ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Διδάσκουσα: Ευγενία Κολέζα Θέμα Project: «Αγορά Αυτοκινήτου» Ομάδα: «Fantastic Four» Ευφροσύνη Γονιδάκη Χαριστός Λεμονιάς Ελευθερία Παππά Βασιλική Τσαχατζή Ιωάννινα, 2003 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Α ΜΕΡΟΣ - Προεργασία αγοράς αυτοκινήτου (Τι πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο αγοραστής αυτοκινήτου) 1. Σχεδιάζοντας την αγορά αυτοκινήτου 2. Με ποιον τρόπο; Οδηγός βήμα προς βήμα 3. Καινούριο ή μεταχειρισμένο; 4. Επιλέγοντας μέσα από δημοπρασία 5. Πληρωμή αυτοκινήτου 6. Τι εγγυήσεις δίνονται 7. Συντήρηση 8. Αντικλεπτικά συστήματα 9. Ασφάλεια Β ΜΕΡΟΣ Αγορά μέσω συγκεκριμένου παραδείγματος 1. Παρουσίαση 2. Αντιμετώπιση δραστηριότητας 3. Προτεινόμενα μοντέλα Γ ΜΕΡΟΣ Συμπεράσματα (από Διδακτικό Συμβόλαιο) 1. Τι θεωρείτε ότι η συγκεκριμένη ιδιότητα σας προσέφερε; 2. Πώς λειτούργησε η μεταξύ σας συνεργασία; Αναφέρατε δύο τουλάχιστον θετικά και δύο αρνητικά δεδομένα. 3. Ποια ήταν η πιο αποφασιστική ή ενδιαφέρουσα ή δύσκολη ή διασκεδαστική ή στιγμή της δουλειά σας με αφορμή τη συγκεκριμένη δραστηριότητα; A ΜΕΡΟΣ Προετοιμασία αγοράς αυτοκινήτου (Τι πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο υποψήφιος αγοραστής) 2
1. Σχεδιάζοντας την αγορά αυτοκινήτου Αν τα χρήματα δεν αποτελούσαν πρόβλημα, τότε είναι πιθανό ότι οι περισσότεροι από εμάς θα οδηγούσαν τα «απόλυτα» πολυτελή αυτοκίνητα με τους καλύτερους δυνατούς εξοπλισμούς. Από την άλλη μεριά όμως, αν δεν είναι κάποιος τόσο τυχερός ώστε να βρίσκεται στο τοπ 5 των οικονομικά ισχυρών και δεν έχει καμία δέσμευση ή εξάρτηση ώστε να επηρεάσει την αγορά αυτοκινήτου του, τότε σκέψεις όπως τα χρήματα και η πρακτικότητα μοιάζουν να είναι αρκετά σημαντικά κριτήρια. Κάνοντας την επιλογή του, χρειάζεται να υποβάλει κανείς στον εαυτό του τα ακόλουθα ερωτήματα: Μπορώ να ανταπεξέλθω οικονομικά στο βάρος της αγοράς αλλά και της συντήρησης; Πόσο σκοπεύω να κρατήσω το αυτοκίνητο; Θα ικανοποιεί τις ανάγκες μου στην διάρκεια κατοχής του; Θα διατηρήσει την αξία του σε περίπτωση μεταπώλησης; Τα τελευταία χρόνια οι τιμές των καινούριων μοντέλων έχουν αυξηθεί κατά πολύ. Το υψηλό όμως κόστος της αγοράς είναι μόνο η αρχή. Οι αγοραστές θα πρέπει επίσης να πληρώσουν για άδεια και κυριότητα, ασφάλεια και μηνιαία έξοδα. Το επίπεδο του πληθωρισμού διακυμαίνεται, οι τιμές των καυσίμων είναι πιθανό να συνεχίσουν τη ραγδαία τους αύξηση, με αποτέλεσμα τα ασφάλιστρα να ανατιμώνται. Προτού καταλήξει κανείς σε ένα συγκεκριμένο αυτοκίνητο, χρειάζεται να κάνει ορισμένους υπολογισμούς: Να λάβει υπόψη την αποταμίευση που έχει κάνει Το μηνιαίο εισόδημα Το κόστος του σέρβις Το κόστος των ασφαλίστρων Την εκάστοτε τιμή των καυσίμων Την ασφάλεια του οχήματος (αντικλεπτικά συστήματα) 3
