική-βιωματική προσέγγιση. Από την άλλη μεριά, σύμφωνα με τη θεωρία του Bruner η μάθηση συντελείται μέσα από ανακαλυπτικές διαδικασίες. Οι μαθητές ανακαλύπτουν τη γνώση μέσα από ερευνητικές και ανακαλυπτικές διαδικασίες - δραστηριότητες, εμβαθύνουν σταδιακά στο αντικείμενο για ν ανακαλύψουν τις θεμελιώδεις αρχές και σχέσεις που διέπουν τα επιμέρους στοιχεία. Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης μπορεί να αποτελέσει σημαντικό κίνητρο για τον μαθητή, τον οποίο ο 4

εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει (καθοδηγούμενη ανακάλυψη). Ο δάσκαλος δεν παρέχει έτοιμες γνώσεις στους μαθητές αλλά δημιουργεί προβληματικές καταστάσεις που ωθούν στην ανακάλυψη της γνώσης. Βασιζόμενοι στις παραπάνω θεωρίες, επιλέχτηκε η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες των τεσσάρων ή πέντε ατόμων συνεργάστηκαν, ώστε να αναζητήσουν στο διαδίκτυο πληροφορίες, σχετικές με το ευρώ και την ιστορία των χρημάτων αλλά και όποια άλλη πληροφορία θα τους ήταν απαραίτητη για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων. Έτσι η διδασκαλία προσαρμόζεται και στο πνεύμα της εκπαίδευσης της σύγχρονης εποχής (συνεχείς αλλαγές, πληθώρα πληροφοριών, ανάπτυξη τεχνολογιών, χρήση οπτικοακουστικών μεθόδων, ηλεκτρονικοί υπολογιστές και διαδίκτυο). Σε όλη την διάρκεια του προγράμματος αξιοποιήθηκε η βιωματική διδασκαλία. Έγινε προσπάθεια ανακάλυψης, παρουσίασης και μετάδοση γνώσης μέσω του παιχνιδιού, της διαδραστικότητας και της δημιουργικότητας. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με μαθητές της Β τάξης Δημοτικού κατά τη διάρκεια του Β τριμήνου. Ο χρόνος που αφιερώθηκε για την υλοποίηση του ήταν ένα (1) δίωρο στα μαθηματικά που αφορούσε την γνωριμία με τα ευρώ και το σχεδιασμό και επίλυση προβλημάτων και πέντε (5) δίωρα στην ευέλικτη ζώνη. Δραστηριότητα 1(πρώτο δίωρο): Γνωριμία με το ευρώ και συλλογή πληροφοριών σχετικά με το αυτό. Αναφέρθηκε πως είναι το ενιαίο επίσημο νόμισμα σε 19 από τα 28 κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη. Επισημάνθηκε πως οι χώρες που έχουν υιοθετήσει το ευρώ απαρτίζουν την Ευρωζώνη και πως υπεύθυνη για την νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Δόθηκε έμφαση στα νομίσματα του ενός ευρώ και των δύο ευρώ. Τονίστηκε ότι διαφορετικά ευρώ εμπλέκουν διαφορετικές κουλτούρες. Ευρώπης» Δραστηριότητα 2 (δεύτερο δίωρο): Διαβάζοντας το παραμύθι «Τα αστέρια της εισάγουμε τους μαθητές μας στην έννοια του «ανήκειν» στην ευρωπαϊκή ένωση. Μιλήσαμε για τον λόγο δημιουργίας της Ε.Ε. και πως οι χώρες αλληλεπιδρούν η μια με την άλλη. Παρουσιάσαμε στους μαθητές μας σημαντικά στοιχεία για τη λειτουργία της Ε.Ε. τους σκοπούς και τους στόχους της. Αφηγηθήκαμε το μύθο της 5

