Σχεδιασμός & Προγραμματισμός Φυσικής Αγωγής Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
1 Στόχος Αποτέλεσμα στο οποίο επιθυμούμε να φτάσουμε 2 Πρόγραμμα Σειρά διαδοχικών ενεργειών για την επίτευξη του στόχου 3 Μέθοδος Τρόπος οργάνωσης των ενεργειών
Διευκρίνιση εννοιών Σχεδιασμός Σχεδιασμός σημαίνει διάταξη των μέσων και του έμψυχου υλικού, με την καταλληλότερη σχέση στο διαθέσιμο χρόνο και χώρο Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Προγραμματισμός Πρόγραμμα σημαίνει καταγραφή ενεργειών που πρόκειται να πραγματοποιηθούν σε ορισμένο χρόνο (Χατζηχαριστός, 2003)
Παράγοντες που επηρεάζουν τον Προγραμματισμό Πλησιέστερου περιβάλλοντος Ιδανικό Αγωγής Ειδικό Θεσμικό Πλαίσιο Δυνατότητες Μαθητών Δομή έτους Καιρικές Συνθήκες Υλικοτεχνική υποδομή Ώρες Σχολείου/ συλλόγου (Χατζηχαριστός, 2003)
Έντυπα Σχεδιασμού & Προγραμματισμού 1. Ετήσιο πρόγραμμα 2. Θεματικός κατάλογος 3. Ημερήσιο πρόγραμμα Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
1ο τρίμηνο (φθινοπωρινό) με 3 θεματικούς κύκλους των 8 μαθημάτων Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 2ο τρίμηνο (χειμερινό) με 3 θεματικούς κύκλους των 8 μαθημάτων Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 3ο τρίμηνο (εαρινό) με 3 θεματικούς κύκλους των 8 μαθημάτων Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 Μάθημα 8 στα 8 Μάθημα 7 στα 8 Μάθημα 6 στα 8 Μάθημα 5 στα 8 Μάθημα 4 στα 8 Μάθημα 3 στα 8 Μάθημα 2 στα 8 Μάθημα 1 στα 8 (Χατζηχαριστός, 2003)
Μέρη ημερήσιου προγράμματος Φυσικής Αγωγής Εισαγωγικό Κύριο Τελικό Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Ταυτότητα του καλού προγράμματος φυσικής αγωγής 1. Στοχοπροσανατολισμός 2. Πραγματοποιήσιμο (ρεαλιστικό) 3. Εσωτερική συνοχή 4. Λειτουργικότητα 5. Προσαρμοστικότητα 6. Σαφήνεια 7. Εναλλακτικότητα 8. Πληρότητα 9. Προοπτική (Χατζηχαριστός, 2003)
Αρχές Σχεδιασμού & Προγραμματισμού Α. Κλιμάκωσης των δυσκολιών Β. Θεματοποιημένης εργασίας Γ. Ολοκληρωμένου Θεματικού κύκλου (Χατζηχαριστός, 2003)
Α. ΚΛΙΜAΚΩΣΗ ΤΩΝ 2 3 ΕΠΙΠΈΔΩΝ / 1 0 / 2 0 1 8 ΔΙΔΑΣΚΑΛIAΣ Επίπεδο διδασκαλίας Εισαγωγικό επίπεδο Παιχνίδια Γυμναστική Χορός Αθλήματα Μεσαίο επίπεδο Παιχνίδια Γυμναστική Χορός Αθλήματα Προχωρημένο επίπεδο Παιχνίδια Γυμναστική ΠΑ Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο ΠΣ Ν 1 2 3 4 5 6 1 2 3 1 2 3 Χορός Αθλήματα ΠΑ: Προσχολική Αγωγή, ΠΣ: Παιδικός Σταθμός, Ν: Νηπιαγωγείο Μύηση Κανονική διδασκαλία 10 Τελειοποίηση (Χατζηχαριστός, 2003)
Α. ΑΡΧΗ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ Βόλεϊ Μπάσκετ Ποδόσφαιρο Χάντμπολ Αθλοπαιδιές (Χατζηχαριστός, 2003)
Α. ΑΡΧΗ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ Άλματα Ρίψεις Δρόμοι Στίβος (Χατζηχαριστός, 2003)
Α. ΑΡΧΗ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ Ρυθμική Ενόργανη Βασική Γυμναστική (Χατζηχαριστός, 2003)
Β. ΑΡΧΗ ΘΕΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Β. ΑΡΧΗ ΘΕΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σταθερή αφομοίωση γνώσεων και δεξιοτήτων και βιολογικές προσαρμογές έχουμε μόνον όταν ο μαθητής, για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, δέχεται μια σειρά συγγενών ερεθισμάτων καθορισμένης έντασης (Kelly & Melograno, 2004; Χατζηχαριστός, 2003)