Βασικός στόχος του αγοραστή αρμόζει να είναι, αναλόγως των διατιθέμενων χρημάτων, η επιδίωξη του μεγαλύτερου δυνατού χώρου, της ελάχιστης κατανάλωσης καυσίμων, της οδηγικής ικανοποίησης και ούτω καθ εξής. Στο σημείο αυτό ανακύπτουν ορισμένα βασικά ερωτήματα: Πόσα άτομα μπορούν να μεταφερθούν κατά κανόνα; Ποιες είναι οι απαιτήσεις του αγοραστή σχετικά με τη χωρητικότητα; Θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της οικογένειας σε περίπτωση ταξιδιών; Ικανοποιεί τα αισθητικά κριτήρια του αγοραστή; Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι ο αγοραστής - ανάλογα με τη χρήση για την οποία το προορίζει - μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε οικογενειακό, station wagon, 4Χ4, πολυμορφικό, σπορ και λοιπά αυτοκίνητα. Σε τελική φάση, όταν καταλήξει σε δύο ή τρία μοντέλα, σώφρον θα ήταν να προχωρήσει σε ένα «test-drive». Χρειάζεται να βιώσει την οδηγική θέση, την ορατότητα, το αίσθημα οδήγησης σε μεγαλούπολη ή σε εθνικό δίκτυο. 2. Με ποιον τρόπο; Οδηγός βήμα προς βήμα 4
Ο υποψήφιος αγοραστής καλό είναι να έχει κατά νου ορισμένους παράγοντες όταν σκοπεύει να αγοράσει ένα καινούριο ή μεταχειριμένο αυτοκίνητο. Πρώτον, η σύνταξη μιας μικρής λίστας με τα αυτοκίνητα που τον ενδιαφέρουν και ο καθορισμός οποιουδήποτε στοιχείου από την προσφορά του πωλητή που κρίνεται βασικό. Αν ένα αυτοκίνητο βρίσκεται στην αγορά για πολλά χρόνια τότε ίσως να πλησιάζει το τέλος του κύκλου παραγωγής του. Οπότε, σε αυτή την περίπτωση είναι προτιμότερη η αναμονή για την αντικατάστασή του. Αν όμως το υπάρχον μοντέλο είναι απολύτως αποδεκτό και δεν καθίσταται απαραίτητο να αγοραστεί κάποιο καινούριο, τότε υπάρχει πιθανότητα διαπραγμάτευσης μιας καλύτερης τιμής με τον πωλητή, του οποίου σκοπός είναι να απαλλαχτεί από το εναπομείνον απόθεμα. Ένα μοντέλο μακρόχρονης παρουσίας στην αγορά θεωρείται απίθανο να εμφανίσει ελαττώματα από κατασκευαστικής απόψεως. Μία προσεκτική εξέταση της προσφοράς-συμφωνίας κρίνεται απαραίτητη και όχι μόνο μια επίσκεψη στην έκθεση αυτοκινήτων. Αυτή η κίνηση από την πλευρά του αγοραστή θα αποτελέσει μια καλή ένδειξη του τι να περιμένει αργότερα από τους όρους της συμφωνίας, την τεχνική υποστήριξη, τη διαθεσιμότητα ανταλλακτικών και τη συμπεριφορά του προσωπικού της τεχνικής υποστήριξης. Ευτυχώς, οι περισσότεροι πωλητές αυτοκινήτων συμπεριφέρονται χωρίς δόλο σε αυτά τα θέματα, σκοπεύοντας μόνο στην πώληση ενός καλού αυτοκινήτου καθώς και στο πως θα βγάλουν ένα καλό κέρδος. Αν η πληρωμή δεν γίνει τοις μετρητοίς απαραίτητη θεωρείται η συζήτηση των οικονομικών δυνατοτήτων με τον πωλητή και με τον πιστωτικό οίκο, προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή συμφωνία. 5