Ευρώπης και μέσα από την αξιοποίηση προγράμματος παρουσίασης οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με πίνακες ζωγραφικής και τα γλυπτά με θέμα το μύθο. Στη συνέχεια παρουσιάσαμε και μιλήσαμε για τα σύμβολα της Ε.Ε. Αναφερθήκαμε στη γλώσσα, δείξαμε τις σημαίες της κάθε χώρας και τις ζωγραφίσαμε καθώς και ένα αξιοθέατο από κάθε χώρα. Στη συνέχεια κλείσαμε τα μάτια και ακούσαμε τον ύμνο της Ε.Ε. Συζητήσαμε για τα συναισθήματα που μας προκάλεσε. Το δίωρο ολοκληρώθηκε με το εξής παιχνίδι: Μοιράσαμε στους μαθητές κάρτες με τις σημαίες των κρατών μελών. Οι κάρτες περιείχαν αναγραμματισμό της πρωτεύουσας του κράτους καθώς και κάποιο «ξεχωριστό» στοιχείο της κάθε χώρας. Κάθε μαθητής κλήθηκε να λύσει το γρίφο της πρωτεύουσας. Δραστηριότητα 3 (τρίτο δίωρο): Με τη βοήθεια του προγράμματος google earth ερευνήσαμε τη θέση της Ευρώπης στη γη και τη θέση της Ελλάδας σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες. Μέσα από τις απεικονίσεις του προγράμματος οι μαθητές εντόπισαν τις χώρες της Ευρώπης και με την βοήθεια μας τις διέκριναν σε κράτη- μέλη, υποψήφια μέλη και κράτη εκτός. Δραστηριότητα 4 (τέταρτο δίωρο): Δόθηκε στους μαθητές ένα χαρτόνι που απεικόνιζε ακριβή αντίγραφο των νομισμάτων του ευρώ όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Οι μαθητές είχαν φέρει από το σπίτι τους κέρματα του ευρώ και προσπάθησαν να αναγνωρίσουν από ποιες χώρες προέρχονταν με βάση τα χαρακτηριστικά στοιχεία που απεικονίζονταν στο πίσω μέρος του νομίσματος. Μοιράστηκαν στους μαθητές παλιά κέρματα της δραχμής. Έκαναν συγκρίσεις και ακολούθησε συζήτηση για τους λόγους που οδήγησαν τη χώρα μας στην αλλαγή του νομίσματος της σε ευρώ. Δραστηριότητα 5 (πέμπτο δίωρο): Για να κατανοήσουν καλύτερα την αναγκαιότητα της αλλαγής του νομίσματος μας από δραχμές σε ευρώ παίξαμε το παιχνίδι «μαγαζάκι». Εκεί οι μαθητές μέσα από την αγοροπωλησία προϊόντων από διάφορες χώρες συνειδητοποίησαν πόσο δυσκολεύει η ανταλλαγή προϊόντων όταν δεν υπάρχει ένα ενιαίο νόμισμα. Όταν επανέλαβαν το ίδιο παιχνίδι μόνο με ευρώ συνειδητοποίησαν πόσο ευκολότερες γίνονται οι συναλλαγές μεταξύ των χωρών. 6

Δραστηριότητα 6 (έκτο δίωρο): Σαν τελευταία δραστηριότητα και με σκοπό οι μαθητές να καταλάβουν την αξία της αποταμίευσης κατασκεύασαν έναν μεγάλο κουμπαρά στην τάξη όπου τοποθέτησαν κέρματα. Στο τέλος με το ποσό που μαζεύτηκε αγοράστηκαν βιβλία για τη βιβλιοθήκη του σχολείου. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Η υλοποίηση του προγράμματος έδωσε έναν άλλο τόνο στη σχολική μας καθημερινότητα. Προσέφερε στα παιδιά το κίνητρο και την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες, συμβάλλοντας παράλληλα στη συνειδητοποίηση του δεσμού τους και της αλληλεπίδρασης με χώρες που θεωρούν μακρινές ή ακόμα και αγνοούν την ύπαρξη τους. Το ενδιαφέρον τους, η αυτοέκφραση και το πνεύμα συνεργατικότητας ήταν διάχυτο σε όλη την διαδικασίας. 7

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ Ματσαγγούρας, Η. (2000), Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση, Αθήνα: Γρηγόρης http://europa.eu/teachers-corner/0_9/index_el.htm https://www.ecb.europa.eu/euro/coins/html/index.el.html https://prwtokoudouni.weebly.com/uploads/2/1/5/3/.../european_union2.pdf 8

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ Άγιος Μαρίνος O θυρεός της Δημοκρατίας του Αγίου Μαρίνου. Ανδόρα H Casa de la Vall, ένα κτίριο με πολιτιστικό και ιστορικό ενδιαφέρον στο οποίο είχε παλαιότερα την έδρα του το Κοινοβούλιο. Αυστρία O διάσημος Αυστριακός συνθέτης Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ Βέλγιο O Βασιλέας Αλβέρτος Β, ο βασιλικό μονόγραμμα ένα κεφαλαίο «A» κάτω από ένα στέμμα ανάμεσα στα 12 αστέρια που συμβολίζουν την Ευρώπη. Ο Βασιλέας Αλβέρτος Β αλλά το βασιλικό μονόγραμμα και το έτος έκδοσης αναγράφονται πλέον στο εσωτερικό τμήμα των κερμάτων, μαζί με τα σήματα του νομισματοκοπείου και τον κωδικό χώρας του Βελγίου («BE»). O Βασιλέας Φίλιππος, το βασιλικό μονόγραμμά του («FP») και ο κωδικός χώρας του Βελγίου («BE»). 9

Γαλλία Γερμανία Ενα δέντρο που έχει σχεδιαστεί από τον καλλιτέχνη Joaquim Jimenez και συμβολίζει τη ζωή, τη συνέχεια και την ανάπτυξη. Είναι τοποθετημένο μέσα σε ένα εξάγωνο και γύρω του αναγράφεται το σύνθημα της γαλλικής επανάστασης «Liberté, Egalité, Fraternité» (Ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη). Το παραδοσιακό σύμβολο της γερμανικής εθνικής κυριαρχίας, ο αετός, ανάμεσα στα αστέρια της Ευρώπης. Ελλάδα Αντίγραφο όψης αρχαίου αθηναϊκού τετράδραχμου του 5ου αιώνα π.χ. που φέρει παράσταση γλαύκας (κουκουβάγιας). Εσθονία Ο γεωγραφικός χάρτης της Εσθονίας και η λέξη «Eesti» που σημαίνει «Εσθονία». Ιρλανδία Η κελτική άρπα, παραδοσιακό σύμβολο της Ιρλανδίας, και αναγράφεται το έτος έκδοσης και η λέξη «Ιρλανδία» στα ιρλανδικά («Éire»). Ισπανία Ο Βασιλέασ Χουάν Κάρλος A' των Βουρβώνων. Ιταλία Το περίφημο σχέδιο του Λεονάρντο ντα Βίντσι, «ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου», με τις ιδανικές αναλογίες του ανθρώπινου σώματος, το οποίο βρίσκεται στην Πινακοθήκη της Ακαδημίας της Βενετίας. 10