Γ. Ολοκληρωμένος Θεματικός Κύκλος Είναι μια σειρά μαθημάτων που αντιστοιχεί σε μια σειρά συναφών θεμάτων Κάθε ολοκληρωμένος θεματικός κύκλος αποτελεί μια σχετικά ανεξάρτητη και αυτοτελή προγραμματική ενότητα (Χατζηχαριστός, 2003)
Θεωρία κοινωνικογνωστικής μάθησης Θεωρίες που υποστηρίζουν την αρχή του Ολοκληρωμένου Θεματικού Κύκλου (Χατζηχαριστός, 2003) Θεωρία Στοχοπροσανατολισμένης συμπεριφοράς Συμπεριφορισμός
Προβλήματα Αρνητικά Σημεία Πολύ-θεματικό Αναλυτικό Πρόγραμμα Έμφαση τις κινητικές δεξιότητες Μέχρι να μάθουν ένα αντικείμενο προχωρούν στο επόμενο Μείωση ενδιαφέροντος Αναποτελεσματικοί Θεματικοί Κύκλοι στην προσπάθεια των εκπαιδευτικών να Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ «καλύψουν την ύλη» Viciana & Mayorga-Vega, 2016
Προβλήματα Αρνητικά Σημεία Μονομερής έμφαση στην ανάπτυξη της φυσικής κατάστασης των μαθητών/-τριων «Μη-αυθεντικά μαθησιακά αποτελέσματα και περιεχόμενο Απουσία συνδέσεων με το πλαίσιο ή συνδέσεων μεταξύ διαφορετικών τομέων μάθησης Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Kelly & Melograno, 2004; Piéron, 1992; Siedentop & Tanehill, 2000; Smith, 2011
Ενεργός Χρόνος Μάθησης (van der Mars, 2006) Ποιος είναι ο βέλτιστος δυνατός χρόνος επίτευξης των αναμενόμενων Χρόνος για εξάσκηση + Χρόνος «εντός» δραστηριότητας μαθησιακών αποτελεσμάτων εντός ενός Θεματικού Κύκλου (Cruickshank, 1985; Huitt, 2006) Χρόνος που χρειάζεται κάθε μαθητής για να μάθει Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε την αρχή της θεματοποιημένης διδασκαλίας με περισσότερο ευέλικτο τρόπο Κινητικές Δεξιότητες Κινητικές Ικανότητες Γνώσεις Κοινωνικές Δεξιότητες Κίνητρα Στάσεις Για να είναι η μάθηση «αυθεντική» και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών/- τριων και του πλαισίου Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Εναλλακτικοί Σχεδιασμοί Αρχή Θεματοποιημένης Διδασκαλίας 01 Διακοπτόμενος Θεματικός Κύκλος 02 Εναλλασσόμενος Θεματικός Κύκλος 03 Ακανόνιστος Θεματικός Κύκλος 04 Ενισχυμένος Θεματικός Κύκλος Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Viciana & Mayorga-Vega, 2016
«Παραδοσιακός Προγραμματισμός»....
1. Διακοπτόμενος Θεματικός Κύκλος Που στοχεύει; 1. Σύνδεση μεταξύ διαφορετικών αντικειμένων 2. Περισσότερες ευκαιρίες για μάθηση Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Πως εφαρμόζεται στην πράξη; 1. 5-15 λεπτά στο αρχικό/τελικό μέρος) συνεχόμενων ημερήσιων προγραμμάτων συγκεκριμένου θεματικού κύκλου 2. Προοδευτική οργάνωση περιεχομένου 3. Έμφαση στην κατανόηση και συμμετοχή όλων
Παράδειγμα: Ανάπτυξη & Βελτίωση Ευκαμψίας Μάθημα 1-5 Μάθημα 6-10 Μάθημα 11-15 Αυτονομία στο ζέσταμα Οι μαθητές αναπαράγουν ασκήσεις με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού Μάθημα 1-5 Μέθοδοι για την ανάπτυξη της ευκαμψίας Στατικές διατάσεις Αυτονομία στο ζέσταμα Οι μαθητές προτείνουν τροποποιήσεις στις ασκήσεις του εκπαιδευτικού Μάθημα 6-10 Μέθοδοι για την ανάπτυξη της ευκαμψίας Δυναμικές διατάσεις Αυτονομία στο ζέσταμα Οι μαθητές σε ζευγάρια δείχνουν διατάσεις για διαφορετικές μυϊκές ομάδες Μάθημα 11-15 Μέθοδοι για την ανάπτυξη της ευκαμψίας Συνδυασμός ανάλογα με το περιεχόμενο του μαθήματος που ακολουθεί