Αν υπάρχει η ανταλλαγή παλαιού αυτοκινήτου με νέο, πρώτα απ όλα είναι χρήσιμη η συγκέντρωση προσφορών από πολλούς διαφορετικούς πωλητές και ο υπολογισμός της καλύτερης συμφωνίας για «τοις μετρητοίς» πληρωμή. Οι τιμές μπορεί να διαφέρουν πάρα πολύ ανάμεσα σε διαφορετικά υποκαταστήματα της ίδιας φίρμας. Δεν πρέπει να υπάρξει υπογραφή συμβολαίου χωρίς να διερευνηθούν οι τιμές των προσφορών, για τον λόγο ότι η φθηνότερη συμφωνία δεν είναι απαραιτήτως και η καλύτερη. Πριν την υπογραφή και παράδοση του αυτοκινήτου σκόπιμη θα ήταν μία προσεκτική εξέταση αυτοκινήτου προκειμένου να εξασφαλιστεί η προσωπική ικανοποίηση. Οι μεγαλόστομες υποσχέσεις και οι διαβεβαιώσεις θα επαληθευτούν στο πρώτο service του αυτοκινήτου. Πρέπει να υπάρξει επιμονή, ώστε όλος ο εξοπλισμός που λείπει να προστεθεί και να διορθωθούν τυχόν λάθη ή τουλάχιστον η δέσμευση του πωλητή να γίνει γραπτώς πριν την τελική παράδοσή του. Οι «εν θερμώ» και όχι λογικές ενέργειες θα μπορούσαν να αποβούν επιζήμιες και δαπανηρές. Η αγορά αυτοκινήτου αποκλειστικά για μεταφορά κάνει τον πελάτη ευάλωτο. Ο αγοραστής θα πρέπει να προσέξει να μην παρεκκλίνει από τον αρχικό προυπολογισμό. 3. Καινούριο ή μεταχειρισμένο; 6
Ορισμένοι αγοραστές δεν προβαίνουν σε καμία περίπτωση στη λύση του μεταχεισμένου αυτοκινήτου διότι σκέπτονται σοβαρά την πιθανότητα επιδιόρθωσης βλαβών και αγοράς ανταλλακτικών. Ίσως έχουν δίκιο. Ένα καινούριο αμάξι πιθανότατα δεν χρειάζεται λάστιχα, μπαταρία, καινούρια φρένα κατά την διάρκεια των πρώτων χρόνων ιδιοκτησίας. Υπάρχει επίσης συγκεκριμένο συμβόλαιο το οποίο συνοδεύει την αγορά ενός καινούριου αυτοκινήτου και το ασφαλίζει για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα όσον αφορά στο σέρβις. Παρόλα αυτά επειδή τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα είναι καλύτερα από ποτέ και συχνά συνοδεύονται από εγγυήσεις, οι αγοραστές των σχετικά καινούριων μεταχειρισμένων προβάλλουν ως οι εξυπνότεροι καταναλωτές. Πολλά καινούρια οχήματα παρέχουν δωρεάν οδική βοήθεια ως μέρος της συμφωνίας σε περίπτωση ατυχήματος, μηχανικής βλάβης ή άλλου ατυχούς συμβάντος. Ακόμα, μπορεί να παραχωρήσουν ένα νοικιασμένο αυτοκίνητο για μικρό χρονικό διάστημα έτσι ώστε ο ενδιαφερόμενος να πάει στον προορισμό του. Αγοράζοντας καινούριο επίσης δίνεται στον καθένα η πρόσβαση στις τελευταίες προδιαγραφές ασφάλειας και άνεσης. Οι κατασκευαστές επίσης αναβαθμίζουν τα αυτοκίνητα σε συνεχή βάση, μερικές φορές προσθέτοντας μόνο αισθητικό εξοπλισμό, και άλλες πάλι προβάλλοντας μηχανικές μεταρρυθμίσεις, όπως π.χ. πλαϊνούς αερόσακους. Κατά την αγορά καινούριου αυτοκινήτου, προσφέρονται ολοκληρωμένα πακέτα από κάποιες εταιρίες, τα οποία μειώνουν το κόστος των τιμών, από την αρχική τους αξία. Αν αποκτήσει κάποιος ένα όχημα το οποίο είναι ίσως και περισσότερο από 10 χρόνια στην αγορά και χαρακτηρίζεται «νέο» πρέπει να προσέξει το γεγονός ότι το μοντέλο αυτό μπορεί να έχει ασφάλεια παλαιότερης τεχνολογίας. Αγοράζοντας ένα μεταχειρισμένο αμάξι, το κόστος είναι πολύ λιγότερο από την αγορά ενός καινούριου αυτοκινήτου με τα ίδια χαρακτηριστικά. Τα σημερινά αυτοκίνητα φτιάχνονται με πολύ καλές προδιαγραφές και - αν συντηρούνται 7