Κάτω Χώρες (Ολλανδία) Η Βασίλισσα Βεατρίκη με την επιγραφή «Beatrix Koningin der Nederlanden» (Βεατρίκη Βασίλισσα των Κάτω Χωρών). Ο Βασιλέας Γουλιέλμος-Αλέξανδρος με την επιγραφή «Willem-Alexander Koning der Nederlanden» (Γουλιέλμος-Αλέξανδρος Βασιλέας των Κάτω Χωρών). Κύπρος Ένα σταυρόσχημο ειδώλιο, το οποίο ανάγεται στη χαλκολιθική εποχή (3000 π.χ.). Αυτό το χαρακτηριστικό παράδειγμα της προϊστορικής τέχνης της νήσου αντανακλά την κεντρική θέση της Κύπρου στην αρχαιότητα και τον πολιτισμό. Λεττονία Μια Λεττονή με παραδοσιακή ενδυμασία. Λιθουανία Ο θυρεός της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, Vytis, η χώρα έκδοσης «LIETUVA» και το έτος έκδοσης «2015». Λουξεμβούργο Η προσωπογραφία της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας Μεγάλου Δούκα Ερρίκου. Μάλτα Το έμβλημα του Κυρίαρχου Τάγματος των Ιπποτών της Μάλτας. Στη διάρκεια της διακυβέρνησης του Τάγματος αυτού στη Μάλτα (από το 1530 έως το 1798), ο οκταγωνικός σταυρός συνδέθηκε με τη νήσο και σήμερα αναφέρεται συχνά ως ο Σταυρός της Μάλτας. 11

Μονακό Η Αυτού Γαληνότατη Υψηλότητα ο Πρίγκιπας Ραινιέ Γ'. Η Αυτού Γαληνότατη Υψηλότητα του Πρίγκιπα Αλβέρτου Β Πορτογαλία Πόλη του Βατικανού Η Πορτογαλία επέλεξε τρία διαφορετικά σχέδια για την εθνική όψη των κερμάτων της από έργα που συμμετείχαν σε εθνικό διαγωνισμό σχεδίου. Νικητής του διαγωνισμού ήταν ο Victor Manuel Fernandes dos Santos, ο οποίος εμπνεύστηκε από ιστορικά σύμβολα και από τις σφραγίδες του πρώτου Βασιλέα της Πορτογαλίας Dom Afonso Henriques. Τα σχέδια που φιλοτέχνησε είναι τα εξής: Στα κέρματα των 1 και 2 ευρώ απεικονίζονται κάστρα και θυρεοί της χώρας ανάμεσα στα αστέρια της Ευρώπης, συμβολίζοντας τον διάλογο, την ανταλλαγή αξιών και τη δυναμική της οικοδόμησης της Ευρώπης. Στο κέντρο απεικονίζεται η βασιλική σφραγίδα του έτους 1144. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' Ο θυρεός του Καμεράριου, υπηρεσιακού αρχηγού του κράτους της Πόλης του Βατικανού, πάνω στο έμβλημα του Αποστολικού Μεγάρου στο κέντρο του κέρματος. Το επάνω μέρος αυτού του σχεδίου περιβάλλεται ημικυκλικά από τις λέξεις «SEDE VACANTE» και το έτος έκδοσης με λατινικούς αριθμούς («MMV»). Ο ΠάπαςΒενέδικτο ΙΣΤ. 12

Ο Πάπας Φραγκίσκος. Σλοβακία Ένας διπλός σταυρός επάνω σε τρεις λόφους, όπως εμφανίζεται στο εθνόσημο της Σλοβακίας. Σλοβενία Ο Primož Trubar, συγγραφέας του πρώτου βιβλίου που τυπώθηκε στα σλοβενικά. Φινλανδία Το θέμα δύο κύκνων που πετούν, το οποίο φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Pertti Mäkinen. Το σχέδιο προήλθε από τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό για τη δημιουργία αναμνηστικού κέρματος για την 80ή επέτειο της ανεξαρτησίας της Φινλανδίας. 13

1 euro coins : QUIZ 14

COUNTRIES: GREECE, FINLAND, SLOVAKIA, MALTA, SPAIN, ITALY, FRANCE, BELGIUM, ESTONIA, CYPRUS, LITHUANIA, PORTUGAL, IRELAND, AUSTRIA, GERMANY, NETHERLANDS (HOLLAND) 15