2. Εναλλασσόμενος Θεματικός Κύκλος Που στοχεύει; 1. Μεταφορά μάθησης 2. Σύνδεση σχολικών με εξωσχολικές δραστηριότητες Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Πως εφαρμόζεται στην πράξη; 1. Διδάσκοντας εναλλακτικά τις αθλοπαιδιές που έχουν κοινές τακτικές αρχές 2. Αναπτύσσοντας τις ίδιες θεματικές ενότητες με διδασκαλία σε κλειστό και ανοιχτό χώρο 3. Προοδευτική οργάνωση περιεχομένου 4. Σκόπιμα τροποποιημένες δραστηριότητες
Παράδειγμα: Διδασκαλία Παιχνιδιών «διχτυού» Μάθημα 1-5 Μάθημα 6-10 Μάθημα 11-15 Κράτημα του πόντου Κράτημα του πόντου Κράτημα του πόντου Παιχνίδια σε ζευγάρια (1x1) και έμφαση στη συνεργασία μεταξύ παικτών Μάθημα 1-5 Ανάπτυξη της Φυσικής Κατάστασης Στην αυλή του σχολείου Παιχνίδια σε μικρές ομάδες (2x2) και έμφαση στo συναγωνισμό ομάδων Μάθημα 6-10 Ανάπτυξη της Φυσικής Κατάστασης Στην αίθουσα Εκδηλώσεων/την τάξη Παιχνίδια σε μικρές ομάδες (2x2) και έμφαση στoν ανταγωνισμό Παράδειγμα: Ανάπτυξη ΦΚ σε κλειστό/ανοιχτό χώρο Μάθημα 11-15 Ανάπτυξη της Φυσικής Κατάστασης Σε πάρκο δίπλα στο σχολείο/ στο κολυμβητήριο/σε διπλανό γήπεδο
ΦΚ 3. Ακανόνιστος Θεματικός Κύκλος 1 ο τρίμηνο ΦΚ 2 ο τρίμηνο Εκτός σχολείου Διακοπές Χριστουγέννων Αθλητική Αγωγή Εκτός σχολείου Αποτελέσματα ΦΚ Που στοχεύει; 1. Κατανομή της μάθησης σε όλη τη διάρκεια του χρόνου 2. Σύνδεση σχολικών εξωσχολικών δραστηριοτήτων Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Τοπικό πρωτάθλημα Πως εφαρμόζεται στην πράξη; 1. Απαιτεί αυτονομία και ωριμότητα μαθητών 2. Αναπτύσσοντας τις ίδιες θεματικές ενότητες εκτός σχολείου 3. Εξατομίκευση μάθησης 4. Συνδέσεις με οικογένεια και τοπικούς φορείς
4. Ενισχυμένος Θεματικός Κύκλος Παράδειγμα Φυσική κατάσταση: Δύναμη Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
4. Ενισχυμένος Θεματικός Κύκλος Που στοχεύει; 1. Σταθεροποίηση απόδοσης 2. Ενίσχυση εξάσκησης 3. Αποφυγή απωλειών Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ Πως εφαρμόζεται στην πράξη; 1. Η διάρκειά του εξαρτάται από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και το χρονικό διάστημα αποπροσαρμογής 2. Ενδιάμεσες ενισχύσεις είτε συνεχόμενα, είτε εναλλακτικά 3. Μέσω διαφορετικών αντικειμένων π.χ. χορός, αθλοπαιδιές, κλπ.
Σημαντικό Ένας ακατάλληλα δομημένος σχεδιασμός μπορεί να αποβεί το ίδιο αναποτελεσματικός και βαρετός με ένα καινοτόμο πρόγραμμα που διδάσκεται αναποτελεσματικά (Siedentop & Tanehill, 2000)
Σημαντικό Αύξηση του χρόνου και των ευκαιριών μάθησης και εξάσκησης Σχεδιασμός σύμφωνα με τις δυνατότητες του σχολείου, των μαθητών και του εκπαιδευτικού Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Εργασία 4η Τροποποιήστε τον παρακάτω «παραδοσιακό» τριμηνιαίο σχεδιασμό 1. επιλέγοντας έναν εναλλακτικό σχεδιασμό της αρεσκείας σας, και 1. διατηρώντας τα ίδια διδακτικά αντικείμενα Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Φ. Α. δύο φορές την εβδομάδα (Δευτέρα & Τρίτη) 2 ο τρίμηνο (Δεκέμβριος-Ιανουάριος-Φεβρουάριος) ΣΤ, Μαθητές ώριμοι με ανεπτυγμένο επίπεδο δεξιοτήτων Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ
Εναλλακτικοί Θεματικοί Κύκλοι 01 02 03 04
Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια ΣΕΦΑΑ/ΕΚΠΑ