τακτικά - τυγχάνουν άψογου σέρβις για πολλά χρόνια. Μπορούν επίσης να δοθούν δάνεια από τράπεζες για αγορά μεταχειρισμένου αυτοκινήτου, τα οποία ενδεχομένως να εξοφληθούν μετά από 5 χρόνια. Βέβαια, εφόσον πρόκειται για παλιά οχήματα είναι πιθανό να ζητηθεί μεγαλύτερος τόκος. 4. Επιλέγοντας μέσα από δημοπρασία Όλο και περισσότεροι ιδιώτες αγοραστές επιλέγουν αυτοκίνητο μέσω δημοπρασιών προσελκυόμενοι τόσο από την αμεσότητα της όλης διαδικασίας, όσο και από το γεγονός ότι είναι πολύ πιθανό να επιλέξουν ένα καλό αυτοκίνητο σε μια λογική τιμή. Ένα σοφό ρητό λέει ότι «είναι καλή ιδέα το να ξέρεις κάτι για το παιχνίδι, προτού αρχίζεις να στοιχηματίζεις». Πράγματι χρειάζεται να παρακολουθεί κανείς μερικές δημοπρασίες, χωρίς το μπλοκ επιταγών ή την πιστωτική του κάρτα, και να πάρει μια ιδέα του πως λειτουργούν όλα, κρατώντας σημειώσεις για τις τιμές των αυτοκινήτων που τον ενδιαφέρουν. Επιπρόσθετα, ο αγοραστής οφείλει να ακούσει την ανακοίνωση του δημοπράττη στην αρχή της πώλησης. Ο τελευταίος ανακοινώνει συνήθως τους όρους της δημοπρασίας, την επιτροπή για την πληρωμή των αντικειμένων που αγοράζονται, και τα λοιπά έξοδα που χρειάζεται κανείς να λάβει υπόψιν. Όταν ο αγοραστής είναι έτοιμος να πλειοδοτήσει χρειάζεται να έχει μια ξεκάθαρη εικόνα του τι θέλει (μπορεί να περιορίσει τις επιλογές του σε 2-3 αυτοκίνητα) και του πόσο μπορεί να ξοδέψει: δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υπερβεί τα όρια. Τέλος, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος να παραμείνει σε όλη την διάρκεια της δημοπρασίας. Οι έμποροι αυτοκινήτων έχουν την τάση να επιστρέφουν στο σπίτι τους όσο το δυνατόν νωρίτερα, αφήνοντας τον αγοραστή «να παλεύει» με τους υπόλοιπους αγοραστές- μερικοί από τους οποίους ενδέχεται να είναι ακόμα πιο πιεσμένοι οικονομικά από τον ίδιο. 8
5. Πληρωμή αυτοκινήτου Υπάρχουν πέντε βασικοί τρόποι αποπληρωμής του αυτοκινήτου, καθένας από τους οποίους έχει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα: Πληρωμή σε δόσεις: Αυτό απαιτεί τουλάχιστον το 10% της τιμής απόκτησης για οχήματα προς ιδιόχρηση (αν η τράπεζα θεωρεί τον αγοραστή «φτηνό ρίσκο» τότε απαιτείται μεγαλύτερο ποσοστό). Η ελάχιστη περίοδος αποπληρωμής είναι 6 μήνες με μεγαλύτερη τους 54 μήνες (ή 60 μήνες αν πρόκειται για επαγγελματική χρήση). Το ύψος των επιτοκίων είναι διαπραγματεύσιμο. Η κυριότητα δίδεται μόνο μετά την πληρωμή της τελευταίας δόσης. Δεν υπάρχουν φορολογικές ελαφρύνσεις για τους ιδιώτες αγοραστές, όπως στους επαγγελματίες χρήστες (ανθρώπους που χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο για την παραγωγή εισοδήματος), οι οποίοι μπορεί να διεκδικήσουν μείωση κεφαλαίου και στις οικονομικές επιβαρύνσεις επικαλούμενοι λιγότερη ιδιωτική χρήση, με