Τα αποτελέσµατα της οµαδικής Γνωσιακής/Συµπεριφοριστικής παρέµβασης στη διακοπή του καπνίσµατος µε και χωρίς τη χρήση bupropion Αγγελή, Κ., Ευθυµίου, Κ., Χαρίλα,, Ν., Καλπάκογλου,, Θ., Βλάχου, Μ., & Καλαντζή Αζίζι,, Α. Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συµπεριφοράς
Έρευνες σχετικά µε την αποτελεσµατικότητα ψυχολογικών παρεµβάσεων στη διακοπή του καπνίσµατος Σε γενικές γραµµές απογοητευτικά αποτελέσµατα (Stiffman,, 1993) Έρευνες σχετικά µε αποτελεσµατικότητα Γ/Σ παρεµβάσεων: σηµαντικά βραχυπρόθεσµα, αλλά όχι µακροπρόθεσµα οφέλη Έρευνες σχετικά µε το συνδυασµό ψυχολογικής παρέµβασης µε τη χρήση αντικαταθλιπτικής αγωγής: ενθαρρυντικά αποτελέσµατα Έλλειψη ελληνικών δεδοµένων
Χρόνος διεξαγωγής της έρευνας Νοέµβριος 2000 Φεβρουάριος 2003 Φορείς διεξαγωγής της έρευνας Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Ευγενίδειο Νοσοκοµείο, Πανεπιστήµιο Αθηνών Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συµπεριφοράς
Ερευνητικός σχεδιασµός (1) 4 ερευνητικές οµάδες: Οµάδα ατόµων που έλαβαν bupropionχωρίς να συµµετάσχουν σε οµάδα ψυχολογικής παρέµβασης Οµάδα ατόµων που έλαβαν bupropionκαι συµµετείχαν σε οµάδα Γ/Σ παρέµβασης Οµάδα ατόµων που έλαβαν bupropion και συµµετείχαν σε οµάδα µη ειδικής ψυχολογικής παρέµβασης Οµάδα ατόµων που συµµετείχαν σε οµάδα Γ/Σ παρέµβασης χωρίς να λάβουν bupropion
Ερευνητικός σχεδιασµός (2) Επιλογή συµµετεχόντων: Ηλικία άνω των 30 ετών Αποκλεισµός κατάθλιψης Βαρύτητα καπνίσµατος (άνω των 10 τσιγάρων ηµερησίως) Απουσία προβληµάτων υγείας Τυχαία κατανοµή επιλεχθέντων στις τέσσερις ερευνητικές οµάδες (µέγιστος αριθµός µελών οµάδας: 10 άτοµα) ιάρκεια παρέµβασης: 20 εβδοµάδες ιάρκεια οµαδικών παρεµβάσεων: 10 δίωρες συναντήσεις, διεξαχθείσες κατά τις εβδοµάδες 1-5, 1 8, 11, 14, 17 και 20. Αξιολόγηση των αποτελεσµάτων στους τρεις, τους έξι και τους 12 µήνες από την έναρξη της παρέµβασης
ΦΥΛΟ Συµµετέχοντες f rf (%) Άντρες Γυναίκες ΣΥΝΟΛΟ 115 108 223 51,6 48,4 ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕ Ο Πρωτοβάθµια ευτεροβάθµια Ανώτατη ΣΥΝΟΛΟ 7 90 126 223 3,1 40,4 56,5
1η 2η 3η 4η-9η 10η Πρωτόκολλο των Γ/Σ οµάδων Συνεδρία Εισαγωγή Προσδοκίες Ιστορικό καπνίσµατος Παρουσίαση της παρέµβασης Θεραπευτικό συµβόλαιο Εισαγωγή στη Γ/Σ θεραπεία Εισαγωγή στη χαλάρωση Στόχοι παρέµβασης Εισαγωγή στη γνωσιακή αναδόµηση Εισαγωγή στη διεκδικητικότητα Εισαγωγή στη χαλάρωση Αξιολόγηση της δουλειάς για το σπίτι Καθορισµός θεµάτων προς συζήτηση Γνωσιακή αναδόµηση Αξιολόγηση της συνεδρίας Εισαγωγή στην πρόληψη υποτροπής Αξιολόγηση της προσωπικής προσπάθειας Αξιολόγηση της οµαδικής προσπάθειας ουλειά γιατο σπίτι σε όλες τις συνεδρίες
Υλικό που χρησιµοποιήθηκε στις οµάδες Γ/Σ παρέµβασης Θεραπευτικό συµβόλαιο Εισαγωγικό υλικό για τη Γ/Σ θεραπεία Πληροφορίες σχετικά µε τις σωµατικές αλλαγές που ακολουθούν τη διακοπή του καπνίσµατος Μοντέλο γνωσιακής αναδόµησης Εκπαιδευτικό υλικό σχετικά µε τις δυσλειτουργικές σκέψεις Τρόποι αµφισβήτησης δυσλειτουργικών σκέψεων Κασέτες µε ασκήσεις χαλάρωσης και φύλλα καταγραφών Ηµερολόγια καταγραφής σκέψεων και συµπεριφορών που σχετίζονται µε το κάπνισµα Φύλλα εργασίας ποικίλων θεµάτων (λόγοι διακοπής καπνίσµατος, λόγοι συνέχισης καπνίσµατος, εναλλακτικές συµπεριφορές κλπ.)
Γνωσιακό µοντέλο για το κάπνισµα Ερέθισµα/ Κατάσταση Σκέψεις/ Προσωπική ερµηνεία Συναισθήµατα Συµπεριφορά Συνέπειες Ιδιοσυγκρασία Εµπειρίες Προσωπικότητα Σωµατικά συµπτώµατα (µε σκοπό την άµβλυνση ή την αποφυγή αρνητικών συναισθηµάτων) (άµεσες και µακροπρόθεσµες θετικές και αρνητικές) Παράδειγµα Είµαι µόνη στο σπίτι και θέλω να καπνίσω εν πρέπει να καπνίσω ε βαριέσαι, για ένα τσιγάρο δε χαλάει η προσπάθεια Άγχος, σύγχυση Άναψα τσιγάρο Προσωρινά απόλαυση, αλλά µετά σκέψεις ότι χάλασα την προσπάθεια Ενοχή, δεν είµαι ικανή νατο κόψω
70 Ποσοστά (%) διακοπής του καπνίσµατος στις τέσσερις οµάδες 60 50 40 30 20 Bupropion Bupropion+ΓΣ οµάδα Bupropion+µη ειδική οµάδα ΓΣ οµάδα 10 0 19 εβδοµάδες 3 µήνες 6 µήνες 12 µήνες
Ποσοστά µείωσης του καπνίσµατος (>50%) στις τέσσερις οµάδες 16 14 12 10 8 6 Bupropion Bupropion+ΓΣ οµάδα Bupropion+µη ειδική οµάδα ΓΣ οµάδα 4 2 0 19 εβδοµάδες 3 µήνες 6 µήνες 12 µήνες
Συνολικά ποσοστά διακοπής & µείωσης (>50%) του καπνίσµατος στις τέσσερις οµάδες 90 80 70 60 50 40 30 Bupropion Bupropion+ΓΣ οµάδα Bupropion+µη ειδική οµάδα ΓΣ οµάδα 20 10 0 19 εβδοµάδες 3 µήνες 6 µήνες 12 µήνες
Συµπεράσµατα