την προυπόθεση ότι κρατούνται ακριβή αρχεία. Μισθωτήριο: Ισχύει ό,τι παραπάνω, με τη διαφορά ότι η χορήγηση της κυριότητας είναι ευκαιριακή στο τέλος της συμφωνημένης περιόδου (αποπληρωμής). Το μισθωτήριο και το κόστος χρήσης εκπίπτουν φορολογικά υπό την προϋπόθεση της επαγγελματικής χρήσης από αυτοκινητιστές που χρησιμοποιούν το όχημα για την παραγωγή εισοδήματος. Ενοικιάσεις: Σε αυτή την περίπτωση όταν μια εταιρία ενοικίασης αγοράζει κάποιο αυτοκίνητο, τότε το ρίσκο μείωσης της αξίας του αυτοκινήτου εναπόκειται στην ίδια την εταιρία. Ο Φ.Π.Α. πληρώνεται κατά την ενοικίαση και συνήθως δεν υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης κυριότητας. Η μίσθωση 9
αυτοκινήτου και το κόστος χρήσης εκπίπτουν από τη φορολογία για επαγγελματίες χρήστες. Δάνεια: Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κατάθεση το ύψος του δανείου είναι διαπραγματεύσιμο και ο Φ.Π.Α. εξοφλείται στην τιμή απόκτησης. Έκπτωση επιτρέπεται αν είναι της τάξεως 20%. Τα επιτόκια είναι αφορολόγητα. Ο καθορισμός του φόρου βασίζεται στην αγοραστική αξία του αυτοκινήτου όταν αυτό πωληθεί. Πληρώνοντας τοις μετρητοίς: Παρόμοιος τρόπος με το δάνειο, με τη διαφορά ότι ο φόρος ισούται με την απώλεια του τόκου κατά την τρέχουσα αγοραστική αξία. Οι περισσότερες τράπεζες επιτρέπουν να ξοδευτεί το 30% του εισοδήματος του αγοραστή για τη χρηματοδότηση αυτοκινήτου, κατά προτίμηση όμως επιτρέπουν να δαπανηθεί λιγότερο. Τελικά τα πάντα εξαρτώνται από τη φορολογική κατάσταση του αγοραστή. 6. Τι εγγυήσεις δίνονται; Συνήθως το σημερινό καινούργιο αμάξι παρέχει εγγυήσεις για τουλάχιστον 2 χρόνια και για ένα συγκεκριμένο αριθμό χλμ., όποια από τα 2 συμβεί πρώτο. Παρόλα κάποιοι κατασκευαστές δεν ορίζουν ένα όριο χλμ. Και κάποιοι άλλοι προσφέρουν εκτεταμένες εγγυήσεις οι οποίες περικλείουν βάψιμο, σέρβις μηχανής και μεταφορά. Στην περίπτωση ενός καινούργιου αυτοκινήτου, η εγγύηση υπάρχει ως κομμάτι της συμφωνίας. Καλύπτει όλα τα μηχανικά μέρη του οχήματος αλλά μπορεί ακόμα και να συμπεριλαμβάνει αντικείμενα όπως το παρμπρίζ, τα παράθυρα και τα λάστιχα. Στην θεωρία η εγγύηση παρέχει προστασία 10
απέναντι στις αναπάντεχες βλάβες του εξοπλισμού και υπογράφει τη δέσμευση του κατασκευαστή επιστροφής του προϊόντος του. Κατά κανόνα οι εγγυήσεις των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων είναι μικρότερες και λιγότερο ευέλικτες. Κάποιοι πωλητές προσφέρουν στους πελάτες τους την επιλογή εγγύησης καλής λειτουργίας η οποία δίνει κάποιου είδους κάλυψη σε περίπτωση σοβαρής μηχανικής βλάβης. Σε όλες τις περιπτώσεις απαιτείται να διαβάζονται από τον αγοραστή τα «ψιλά γράμματα» των συμβολαίων για το αν οι όροι και οι συνθήκες είναι δίκαιες και λογικές. Αν είναι δυνατόν, συνετό θα ήταν να συγκρινόταν οι εγγυήσεις που προσφέρονται από διαφορετικά μοντέλα για την επιλογή της καλύτερης. Δεν είναι υποχρεωμένος κανείς να πάρει συγκεκριμένο μοντέλο υπό την πίεση του πωλητή. Οι εγγυήσεις πολλές φορές είναι σε θέση να διορθώνουν μόνο τα μικροπροβλήματα στα καινούργια αμάξια. Προσοχή στις φράσεις όπως: «Η παρούσα εγγύηση δεν καλύπτει διαδοχικές βλάβες». Με άλλα λόγια εάν ένας όρος αποτύχει και αναιρεί αυτόματα και κάποιον άλλον ο αγοραστής δεν θα είναι καλυμμένος για δεύτερο όρο. 7. Συντήρηση Έχοντας καταλήξει κανείς στην αγορά ενός παλιού ή καινούριου αυτοκινήτου είναι λογικό να θέλει να προστατέψει την επένδυσή του και να διασφαλίσει το γεγονός ότι δεν θα αντιμετωπίσει μηχανικό πρόβλημα με τον 11
έλεγχο ρουτίνας και τη συντήρηση, με το τακτικό καθάρισμα και τις καλές οδηγικές συνήθειες. Σε κάθε όχημα χρειάζεται να αλλάζονται τα λάδια μηχανής και τα φίλτρα σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης σε κάποιο στάδιο θα χρειαστεί να αλλαχτεί το «καρμπυρατέρ» και το αυτοκίνητο να περάσει από έλεγχο ασφαλείας (Κ.Τ.Ε.Ο) Το μηχανικό σύστημα ενός αυτοκινήτου μοιάζει πολύ με το κυκλοφορικό σύστημα του ανθρώπινου σώματος. Αν η «καρδιά», ή οι «αρτηρίες», βουλώσουν θα σταματήσει αμέσως η λειτουργία του σίγουρα (και μόνιμα). Κατά κανόνα, μόλις περάσει ο έλεγχος των 1000 km και 5000 km, τα σημερινά αυτοκίνητα δεν απαιτούν πλέον τον παλιο «Α» έλεγχο στα 5000 km. (Εξαίρεση αποτελούν τα αυτοκίνητα τα οποία έχουν μηχανές με προδιαγραφές turbo). Όσον το δυνατόν περισσότερο οι κατασκευαστές καθορίζουν για τους πωλητές τους το χρόνο στον οποίο θα γίνει ο έλεγχος και το κόστος ούτως ώστε οι αυτοκινηστές να έχουν τουλάχιστον κάποια ιδέα για το τελικό κόστος. Πάντως αυτό αποτελεί απλά έναν οδηγό γιατό τόσο τα ανταλλακτικά όσο και τα εργατικά μπορούν να αυξηθούν δραματικά αν, για παράδειγμα, το σύστημα των φρενών χρειαστεί αλλαγή. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα δισκόφρενα χρειάζεται να ελέγχονται τακτικά σχεδόν κάθε 10000 km. Επίσης χρειάζεται τακτικός έλεγχος και στα αμορτισέρ. Γενικότερα χρειάζεται να καθαρίζονται οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι του αυτοκινήτου, ορισμένες φορές το γυάλισμα και το κήρωμα είναι απαραίτητα, κυρίως όμως η σωστή οδηγική συμπεριφορά είναι εκείνη που εξασφαλίζει τη μακροζωία του αυτοκινήτου και αυξάνει την τιμή του σε περίπτωση μεταπώλησης. 12
8. Αντικλεπτικά συστήματα Μια ματιά σε οποιαδήποτε εφημερίδα θα αποκαλύψει έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό περιστατικών κλοπής αυτοκινήτων κυρίως στη Ν.Αφρική. Το γεγονός αυτό δημιούργησε μια νέα αναπτυσσόμεη βιομηχανία. Τα αντικλεπτικά συστήματα υπάρχουν σε μεγάλη ποικιλία, από μια απλή κλειδαριά τιμονιού μέχρι άθραυστες, ατσαλιένες κλειδαριές κιβωτίου ταχυτήτων και εξελιγμένα, πολύπλοκα immobilizer και τέλος συστήματα ανίχνευσης. Η αντικλεπτική προστασία έχει πολλές μορφές από τις οποίες η εκμάθηση ειδικών τεχνικών στην ασφαλή οδήγηση είναι πιθανώς η πιο αποτελεσματική. Θορηβημένες από τον αυξανόμενο ρυθμό κλοπών, οι ασφαλιστικές εταιρίες αρνούνται να παρέχουν κάλυψη σε οχήματα τα οποία στερούνται συγκεκριμένων συστημάτων ασφαλείας. Η βιομηχανία τώρα προσφέρει μία μεγάλη ποικιλία σε επίπεδο προστασίας. Η έσχατη λύση είναι η εξής: αν το αυτοκίνητο δεν είναι ήδη εξοπλισμένο με κάποιο αντικλεπτικό σύστημα, τότε ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα- πρέπει να αγοραστεί ο καλύτερος δυνατός αντικλεπτικός εξοπλισμός. 13
9. Ασφάλεια Κατά την αγορά αυτοκινήτου επί πιστώσει, η τράπεζα απαιτεί τη στοιχειώδη ασφάλιση του αυτοκινήτου για τη διάρκεια της συναφθείσας συμφωνίας μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη. Ο καθορισμός των μηνιαίων ή των ετησίων ασφαλίστρων είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων συμπεριλαμβανομένου και του οδηγικού φακέλου (με τη μέθοδο point system). Για παράδειγμα, τέτοιοι παράγοντες είναι η ηλικία, η τοποθεσία του σπιτιού και η προτιθέμενη χρήση του αυτοκινήτου. Σε γενικές γραμμές, ο ασφαλιστής μπορεί να αντικαταστήσει ένα καινούριο αυτοκίνητο το οποίο έχει καταστραφεί ολοκληρωτικά μέσα στον πρώτο χρόνο. Μετά την παρέλευση του ενός έτους η αντικατάσταση εξαρτάται από την αξία του αυτοκινήτου τη δεδομένη στιγμή. 14
Β ΜΕΡΟΣ - Αγορά μέσω συγκεκριμένου παραδείγματος Β1. Παρουσίαση Έστω ότι μια οικογένεια έχει μηνιαίο εισόδημα 2000 και αποταμιεύσεις οι οποίες ανέρχονται σε 10000 τις οποίες θέλει να διαθέσει για την αγορά μεταχειρισμένου οικογενειακού αυτοκινήτου. Η οικογένεια απαρτίζεται από 4 μέλη. Τα παιδιά είναι 14 και 19 ετών και χρειάζονται για την συντήρησή τους τα εξής: -Ρουχισμός (110 ) -Φροντιστήρια (240 ) -Χαρτζιλίκι (90 ) Σύνολο 440 Η οικογένεια για το σπίτι (supermarket, λογαριασμοί, προσωπικά έξοδα γονέων) χρειάζεται: - supermarket (240 ) - προσωπικά έξοδα γονέων (400 ) - Λογαριασμοί (ΔΕΗ,ΟΤΕ,ΕΥΔΑΠ) (300 ) Σύνολο 940 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Πόσα χρήματα μπορούν να αποταμιευθούν το μήνα; 2. Η οικογένεια επιθυμεί αγορά αυτοκινήτου το λιγότερο σε 19 μήνες. Πόσο θα κοστίσει το αυτοκίνητο; 3. Με βάση τα παραπάνω μπορεί η οικογένεια να συντηρήσει ένα αυτοκίνητο; Β2. Αντιμετώπιση δραστηριότητας 15
1. Το μήνα το ποσό που μπορεί να αποταμιευθεί είναι το εξής: Έξοδα Γονέων 940 Παιδιών + 440 Σύνολο 1380 αποταμίευσης: Μισθοί 2000 Σύνολο 2000 (+) Ποσό Μισθοί γονέων 2000 Έξοδα -1380 Σύνολο 620 Το μήνα μπορεί να γίνει αποταμίευση του ύψους των 620. Παραστατική απεικόνιση Έξοδα 1380 Υπόλοιπο 620 2. Πολλαπλασιάζοντας τη μηνιαία αποταμίευση με τους μήνες μέσα στους οποίους πρέπει να γίνει η αγορά αυτοκινήτου έχουμε το εξής: ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΜΗΝΟΣ ΣΕ 620 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΟΡΙΑ ΣΕ ΜΗΝΕΣ Χ 9 ΣΥΝΟΛΟ 5480 ΕΠΟΜΕΝΩΣ: ΣΥΝΟΛΟ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΩΝ 5480 ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ +10000 16
ΣΥΝΟΛΟ 15480 Συμπερασματικά, η οικογένεια μπορεί να πάρει αυτοκίνητο της τάξεως των 15000. 10. Για το κόστος συντήρησης ενός αυτοκινήτου, οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι οι εξής: Ασφάλεια. Η ασφάλεια για νέο κάτοχο 190 /εξάμηνο επομένως έχουμε την αναγωγή σε 380 / έτος. Φόρος κίνησης. Εξαρτάται άμεσα από τα κυβικά του αυτοκινήτου και κυμαίνεται από 60 για αυτοκίνητο 1000cc έως 130 για αυτοκίνητο πάνω 1600cc. Τεκμήριο. Με βάση το ετήσιο εισόδημα της οικογένειας προκύπτει ότι για το αυτοκίνητο μέχρι 1600cc δεν υπάρχει τεκμήριο αλλά για περισσότερα θα υπάρχει κάποια επιβάρυνση η οποία ετησίως μπορεί να φθάσει και 120. Έξοδα κίνησης. Αν ο δικαιούχος κινείται περίπου 30000χλμ/έτος αυτό σημαίνει με βάση τη σημερινή τιμή της βενζίνης θα χρειάζεται περίπου 30000 Χ 0.06 = 1800. Θεωρήσαμε ότι η αξία κίνησης είναι 0,06 / χλμ. Έξοδα Parking. Κυμαίνονται από 0 έως και 3 ημερησίως. Εμείς όμως θα θεωρήσουμε ότι δεν υπάρχουν έξοδα στάθμευσης. Πλύσιμο. Χρειάζεται κατά μέσο όρο 2 φορές το μήνα εξωτερικό πλύσιμο και μία φορά το μήνα εσωτερικό επομένως έχουμε 20 /μήνα=240 /έτος για το πλύσιμο του αυτοκινήτου. Service. Με βάση τον προηγούμενο υπολογισμό των χιλιομέτρων προκύπτει ότι χρειάζονται 2 μικρά service και ένα μεγάλο. Το μικρό περιλαμβάνει μόνον αλλάγη και φίλτρο ενώ το μεγάλο έχει επιπρόσθετα γενικό έλεγχο και αλλαγή κάποιων εξαρτημάτων. Κατά 17
προσέγγιση και ανάλογα τον τύπο του αυτοκινήτου προκύπτει ότι απαιτούνται από 300 έως 600. Ανταλλακτικά. Στα βασικά ανταλλακτικά συμπεριλαμβάνονται τα φρένα, τα ελαστικά, ο ιμάντας, τα ελαστικά των υαλοκαθαριστήρων, τα υγρά φρένων, τα υγρά μπαταρίας. Με βάση τα παραπάνω προκύπτει ότι χρειάζονται 2 αλλαγές φρένων κάθε 3 χρόνια, 2 αλλαγές ελαστικών κάθε 3 χρόνια, 1 αλλαγή ιμάντα κάθε 2 χρόνια, 1 αλλαγή ελαστικών υαλοκαθαριστήρων κάθε χρόνο. Τα υγρά σημπληρώνονται στα γενικά service οπότε η τιμή τους έχει ήδη συμπεριληφθεί. Οπότε ετησίως προκύπτει ότι: Έξοδο Κόστος/ Έτος Κόστος/Μήνα Φρένα 2 κάθε 3 χρόνια 16000<Κόστος<40.000 Ελαστικά 2 κάθε 3 χρόνια 40.000<Κόστος<80.000 Ελαστικά 1 κάθε χρόνο 5.000< Κόστος<20.000 υαλοκαθαριστήρων Σύνολο 61.000<Κόστος<140.000 ή 180 < Κόστος<410 Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω το κόστος συντήρησης είναι το ακόλουθο: Έξοδα Ποσό Ασφάλεια 380 Φόρος Κίνησης 60 < Φόρος<130 Έξοδα Κίνησης 1.800 Έξοδα Στάθμευσης 0 Πλύσιμο 240 Ανταλλακτικά 180 <Ανταλλακτικά<410 Service 300 <Service<600 Τεκμήριο 0 <Τεκμήριο<120 Σύνολο 2.960 <Κόστος<3.440 ανά έτος ή 247 < Κόστος<287 ανά μήνα 18
Συμπερασματικά η οικογένεια εφόσον έχει πλεόνασμα μηνός 620 δύναται να συντηρήσει αυτοκίνητο του οποίου το κόστος κυμαίνεται σε : 247 < Κόστος<287 ανά μήνα. 19